Tweespalt in P.v.d. A. over Irian
Burgemeester Oud over
de kanalenkwestie
Bracht „Overste" driehonderd zusters
om het leven
Oud minister Vos treedt uit
het Partii-bestuur
Pacifisme
Beide legers trekken terug
jschrijving
GEWICHTIGE WEEK VOOR
DE KAMER
Nehroe op reis voor
de vrede
Busvervoer en
Benelux
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Van der Goes van Naters treedt af als fractie-voorzitter
Uittocht
van vooraanstaande leden
B'l DE aanvang van Je
Tweede Kamer-vergat1
ring gisterenmiddag, deel (Ir
voorzitter Mr. L. G. Korten-
horst mede, een schrijven te
hebben ontvangen van Jhr.
j Mr. M. van der Goes van
Naters, waarin deze bekend
maakt, dat hij als fraclielei-
der van de P. v. d. A. in de
Tweede Kamer is afgetreden.
M
De uitlevering van
Menten
Het standpunt: geen kanaal, geen Unie"
vindt hij onjuist
ZONDERLINGE SITUATIE IN KOREA
Nederlanders hielden zestien dagen stand
Limburger in Korea
gesneuveld
Men zag 2 mensen voor zijn ogen verbranden
Vreemde gebeurtenissen in schismatiek vrouwenklooster
VIER „BISSCHOPPEN" OVERHAAST
OP DE VLUCHT
NON IN KETENEN
HET SPOOR EN DE
KOLENKWESTIE
MISSCHIEN ZAL ER NIETS
VERANDEREN
op geregelde
br uitstapjes per
J Soms zijn dit
|izen, vaak klei-
ook voor het
(gewonden naar
Vtterrein wordt
Itomobilisten die
lesloteti, getroos-
liële en persoon-
I Stchting Moveo
Jet deed een be-
Idse autobezitters
Tzelï ter beschik-
Idit mooie werk.
Inder gevolg ge-
frden hebben hun
iReeds is op be-
lor gezorgd, dat
pnden met een
|en en tentoor.,
voerd. Korte uit-
al organiseren,
feens een enkel
t, doende bij de
|alwedstrijd Ne-
aantal plaatsen
nilitaire oorlogs-
|n natuurlijk ook
omhuis naar hun
|ion gebracht.
ver te brengen,
k-e oorlogsgewon-
I eigen kracht en
at zijn, minstens
trdere malen per
uto kan worden
natuurlijk de
ele autobezitter*
aderden, die zich
luurlijk niet vol-
>r-reikende plan-
ZUIDEN V6ÓR!
j zijde van Moveo,
ermate tedeurge-
in de Zuidelijke
lal hulpvaardige
lutoe tot een
1 perkt bleef. Maar
1 zich daarbij zelt
|eft wellicht niet
trom geslagen.
Idezen. Ziehier het
lch kan wenden:
Haag (Tel.
ets. Wie géén auto
llpen. Financieel.
Ide jaarlijkse con-
fcn hele rijksdaal-
lu nu alleen nog
lm er in: 5400. Nu
prijsopgave onder
les.
llBCf
|BANK „LEWE-
opende rekening-
der Bank.
jr,
JE, directeur
ST. kassier
ZEVENDE JAARGANG No. 1896
Uitgave: N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureaux: Breda.
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 4.55 per kwartaal,
per post f 5.40, per week (uitsluitend bij niet-
postbestellingf 0.35. Losse nummers 10 cent
Rostrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
WOENSDAG 17 JANUARI 1951
Voor God, Koningin fn Vaderland
Advertentieprijs voorde gehele oplage 0.30
per m/fh. (Ingezonden Mededelingen 075
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend In de Zeeuwse
editie f 012 per m/m (Ingezonden Mede
delingen 0.30 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra Incasso wordt berekend Voor
prijzen van de rubriek „t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen al te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98. Telefoon no. 2236 Bureau voor Zequwsch-Vlaanderen: HULST. Dubbele Poort 7, Telefoon no. 102. (I
i. .1J ..„M n/vtitTA«Aini'fai4en'trat</?i<onltf 1 1
Als motief gaf hij op, het
rumoerdat ontstaan was
rond het op 3 Januari j.l.
aan het A. N. P. toegestane
interview, betreffende de
kwestie Nieuw-Guinea.
De Partij van de Arbeid heeft nog geen nieuwe fractie
leider benoemd. Als plaatsvervanger zal voorlopig optre
den Mr. J. A. W. Burger.
r\is is echter niet de enige moeilijk-
hniit wollrn rln P17 rl A nndor.
K
ft',.
1
f
I
beeld van souvereiniteitsoverdracht
onder bepaalde voorwaarden verloo
chend, zegt het. In meerderheid acht
het P.B. het inmiddels aan de orde
gekomen voorstel van de regering een
te aanvaarden uitgangspunt voor ver
dere onderhandelingen met Indone
sië. Dit laat de in het voorstel van de
fractie aangegeven oplossing als mo
gelijkheid onaangetast.
Het helder en duidelijk stelling ne
men zal geschieden bij het Irian-de-
bat in de Tweede Kamer door de
fractie. Het P.B. zegt het te betreu
ren, dat Ir. Vos aan Partijraad en
Congres de mogelijkheid onthoudt
me» hem van gedachten te wisselen.
Het constateert met diepe spijt, dat
Ir. Vos „tot schade van de partij door
VAN DER GOES VAN NATERS
rumoer
vindt van haar halfslachtige Nieuw-
Guinea-politiek. Oud-minister Ir. H.
Vos is uit het bestuur van de Partij
getreden en er gaan geruchten, dat
verschillende vooraanstaande leden
(o.a. Burgemeester d'Ailly) de partij
zouden verlaten. In een schrijven aan
het P.B. heeft Ir. Vos zijn stap gemo
tiveerd met de gang van zaken ten
aanzien van de Nieuw-Guinea-resolu-
tie:
GEDURENDE de onderhandelingen
heeft de Tweede-Kamerfractie van de
Partij een standpunt geformuleerd:
overdracht van de souvereiniteit van
dit gebied aan IndonesiS, onder bepaal
de waarborgen, waarover overeenstem
ming zou moeten worden "berelKf.
regering, in moeilijke onderhandelin
gen opererend, is gekomen tot een in
de kwestie van de souvereiniteits-over-
dracht veel minder vergaand voorstel.
Ik heb op zichzelf noch bezwaar te
gen het doen van het ene, noch tegen
het doen van het andere voorstel, voor
zover het de zelfstandigheid en de ver
antwoordelijkheid van fractie en re
gering betreft. Doch ik kan niet meer
volgen, wanneer het partijbestuur over
deze zaak zich een oordeel vormende
DE TELEVISIE geeft morgenavond om
8.15 uur het poppentheater van Bert
Brugman met „De Toverviool" en de
Hindoe-danseres Hima Kesarcodi uit
Bombay (India) met de oudste Hin-
doedansen van 4 tot 5000 jaar geleden.
DE GRIEP zet haar tocht over Euro
pa voort. Zij deed nu ook haar intre
de in Ierland. In Ulster zijn al 34 per
sonen aan de ziekte overleden.
VERDUISTERD Londen kan men wel
zeggen, 's Avonds is behalve in de
hoofdstraten alle straatverlichting ge
doofd. Wegens kolenschaarste.
DE SPOORWEGEN in Indonesië heb
ben bij Beynes en Allan in ons land
besteld 100 wagens 3e klasse; bij
Werkspoor 1000 goederenwagens en
hij Krupp 100 locomotieven.
KAMERLEDEN uit ons land zullen
op verzoek van het Britse Lagerhuis
van 7 tot 14 Februari een bezoek aan
Lngeland brengen. De 7 gelukkigen uit
Eerste en Tweede Kamer moeten nog
worden aangewezen.
2817 GEDEMOBILISEERDEN waren
in December nog werkloos tegen 3567
bij het begin van het jaar. En dat
ofschoon er in het jaar 74.000 militai
ren waren gedemobiliseerd.
EEN STRAALVLIEGTUIG ontplofte
bij Augsburg in de lucht. De piloot
kon zich met zijn valscherm redden.
VIJAND NO. 1 in Mexico is gevan
gen genomen. Het is William Cook,
die. 24 jaar oud, in Amerika in vijf
dagen van deze maand 7 mensen ver
moord heeft.
IN FLESSEN verstopt zijn pamfletten
door de communisten van Wenen, Ber
lin. Rome. Parijs en Cairo Joego-Sla-
yie binnengesmokkeld. Om stemming
e maken tegen Tito.
POSHES TROEPENSCHEPEN: Chi-
rlfj u ^anuai'i van Aden, Johan van
Oldcnbarneveldt 15 Januari nabij
Ranch]10- Januari te Aden,
terre.
passeerde 15 Januari Finis-
Magere temperatuur
Weersverwachting, geldig tot
avond:
Overwegend zwaar bewolkt
met plaatselijk enige lichte re
gen of motregen. Matige tot
krachtige wind tussen Zuid-West
en Zuid. Dezelfde of iets hogere
temperaturen als gisteren.
Vandaag: zon onder: 17.00 our;
maan op: 12.04 uur.
Morgen: zon op: 8.40 uur; maan
onder 05.16 uur.
en naar buiten daarmede tredende, de
door de fractie aanvaarde oplossing
niet kiest, ofschoon de meerderheid
tegen deze oplossing geen bezwaar
heeft, maar het regeringsstandpunt,
zij het met de omschrijving, dat dit
standpunt geformuleerde overdracht
kan zijn.
E3k helder stellingnemen ontbreekt
daardoor, tot schade van de partij en
van het land.
Ir Vos zegt verder: Door deze houding
dreigt steeds meer het compromis in
de regering te worden tot standpunt
van de partij. Op deze wijze wordt de
onmacht van de regering en waar
bleek deze duidelijker dan bij het be
handelen van de Indonesische zaken in
1948 en nu tot onmacht van de par
tij. Ir. Vos zegt deze houding niet meer
met zijn verantwoordelijkheid als lid
van liet Partijbestuur te kunnen dek
ken, Hij besluit: „Ik heb overwogen,
dat het doen van deze stap gevolgen
heeft en zal de consequenties daarvan
aanvaarden."
HET PARTIJBESTUUR:
LIET P.B. kan deze redenering van
Ir. Vos niet aanvaarden. Noch
fractie noch partij heeft dat denk-
MAAR AANLEIDING van de door de
Poolse regering gevraagde uitleve
ring van P. N. Menten, in verband met
diens beweerde activiteit in Polen ge
durende de afgelopen oorlog, heeft de
heer Menten de rechtbank doen weten,
dat hjj afzag van de mogelijkheden
van verweer tegen de geëiste uitleve
ring. De Haarlemse rechtbank zal nu
alle stukken, die op deze zaak betrek
king hebben bestuderen en vervol
gens haar mening aan de minister van
Justitie kenbaar maken. Volgens de
Officier is uitlevering, zoals door de
rijn"afwérigheTd "dit'debat verarmTën Poolse regering gevraagd, volgens de
het congres plaatst voor een ernstige bepalingen van de uitleveringswet,
moeilijkheid." niet mogelijk. Zij zou ook in strijd zijn
I met de Grondwet.
r\E HEER OUD (burgemeester van
Rotterdam) heeft bij de behande
ling van de begroting van buitenland
se zaken in de Tweede Kamer giste
renavond een beschouwing gewijd aan
de Belgische kanalenkwestie.
Er is in België zo zei hij een
sterke aandrang om de kanalenkwes
tie een conditio sine qua non te ma
ken voor de Economische Unie. De
gemeenteraad van Antwerpen heeft
zich met de zaak bezig gehouden en
een motie aangenomen. Wanneer men
de verhoudingen stelt, zoals daarin is
gesteld, draait men de zaak om. De
kanalenkwestie moet geen voorwaar
de voor de Unie zijn, maar nagegaan
moet worden, hoe, na de tot standko-
ming van de Unie, de kanalenkwestie
geregeld zal worden.
Het bezwaar van 25 jaar geleden
was, dat het Moerdijkkanaal geen ver
meerdering van het verkeer zou bren
gen, maar een verplaatsing van het
verkeer van de ene haven naar de
andere.
Spr. betGogt, dat mer: het verschil-
van de drie grote havens in het oog
moet houden: Amsterdam is een re
dershaven, Rotterdam een stuwadoors
haven en Antwerpen en cargadoors
haven.
„GEEN MOERDIJKKAN AAL"
AMSTERDAM en Antwerpen heb
ben aldus vervolgde Oud een
veel groter deel van hun vooroorlogse
ONS VOLK MOET ERNST VAN DE TOESTAND
KENNEN"
MA HET Kerstreces is de Tweede
Kamer gisterenmiddag weer met
de parlementaire werkzaamheden be
gonnen. De heren volksvertegenwoor
digers wacht een drukke en tevens ge
wichtige week.
Gisterenmiddag is begonnen met de
behandeling van de begroting van het
Departement van Buitenlandse Zaken.
Woensdagmiddag komt de garantie-
wet Militairen K.N.I.L. in het geding.
Donderdagmiddag en -avond staan op
het program de verdere behandeling
van de begroting en de beraadslagin
gen over de nota betreffende het
vraagstuk van de staatkundige status
van Nieuw-Guinea. Deze beraadsla
ging zal Vrijdagmiddag worden voort
gezet. Vooral de behandeling van de
kwestie Nieuw-Guinea trekt, zoals be
grijpelijk. grote belangstelling.
GEEN LIEFDESVERKLA
RING
[AE EERSTE spreker na het reces
was de heer Schmal (C.H.), die
opmerkte, dat herstel der diplomatie
ke betrekkingen met Spanje geen lief
desverklaring is, doch slechts een for
maliteit. Verder hoopte hij, dat de
Benelux spoedig haar beslag zal krij
gen.
Bijna alle sprekers wezen op de
ernst van de toestand. Mej. Klompé
(K.V.P.) is van oordeel, dat ons volk
er behoefte aan heeft, te vernemen,
hoe groot het gevaar is. Het volk is
nuchter genoeg om dit te kunnen ho
ren en de heer De Kadt (Arb.) vroeg
niet zonder bitterheid: „Waarom doen
wij in ons land, alsof er niets aan de
hand is?"
Ook de Duitse herbewapening kwam
natuurlijk ter sprake en over het al
gemeen meenden de sprekers, dat
daaraan niet is te ontkomen.
Volgens de heer Serrarens (K.V.P.)
moet de Benelux een voorbeeld blij
ven of weer worden voor de samen
werking van Europa, terwijl andere
sprekers als hun mening te kennen
gaven, dat men niet te pessimistisch
moet staan tegenover de Raad van
Europa.
De zitting wordt heden voortgezet.
vervoer terug dan dat mogelijk was
voor Rotterdam. Bovendien is de po
sitie der Duitse zeehaven^ volkomen
gewijzigd, waardoor de positie van on
ze havens nog moeilijker is geworden.
Naar sprekers' oerdeel is er thans
eer minder reden dan meer reden dan
25 jaar geleden om toe te stemmen in
de verbinding van het Moerdijkka
naal. Wanneer de Economische Unie
tot stand gekomen is, zal men het ka-
nalenvraagstuk aan een onderzoek
gaan onderwerpen, maar men moet
zich niet stellen op het standpunt geen
kanaal, geen Unie.
(BijbureaurOOSTBU R G, Nieuwstraat 22, Telefoon no. 35)..
HET strijdtoneel in Korea deed
zich gisterenavond de eigenaardig
heid voor, dat eigenlijk beide legers
zich terugtrokken. De Noord-Korea-
nen trokken terug meer naar het
Noorden in de richting Seoel, terwijl
de Verbonden troepen daarentegen de
terugtrekkende beweging naar het
Zuiden voortzetten. Daardoor was er
gisterenavond geen contact.
De stad Soewon, die door de geal
lieerden opnieuw was bezet, is tegen
de avond weer oltruimd. Dit geschied
de om tactische redenen, omdat de
communisten gewoon zijn, juist in de
avond en in de nacht aan te vallen.
De regimenten der Amerikaanse
tweede divisie, waartoe ook de Ne
derlandse en Franse bataljons beho
ren, hebben zich onder dekking van
vliegtuigen en artillerie naar een meer
Zuidelijke verdedigingslinie terugge
trokken. De bataljons hadden geduren
de 16 dagen een heuvel bezet gehou
den tegen een overmacht van 50.000
Chinezen en Noord-Koreanen. Dc te
genstanders leden aanzienlijke verlie
zen door de luchtmacht, maar de te
rugtocht die 24 uur duurde, kostte
haast geen verliezen aan de gealli
eerden.
LIELAAS is het eerste overlij-
densbericht van de Neder
landse vrijwilligers op Korea bin
nengekomen.
De 23-jarige Jan Sour uit Ey-
gelshoven is 9 Januari op het Ko
reaanse slagveld in de strijd voor
de wereldvrede gesneuveld. Hij
was reeds militair in Indonesië
en heeft zich enige maanden na
zijn demobilisatie gemeld als vrijr
williger voor Korea.
Voor zijn familie is het een zwa
re slag, aangezien hij kostwinner
was.
Dit kaartje geeft de positie aan van
dat onderdeel der Verbonden Legers,
waarin de Nederlandse Vrijwilligere
een belangrijke taak vervullen.
MEHROE, de minister-president van
India bezoekt enige hoofdsteden in
Europa om besprekingen te voeren
over de buitenlandse situatie.
Te Londen heeft hij op een een vraag
of hij ook naar Moskou en Peking
zou gaan, geantwoord, bereid te zijn
naar het uiterste einde van de aarde
te willen reizen, indien hij daarmee
de zaak van de vrede kon dienen.
Te Parijs zal hij besprekingen voe
ren met Trygve Lie, de secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties.
WEER EEN DOLLE hond. Thans ln
Rome. Hij beet de Amerikaanse film
speler Welless en tevens de politie
agent, die hem ter hulp snelde.
QP DE WEG tussen Diest en
Leuven botsten een reiswa
gen van de Tilly-tours uit Maas
tricht en een Belgische perso
nen-auto op elkaar.
De personen-auto, waarin 2
mensen gezeten waren, vloog
terstond na de botsing in brand.
De reiswagen werd daarentegen
slechts licht beschadigd. Wel
heeft men getracht de brand
nog met een blus-apparaat te
doven, doch de vlammen laai
den direct zo fel op, dat men
zich niet meer in de nabijheid
van de wagen kon ophouden.
Hulpeloos moesten de dorpe
lingen, die juist uit de kerk
kwamen, toezien hoe de beide
ongelukkige inzittenden van de
personen-auto voor hun ogen
I verbrandden.
01' EEN afstand van 80 K.M. van haar klooster in Kara-
tea (Griekenland) zit Moeder Mariam in de gevange
nis. Zij wordt ervan beschuldigd, zich onder valse voor
wendsels geld toegeëigend te hebben.
Dit feit houdt geen verband met de vervolging van Katho
lieken, die op het ogenblik ook in Griekenland woedt. Integen
deel, het klooster van Kgratea behoort tot de Grieks-Orthodoxe
kerk, althans tot een afgescheiden tak van deze schismatieke ere
dienst, die volop steun van de overheid geniet.
etïKietttsetttt
r gaan rare verhalen over het le-
ven in dit klooster. Boeren uit de
omgeving zuilen u vertellen, dat er
vreemde kreten en gekreun gehoord
werden van achter de witte muren,
die, gekroond met blauwe en erême
koepels, scherp afsteken tegen het
giocn van de prachtige heuvels der
omgeving.
Ja, cr waren zelfs boeren die door
een vensterloze opening waren bin
nen gedrongen in een cel van een bij
anderhalve meter en daar een 70-ja-
rige vrouw aantroffen, die aan kete
nen was geklonken.
Deze vrouw was drie jaren tevoren
m het klooster getreden, naar zij zei-
de en toen had zij haar huis in Pa
tras in Westelijk Griekenland aan het
klooster vermaakt. Nu werd ze op
water en droog brood gevangen ge
houden.... De politie zag, dat haat
eigendommen werden verkocht op d.
dag, volgend op die van haar intredi
Men zegt, dat er gedurende de laat
ste 20 jaar tenminste driehonderd
vrouwen, die geld of vaste goederen
bezaten, in het klooster om het leven
zijn gekomen en niet door natuur
lijke oorzaken.
Deze vrouwen, zo zegt men, waren
overgehaald, in ruil voor „een eeuwig
durende vrede", haar bezittingen na
haar dood af te staan aan het kloos
ter. Waren zij dan eenmaal binnen de
kloostermuren aldus heeft men de
Officier van Justitie medegedeeld
dan werden zij geslagen, uitgehongerd
of doodgemarteld, zodat het klooster
spoedig in het bezit van het geld kon
komen.
„ALLEMAAL LEUGENS"
Cric Grey, correspondent van de
Daily Express in Griekenland,
heeft de stoute schoenen aangetrok
ken en belde aan de kloosterpoort, die
geopend werd door een oude en ge
bogen non. „Leugens, allemaal leu
gens", zeide zij, toen Grey over „de
<aak" begon.
„Wij hebben altijd veel doden om-
at heel veel mensen intreden, die al
ud zijn."
„Al die narigheid is gekomen om-
at sommige monniken van 't Irioos-
er op de heuvel jaloers zijn op Moe-
er Mariam. Zij werd overste toen
vader Matteo gestorven was."
KERSTMIS IN JANUARI
Wader Matteo was een monnik, die
het klooster 25 jaar geleden bouw
de toen hij brak met de Grieks Or
thodoxe Kerk, na een geschil over de
dag, op welke Kerstmis moest worden
gevierd.
De Griekse regering nam de Gre
goriaanse kalender ln 1922 aan, waar
door Christus' Geboorte tot dan toe
in Januari gevierd in December
kwam te vallen.
Vader Matteo noemde dat een ket
terij, verliet het grote klooster op de
berg Athos en stichtte zijn eigen, af
gescheiden tak. Hij had gebrek aan
geld om de bouw van zijn kloosters
te betalen en de eredienst te kunnen
voortzetten.
Toen Vader Matteo verleden jaar
stierf hij was toen 93! had hij
300 huizen opgericht. Hij vermaakte
ze allemaal aan Moeder Mariam.
Men neemt aan, dat zij in veel ster
ker mate dan Vader Matteo. verant
woordelijk is voor de „aandrang" op
„bekeerlingen" tot de afgescheiden
eredienst.
Moeder Mariam ziet er op haar 85e
levensjaar patent uit. Zij heeft don
kere ogen en regelmatige trekken en
zij is een sterk overheersend type.
Niemand in het klooster kon in
lichtingen geven over de verdwijning
van vier „bisschoppen", die door Va
der Matteo zouden zijn „geconsa
creerd" voor hij stierf en die rui wor
den vervolgd als medeplichtige mi
Moeder Mariam. Toen zij wer
resteerd verlieten zij luis ove
klooster...
~y OALS BEKEND, worden thans, in
verband met de huidige kolen-
sëhaarste maatregelen overwogen om
aan deze schaarste het hoofd te kun
nen bieden. Zo wordt gedacht aan de
mogelijkheid om met ingang van
Maandag 22 Januari a.s. het merendeel
der stoomtreinen, rijdende van het
Westen des lands naar het Oosten en
Noorden v.v. op de geëlectrificeerde
baanvakken door electrisch materieel
te vervangen.
Op het ogenblik is men bij de Spoor
wegen te Utrecht druk doende met
het treffen van de nodige omvangrij
ke voorbereidingen, omdat men daar
met alle eventualiteiten rekening wil
houden. Het is zelfs niet uitgesloten,
zo vernamen wij, dat het bij voorbe
reidingen blijft en er in wezen niets
zal veranderen.
"pE BRUSSEL is in het kader van de
Benelux een bespreking gehouden
'ussen afgevaardigden van de Belgi-
che, Nederlandse en Luxemburgse fe-
'eraties voor het vervoer met autobus
n autocars.
Besloten is. een uit 13 leden (zes
il ieder land* bestaand secretariaat
jp te richten, dat te Luik gevestigd
zal worden.
MA de eerste wereldoorlog kwam
de anti-militairistische gedach
te, ook in ons land, sterk opzet
ten. Ze grondde zich op twee heel
verschillende motieven. De een
zei: De moderne oorlog heeft zul
ke verschrikkelijke vormen aan
genomen, dat ze volstrekt onge
oorloofd wordt voor de Christen,
die naar het Evangelie wil leven.
De ander zei: Een klein land als
het onze kan met zijn legermacht
toch nimmer de groten weerstaan.
Het moet maar hopen, dat ande
ren uit eigen belang zijn grondge
bied wel zullen verdedigen. Dat 2e
motief is nu natuurlijk geheel
krachteloos gemaakt. Na de twee
de wereldoorlog beschouwt zo goed
als geen enkel land zijn verdedi
ging meer als een particuliere
aangelegenheid. Defensie-syste
men worden nu in groot verband
opgebouwd en een land als het
onze, liggend in deze strategisch
belangrijke hoek van Europa, kan
daarbij zeker niet terzijde blijven
staan.
Maar het eerste motief, dat van
de principiële anti-militaristen,
handhaaft zich en voelt zich ver
sterkt door nieuwe vindingen als
van de atoombom.
QNLANGS hebben we een Her
vormd predikant uit Den
Bosch, Ds. K. Strijd, dit vurig en
met overtuiging horen uiteenzet
ten voor een gehoor van 70, 80
mensen. Hij spoorde onverbloemd
aan tot het weigeren van mede
werking aan de militaire voorbe
reidingen. Hij deed dit in een
overtuiging, die zich grondvestte
op teksten uit het Evangelie en
van Paulus. Over deze bijbelse
motivering van het dienstweige-
rend anti-militarisme is al heel
veel gepolemiseerd. Het bedient
zich van een eenzijdige keuze van
teksten en klampt zich vast aan
een eenzijdige uitleg daarvan. Het
minimaliseert de nationale waar
den en miskent voorname voor
waarden voor het handhaven van
een rechtsgemeenschap.
LIET IS HIER niet de plaats, om
daarop uitvoerig in te gaan
We hebben echter diep gevoeld de
tragxek, waartoe zulke opvattingen
leiden. Hun verkondigers spelen
immers in de kaart van de bru
taalste vormen van militarisme.
Men heeft bittere critiek op de
Amerikanen, hun oorlogvoering in
Korea, hun energieke pogingen tot
het opbouwen van de Atlantische
verdediging. Men wijdt geen woord
aan het feit, dat het in de vroege
ochtend van 25 Juni 1950 de com
munistische legerscharen waren,
die ten aanval togen en de oorlog
uitlokten, die ook iedere vredes
poging totnutoe verijdelden. Ds.
Strijd klaagde erover, dat in kran
ten en voor de radio het anti
militaristische standpunt nergens
uiting kon vinden. Hij wijt dit
aan een soort samenzwering en
kan blijkbaar niet begrijpen, dat
het overgrote deel van de mensen,
die in Nederlandse kranten schrij
ven, zijn anti-militarisme tragisch
gevaarlijk vinden. Hijzelf maakte
trouwens een uitzondering voor
De Groene, Vrij Nederland en. Mi
litia Christl, doch moest er mis
moedig aan toevoegen: Hoeveel
mensen lezen die bladen?
Dat het Russische systeem
werkt met terreur, wilde hij wel
toegeven. Hij stelde die echter op
één lijn met anti-communistische
maatregelen in Amerika, alsof
daar ook sprake zou zijn van con
centratiekampen en geheime
staatspolitie. Hij beschuldigde de
Paus ervan, samen met Truman
ecu kruistochtstemming tegen het
communisme te wekken en be
schuldigde de ..Roomse Kerk" van
een systematische hetze. Een gro
ve miskenning van de voortduren
de ontmaskering der anti-Chris
telijke ideologie en haar practij-
ken in droevige schertsprocessen.
Hij dacht ook wel, dat de Kerk
vervolgd zou worden, als de Rus
sen komen, doch dat zou dan niet
zijn om haar radicalisme, doch om
haar conservatisme. Alsof het nu
juist niet de communistische truc
is, om alles wat niet-communis-
tisch is automatisch het etiket
van conservatisme op te drukken.
Ds. Strijd toont bij voorbaat begrip
voor dergelijke voorwendsels.
WEET DS. STRIJD, hoe de Rus
sen hemzelf classeren? Het
Parool ontleende dezer dagen aan
een Russisch vreemde-woorden-
boekje de volgende verklaring van
het woord „pacifist":
„Reactionnairen, die zich schijnheilig
verbergen achter pacifistische leuzen,
en die alle bevrijdingsoorlogen, burger
oorlogen, revolutionnaire en andere
rechtvaardige oorlogen tegen willen
gaan. Zij verwerpen de revolutionnaire
activiteii van de massa. Pacifisten be
driegen de arbeiders en verheimelijken
de voorbereidingen voor de imperia
listische oorlogen van de bourgeoisie.
Daarbij draagt hun politiek bij tot het
ontketenen van imperialistische plun-
derings- en andere onrechtvaardige
oorlogen".
Hier wordt weer eens aangetoond,
hoe het communisme er op uit is
alles te verdoemen wat niet met de
partijleer strookt en daaronder ook
het radicale pacifisme betrekt.
Men kan eerbied hebben voor de
overtuigingsmoed van mensen aJs
Ds. Strijd. Doch men moet tevens
hun opvattingen als gevaarlijk
signaleren. Gevaarlijk vooral, om
dat ze Idealistische jonge mensen
kunnen verleiden tot onverant
woordelijke daden en ongewild de
weg bereiden tot collaboratie en
erger. Daarom is een ernstige
waarschuwing op haar plaats.
