Kechtbank verbiedt onvrijwillige alvloeimg Bisschop van Berlijn
OVERLEG
MET
BONN
DE HISPANO SUIZA
TE BREDA
Een muur van ongerechtigheid en
zwijgzaamheid"
De kwestie der topsalarissen
li i 1*1 '•••ll* .Tl overleden
Onze post op Zater
dag 23 December
Verhoging van de
kinderbijslag van
vierde kind af
De hoge
inkomens
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Dwang op ex-K.N.I.L.-militairen Ambonnezen) iKard. Von Preysing
Rede H. Vader op
Zaterdagochtend
Min. s'Jacobs in de Tweede Kamer
„Dat geschiedt ook niet"
Interpellatie
Gerbrandy
De Irian-kwestie
Regering komt tegemoet aan amendement
Weinig verandering
Monseigneur spitte in koude grond
PEKING BLIJFT
Z WIJ G E N
21.600.000.000 VOOR
DEFENSIE
Werkgelegenheid voor 500 arbeiders
Achter „De Trekpot" in
de Belcrumpolder
Henri Desmedt c.s. stonden terecht
Voornaamste getuige tijdens de
pauze bedreigd
„AAN HET SPIT
In de jungle van
de Veluwe
ZEVENDE JAARGANG No. 1877
Voor God, Koningin en Vaderland
VRIJDAG 22 DECEMBER 1950
Uitgave: N. V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181 Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J A ernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A.J.J in Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. 3.90 per kwartaal,
per post 4.75, per week (uitsluitend bij met-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.30
per m/m. (Ingezonden Mededelingen O
per m'm). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit-
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon no. 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: Sf U L S T, Dubbele Poort 7, Telefoonjuxm
(B ij bureau:
O S T B U R G, Nieuwstraat 22, Telefoon no. 35).
DE DRIE geallieerde Hoge
Commissarissen en de W.
Duitse Bondskanselier, Konrad
Adenauer, hebben Donderdag
te Bonn een bespreking van vijf
uur gehad over de Duitse bij
drage tot de defensie van West-
Europa.
Adenauer verklaarde na de confe
rentie, dat „wij een flinke stap voor
uit" hebben gedaan.
Het algemene plan is, dat de Duitse
strijdkrachten zullen worden georga
niseerd in gevechtsgroepen van onge
veer 6000 man en in totaal 150.000
man zullen tellen.
VEILIGHEIDSVERDRAG.
pEN WEST-DUITSE woordvoerder
had Donderdag reeds verklaard,
dat de Duitse eis tot gelijke behan
deling in hoofdzaak hierop neerkomt,
dat de West-Duitse troepen in geval
van oorlog niet in actie zullen gaan
onder ongunstiger omstandigheden dan
de anderen.
In diplomatieke kringen te Londen
neemt men aan, dat ook het Duitse
verzoek om een veiligheidsverdrag in
plaats van het bezettingsstatnut is
besproken.
Het is zeker, dat de geallieerden in
verband met de opneming van Duit
se eenheden in het Atlantische leger
verdere verzachtingen van de bepa
lingen van het bezettingsstatuut zul
len toestaan. Men gelooft echter niet,
dat zij het statuut in zijn geheel zul
len opheffen.
£)E KERSTREDE van de H. Vader
zal morgenochtend om 10.50 uw
Ned. Tijd door Radio Vaticana als
mede door de Italiaanse en Franse
zenders worden uitgezonden. Onmid
dellijk hierna begint Radio Vaticana
met de uitzendingen der volledige
vertalingen, achtereenvolgens in het
Engels, Frans, Nederlands, Duits enz.
Deze uitzending geschiedt op de
normale korte golflengten, namelijk
op 19, 25 en 31 meterbancL
WORDT ER, HARD OF ZACHT, direct of indirect, dwang uit
geoefend op de Ambonnezen, oud K.N.I.L.-leden, om naar
hun eigen eiland of enig ander gebied in Indonesië terug te keren,
waar de Apris de macht in handen heeft?
Die vraag speelde door het proces in kort geding van een aan
tal Ambonnese militairen tegen de Staat der Nederlanden.
Het vonnis van de President van de Haagse Rechtbank ver
bood de Staat der Nederlanden afvloeiing fan Ambonnese ex-K.
N.I.L.-militairen of hun gezinsleden zonder hun toestemming,
naar Ambon of enig ander gebied van de Republiek Indonesia op
straffe van betaling van een dwangsom van een millioen gulden.
De Staat werd tevens veroordeeld tot betaling van de kosten
van het geding.
yOOR DAT DIT VONNIS was ge
vallen, had Prof. Gerbrandy al
een interpellatie over deze aangele
genheid aangevraagd. Het vonnis
speelde nu echter ook een rol in de
discussie, die daarover gisterenmid
dag in de Tweede Kamer ontbrandde.
De A.R. interpellant nam aan, dat
er pressie werd uitgeoefend op deze
ex-KNIL-militairen. Er zou zijn ge
zinspeeld op gebruikmaking van de
krijgstucht, als ze zich niet wilden
laten afvloeien naar Ambon, de Kei
eilanden of een ander gebied binnen
de Republiek.
De Nederlandse legerleiding mocht
een dergelijke beïnvloeding door de
Indonesische autoriteiten zeker niet
toelaten. Dat zou gelijk staan met
„uitlevering". De interpellant drong
er bij de regering op aan, niet in ho
ge! beroep te gaan van het vonnis.
Het schip met oud-Knillers, dat op
18 December reeds was uitgevaren
naar de Kei-eilanden, moest worden
teruggeroepen.
VERWEER.
"TEN ANTWOORD beriep minister 4'
Jacob zich op de mededelingen
van zijn adviseurs op Java. Die zou
den het beter weten dan de mensen
hier achter een schrijftafel. Zij nu
verzekerden, dat er geen dwang is of
wordt gebruikt. In verband met het
kort geding was de regering bereid
geweest de status quo tussen 16 en 21
December te handhaven. Overigens
vond de minister, dat er rondom dit
geding een rel was gemaakt.
Daar was Prof. Gerbrandy het niet
mee eens. Hij meende, dat het door
geven van het bericht over het tus
senvonnis op 16 Dec. was gesaboteerd.
(Het ANP verzekert echter, dat de
16e en 17e Dec. de uitzendingen naar
Djakarta door weersomstandigheden
werden gestoord).
NUCHTERE REDENERING.
r»E HEER OUD (VVD) maakte zich
erg bezorgd over een uitspraak
van de minister, dat de burgerlijke
rechter niet het beleid van de Over
heid heeft te beoordelen. Hij zag zelfs
d rechtsstaat in het gedrang komen.
De heer van der Feltz (C.H.) viel de'
interpellant bij, maar de heer van der
Goes van Naters (P. v. d. A.) meende,
dat het vonnis de regering nog niets
zegt, omdat het nog niet in kracht van
gewijsde ging. Daarmee was Prof.
Romme (KVP) het nu weer helemaal
niet eens. Overigens, stelde hij deze
nuchtere redenering op:
Het verbiedt de militairen zonder
hun toestemming af te vloeien en de
regering heeft gezegd, dat dit niet ge
schiedt. Wat wil men dan verder?
Prof. Gerbrandy kreeg nog steun
van de heren Weiter (KNP) en Zandt
(SG), waarna minister van Maarse-
veen ook nog een duit in het zakje
deed: Het is voor de rechterlijke
macht zeer moeilijk zich in alle fa
cetten van het huidige probleem te
verdiepen.
De heer Gerbrandy bleef onbevre
digd, temeer daar minister s' Jacob
een gaan-in-hoger-beroep in het voor
uitzicht stelde.
Een verkapt dreigement
EMELD WORDT dat Donderdag te
Djakarta een officiële mededeling
is verschenen, waarin de Indonesische
regering zegt, generlei maatregel van
buitengewone aard te zullen treffen in
verband met een eventueel initiatief
of activiteit van het Indonesische
volk, die een gevolg zouden kunnen
zijn van een boycot van de Neder
landse belangen in verband met de
kwestie Nieuw-Guinea, zolang een
dergelijk initiatief niet in strijd komt
met wet en openbare orde.
Van andere zijde wordt gedreigd
met demonstraties.
r\E REGERING heeft bij de Tweede
Kamer een nota van wijziging op
de begroting van Binnenlandse Za
ken ingediend om in artikel 113bis
het bedrag van f 100.000 te wijzigen
in f 150.000.
Het betreft hier het bedrag, be
stemd voor toelagen aan ambtenaren,
aan wie buitengewone eisen worden
gesteld.
In haar vergadering van 7 Decem
ber jl. heeft de Tweede Kamer een
VLIEGENDE AUTO'S zullen in mas
sa in Amerika worden gemaakt. Men
zet er vleugels aan, een staart en een
schroef en in enkels minuten is de
auto een vliegtuig geworden met een
snelheid van 175 km.
EXTRA TREINEN worden met het
oog op de feestdagen op 22 en 23 Dec.
op verschillende trajecten ingelegd.
VERLOVINGSGERUCHTEN doen de
ronde over Prins Boudewijn en wel
met de 18-jarige dochter van de Fran
se kroonpretendent.
HONDERD JAAR wordt op Tweede
Kerstdag Keimpe Piers Nydam wor-
Bneek. Precies 100 jaar geleden be
reikte zijn achterneef te Grouw even
eens de eeuw.
FRUITPAKKETTEN voor oorlogsge
wonden en invaliden, die thuis wor
den verpleegd zullen door de Neder
landse veilingen voor Kerstmis wor
den verzonden.
80 BOMMENWERPERS stuurt Ame-
rika voor de Franse troepen in Indo-
China.
HET STAKINGSCONFLICT bij de
Spoorwegen in Amerika is thans vol
ledig opgelost.
DE DIMPY is een bril, waardoor men
het verblindend licht op de weg ge
heel natuurlijk blijft zien. Het instru
ment, dat in de handel komt, schijnt
goed te voldoen.
DE EERSTE SNEEUW van deze win
ter is dezer dagen te Rome gevallen.
DE EERSTE FIETS zou, natuurlijk,
het werk zijn van een Rus. Tass meldt,
dat hy er in 1801 al mee rond reed.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Sa-
meronia pass. 21 Dec. Burlings, Grote
Beer 20 Dec. van Djakarta, Johan v.
Oldenbarneveldt pass. 20 Dec. Kaap
Bon, Maloya 27 Dec. verw. te IJmui-
den, Sibajak 20 Dee. nabij Dondra-
head, Somersetshire 20 Dee. nabü
Kreta, Zuiderkruis 21 Dec. verw. te
Port Said.
2
l Weersverwachting:, geldig tot
l hedenavond:
J Zwaar bewolkt en nevelig, met
hier en daar enige lichte sneeuw
of motregen. Matige wind tussen
Oost- en Zuidoost. Temperaturen
omstreeks het vriespunt tot lich-
te vorst. I
Vandaag: Zon onder 16.31 uur.
Maan op 14.28 uur. Morgen: Zon j
op 8.47 uur. Maan onder: 8.35 J
uur.
Mgr. Prof. R. Post, voorzitter van de bestuursraad der St. Radboudstich-
ting, stak de eerste spade in de grond voor een voorlopig gebouw, dat het
begin zal vormen van de medische faculteit der R. K. Universiteit te
Nijmegen. Geheel rechts: Mgr. Prof. R. Post. Geheel links: Dr. A. v. d.
Werf, vroeger arts te Bergen op Zoom, thans procurator der St. Radboud-
stichting.
amendement op de begroting van bin
nenlandse zaken voor 1951 aanvaard,
waardoor het bedrag van f 18.700 ver
meld onder begrotingsartikel betref
fende de personeelsuitgaven is ver
vangen door f 15.540.
Blijkens (je toelichting was de be
doeling van dit amendement uit te
spreken, dat rte voorgesteld algemene
salarisverhoging voor een aantal top
functionarissen bij alle departemen
ten zal komen te vervallen.
Door een wijziging van het be
trokken Kon. Besluit wil de regering
tegemoet komen aan de strekking
van dit amendement.
Dit betekent, dat aan de zeer ver
dienstelijke hoofdambtenaren toelagen
zullen worden verstrekt.
Hierbij tekent de regering aan, dat
zij dit systeem van toelagen verre van
gelukkig acht, zij moet daartoe ech
ter thans overgaan, teneinde de voor
haar anders onaanvaardbare gevolgen
van het door de Kamer aangenomen
amendement te ondervangen.
De regering wil de Kamer er niet
over in het onzekere laten, dat zij
voornemens is, een zodanige toelage
aan de secretarissen-generaal toe te
kennen, dat de totale bezoldiging voor
deze functionarissen f 15.000 per jaar
zal bedragen.
T)E COMMISSIE VAN DRIE der Ver-
enigde Naties heeft nu reeds haar
derde telegram aan Peking gestuurd,
om een basis te leggen voor het staken
van het vuren in Korea. Zij zal nog
een week op antwoord wachten.
FJE AMSTERDAMSE persfotograaf
H. Smit is gisteren met zün auto-
tje op de Ryksweg onder Laren on
der een trailer met oplegger terecht
gekomen. Het wagentje, dat klem
kwam te zitten, werd een eindweegs
meegesleurd. Het slachtoffer overleed
ter plaatse.
Een 2e bestelling
/~\P ZATERDAG 23 December a.s.
zal, behalve in de buitenwijken,
in het gehele land een 2e briefpostbe
stelling worden uitgevoerd op de
zelfde tijd als andere werkdagen.
Dagbladen, die op genoemde datum
door de uitgevers met het dagblad-
treinennet worden verzonden, zullen
dus. veelal nog dezelfde dag bij de
geadresseerde worden bezorgd.
AFHALEN VAN KRANTEN.
f EADRESSEERDEN, die op 23 De-
cember geen 2e postbestelling ont
vangen, kunnen hun kranten aan het
postkantoor op het daarvoor bestem
de uur afhalen. Op postinrichtingen,
waar normaal geen gebruik wordt ge
maakt van de gelegenheid tot afha
len zal deze mogelijkheid op die dag
bestaan van 18 uur tot 18 uur 15.
•"TEN AANZIEN van de tegemoetko-
ming voor de huurverhoging voor
de minder- en minstdraagkrachtigen,
heeft minister Joekes bij de behan
deling van de begroting van sociale
zaken, meegedeeld, dat hiervoor geen
algs^Tiene maatregel kan worden ge
nomen. omdat er verschil is in plaat
selijke en individuële omstandigheden.
Iets anders is, als er over groepen
gesproken kan worden. Dit is b.v. het
geval by de grote gezinnen.
Daarom heeft de Regering besloten
te bevorderen een verhoging van de
kinderbijslag van het vierde kind af.
Daaromtrent wordt nader overleg ge
pleegd met de loon- en prijscommis
sie en de Stichting van de Arbeid.
De minister was verder van oordeel,
dat de netelige positie van het land
alleen kan worden verbeterd door
een juiste beschouwing vaD de arbeid.
Verzwaring van de arbeidstijd door
invoering van een ploegenstelsel mag,
volgens hem, alleen geschieden, waar
het noodzakelijk is.
....een dapper man....
I/'ARDINAAL Graaf von Preysing,
bisschop van Berlijn,is Donder
dagmiddag aan een beroerte overle
den.
Kardinaal von Preysing is 30 Aug.
1880 in Beieren geboren.
Na een carrière in diplomatieke
dienst van de Beierste Staat, ging hij
in 1908 theologie studeren.
In 1935 werd hij Bisschop van Ber
lijn, hij toonde zich een fel tegen
stander van het nationaal-socialisme,
en, na de oorlog, van het communis
me. Hij werd herhaaldelijk door de
Oost-Duitse autoriteiten aangevallen,
omdat hij de geestelijken in zijn Bis
dom verbood deel te nemen aan het
nationale front, het alle partijen en
organisaties omvattende Oost-Duitse
politieke blok.
Z. H. de Paus benoemde hem in
1946 tot Kardinaal. Door zijn dood is
het aantal Kardinalen in Duitsland
tot twee gedaald: Kardinaal Frings
van Keulen en Kardinaal von Faul-
haber van München.
r\E AMERIKAANSE SENAAT heeft
een wetsontwerp goedgekeurd,
dat voorziet in 20.000.000.000 dollar
voor defensie-uitgaven en tevens een
ontwerp voor 1.600.000.000 dollar ten
behoeve van speciale defensie-instal
laties, waarvan het merendeel een
streng geheim karakter draagt.
jyjET ALLEEN DE STEMMEN van de heren Kamphuis en Brekelmans
(beiden P. v. d. A.) „om principiële redenen" tegen, heeft de Bredase raad
gisteren zich accoord verklaard met de vestiging van een Hispano Suizafabriek
te Breda.
TN ONS NUMMER van 29 Nov. jl.
vermeldden wij reeds, dat Breda
ais de meest geschikte vestigingsplaats
werd beschouwd. Onder directie van
het architectenbureau Brinkman en
van den Broek en Bakema te Rotter
dam zal zo spoedig mogelijk worden
begonnen. Men zeide daar echter: „Het
nieuws is ons ver vooruit, want we
hebben nog geen tekeningen!"
De heer J. H. M. Visser, oud-direc
teur van de N.V. Ned.-Amerikaanse
Fittingfabriek te Gorssel (Geld.) is
met de leiding van het Nederlandse
bedrijf belast. „Het kind is nog niet
geboren", zeide hij. „Het is nog een
IN DE KLEINE ZAAL van het Bredase gerechtsgebouw, waarin de Bijzon
dere Politierechter gisteren zitting hield, heeft vrijwel de gehele dag een
rumoerige en geladen sfeer gehangen. Henri Desmedt en vijf van zijn voor
naamste tapijtencliënten waren gedagvaard, beschuldigd van overtreding van
de Regeling In- en Uitvoer 1944 en van het Deviezenbesluit 1945. Dit hield
in, dat zij schuldig zouden zijn aan invoer van tapijten en coupons herenstof
vanuit België alsmede van verhandeling hiervan.
{-JET BEELD van de rechtszaal was
dit keer al niet anders dan by de
vorige „Desmedt-zaken". Een afgela
den publieke tribune met bloed- en
aanverwanten van de beschuldigden,
die niet nalieten het nodige commen
taar te leveren en die bij het ver
schijnen van de verdachten, die allen
in detentie zyn, luidruchtige begroe
tingsscènes exposeerden.
Nog rumoeriger echter bleek
het er te zijn toe gegaan in de
pauze van de zitting, Een der
belangrijkste getuigen nl. M. J.
Jongmans uit St. Willebrord,
had er zich na de middag bij de
Officier van Justitie over be
klaagd, dat hij om zijn verkla
ringen bedreigd was.
„Als je je mond niet houdt,
rijgen we je aan het spit", zo had
men hem toegezegd. En dit zal
er bepaald toe hebben bijgedra
gen, dat er hier en daar in de
getuigenverklaringen nogal 'ns
een „misverstand" werd gecor
rigeerd.
OPGESCHORT.
r\E EERSTE KLANT in deze affaire
was Henri Desmedt in eigen per
soon. Hy weerde zich op de hem
eigen wyze en betoogde met veel ver
toon, dat de gesmokkelde tapijten
nooit van hem afkomstig zouden kun
nen zijn. „Myn specialiteit is juten
tapyten en de afgeslagen tapijten zyn
maar van katoen". Er werden nog en
kele getuigen bygeroepen, maar aan
gezien de voornaamste getuige, mej.
Margaretha Muller niet was versche
nen. werd deze zaak aangehouden.
Nog in de ochtendzitting werd een
begin gemaakt met de zaak tegen H.
Offenberg en met inbegrip van de
pauze heeft de klok van de kleine
zittingszaal heel wat keren geslagen
eer deze beklaagde weer verdween.
Het was bij half vier voor de volgen
de zaak aan de orde kwam.
Twee gebroeders Offenberg moes
ten voor het groene hekje komen, als
mede L. van Bladel, die in de wan
deling „Rooie Bart" werd genoemd
en J. Feyen. Ook was gedagvaard L.
Damen. doch deze bleek wegens ziek
te niet aanwezig te kunnen zijn.
ARGELOZE LIEDEN?
gTUK VOOR STUK hebben de be
klaagden geprobeerd om zich
voor te doen als argeloze kooplui, die
i de tapijtensmokkel terecht waren
gekomen, voor zij er erg in hadden.
Doch de getuigenverklaringen spra
ken andere taal en het was vooral de
getuige uit St. Willebrord, die de be
klaagden herkende en positief wist te
verklaren, dat zy tegen beter weten
in aan de smokkel hadden deelgeno
men.
Afgaande op deze feiten bouwde de
Officier van Justitie, mr. Heukels,
zijn requisitoir op en in grote lynen
schetste hij de gang van zaken als
volgt: Desmedt was de leverancier,
't Heike zorgde voor het transport en
de woonwagenbewoners waarvan
H. Offenberg in het bijzonder wa
ren de afnemers.
Voor dit alles tot klaarheid werd
gebracht, moest een muur van onge
rechtigheid en zwijgzaamheid worden
doorbroken.
Deze mensen, aldus mr. Heukels.
hebben het mogelijk gemaakt, dat het
verfoeilijke werk aan de grens, de
smokkel dus, kon worden voortgezet.
Vooral de getuigenverklaringen van
Jongmans en Boeren onderstreepten
deze redenering en hierop afgaande,
meende mr. Heukels tegen H. Offen
berg inzake de overtreding van hot
deviezenbesluit acht maanden met
aftrek te moeten eisen.
GEDWONGEN.
1V/TR- DRION, die voor alle gedaag-
den als verdediger optrad, meen
de de zaak van een heel ander stand
punt uit te moeten bezien. Volgens
deze waren de woonwagenbewoners
door de opportuniteit van het ogen
blik gedwongen geweest om te han
delen in strijd met het strafrecht.
Van huis uit, zo zeide mr. Drion,
en hier pleitte hij niet enkel voor
H Offenberg, doch tevens voor diens
mede-verdachten zijn deze lieden
tapijtenhandelaars geweest. Nooit
hebben zy een andere stiel geleerd.
Toen de oorlogsomstandigheden, met
alle verbodsbepalingen die daaruit
voortvloeiden, hen dit werk legaal on
mogelijk maakten, stonden zij
analphabeten die zij waren slechts
voor één keuze: armoede lijden of we
derrechtelijk hun werk voortzetten.
Uiteraard kozen zij het laatste en de
relatie met Desmedt, die reeds van
lang voor de oorlog dateerde, bleef
bestaan.
(vervolg op pag. 2)
N.V. in oprichting. De functie van de
heef F. Diepen is die van vertegen
woordiger van de Raad van Beheer
van de onderneming in Zwitserland".
BOORD-MITRAILLEURS.
LIET OPRICHTINGSKAPITAAL be-
draagt dertien millioen gulden.
Men hoopt de fabriek begin 1952 in
gebruik te kunnen nemen. Er zullen
bo /mitrailleurs worden gemaakt,
zoals die gedurende de laatste oorlog
veel werden gebruikt.
Een grote Nederlandse order staat
in verband met de vestiging van een
dochter-instelling hier te lande; de
order zal niet in vreemde valuta be
hoeven te worden voldaan.
De Hispano Suiza kreeg in Wereld
oorlog I bekendheid door haar mo
toren; in Wereldoorlog II vooral, zo
als gezegd, door haar mitrailleurs.
Hispano Suiza heeft terrein aange
kocht Westelijk van de Terheijden-
seweg, even achter „De Trekpot".
Het terrein, oorspronkelijk eigendom
van de heer Mathijsen, landboqwer,
is 4.25 H.A. groot. Een aangrenzend
stuk grond van 3.85 H.A. heeft de fa
briek voor een tijd van 10 jaar in op
tie gekregen.
DE OPLEIDING.
I-JET BEDRIJF zal werk bieden aan
500 arbeiders. Daar het hier veel
al precisie-arbeid betreft, zullen
vooral geschoolde arbeiders nodig
zyn. In de Bredase Rijkswerkplaats
zullen krachten door eigen instruc
teurs van de onderneming worden op
geleid, evt. aan daarvoor door Hispa
no Suiza beschikbaar gestelde machi
nes In de eerste tijd zullen verschei
dene Zwitserse geschoolde arbeiders
werkzaam zijn, om de gang er in te
brengen. Met de Ambachtsschool wor
den onderhandelingen gevoerd, om
ook hier gelegenheid tot speciale scho
ling te openen.
£)E INZITTENDEN van een
personen-auto, die van Arn
hem naar Harderwijk reed, zul
len wel gedacht hebben, dat zij
in de jungle verzeild waren ge
raakt.
Eerst stak een kudde van on
geveer 26 herten de weg over,
v^iak langs de wagen. Nauwelijks
varen zij verdwenen, of een 10-
tal wilde zwijnen, waarondei
enige jongen, kwam in het zicht
en stak eveneens de weg over
En Burgers Dierenpark te
Arnhem jalQers!
£)E MENSEN krijgen hun inkom
sten langs de weg van betaling
van goederen en diensten. Hierbij
kunnen oneerlijke en onbillijke
methodes mede een bron van in
komsten zijn. Dan is het de taak
van de politiek, deze onjuiste eco
nomische werkmethodes door
maatregelen, verordeningen en
strafdreigingen de wereld uit te
helpen.
Maar wanneer langs eerlijke
wegen hoge inkomens aan som
mige werkers toevloeien, dan is
dat als regel een teken, dat de
economie hun hoge inkomens no
dig heeft. Economisch is het dan
onverantwoord om ze door belas
tingen sterk te beknotten. Het ge
volg is dan, zoals ik de vorige
keer al zei, dat de trekkers van
zulke inkomens óf zullen ophou
den hard en efficiënt te werken,
óf de belasting direct en indirect
zullen ontduiken, óf naar het bui
tenland zullen emigreren, zolang
er nog landen zijn, die een andere
belastingpolitiek volgen.
JNDIEN de inkomens economisch
te hoog zijn, dan moet de eco
nomische politiek zorgen, dat de
inkomens zelf lager worden.
Het allereerste middel daarvoor
zal zijn, dat het economisch lastig
gemaakt wordt om een hoog in
komen te verdienen. Onze rege-
ringspolitiek zondigt zeer sterk te
gen deze regel. Het is alsof zij er
een bijzonder genot in vindt, om
de mensen eerst hoge inkomens te
bezorgen en deze dan door de be
lasting te kunnen beknotten.
Een van de voornaamste bron
nen van hoge inkomens is het cu-
mulatierecht. De ondernemers
gooien elkaar het balletje van di
recties en commissariaten en bij
zondere opdrachten toe, om hun
oorspronkelijk inkomen te ver
dubbelen of te verdriedubbelen.
Een middel om de hoge inkomens
te beperken is dus het beperken
van het cumulatierecht.
Vervolgens maakt de regerings-
politiek het verkrijgen van hoge
Inkomsten en winsten gemakke
lijk door subsidiepolitiek, de loon
stop en de dividend stop. De sub
sidiepolitiek brengt voor de onder
nemers een gedeelte van de on
kosten niet in rekening, omdat
de arbeiders niet de volle prijs
voor hun levensmiddelen betalen
en de ondernemers dus ook niet
het volle loon aan hun arbeiders
behoeven uit te keren. Zouden de
ze onkosten op de rekening van
de onderneming drukken, dan zou
het voor de ondernemers veel
moeilijker zijn, een hoog inkomen
te trekken; zij zouden tot betere
efficiëncy en scherpere organisatie
gedwongen worden om nog hoge
winst te maken.
Door de loonstop beletten zij de
arbeiders in de goed renderende
bedrijven, om een deel van de ho
gere winsten voor zich als arbeids
loon te vragen. Hetgeen vanzelf
de hoge winsten en inkomens zou
bemoeilijken. De dividendstop be
let, om de winst aan de aandeel
houders uit te keren, terwijl van
een evenwijdige tantièmestop niet
gesproken wordt. Het verlangen
lijstje van de Vereniging voor de
Staathuishoudkunde op haar laat
ste vergadering vermeldt o.a. een
regeling der toelaatbare tantiè
mes in verhouding tot het divi
dend.
jyjET KWISTIGE HAND strooit de
regeringspolitiek mogelijkhe
den van hoge inkomens. Men
komt in de verleiding daarin een
opzet te zien, om des te meer be
lastingen uit de inkomentrekkers
te halen. Dat is echter een duo-
belzinnig valse politiek. Het is
verkeerd, om het de ondernemers
te gemakkelijk te maken hoge in
komens te trekken. En het is ook
verkeerd, de hoge inkomens, die
de economie aan de mensen geeft
en dus blijkbaar voor de welvaart
nodig heeft, te beknotten.
Acht men de inkomens te hoog,
dan zal een verstandige economi
sche politiek de inkomens op eer
lijke wijze trachten te verlagen
vóór er belasting van betaald
wordt, en niet de mensen het ver
diende geld door excessieve belas
tingen afnemen. Begint men hier
eenmaal mee, dan wordt het mo
gelijk om de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie te gebruiken voor
het reduceren van de inkomens
der bazen tot redelijke proporties.
Want dan zullen de arbeiders mee
mogen oordelen, of zij het werk
van hun leider het vastgestelde
salaris waard achten en of zij
mogelijk voor hetzelfde geld niet
een veel betere leider kunnen krij
gen. De goede ondernemers be-
hoeven-miet bang te zijn, dat zij
van het hun toekomende loon be
roofd worden, noch door de ar
beiders, noch door de belasting.
Ieder moet naar dienst aan de ge
meenschap beloond worden; en de
uitzonderlijke dienst van een on
dernemer of arbeider moet ook een
uitzonderlijke beloning verkrijgen.
Het is een ressentiment-politiek,
om de hoge inkomenstrekkers door
zware belastingen van de beloning
hunner verdiensten te beroven
Dr P. DE BRUIN S.J.
