MONSTERPROCES te Praag
Spaak: „Ik ben vermoeid"
Communisten trekken
over de bevroren Jaloe
Bertha onder Brits recht
Geduld met
Europa
Kloosters broeinesten van verraders en terroristen
Prijsstijgingen
voor het gezin
Absurde
beschuldigingen
Goedkope boter
Nog verder terug
Noodweer, brand en
overstroming
Ned. detachement
te Korea
dagblad voor zeeland
Bisschop en Abten voor rechtbank
75 cent per half pond
Zware strijd in sneeuw en kou
Communistische Chine
zen in Veiligheidsraad
Nu
St. Nicolaastijd - kindertijd
ONTPLOFFING TE
ROTTERDAM
De huurverhoging
Betekenis van het Nederlanderschap
Hoe men het ook draait: Bertha is niet gehuwd
Te Pusan ontscheept
Noodweer in de Verenigde Staten
Nationaliteit
Nieuwe aanroeping
in Litanie der
H. Maagd
Jongeren trokken naar Straatsburg
Enige regen
Actie der Federalis
ten geen succes
ZESDE JAARGANG No. 1856
Uitgave- N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Heigerstraat 16. Tel.: Redactie 8181 Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F J Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H B. L. de Rechter, L. J. v. t Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.00 per kwartaal,
per posï f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 28 NOVEMBER 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage 0*5
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.80
per m/m)Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede»
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,/t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd
■Jureau vooi öe /.eeuwse
Eilanden GOES. Westsingel 98. Telefoon no 2238
- Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST. Dubbele Poort 7. Telefoon no. 102. - (Bt)bureau: OOSTB
U H G. Nieuwst raat 22, Telefoon no. 35).
TI PRAAG is gisteren een proces begonnen tegen Stanislav
1 Zela, Bisschop en Vicaris-Generaal van Olomouc, Jan
Opasek, Abt van het Benedictijner klooster van Brevnov (bij
Praag), Stanislav Jarolimek, Abt van een ander Praags klooster,
Josef Cihak, Aartsdeken van het Kapittel van de St. Vituska-
the-lraal Otokar Svec en Jaroslav Kulac, beiden Kanunniken,
Antonin Mandl, theoloog, Jan Boukal, eerste-secretaris van het
Aartsbisdom en Vaclav Mrtvy van de orde der Salesianen.
r\E PRIJSINDEXCIJFERS van het
gezlnsverbruik, per 15 October sa
mengesteld, vertoonden over het al
gemeen weer een prijsstijging.
De prijzen voor koffie, witbrood van
patentbloem, peulvruchten, fruit,
paardenvlees en eieren stegen. De
prijsstijging voor kleding en schoeisel
zette zich. zij het in geringere mate,
dan de vorige maand, voort. Ook de
zeepprijs steeg, evenals de prijs voor
dekens en matrassen. Prijsdalingen
kwamen voor by rund- en varkens
vlees en, In geringe mate, bij groente.
te
de
7 O ALS bij dergelijke processen
doen gebruikelijk is, worden
meest absurde beschuldigingen geuit
tegen de R. K. Geestelijkheid. Het
Vaticaan zou staan aan de zijde van
d meest extreme elementen onder
de bourgoisie en de landeigenaren en
vijandig zijn tegenover de werkende
klasse".
In de beschuldiging wordt verder
openlijk de haat gespuit tegen de
Geestelijken, die fascisten zouden zijn
in dienst zouden staan van het Ame
rikaanse Imperialisme en zouden ge
heuld hebben met de Duitse Gestapo.
De kloosters worden gebrandmerkt
als broeinesten van verraders, spion
nen en terroristen, die de staatsgren
zen overschreden. Volgens de tenlas
telegging maakte „de actie van het
Tsjecho-Slowaakse Episcopaat deel uit
van een grootscheepse samenzwering
van de imperialistische mogendheden,
het Vaticaan en de fascistische Tito-
klie) tegen de volksdemocratieën".
HUN LOT STAAT VAST.
'EGEN OTAKAR SVEC, het hoofd
1 van de „Vaticaanse Katholieke
Actie", wordt aangevoerd, dat hij een
netwerk van samenzweerders heeft
georganiseerd, dat onwettige „anti
democratische" propaganda voerde.
Ook zou zijn organisatie voorbereidin
gen hebben getroffen voor een moord
op een politieman, die met behulp van
een „terrorist van de Franse spionna-
gedienst" werd uitgevoerd.
Men kan dus al te voren weten,
welk lot deze geestelijken na beëin
diging van het proces te wachten
staat.
Volgens het bekende recept, heb
ben reeds twee der beschuldigden „een
bekentenis" afgelegd.
r> INNEN KORT wordt een partij koel-
huisboter in de handel gebracht
teger sterk verlaagde prijs. Deze bo
ter zal in de winkel verkrijgbaar zijn
tegen 75 cent per pakje van een kwart
kilogram. Op de pakjes, welke ken
baar zijn aan het opschrift „koelhuis-
boter", zal deze prijs zijn aangege
ven. Het betreft een hoeveelheid van
circa 1600 ton, die in verband met het
vergevorderde seizoen en de export
mogelijkheden niet meer voor uitvoer
in aanmerking komt. Teneinde kwali
teitsverlies door langduriger opslag te
voorkomen, zal de boter thans op de
binnenlandse markt worden verkocht.
Over ongeveer 14 dagen zal de boter
in de winkels verkrijgbaar zijn.
A MERIKAANSE TROEPEN, die een
zware strijd voeren in sneeuw en
bij een ijzige koude, zijn gisteren nog
meer terug geweken voor het hevige
communistische tegenoffensief in N.-
West-Korea.
De 25ste Divisie trok zich nog ruim
6 km. terug ten Zuiden van Oensan
om de communistische bedreiging van
de flank van de tweede divisie rechts
van haar het hoofd te bieden.
De 24ste divisie, aan het andere ein
de van het Noordwestelijk front, trok
zich terug uit de sleutelstad Tsjongd-
joe.
In grote drommen trekken de com
munistische Chinese troepen over de
rivier de Jaloe, die dichtgevroren is.
VERBITTERDE GEVECHTEN.
MR. DR. L. DECKERS, lid van de
Raad van Staten is door Z. H. de Paus
benoemd tot Commandeur in de Orde
van de H. Gregorius de Grote.
PROF. GERRETSON zal 30 November
te Utrecht gehuldigd worden bij gele
genheid van zijn 25-jarig hoogleraar
schap. De verenigde faculteit der rech
ten en der letteren en wijsbegeerte
bestaat dan eveneens 25 jaar.
TUSSEN CACTUSSEN en palmen
landde de Nederlandse ballonvaarder
Boesman, nadat hij te Algiers was op
gestegen.
NYLONKOUSEN en nog wel van het
merk Dupont, ter waarde van f 7000
zijn uit een Amsterdams warenhuis
gestolen. Men weet nog niet, wie er
mooi mee is.
MARINUS VAN MEEL, een der vlie
gers uit de eerste jaren van de Mo
lenhei is 70 jaar geworden.
PRINS BERNHARD is op Malta aan
gekomen om een bezoek te brengen
aan Nederlandse vlooteenheden, die
oefeningen houden in de Middellandse
Zee.
EEN DUUR GRAPJE is de bezetting
in Duitsland voor de Belgische belas
tingbetalers. Het kost 100 miUioen
francs per jaar.
NAAR ZUID-KOREA kan men thans
luchtpost verzenden. Inlichtingen aan
de postkantoren.
JAN MUSCH wordt 22 December 75
jaar. Daar zit voor hem een huldi
ging als toneelspeler aan vast.
DE OUDSTE VRACHTRIJDERS in
Friesland zijn Sjoerd Koelmans
Eke van Ene. Zij rijden al 60 jaar
VOORBARIG zijn de berichten, dat
er een fusie tussen ziekenfondsen aan
staande is. Wel is er overleg.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Dor
setshire wordt 18 Dec. te Rotterdam
verw., Empire Brent pass. 25 Nov. Kp.
Bougaronie, 18 Dec. te Rotterdam
verw., Groote Beer 26 Nov. nabij Mi-
nicoy, Indrapoera 26 Nov. van Aden,
Tabinta pass. 25 Nov. Perim, 11 Dec!
te Amsterdam verw., Volendam 27
Nov. van Sydney, 14 Dec. te Rotter
dam verw., Zuiderkruis 24 Nov. te
Pu san.
hebben de gehele dag gepoogd een
wig te drijven tussen de Amerikaanse
25ste en tweede divisie ter linkerzijde.
De Jaloe is op sommige plaatsen
reeds zodanig dichtgevroren, dat Chi
nese troepen en voertuigen er reeds
overtrekken.
Een woordvoerder van het achtste
leger heeft geruchten tegengesproken
over Russische troepenbewegingen
naar de Siberische grens in de Noord
oostelijke hoek.
QISTERENAVOND hebben afgevaar
digden van de communistische
Chinese republiek voor de eerste maal
een bijeenkomst van de Veiligheids
raad der Verenigde Naties bijgewoond
65.000 mensen geïsoleerd
DE STORMEN en de hevige
sneeuwval in Amerika ten einde
zijn, is het mogelijk de belans op te
maken van dit noodweer. 226 perso
nen werden gedood, terwijl het aan
tal licht gewonden bij geen benade
ring is te schatten. De Staten van het
aan de Noordoostkust worden thans
bedreigd met overstromingen. Door de
sneeuw en de regen hebben de water
reservoirs van de water-arme stad
New-York 125 milliard liter water ont
vangen.
ANANASPLANTAGES VER
NIELD.
IN DRIE STATEN van Australië, nl.
1 Zuid-Australië. Victoria en Tas-
manië zijn honderden hectaren ana
nasplantages door brand vernield. Te
vens woedden vele grasbranden.
Queensland en Nieuw-Zuid-Wales
hebben van overstromingen te lijden.
BESANCON BEDREIGD.
Nog enige dagen scheiden ons van het jaarlijkse St. Nicolaasfeest De
étalages der speelgoedwinkels hebben nu meer dan ooit de aandacht van
de jeugd. Niet zodra is de schooltijd voorbij of de kinderen verdringen
zich voor de ramen, om al het moois te bewonderen. Verlanglijstjes wor
den in gedachten samengesteld enweer gewijzigd, want de kenze ia
moeilijk
TN DE Oost-Franse stad Besangon zijn
65.000 mensen van de buitenwe
reld afgesloten door een overstroming
van de rivier de Doubs. De beneden
huizen van de stad zijn ontruimd.
QISTERENAVOND heeft zich in een
gloeilampenfabi iek aan de Oude
Dijk te Rotterdam een ontploffing
voorgedaan, die tot ver in de omtrek
was te horen. Men vermoedt, dat
een gasapparaat is ontploft. Een muur
werd weggeslagen en in de straat veel
ruiten vernield. De brand, die op de
ontploffing volgde, kon spoedig wor
den geblust.
Gelukkig was niemand in de betrok
ken afdeling aanwezig.' Slechts twee
personen werden licht gewond.
LIET AL OF NIET ingaan van de
huurverhoging is afhankelijk van
de belastingwetten, die nog in de
Eerste Kamer behandeld moeten wor
den. Men hoopt echter, dat deze wet
ten nog voor het nieuwe jaar in het
Staatsblad zullen kunnen verschij
nen.
MU HET „jugdment reserved" in Singapore heeft geklonken en men
in snanning op het verlossende woord van het Hooggerechtshof
wacht, is het de tijd zich te bezinnen op het resultaat van de voorbije
dagen. Wij zijn te rade gegaan hij een Ambtenaar van de Kinderwetten
en toetsten diens mening aan die van verschillende mensen met lang
jarige ervaring in het Verre Oosten. Deze laatsten waren over het alge
meen sceptisch gestemd.
GEHELE DAG werden verbitter
de gevechten geleverd tussen
Taetsjon en Toktsjon, waarbij de 2
Amerikaanse divisies het gat, dat aan
de Oostelijke zijde van het bijna 100
km. brede opmarsfront door de in
storting van de Zuid-Koreaanse linie
was ontstaan, poogden te dichten.
Naar verluidt, zijn Britse troepen
in ijltempo op weg om de Amerikanen
bij te staan in het versperren van de
wegen ten Zuiden van Toktsjon.
EEN TWEEDE AANVAL
QHINESE en Noord-Koreaanse
strijdkrachten, wier sterkte op
80.000 man wordt geraamd, zijn gis
teren een tweede hevige aanval over
de gehele lengte van de Noordooste
lijke linie der V. N. begonnen. De
aanval is vooral op liet gebied van
Toktsjon gericht.
Andere communistische eenheden
LIET NEDERLANDSE detachement
Ver. Naties is op 23 November
jl. te 9 uur plaatselijke tijd te Pusan
aangekomen. De volgende dag werd
het detachement ontscheept.
De stemming onder de vrijwilligers
van het detachement is uitstekend.
Tengevolge van hevige stormen, regens en zware sneeuwval zijn in de
Ver. Staten meer dan 100 personen om het leven gekomen. Vele steden
werden zwaar geteisterd. Duizenden gezinnen werden dakloos. De tele-
foto toont enige landhuisjes in Atlantic City, die door het water van hun
fundamenten werden weggespoeld en bijeen werden geschoven.
VV^AT IS ER te Singapore gebeurd?
Een Nederlands kind van Ne
derlandse ouders is toevertrouwd ge
weest aan de zorgen van een ander.
Deze handeling geschiedde op (toen
maals) Nederlandse bodem. Een Brit
se rechter moet nu uitmaken of dit
kind aan de ouders toebehoort of niet.
Een allermerkwaardigste figuur. Men
gaat zich nu onwillekeurig afvragen,
welke betekenis het Nederlandse bur
gerrecht heeft en welke bescherming
het biedt.
Het Nederlanderschap van Bertha
Hertogh wordt niet betwist, evenmin
het feit, dat zij een wettig kind is
van het echtpaar Hertogh. Het af-
afstammeiingsbeginsel komt bij het
nationalteitsvraagstuk op de eerste
plaats. Zou Aminah dit proces winnen,
dan komt de hele waarde van onze
nationaliteit wankel te staan en biedt
deze geen rechten meer.
Dit geval is een bouwsteen voor een
Jurisprudentie die ontzaglijke gevolgen
voor ons gehele volk kan hebben. Het
geval Bertha Hertogh is een toets voor
de toekomstige rechtsverhoudingen.
Wanneer zich dergelijke moeilijkhe
den in de toekomst zouden voordoen,
kan men naar het geval-Hertogh ver
wijzen ter ondersteuning van een
vonnis. Daarom is de kwestie-Hertogh
een Nederlandse kwestie.
ADOPTIE.
F)E NEDERLANDSE wetgeving kent
geen adoptie. Er zijn slechts twee
landen, waar het adopteren van een
kind onmogelijk is: Spanje en Neder
land. Geen Nederlandse ouder kan een
kind adopteren of doen adopteren; de
ouders blijven het recht behouden op
de opvoeding van hun kind, tenzij zij
uit de ouderlijke rechten zijn ontzet.
Dit is niet geschied met de heer en
mevrouw Hertogh; niemand kan deze
Nederlandse ouders het recht betwis
ten, hun Nederlands kind op te voe
den, ook niet een Britse rechter.
HET „HUWELIJK".
LIET BLIJKT (gelukkig!) nu ook
mr. Brown wel duidelijk te zijn
geworden, dat het „huwelijk" van
Bertha een politieke manoeuvre is ge
weest. Het kind had deze onderwij
zer maar enkele malen ontmoet en de
Mohammedaanse priester „trouwde"
hen kort nadat Bertha in eerste aan
leg aan Aminahs zorgen was toege
wezen.
Volgens de Nederlandse wet kan
een meisje beneden de 16 jaren slechts
in het huwelijk treden met goedvin
den van de Kroon; deze goedkeuring
is niet verkregen.
Boven de 16 jaren en onder de 21
jaren is een huwelijk slechts mogelijk,
wanneer de ouders er hun toestem
ming voor geven. En tussen de 21 en
30 jaren is een huwelijk ook zonder
toestemming van de ouders mogelijk,
wanneer de kantonrechter daarin toe
stemt en een acte van eerbied is ge
tekend.
Volgens de Nederlandse wetten Is
Bertha's „huwelijk" van nul en ge-
ner waarde.
Volgens de Moslims zou Bertha,
wanneer zij een Mohammedaanse was,
die onder Brise wetten viel, op haar
14de jaar mogen huwen. Bertha wordt
echter pas in Maart 1951 14 jaar. Men
beroept zich echter op de geboorte
datum op haar paspoort, waaruit zou
blijken, dat zij thans reeds 14 jaar is.
De paspoort-datum is échter foutief,
en de geboorte-acte met de juiste da
tum is overgelegd. Ook volgens Mos
lim-opvattingen kan hier niet van een
huwelijk worden gesproken.
Al met al ligt de basis voor een
Brits vonnis ten ongunste van de
eisende partij (de ouders) volkomen
scheef.
Mocht echter dit vonnis worden ge
veld, dan staat nog beroep open bij
het Hof van Appèl in Singapore en
in allerhoogste instantie bij de Britse
Kroon (de Privy Council te Londen).
Laat ons hopen, dat het zover niet
behoeft te komen.
Koningin ten hemel
opgenomen
TN EEN DECREET van de H. Con
gregatie van de Riten heeft Z. H.
de Paus bepaald, dat in de Litanie
van de H. Maagd, na de aanroeping
„Koningin zonder erfsmet ontvan
gen", de nieuwe aanroeping wordt in
gelast „Koningin ten hemel opgeno
men".
Weersverwachting,
hedenavond:
geldig tot t
Zwaar bewolkt met enige re- J
S gen. Matige tot vrij krachtige en J
tijdelijk krachtige wind uit Zui- 5
delijke richtingen. Stijging van
J temperatuur.
Vandaag; Zon onder 16.35 uur.
Maan op 19.11 uur. Morgen: Zon
op 8.22 uur. Maan onder 12.41
uur.
Jn ons nummer van Zaterdag ver-
meidden wij reeds in het kort
be'oging der Europese studen
ten te Straatsburg. Een der deel
nemers komt uitvoeriger terug op
i e» ond«*neming, die eindigde
aei°e befaamde nachtkaars.
Slechts een kwartier duurde
et „gevecht" toen waren H. C.
van der Velde en J. Cuisinier - iei-
aers van de Breda's-Tilburgse
groep jongeren - de toestand weer
meester en kon een begin worden
gemaakt met de actie.
Neen deze moeilijkheden speel
den zich niet af in Straatsburg,
daar duurde het wel wat 1 mger,
fn -S iK* nachteliike stille Heuvel
in Tilburg was het strijdperk
Reeds wekenlang was er gesproken
dentem Jonseren 'meest stu
denten) uit Europa naar Straatsburg
de trL 6n °m te Proberen tegen
van eTopT* Zaken ln de Raad
Het reisje vice versa kostte de man
slechts vijf gulden en dus was heT te
begrijpen, dat er op het laatste ogen
blik nog vele enthousiaste „federalis
ten" waren, die wel mee wilden gaan
betogen (en en passant tevens Straats
burg eens gaan bekijken). Na een
kwartier echter waren de moeilijkhe
den overwonnen, want degenen die
niet op de „passagierslijst" voorkwa
men werden met zachte drang de bus
uitgewerkt. Toen kon dan de reis naar
de hoofdstad van Europa in het holst
van de naoht (de klok sloeg oist één)
beginnen.
SLECHT ELGIN
Degen, koude en mist werden ge
trotseerd om in 14 uur rijden over
dikwijls slechte wegen (de Belgen
hebben een eigen proces van wegen
herstel!) in Wasselonne, "n dorpje op
ongeveer twintig kilometer afstand
van Straatsburg te komen. In dit klei
ne. vriendelijke, doch niet bepaald
oropere plaatsje zouden de bussen uit
Nederland (men was vertrokken uit
Amsterdam, Delft, Rotterdam, Utrecht
Nijmegen en Breda—Tilburg) elkaar
ontmoeten om dan gezamenlijk naar
Straatsburg te rijden.
Uren duurde het voor dit laatste
«tukje reis georganiseerd kon worden
en toen men dau eindelijk te Straats
burg aankwam, bleek de organisatie
practisch in het honderd te lopen.
Ruim vier duizend jongeren uit Frank
rijk, Duitsland, Italië, België, Luxem
burg en Nederland waren overgekomen
om het „Huis van Europa" te bezetten
en er hun actie te houden. Toen zij
echter in de hoofdstad van Europa wa
ren aangekomen - sommigen enkele
uren te Iaat - bleek dat programma,
ondanks het zwoegen van de professo
ren Michel Mouskhély en Marcel Min.
- leiders van de Europese eenheidsbe
weging - niet uitvoerbaar.
Het Huis van Europa was stevig be
waakt, zodat men van een bezetting
van het gebouw reeds dadelijk moest
afzien. De actie van het protest zou
echter doorgaan!
„WAS MAAR THUIS GEBLEVEN"
Ma enkele uren wachten trok inder
daad de colonne van iuizenden
longeren naar het voorplein van het
gebouw van de Raad van Europa om
daar door de voorzitter van de Assem-
blée, Paul Henri Spaak, te worden toe
gesproken. Lang niet alle jongeign
waren echter aanwezig Velen hadden
er de voorkeur aan gegeven om
Straatsburg eens te bezichtigen in
plaats van te demonstreren, terwijl
ook de studenten van Gent niet pre
sent waren uit protest tegen de aan
wezigheid van Spaak.
De welkomstwoorden van deze po
liticus die in de Belgische konings
kwestie zoveel prestige heeft verloren
waren niet erg vleiend. „Ik ben
erg vermoeid van alle vergaderingen",
zo begon hij zijn rede, hetgeen natuur
lijk direct een heftige reactie ontlok
te bij de jongeren, waarvan sommigen
o.a. de Nederlanders reeds meer
dan twintig uur onderweg waren.
Ook de rest van de rede van Spaak
was weinig vriendelijk voor de bezoe
kers. „Ge kunt beter in de hoofdsteden
van Uw eigen land gaan demonstreren
dan naar de hoofdstad van Europa te
komen. Hier vindt men genoeg voor
standers van een Verenigd Europa, in
uw eigen land zijn echter nog vele on
verschilligen of zelfs tegenstanders".
Spaak werd herhaaldelijk in de rede
gevallen met uitroepen als „Des actes,
des actes, nous voulons des actes". Ook
zijn persoon lokte verzet bij de Leu
vense studenten, die hun verontwaar
diging uitten in een herhaald „Leo-
pold"-geroep.
GEEN ANTWOORD
jTJE FRANSE socialist Talinat hield
een repliek tegen Spaak, waarin
hij de eisen der Europese jonge Fede
ralisten uiteenzette. „Wij willen een
Europees parlement met wetgevende
bevoegdheid, waarin de eenheid van
Europa niet alleen in woorden maar
ook in feite zal worden nagestreefd."
De menigte op de Place de l'Expo-
sition hoopte dat Spaak op deze te-
gen-rede zou antwoorden. Doch niets
daarvan. De voorzitter der Europese
assemblée draaide zich om en ver
dween achter de deuren van het „Huis
van Europa".
Teleurgesteld drentelden de jonge
ren weer af en ook de fakkeloptocht
PAUL HENRI SPAAK
draaide zich om en verdween.™
door de straten van het koude, verre
gende Straatsburg kon geen enthou
siasme meer verwekken.
Om vier uur in de nacht van Vrij
dag op Zaterdag, na een verblijf van
ongeveer tien uur in de Europese
hoofdstad vertrok de Tilburgse groep
wederom De opgebroken Heuvel in
Tilbuig (volgt men daar misschien het
Belgische vooi beeld van de Arden
nen?) en de stille Grote Markt in
Breda waren de laatste getuigen van
de kalme terugtocht der Brabantse
federalisten uit Straatsburg
QROTE DINGEN zijn in de ge
schiedenis nooit snel tot stand
gekomen. Omdat de geschiedenis
wordt geschreven op papier, maar
wordt gemaakt uit het levende ma
teriaal van mensen met hun ver
schillende geaardheid, hun uiteen
lopende gevoelens en hun zelden
overeenstemmende opvattingen. Een
idee is snel geuit en als het idee
goed is wordt het zelfs vrij snel
gemeengoed van iedereen, maar
vergeten we niet, dat ai is deze idee
gemeengoed van iedereen, al is deze
idee zelfs met grote geestdrift over
de wereld geproclameerd, daarme
de is z(j nog niet verwezenlijkt. Wij
als christenen hebben in dit opzicht
een zeer rijke ervaring. De Blijde
Boodschap immers 2000 jaar gele
den zelf door God op de aarde ge
bracht is nog steeds niet door de
hele wereld aanvaard, laat staan
verwezenlijkt.
Het is begrijpelijk, dat velen in
Europa, reeds lang in hun gedach
ten en gevoelsleven de eenheid van
Europa aanvaard hebbend, thans
ontevreden zijn en zelfs teleurge
steld over hetgeen in de laatste da
gen in Straatsburg is bereikt De
tijd immers dringt en de vijand van
Europa talmt niet
Toch is als men de gang van za
ken in Straatsburg wat nauwkeu
riger beschouwt, dit pessimisme
niet geheel en al op zijn plaats. En
men behoeft niet eens heel diep te
graven om redenen tot vertrouwen
in de zaak van Europa te vinden.
Tijdens deze voortzetting toch van
de vergadering van de zomer is
duidelijk aan het licht gekomen,
dat er een steeds grotere meerder
heid in de Europese Raad te vin
den is voor de in Augustus nog tas
tend en onzeker ingeslagen nieuwe
koers.
2^oaIs bekend is het vraagstuk welk
politiek gezag de Raad van
Europa in de toekomst zal bekle
den een bestaansvraag voor dit
nieuwe lichaam ter bestudering
gegeven aan de z.g. Commissie voor
Algemene aangelegenheden. Deze
commissie heeft van de Verga-
ring opdracht gekregen „het Euro
pese gezag, met beperkte functies,
maar met reële bevoegheden be
kleed" nauwkeuriger te omschrij
ven. Sinds de eerste zitting in de
zomer van 1949 heeft de commissie,
die onder voorzitterschap staat van
de Franse oud-premier en oud
minister van Buitenlandse Zaken
Georges Bidault, te kampen gehad
met twee bijna onverzoenlijke op
vattingen. De ene groep wilde maar
dadelijk overgaan tot het scheppen
van een soort Europese bond - een
federatie -, hetgeen zou inhouden,
dat de nationale staten een goed
stuk van hun souvereiniteit moes
ten opgeven, de andere groep, in
hoofdzaak de Engelsen en de Scan-
dinaviërs wilden nog niets horen
van deze afstand van souvereiniteit
en wilden alleen in Europa tot sa
menwerking zien te geraken ioor
onderling afspraken te maken om
iets heel bepaalds samen te gaan
doen. Bijvoorbeeld gezamenlijk
de ijzer- en steenkoolindustrie rege
len. Waaraan zij, nu dit plan er is,
overigens niet mee doen!
Onze landgenote mej. Dr. Klom-
pé heeft nu in haar nieuwe functie
van rapportrice van deze commis
sie de rapporteur is zoals elke
goede secretaris een beetje de mo
tor van de zaak in het verslag
dat zij aan de Raadgevende Verga
dering heeft aangeboden, een be
slist nieuwe koers ingeslagen. Zij
praat niet meer, en zij spreekt na
tuurlijk in naam van deze politieke
commissit over de oude tegenstellin
gen, maar zegt dat Europa maar
voort moet gaan met het instellen
van speciale gezagslichamen, zoals
het Plan Schuman er bijvoorbeeld
eentje is. Komt er aldus in de toe
komst een bijzonder Hoog Gezagsli-
chaam voor de kolen- en staalon-
dernemingen, één voor de land
bouw, één voor de gezamenlijke
verdediging enz. dan ontstaat er
een netwerk van gezagsorganen, die
alle een klein wel omschreven ge
bied bestrijken, doch alle in zekere
zin reeds bovennationaal zijn. Op
de duur kan het dan niet uitblij
ven, dat er een zekere samenwer
king tussen de verschillende ge
zagsorganen tot stand moet wor
den gebracht om te voorkomen, dat
zij elkaar in de wielen rijden. Zo
dra dit gaat gebeuren, kan men
zeggen, dat er het begin is van een
algemeen Europees gezagslichaam.
£)e Raadgevende Vergadering heeft
in verschillende toonaarden de
verdienstelijkheid van deze visie
bezongen. Er viel een grote en wel
willende waardering zelfs van de
Engelse zijde deze nieuwe koers ten
deel. Sensationeel is deze oplossing
niet, maar zij is realistisch en
nuchter. Het is een bescheiden op-
let, maar het is er in ieder geval
een waarmede men aan het werk
kan gaan. Het zal op deze wijze niet
snel gaan maar wellicht gaat het
dan goed. Men mag niet verwach
ten, dat een duizendjarige ontbin
ding van Europa in een handom
draai en als bij toverslag wordt
veranderd in een hechte eenheid.
Samenwerking en vriendschap moe
ten groeien. En groeiprocessen zijn
langzaam. Des te langzamer naar
mate het grotere lichamen zijn. En
Europa is een grote zaak, waarvoor
een groot geduld te vragen geen
'-.leine zaak is.
Dr. W. J. SCHUIJT
