LONDEN ontving enthousiast
ONS VORSTENPAAR
„....ONS KIND TE DOPEN IN UW
VERBONDENHEID IN
DONEERE UREN
W aterwegen-kwestie
Belgische Kamer
in
Rechter Brown: „Wat is voor dit
het beste?"
kind
Het kabinet
Onvergeteljke
tafrelen
Bevordering van
desertie
j Storm van 110 K.M j
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Ik mag mij niet
verroeren j
Afnemende wind
per uur
Moerdijkkanaal, bron van nieuwe welvaart
voor Noord en Zuid"
Een reorganisatie van
de Nat. Reserve
Kou uit Siberië
over Europa
Enorme belangstelling voor proces-Bertha in Singapore
De heer Hertogh: „Opvoeding bij de ouders, -
Bertha kan worden, wat zij het liefste wil...."
Klonies van Aminah te?,aaldf Mevrouw Hertogh gisteren
y J vail Lilian het trieste verhaal, dat wij reeds ken-
Haagse Brieven
ZESDE JAARGANG No. 1800
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J, Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 22 NOVEMBER 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage 1MJ
per m/m. (Ingezonden Mededelingen t OJ®
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke,
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuws»
editie t 0.10 per m/m. (Ingezonden In
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3
per m/m extra. Incasso wordt berekend,
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje"
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de
gevers om redenen te hunner beoordeling nleg
verlangen af te geven, worden vernietig*
-iureau vooi de Zeeuwse Eilanden GOES, Westsingel 98.
Telefoon no 2236 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST. Dubbele Poort 7. Telefoon no. 102. - (Bi) bureau:. OOSTBUKG. Nieuwstraat 22. Telefoon no. 35).
PVEN OVER DRIE ER gisterenmiddag reed de trein, die Koningin
Juliana en Prins Betdiard voor het officiële bezoek van Dover naar
Londen had gebracht, \ctoria Station te Londen binnen. In de middag
was het Koninklijk Paa na een stormachtige overtocht met de kruiser
Jacob van Heemskerck t Dover aangekomen. In hun gezelschap was de
Hertog van Gloucester, óeahen namens de Koning was tegemoet gereisd.
De Britse hoofdstad ieeft de Hoge Gasten, die bij het Engelse volk
zeer geliefd zijn, een entmisiaste ontvangst bereid.
lazen zij de inscriptie, die op de glad-
de, bronzen met rode klaprozen om
zoomde plaat is aangebracht.
Roerloos stonden alle aanwezigen
in de Abbey, terwijl de deken een
kort gebed zeide. Hare Majesteit en
de Prins tekenden in het kerkboek
en lieten zich door de deken wijzen
op enkele bijzonderheden in de grote
kerk.
DANK VOOR GASTVRIJHEID.
ste de
en de
ENE KONINGIN verliet al:
trein, gevolgd door de Ij
Hertog van Gloucester.
Koning George, in admira:
trad op Haar toe en schudd*
en hartelijk de hand. Koni:
beth kuste haar. Toen vol£«
groeting tussen het Engelse Li
ke echtpaar en Prins Be:
verwelkoming door de an»l
van het Engelse Koningshui
Elizabeth, Prinses Margaret
cess Royal, Prinses Mary, v
Hertogin van Gloucester, Prii
gravin van Athlone, zij al:
ten een révérence bij de elroeting
van onze Koningin.
Koning George en Konin» Eliza
beth spraken enige ogenbliken met
hun gasten, alvorens de Kom» en an
dere aanwezigen werden vorjjesteld.
Terwijl de Koningin de verering in
ogenschouw nam, stond miniter Stik
ker met zijn ambtgenoot Bevitte pra-1
ten. Enige ogenblikken later iegaf het
gezelschap zich naar de kaifcklijke
wachtkamer.
Niet lang daarna traden c vorste
lijke personen aan de andere.ijde van
de wachtkamer naar buiten. f:
De Koningin schreed dan laflp beide
gelederen van de erewacht a groette
het vaandel. Het volkslied waqElonk.
ALS EEN SPOOKJE.
ISONINGIN JULIANA namwet Ko-
ning George en de Heme van
Gloucester plaats in de ees|e lan
dauer van de „state proces*»", die
in Wilton Road gereed stom In het
tweede rijtuig zaten Koninga Eliza
beth, Prins Bernhard en di Hertog
van Beaufort, en dan volgde, de an
dere autoriteiten.
Opnieuw werd het Wilhelm ge
speeld, gevolgd door het Engels volks
lied.
Toen kreeg men een tafered te an-
schouwen, dat onvergetelijk vis door
zijn kleurenrijkdom en manialiteit.
De Household Cavalery op zin vuri
ge zwarte paarden en gekleed in zijn
merkwaardige uniform van blauw en
wit en gepluimde helmen, schaarde
zich aan weerszijden van de stoet. De
ze cavalerie, die dicht opeen gedin
gen rijdt, doet denken aan een afde
ling Marokkaaanse ruiters. Zij reed
vlak naast de door zes appelschimmels
getrokken eerste landauer en naast
de door vier bruine paarden getrok
ken volgende rijtuigen.
Luid gejuich klonk op, toen de stoet
langs de door een dichte menigte om
zoomde straat Victoria Station ver
liet. Hier en daar werden Nederland
se vlaggetjes gezwaaid.
De intocht van Koningin Juliana
was begonnen. Het was een vrij lange
rit. Aan de vensters langs de route
was geen plaats onbezet en de stra
ten waren omzoomd met de vele dui
zenden Londenaren.
De route werd aan weerszijden door
troepen van de landma :ht, de lucht
macht en de marine afgezet. Elk de
tachement bracht het „royal salute"
bij het passeren van de Koninklijke
Familie. t
Op acht plaatsen langs de route
speelden militaire bands het Wilhel
mus.
Ofschoon het een druilerige dag
was, hadden de straten een feestelijk
aanzien. Hier en daar waren versie
ringen met tulpmotieven aangebracht.
Vooral rond het Buckingham Palace
was de drukte zeer groot. Reeds uren
van te voren hadden de duizenden 'n
plaatsje ingenomen. Van alle zijden
steeg het gejuich op, toen men de Ko
ningin in haar lichtgrijs bontjasje in
de open landauer ontdekte.
EEN AARDIG TAFEREELTJE
QP HET BINNENPLEIN van het pa
leis zag men een haast huiselijk
tafereeltje. De Koningin stapte uit
haar rijtuig, doch bleef in plaats van
onmiddellijk het paleis binnen te gaan
zoals het protocol voorschreef
wachten tot de Prins was gearriveerd
Glimlachend stond haar gastheer, Ko
ning George, aan haar zijde.
Hoewel duizenden nog geruime tijd
voor het Paleis bleven wachten in de
hoop de Britse en Nederlandse vor
stenparen nog eenmaal op het balcon
te zien verschijnen, bleven de grote
balcondeuren hermetisch gesloten.
KRANSLEGGING.
HET UITGAAN vermindert n ons
land. In 1949 werd 97 millioenuitge
geven aan vermaak, of 12 nllioen
minder dan in 1948. Aan biotopen
werd 53 mill, en aan sportwedsfijden
12 millioen besteed.
DIERENBLOED wordt thans doir een
paar Russische artsen bij mensa in
gespoten, die niet normaal gvoed
kunnen worden.
NAAR DEN BOSCH trekken 24 m 25
Nov. de leden van de R. K. Oude
renvereniging om daar hun jaarverga
dering te houden.
KEMP, de Limbïïgse
a: hij
MATHIAS
schrijver, wordt gehuldigd, omda"
31 Dec. 60 jaar wordt.
ALS EEN KOEPEL van de St. Piuls
te Londen, zó groot wordt een baïon,
die geleerden tot op 35 km. hoogtf ip
de stratosfeer willen laten opstijgen.
6000 AUDIËNTIES heeft Z. H. de
Paus gedurende het H. Jaar gehui-
den, waaraan meer dan 400.000 pl-
grims deelnamen.
4 HEMELLICHAMEN zijn ontdekt
door de sterrenwacht te Algiers. 2ij
bewegen zich tussen Jupiter en Venus
COR RUYS is ter gelegenheid van
zijn 40-jarig toneeljubileum benoemd
tot Officier in de Orde van Oranie-
Nassau.
17.000 BEWONERS op de Zuid-Mo-
lukken zijn dakloos, naar officieel is
meegedeeld.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Em
pire Brent vertr. 20 Nov. van Port-
Said, Indrapoera pass. 20 Nov. Don-1
drahead, Johan van Oldenbarneveldt
pass. 21 Nov. Gibraltar, Oranje pas
20 Nov. Gibraltar, Tabinta pass 20
Nov. Minicoy, Volendam 20 Nov. van
Fremantle, Waterman pass. 20 Nov
kaap Tenez.
/~\NDANKS de regen verdrongen de
Londenaren zich rond de hekken
van het St. James Palace, waar de
Koninklijke Gasten op de eerste dag
van hun bezoek officiéél werden be
groet, door deputaties van de Lon-
dense Graafschapsraad en de City
van Westminster.
De Koningin overhandigde een
schriftelijke Boodschap aan de Mayor
en aan de Burgemeester van West
minster, waarin zij de verbondenheid
van Engeland en Nederland in de
donkere uren van hun geschiedenis
tot uiting bracht. H. M. dankte nog
maals voor de gastvrijheid „die mijn
moeder en mijn man hier mochten
ondervinden". Zij hoopte, dat de Ko
ninklijke City of Westminster moge
voortgaan het tehuis van de vrijheid
te zijn.
STATIEBANQUET.
F)E HOGE WITTE en vergulde bal
zaal van het Buckingham Palace
was gisterenavond voor het statie-
banquet hel verlicht, door zes kristal
len kronen. Gobelins, die het vcihaal
van Jason en het Gulden Vlies af
beelden, sierden de wanden.
Behalve het koninklijke gezelschap
zaten 176 personen aan de tafels. De
bloemendécoraties op tafel waren
goudgele rozen, orchideeën en chry
santen.
Aan het diner droeg Koningin Ju
liana een zeegroene japon, waarover
zij de „Royal Victor Chain" droeg,
waarmede de Koning haar voor het
diner begiftigd had.
Koningin Elizabeth droeg de orde
van de Nederlandse Leeuw, die zij
uit handen van Koningin Juliana had
ontvangen, terwijl de Prinsessen Eli
zabeth en Margaret eveneens de
'z' kenen van de Nederlandse L^p'rv
droegen. De Koning en Prins Pern-
hard waren in rok cn droegen ordes
en décc -aties.
HET MENU.
f)E EERSTE officiële daad, die Ko
ningin Juliana daarna verrichtte,
was het leggen van een krans op het'
graf van de Britse onbekende soldaat
bij Westminster Abbey.
Voor Koningin Juliana en Pr. Bern
hard gezamenlijk de krans met het
rood-wit-blauwe lin op 't graf legden
1_JET MENU was: Consomme royale,
filet de sole Bernhard. Lerdreau Poê-
les Soestdijk (patrijs en casserole met
kastanjes), geserveerd met haricot*
verts au beurre. pommes rissolées en
salade de celeris: souffle glace Juliana
en friandises.
REDE VAN KONING
KONINGIN.
EN
2 CEN NEDERLANDS journalist, 2
die iets wilde weten en over-
al nul op het request had gekre-
gen, klampte in arremoede een
bijna twee meter hoge Guard
van de Paleiswacht aan. De pers-
man kwam toen in botsing met
het strenge Britse protocol. De
arme Guard keek strak voor zich
uit en toen de persman hardnek- 2
2 kig zijn vragen bleef afvuren, 2
2 antwoordde de reus met kenne- 2
2 lijke zenuwachtigheid, haast zon- 2
2 der zijn lippen te bewegen: „Kijk 2
2 maar langs mijn rechteroog, dan 2
2 ziet U een politieman en vraag 2
2 het die. Zonder ook maar even 2
2 zijn hoofd te bewegen mompel- 2
2 de de stoeren wachter veront- 2
2 schuldigend: „Sorry, ik mag mij 2
2 niet verroeren". 2
Weersverwachting, geldig tot
hedenavond:
Zwaar tot halfbewolkt met
vooral in de Westelijke helft van
het land nu en dan buien. Onge
veer dezelfde temperatuur als
gisteren. Aanvankelijk nog harde
wind tussen Zuid-Oost en Zuid-
West, later krachtige tot matige
wind tussen Zuid en West.
Vandaag: Zon onder 16.41 uur.
oDtr,0p 15,20 uur- Morgen: zon
op 8.13 uur. Maan onder 7.13 uur.
Limburgse communisten
staan terecht
OISTEREN heeft de Maastrichtse
Rechtbank de zaak behandeld van
enige Limburgse communisten, we
gens bevordering tot desertie.
Tegen het Eerste Kamerlid Her
mans werd een gevangenisstraf van
ies maanden met aftrek van voorar
rest geëist. Tegen de mijnwerker B.
een maand met aftrek.
De militair A. R. legde verklarin
gen af over zijn ervaringen in Zuid-
Limburg.
Hij had aan het echtpaar B. ver
teld, dat hij deserteur was en was zo
doende in contact gekomen met het
Kamerlid Hermans. Mede nog door
hulp van anderen is hij over de Bel
gische grens geholpen en te Charleroi
terechtgekomen. Daar is hij gearres
teerd en aan de maréchaussee te Roo
sendaal overgeleverd. Getuige ver
klaarde, dat hij steeds duidelijk had
gez®gd. deserteur te zijn.
De verdachten werden bijgestaan
door de verdedigers mr. Benno Stok-
vii en mr. C. Enthoven.
j<^ONING GEORGE heette in een
rede de Koningin welkom als een
persoonlijk vriend en eveneens als
souverein van een volk. dat wordt
bewonderd om zijn moed, volharding
en energie.
In haar antwoord wees de Konin
gin op de gulle hartelijkheid in de
oorlogsdagen, „toen wij als vluchte
lingen werden uitgenodigd ons kind
te dopen in Uw huis, waarbij de Ko
ningin haar peettante werd. Mijn
man, die hier diende in onze strijd
krachten heeft samen met Londen en
Engeland de donkerste, maar tevens
roemrijkste dagen beleefd"
Zij begroette Engeland als een es-
sentiëel lid van de Europese gemeen
schap en vervolgde dan: „Wij kun
nen Europa niet toestaan een aizon-
derlijke, autarkische eenheid te wor
De Koningin deerde
het niet J
2 TWI ENIGE opvarende van de Ja- 2
2 cob Heemskerck zag bleek j
om de neus, toen de kruiser gis-
terenmiddag aan de kade te Do-
ver meerde. De hevige storm, die
gedurende de nacht op de Noord-
2 zee woedde bezorgde zelfs meni-
ge zeeman een onwillige maag.
2 Wie ook enige last van het ru-
2 we weer mocht hebben gehad, 2
2 Koningin Juliana zeker niet. Uit 2
2 de omgeving van de Koningin 2
2 vernamen wij, dat de vorstin 2
2 geen ogenblik last heeft gehad 2
2 van de woelige zee. Zij had een 2
2 uitstekende eetlust en maakte 2
2 zelfs tijdens de storm met de 2
2 commandant van de kruiser een i
2 rondgang door het schip. Men
2 kan zeggen, dat de Koningin „het
2 stormpje" zeer is meegevallen. J
2 Ze voelde zich even prettig als l
op haar eigen jacht de „Piet J
Hein" en dat bij een storm van
J 110 km. per uur. J
den. Het moet openstaan voor de an
dere naties en groeperingen van na
ties ter wereld. De oude christelijke
gedachte, dat ieder enkeling een die
nende taak heeft ten opzichte van /ril.
medemensen en zo ieder ten opzichte
van ieder, teneinde de maatschappij
zó te maken, dat men het kan uithou
den er in te leven, deze gedachte zou
1- ch moeten worden uitgebreid tot
de naties."
M. Koningin Juliana en Koning George VI in het Koninklijke rij
tuig gezeten bij het verlaten van het Victoria Station.
J~)E VOLGENDE WEEK komt in de
Belgische Kamer de Begroting van
Buitenlandse Zaken aan de orde. Ba
ron van der Straf en Waillet heeft een
schriftelijk rapport daaromtrent opge
steld en daarin wordt het volgende
gezegd over de Schelde-Rijn-verbin-
ding:
„De werkzaamheden met betrek
king tot de verbetering van de vaar
weg tussen Schelde en TUv-, schijnen
minder vlot te zijn verlopen.
„Het feit, dat het verlag van de
Commissie, dat op 15 October had
moeten neergelegd worden, niet tij
dig klaar was, verwekte natuurlijk in
-de betrokken middens een begrijpe
lijke onrust.
„Men verwacht dus met spanning
de nederlegging van het verslag. Met
spanning, doch ook met vertrouwen.
„Het wil ons immers voorkomen,
dat het probleem der Schelde-Rijn-
verbinding, dat in het verleden steeds
onder het teken van de tegenstrijdi
ge belangen van Nederland en België
behandeld werd, thans op de voor
avond van de verwezenlijking dei-
Economische Unie niet anders kan
beslecht worden dan in de geest van
deze Unie.
„In het economisch Benelux-com
plex zal dit kanaal een bron worden
van nieuwe welvaart voor Noord en
Zuid, een machtige trafiekscheppende
waterweg, een prachtige nederzet
ting voor nieuwe nijverheden en het
pand van een eerlijke en gezonde wed
ijver tussen de twee grootste havens
van het vasteland.
„Wanneer de regeringen zich nu da
delijk aan het werk zetten om on
derhandelingen aan te knopen onder
het teken van Benelux, dan vertrou
wen wij, dat deze grote hoop eerlang
tot een werkelijkheid zal worden.
„Dan zal ook de Economische Unie
in een nieuwe atmosfeer van ontspan
ning en hartelijke samenwerking on
der de meest gelukkige auspiciën ge
boren worden".
GEEN KLUITJE IN HET RIET.
LJET VOLK (Gent), dat dikwijls als
spreekbuis optreedt van vooraan
staande katholieke politici, merkt o.m.
op, dat er geen enkel bezwaar tegen
zou bestaan, indien de Nederlandse
regering verklaarde, dat haar instem
ming met een plan tot regeling der
Schelde-Rijnverbinding, afhankelijk
is van de verwezenlijking der Bene
lux. Het blad gelooft van zijn kant
niet, dat het mogelijk is Benelux te
verwezenlijken op vage beloften ten
aanzien van het Moerdijkkanaal. „Wij
geloven niet, dat het Belgische parle
ment zich ook dit keer met een kluitje
in het riet zal laten sturen", aldus
„Het Volk".
ANTWERPSE MOTIE.
in Antwerpse handelskringen omtrent
het sluiten van een Economische Unie
met Nederland en Luxemburg, zon
der enige waarborg met betrekking
tot de kwestie van de Schelde-Rijn
verbinding en de scheepvaart op de
Schelde.
Majo°r Jamin commandant
in Noordbrabant
1NJAAR wij vernemen, zal er een or
ganisatie van de Nationale Reser
ve worden doorgevoerd, waardoor de
indeling in gewesten verdwijnt en er
een provinciegewijze indeling tot
stand komt.
In verband hiermede zal Overste
Goulmy te Breda, die het gewest W.
Brabant met zo veel enthousiasme
heeft opgebouwd, thans terugtreden.
Hij blijft voorlopig belast met de af
wikkelingsaangelegenheden.
Als commandant van de Nationale
Reserve in de Provincie Noordbrabant
zal nu optreden Majoor Jamin te 's-
Hertogenbosoh, die totnutoe de lei
ding had over het Gewest Oost-Bra
bant.
FAE GEMEENTERAAD van Antwer
pen heeft gisterenavond een motie
aangenomen, die ter kennis van de
Regering zal worden gebracht. In de
motie wordt de aandacht van de Re
gering gevestigd op de bezorgdheid
Storm en overstromingen
TN VELE DELEN van Europa hebben
stormen en noodweer gewoed.
Over Siberië heerst een hevige koude
en men vreest, dat deze koudegolf
over Europa zal trekken. Ook in Fin
land is het zeer koud. In Californië
en Navada hebben overstromingen
veel schade veroorzaakt. Over de Vi-
saya-eilanden (Philippijnen) trok een
wervelstorm. Langs de Zweedse kust
woedden zware stormen.
MEVROUW HERTOGH stond gisteren drie en een half uur
met bleek gelaat in de getuigenbank. In haar hand hield zij
een zakdoekje.
Herhaalde malen vroeg de president van het Hof, Mr. Brown
haar: „Wilt u niet liever gaan zitten?" Maar Mevrouw Hertogh
bleef staan. Slechts éénmaal zonk zij op de zetel
LIET WAS Dinsdag in het Hoogge
rechtshof van Singapore al even
druk als Maandag, toen men de poor
ten reeds om een minuut voor half
10 geopend had voor de zitting, die
om half 11 zou aanvangen. De eerste
bezoekers die Frank Owen, reporter
voor de Daily Express waarnam, wa
ren twaalf vrouwen, die naar binnen
kwamen gedromd als voorloopsters
van een geweldige menigte die alle
zitplaatsen in beslag nam en zich zelfs
een plaatsje veroverde op de venster
banken, hoog boven de zetels van het
Hof.
Mevrouw Hertogh was het eerst
binnengekomen en als bij haar aan
komst droeg ze de keurige groenge
streepte japon. Bertha, wier hoofdje
schuil ging in een goudkleurige zij
den shawl, werd hinderlijk „bemoe
derd" door Aminah, die gedurende de
gehele zitting op een van Bertha's
handen zat te kloppen.
DE OUDE GESCHIEDENIS.
/"AP VERZOEK van de altijd galante,
vriendelijke President Brown,
nen: de herhaalde pogingen, die zij in
het werk stelde om haar kind 'terug
te krijgen. En steeds vergeefs. Toen
zij Aminahs woning verlaten aantrof
kwam zij daar acht dagen, nadat ze
door de Japanners was vrijgelaten. Op
haar brieven, geschreven uit het kamp
had zij nooit antwoord ontvangen.
EEN „BEWIJS'
JJIER sprong de advocaat van Ber
tha's partij op. Hij verlangde het
bewijs, dat mevrouw Hertogh werke
lijk schrijven kon. „Schrijft u eens
iets!"
Ook president Brown verzocht toen
mevr. Hertogh, iets op papier te zet
ten, waarop mevrouw Hertogh ant
woordde, dat zjj te zenuwachtig was,
om een letter neer te schrijven.
Met klaarblijkelijke moeite zette zij
zich neer en schreef op een vel pa
pier twee woorden: „Dear mother"
„Lieve Moeder"
De woorden, waarnaar zij
deze dagen zozeer verlangde.
„WAS U NIET BLIJ..
[AAN kwam de vraag, of mevrouw
Hertogh niet blij was, dat zij in de
moeilijke dagen vóór de internering
MEVR. HERTOGH VOOR HET HOF.
„Dear mother"
iemand kon vinden die een van haar
kinderen wilde meenemen. Dit ont
kende zij beslist.
President Brown zei nu, dat hij
vóór alles wilde overwegen, wat voor
het kind het beste was en hij vroeg,
wat mevrouw Hertogh en haar man
van plan waren met Bertha, indien
zij naar Nederland ging. Mevr. Her
togh zeide, dat zij naar school zou
worden gezonden, wanneer zij Neder
lands geleerd had.
Na een woordenwisseling met be
trekking tot de moeilijkheden om Ber
tha in Nederland op te voeden, ver
telde mevr. Hertogh het Hof, dat zij
behalve Bertha zes kinderen had,
van wie de oudste zestien en de jong
ste drie jaar oud was.
Het verhoor werd tot heden ver
daagd.
DE MENING VAN DE VADER.
"TEN AANZIEN van de toekomst
mogelijkheden van Bertha deelde
de heer Hertogh ons het volgende
mede:
Het was hem be
kend, dat Bertha's
toekomst in Singa
pore gebonden was
aan de welwillend
heid en offervaar
digheid van ande
ren. De ouders
daarentegen be
schikten over de
mogelijkheid, Ber
tha het verplichte
onderwijs in Ne
derland te laten
volgen en haar
daarna in de gele
genheid te stellen
een toekomst te
kiezen die zijzelf
zou verkiezen.
„Hoe meer zij
ich zou willen De heer Hertogh.
>ntwikkelen, hoe
iever het ons zou zijn", zeide de heer
Hertogh. En hij kon aantonen, dat het
geen hij zeide, verwezenlijkt kon wor
den. Zijn mening is inmiddels via
Londen doorgegeven naar Singapore.
J)E ALGEMENE beschouwingen
in de Tweede Kamer hebben
tijdens de replieken uiteraard ook
aan Prof. Romme de gelegenheid
gegeven nog eens te zeggen, wat
hij op het hart had.
En dat betrof met na<me de sa
menstelling van het huidige kabi
net. Uiteraard waren het niet de
eerste woorden daaraan gewijd,
maar het waren wèl zeer duide
lijke woorden. In eerste instantie
had de katholieke fractieleider
reeds betoogd, dat de „opbouw"
van het kabinet door het ver
schijnen van minister s' Jacob was
gewijzigd en daarin had hij gelijk.
Deze minister kan niet het stem
pel C.H dragen, al is hij dan ook
om met Drees te spreken de
christelijk historische beginselen,
toegedaan.
De minister-president was dan
ook nauwelijks ingegaan op de
nadrukkelijke suggestie der ka
tholieke fractie om zo spoedig
mogelijk de samenstelling van het
kabinet weer in overeenstemming
te brengen met zijn opzet in 1943.
Hij wilde geen kunstmatige op
lossing van het probleem bevor
deren, maar was wel bereid hier
aan mee te werken als zich daar
voor de gelegenheid zou aanbie
den.
Het lag wel voor de hand, dat
prof. Romme over deze „vriende
lijke" afwijzing van zijn verlangen
geen gras zou laten groeien. En
daarvoor waren de replieken de
geëigende gelegenheid.
}ffAAR gaat het bij deze zaak
om? Nergens andere dan om
de „brede basis", die de katholie
ken in 1948 verlangden en hebben
zien verwezenlijkt, zij het dan niet
in een parlementair, maar in een
extra-parlementair kabinet.
Dit kabinet bevatte naast ka
tholieken en socialisten een figuur
uit de V.V.D. (Stikker) en één uit
de C.H.U. (Schokking). En nu
stelde prof. Romme de zaak zo:
„Zou het In 1948 mogelijk geweest
zijn een kabinet te formeren «on
der een „echte" C.H.-man?" En
hij beantwoordde die vraag tevens
door te zeggen, dat dit naar zijn
mening niet mogelijk was ge
weest. We mogen aannemen, dat
deze mening van prof. Romme
niet weersproken zal worden.
De' regering moest er maar eens
over nadenken en bovendien be
denken wat de katholieke fractie
reeds in het voorlopig verslag had
betoogd, n.I. dat een versmalling
van de basis zou uitlopen op een
zaken-kabinet met alle gevolgen
van dien.
Er wordt de katholieke fractie
leider wel eens verweten, dat dui
delijkheid niet steeds zijn sterkste
zijde is. Hier was hij echter zeker
niet mis te verstaan.
^NDEREN mogen over de brede
basis een van de katholieke
fractie afwijkende mening hebben,
zij kunnen bezwaarlijk de logica
van het betoog van haar voorzit
ter ontkennen
Het zou toch wel zeer vreemd
genoemd moeten worden, indien
„zo maar" de constructie van een
kabinet in de loop der parlemen
taire periode kan veranderen. Een
dergelijke wijziging is zeker niet
natuurlijk; heel wat natuurlijker
is het na zo'n verandering de oude
opzet te herstellen. Prof. Romme
merkte daarom ook ad rem op,
dat niet hij begonnen was met te
spreken over een „kunstmatige"
oplossing, maar de minister-pre
sident.
De houding van de heren ach
ter de regeringstafel wees er ove
rigens wel op, dat de woorden,
namens de katholieke fractie ge
sproken, niet langs hen heen gin
gen.
[N MIJN VORIGE BRIEF heb ik
er al op gewezen, dat deze al
gemene beschouwingen ons zou
den laten blikken in de toekomst,
onze gedachten zouden voeren
naar de a.s. verkiezingen, die in
1952 worden gehouden. Dan is de
nieuwe kabinetsformatie aan de
orde.
En zij hébben ons een inzicht
gegeven. Zij hebben met name
aangetoond wat de K.V.P. van de
brede basis denkt. Een gedachte,
die enerzijds er van uitgaat, van
welke grote betekenis het is dat
de Partij van de Arbeid mede ver
antwoordelijkheid draagt in ons
regeringsbestel Die anderzijds een
brede samenstelling van een ka
binet waardeert.
Nu kan men terecht betogen,
dat de solide opmerkingen van
Prof. Romme sloegen op dit ka
binet en op de eisen die men aan
de opbouw van dit kabinet dient
te stellen, maar men ontkomt niet
aan de consequentie: Indien de
K.V.P.-fractie geen grote belang
stelling had voor de brede basis,
ook in de toekomst, dan zou zij
zich nu niet zo beijveren de sa
menstelling van het kabinet over
eenkomstig deze basis te doen
zijn.
EEN PORCELEINLIJMER uit Den
Haag is aangehouden. Hij stal 40 fiet
sen. „Het kunnen er best meer ge
weest zijn", zei hij tegen de politie,
„want ik weet het niet zo net meer".
