Verbijsterende rede van Bradley
Korea: Amerikaans waagstuk
AANVAL
OP SEOEL
KARD. MINDSZENTY
IN VRIJHEID
K
De C. H. en
het kabinet
VRIJ OF NIET, het is mij hetze I We"
0ERRES DEKEN
Een ernstig
gemis
Nederlandse vliegers gedood
Anno Santo
zender
Atoombom in ruil voor ware
loop der gerechtigheid
Domper op
marinekaars
Pastoor opgelicht
Wiens koe is clat
Reserve-benzine
toegestaan
Revolutie-leider
vluchtte
Sympathie-staking
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Enkele buien
Noord -Koreanen
gereed
Verlaging sigaren-
accijns
Tweemaal verkocht
Tumult in Finsterwolde
Stom en geheugen loos
in Pester kliniek
De Paapse Spanjaard
Bij noodlanding in
Indonesië
HET BESTUUR OVER
LIBYE
TitOa Marshall-dollars en Mgr. Stepinac
AMERIKAANSE JOURNALIST BEZOCHT
PRELAAT IN DE GEVANGENIS
VERLIEZEN IN
INDONESIË
ZESDE JAARGANG No. 1847
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 18 NOVEMBER 1950
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181. Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootcgem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Advertentieprijs voor de gehele oplage 055
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwae
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m>. Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd
Bureau voor
de Zeeuwse Eilanden GOES. Westsmgel 98. Telefoon no 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST. Dubbele Poort 7. Telefoon no. 102. (Bijbureau: OOSTBUKG. Nieuwstraat 22, Telefoon no. 35).
GEN. OMAR BRADLEY:
„Vrede moet verdiend worden",
EEN SNUIFJE voor 26.000 erfgena
men vormt het fortuin van 17 millioen
dollar, dat de weduwe van een snuif-
magnaat in Amerika heeft nagelaten.
De erfgenamen snuiven van verlan
gen.
NA THOREZ is thans ook de Oost-
Duitse president Pieck naar Moskou
vertrokken voor geneeskundigef?)
behandeling.
DR. A. SCHROEDER S.J. assistent
van de Hoofdredactie van „De Linie"
is op 40-jarige leeftijd overleden.
KARD. MICARA is benoemd tot Pre
fect van de H. Congregatie van de
Religieuzen. Z.Em. blijft ad interim
Prefect van de H. Congregatie der
Riten.
111.732 ZÏI (1 -KOREA AN SE burgers
zijn gedood tijdens de vijandclijkhe-
den. 106.604 gewond.
REMBRANDT zo heet het vliegtuig
van de K.L.M., dat gisteren het be
roemde zelfportret van Rembrandt
van 1640 uit Engeland naar ons land
terugbracht.
24 KOEIEN zijn in de vlammen om
gekomen bij een boerderijbrand te
Bedum.
5.337.000.000 SIGARETTEN van 90 ct.
en lager per pakje benevens 887.000.000
var, de duurdere soorten zijn verbruikt
van Januari tot September van dit
jaar.
DE SOLITAIRES die dezer dagen te
Groesbeek werden gezien zijn de
voorlopers geweest voor een invasie
van wilde zwijnen. Men ziet ze nu
zelfs in kleine kudden.
TELEVISIEKIJKERS in het Zuiden
kunnen thans bij storing gebruik ma-
van .f*6 Technische Dienst van
Philips, die met mobilofoon-auto's Is
uitgerust.
MILLIOEN gulden zijn gemoeid
met het plan van de K.L.M. ter ver
vanging van enige vliegtuigen,
do°t ^pt£0STFGELS is het feit,
h f JA.1952 gaat herdenken.
Tevens bestaat de Ned. telegraaf dan
een eeuw.
TETANUS door een voetbaUer op het
veld opgelopen is oorzaak, dat het
Zwolse sportpark tot nader order be
smet is verklaard
ZEEPKISTENRACES voor verkenners
worden reeds gehouden in Engeland
deDominions en andere landen. In
Nederland denkt men deze volgend
jaar te organiseren.
nooSr\T .TROEpENsCHEPEN: Ama-
pass 16 Nov nh°-V„HMaIla' Kota
(Advertentie)
Verwarm Uw bed
behaaglijk met ten
yOEN DE VERENIGDE STATEN Zuid Korea ter hulp
kwamen, hielden zij geen voldoende militaire macht
over om op enig ander punt een vijand het hoofd te kun
nen bieden. Deze toestand in Juni teas een kwetsend en
verbijsterend feit".
rtEZE ONTHULLING deed generaal
Bradley, de voorzitter van de ge
zamenlijke Amerikaanse stafchefs in
een rede voor de Bond van Directeu
ren van het persbureau Associated
Press.
GEEN CONCESSIES,
f^ENERAAL BRADLEY wees een
politiek van verzoening door con
cessies, een preventieve oorlog en iso
latie van de hand als oplossing van de
spanning tussen Oost en West en gaf
als zijn mening te kennen, dat de op
bouw van de militaire kracht der V.
S. en van die der vrije wereld de eni
ge weg is, die de V. S. nog kunnen
inslaan.
De V. S. zullen de atoombom „gaar
ne ruilen tegen een ware loop der ge
rechtigheid in de wereld en alle mi
litaire macht voor een eeuw van
vrede", aldus Bradley, „doch op de
Weersverwachting, geldig tot j
hedenavond:
Wisselend bewolkt met plaatse-
lijk enkele buien. Matige wind
uit Westelijke richtingen en wei-
nig verandering in temperatuur, j
5 Vandaag: Zon onder 16.46 uur. S
S Maan op 14.39 uur. Zondag: Zon S
op 8.06 uur. Zon onder 16.44 uur.
j Maan op 14.48 uur. Maan onder
2.19 uur. Maandag: Zon op 8.08
i uur. Maan onder 3.33 uur.
'••••••"•••••••••••••••••••••••••••••ft*
lLf EDEGEDEELD wordt, dat de ach
tergebleven Noord-Koreaanse
troepen zich gereed maken voor een
geconcentreerde aanval op de Zuid-
Koreaanse hoofdstad Seoel.
De verbonden troepen zijn thans
opgerukt tot ongeveer 100 km. van de
Mandsjoerijse grens. In Noord-West
Korea werden gisteren zware gevech
ten geleverd om de weg van Koenoe-
ri naar Toksjon. Een communistische
aanval had de Zuid-Koreanen gedwon
gen terug te trekken.
Het gros der Chinese troepen wordt
geschat op 60.000 man, maar er zijn
bovendien nog sterke guerilla-eenhe-
den in actie.
In een persconferentie heeft de
Amerikaanse president Truman over
de Chinese interventie verklaard:
„De troepen der Ver. Naties wor
den thans aangevallen van achter de
veilige dekking van een grens, die
wij eerbiedigen. Vliegtuigen, die ope
reren van bases in China af, vliegen
over de Jaloe, vallen toestellen en
troepen der verbonden landen aan en
vliegen weer terug naar hun Chine
se bases. Versterkingen van en voor
raden voor de Chinese communisti
sche en Noord-Koreaanse strijdkrach
ten in Korea worden over de grens
aangevoerd en zijn afkomstig uit ba
ses, die veilig en wel ten Noorden
van de Jaloe liggen.
iyE INVOERING van de spertijd
heeft tot gevolg, dat ambtenaren
op ministeries na half vijf door ge
brek aan licht hun werkzaamheden
moeten staken. Zoals echter is geble
ken, zijn er ambtenaren, wier blaken
de werklust niet door de domper der
duisternis kan worden gedoofd. Op 't
ministerie van Marine is men name
lijk op het idee gekomen kaarten te
betrekken teneinde na half vijf be
sprekingen en andere Werkzaamheden
bij kaarslicht te kunnen voortzetten.
Helaas heeft men de domper moe
ten zetten op deze ambtelijke ijver,
want de hoogste marine-autoriteiten
zijn bang voor brandgevaar, daarom
heeft de secretaris-generaal „tot zijn
leedwezen" het gebruik van kaarsen
en petroleum moeten verbeieden.
Schilderesveroordeeld
P)E 64-JAR1GE Cornelia H. uit Am
sterdam, werd door het Haagse
Gerechtshof veroordeeld tot 'n voor
waardelijke gevangenisstraf van drie
maanden, met een proeftijd van drie
jaar, omdat zij de pastoor van Ter-
neuzen voor f 1800 had opgelicht. De
Rechtbank te Middelburg had haar
dezelfde straf opgelegd.
Zij had de pastoor bewogen tot af
gifte van dit bedrag onder het voor-
wensel, dat zij dit geld nodig had
voor het inrichten van een schilde
rijententoonstelling. Vijf schilderijen
die wel door haar waren onderte-
„i. ?aar niet geschilderd, had zij
gel rpand bij de pastoor achter-
j^E REGERING zal op de duur moe-
eCftnnmlQ^vfrWe^en' n*e* °P SOCISal-
Baref ter/r0nde? de accUns op
worden. verlaagd zal moeten
sla^Vli'ikt08!? Uit het v°°ri0Pig Ver-
tende Fe^t» men,lng van verschil-
oordeefdat H„a eden' Zij van
geleden' der regering^tfwIinTg3 ver'
renindustrief" brenge" voor de siSa'
vrije markt valt ruilhandel niet licht.
Wij moeten de wereldgerechtigheid,
waarnaar wij streven en de vrede, die
wij ernstig wensen, verdienen".
Generaal Bradley pleitte wederom
voor het deelnemen van Duitsland
aan de verdediging van West-Europa,
dat hü „het sleutelgebied van de N.
Atlantische verdragsorganisatie noem
de".
TyE POLITIE van Hoorn en vermoe
delijk ook de justitie komt voor
de moeilijke vraag te staan, van wie
nu eigenlijk de koe is, die op de markt
te Hoorn onder merkwaardige om
standigheden werd verkocht.
Een boer had een vaarsje aange
voerd en spoedig verkocht aan een
veehandelaar uit Nieuwerkerk. Zoals
te doen gebruikelijk, gingen verkoper
en koper afrekenen in een café.
Ondertussen ging een onbekende bij
het verkochte koebeest staan en deed
net of het zijn eigendom was. Spoedig
had hij het dier verkocht en met f 485
in zijn zak verdween hij spoorloos van
de markt te Hoorn.
Zo gebeurde het, dat even later 2
kopers kwamen opdagen om het veel
begeerde vaarsje mee te nemen. Na
tuurlijk ontstonden toen strubbelin
gen en de politie ziet zich thans voor
deze merkwaardige eigendomskwestie
geplaatst.
Bij grensoverschrijding
DIJ GRENSOVERSCHRIJDING mag
de automobilist voortaan behalve
de volle tank (en voor het geval, dat
tevens een reservetank is ingebouwd,
alleen de grootste van beide gevuld)
ook nog medenemen, een hoeveelheid
van hoogstens 40 liter benzine in bus
sen, zonder dat daarvoor van te vo
ren vergunning moet worden aange
vraagd bij de inspecteur van invoer
rechten en accijnzen.
In bijzondere gevallen en bij wijze
van uitzondering mag een grotere hoe
veelheid reserve-benzine medegeno
men worden, doch daarvoor is dan de
vergunning nodig van de inspecteur
in de plaats van inwoning.
De aandacht wordt er echter op geves
tigd, dat, al zal mén op de nodige soe
pelheid der buitenlandse douane-amb
tenaren mogen rekenen, de mogelijk
heid blijft bestaan, dat zij voor de re-
servebenzine invoerrechten zullen
vorderen.
Wordt hij uitgeleverd
LIET INTERNATIONAAL Gerechts-
hof zal in DenHaag de uitleve
ringszaak van Peruviaanse revolutie
leiders behandelen. Twee jaar ver
blijft Haye de la Torre reeds in het
Columbiaans gezantschap te Lima. de
hoofdstad van Peru. Als Peruaan, ge
niet hij daar gastvrijheid sinds de dag
dat hij naar dit stukje Columbiaans
grondgebied vluchtte op het ogenblik,
dat een door hem geleide revolutie in
Peru mislukte, waarover het Interna
tionale Gerechtshof in Den Haag
thans beslissen moet.
Donderdagavond kwam de gemeente
raad van Finsterwolde voor de twee
de maal In tien dagen bijeen ter be
spreking van het door de Regering
b(j de Staten-Generaal ingediende
wetsontwerp inzake voorziening in t
bestuur van Finsterwolde (waarvan
de raad een communistische meerder
heid heeft). Nog voordat dit punt in
behandeling kon worden genomen,
verliet de burgemeester, de heer H.
Tuin, de raadszaal. De foto toont het
moment, waarop de heer Tuin zijn pa
pieren bijeenvoegt om te vertrekken,
op welk moment de communistische
leden van de raad eveneens aanstalten
maken de vergadering te verlaten.
Tweede van rechtss (staande) burge
meester H. Tuin. Rechts van hem de
zetel van wethouder Molenkamp, die
reeds was vertrokken. Daarnaast zit
tend wethouder Haken en staande (op
de rng gezien) het raadslid, de heer
Nap.
(K.N.P.-correspondentie).
ARDINAAL MINDSZENTY,
Aartsbisschop van Ester-
gom en Primaat van Hongarije
is uit de gevangenis van Vac
ontslagen. Hij bevindt zich
thans in een kliniek te Pest (de
tweelingstad van Boeda aan de
Donau).
In September van dit jaar werd
Z.Em. door zeven Hongaarse zenuw
artsen onderzocht en het resultaat
KARDINAAL MINDSZENTY.
Regering in verlegenheid,
van dit onderzoek werd aan Stalin
medegedeeld. Deze zond drie spe
cialisten uit Moskou en deze achten
opneming in genoemde kliniek
noodzakelijk.
De Hongaarse autoriteiten vrezen
thans, dat de Kardinaal door de Kli
nische behandeling spraak en geheu-
Bij Belgische wapenfabrieken
Ad EER DAN 2000 arbeiders van de
grootste wapenfabriek van België
te Herstal (bij Luik) die op het ogen
blik kleine wapens levert voor de le
gers van vijf landen, die het Brussels
verdrag ondertekend hebben, hebben
Vrijdag het werk neergelegd uit sym
pathie met de ongeveer 20.000 staken
de arbeiders in electriciteitsbedrijven
en machinefabrieken in geheel België
Zij eisen loonsverhoging. In verschil
lende grote machinefabrieken te Char
leroi en Luik wordt gestaakt.
gen zal terugkrijgen, die hij tenge
volge van de hem aangedane mishan
delingen had verloren. Voor publica
tie ongeschikte feiten zouden, zo
meent men in Hongaarse regerings
kringen, nu wel eens openbaar kun
nen worden.
Daarom ontvangt de Kardinaal thans
veelvuldige inspuitingen om de dood
te voorkomen, maar worden ander
zijds pogingen in het werk gesteld,
om te voorkomen, dat het zenuwstel
sel geheel zou herstellen.
Hongaarse autoriteiten van partij
en regering stellen thans een officieel
communiqué samen om aan de bevol
king uit te leggen, waarom zij tot in
vrijheidstelling van de tot levenslan
ge gevangenisstraf veroordeelde Kar
dinaal zijn overgegaan.
DROFESSOR ROMME had nadrukke-
Ujk aangedrongen op een zodanige
wijziging in de samenstelling van
het Kabinet, dat de Chr. Hist, er weer
in vertegenwoordigd zijn. Minister
Spitzen is partijloos. Dus, zo wilde het
gerucht, die zou men het best kunnen
vervangen. Minister Drees heeft ech
ter in zijn antwoord duidelijk te ken-
nen gegeven, dat hjj en zijn kabinet
daarvoor niets voelen.
Er zijn slechts twee mogelijkheden,
zo zei hij, een nieuwe minister be
noemen of een zittende minister ver
vangen. Geen van beide oplossingen is
politiek noodzakelijk of gewenst. Als
zonder noodzaak een ministerwisse
ling plaats vindt, heeft dat reeds zake
lijke bezwaren. En, zo voegde hij er
aan toe, de C.H. fractievoorzitter heeft
niet eens bezwaren tegen de gang van
zaken. De kwestie van de instelling
van een gezinsraad wilde Dr. Drees
wel nader bezien.
FRANCO.
MINISTER LIEFTINCK had al heel
weinig meer te vertellen en toen
lieten de communisten niet na met een
motie de P.v.d.A. te plagen. Ze wiiden
namelijk doen betreuren, dat onze af
gevaardigde in Lake Success opdracht
kreeg vóór de hervatting der diplo
matieke relaties met Franco te stem
men. Ds. Zandt steunde de motie tegen
de paapse Spanjaard. De P.v.d.A. deed
dat echter niet, hoewel het Partijbe
stuur de houding der Regering toch
ook had afgekeurd. De motie zou moe
ten worden uitgebreid tot alle dicta
tuurstaten, zei Mr. Burger, en ze hoor
de ook thuis bij Buitenlandse Zaken.
Met dit natte stukje communistisch
vuurwerk de motie viel met 50 tegen
6 stemmen eindigden de Algemene
Beschouwingen. Nu met frisse moed
aan de afzonderlijke Begrotingen!
I wEE Nederlandse vliegers, de 25-
jarige gezagvoerder E. Randag uit
Den Haag en de tweede bestuurder
H. Legger uit Groningen zijn Vrij
dagmorgen b(j een noodlanding op het
vliegveld Surabaja om het leven ge
komen.
Het toestel van de „Garuda Indone
sian Airways", dat op de lijn Suraba-
ja-Djakarta vliegt moest wegens mo
torstoring terugkeren. De gezagvoer
der maakte een normale landing, doch
het toestel, dat 21 passagiers vervoer
de, kon door onbekende oorzaken aan
het einde van de uitloop niet tot stil
stand komen. De piloten raakten ten
slotte in de cockpit bekneld, waarbij
de gezagvoerder op slag werd ge
dood. Korte tijd later overleed de 2e
piloot. De overige leden van de be
manning en de passagiers zijn onge
deerd.
rjE ALGEMENE Vergadering der
Verenigde Naties nam een reso
lutie aan, waarin wordt verzocht,
om de instelling van een voorlopige
regering in Lybië. Dit plan voorziet
ook in een geleidelijke overdracht
van bevoegdheden van de besturen
de mogendheden Engeland en Frank-
„EENS ZAL HIJ (Mgr. STEPINAC) WEER VRIJ ZIJN. Mis-
schien gaat hjj dan in een klooster of er wordt wellicht een
andere oplossing gevonden. Maar nooit zullen wij toestaan, dat
hjj wederom zijn priesterlijke taak, al of niet in hoge kerkelijke
functie,^ in Joego-SIavië zal uitoefenen". Aldus deelde maarschalk
Tito enige dagen geleden in een persgesprek aan de Amerikaanse
journalist Sulzberger mede.
„Slechts wanimer het Joego-Slavische volk het zou kunnen billijken
in verband met oHze internationale betrekkingen en terwille van het
landsbelang, zouden wij kunnen besluiten hem vrij te laten', zo vervolg-
- u aar 20 voegde hjj er onmiddellijk aan toe, „wij zouden het
nooit ofte nimmer doen om de gevoelens van de katholieke wereld te
bevredigen".
"TITO ZIET, in korte woorden, de
vrijheid van Mgr. Stepinac zo on
geveer als een loskoop met Marshall
dollars. Om zichzelf schoon te praten
en zich achter de orthodoxe kerk te
verschuilen, besluit hij: „De Joego
slavische regering heeft op de eer
ste plaats rekening te houden met de
belangen van het volk en van het land
En het orthodoxe gedeelte van ons
volk beschouwt de aartsbisschop van
Zagreb als schuldig, omdat hij pro
beerde met geweld(l) orthodoxe ge
lovigen te dwingend) katholiek te
worden". De mening van het katho
lieke volksdeel gaf Tito niet.
CEL VAN 2.25 BIJ 3.5.
1V/JGR. STEPINAC heeft nu al vier
van de zestien jaren gevangenis
straf doorgebracht in de cel van de
Lepoglava-gevangenis, waarin eens
TTo zelf opgesloten zat.
De journalist C. L. Sulzberger bracht
de prelaat een bezoek en zijn bevin
dingen legde hij vast in een artikel
voor de New York Times.
Hij beschrijft, hoe hij een trap be
klom naar een stenen gebouw en dan
een gang voor zich zag met aan weers
zijden rijen houten deuren met kleine
kijkgaten. Een gevangenbewaarder
ontsloot de eerste deur rechts.
Men bevond zich in een kamertje
van 2.25 bij 3.5 meter. Het venster
was getralied en het meubilair een
voudig: een krib met lakens, peluw
en dekens, een tafel, een stoel, een
schrijftafel, een w?%bekken. een kruik
en een thermosfles. Aan een haak
hingen kledingstukken en een hand
doek.
„DAAROM SCHRIJF IK NIET"
T)E AARTSBISSCHOP stond een
ogenblik .til naar mij te kijken,
schrijft Sulzberger. Zijn linkerhand
tussen de bladzijden van een groot
boek op zijn schrijftafel. Zijn bril lag
er naast.
Wij spraken Frans. Niemand buiten
ons in het vertrek verstond wat wij
zeiden.
Ik zei: „Monseigneur, hoe staat het
met uw gezondheid?"
Hij antwoordde nog steeds staande:
„Ik voel me best en in het geheel niet
ziek. Sedert ik hier kwam ben ik niet
in gewicht afgenomen".
Hij vertelde, vele uren aan gebed
en beschouwing te wijden. Op het
ogenblik was hij bezig, een „Levens
der Heiligen" te vertalen.
„Brieven zijn niet strikt verboden,
maar ze worden gecensureerd. Daar
om schrijft ik niet".
Ik verklaarde dat Tito mij de mo
gelijkheid van zijn vrijlating had ver
teld, op voorwaarde, dat hij zich zon
terugtrekken in een klooster of het
land zon verlaten.
Een ogenblik stond de Aartsbis
schop stil. Toen zelde hq met een
kalme stem: „Of ik nu naar een
klooster zou gaan of hier blijven, dat
is mij volkomen hetzelfde".
DE KERK GEEN SLAVIN.
JS ER EEN boodschap, die hjj aan
de buitenwereld wilde doorgeven?"
Na een korte overweging: „Ik heb
niets te zeggen. Ik ben er tevreden
mee, voor de Kerk te lijden. Het
hangt van de Heilige Vader af of ik
al dan niet mijn taak zal hervatten".
Of hij goed behandeld werd?
De Aartsbisschop krijgt volop voed
sel en zijn cel is dagelijks verwarmd.
Hij herhaalde: „Mijn vrijheid of wat
ik zal doen is niet een kwestie die
deze regering heeft te beslissen. De
Katholieke Kerk kan niet de slavin
■vin van ie »iand of van. enlv land
Buiten, in de aonnige dorpsstraat,
MGR. STEPINAC:
„Geen kwestie van deze regering".
vroeg de gevangenisdirecteur: „Wat
zei hij?"
Ik vertelde het hem. Hij zei: „Nou,
hij heeft het beter dan de wacht, 's
Morgens krijgt hij koffie, brood en
boter, 's Middags soep, vlees, dessert
en een halve liter Dalmatische wijn.
ONZE HELD!
r)ES AVONDS óf een schnitzel of
eieren en een halve liter koffie.
Dagelijks schlivovitz (pruimenbran-
dewijn) of likeur".
De regerings-chauffeur. die zichzelf
practiserend Katholiek noemde, zei
„Stepinac moest maar blijven waar
hij is. De Joego-Slavische katholieken
hebben hem vergeten", maar hij was
vol bewondering voor de moed van de
Aartsbisschop.
Maar in de hoofdstad Zagreb werd
Sulzberger bestormd door een paar
-a- - die zeiden: „Heeft U de
■hop hezot-ht? Hü is een
pra ..,,'iir - een heilige: Vertelt U
aan iedereen, dat hij onze held is!"
"TOEGEGEVEN moet worden, dat
door dit voorwerp een weg be
treden wordt waarlangs aan de
practische ervaring meer waarde
wordt gehecht dan aan subjectieve
beoordeling. Immers: de eisen van
credietwaardigheid en behoefte-ele
ment zijn vrijwel onmogelijk los te
maken van subjectief inzicht. Het
enkel bezit van enig vermogen be-
"•"st niets omtrent de eigendom of
•norwaarden, die aan dit bezit
onden konden zijn.
Een onderzoek naar de herkomst
zou de behandeling van vestigings-
aanvragen practisch onmogelijk ge-
hebben gemaakt. Hier moest - naast
aannemelijke aanwijzingen een
vrijwel subjectief oordeel de knoop
doorhakken. Met betrekking tot het
behoefte-element is de subjectiviteit
nog duidelijker. Het ligt er maar
aan van welk standpunt men de
vraag, of aan een nieuwe onderne
ming in een bepaald bedrijf behoef
te bestaat, beziet. Daarvan hangt af
of men de nieuwe vestiging hemel
hoog toejuicht of ten dode bestrijdt.
"TOCH is het begrijpelijk, dat de
uitschakeling van het behoefte
element, vooral in middenstands
kringen als een ernstig gemis z~'
worden gevoeld. Er bestaan, vooral
in die kringen, belangen, die met
groot geduld en dagelijks beoefen
de inspanning zijn gegroeid en die
zich nu bedreigd zullen voelen op
het moment, dat de vruchten van
die noeste arbeid eindelijk zullen
gaan rijpen. Het gevaar is geenszins
denkbeeldig, dat juist daar, waar
die vruchten het meest rijp schijnen
te zijn, de morele rechten daarop
het ergst belaagd zullen worden.
Toegegeven, dat het uiterst moei
lijk is dit behoefte-element door
wettelijke normen begrenzing en
plaats te geven zal de totale ver
waarlozing hiervan in het nieuwe
wetsontwerp toch aanleiding geven
tot de vraag of er geen middenweg
openstaat om aan redelijke verlan
gens ten deze tegemoet te komen.
In ruwe trekken kan gezegd wor
den, dat de wet voor bedrijfstakken,
waarvoor ze bij Algemene Maatre
gel van Bestuur van kracht is ver
klaard, vereist, dat de eigenaar ener
onderneming een vergunning moet
hebben voor elke inrichting waar
in zijn bedrijf wordt uitgeoefend.
Verder stelt de wet, dat deze ver
gunning wordt verleend, indien de
beheerder van die inrichting han
delskennis en vakbekwaamheid kan
bewijzen, en dat hij slechts beheer
der kan zijn in één inrichting. De
eigenaar kan dus niet zijn eigen fi
liaal beheren.
Opgemerkt zij, dat het in mid
denstandskringen een typisch ver
schijnsel is, dat beheerder en eige
naar dezelfde personen zijn, maar
dit is niet altijd het geval. De wet
nu geeft nauwkeurig aan wat ver
staan moet worden onder beheer
der en ook wat een inrichting is,
maar ze zwijgt over het begrip on
derneming en het begrip eigenaar.
Dit zou wel eens tot moeilijkheden
aanleiding kunnen geven.
Ten opzichte van het begrip >n-
derneming is wellicht klaarheid el
ders verkrijgbaar, maar zodra er
geen sprake is van een éénmans
zaak, wie is dan eigenaar? De Me
morie van Toelichting noemde de
vergunning een hoogst persoonlijk
recht. Dit blijkt ook inderdaad uit
vele artikelen van de wet. Merk
waardig is evenwel, dat dit hoogst
persoonlijk recht wordt verleend
aan de „eigenaar" op grond van per
soonlijke bekwaamheden van de
„beheerder". Heeft de wetgever /el
voldoende aandacht besteed aan een
goede verhouding tussen baas en
knecht? Het wil ons voorkomen, dat
ook hier bij nadere bestudering ver
betering mogelijk is.
G. J. K.
In December naar Rome
TNE NIEUWE Vaticaanse korte golf-
zender, die als feestgave van de
Nederlandse katholieken aan Z. H.
de Paus wordt geschonken, is thans in
de fabriek van Philips gereed geko
men en zal begin December naar Rome
worden vervoerd.
De totale apparatuur van 125 ton
wordt vervoerd met zeven goederen
wagens.
In de tweede helft van December
zullen N.S.F.-deskundigen naar Vati
caanstad reizen om de apparatuur op
te richten in het in aanbouw zijnde
nieuwe zendergebouw.
J2)E REGERING maakt bekend,
dat tot haar leedwezen, de
volgende verliezen van de Kon.
Landmacht in Indonesië zijn ge
rapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
Na eerst thans als vaststaand
kan worden aangenomen:
Soldaat J. J. Raaphorst, leger-
nr. 271231088 afkomstig uit Noord-
wijk, na vermissing op 10 April
1949.
Soldaat J. C. de Jager, leger-
nr. ?90916175. afkomstig uit Rot
terdam, op 7 November 1950,
