GEEN LICHTRECLAMES EN HALVE
TREINVERLICHTING
180.000 Communisten in
aantocht
5 MILLIOEN soldaten op de been
Schouten: A-R geen oppositie
Tijdens de piekuren van 13 November tot 28 Januari
het Moerdijkkanaal
VOETBAL-POOL
IN IJMUIDEN
CF)EHRES deTEN
Koning Gustaaf
begraven
Geen kou lijden
PETAIN BLIJFT
OPGESLOTEN
De zaak
Bertha Hertogh
Het monster van Loch Nes
f 38.000 verduisterd
Cirkeltjes
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Ook fabrieken, kantoren en particulieren
moeten zuinig zijnde radio zwijgt
Nog steeds:
VORDERINGEN IN NOORD-KOREA
Zuidelijken veroverden
twee steden
Nu en dan enige
regen
Zinken kwartje
DE
IN
VLIEGRAMP
DE ALPEN
Mr. Oud vindt ons Kabinet vermoeid
Londen maakt zich op
De dreiging van communistisch China
Mao kan geheel Zuid-Oost-Azië veroveren
en lange, tijd bezet houden
Communisten in
Tibets hoofdstad
a-»JL JAAKGANG No. 1840
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
U. J v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
R- B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
Per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
Postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
VRIJDAG 10 NOVEMBER 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen i 0.60
per m/m)Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek-
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd
tureau voor de Zeeuwse Eilanden GOES. Westsineel 98. Telefoon no. 2236 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon no. 102- (B 1) bureau; OOSTBURG. Nieuwstraat 22, Telefoon no. 35).
Belgische pers blijft
gegevens publiceren
U*)E BELGISCHE PERS blijft gege-
vens publiceren omtrent de stand
van zaken met betrekking tot de wa-1
terwegenkwestie. De subcommissie
voor het Schelde-Rijnkanaal moet bij
na klaar zijn met haar rapport. De
commissie zal dit wel overnemen en
deze maand zou het eindrapport ge
reed kunnen zijn. De daarin verzamel
de gegevens wettigen de verwachting,
dat de regeringen op grond daarvan
tot overeenstemming kunnen komen.
Echter kunnen de onderhandelingen
over het definitieve tracé nog wel een
jaar duren.
Volgens de Gazet van Antwerpen
zou het mogelijk worden een kanaal
aan te leggen, dat komende uit de
Antwerpse dokken tussen Bergen op
Zoom en Roosendaal naar de Dordtse
Kil naby het dorp Moerdijk zal lopen.
Dit kanaal zou een vertakking krij
gen, die de Noordbrabantse industrie
een waterverbinding met de Schelde
zal geven. Deze vertakking zal waar-
schijnlijk op Nederlands grondgebied
liggen en door een sluis met het ka
naal worden verbonden.
Het Antwerpse blad noemt een pe
riode van vijf jaar voor de aanleg van
het MoerdijkkanaaL
DE VERLOREN ZOON, de 12-jarige
Jan Vlaeminek, die te Antwerpen
verdwenen was, is terecht. Jantje had
een slecht rapport en ging zich ver
schuilen bij een tante te Temse.
DE VERLOREN VADER trekt daar
na de aandacht te Antwerpen. J. Spe-
cher is spoorloos verdwenen, nadat
hij zijn zoontje naar school had ge
bracht.
EEN OUDE DAME wordt eveneens
vermist. Zij is 72 jaar en verdween
uit Abcoude, zonder dat men weet,
waarheen zij gegaan is.
OP EEN GANS gelijkt de Oost-Duit
se regering, want zij is zo vet als
Pieck, zij kakelt als Grotewohl en be
vuilt de Oost-Duitse zone. Dat zei een
dronken loodgieter. Het kost hem 1
jaar brommen.
WAT VOORBARIG was Eisenhouwer,
toen hij zei, dat nij spoedig als opper
bevelhebber naar Europa zal komen.
Diplomaten zeggen nu, dat hij welkom
is, maar dat het nog niet zo ver is.
KONINGIN JULIANA heeft een tele
gram gestuurd naar het presidium
der Opperste-Sovjet om geluk te
wensen met de 33ste verjaardag der
Oetober-revolutie.
RUIM DE HELFT der verkeersonge
vallen wordt in ons land toegeschre
ven aan bestuurders van motorrijtui
gen.
DUYMAER VAN TWIST de bekende
gep. luit.-generaal is 85 jaar gewor-
den.
287 KOEIEN en 75 geiten werden met
het s.s. „Drente' van Calcutta naar de
Philippijnen vervoerd. „Ik kan geen
koe meer horen en geen geit meer
ruiken", verklaarde dt kapitón.
EEN ZAKGELDJE van 3 kwarttps
per week wil de minister gevln aan
rfjkspaüenten Van krankzinnigenge"
stichten, die met over eigen inkom-
«ten beschikken.
DRIE MILLIOEN bedevaartgangers
zijn sedert de opening van het H Jaar
naar Rome gekomen.
POSITIES TROEPENSCHEPEN- Nol
ly 11 Nov. te Hoek van Holland ont
sch. 14 uur te Rotterdam Kota Int»n
8 Nov. te Suez, Oranje i>ass. 8 nov
Pointdegalle, Sibajak 8P Nov naar
Colombo. Johan van Oldenbarneveiai
8 Nov nabij Guardafui. VoKam
Pass- 8 Nov. Mimcoy, Zuiderkruis
pass. 8 Nov. Guardafui.
(Advertentie)
LIET IS noodzakelijk, dat: werk
zaamheden, waarbij veel electri-
sche energie wordt verbruikt, zoveel
mogelijk buiten de piekuren worden
gedaan, zo mogelijk de werktijden
worden verschoven, opdat het elec-
triciteitsverbruik tijdens de piekuren
kan worden beperkt. Fabrieken, die
behalve over een aansluiting op het
openbare electriciteitsnet nog over 'n
eigen opwekbedrijf beschikken, dit
opwekbedrijf in de piekuren zoveel
mogelijk te gebruiken.
IN DE KANTOREN.
TN DE KOMENDE WINTERMAANDEN van 13 November tot en met
27 Januari zal gedurende de piekuren de uiterste zuinigheid ver
eist zijn met het gebruik van electrische energie. De piekuren zijn on
Maandag tot en met Vrijdag van 7.30 tot 9.00 uur 's morgens en van 4.30
tot 6.00 uur des avonds. Op Zaterdag uitsluitend van 7.30 tot 9.00 uur
's morgens.
LJIERONDER volgt een overzicht
van de bepalingen, welke tijdens
de piekuren zijn uitgevaardigd:
Het branden van lichtrecla
mes tijdens de piekuren is niet toe
gestaan ;étalageverlieh-
t i n g tijdens de piekuren is ver
boden, tenzij de winkelier een schrif
telijke overeenkomst met het electri-
citeitsbedrijf heeft aangegaan om de
étalage- en winkelverlichting tijdens
deze uren tot de helft te beperken;
buitenverlichting van open
bare gebouwen, Horeca-bedrijven en
amusementsinrichtingen is tijdens de
piekuren verboden, verlichting
en verwarming in elec
trische treinen en
trams moet tot de helft worden
beperkt.
IN DE INDUSTRIE.
TN DE KANTOREN kan het electri-
citeitsverbruik worden beperkt
door: Het gebruik van electrische ka
chels te verbieden; zo weinig moge
lijk licht te ontsteken tijdens de piek
uren. Het schoonmaken van kantoren,
zoveel mogelijk buiten de piekuren
te, doen geschieden; het verschuiven
van de werktijden.
Radio: de Nederlandse zenders zul
len gedurende de piekuren de uitzen
dingen onderbreken,
IN KAMER EN KEUKEN.
("JOK de particulieren dienen het
electriciteitsverbruik tijdens de
piekuren te beperken door geduren
de deze uren de uiterste zuinigheid
met electrische verlichting te be
trachten. Van bijzonder belang is tij
dens deze uren in het geheel geen
electrische straalkachels te gebruiken
en het gebruik van stofzuigers, electri
sche strijkijzers en andere huishou
delijke toestellen te vermijden.
QE TROEPEN der Ver. Naties staan
reeds tegenover minstens
60.000 uitstekende Chinese soldaten,
en er ztfn ermogelyk nog 60.000 on
derweg, aldus een officier van de
Am. inlichtingendienst in Korea. Bo-
Y®?jJ'en '*£Sen hier eveneens ongev.
60.000 Noord-Koreanen. Het totaal aan
troepen der Ver. Naties dat hier ligt
bedraagt 200.000.
De comm. troepen zijn samengesteld
uit eenheden van 4 Chinese legers uit
Met medeweten der Justitie?
DINNENKORT zal de Tweede Kamer
het ontwerp van wet tot wijzi
ging van de Loterijwet 1905 in behan
deling nemen. Het voorlopig verslag
over dit ontwerp, is thans verschenen
en daarin staat een merkwaardige bij
zonderheid vermeld.
Zo meende men te weten, aldus een
passage, dat zich in IJmuiden (naar
beweerd wordt zelfs met medeweten
van het Ministerie van Justitie) een
voetbal-pool van „niet onbetekenende
omvang" zou hebben ontwikkeld, spe
lend op de uitslagen van de Engelse
League.
De genoemde „men" uit het verslag
zou daaromtrent gaarne willen wor
den ingelicht en met name óók zou
men van de regering willen vernemen,
in hoeverre een en ander tot devie-
zensmokkel aanleiding geeft.
Vooral voor dit laatste zal, dunkt
ons de heer Lieftinck zeer geïnte
resseerd zijn, hoewel de gokkers, die
ook ons land er een onnoemelijk aan
tal telt, eveneens erg benieuwd zullen
zijn, op w e 1 k e wijze die lui daar
in IJmuiden dat klaar hebben ge
speeld.
Intussen, is de regering van plan,
haar sinds 1905 gehandhaafde stand
punt (alléén een Staatsloterij) te ver
laten en evenals elders in Europa (om
van Amerika niet te spreken), zulke
pools toe te laten, teneinde met de,
baten daarvan de ledige schatkist
enigszins te kunnen vullen?.... En
zal dit dan tevens het einde beteke
nen van denksport-bladen met prijs
puzzles?
Verwarm Uw bed
behaaglijk mei een
Weersverwachting,
hedenavond:
geldig tot
Overwegend zwaar bewolkt,
t met af en toe enige regen of S
J motregen. Aanvankelijk zwakke
J veranderlijke wind, later zwakke
tot matige Zuidwestelijke wind.
Weinig verandering in tempera- i
tuur.
J Vandaag: Zon onder 16.57 uur. J
Maan onder 16.40 uur. Morgen:
Zon op 7.52 uur. Maan op 10.26
our. r J
NA 15 NOV....WAARDELOOS
W J-
V* -V-./
Zinken
sluiver
Nikkelen
sKiiver
Mandsjoerije, die een „ideale" oefe
ning achter de rug hadden voor moei
lijk terrein en in geen enkel opzicht
aan wegen gebonden waren. Het ver
voer geschiedde bijna geheel door
lastdieren.
IN AFWACHTING.
Vele landen vertegen
woordigd
n ISTEREN is het stoffelijk overschot
van koning Gustaaf V van Zwe
den bijgezet in het koninklijk familie
graf te Stockholm. De nieuwe koning,
Gustaaf VI schreed als eerste achter
de lijkwagen, gevolgd door zijn broer,
prins Wilhelm en prins Bertil. Daarna
volgden de koning van Denemarken,
dé koning van Noorwegen, de presi
dent van Finland, Prins Bernhard der
Nederlanden, de kroonprins van Ethio
pië, de kroonprins van Noorwegen,
de hertog van Gloucester, die de En
gelse koning vertegenwoordigde en
graaf Mountbatten of Burma, de broer
van de nieuwe Zweedse koningin.
Verder waren nog 45 landen vérte-
genwoordigd, waaronder Indonesië, de
Sovjet-Unie, de Verenigde Staten,
Oostenrijk, Frankrijk, Spanje en Por
tugal.
Echter zuinig met anthraciet
P\E TOTALE huisbrandvoorziening
is thans beter dan verladen
jaar. Men mag dan ook verwachten,
dat zich bij een normale winter geen
bijzondere moeilijkheden in de voor
ziening van huisbrandstoffen zullen
voordoen.
Zuinigheid met anthraciet is echter
geboden. Men moet er rekening mee
houden, dat in het gunstigste geval
slechts ten hoogste de helft van een
totale bestelling in anthraciet kan
worden afgeleverd. De totale aanvoer
van anthraciet zal nl. niet toereikend
zijn om de toenemende vraag naar
deze kolensoort te bevredigen. Dit te
kort zal van blijvende aard zijn, om
dat de productie van anthraciet da
lend is.
Volgens de adviescommisssie voor
de huisbrandvoorziening verdient het
dan ook aanbeveling bij aanschaffing
van een nieuw soort stookapparaat,
zich ervan te vergewissen of hierin
naast anthraciet ook andere kolen en
cokes1 kunnen worden gestookt.
£)E ACHTSTE Zuid-Koreaanse troe
pen hebben gisteren twee steden
veroverd. Toktsjon was verlaten. Het
is een centrum van wegen en spoor
wegen in het bergachtige smalste ge
deelte van Noord-Korea. Het nabij
gelegen Wonni, de tweede stad, werd
ook zonder moeite genomen.
Luchtstrijdkrachten deden hevige
aanvallen op de bevoorradingswegen
vanuit* Mandsjoerije en boekten ver
scheidene successen ondanks een he
vig afweervuur. Zo werden bruggen
over de Jaloe vernield en bevoorra
dingscentra verwoest.
De Reuter-correspondent bij het
Am. hoofdkwartier citeert militaire
waarnemers, die van mening zijn, dat
de tegenover elkander liggende strijd
krachten van Ver. Naties en commu
nisten een afwachtende houding aan
nemen, in afwachting van de bespre
kingen in de Veiligheidsraad.
Deze waarnemers grondvesten hun
mening op de militair „zeer ongewo
ne" tactiek, welke in de afgelopen da
gen door beide partijen is gevolgd.
De Chinese eenheden trokken terug
op een tijdstip, waarop zij niet on
der druk der verbonden troepen ston
den, terwijl de geallieerden in de ver
dediging waren gedrongen.
Ook aan de zijde der verbonden
troepen is het tactische voordeel van
de situatie niet uitgebuit. Zo heeft de
Amerikaanse bevelhebber terwijl het
gebied voor de linies slechts licht ver
dedigd en soms zelfs verlaten is, zijn
divisie-commandanten klaarblijkelijk
opdracht gegeven n i e t tot de aan
val over te gaan.
Alle inzittenden verbrand
FJE LIJKEN van alle 48 inzittenden
van het vliegtuig, .dat boven de
Mont Blanc in Zwitserland veronge
lukte, zijn boven op elkaar aangetrof
fen In de neus van het verbrande
voorste deel van het toestel, aldus
meldt een telegram uit Chamonix.
In het behouden gebleven staart
stuk werden de postzakken onge
schonden aangetroffen.
Wat zegt de Regering van de
P. v. d. A. tijdens
Koningskwestie
U*\E anti-revolutionaire Kamerfractie
Is niet „de oppositie", aldus de
heer Schouten (A.R.), tijdens de aig.
beraadslagingen over de Rijksbegro
ting 1951 in de Tweede Kamer. En hij
vervolgde: Waar mogelijk is zü gou
vernementeel. Met de zogenaamde der
de macht, het samengaan tussen an
ti-revolutionairen, christelijk-histori-
schen en de Bond voor Vrijheid en
Democratie moet men voorzichtig zijn.
Spreker veroordeelde het optreden
van de Partij v. d. Arbeid, inzake de
Belgische Koningskwestie. Hij ver
wachtte een uitspraak van de rege
ring hierover.
Verder is hij van oordeel, dat er in
elk geval danig bezuinigd moet wor
den, zelfs bij defensie. Geestelijke en
morele kracht zijn voorwaarden voor
wat de regering en volk in deze moei
lijke omstandigheden hebben te doen.
Met alle respect voor de ministers,
zeide spreker, dat het kabinet mist,
wat nodig is om de geestelijke en mo
rele kracht in het volk te wekken
en te versterken.
De heer Oud (VVD) betoogde, in
1948 over de derde macht te hebben
gesproken, omdat hij de samenstelling
van het kabinet niet kon goedkeuren.
Hij is voorstander van de inschake
ling van West-Duitsland bü de Euro
pese defensie. Op hem maakt het ka-
T**)E FRANSE Nationale Vergadering
heeft besloten, dat een plan voor
vrijlating van de 94-jarige voormalige
maarschalk Philippe Pétain „niet in
overweging kan worden genomen".
De vergadering koos deze formule om
aan te geven, dat zij de zaak-Pétain
niet wenst te bespreken, omdat dit
buiten haar jurisdictie valt.
De motie was door de Gaullisten
ingediend.
70ALS BEKEND is, zal op 20 No
vember a.s. in Singapore 't pro
ces in de zaak Bertha Hertogh be
ginnen. Het is aan het oordeel van
de advocaten te Singapore overge
laten of het al dan niet wenselijk
of noodzakelijk is, dat een der le
den der familie Hertogh bij de be
handeling van dat proces aanwezig
is, om eventueel te getuigen. Tot
dusyerre is niet gebleken, dat de
overkomst van een der familieleden
noodzakelijk is, zodat niets vast
staat over het al of niet vertrek
ken van een der ouders uit Bergen
op Zoom naar Malakka.
binet de indruk vermoeid te zijn. Een
kabinet 'op bredere basis ware der
halve gewenst. Ter zijner tijd wil hij
daarover overleg plegen met C.H. en
A. R.
Spreker maakte er bezwaar tegen,
dat de minister van Financiën onlangs
op zijn eentje een kabinetscrisis stel
de. De minister-president nam niet
eens de moeite naar het Binnenhof te
komen.
De vergadering is vervolgens ver
daagd tot hedenmiddag.
i fV i
t
A r \>$S*
JARENLANG HEEFT HET „MONSTER VAN LOCH NES" de gemoe-
J deren beziggehouden. Het vormde niet alleen een telkens terugke
rend kluifje voor de bladen van de gehele wereld, maar het deed ook de
toeristen in stromen vloeien naar dit gedeelte van Schotland.
Thans laat „Het Monster" nog eens van zich horen. Maar helaas, het
geheim is opgelost.
Het is een marine-kwestie, die gelukkig voor de toeristen-industrie,
tot dusver „hoogst geheim" was. In 1918 namelijk legde de-Britse marine
voor het nemen van proeven 300 ongeladen mijnen in het meer. In 1930
verscheen het monster voor het eerst en de griezelingen begonnen om vele
jaren aan te houden. En wat is nu het geval? Die „hoogst geheime" mij
nen raakten van hun ankeringen los. Zij kwamen aan de oppervlakte van
het meer. Als zij volgelopen waren, zonken zij natuurlijk weer netjes.
Met hun vier mysterieuse uitsteeksels en begroeid met zeewier schiepen
zij de fabel van het monster.
Er liggen nog veertig mijnen in het meer, zodat het ondier nog wel eens
boven zal komen.
In Londen is men druk bezig voorbe
reidingen te treffen voor 't vierdaag
se bezoek van Koningin Juliana en
Prins Bernhard. Op de „Mali" wor
den reeds palen voor de versiering
opgericht.
Twee jaar geëist tegen secre
taris van Geldrop
]~\E VROEGERE gemeente-secretaris
van Geldrop, A. C. B., hoorde gis
teren voor de Rechtbank te Den Bosch
een gevangenisstraf van twee jaar,
wegens verduistering tegen zich eisen
Verdachte bekende. Als secretaris
penningmeester van het burgerlijk
armbestuur nam hij gelden op en ge
bruikte telkens in de jaren 1939 t.m.
1949 gedeelten van deze gelden ten
eigen bate.
Toen het burgerlijke armbestuur in
andere handen overging trachtte hij
op allerlei wijze het tekort weg te
werken. Verdachte zelf schatte het
verduisterde bedrag op f 38.000.
Toen er een ernstige controle dreig
de, pleegde de secretaris valsheid in
geschrifte.
CONTROLE MET DRANK EN
SIGAREN.
UNE VROEGERE controles noemde de
Officier „om te huilen". Zij wer
den gemoedelijk gehouden onder het
genot van drank en sigaren. „Als ver
dachte ook goede werken heeft ge
daan met het verduisterde geld, dan
heeft hij dat alleen gedaan tot meer
dere eer en glorie van zichzelf", al
dus de Officier aan het slot van zijn
requisitoir.
De verdediger noemde hoogmoed
de geestelijke ondergrond van dit
drama.
Pleiter vroeg tenslotte een gedeel
telijk voorwaardelijke straf.
(Van onze correspondent).
„JVJAO, de leider van rood-China heeft thans een militaire macht op de
been, waarmee hij geheel Zuid-Azië onder de voet kan lopen. Nog
voor Londen of Washington hun massa-tfoepen in de bedreigde zones
kunnen hebben ontscheept, kan Mao sleutelposities bezet hebben in
India, Pakistan, Afghanistan, Birma, Malakka, Indonesië en op de Phili-
pynen. En zelfs indien de Westerse mogendheden kunnen rekenen op de
steun van de bevolking, zal het jaren duren voor men de Chinese com
munisten verdreven heeft, vooropgesteld, dat zjj dan nog verdreven kun
nen worden.
JCJET deze woorden eindigt een ver
trouwelijk rapport, dat een groep
Amerikaanse en Britse financiers
heeft laten uitbrengen over de mate
van veiligheid der westerse beleggin
gen in Zuid—Azië. De trekkers van
deze conclusie zijn zonder uitzonde
ring Azië-experts van betekenis. Zij
waren meermalen in staat gegevens
te mogen gebruiken van officiële in
lichtingendienst. Hun onderschei
dene gevolgtrekkingen dekken elkaar
volkomen.
De situatie in het Verre Oosten is
inderdaad gevaarlijker dan men
denkt .Uit zeer betrouwbare gegevens
konden de rapporteurs concluderen,
dat op dit ogenblik het rode China
minstens vijf millioen gewa
pende manschappen op de been heeft,
die dusdanig over het uitgestrekte
gebied zijn verdeeld, dat ze verrassen
de slagen kunnen toebrengen aan al
le nabuurstaten.
De legers beschikken over de
meest moderne lichte wapenen, waar
onder enorme hoeveelheden mitrail
leurs en mortieren, voor het grootste
deel van Amerikaanse origine, door de
terugtrekkende nationalisten achter
gelaten. Het tankmateriaal, dat men
zeer vermoedelijk nog onvoldoende
voorhanden heeft, is van Russische
oorsprong en in vele opzichten ver
ouderd. De vloot is van vrij weinig
betekenis en de luchtmacht Iu-staar
thans nog uit hoogstens 1000 vliegtui
gen, waaronder niet meer dan 50 mo
derne toestellen. De artillerie is even
eens onvoldoende en kan geen rol van
betekenis spelen.
De meest onverstandige politiek is
evenwel om zich in slaap te laten
sussen door de zwakke punten in het
Chinese leger, want
Geen der Chinese buurstaten (be-
nalve Rusland) heeft een legermacht,
van voldoende sterkte, om een eerste
stoot te kunnen opvangen. Zelfs het
machtige India kan op dit ogenblik
niet in staat worden geacht een mi
litaire prestatie te leveren, voldoende
om het Westen tijd te geven verster
kingen te doen aanrukken. Co-ordina-
tie van de strijdkrachten der jonge
Zuid-Aziatische staten is voorlopig
nog onmogelijk, ook al missen de
Chinezen (voorlopig) zwaar materiaal
en vliegtuigen, dan nog is nun stoot
kracht, dank zij millioen goed getrain
de mannen en dank zij hun moderne
lichte wapenen, zov el groter dan de
defensiemogelijkheden van India, om
de sterkste nabuur te noemen, dat zij
New Dehli, Calcutta en Bombay vol
gens het oordeel der rapporteurs bezet
kunnen hebben, voor er noemens
waardige versterkingen uit het Westen
zijn gearriveerd Bovendien is de
grens tussen China en India duizen
den mijlen lang en op vele plaatsen
onverdedigbaar.
Nog minder moeite zou Mao heb
ben met een eventuele verovering van
Afghanistan, Pakistan, Nepal, Birma.
Thailand, IndoChina. Bovendien
zijn ook de Philipijnen en Indonesië
vanaf het ogenblik, dat China over
een transportvloot beschikt, niet meer
te verdedigen zonder onmiddellijke
hulp van buiten. In feite heeft Mao
vanaf Pakistan tot Indo-China de
kust van de Indische Ocea-n voor 't
grijpen. En de tijd werkt voor Pe
king.
DE AS MOSKOU-PEKING
W'OLGENS één der clausules van
het verdrag tussen Moskou en
Peking zullen de Sovjets China moe
ten helpen, als het laatste land zich
met een andere mogendheid in staat
van oorlog bevindt. Dit helpen kan
o.m. geschieden door het beschikbaar
stellen van oorlogsmateriaal. Maar
zelfs de Verenigae Naties kunnen
Rusland thans niet verbieden
kanonnen, vliegtuigen, tanks en an
der zwaar materiaal te „verkopen"
aan rood-China, hetgeen dan ook ge
regeld gebeurt, waardoor de achter
stand in vliegtuigen, tanks en kanon
nen met de dag geringer wordt. Zo
wel via Wladiwostok alS via de spoor
lijn Barnail—Kopal arriveren er op
gezette tijden nieuwe, zware, Russi
sche wapenen. Peking echter acht de
bevoorrading te gering en er is alle
kans, dat de leveranties door Moskou
opzettelijk niet al te snel worden uit
gevoerd.
Intussen begint er ook een Chinese
oorlogsindustrie te groeien. Mao is
doende wapenfabrieken te stichten o.
a. bij SianTan en Lan—Tsjou (ver
verwijderd van de Siberische grens).
De betekenis van de eigen oorlogsin
dustrie hoewel thans nog van wei
nig betekenis mag voor de toe
komst niet worden onderschat.
Van nog meer belang is evenwel
het feit, dat zowel Amerika als En
geland in tijden van oorlog sterk in
hun offensieve kracht worden geremd
door de te lange verbindingslinies.
Het reusachtige apparaat, noodzake
lijk voor het overbrengen van troepen
en materiaal en voor het beschermen
van de verbinding is ten aanzien van
een directe oorlogsvoering in wezen
onproductief. Deze onproductiviteits-
coefficient zal, gezien de houding van
Rusland, aanmeikelijk groter zijn dan
in de jongste wereldoorlog.
Er blijft één lichtpunt: de verhou
ding Moskou-Peking kan verslechte
ren. Het Russische en het Chinese
imperialisme kunnen met elkaar in
botsing komen. Dat zou de redding
kunnen betekenen van Zuid-Azië en
van Europa. Machtige legers, gestati-
onneerd in Japan, Formosa en de
Philipijner, alsmede in Zuid-Azië
zullen noodzakelijk zijn om de vrede
in het "osten te herstellen en te be
waren en om de animo voor beleggin
gen te verhogen.
J^ET VRIJE VOLK maakt zich
zorgen. „Er zitten verschillen
de gevaarlijke kanten aan de in
dustrialisatie zoals die in sommige
streken van ons land en met
name Noord-Brabant wordt
bedreven". Daar in Brabant be
drijft men namelijk een kinder
lijk-eenvoudig spelletje. Men trekt
op de kaart cirkels met een straal
van zes kilometer (is een half uur
fietsen). Net zo lang tot de hele
oppervlakte met cirkels is bedekt.
En dan streeft men er naar in
het middelpunt van elke cirkel een
fabriek te zetten, waardoor iedere
Brabander in de buurt van zijn
huis werk kan vinden.
Dit noemt het Vrije Volk de cir
keltjes-theorie" en daar verwacht
het socialistische blad ernstige
nadelen van:
1. Een eindeloze versplintering
van de industrie, wat grote finan
ciële nadelen met zich brengt.
2. Beperking van de vrijheid van
keuze voor de arbeiders.
3. Elk dorp moet dan goede we
gen, misschien wel een vaarwater
krachtstroom en een industrieter
rein krijgen.
4. Kleine bedrijfjes zijn buiten
gewoon conjunctuurgevoelig en
in tijden van neergang worden he
le streken tegelijk in armoede ge
dompeld.
Door de combinatie fabrieksar
beiderkleine -boer wordt het
loonpeil gedrukt.
Y^AT zal men van zulke bezwa
ren zeggen? Laten we begin
nen vast op te merken, dat die
cirkelt jes-theorie helemaal niet
zo simplistisch is als ze hier wordt
voorgesteld. Ja, het is helemaal
geen theorie. Het is eenvoudig een
hulpmiddel, om een overzicht te
krijgen over het geheel. Om de di
agnose te stellen. Men wil weten,
waar de zwakke plekken zitten
inzake werkgelegenheid en ar
beidersoverschotten M a w. men
wil dat moet 't Vrije Volk tóch
wel deugd doen planmatig te
werk gaan. Het hulpmiddel van
de cirkeltjes wordt meer toege
past. Op een van de departemen
ten hangt bijvoorbeeld een kaart,
waarop men kringen heeft getrok
ken, om na te gaan wat er nog
gebeuren moet op het gebied van
de ambaehtsscholenstichting in
ons land.
Dat men echter ln Brabant niets
voelt voor het alsmaar laten leeg
zuigen van het platteland en het
alsmaar uitdijen van de steden,
is juist. Wat helemaal niet bete
kent, dat men een eindeloze indu-
strieversplintering in de hand wil
werken. Er wordt wel degelijk ten
aanzien van iedere industrievesti
ging bekeken, of ze economisch en
sociaal verantwoord is. Er zijn
trouwens al verscheidene grote
bedrijven uit de stad, die met fi
liaalvestigingen het platteland op
zoeken. Die zullen dat economisch
toch ook wel goed bekeken heb
ben. Het Vrije Volk zal tevens wel
gehoord hebben, dat er zo iets
als woningnood heerst. Nog altijd
en in hevige mate. Als men nu de
industrialisatie beperkt tot de gro
tere centra, dan zal men de pro
blemen van de huisvesting nog
met talloze vermeerderen. Dan ko
men de directeuren van de ste
delijke woningnoodbureaux hele
maal met de handen in het haar
te zitten. Door zulk een concen
tratie schept men ook de nood
zaak tal van mensen iedere dag
over grote afstanden te vervoe
ren. Is dat soms zo voordelig?
Strekt dat tot het geluk van de
arbeider en zijn gezin? We behoe
ven die vragen niet te beantwoor
den. De vrijheid van keuze be
hoeft helemaal niet te loor te
gaan bij gespreide industrialisa-
sie. Die wordt zelfs groter, omdat
de arbeider niet alleen in de ste
den, maar ook ten plattelande des
gewenst een ander baan kan gaan
zoeken.
Dat de dorpen goede verbindin
gen, ruimer krachtstroom en indu
strieterreinen krijgen, zien we he
lemaal niet als een bezwaar. Laten
de dorpen maar beter geoutilleerd
worden, opdat het leven er niet
geplaagd wordt door allerlei in-
conveniënten.
(vervolg op pag. 2)
Dalai Lama niet gevlucht
JJET „VOLKSLEGER" Is, de Tibe
taanse hoofdstad Lhasa binnenge
trokken, aldus een Reuter-telegram
uit Kalimpong. Onder het Tibetaanse
volksleger dient men te verstaan de
communisten van Tibet zelf, die ge
mene zaak maken met de binnenval
lende Chinese troepen. Landverraders
dus.
Volgens het Chinese persbureau
„Nieuw China" (communistisch) heb
ben de troepen van het Tibetaanse
volksleger opdracht gekregen de „vrij
heid van godsdienst" te eerbiedigen.
Zij moeten de lamatempels „energiek
beschermen" en mogen zich niet be
moeien met godsdienstige oefeningen.
De 16-jarige Dalai Lhama en zijn
regering zouden thans nog in Lhasa
z(jn.
De communistische partij van N.W.
China heeft generaal Lioe Potsjeng in
een door Peking uitgezonden radio
boodschap verzocht de opmars van
zijn troepen in Tibet te versnellen.
