V erkiezingsz wendel
O. Duitsland
in
^triAt,Srn,A-p^!
Industrialiseren of.... armoe
Stembiljetten met naam en adres
SPANNING IN
OOSTENRIJK
De
Geleerden
Onder klaroengeschal en
vlagvertoon
Truman ontmoette
MacArthur
„Kordate Belgische
houding verwacht
Er was een tel-
raam nodig
..Vertroebelende
verklaring"
DAGBLAD VOOR .ZEELAND
Mr. H. L. s' Jacob
opvolger van min.
Schokking
Geheime politie
keek toe
Duiver maakte omweg van 11 jaar
De eerste van de indrukwekkende serie
Inbraak in Vredespaleis
Relaas van een moord met voorbedachten rade
VOOR MIDDEN 1952 MOET 3800 MILLIOEN
GEÏNVESTEERD WORDEN
Enige regen
ER zijn een hoeveelheid waarhe
den, waarvan het nut zeer
twijfelachtig is: kennis van de
sterren, van de bouw en levens
gewoonten van vreemde dieren,
van oude lang vergane beschavin
gen en talen. Vele geleerden zijn
niet meer dan verzamelaars van
wetenswaardigheden als dit
woord niet te verheven is ver
gelijkbaar met de verzamelaars
van postzegels en oude munten.
ZESDE JAARGANG 'No. 1819
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tri.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C.J.V.1.0C' Jlr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de r.cciiter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne-
nentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
>er post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
ostbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
ostrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
bonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor Cod, Koningin en Vaderland
MAANDAG 16 OCTOBER 1950
Aavertentieprijj voor de gehele oplage O.ïS
per m/m. (Ingezonden Mededelingen, t 0.60
per m/m)Voor advertenties van plaatselijke
aard \iit Zeeland, uitsluitend, in de Zeeuwse
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek,
inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen- af te geven, worden vernietigd
ftureau voor de Zeeuwse
Eilanden GOES. Westsingel 98.
Telefoon no. 2236 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST, üubbela Poort T. Telefoon no. 102. (B ij b u r e a u O O S T B U R G. Nieuwstraat 22, Telefoon no. 3d).
[EN ZOU VRIENDELIJKERWIJS de verkiezingen in Oost-
Duitsland „een komedie" kunnen noemen. Er zijn echter
minder-vriendelijke, overigens bijzonder reëel denkende mensen
te over, die het toch maar liever hebben over „een verkiezings
bedrog". Het was gisteren een gedwongen handopsteken voor de
aan de macht zijnde Regering. Inzet voor de kiezers: honger of
gevangenis. Althans niet aflatende angst daarvoor. De aangewen
de methode van stemming gaf geen enkele kiezer de kans tot
uiting te brengen wat hij werkelijk dacht en wilde.
ThE „UITSLAG" kan men, zo zeg-
gen de berichten uit Oost-Duits-
land, tegemoet zien tegen 21 Octo
ber. Nu nemen we aan, dat het rang
schikken van de ingeleverde biljet
ten, her verifiëren van de op de stem
biljetten voorkomende namen en
adressen, kortom het scheiden van
bokken en schapen oftewel van koren
en kaf zelfs voor de „getrainde" Sov-
jet-beamten wel een week tijd vergt.
Natuurlijk wordt er een record
aantal stemmen ten gunste van de Re
gering verwacht. Geen stemmen-tel-
ler zou het waarschijnlijk in zijn
hoofd durven halen aan een minder
gunstige uitslag „mee te werken".
Een ooggetuige van de ver
kiezingen verklaarde, dat de
stembriefjes slechts de namen
DE REGERING van Joego-Slavië ver
klaarde geen tegenspraak te kunnen
leveren op het bericht, dat Mgr. Ste-
pinac uit de gevangenis mag vertrek
ken op voorwaarde, dat hij het land
verlaat.
MR. FOCKEMA ADREAE zal van
daag naar Washington vertrekken
voor de bijeenkomst van de ministers
van Defensie.
HATTA werd. zoals we reeds in een
deel van onze oplage Zaterdag jl.
meldden, gekozen tot vice-president
van de R. I. Hij kreeg tweederde van
de stemmen.
DE AARDBEVING en de vloedgolf
op Saparoea bezorgden de bewoners
ten totale schade van ruim 5 millioen
gulden.
VOOR HET LAATST kon men over
Hilversum II gisterenavond luisteren
naar het bekende programma voor de
Nederlandse Strijdkrachten. Er komt
een voorlichtingsprogramma over mi
litaire onderwerpen voor in de plaats.
..BURGERLUCHTVAART" is een
nieuwe bedrijfsgroep van de Bond St.
Raphael. In Amsterdam vond de con
stituerende vergadering plaats.
van de aangewezen eandidaten
bevatten. Vakjes voor „ja" of
„neen" kwamen er niet op voor.
Het deponeren van het briefje
in de stembus gold als „ja"-
stem, aldus de ooggetuige. Voor
een .,neen"-stem moest de kie
zer een stemhokje binnengaan
ten gerieve van de „administra
tie" der geheime politie....
Binnen een uur na het openen der
stembureaux onderbrak de Noord-
West-Duitsel radio-omroep haar pro
gramma met de mededeling, dat „de
eerste voorbeelden van gedwongen
stemming" waren gesignaleerd. In 2
stembureaux te Potsdam kregen de
kiezers stembiljetten met hun naam
en adres er op. aldus dit bericht.
\/AN 7 UUR Zondagochtend af zijn
de inwoners van de Sovjet-zone,
voorafgegaan door fanfares van de
„Vrije Duitse Jeugd", naar de stem
bureaux gegaan.
Onder leiding van „verkiezings
agenten" marcheerden de kiezers,
voorafgegaan door muziekkorpsen en
vlaggen van de democratische Repu
bliek in optocht door de met vlaggen
en wimpels versierde straten, om zo
veel mogelijk voor de middag hun
stemplicht te vervullen.
Degenen, die door het klaroenge
schal niet wakker waren geworden,
werden door de „verantwoordelijken
des huizes" en door de aanhangers
van het Nationaal Front aangemaand
om ter stemming te gaan.
In Oost-Berlijn. waar geen verkie
zingen zijn gehouden, was het rusti
ger dan op andere Zondagen. De con
troleposten van de volkspolitie waren
versterkt.
De arbeiders uit de Sovjet-sector,
wier afgevaardigden waarnemers
bij de volkskamer door het democra
tisch blok reeds zijn aangewezen, zijn
naar hun werk gegaan, om „overti-
ren" te maken „ten bate van de vre
de".
Inmiddels ging men voort in Oost-
Duïtsland uitvoering te geven aan
wat Tillich, de West-Bsrlijnse leider
van de verzetsgroep, „Tegen onmen
selijkheid" heeft genoemd: de groot
ste politieke zwendel, die ooit is be
dreven.
pERDINAND GRAF, de Oostenrijk-
se onderminister van Binnenl. Za
ken, heeft Zaterdagavond op een bij
eenkomst van de volkspartij ver
klaard, dat de Regering „positieve in
lichtingen" had over communistische
plannen om binnenkort in Oostenrijk
een nieuwe „terreur-golf' te ont
ketenen.
MAAR WIJ VERNEMEN is de gevreesde San Sebasüan-duiver van
de heer Temmerman te Oostburg, die hij in 1939 inkorfde op St.
Vincent-de-Tyrosse dezer dagen goed geluimd en met gevulde knap
zak op het hok van de eigenaar teruggekeerd.
Deze had, al zeg ik het zelf, al enige keren op zijn horloge gekeken
en zich afgevraagd, waar mijnheer bleef. Nog geen 5 minuten tevoren
had zijn vrouw onomwonden als haar mening te kennen gegeven, dat hij
ofwel op de pinten was ofwel van zin te voet naar huis te komen.
Beide staaltjes Van vrouwelijke intuïtie bleken op waarheid te heb
ben berust. Zijn voeten waren tot op zijn douarière afgesleten en het laat
ste deel van de reis had hij daarom op krukken afgelegd.
Thuisgekomen vocht hij zich daarmee een nesthok vrij en begon
seffens te ronkonken en te sleepstaarten achter een paar duivinnen in de
bakvisleeftijd. Deze echter deden zeer uit de hoogte en een van haar riep
zelfs: „Geef die sik een bak met schillen".
In een interview met het P. N. A. verklaarde de heer Temmerman,
dat hij op dit moment nog niet kon zeggen, of zijn duif al of niet een kans
maakte naar de auto. „Zo niet", zei hij, „zal ik hem volgend jaar nog iets
scherper zetten, op weduwschap of op stouwen, en moet ge maar denken:
ze zullen van goeien huize moeten komen, of hij is er mee weg".
DIKKEN BRUINE.
KOREA-vrijwilligers, 5 man sterk
raakten Zaterdagavond laat slaags
met Haagse burgers, die een en
ander opmerkten, „wat de man
nen niet namen". De vrijwilligers
kwamen echter op het politie-bu-
reau terecht. Zij hadden om het
afscheid te vieren te diep in het
glas gekeken.
EEN SKODA passeerde bij Dubbel
dam een vrachtwagen, week te snel
terug naar rechts om een tegen-rij-
dende Belg te ontwijken en reed ten
slotte tegen een Austin, De Skoda-be-
bestuurder werd uit de wagen geslin
gerd, drie inzittenden werden zwaar
gewond. De bestuurder van de Skoda
beweert echter, dat de vrachtwagen
alleen maar in de verbealding vanme
Belg bestaat. De Rijkspolitie is bezig
dit raad op te lossen.
DE „VEENDAM" vertrekt naar thans
vaststaat met 50 passagiers minder.
4 an de 95, die geen Amerikaans vi
sum hadden, worden er 45 naar Ha
lifax (Canada) gebracht.
ZILVEREN en zinken kwartjes wor
den evenals de nikkelen en zinken
stuivers, zoals men weet 15 November
dat het n 'LD,? RTT' zou graag zien'
■jplino h 1 nu reeds met inwis-
stagnatie te voorkomen. 'aats*e dagen
ra moet uiterlijk resn 18 "i en 9a
October op de bus zijn 25
PRINS BERNHARD zal midden deze
mreech?eneZe? Uit het "ekenhuis te
Utrecht worden ontslagen.
,DR- FERON zal 19 October in
het kader van de grootste missie-ten
toonstelling i van 14 tot 29 October)
een rede houden over „Dc diepere'
grond van de Missie-actie".
BIJ EMPEROR", de grote manoeu-
vre boven Engeland, kwam een Wel
lington-bommenwerper in botsing met
een Belgische Mos -uito. Uit de Wel-
lington werden 5 lijtien geborgen, het
zoeken naar overlevenden van de
Mosquito is opgegeven. Ook kwamen
twee straaljagers in botsing. Een der
piloten kwam daarbij om.
DE NIEUWE BEWINDSMAN.
jy[R. H. L. s' JACOB, wiens benoe
ming tot minister van Oorlog
en van Marine thans met zekerheid
te verwachten is, zal vanochtend
door H. M. de Koningin in het Pa
leis Noordeindc worden beëdigd,
nadat de aftredende minister, mr.
Schokking, in afscheids-audiëntie
zal zijn ontvangen. Dinsdag zal de
portefeuille-overdracht geschieden.
Mr. H. L. s' Jacob, de tweede zoon
van de oud-Commissaris der Konin
gin in de provincie Utrecht, is 5 April
1906 te Driebergen geboren. In 1931
werd hij ambtenaar ter secretarie van
de gemeente Vreeswijk (Utrecht) en
vervolgens aan de provinciale griffie
te Arnhem. In 1939 werd hij burge
meester van Valburg (Gelderdand),
welke functie hij tot 1942 vervulde.
Toen werd hij door de Duitsers ge
arresteerd en achtereenvolgens in ver
scheidene kampen gevangen gehouden.
Na de bevrijding keerde mr. s' Jacob
als burgemeester naar Valburg terug.
Sedert 1945 treedt hij op als secreta
ris-generaal van het Departement van
Financiën. Destijds was hij tijdelijk
vertegenwoordiger van de minister
van Financiën te Djakarta. In 1949
bekleedde hij de functie van gedele
geerde van de Kroon in Indonesië. Mr.
s' Jacob is voorzitter van enige staats
commissies en commissaris van de Ne
derlandse Spoorwegen.
-TRUMAN HEEFT op het eiland
Wake generaal MacArthur ont
moet. Hjj sprak met hem gedurende
twee uur. Hamman en Omar Brad
ley vergezelden de president. Na
afloop verklaarde Truman, dat de be
spreking „zeer nuttig" was geweest.
MacArthur zeide, dat geen comman
dant te velde ooit vollediger door zijn
Regering is gesteund dan hjj bü de
operaties i'n Korea. Truman zal Dins
dag in een rede te San Francisco ver
slag uitbrengen over zijn onderhoud
met MacArthur.
Alle daders gegrepen
r\E POLITIE werd Zaterdagnacht
om kwart over 12 door de portier
van het Vredespaleis gewaarschuwd,
dat er onraad in het paleis was. Er
gingen toen vier rechercheurs op on
derzoek uit, terwijl het gebouw o.a.
met behulp van „radio-jeeps" werd
omsingeld. Op de tweede verdieping
bevindt zich in een kamer een brand
kast van het internationaal gerechts
hof.
De rechercheurs, die zich op sokken
naar boven begaven, vonden in die
kamer vier inbrekers bezig in de
brandkast gaten te boren. Zij namen
de vlucht, waarop de politie drie
schoten loste. Twee werden aange
houden, toen zij de trap af renden en
zo in de val liepen, één bevond zich
nog in de kamer en één had kans ge
zien, zich te verstoppen.
Zij werden, nadat alarmschoten wa
ren gelost, gearresteerd. Het bleken
drie oude bekenden van de politie te
'zijn, die een gewezen hulpbode van
het Paleis hadden „aangeworven" om
hun slag te slaan.
In een sensationele wedstrijd heeft Zondagmiddag in het Rankhof Stadion te Bazel het Nederlandse elftal een 5-7
nederlaag geleden tegen Zwitserland. Onze foto toont het moment, waarop Friedlander het eerste doelpunt voor zijn
land gaat maken. Achter Friedlander Terlouw en Kraak, en geheel rechts van Schijndel.
Dé waterverbindingen
T\ E BELGISCH-NEDERLANDSE
commissie voor de waterverbindin
gen en havenvraagstukken is onder
voorzitterschap van Frans van Cau-
welaert, bijeen geweest. De commissie
heeft enkele technische vraagstukken
onderzocht betreffende de waterver
bindingen met Nederland en vooral
betreffend het Schelde-Rijnkanaal.
Hoewel men in Belgische kringen
van oordeel is, dat de werkzaamheden
traag verlopen, blijft men toch op
timistisch. Binnenkort zal de com
missie rapport moeten uitbrengen,
waarop mogelijk drukke diplomatie
ke onderhandelingen zullen volgen.
Het blad „De Gazet van Antwer
pen" merkt met betrekking tot deze
onderhandelingen op „dat verwacht
wordt, dat de Belgische regering een
kordate houding zal aannemen ten
aanzien van de bezwaren, die van Ne
derlandse zijde worden geopperd".
Naar hetzelfde blad bericht, zal vol
gende week een K. B. verschijnen op
grond waarvan een bijzondere com
missie wordt opgericht, die belast zal
worden met het onderzoek van de or-
gan'satie der Belgische havens.
De commissie heeft vier maanden
tijd om een rapport op te stellen over
de havenvraagstukken en concrete
voorstellen te doen om de activiteit
der havens te stimuleren. Voorzitter
is Frans van Cauwelaert.
Bij Zuitserland-JSeder,
land (7-5)
r)E LAN DEN WEDSTRIJD tus
sen Zwitserland en Neder
land Zondagmiddag in het Wank-
hofstadion te Bazel gespeeld is
met 7-5 door de Zwitsers ge
wonnen,
Na een kwartiet- gaf de Zwit
serse midvoor Friedlander zijn
land dé leiding, waarna Clavan
in de 26e minuut gelijk maakte
met een schot, dat doelman Stu-
ber had kunnen houden. Twee
minuten voor tijd scoorde de uit-
stekend spelende rechtsback van
Zwitserland Neury, na een voor
zet van de Graaf, in eigen doel
en in de laatste 9econde was het
rechtsbuiten Antenen, die de
stand weer gelijk maakte, 2-2.
In de tweede helft scoorde Rij
vers in de eerste minuut van
korte afstand, waarmede Neder
land dr leiding had genomen. Na
dat de Oranjehemden en Zwit- 't
seriand een buitenspel doelpunt
hadden gescoord, welke door de J
scheidsrechter werden afgekeurd, t
maakte rechtsbuiten Antenen de
stand in de 12e minuut weer ge
lijk, 3-3. Een minuut later was
het 'midvoor Friedlander die de
Zwitsers de leiding gaf. (4-3).
Onmiddellijk daarop zorgde van
Melis voor de gelijkmaker. Er
was toen een kwartier gespeeld
in de tweede helft.
In de 28e minuut was het Fat-
ton, de linksbuiten, die opnieuw
de Zwitsers de leiding gaf. Maar J
twee minuten later zorgde de
Graaf ervoor, dat de score op
nieuw gelijk werd (5-5). Een
strafschop tegen Terlouw werd
door Fatton in een doelpunt om
gezet (6-5) en twee minuten voor
tijd was het dezelfde speler, die
midvoor was geplaatst om
dat Friedlander was uitgevallen,
die een zevende Zwitsers doel
punt aan de score toevoegde.
(7-5).
(Van onze medewerker).
ZESTIG NEDERLANDSE en buitenlandse journalisten hebben
in vier dagen tijd de Nederlandse industrie „gedaan". In
een rondrit van 2400 kilometer, door de deelnemers populair
„moord met voorbedachte rade" genoemd werden, verdeeld over
de provincies, ongeveer 25 belangrijke-fabrieken bezocht. Bij el
kaar geteld werd er meer dan anderhalve werkdag gespeecht.
Dit laatste geldt dan nog maar alleen voor de Zuidelijke helft van
de trip (Gelderland, Limburg, Brabant, Zeeland, Rotterdam en
Utrecht). Toen was het zo ver, dat een deelnemer dreigend (want
een weinig overspannen) uitriep: „Wie het waagt „industrie" te
zeggen, wordt onmiddellijk doodgeschoten".
geldig
Weersverwachting,
vanavond:
tot
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enige lichte regen of
motregen. Zwakke veranderlijke
wind en iets lagere middagtem-
peraturen.
andaag: Zon onder 17.45 uur.
Z on op 14 08 uur- M^an onder
20.27 uur. Morgen: Zon op 7.07
uur.
Al 100.000 nieuwe arbeids
plaatsen
LIET MINISTERIE van Economische
Zaken had deze super-Amerikaan
se monstertocht georganiseerd. Op
zichzelf was dit een waagstuk. Niet
alleen omdat daardoor het (kostbare)
leven van een groot aantal journalis
ten op het spel werd gezet, maar even
zeer omdat het Ministerie kon ver
wachten, dat de fabrikanten en de
Kamers van Koophandel de kans zou
den aangrijpen om de Pers nu eens
in te lichten over enkele al of niet
rechtvaardige grieven. Het was een
spel van open kansen, dat (voor wat
onze mening aangaat) in een gelijke
score eindigde. Er moet eerlijke lof
zijn voor wat bereikt is, er bestaan
echter ook zonder de minste twijfel
grieven, die om een snelle en afdoen
de oplossing roepen,
We nemen ons voor in enkele arti
kelen op een en ander wat dieper in
te gaan. Vandaag beperken we ons tot
een aangeven van algemene feiten en
verlangens, die uiteraard niet in elke
provincie even sterk spreken, maar
die voor ons gehele land het juiste
totaal-beeld vormen van wat momen
teel gaande is op het gebied van de
industrialisatie.
Cijfers spreken vaak een harde
taal. Het is nodig, dat we harde taal
leren spreken en verstaan. De on
gunst van de tijd dwingt ons daartoe.
We moeten nu eenmaal beseffen,
dat tot aan het midden van 195,.
door ons land nog 3800 millioen gul-1
den moet worden opgebracht om
onze industrie en daarmee onze ter
nauwernood betegde dagelijks" bo
terham veilig te stellen. Hiermee
moeten we bouwen ran de vernieu
wing en de uitbreiding i ep d» in
dustrie. waaraan sinds 1948 toch al
niet minder dan 2200 millioen werd
ten koste gelegd.
De arbeidsproductiviteit in onze in
dustrie wekt het grootste vertrouwen
voor een toekomst, waarvan minister
v. d. Brink aan het einde van de
Industrie-vierdaagse zo kernachtig zei:
onze productie verhogen of honger
lijden. In anderhalf jaar steeg de
productiviteit met 14 procent. Maar
tot aan midden 1952 zal het totaal
cijfer van deze stijging zonder pardon
36 procent moeten zijn. willeb we
tenminste komen waar we willen zijn.
Om ons toch al lage levenspeil te kun.
nen handhaven zal uit de fabrieken
voor 22 procent meer productie moe
ten worden „getoverd" dan in 1948
het geval was. Om de aankoop van
onmisbare buitenlandse goederen voort
te zetten, moeten we onze uitvoer met
niet minder dan 80 procent van die
in 1948 opvoeren.
ZELFS HET ONMOGELIJKE.
moeten voor ons de zaken staan:
niets mag onmogelijk zijn. Toegeven
de. dat de Regering dank zij een
uiterst zorgvuldig üitgebakend beleid
een prachtige „eerste stoot" gaf, moe
it n we nu echter tevens vaststellen:
de tweede stoot werd niet minder
kiacbig gegeven door de fabrikanten,
zelf. Zij hadden een onderkomen ma-
i chinepark, vaak veheel of ten dele
verwoeste gebouwen, moesten vechten
legen een ontmoedigende reeks bin
nen- en buitenlandse voorschriften
van productie-belemmerend kaliber
en zagen zich tenslotte geplaatst te
genover een buitenlandse markt met
(in veel gevallen) aanzienlijk goedko
pere producten.
OOK DE ARBEIDERS.
Yt/E ZEIDEN het reeds: dit is een
harde taal. Maar om de woor
den van een der bezochte fabrikan
ten aan te halen: wat moeilijk is doen
we zc zonder mee-, het onmogelijke
J-^ET zou echter niet aangaan in deze
beschouwing de arbeiders te ver
geten. Uit tal van monden hoorden
we de uitbundige lof zingen van hen,
die geest en handen tot het alleruiter
ste opjagen terwille van de gemeen
schappelijke welvaart. De door vrij
wel alle landen benijde arbeidsvrede
in onze industrie vertelt daarvan wel
een zeer welsprekend verhaal.
Dat een evenredig deel van het be
haalde nationale voordeel aan de ar
beiders toevalt, behoeft geen nader
betoog. Er is voor de werknemers
echte- ook nog dit grote voordeel: het
aantal beschikbare arbeidsplaatsen
stijgt door de gezamenlijke inspanning
van overheid, fabrikanten en arbeiders
op verheugende wijze.
Van midden 1948 tot einde Maart
1950 nam de personeelsbezetting toe
van 793.000 tot 860.000, dus met rond
67.000 personen. Nemen we in aan
merking, dat over diezelfde periode
de productiviteit steeg met circa 10
procent, dan moeten wc stellen, dat
Een derde deel daarvan is te dan
ken aan de investeringen, de rest aan
intensiever gebruik van het reeds be
slaande productie-apparaat. Maar in
ons land zullen naar schatting in 1960
niet minder dan 11 millioen mensen
wonen. Er moet dus werkgelegenheid
komen, onze industrie moet dus wor
den uitgebreid. Dat het probleem
..Scholing" hierbij een rol zal spelen,
hopen we later duidelijk te maken.
Over dit onderwerp is binnenkort een
nota van de Minister van O K. en
W. te verwachten. Nog altijd is er,
7.0 konden we tijdens onze tocht door
het zuiden vaststellen, een grote
schaarste aan goed opgeleide vak
lieden.
Resumerend zouden we kunnen zeg-
£)E ontwikkelden op ieder gebied
worden hoger beloond dan de
onontwikkelden. Maar het beduidt
allerminst, dat de graad van be
loning gelijk op gaat met de graad
van ontwikkeling. Het verstand
wordt als regel gehuurd door het
geld: de bezitters hebben bij de
onderhandelingen de hoogste troe
ven in handen.
Absoluut noodzakelijk is dat
niet. Wij zijn het wel als natuur
lijk gaan beschouwen, dat het be
zit de baas speelt over de arbeid.
Maar het is niet ondenkbaar, dat
bij een andere maatschappijstruc
tuur de georganiseerde arbeid het
geld leent van de bezitters, aan
deze een matige rfente betaalt en
overigens de ondernemingen on
der eigen verantwoordelijkheid
leidt. In de landbouw is dit ook
nu het geval, de arbeider-onderne
mer huurt het land van de bezit
ter en bebouwt het op eigen risi
co.
In de industrie huurt het geld
de arbeid, niet alleen de gewone
handenarbeid, niet alleen de uit
voerende arbeid, maar zelfs de ar
beid der geleerden. Nu zou men
denken, dat de geleerden met de
handenarbeiders een gemeen
schappelijk front zouden vormen
om van de bezitters en onderne
mers een redelijk loon af te dwin
gen. Dat is niet het geval. De ar
beiders wantrouwen de intellec
tuelen en deze voelen zich meer
verwant aan de ondernemers dan
aan de gewone arbeiders. Zij krij
gen hogere lonen, al staan ook die
niet altijd in een juiste proportie
tot de diensten, die zij bewijzen.
Voor de geleerden is trouwens
de hoge beloning niet zo belang
rijk als de onafhankelijkheid. Het
is hun taak de waarheid te die
nen en niet het belang of de pro
ductie. De grote vraag is echter,
welke waarheid?
Men moet echter voorzichtig
zijn om geen voorbarige oordelen
te vellen. Het beste van onze mo
derne techniek is op slot van za
ken maar een bijproduct van de
arbeid van geleerden, die zich be
langeloos en zonder bijgedachten
gegeven hebben "'e studie der
latuur, der planten, dieren
mensen. De meest verrassende nut
tige resultaten voor industrie,
landbouw en hygiëne hebben inge
wikkelde laboratoriumonderzoe
kingen en abstracte redeneringen
van geleerden opgeleverd.
Bovendien heeft de belangeloze
overgave aan kennis en waarheid
op zich een grote menselijke waar
de, als de ijver ten minste besteed
wordt aan waarheden, die voor de
mens, zijn stelling in het heelal en
zijn eeuwige bestemming van be
lang zijn. Laat er dan gerust een
paar geleerden tussen lopen, wier
arbeid op de duur steriel blijkt. De
nutteloosheid zal vanzelf wel open
baar worden, zoals ook het nut
van de andere waarheden op de
duur blijkt,
Als de verhoudingen maar nirt
omgekeerd worden, en de waar
heid geofferd wordt aan de indu
striële productie of het maken van
economische winsten. De geleerde
dient de waarheid en de waarheid
is vanzelf vruchtbaar. Maar het
zijn de vruchten, die zijn arbeid
betalen.
Daarom bestaat de vrees, dat de
geleerde gedwongen wordt de
waarheid te offeren aan de belo
ning: wiens brood men eet, diens
woord men spreekt. De geleerde
kan geen waarheid verdedigen, die
de inkomsten van zijn opdracht
gevers, de uitgevers en van hun
opdrachtgevers, de adverteerders
en de geldschieters en de handela
ren in allerlei nodige artikelen
verminderen. De filmfabrikanten
bepalen, wat er op het witte doek
zal vertoond worden, de exploitan
ten wat er op het toneel zal ge
speeld worden, de adverteerders, de
bankiers en de fabrikanten wat er
in boeken, tijdschriften en bladen
zal gedrukt worden. Gedrukt wordt
er dan, wat met winst verkocht
kan worden, wat het publiek graag
ziet of leest, niet wat waar is en
goed voor datzelfde publiek.
Vervolg op pag. 2
nog 35.000 arbeiders in de industrie! gen: er werd reeds veel bereikt. Dit
desondanks hun plaats behielden Men geeft hoop voor een naaste toekomst,
kan dus het aantal nieuw-sesnhapen die van ons zal eisen, dat nog veel
kost ons iets langer tijd. Zo immers arbeidsplaatsen ramen op 1C0.030. nreer bereikt moet worden.
QNDER DIT HOOFD hebben we cri-
tiek uitgeoefend op een verklaring,
van „welingelichte zijde" aan het
A.N.P. verstrekt aangaande het aftre
den van Minister Schokking. De Mi
nister stelt er nu prijs op te verkla
ren, dat deze mededelingen niet van
hem persoonlijk afkomstig zijn en dat
hij het betreurt, dat daarin zijn ver
houding tot zijn ambtgenoten in het
geding is gebracht geworden.
