Bewogen congres der C.Y.P.
Stichting van de Arbeid
maakt bezwaar
SCHERPE CONTROLE
OP PRIJSVERLOOP
ZWEDEN, paradijs der SPIONNEN
Theo Lefèvre tot voorzitter
van de partij gekozen
HET GAAT UITSTEKEND
IN KOREA
Ongelijk
loon
Frans van Cauwelaert weerzin
MOORD
TE NAARDEN
V.N. legers naderen
elkaar
Nieuw-Guinea
kiest Nederland
Italië formeert
12 divisies
Zweeds vliegtuig
neergestort
De spleet in het IJzeren Gordijn
Te veel ..Okay
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Eenheid bewaard
Toenemende wind
Amerikaanse troepen zijn
i
Critiek op Dewey's
toast
Vergissing
Ook Noorwegen wil
West-Europa helpen
verdedigen
DE GRENS VAN f 3600
Regering vreest
consequenties voor het
Staatsbudget
In 100 gevallen reeds
proces-verbaal
Tien doden
Poolse schepen transporteren agenten
ZESDE JAARGANG No. 1801
tJltgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8773. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v.Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H- B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J, H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
Pw Post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
Postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Fostrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
sbonnementen worden op aanvraag verstrekt
Voor God, Koningin en Vaderland
MAANDAG 25 SEPTEMBER
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.2#
per m/m. (Ingezonden Mededelingen, t 0.60
per m/m)Voor advertenties van plaatselijke
aard vit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra, incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" worde
verwezen naar de desbetreffende rubriek»
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gever* om redenen te hunner beoordeling niet)
verlangen- af te geven, worden vernietigd1
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden GOES. Westsingel 98, Telefoon no. 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST, dubbele Poort 7, Telefoon no. 102. (B i) b u r e a U t OOSTBURG. Nieuwstraat 22, Telefoon no. 35).
HAD TENMINSTE DE C.V.P. EEN NEDERLAAG geleden
na een heftige strijd, dan was zij niet geworden tot de
Boeman, die gecapituleerd heeft'' riep volksvertegenwoordiger
M. v. d. Kerckhoven uit in een heftige toespraak tijdens het twee
daags congres van de Belgische Christelijke Volkspartij, het af
gelopen weekend te Brussel gehouden.
TNJSZE UITROEP was een symptoom
van de geladen stemming, die
tijdens het congres heerste en die tot
meerdere felle ontladingen leidde.
Dat overigens ook buiten de verga
dering de stemming allesbehalve gun
stig was voor de „capitulerende" par-
tjjd blijkt wel uit de Belgische pers
van vandaag. Men kan er in lezen,
dat de Partij vijf jaar geleden in volle
luister en op volle kracht startte in
de toen bouwvallige Egidiuszaal te
Brussel. Thans liggen de verhoudin
gen precies andersom: de Egidiuszaal
is in volle luister hersteld en de C.
V. P
Het verslag der Bijzondere Com
missie, belast met een onderzoek naar
de houding der C. V. P.-politici in de
dagen, voorafgaand aan de machts
overdracht op de Koninklijke Prins
was aanleiding tot langdurige deba-
ten. Meermalen werd Duvieusart, de
toenmalige minister-president, scherp
aangevallen wegens zijn houding, die
„van zo weinig standvastigheid" blijk
gegeven had.
Kamervoorzitter Frans van Cauwe
laert, die evenals de afgetreden CVP-
voorzitter, baron van de Straeten-
Waillet, tot de „zwakke figuren" werd
gerekend, wond zich op over de con
clusies, waartoe de Bijzondere Com-
EEN MONUMENT, dat Zaterdag
werd onthuld, zal op de fusillade
plaats van het ex-Nazi-concentratie-
kamp Amersfoort voor altijd de
slachtoffers van de Duitse terreur in
herinnering brengen.
ADENAUER heeft een conferentie ge
had met de Hoge Commissarissen over
de New-Yorkse besluiten. „Er liggen
nog moeilijke en langdurige onder
handelingen in het verschiet", zo zei
hij.
INDIASE SOLDATEN, gewapend met
geweren en dynamiet, zijn Zondag
begonnen met het uitkammen van de
beboste hooglanden van de Verenig
de provincies, op jacht naar honge
rige wolven en hyena's, die in de af
gelopen weken 47 kinderen hebben
aangevallen en verslonden. Sommige
wolven hebben volwassenen aange
vallen.
TRUMAN heeft de nieuwe belasting
wet getekend. Per 1 October zal in
de V. S. van alle salarissen en lonen
20 pet. meer belasting worden gehe
ven tot een totaal van 4.7 milliard
dollar.
HOFFMAN zou vandaag aftreden als
directeur van het Marshall-plan en
de functie aanvaarden van directeur
van de Ford-stichting. William Fo
eter zon Hoffman opvolgen.
DE ALGEMENE Vergadering van
de V. N. heeft Zaterdag met 41
tegen 6 stemmen bij 3 onthoudin
gen een nieuwe poging van de
Sovjets om de Chinese nationalis
ten uit te sluiten, verijdeld. Het
ging om de geldigheid van de ge
loofsbrieven.
HET AANTAL hoenders in ons land
is 23.443.455 stuks tegen ruim 20 mil-
lioen in Mei 1949 en bijna 33 millioen
in Mei 1939.
DE BELGISCHE tarieven voor post
en tram zullen binnenkort worden
verhoogd met ongeveer 10 tot 15 pro
cent.
POST voor opvarenden van de
••Oranje" moet uiterlijk 3 October op
de bus zijn gedaan.
DE LANDBOUW in Engeland
e-P minimum-loon voor mannen
Vll', Pond (ongeveer 50 gulden)
per week.
is in de nacht van Vrij-
P Zaterdag sneeuw gevallen.
RiBw^'kJ'isEn?SNVburgemeester van
w£d 63'iaarPl0tSeling overleden. Hij
na zittiJfff in argemeester Elsen had
meyer de commissie Lange-
epP Cn^nmU?a^RACIiT V00r een Ho"
ge Commissai is voor vluchtelingen
te benoemen door de v. N„ komt ook
de naam van mr. van Heuven Goed.
hart voor.
geldig tut
missie was gekomen. „Deze metho
des", zei hij, „die op die der Inqui
sitie gelijken, hebben mij met een ge
voel van weerzin vervuld" en hij liet
zijn betoog volgen door een hulde aan
de offerzin van baron van der Strae-
ten, die aftrad wegens de tegen hem
ingebrachte beschuldigingen.
OLIE OP DE GOLVEN.
f)E volksvertegenwoordiger van Els-
lande was een dergenen, die liet
blijken, dat de soep niet zo heet wordt
gegeten als ze wordt opgediend. Hij
betreurde de verscherping in de
Vlaams-Waalse verhoudingen en liet
zich afkeurend uit over de neiging
tot afscheiding, die de kop had opge
stoken. Hij vertolkte de mening van
hen, die vonden dat de eenheid in de
C.V.P. bewaèrd moet blijven en dat
de Koningskwestie als afgedaan moet
worden beschouwd. Wraakgevoelens
moeten niet langer meer worden ge
koesterd.
DE LES.
F\E revolutionaire methodes van de
socialisten hielden de gemoederen
bezig. De revolutiedagen, zeide men,
hadden in ieder geval deze goede
kant, dat scherp gesteld is, waar en
hoe men zich dient te beveiligen in
de toekomst. De begane onaanvaard
bare inbreuken moeten op twee wij
zen worden gestraft: gerechtelijk en
administratief. Met de gerechtelijke
kant kan het congres zich niet. bezig
houden, maar administratieve'straf
fen gaan ons zeide men wel aan.
Derhalve werd aangedrongen op maat
regelen tegen hen, die daarvoor in
aanmerking kwamen.
BIJGELEGD.
LIET CONGRES sloot met het aan
nemen van een resolutie, waarin
het vertrouwen in de homogeen-ka
tholieke regering Pholiën werd uit
gesproken. In deze resolutie onthoudt
zich het congres van een veroorde
ling van de houding der leidende C.
V.P.-figuren in de woelige dagen.
Van een scheuring in de gelederen
van de C.V.P., zoals door sommigen
verwacht, is het niet gekomen; de
„onverzoenlijken" hebben de strijd
met de „zwakken" bijgelegd.
Met 620 tegen 507 stemmen werd
Theodore Lefèvre tot voorzitter van
de C.V.P. gekozen in de plaats van
baron van der Straeten-Waillet.
DE NIEUWE VOORZITTER.
L)R. TH. LEFèVRE uit Gent is thans
36 jaar oud. Hij volgde colleges
te Aalst en werd dr. in de rechten.
Hij was een der bezielers van de
Vlaamse Studenten Beweging. Tijdens
de oorlog was hij een der redacteurs
van het ondergrondse blad „Vrij" en
secretaris van de illegale organisatie
„Orde". In 1942 trad hij toe tot de
Koninklijke Beweging en in 1946 werd
hij volksvertegenwoordiger voor het
arrondissement Gent-Eecloo. Hij is
een bekwaam jurist, spreekt vloeiend
beide landstalen en ziet in Spaak zijn
grootste tegenstrever.
Dader pleegt zelfmoord
TN HET SCHILDERSKWARTIER te
Naarden is Zondagmiddag een dra
ma ontdekt, waarbij twee mensenle
vens te betreuren zijn.
De 64-jarige gepensionneerde mari
ne-officier K„ heeft zijn 10 jaar jon
gere vrouw met een bijl van het leven
beroofd en heeft daarna de hand aan
zichzelf geslagen.
Zondagmiddag belde de zuster van
K., aan bij de villa van haar broer aan
de v. 'Dijklaan 2. Op haar bellen kreeg
ze geen gehoor. Samen met buurtbe
woners stelde zij een nader onder
zoek in. Via een ladder kon men in
de slaapkamer van het echtpaar kij
ken, waar men de vrouw op het bed
zag liggen. Tevergeefs trachtte men
haar aandacht te trekken. Toen werd
de politie gewaarschuwd.
In de onmiddellijke nabijheid van
het bed werd een bijl gevonden. De
vrouw bleek te zijn overleden. Men
had tevens een gaslucht waargeno
men en na een onderzoek ontdekte
men, dat de echtgenoot in de badka'-
mer lag. De gaskraan van de geiser
was geheel opengedraaid. Ook de le
vensgeesten van de man bleken te
zijn geweken.
Omtrent de oorzaak tast de politie
in het duister. Volgens familie en
kennissen van het echtpaar was de
verhouding tussen mam en vrouw goed.
Wel leed de man aan zwaarmoedig
heid.
uit het Noordoosten naar
Songdjoe, 15 km. ten Zuidwes
ten van Waegwan opgerukt, en
hebben de stad genomen. De
Britse troepen, die oorspronke
lijk deze operatie zouden uit
voeren, konden niet voort, door
dat zij bestookt werden door
Amerikaanse toestellen.
De strijdkrachten der V.N. pogen
de weg voor de Noord-Koreanen naar
het noord-westen af te snijden. Men
is Koemtsjon tot op korte afstand ge
naderd.
Bij Seoel overweegt men een zwaar
bombardement, waarvoor de burger
bevolking gewaarschuwd zou wor
den, evenals het uitstrooien van pam-
t Weersverwachting,
t vanavond;
J Wisselende bewolking met enkele
t buien. Matige tot krachtige, en
de kust tijdelijk harde
wind, ruimend naar zuidwest tot
J west.
tuur"* verandering van tempera-
J Vandaag: zon onder 18.33 uur.
J maan op 18,21.
Morgen- zon op 6.31 uur, maan
0 onder 6.42 uur. —«ma 4
V oorlichtingscommissie
ingesteld
QOK NIEUW-GUINEA heeft een
speciale commissie samengesteld,
die in het buitenland, o.a. te Lake
Succes, voorlichting zal geven over:
„Wat wil de bevolking". Dit vertelde
het lid van die commissie, de Iriaan
N. Jouwe op een persconferentie in
Den Haag.
Van de 1 millioen Papoea's,
zo vertelde hij, kunnen er 30 pet.
politiek-bewust worden ge
noemd. Nog geen 6000 van hen
zouden aansluiting van Irian bij
Indonesië wensen. Verreweg de
meerderheid kiest bewust vóór
een „Nederlandse voogdij". Wij
Papoea's, aldus Jouwe, zijn een
volk dat niet wenst te verdwij
nen: de Nederlanders gaven ons
steeds gehoor, de anderen nim
mer.
Hij was er volkomen zeker van, zo
besloot hij, dat ook een voor de Re
publiek Indonesië gunstige beslissing
inzake Nieuw-Guinea bij de Papoea's
geen enkel ressentiment zal opwek
ken tegen Nederland. Integendeel,
het verzet zou unaniem en onmiddel
lijk uitgaan tegen de Indonesiërs.
Smakelijk eten, heren
IJ ET Sovjet-nieuwsbureau Tass heeft
van Dewey gezegd, dat hij een
voorbeeld heeft gegeven van „ongeë
venaarde lompheid. Men zal zich uit
onze berichten herinneren, dat Dewey
op een door de stad New York aan de
afgevaardigden van de V.N. aangebo
den diner de Sovjets heeft beschul
digd „de dwangarbeid in stand te hou
den"
Maar ook de Engelse en Ameri
kaanse bladen leveren felle critiek op
de uitlating van Dewey, die naar hun
mening een „formeel woord van wel
kom" had behoren te spreken.
Overigens herinnert de New York
Herald Tribune eraan, dat Visjinsky
ïelf drie jaar geleden als gast op een
Amerikaans diner Truman beledigde
met woorden als „oorlogsophitsers'* en
„aan oorlogspsychose lijdende mani
akken".
1V1EER dan 150 Britse soldaten
zijn Zaterdag aan het front
bij Waegwan ten westen van de
Naktong gedood of gewond door
bommenwerpers van de V.N. en
aanvallende Noord-Koreanen.
De vliegtuigen waren uitgezon
den om de Britten te steunen,
doch bij vergissing wierpen zij
hun bommen op de Britten. Na
de mislukte luchtaanval vielen
de NoordKoreanen aan.
fletten, waarin de Noord-Koreanen
opgeroepen worden zich over te
geven.
Een Amerikaanse kolonne rukt
zuidwaarts op van de weg Waegwan-
Koemtsion, eveneens om de Noord-
Koreanen de weg af te snijden.
Naar schatting hebben 5.000 geoe
fende Noordelijken zich in Seoel ver
schaft. Osan, 40 k m. ten zuiden van
Seoel", is door de troepen der V. N.
bezet. Ook Sangdjoe, 60 k.m. ten
noordwesten van Taegoe. is bezet,
waardoor de troepen der V.N. in het
Noorden en die in het Zuiden thans
nog 120 k.m. van elkaar verwijderd
zijn.
In het zuid-oosten zijn de Ame
rikanen in 48 uur 80 kilometer op
gerukt op weg naar Tsjindjoe.
Op alle fronten aan de westkant
van de verdedigingslinie in het
zuid-oosten trokken de troepen der
V.N. 15 tot 25 kilometer op.
Ook de legers, die van het zuide
lijke bruggenhoofd het schiereiland
intrekken, zijn nu nog een kleine 120
kilometer verwijderd van de troepen,
die twee welcen geleden bij Intsjon
landden en naar het zuiden trekken.
Een gevechtsklare Amerikaanse
strijdmacht is direct van Japan naar
het vliegveld Kimpo bij Seoel gevlo
gen en heeft zich bij de strijdende
mariniers in de stad gevoegd.
MOORWEGEN heeft bekend gemaakt,
dat het de voorstellen voor een
gezamenlijke verdediging van West-
Europa steunt.
Na een geheime zitting van het Par
lement verklaarde premier Einar Ger-
hardsen, dat de Noorse Regering en 't
Parlement het volledig met de voor
stellen eens zijn.
De Nederlandse Oorlogsgraven-stichting heeft een begin gemaakt met de
verzorging der graven van Nederlanders, die ln Duitsland zijn gestorven.
Op het kerkhof in Hamburg-Ohlsdorf heeft een Nederlandse missie 600
witte kruizen geplaatst, waarop de Nederlandse kleuren boven de namen
zijn aangebracht.
JN EEN adres aan de Tweede
Kamer wijst het Bestuur
van de Stichting van de Arbeid
op de nadelen van het handha
ven van de loongrens van 3600
gulden bij de 5 procents verho
ging.
Het adres signaleert de geleidelijk
ingetreden nivellering van de inko
mens van het in loondienst zijnde
personeel. Hierbij wordt bijvoorbeeld
gedacht aan de middengroepen der
NT AAR het A.N.P. verneemt, heeft
bij het nagaan van het prijsver
loop bü industrie en handel de Econo
mische Controle Dienst zich in de af
gelopen 14 da gen in het bijzonder ge
richt op die sectoren van het bedryfs-
lcven, welke voor de voorziening van
de dagelijkse levensbehoeften van
overwegend belang zyn.
In ongeveer honderd gevallen was
vermoedelijk van ongemotiveerde
prijsverhoging sprake, op grond waar
van tegen de desbetreffende bedrijven
proces-verbaal is of zal worden opge
maakt.
In ruim 30 gevallen bleken groot-,
zowel als kleinhandel hun procentu
ele winstmarge te hebben verhoogd,
terwijl in vele andere gevallen bij ge
stegen inkoopprijzen de procentuele
winstmarges werden gehandhaafd,
hetgeen uiteraard ongeoorloofd prijs
verhogend effect heeft.
Deze omstandigheden deden zich in
het bijzonder voor by de artikelen
breiwol, wollen dekens, tricotages en
metalen huishoudelyke artikelen. In
enige gevallen moest opgetreden wor
den tegen het vragen van in feite
zwarte pryzen voor rijwielbanden.
Tegen enige fabrikanten wordt pro
ces-verbaal opgemaakt wegens het
voorschrijven aan de handel van te
hoge consumentenprijzen. Daarnaast
zijn bij enkele fabrikanten nadere on
derzoekingen gaande, aangezien ver
moedelijk sprake is van een grotere
verhoging van de prijzen dan kost-
prijstechnisch verantwoord is. Het be
treft hier o.m. enkele levensmiddelen
en confectiebedrijven, schoenfabrie
ken en fabrieken van metalen huis
houdelijke artikelen.
rjE Italiaanse Regering heeft Zater-
(lag besloten 150 milliard lire uit fe
trekken voor een driejarenplan voor
de defensie, dat ten doel heeft, de
noordelijke grens van Italië tegen een
aanval te verdedigen.
De eerste toewijzing van 50 milliard
voor dit jaar zal Italië in staat stellen
een begin te maken met de bewape
ning van vijf nieuwe divisies en zijn
legersterkte tot 12 divisies van in to
taal 170.000 man, hetgeen volgens het
vredesverdrag is toegestaan, op te voe
ren. In een communiqué, dat na een
Kabinetszitting van vier dagen werd
uitgegeven, wordt verklaard, dat de
regering ook besloot de C' abinièri en
de politie krachtig te versterken.
beambten en aan hogere employé's.
Niet alleen leidt de vermoedelijke be
grenzing tot scherp getrokken loon-
verhoudingen voor vele categorieën
van weekloners, maar ook doorkruist
de betreffende maatregel het streven
naar vergroting van de arbeidspro
ductiviteit en de bevordering van de
vakscholing.
De Stichting van de Arbeid dringt
er op aan in de vorm van een ver
gunning toe te staan, dat ook boven de
f 3600 de Ionen met maximaal 5 pro
cent zullen kunnen worden ver
hoogd.
De Regering heeft intussen in een
Nota aan de Kamer het bezwaar der
nivellering erkend. Zij heeft echter
gemeend dit nadeel te moeten aan
vaarden, zulks mede met het oog op
de financiële consequenties, welke
voor het staatsbudget aan een verho
ging zonder het stellen van een ma
ximum zoüden kunnen zijn verbon
den.
In diezelfde Nota wordt verteld,
dat een 20-tal bedrijfstakken dispen
satie van de loonsverhoging hebben
aangevraagd,
DOORTREKKING VAN DE 5
PROCENT VERHOGING.
INE 5 PROCENT verhoging geldt ook
voor de overbruggingsregeling en
de sociale bijstandregeling. In wets
ontwerpen zal worden voorgesteld de
verhoging eveneens toe te passen op
de ouderdomsuitkering, de kinderbij
slagregeling, de invaliditeits- en we-
duwenrenten.
De loongrens voor de ziekte- en in
validiteitswet wordt verhoogd van
4500 tot 4680 gulden.
Het dagloon, dat bij verschillende
sociale verzekeringswetten voor de
berekening van de premie en de uit
keringen in aanmerking wordt geno
men, wordt van 12 tot 13 gulden op
gevoerd.
"7ATERDAG is te Karlstad (West-
Zweden) een nieuwe Britse „Avro
Anson" neergestort en in brand ge
vlogen. De piloot en negen passagiers
kwamen in de vlammen om. Het toe
stel. dat Woensdag was afgeleverd,
had kranten uit Stockholm naar
Karlstad vervoerd en zou met negen
pasagiers naar de Zweedse hoofdstad
terugkeren. Het verongelukte echter
enkele ogenblikken na de start.
ZWEDEN'S LIGGING tussen de communistische en de Weste
lijke wereld maakt van dit land een ideaal jachtterrein voor
buitenlandse spionnen. Eensdeels heeft men het feit, dat de
Zweedse militaire industrie, in menige takken en vooral inzake
het ontwerpen en fabriceren van straalmotoren, op een benij
denswaardig peil bogen kan. En anderdeels betekent het land
een uitstekende doorgang tot de Verenigde Staten, Groot-Brittan-
nië en West-Europa, terwijl men van Zweden uit ook gemakkelijk
Finland, Polen en andere satellietstaten bereiken kan. Zo gezien
is het normaal, dat het Noorderland thans de plaats heeft ingeno
men, welke eertijds een spreekwoordelijk Zwitsers voorrecht v/as.
Inzake internationale intrigues en intelligencewerk heeft het land
trouwens ook Tanger in de schaduw gesteld, aldus de Nieuwe
Gids (Brussel), aan welk blad wij deze beschouwing ontlenen.
zijn gaan interesseren, nadat de po
litiediensten enkele inlichtingen had
verstrekt.
,rpE STOCKHOLM onderhoudt de
Amerikaanse regering een perma
nente CIA-staf (Central Intelligence
Agency), en de Britten doen het op
dezelfde wijze, alhoewel de agenten
meestal door de plaatselijke ambas
sade worden bevoogd. Ook de Fran
sen houden er een aardig kliekje aan
de gang, doch geen land beschikt er
over een ruimer en werkzamer spion-
nagenet dan de Sovjetunie.
De werking van die lui heeft er
zo'n omvang gekregen dat zelfs de
Zweedse kranten zich voor het gevel
DE SMOKKELSCHEPEN.
TVE ZWEEDSE veiligheidsdiensten
verklaarden openlijk dat Poolse
schepen worden gebruikt om agen
ten op Zweedse bodem te smokkelen
en om ze dan weer weg te brengen
Zoals in andere Westelijke landen,
kunnen buitenlandse zeelieden in
Zweden gerust aan wal gaan, als ze
maar hun „navigatiestukken" kun
nen voorleggen. Er is slechts één be
perking: ze moeten des nachts weer
aan boord zijn van hun schip. Voor
de politie is het echter geen gemak
kelijk werk uit te maken of iedere
zeeman die overdag zijn schip verliet
des avonds weer aan boord kwam.
Nog moeilijker is het te controleren
of de schepen wel. met dezelfde be
manning afvaren. Vroeger nam men
vrede met een verklaring van de
scheeepskapitein die op zijn eer en
geweten verzekerde dat niemand van
de bemanning op Zweedse bodem
achterbleef.
De Zweedse politie heeft nu echter
uitgemaakt dat schepen uit Polen
meer dan al de andere communisti
sche staten heeft dat land immers een
druk zeeverkeer met Zweden re
gelmatig een loopje nemen met dat
reglement.
In feite weet men thans, dat agen
ten als matrozen aan iand worden ge
bracht en dat ze aan wal blijven,
zolang ze dit willen of nuttig achten.
Als ze er in slagen hun opdracht uit
te voeren (meestal inlichtingen die
elders werden verzameld) terwijl hun
schip gelost of geladen wordt, varen
ze ook met dat schip af. Als ze ech
ter geen tijd genoeg hebben, duiken
ze in Zweden onder tot dat een an
dere boot hen komt oppikken.
In andere gevallen werkt men met
een andere agent: de scheepspapieren
worden geruild, en een terugkerende
agent neemt de plaats van de nieu
weling in. Het gebeurt ook dat een
agent volgend spel speelt: hij weigert
officieel terug te keren met zijn schip
en doet een beroep op de Zweedse
regering om asyl te verkrijgen.
Zweden is vrij edelmoedig inzake
asylverlening en tot nog toe werd dit
voorrecht aan 26.000 man toegestaan:
meestal vluchtelingen uit Estland,
Letland en Litauen.
Tot nog toe zijn de meest bezochte
havens (voor agenten natuurlijk):
Stockholm, Goteburg en Lulea. Deze
laatste stad ligt in het Noorden van
het land, waar de Zweedse commu
nistische partij het sterkst is. Om het
geheim van de ware bemanning op
de schepen te verzekeren heeft ieder
Pools schip een lid van de Poolse ge
heime politie aan boord. Als „Spe
ciale officier" staat hij op de scheeps-
lijst vermeld, of ook ais .welfare-
officier".
Deze speciale officieren geven 'de
agenten de laatste raadgevingen en
opdrachten mee eer die aan wal gaan,
ze controleren ook de terugkeer van
de agenten en zorgen ervoor, dat ze
met de Zweedse havenautoriteiten
geen moeilijkheden hebben. De „of
ficier" controleert ook de kapitein
van het schip, en in Zweden is het
een publiek geheim dat hij ook de
„fondsen" meebrengt die de steeds
verzwakkende communistische partij
kas in Zweden moeten voeden. Deze
maand krijgt Zweden gemeenteraads
verkiezingen en daar de communis
ten slechte tijden tegemoet gaan is
er veel, zeer veel geld nodig
Hoewel de spionnage in Zweden
dus een geweldige opbloei kent, ware
het overdreven te zeggen dat de Zwe
den daardoor in paniek geraakten.
Slechts plaatselijke bladen zouden af
en toe wel eens te hard aan het touw
tje trekken, en zo gebeurde het on
langs nog, dat een krant van een
spionnagecentrum gewaagde in een
achterbuurt van Stockholm. De poli
tie onderzocht het geval, ondervond
dat het een „canard" was en publi
ceerde via de kranten een officiële
waarschuwing tegen spionnagepaniek.
(vervolg op pag. 2).
gljna alle menselijke gemeen-
schapsgroepen hebben de py-
ramidevovm: één of enkele perso
nen aan de top, die de hoogste be
slissingen nemen, een groter aantal
chefs en onderchefs, die de ver
schillende afdelingen besturen en
een zeer groot aantal van werkers,
die met de uitvoering der beslis
singen beiast zijn. Natuurlijk vor
men er zich ook wel eens groepen
van personen, die het met elkaar
zo eens zijn, dat zij geen leiding
nodig hebben. En even natuurlijk
is de pyramidevorm nooit vol
maakt; overal vertonen zich on
regelmatigheden zowel in de op
bouw door zelfstandige onderafde
lingen en allerlei vertakkingen als-
oolk ln de competitie der beslissin
gen. De beslissingen van de hoogst
gestelde zijn niet altijd van het
hoogste belang.
Maar al houden wij ook rekening
met al deze ongemeen bonte veel
zijdige uitzonderingen, het zijn
toch de uitzonderingen op de re
gel, dat de menselijke gemeen
schappen alle een min of meer vol
maakte pyramidevorm hebben.
Bovenaan staat de generalissi
mus; hij wordt bijgestaan door een
staf van deskundige medewerkers,
onder welke de legeraanvoerders
werken, die weer generaals, kolo
nels, luitenants, officieren, ser
geanten. korporaals en gewone sol
daten onder zich hebben met een
telkens toenemend aantal bezet
ters.
De waardeschaal van personen en
beslissingen is onontbeerlijk voor
iedere menselijke gemeenschap.
Maar men begrijpt haar wezen
niet als men zich de saamhorigheid
en de verdeling der competenties
al te mathematisch in de pyrami
devorm voorstelt. Menselijke groe
peringen zijn levende eenheden. Zij
worden gevormd door een gemeen-
schappeijk doel, door een gevoel
van saamhorigheid, door een goe
de wil om aan het gemeenschap
pelijke doel te werken, door een
doelmatige verdeling van de be
voegdheden en door een langdu
rige oefening en ervaring. Eer een
organisatie een levende werkelijk
heid wordt, komt heel wat kijken;
er moét heel wat gepast en geme
ten worden vóór dë onderdelen in
elkaar sluiten. En zelfs dan is het
nog gebrekkig mensenwerk.
Wie dit goed begrijpt, heeft met
een de eerste voornaamste
regel van de ongelijkheid der men
selijke beloning in zijn bezit; aan
de schaal van de beslissingen cor
respondeert een schaal van de be
loning. Wie het hoogst staat
aan de ladder, krijgt de hoogste
beloning. De rest wordt een afda
lende reeks van beloningen tot aan
de geringste beloning van het grote
gros der gewone arbeiders. Niet dat
de hiërarchie hier op houdt; in
kleine verschillen toont zich ook
hier nog hetzelfde beginsel. Maar
'het beginsel zelf is zo in de natuir
gegrond, dat het onmogelijk is een
economie op te bouwen met een
gelijke beloning van beslisser en
uitvoerder.
De Russen hebben het ln de he
roïsche tijd van het oorlogscom-
munisme zeker geprobeerd. Met
geen ander resultaat dan de ar-
braak, het opteren der reserves en
de chaos. Om op te bouwen, moes
ten zij de hiërarchie in de belo*
ningen wederom herstellen.
J-Jet beginsel steunt dan ook niet
op een onredelijk begrip van
standseer, nog veel monder op een
uitbuiting maar op zeer goede eco
nomische gronden. Wie een grotere
verantwoordelijkheid in een orga
nisatie draagt, heeft ook een gro
tere invloed op het eindproduct;
hij bewijst aan de gemeenschap
een grotere dienst. Dienst aan de
gemeenschap is echter de econo
mische grond der beloning. Boven
dien zijn de candidaten voor de ho
ge posten schaarser, naarmate er
een grotere kennis en een sterker
moreel overwicht v.or vereist
wordt. Het schaarse echter is in de
economie het duurste, omdat er
nauwelijks personen gevonden
worden, die er de nodige geschikt
heid voor hebben. Voor Minister
president. directeur van de Neder
landse Bank, President van het
Hoge Gerechtshof, leider van een
vakvereniging, en alle hoogste pos
ten in de samenleving is eigenlijk
iedereen te dom. De enselen, die
er dan toch voor gekozen worden,
hebben zeker recht op een hoge
beloning.
Ook bij de beloningen moet men
de zaak niet al te rekenkunstig
nemen. Bij uitzondering kao een
Minister b^st minder verdienen
dan zijn directeur-generaal of dan
de chef van een zeer gespeciali
seerde afdeling. Eveneens kan het
gebeuren, dat een zeer verant
woordelijke post uit traditie slecht
gehonoreerd wordt. Deze uitzonde
ringen, waarop wij later terugko
men, doen niets af aan het alge
meen beginsel, dat een hiërarchie
van beslissingen en een hiërarchie
van beloningen onmisbare instru
menten zijn voor de opbouw der
menselijke gemeenschap.
Dr. P. DE BRUIN S. J.
