Oranje Borsselen Zealand' VEERE VOOR DE PRINS! i FEESTELIJKHEDEN Groot Wieler-Criterium Extra Aanbieding 2 CLUBS, 4 STOELEN Fa. B. H. POT AXEL GROOT ORANJEBAL 1224.- Kon. Ver. „Uit het Volk - Voor het Volk Enorme keuzo Franco huls Lederen SCHOOL TASSEN DAGBLAD DL STEM VAN DÜND1 )AG 17 AUGUSTUS 1950 UIT zijn huwelijk werden twee zo nen en één dochter geboren, van wie de oudste de beroemde Graaf La- moral van Egmond was. zo bekend uit de begintijd van de Nederlandse opstand tegen Spanje. Geboren op het Slot Hamaide in Henegouwen an no 1522 verwierf hij zich de grootste rijkdommen en hoogste waardighe den: Heer van Purmerend, Hoogwoud, Aartswoud en Beyerland, van Fiennes, Zottegem Dondes. Armentieres en Auxy. tot Ridder van het Gulden Vlies in 1546 te Utrecht geslagen, streed in het gevolg van Keizer Ka- rel V van 1540/41 in Italië en Algiers, en vergezelde hem op diens reizen door geheel Europa, dapper, aanvoer der der Keizerlijken bij het beleg van Metz in 1552, begeleidde de latere Ko ning Philips II van Spanje als Kroon prins op diens reis door de Neder landen en woont diens huwelijk bij anno 1554 in Engeland met Prinses Maria Tudor. In de oorlog tegen Frankrijk de roemruchte overwinnaar van St. Quentin (1557) en Grevelin- gen (1558), ontving hij de bijnaam: Verlosser van Vlaanderen"; 1559 be noemd tot Stadhouder des Konings in Vlaanderen en Artesië, in hetzelf de jaar namens Philips diens hoofd onderhandelaar inzake diens derde huwelijk met Prinses Elisabeth, de dochter van Koning Hendrik II van Zowel in 1672 als in 1747 steld een klein stadje een grote daad 0°*J Ter gelegenheid yan het bezoek van H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard op Zater dag 19 Augustus, des namiddags te 3 uur, op het Molenwater te Middelburg voor Amateurs en Nieuwelingen onder leiding van de N.W.U. Spannende races! TOEGANG VRIJ! Zitplaatsen bij start en finish f 1.- per plaats. Zie afbeelding lanbouw- schuur bij TH. MISSEGHERS te KOEWACHT. HET LEDERHUIS KORTE DELFT AA MIDDELBURG JOH. FR. FRUIJTIER ZIEKENHUISVERFLEGING EN OPERATIE DE ZEEUWEN staan thans aan de vooravond van de reis die Koningin Juliana en Prins Bernhard in hun gewest gaan aan vangen. Derhalve is het onze courant een voorrecht meer spe ciaal tot genoegen van de vele lezers van ons blad in Zeeland, als een bijzondere bijdrage te kunnen publiceren de afstamming van Hare Majesteit uit het oudste en voornaamste door en door Zeeuwse geslacht der Heren van Borsselen, die door hunne hu welijken met echte Zc uwse jonge dochteren, door erfenis en aankoop mede Heren werden vanr Veere, Vlissingen, Domburg, Brigdamme, Westcapelle, Sandijké, Duivelande, Cleverskerke, Sandenburg, Koudekerke en andere heerlijkheden uit Neerlands in waarheid aan de baren ontworstelde provincie. DE hiernevens afgedrukte stamreeks vingen wij aan met Heer Floris van Borsselen die omstreeks 1160 Noord-Beveland en vele andere pol ders bedijkte. Hij werd opgevolgd door zijn zoon en kleinzoon, die de wel spe cifieke Zeeuwse en Borsselse namen Wolfert (Walfhard) en Frank droe gen. welke laatste een welhaast legen darische bekendheid heeft gekregen daar hij de naam was van de voor naamste der Kabeljauwse edelen van Zeeland, sedert 1432 de gemaal van Jacoba van Beyeren en derhalve door Philips van Bourgondië te Rupelmon- de gevangen gezet totdat Jacoba nad afstand gedaan. Hij ontving de titel van Graaf van Oostervant, werd de trouwe dienaar van de Hertogen van Bourgondië en stierf in 1470 De na Wolfert van Borsselen en Sibylla van Arkel gesplitste lijnen sluiten zich weer door het huwelijk van de vijfde Wolfert en diens nicht in de achtste graad Hadewich. Vrouwe van Capel- le. Hun zoon was Hendrik. Graaf van Grandpré, Admiraal van Frankrijk, Opperhoutvester van Holland en Rid der van de Orde van 't Gulden Vlies. Diens dochter Margaretha werd de vrouw van Lodewijk van Gruuthuyse, Maarschalk van Frankrijk en even eens Ridder van het Gulden Vlies. Over Jan van Brugge van Gruuthuy se, Maarschalk en Gouverneur van Picardië en Vrouwe Margaretha van Gruuthuyse, de gemalin van Jacob II van Luxemburg. Vliesridder. Raad en Kamerheer van Keizer Maximiliaan 1 van Duitsland, komt het Zeeuwse bloed in de aderen van Francisca van Luxemburg, Gravin van Gavre en Prinses van Steenhuysen, die de vrouw werd van Graaf Jan van Egmond. De ze, op zeventienjarige leeftijd ge trouwd. was Keizer Kareis V Kamer heer en Bevelhebber der Lichte Ca valerie voor Napels en Milaan. Hij overleed in 1528 te Ferrara en vond een laatste rustplaats in de San Mar co te Milaan. Zijn zuster was Gravin Walburg, de eerste vrouw van Willem de Rijke van Nassau, vader van Prins Willem, terwijl zijn broer de bekende Utrechtse Bisschop George van Eg- mond was, vooral beroemd door zijn geleerdheid en godsvrucht en die als zinspreuk voerde „Exerce Pietatem DE GRAAF VAN EGMOND Frankrijk, met wie hij te Parijs voor zijn Vorst in ondertrouw treedt en de bruid naar Spanje geleidt. Ook uit andere hoofde blijkt hoe hoog hij in aanzien stond bij zijn meesters, daar zijn huwelijk te Spiers in 1544 vol trokken werd in het bijzijn van Kei zer Karei V. Koning Ferdinand van Hongarije, 's Keizers broer en opvol ger Aartshertog Maximiliaan, en al le Keurvorsten en andere groten van het Duitse Rijk. Later wordt hij te genstander van Granvelles politiek en treedt, hoewel trouw katholiek, toe tot het Verbond van Edelen na zon der succes de oppositionele afvaardi ging naar de Koning in Spanje te hebben geleid (1565). Hij werkt hier bij nauw samen met Prins Willem van Oranje met wie hij echter in 1567 het contact verbreekt. Desondanks wordt hij en zijn neef de Graaf van Hoorne tijdens een feestmaal van Fernando, bastaard van Toledo, ver raderlijk gevangen genomen, hun goe deren warden onder beheer gesteld en verbeurd verklaard en zelve met ver onachtzaming van alle rechtsregelen door de Inquisitie ondervraagd, ge vonnist en door Alva met goedkeuring van de Koning op 5 Juni 1568 te Brus sel onthoofd. Met elf kinderen bleef zijn wedu we onder kommervolle omstandighe den achter. 18 Juli 1578 overlijdt zij te Antwerpen, in haar testament „haar dierbare neef Prins Willem van Oanje, Lamorals trouwe vriend", be lastende met de zorg over haar kinde ren. De zoons keerden de Nederland se zaak de rug toe en hielden het .r.et de vijand. Ja, zelfs eén van hen wordt beschuldigd van medeplichtigheid aan een aanslag op de Zwijger... Dochter Leonora trouwt Graaf George van Hoorne-Houtkerke en geeft het Zeeuwse erfgoed over aan haar naar zijn glorieuse grootvader vernoemde zöon Lamoral, en na hem komt het via zijn zoon en kleindochter in het Rijkspostmeester-geslacht der Rijks graven van Thurn en Taxis, die in de persoon van Eugen Alexander tot Rijksvorst werden verheven op 4 Oc tober 1686. ZEEUWSE ERFENIS WEER TERUG DRINSES Maria Augusta trouwde in het Hertogelijk Huis van Wiirt- temberg, dat in 1803 de Keurvorste- lijke- en twee jaren later de Konink lijke waardigheid verkreeg. Söphie Dorothee Prinses van Württemberg werd als gemalin van de Russische Czar Paul, Keizerin van dat onmete lijke rijk, als hoedanig zij de namen Maria Fedorowna droeg. Haar doch ter werd onze tweede Koningin en bracht de Zeeuwse erfenis wederom terug op Nederlandse bodem. Haar zoon. onze laatste Koning en laatste mannelijke telg van de Otto-se lijn van het illustere geslacht Nassau, werd door zijn moeder de werkelijke afstammeling naar den bloede van de aloude Zeeuwse Borsselens, van wier landen Veere en Vlissingen, hij reeds door wet en erfopvolging de titel Markgraaf droeg. Immers deze laatste vloeide voort uit het feit dat Prins Willem van Oranje, sedert 1559 Stad houder en sinds 1562 Eerste Edele van Zeeland in 1581 door aankoop eigenaar was geworden van Veere en Vlissingen, welke in 1555 door Keizer Karei V tot Markiezaat waren ver heven. Aldus zal Zeeland in onze geliefde Koninginne en Markgravinne zijn echte Landsvrouwe bejubelen gespro ten uit het edele Zeeuwse geslacht der roemruchte en machtige Heren van Borsselen! FLORlfe HEER v. BORSSELEN 1 WOLFERT Hr. v. Borsselen 1 FRANK Hr. v. Borsselen I HENDRIK Hr. v. Borsselen en Veere MARIA v. EGMOND I WOLFERT v. Borsselen, Hr. v. Veere SIBYLLA v ARKEL 1 WOLFERT v. BORSSELEN, Hr. v. Veere HADEWICH BOT v. d. EME I WOLFERT v. BORSSELEN, Hr. v. Veere MARGARETHA v. ARNEMUIDEN I HENDRIK v. BORSSELEN, Hr. v. Veere N. v. ELLEWOUTSDIJK WOLFERT v. BORSSELEN, Hr. v. Veere Sandenberg en Sandijke CLAAS v. BORSSELEN Hr. v. Brigdamme JOHANNA v. SEVENBERGEN I ALBERT v. BORSSELEN, Hr. v. Brigdamme MARIA v. ARNEMUIDEN I CLAAS v. BORSSELEN, Hr. v. Brigdamme BEATRIX v. DOMBURG I HADEWICH v. BORSSELEN Vrouwe v. Capelle HENDRIK v. BORSSELEN Gf. v. Grandpré, Hr. v. Veere, Vlissingen, Westcapelle, Domburg JENNE v. HALEWYN I MARGARETHA v. BORSSELEN LODEWIJK v. BRUGGE v. GRUUTHUYSE, Gf. v. Winchester I JAN v. BRUGGE v. GRUUTHUYSE Gf. v. Winchester, Pr. v. Steenhuysen MARIE Vr. v. AUXY-FLAVY MARGARETHA v. GRUUTHUYSE JACOB II v. Luxemburg, Gr. v. Gavre FRANeOISE v.' LUXEMBURG 4 JAN Gf. v. EGMOND I LAMORAL Gf. v. EGMOND Prins v. Gavre en Steenhuysen Stadhouder v. Vlaanderen en Artesie SABINA v. BEYEREN LEONORA Gvn. v. EGMOND GEORGE v. HOORNE Gf. v. Houtkerke LAMORAL Gf. v. HOORNE-HOUTKERKE JULIANA Gvn. v. Merode-Petershem I PHIL. LAMORAL Gg. v. HOORNE-HOUTKERKE DOROTHEA v. LIGNE, Prs. v. Aremberg I ANNA FRANCISCA Gvn. v. HOORNE HOUTKERKE LAMORAL KLAUDIUS Gf. v. Thurn en Taxis I EUGEN ALEXANDER Vst. v. Thurn en Taxis ANNA ADELHEID Prs. v. Furstenberg-Heiligenberg i ANSELM FRANZ Vst. v. Thurn en Taxis MARIE LOUISE Prs. v. Lobkowitz I MARIA AUGUSTA Prs. v. Thurn en Taxis KARL I Htg. v. Wurttemberg 1 FRIEDRICH II Htg. v. Wurttemberg DOROTHEE Prs. v. Brandenburg-Schwedt I SOPHIE DOROTHEE Prs. v. Wurttemberg PAUL I Kz. v. Rusland i ANNA Grt. Vtn. v. Rusland WILLEM II Kg. der Nederlanden I WILLEM III Kg. der Nederlanden EMMA Prs. v> Waldeck en Pyrmont WILHELMINA Kgn./Prs. d. Nederlanden HENDRIK Pr. d. Nederlanden, Htg. v. Mecklenburg JULIANA KONINGIN DER NEDERLANDEN MARKGRAVINNE v. VEERE en VLISSINGEN TWEEMAAL heeft onze vaderlandse geschiedenis een stad houderloos tijdperk gekend en tweemaal is daaraan een ab rupt einde gemaakt door 'n beweging, die telkens in het nu zo kleine en onaanzienlijke Zeeuwse stadje Veere zijn oorzaak vond. Veere is zelfs in zijn bloeitijd nooit een volkrijk stadje geweest het hoogste cijfer was 4000 maar het had betekenis door de daar gevestig de Schotse wolstapel, zijn handel en scheepvaart. Hevig Oranje-gezind, daar de Zwij ger het stadsrechten en stem in de Staten had gegeven en omdat het Markiezaat in het Huis van Oranje was ondergebracht kreeg het kans om op gunstige momenten de schaal te doen doorslaan ten gunste van de ge liefde vorsten. IN HET RAMPJAAR TOEN de Fransen in 1672 ons land binnenvielen en het falen van het landleger toegeschreven werd aan het bewind der regenten, won <te roep om een prins van Oranje als stadhouder met de dag aan kracht. En Veere bond de kat de bel aan zij het dan tegen de patriottisch gestemde burge meester Thijssen zijn zin in. Maar weldra wierpen de felste Oranje-klan ten zijn ruiten in en wonnen zo aan kracht, dat 30 Juni de Prins offici éél door de vroedschap en het volk ais stadhouder werd uitgeroepen en de Oranjevlag van de toren wapper de. Als een lopend vuurtje ging deze mare en stad na stad en Holland en Zeeland volgde. Reeds op 2 Juli kozen de Zeeuwse Staten Willem III tot stadhouder, ka pitein en admiraal-generaal van hun gewest en 4 Juli volgde het machtige Holland ook. IN HET JAAR 1747 in 1747 zou Veere weer geschie denis maken. Hoewel de Interna tionale toestand leek op 1672, omdat ook thans de Fransen weer ons land binnenvielen, lagen de stukken toch enigszins anders. In 1672 bijv. was de Veerse burge meester een patriot, maar in 1747 had Veere in Jean Louis Vereist een uit gesproken Oranje-gezinde burgerva der De Zeeuwse Staten daarentegen stonden aan de kant der regerende regenten en hadden zelfs het Markie zaat Veere opgeheven, om de prins als Eerste Edele buiten de vergade ring te houden. Ook de regerende bur gemeester van het machtige Middel burg Coquelle moest niet veel van de prins hebben. Het was nu op 24 April dat te Middelburg in een herberg een der gasten het raam openschoof en luide de gezondheid dronk van de stadhouder, de Prins van Oranje. Dit veroorzaakte de nodige deining en op loopjes onder het publiek, dat toch al geladen was. omdat Sluis in handen der Fransen was gevallen. Op het gerucht, dat de patriottisch gezinde burgemeester wilde vluchten, marcheerde een troep mannen eerst naar de huizen van de oud-burge meesters van Citters en v. d. Perre, waar de ontvangst beleefd zij het nietszeggend was. Bij de regerende burgemeester Coquelle hoorde men zeggen: „Doe voor dat canaille niet open." Onder groot getier rammeide het ge peupel toen de zware voordeur open en begon een plundering en vernieling yan het rijke pand. Het stadsbestuur, nog niet genegen tot zwichten, zond o.m. om gewapende hulp naar Veere, waar toen echter niet veel wapendra gers meer waren, dan de burgerschut terij. daar de bezetting grotendeels tegen de Fransen was opgerukt. Des nachts werd in de wacht der schut ters het verzoek van de Middelburgse regeerders besproken en lang niet in vriendelijke zin. Plotseling kwam het idee naar voren, wederom de verhef fing van de prins tot stadhouder te doen uitgaan, wat algemene bijval vond. Burgemeester Vereist was de vol gende morgen vlug voor het plan ge wonnen evenals enkele schepenen en de rest der „regering" werd met zacht geweld tot hetzelfde gevoelen overge haald. Spoedig verscheen de burge meester nu op de pui van het stad huis en las daar het volk voor, dat de Het befaamde stadhuis te Veere, ran welks pui, zowel in 1672 als In 1747, een prins van Oranje voor het eerst in Nederland weer tot Stadhouder werd uitgeroepen. magistraat besloten had met het stad houderloze bestuur te breken en Prina Willem tot stadhouder uit te roepen. Uitzinnig van blijdschap juichten de Veerenaars dit besluit toe, toonden zich met Oranje en staken op de to ren der Grote Kerk de oranje-vaan uit. Doch daarbij lieten ze het niet. Ze herinnerden zich ook dat de Veerse afgevaardigden naar de Staten, juist op dagvaart daarheen, te Middelburg vertoefden en meteen besloten ze de zen op te zoeken en hen mee te de len wat te Veere was gebeurd en op te dragen ook de Statenleden over te halen hetzelfde te doen. OP NAAR DE HOOFDSTAD PEN grote groep marcheerde opge wonden naar de hoofdstad. De regenten wie dit medegedeeld werd, dachten dat het de gevraagde bij stand was, doch spoedig werden ze ontnuchterd, en kropen in hun schulp. Niet alzo de kleine man! De scheeps timmerlieden sloten zich bij de Veere naars in massa aan. anderen volgden en tezamen stormde men naar de Ab dij, waar de Statenleden bijeen wa. ren. Eerst probeerden die tijd te win nen maar het volk toonde zo duide lijk daden te willen zien, dat ook de Staten het voorbeeld van Veere volg den en de prins in zijn waardigheid herstelde. Toen capituleerde ook Mid delburgs stadsbestuur. Vassingen en Goes volgden zonder rumoer; m Zie- rikzee en Tholen met enige opschud ding en weldra bezweek de oppositie in Holland even snel als in Zeeland. ter gelegenheid van het bezoek van H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard in de gemeente Hulst. Door de Vereniging Vreemdelingen-Verkeer worden ter gelegenheid van het bezoek van H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins Bernhard feesteelijkheden georganiseerd. ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1950. Tussen 17.00 en 17.30 uur Wandelrit van het Koninklijk Paar door de gemeente. Vanaf 19.00 tot 20.00 uur Concert door de Kon. Stedelijke Harmonie op het Marktterrein. Vanaf 20.00 tot 22.30 uur optreden Kon. Kath. Turnkring „Kracht en Geduld" uit Sint Niklaas. Te 22.30 uur Bal-Champêtre op het Marktterrein. ZONDAG 20 AUGUSTUS 1950. Vanaf 15.00 tot 18.00 uur Volksspelen op de Markt. Vanaf 20.00 tot 22.00 uur Groot Concert op de Markt door de muziekvereni ging „De Kolpings Zonen" uit Bergen op Zoom. Te 22.15 Muzikale Wandeling naar Stationsbuurt, waar te 22.30 uur SCHITTEREND VUURWERK WORDT AFGESTOKEN. Mooie versiering der straten. Etalage-wedstrijd en gelegenheid tot dansen gedurende de feestdagen. Café's geopend tot des nachts 1.00 uur. OP ZATERDAG 19 AUG. EXTRA TREIN VAN SINT NIKLAAS V.V. Vertrek Sin Niklaas 16 uur. Vertrek Hulst23.30 uur. Stopt aan alle tussenstations. HULST, 10 Augustus 1950. De Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer, J. LOOF, Voorzitter. 653-0 J. F. v. DENDEREN, Secretaris. 645-0 !IE TE KOOP HOUTEN lang 24 en breed 14 met-er; houtwerk in goede staat! met Wagenhuib apart. Staande Grootmoedersdjjk. Te bevra gen E VOLLEMAN Stoppel dijk. 629-0 Ter gelegenheid van het bezoek van H. M. de Koningin Zaterdag a.s. AANVANG 7 UUR. 672-0 DE ZAAK MET DE GROOTSTE SORTERING vanaf 6.45 7.90 8.25 8.60 9.90 10.90 11.25 Tassen met één, twee, drie en vier vakken. ASSURANTIEKANTOOR Tivoliweg 54 Tel. 116 HULST Lid N.V.A. (Ned. Verg. van Assurantiebezorgers) Verzekering tegen de kosten van Ook de kosten van Sanatorium-verpleging kunnen mede worden verzekerd. 634-0

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1950 | | pagina 8