:ouw
God bescherme België
De Tour-fietsen vonden hun eigenaars
BLIJVEN ZIÏÏEN
gezocht
Nederlandse vrijwilligers
kunnen naar Korea
IRAAT
LOOD
DAKAR
[JITERS
UR
Onmiddellijke vor
ming Europees leger
K.L.M. kan gemiddeld
10 pet per jaar groeien
Amerikanen ruimden
bruggenhoofden op
'toch....
I.AGUNE
D E
wOrdkei
men ven
eden en
DAGBLAD VOOR ZEELAND
BOUDEWIJN BEèDIGD ALS KONINKLIJKE PRINS
Een nauwelijks te dragen last op
jeug
ff
rdige schouders
Leopold vraagt trouwe
eensgezindheid
Vrij warm
HE
Rookbom
Jongetje ontvoerd en
teruggebracht
Waar men zich
melden kan
Premieregeling
Woningbouw 1950
„ZO MOGEN ER MEER KOMEN
Ze maakten er in Zundert een heel feest van
Ten derden male:
14 Aug. Aanvang
|rais in
cabine vechten en-
tientallen mensen-
Ie vecht een stewar-
Idie zij vertrouwde,
en te gaan, werd zij
Ede te begaan.
|ang alle leeftijden.
ïE TREVOR in:
tier stegen van New
keruchte gangster en
vaat" zijn jeugd te-
I; hem niet meer als
In tenslotte door de
hgang boven 18 jaar.
l*en Zondag 13 Aug.
Jleel van de seriefilm
IngHet sensatio-
|n TOM MIX.
Toegang 14 Jaar.
I Augustus, 8 uur:
Jigaafdste zanger van
Lani, het orkest van
egang alle leeftijden,
wna's op de raambil-
lang en vertoning in
40—
Zondag 13 Augustus
can Alfred Hitchcock
tobert Cummings en
|s en ontmaskeraars,
j houdt. De jacht van
|een vliegtuigfabriek,
ade, waarvan hij het
Toegang 14 jaar.
Is om 5.15 en 8 uur.
Inowles in:
aar met de ziel van
gingen door haar ten
en betoverend naar
Toegang 18 jaar.
let Maandag 14 Aug.
In Walter Pidgeon in
lder laatste tijd.
het witte doek, dit-
I mannen dachten dat
li oogje op hen had!!
lar schoonmoeder, die
pgang alle leeftijden.
AANVANG 8 UUR.
|n:
■Ie spionnen. Bud en
l'van U snikkend van
«gang alle leeftijden.
13 Aug. 5 en 8 uur;
ISimmons en Donald
film:
Inet paradijs van een
lder der liefde. Zuid-
len top. Toeg. 14 jaar
Jisdag 16 Aug. 8 uur.
Iven der gouddelvers
enten uit de historie
Toegang 14 jaar.
5 uur en 8 uur.
Operettefilm:
irme en meeslepende
gang alle leeftijden.
:tus. Aanvang 8 uur.
Boris Karloff in:
onschuldig genoeg,
keerde niet terug.,
en uitdagend meisje
lenaar in de val te
ZANG 2.30 UUR.
ing boven 18 jaar.
lur,
L DE HAVILLAND.
ootse zeeroversfilm.
Toegang 14 jaar.
VAN DER STEEN
oog valt af te leiden,
;e inmenging in oorlogs-
rminst kan waarderen,
rgrond begeven de man-
in draf naar het front.
ZESDE JAARGANG No. 1765
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Beigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. E. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) t 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage f O.ïS
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.60
per m/m)Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent.
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden GOES, Westsingel 98, Telefoon no. 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen HULST, Dubbele Poort 7, Telefoon no. 102. (B ij b
uriitt
OOSTBURG, Nieuwstraat 22, Telefoon no. 35).
ff
GOD BESCHERME BELGIE". De vader, Leopold III, sprak gis
teren in een rede tot zijn volk deze woorden met een stem, die de
ontroering van de scheidende vorst nauwelijks vermocht te ver
bergen Dezelfde woorden sprak Boudewijn, de zoon en sinds lut
tele minuten de koninklijke prins van België. Zijn stem was krach
tig en vastberaden, een geluid, dat paste bij een jongen van 19 jaar,
die welbewust in bittere omstandigheden een bijna niet te torsen
last op de schouders gelegd weet. Aan de reeks historische dagen
voor België, als volk en als land, werd gisteren opnieuw een dag
toegevoegd, waarvan de zin en de zwaarte wellicht eerst na vele
jaren ten volle naar buiten zullen treden. Dan misschien zal de
wens van van Cauwelaert in vervulling zijn gegaan: „Moge het
welslagen van zijn verheven zending eenmaal door de geschiede
nis worden herdacht als de eerste triomf van wat, naar onze wen
sen, eenmaal het leven zal zijn van een groot vorst".
rriE Verenigde Belgische Kamers
keurden gistermorgen met 349
stemmen bij 8 onthoudingen het de
creet goed, waarbij de grondwettelijke
bevoegdheden worden overgedragen
aan prins Boudewijn. Onmiddellijk
daarna begaven zich afgevaardigden
van de drie partijen zich naar het
Kasteel te Laeken om „de koning te
danken voor zijn daad van opoffering".
Leopold antwoordde, waardig en ont
roerd: „Het land dienen is steeds mijn
enige wens geweest. Ik waardeer uw
belofte en uw wil zich rondom de
koninklijke prins te scharen, opdat hij
zijn hoge opdracht kan vervullen. Op
het ogenblik, dat ik ophoud mijn
grondwettelijke macht uit te oefenen,
vertrouw ik u mijn zoon toe in de ze
kerheid, dat zijn jeugdige leeftijd hem
van uwentwege nog meer trouw en
steun zal bezorgen".
Om precies drie uur werd kroon
prins Boudewijn de vergaderzaal van
DE VISSEN van het aquarium in Ar-
tis krijgen vers diepzeewater. De
laatste keer was dat het geval in 1936,
daarvoor in 1882.
TOMASZV'ESKI, de Poolse premier in
ballingschap, is Donderdagavond te
Londen op straat in elkaar gezakt en
overleden. Hij is 69 jaar oud gewor
den.
DE GEHEIME atoompapieren, die in
een Britse trein aan de Amerikaan
Greenleaf waren ontstolen, zijn na 48
uur zoeken grotendeels teruggevon
den.
ROTTERDAM AHOY heeft gisteren de
millioenste bezoeker verwelkomd: Jan
Bosselaar, 21 jaar, uit Hilversum. Hij
en zijn verloofde kregen een treinreis
RotterdamSt. Gotthard aangeboden.
DE WEDEROPBOUW zal volgend
jaar in de vrije sector worden ge
bracht en zal niet meer gebonden zijn
aan het te verdelen goedkeurings
volume.
OP NUMMER 2428 va| de Staatslo
terij viel een prijs van f 1.000.met
een premie van 30 mille.
DE INDONESISCHE Regering zal
het terugtrekken van de „Kortenaer"
uit de Indonesische wateren eisen. Het
schip ligt nog altijd in de haven van
Makassar.
DE VROUWENBONDEN in de V.S.
hebben aan 1000 priegters in West-
Duitsland een fiets geschonken.
DE FILMMAGNAAT Goldwyn schonk
behalve- een grote som ook nog
de inkomsten van de premières van
twee nieuwe films aan het Vonde
lingentehuis van New York.
TRYGVE LIE is voor een week naar
Noorwegen vertrokken. Hij blijft ech
ter dagelijks contact houden met Lake
success.
PRINSES WILHELMINA heeft ver
in 4°?. ^aar haar verjaardag in
aiie stilte te laten voorbijgaan,
DR. HlRSCHFELD heeft voorgesteld
de vo0rmaUge KNIL-leden uit Makas-
3ÜL eya™eren. Drs. Hatta is bereid
ze °Plossmg te aanvaarden.
k°NINGIN zal persoonlijk
22 Au|ustus a.s. te Rottrdam Hr.
laten even Provinciën" te water
Ca^HM°BILISEERDEN kunnen naar
Sa*?- wanne" ze een tijdlang prac-
werkt0P™len bo.erderij hebben ge-
landhr., „al zl'n Z1S niet uit de
den adrp mstig. Gevraagd wor-
ad,re!:sen van boeren, die bereid
wk teP1steUeTigranten tijdelÜk
DE KNAC heeft de Minister verzocht
automobilisten toe te staan een kloi
ne reserve aan benzine naar het buil
tenland mee te nemen om onderwe»
voor verrassingen gespaard te blijven
DE VEILIGHEIDSRAAD is gisteren
avond bijeen geweest. Er is géén -#."
slissing genomen! De zitting is ver
daagd tot a.s. Maandag.
C>00<XXVXX><XXXXXX> OOOOOOOO
Weersverwachting, geldig tot
O vanavond:
Aanvankelijk licht, later half
tot zwaar bewolkt en overwegend
droog weer. Zwakke tot matige
Zuid-Westelijke wind. Iets hoge
re temperaturen dan gisteren.
Vandaag: zon onder 20.11 uur;
maan onder 20.09 uur.
Zondag: zon op 5.20 uur; maan
a op 4.30 uur; zon onder 20.09 uur;
6 maan onder 20.27 uur.
O Maandag: zon op: 5.21 uur,
maan op 5.55 uur.
^^-■^^oooo-c-oooooooooooooo
KONINKLIJKE PRINS
de Kamer binnengeleid. Hij begroette
met een hoofse buiging en met de
fijne glimlach, die zozeer aan wijlen
koningin Astrid doet denke$, de ver
gadering. Daarna ging hij met vaste
schreden naar het podium, reeds in
deze eerste minuten de indruk vesti
gend van zelfverzekerdheid en kal
me waardigheid.
STRAATTONEEL
'ET decreet werd voorgelezen. De
prins antwoordde: „Ik voeg mij
naar de wens der vergadering".
Voorzitter van Cauwelaert verzocht
de prins de voorgeschreven eed af te
leggen. Toen gebeurde er een inci
dent met de waarde van een erger
niswekkend straattoneel uit de da
gen van de Franse revolutie. De com
munist Glineur meende dit namelijk
het juiste ogenblik om te schreeuwen:
„Leve de Republiek". Een geestdrif
tige ovatie van alle niet-communisten
was hierop het antwoord. Toen de
stilte was teruggekeerd vond een
tweede communist de „moed" om het
zelfde te roepen. Het was senator La-
haut, wiens kreet opnieuw werd over
stemd door gejuich van hulde aan
Boudewijn. De prins stond temidden
van al dit tumult volkomen kalm, het
ogenblik afwachtend waarop hij met
heldere stem de eedsformule zou kun
nen uitspreken. Van Cauwelaert vond
in zijn oprechte en diepe verontwaar
diging onmiddellijk vlijmscheipe
woorden van protest. Hij verzocht de
twee communisten na te gaan of zij
voldoende waardigheid bezaten om on
middellijk de zaal te verlaten. Zij von
den blijkbaar in zichzelf geen waar
digheid en bleven zitten.
HULDE
nriJDENS de vergadering van de
Verenigde Kamers werd van
af de publieke tribune gistermor
gen plotseling een rookbom ge
worpen. Het projectiel kwam te
recht op de lessenaar van de so
cialist Cooman, viel daarna op' het
tapijt tussen de stoelen van Bu-
set en mevrouw Spaak, de moe
der van de ex-premier. Er ont
stond grote verwarring, vooral
tengevolge van de ontwikkeling
van een scherpe rook in de hele
zaal. Vele aanwezigen doken on
der stoelen of tafels, anderen
snelden naar de uitgang.
Struye wist echter met de her
haalde verzekering„Het is
slechts een rookbom" de gemoe
deren te kalmeren.v
Weldra werd de dader door de
gendarmen gepakt. Het bleek te
zijn de 55-jarige baron Arnold de
Looz-Corswarem, bekend als een
vurig Leopoldist. Hij heeft de
bom geworpen, niet om te do
den, doch om uiting te geven aan
zijn verontwaardiging.
Motie van Churchill aanvaard:
/"iHURCHILL heeft in de Raad van
Europa een motie ingediend,
waarin hij aandringt op de vorming
van een geunifiëerd Europees leger.
Onmiddellijk zou dit leger moeten
worden gevormd en het zou onder
worpen zijn aan democratisch toe
zicht en handelen in samenwerking
met de V.S. en Canada. Deze motie
werd gisterenavond aangenomen met
89 tegen 5 stemmen (de Ieren) bij 27
onthoudingen (de Britse Labour- en
de Zweedse afgevaardigden.)
Tevoren had Churchill zijn lang
verbeide rede uitgesproken. Hij schil
derde het gevaar af van een zesvou
dige militaire Sovjet-meerderheid in
Europa, daarmee tegelijkertijd de
door hem ingediende motie verdedi
gend. Zijn rede werd door een vol
Huis met grote aandacht gevolgd.
De Nederlander Korthals vroeg in
het bijzonder, dat Duitsland een bij
drage zou leveren in Europa's verde
diging. Hij zei bovendien: „Soldaten
zijn meer gewenst dan commissies en
generaals". Hij pleitte ervoor, dat de
kosten van de Europese defensie ge
lijkmatig over de landen zouden wor
den verdeeld.
^ADAT de koninklijke prins in het
Nederlands en in het Frans de eed
had uitgesproken, geestdriftig toege
juicht door alle aanwezigen, bracht
Frans van Cauwelaert hem hulde in
een rede.
Hij besloot zijn toespraak met de
woorden:
„Zelden werd een jeugdige prins
door zijn volk voor een kiesere op
dracht geplaatst. Moge de Voorzienig
heid de edelmoedige pogingen van de
koninklijke prins zegenen. Moge het
welslagen van zijn verheven zending
voor zijn doorluchtige vader een bron
worden van gewettigde trots en door
de geschiedenis worden herdacht als
de eerste triomf van wat, naar onze
wensen, eenmaal het leven zal zijn van
een groot vorst",
ancanzs hewgev
Nadat het applaus was verstomd,
bracht prins Boudewijn dank voor
de woorden, die de voorzitter had
uitgesproken aan het adres van zijn
vader.
,H(j sprak hierna zijn vertrouwen
uit bij het vervullen van zijn taak
te mogen rekenen op een eendrach
tig België en besloot zijn rede met
ae woorden: „God bescherme Bel-
gie
v„De Srins verliet met een buiging de
vergaderzaal, uitgeleid door de bei-
Pa Hementsgebou w 3 3 06
EERSTE DADEN
,t)E, B®Jg'sche regering Duvieusart
koninkliitl W de middag aan de
weT ontsLPrr 2ntsIag aangeboden,
went ontslag werd aanvaard Boi'dn-
wijn is zijn besprekingen over net
vormen van een nieuwe reeerina
middellijk begonnen. regerlnS on-
Ongeveer een uur later heeft Leo
pold III zich in een radiorede tot de
natie gericht. Hij verzocht alle Bel-en
en in het bijzonder zijn trouwe aan
hangers zich eensgezind rond de troon
van Boudewijn te scharen. „Ik ver
zoek u zo te handelen, opdat mijn ge
baar niet vruchteloos geweest zij".
Hij verzocht allen de aan hem be
toonde aanhankelijkheid op zijn wel
beminde zoon over te dragen, het ver
leden te vergeten en alleen nog aan
de toekomst te willen denken. „God
bescherme België".
"VTAAR de huidige inzichten kan voor
de K.L.M. in de eerstkomende ja
ren een geleidelijke groei van ten
hoogste 10 procent per jaar binnen
het bereik der mogelijkheden worden
geacht. De K.L.M. zal een deel van
deze uitbreiding kunnen verwerken
met het bestaande apparaat, door ver
hoging van de intensiteit van het ge
bruik daarvan, hetgeen tevens de ren
tabiliteit ten goede zal komen.
Indien echter blijkt, dat de uitbrei
ding ten volle verwezenlijkt zal kun
nen worden, zullen enkele nieuwe pro
ductiemiddelen moeten worden aan
geschaft.
Voor de periode tot en met 1952 zijn
hiervoor gelden tot een totaal bedrag
van f 26.500.000 uitgetrokken. Van dit
bedrag is f 21.000.000 geraamd voor
de mogelijke aanschaffing van vijf
vliegtuigen, gerekend naar de thans
geldende prijzen, de overige f 5.500.000
dient voor investeringen in anderé ac
tiva, nodig in verband met de dan ver
grote bedrijfsomvang.
Dit staat te lezen in de M. v. A. aan
de Eerste Kamer. Na aanneming van
de twee voorgestelde ontwerpen zal
aan de K.L.M. in totaal een bedrag
van f 80 millioen toevloeien. Dit geld
zal als volgt worden besteed:
1. Deelneming in de Garuda Indone
sia voor f 15 millioen;
2. aflossing schulden en credieten
f 38.5 millioen;
3. uitbreiding f 26.5 millioen.
UEN 10-jarig Utrechts jongetje, dat
Woensdag in de Kromme Rijn
onder Bunnik was gaan zwemmen, is
die dag niet thuisgekomen. Uit inlich
tingen van vriendjes bleek, dat de
jongen met een onbekende man is
meegefietst in de richting Bunnik. De
onbekende, naar later is gebleken een
20-jarige jongeman uit Utrecht, heeft
het ventje gisterenochtend naar de
stad teruggebracht en in de vroege
ochtenduren aan de Maliebaan afge
zet. Aanvankelijk was een recher
cheur er in geslaagd de dader van
de ontvoering te grijpen, doch ten
gevolge van inmenging van het pu
bliek wist de jongeman te ontvluch
ten.
De prachtige Burgerzaal In het gerestaureerde Middelburgse stadhuis.
Maar moesten Pohang
prijsgeven
"yOLGENS een officiële bekend
making van het hoofdkwartier
van Mac-Arthur zijn de bruggen
hoofden der Noord-Koreanen over
de Naktong in de buurt van Tae-
goe ontruimd. 32 kilometer ten
Noorden van Masan echter wordt
de Amerikaanse 24ste divisie nog
over de rivier aangevallen.
In het Oosten hebben de Noordi-
liieen dö belangrijke haven Pohang.
waar de Amerikanen drie weken ge
leder. een landing ondernamen, ver
overd.
Een Amerikaanse tankmacht baan
de zich een weg door de Noord-Kore-
aanse troepen, om de belegerde ver
dediging van het belangrijke vlieg
veld ten Zuiden van Pohang te ver
sterken. Zij bereikten het vliegveld
toen de avond inviel.
Tegelijkertijd met de tanks kwa
men ook twee transportvliegtuigen
met munitie binnen. De Amerikaanse
verdediging, die met de rug tegen de
zee vecht, had bevel op alles te schie
ten wat beweegt. De Amerikanen on.
dervinden grote hinder van Noord.
Koreaanse sluipschutters.
DE NEDERLANDSE regering
overweegt om, in aansluiting
aan de uitzending van Hr. Ms.
Evertsen, die op 4 Juli j.l. naar
de Koreaanse wateren werd ge
dirigeerd, toch een compagnie
Mariniers en een compagnie Le-
gerstrijdkrachten ter beschik
king der Verenigde Naties te
stellen om deel te nemen aan de
bestrijding der Noord-Koreaan-
se agressie.
De uitzending zou geschieden
op basis van vrijwilligheid.
ALGEMENE richtlijnen zijn bekend
gemaakt. Bij de marinierscom
pagnie, aanmelden bij de commandant.
Westplein 12 te Rotterdam, kunnen
zich voegen:
Officieren, onderofficieren en man-
Heftig gesticulerend beschul
digde de Russische vertegen
woordiger bij de Veiligheids
raad, Jacob Malik (links), de
Verenigde Staten van agressie
in het Koreaanse conflict.
I De Amerikaanse vertegen
woordiger, Warren Austin (aan
de rechter kant tweede van
links) diende Malik van re
pliek. Als de Russen zouden
willen, aldus Austin, zouden zij
onmiddellijk aan de Noord-Ko-
reaanse aanval een einde kun
nen maken.
schappen, zowel beroeps- als reserve-
personeel en dienstplichtigen van het
korps Mariniers. Leeftijd niet jonger
dan 19 jaar en bij voorkeur niet
ouder dan 35 jaar voor officieren en
onderofficieren en 30 jaar voor man
schappen.
Voor de K. L.-compagnie gelden de
zelfde leeftijdsgrenzen. Zich melden
kunnen (bij res.-majoor J. de Groot,
"Cacuariestraat 16 te Den Haag):
Beroeps-, reserve- en dienstplichtig
personeel, al dan niet thans onder de
wapenen, vrijwilligers, oud O.V.W.-
ers en militairen met kort dienstver
band. Gegadigden moeten tenmiiste
twaalf maanden militairen dienst heb
ben verricht.
Gaat op 1 September a.s. in
TUTET de premieregeling Woningbouw
1950 is een sluitsteen gelegd in 't
financieringssysteem voor de woning
bouw. Deze premieregeling zal op 1
September ingaan. De oude regeling,
die aanvankelijk zou gelden tot 8 Ju
ni werd verlengd tot 1 Juli. Alle plan
nen, die vóór die datum bij de direc
ties van de provincies werden ingele
verd, "worden volgens die oude rege
ling afgewerkt. Indien degenen, die
plannen voor die datum hebben inge
leverd de nieuwe regeling wensen
toegepast te zien, bestaat daartegen
van de zijde van het ministerie van
Wederopbouw geen bezwaar, mits de
Beschikking nog niet uit is.
De datum van ingang der nieuwe
regeling, betekent, dat er voor 1 Sep
tember 1950 formeel geen beschikkin
gen genomen worden.
NU DE GROOTSTE HINDERNIS voor het afwerken van onze Tour-
prijvraag genomen was, kwam het glorievol einde: het uitreiken van de
hoofdprijzen door een deputatie van directie en hoofdredactie. En natuur
lijk was de fotograaf ook van de partij. Maar het gezelschap vertrok on
der het „gerommel" van een paar telefoontjes van teleurgestelden, die
meenden, dat ze ook een hoofdprijs hadden en maar zo in de krant la
zen, dat die nieuwe karretjes naar Zundert en Hoofdplaat gingen.
'TJA, zei de verantwoordelijke chef,
wat zul je er aan doenEr wa
ren oplossingen bij, waarbij de inzen
der vergeten had, zijn naam en adres
te vermelden. Er was een oplossing
bij als dezeEn hij toonde er ons
een, waarin men het klaarblijkelijk
oorspronkelijk juiste tijdsbestek van
de laatste etappe later gewijzigd had
door een zes in een nulletje te ver
anderen. De chef en zijn helpers had
den er zich met een vergrootglas over
gebogen om toch maar vooral hun
taak zo gewetensvol mogelijk uit te
voeren. Jammer, maar dan een vol
gende maal beter!
Toen reed de grote bestelwagen
naar Zundert, waar we de heer Jos.
Denissen al met een gezicht van vol-
verwachting-klopt-ons-hart op ons
vonden wachten. Nu zouden we met
z'n allen de fiets gaan halen, maar we
mochten niet zó maar op stap!
Nee, daar moest eerst een goed glas
op gedronken worden. En de feestsi-
gaar ontbrak evenmin. „Zo mogen er
méér komen", zei de vrouw.
Of dat nu maar een gokje is ge
weest, die juiste oplossing? Neen, zei
de heer Denissen, je kon zowel uit
rekenen waar het naar toe moest als
ze zich maar aan het tijdschema hiel
den. Die minuten en seconden en zo,
daar kwam natuurlijk wel wat geluk
bij....
En een dubbel gelukje, zeiden we.
Want toen er 9 juiste oplossingen wa
ren, moest er nog geloot worden ook
en Jos. Denissen had nogmaals geluk!
'T WAREN BESTE
!QE verslagen had hij trouw gevolgd.
Hij had ze overigens nog allemaal
bewaard, want het waren uitstekende
reportages, zo verzekerde hij ons. Een
complimentje, dat' ons veel voldoening
schonk.
Toen zjjn we met z'n allen naar de
fietsenzaak gegaan. En daar koos de
heer Denissen zich een sportmodel.
Want, als hij nu eenmaal een nieu
we fiets mocht kiezen, zei hij. dan met
een maar een goeie!
En toen weer naar huis. Intussen
kwamen er heel wat uit Zundert langs.
Te voet, per fiets en per wagen. Toen
ze de heer Denissen daar met zijn kar
retje zagen staan, begrepen ze al lang
wat er aan de hand was, want ook zij
hadden de krant al gelezen. „Ja, ja, de
duvel.... ge wit 't wel, hé?"
Onderwijl had mevrouw Denissen
de kleinen in een fris jurkje gestOKen
en de haartjes nog eens opgekamd.
Want als je toch op de foto gaat,
dan moet het een leuke kiek worden.
Maar de bode van De Stem, die Ten
slotte de man is, die de blijde tij
ding bracht, moest er ook nog bij. En
toen zei de camera „klik" en 't was
gebeurd.
Morgen in de krant? zei de prijs
winnaarNou, als ge 'm vroeg
brengt, drinken we nog 'n glaasje! En
óf die bode er morgen extra vroeg
bij zal zijn!
Daarmee had de heer Denissen dan
zijn fiets binnen. En nodig was net
ook, want zijn oude karretje stond op
invallen!
Ziehier dan de gelukkige winnaar in Zundert met zijn karretje, de heer
Jos Denissen. Met vrouw en twee dochters. En de bode. Geheel links de
vertegenwoordigers van directie en hoofdredactie van het
Dagblad De Stem
(Van onze onderwjjsmedewerker.)
„Voor velen reikt de belangstelling in
het onderwijs niet veel verder dan de
vraag, of het kind wel voldoende heeft
geleerd, om niet te blijven zitten."
ETET WAREN deze woorden van
Prof. Dr. Miehels, die mij in
het geheugen kwamen bij het ont
vangen van zovele reacties op mijn
artikel van 31 Juli „Blijven zitten".
Ik bedoel echter niet, mijn oppo
nenten bij voorbaat te desavou
eren. Ten bewijze dezer bedoeling
'wil ik nogmaals op enige serieuze
reacties ingaan. Daar de vandaag
behandelde brieven uit onderwijs
kringen kwamen, moge ik de ma
terie op enigszins ander plan aan-
gTe6nn uit het verwijt, dat Hanne-
kes geval uit het gewraakte geval te
zeldzaam is om het als voorbeeld te
nemen. Ik citeer uit het artikel ech
ter: ,Hoe ik ook de opvallende en
gelukkig zeldzame, eenzijdieg begaafd
heid van zijn dochtertje trachtte te
belichtenenz. Bovendien kan
het toch begrijpelijk zijn, dat men
ter demonstratie van een bestaande
toestand een sprekend voorbeeld ge
bruikt. De nadelen van het doubleren
gelden immers ook voor leerlingen
met meerdere zwakke vakken, maar
hun benadeling spreekt niet zo sterk
aan.
Anderszijds wordt beweerd, dat
geen enkele leerkracht" een te hoge
plaats aan het rekenen op school toe
kent. Hen moge ik herinneren, aan
de telkens herhaalde klacht in het
Reorganisatie Rapport van het K.O.V.
Daar wordt zelfs gezegd, dat een
derde tot de helft van de traditionele
rekenstof moest worden geschrapt,
(pag. 18). Even duidelijk is ook deze
uitspraak van Prof. Dr. Ph. Kohn-
stamm: „Het rekenen en speciaal de
dril der z.g. denksommen is vanouds
in de Nederlandse lagere schooi het
troetelkind geweest, en in zeer bij
zondere mate bij de opleidingsscho
len". („Keur" 1948: pag. 229).
Nu kan een onderwijzer beweren,
dat hij persoonlijk deze gebruikelijke
misvattingen ontgroeid is, maar wat
baat hem dat, wanneer de bestaande
leerprogramma's hem toch binden,
om het kind te beoordelen naar het
al of niet verwerken van de voor dat
leerjaar voorgeschreven leerstof?
TJ IERBIJ aansluitend wil ik gaarne
het misverstand wegnemen, dat ik
met mijn artikelen bedoeld zou heb
ben. de leerkrachten in een kwaad
daglicht te stellen. Eerstens heb ik
genoemd artikel in de ik-vorm ge
schreven, zodat de misprijzing dan
toch op mijn eigen hoofd zou moe
ten neerdalen. Maar neen: zoals ik
zojuist schreef, is iedere leerkracht
gebonden aan het voor zijn school
geldende leerplan. Daarin vindt hij de
leerstof, die zijn leerlingen in een
jaar moeten verwerken. Bij het over
gaan kan een goedwillend onderwij
zer wel verzachtende argumenten
aanvoeren. Maar hij kan daarin toch
niet zover gaan, dat het leerplan tot
een paskwil wordt. Uitdrukkelijk die
nen dus de leerkrachten beschermd
te worden tegen de verontwaardiging,
die alleen het heersend systeem mag
gelden.
De goede wil der onderwijzers kan
trouwens blijken uit de opmerking
van een hunner, die mij schrijft, dat
ieder onderwijzer toch gaarne, en
zelfs kosteloos een leerling als Han-
neke bijlessen zal geven, om haar
op normale wijze naar de derde klas
te kunnen laten gaan. Zeker, dat is
zo, en op die wijze worden er jaar
lijks ontelbare lessen gegeven. Maar
men ziet toch wel. dat dit lapmidde
len zijn voor een kwaal, die in het
systeem schuilt? Bovendien is een
zwakke leerling niet altijd op peil te
brengen door extra tijd en individu
ele uitleg. De opgelopen achterstand
is even vaak gevolg van tragere psy
chische ontwikkeling dan die van de
fameuze gemiddelde leerling, waarop
ons onderwijs nu eenmaal wordt af
gestemd.
Tenslotte werpt men mij tegen, dat
het overgaan per leervak geen af
doende oplossing biedt. Want, zegt
men, op deze wijze voortgaande zal
een zwakkere leerling op het einde
van de lagere school in zijn zwakke
vakken niet klaar zijn voor voortge
zet onderwijs. Hij moet dan toch nog
een jaar extra blijven en dat is wei
nig anders dan „blijven zitten."
Naar ik meen wordt in zulke reac
tie het probleem te beperkt gezien.
De allerwegen erkende hoofdfout van
ons gehele onderwijs is het gebrek
aan aandacht voor de individuele psy
chische rijpings-phasen, ieders spe
ciale aanleg en begaafdheid en het
persoonlijk werktempo. Wanneer men
door verbetering van deze fout in
botsing komt met het voortgezet on
derwijs, dan kan dat alleen zijn. om
dat bij het middelbaar onderwijs de
zelfde fout nog blijft voortbestaan. Is
er nu reden, om de gebreken van het
lager onderwijs te handhaven terwille
von de gebreken van het M.O.?
Dat de kwestie oplosbaar is, tonen
bijvoorbeeld de Montessorischolen in
ons land aan, waar men in het Mon-
tessori-Lyceum met succes voortbouwt
op de gevolgde werkwijze ener gesa
neerde lagere school. Men leze er de
desbetreffende bijdragen op na uit de
vernieuwings-brochure der St. Adel-
bert-Verepiging.
Doch ook, wanneer men zich van
de zijde van het M.O. zou verzetten
tegen een soortgelijke correctie ais
hier voor het L.O. wordt voorgesteld,
ook dan behoeft de lagere school niet
verstard te blijven in de traditionele
onvolmaaktheden.
jgEN ANDERE briefschrijver, niet
uit onderwijskringen, be
schouwde het als een onrecht, dat
zwakkere leerlingen nooit te weten
kwamen, wat er in de hoogste leer
jaren wordt verteld. Deze opmerking
is nog niet zo heel vreemd. Wanneer
geconstateerd moet worden, dat
slechts 47 pet. van de Nederlandse
jeugd zonder doublures de lagere
school doorloopt, dan kan men bewe
ren, dat ons volk toch maar op een
laag intelligentie-peil staat. De fei
ten zijn Goddank in vergelijking met
andere landen eerder andersom. Daar
om lijkt het juister te concluderen,
dat er iets met het onderwijs niet in
oi-de is. Ons onderwijs is namelijk in
gesteld (weer die fictieve doorsnee-
Vervolg op pagina 2)
