4* ffle jSte tti Interieur van Middelburgs stadhuis nadert zijn voltooiing Hoe Terneuzen z'n zelfstandigheid kreeg Terneuzen monstert de gemeentetoren men Zierikzee van gevel tot gevel „Triniteit" had eens een eigen kerk WEK DE GAL IN UW LEVER OP Terneuzen en de „Pavilion d'Or" rerking 4" hooi TWEEDE BLAD ZATERDAG 29 JULI 1950 29 JULI t.m. 5 AU6.1950 29 JUU L>. 5 AU6.1950 Ter inleiding J Rivaliteit tussen drie plaatsen gaf de doorslag Hoe hoog zou die zijn? Een winkelweek met tal van attracties ,Jlome" in een binnenlandse uitgave Van een andere Dam en andere Kalverstraat „De ijver voor uw huis" Internationale belangstelling voor Uit de historie van Terneuzen Dank zij de godsvrucht üan Maria van Artois Raadszaal: geslaagde harmonie tussen oud en nieuw Itatie die In Idzaamheden le prijskaar- fell practised Iteit „Nieuw jis als volgt: Ivos; 2 A. v, 3 L. Ver. de Bock-A. |ilt-A. Mai-- Hove; 7 P. J (le Block-P. Lb:\ Baert. I KTE HIT. |alarmeerd en om te velde lisabethpolder l'n. De land- I lelijk gerste- op het 2and hstoken, zon- I gevaar voor I zou leveren. |h zo snel in dat de hulp I ingeroepen, lezwoor. 1VEREEDEN ['wilgen uit vee wagens Ir zijn boer- Ijn schoen los 1 ijl de twee 1 heer Uijter- Is over zich I arm, een ge- plaatsen ge- |»rminkte voet het St. An- burg opgeno- ■deelde, is zijn plaagde R. de het diploma pijn, hevige Ipijnen niet lm dan eens pblei bevai genees- Chelarox- gevoeligste preek raakt. l[e' bijeenkomst lerberg een lief eigen werk I gebied te be- onder leiding heer Martien |gs_ en begi'oe- jng van zaken lerste klasse is Ide en de hoop Ind jaar in ei- Jen zal kunnen |g, die gestimu- liwezigheid van Imsterdam, die eh in de porte- fndlessen heeft iet een enkel Idiploma's aan iESLAAGDEN AREN de jon- Dsse. Driewe- le; G. Doens, Jmynse, Oude dorp; K. Drij- |ijk, Heinkens- ieerenhoek; S. Ivan Cruyssen, pm. Lewedorp; Nijsten, Bors- van Zunde- Jvezande. werden door „te hierop de fiers geluk en diploma noch maar dat het .nkomt. Spr. angen vorming ten voordeel goede gezinnen ;oor een goede ssen sprak me- it en betrok en leraressen, i nog vaak in school te ko len en belang- nda te maken ooi. sprak nog na- van de L.T.B. emoreerde pro- it. het slotwoord. OA indag 30 Juli. laert, begin om Zondag 30 Juli. de bergen" in bij P. Metz om je film ,.Twee Van Dijck bij 0 Juli. Schie- p door de Socië- Juli. Grote Helsland, begin Zaterdag 29 Juli. nde wip Willem Zondag 30 Juli. ide wip door de Zaterdag 29 Juli. ssemeer. tg 29 en Zondag ifeest van de St. TOREK WINKELWEEK IE TERKEUZEN „raar~aai.T QETROOST MIJ een kort woord ter inleiding van Uw nummer, dat gewijd is aan de -Terneuzense winkel week. Hoewel ik gaarne aan dergelijke verzoeken pleeg gevolg te geven, vraag ik mij hier toch af: Is dit nu wel nodig? De jaarlijkse winkelweek in Terneuzen heeft in de loop der jaren nu wel zo'n bekendheid gekregen, dat zfj mijn aanbeveling niet meer nodig heeft. Bovendien valt er ditmaal de Pavilion d'Or in, waarvan de eerste deel nemers in de loop van Maandag zullen aankomen en waarvan de start op Woensdag zal plaats vinden. Ik behoef nu niet te zeggen, dat het ijverige comité er voor heeft gezorgd, dat de tussenliggende tijd goed gevuld is. Zo zal er hier dan o.a. een boogschuttersfestijn, een concert van de harmonie, een demonstratie van de hydrofine te waar deren zijn. De winkelweek zal dan besluiten met een voetbal wedstrijd tussen de Zeeuwse en Gentse politie, opge luisterd door een concert van de harmonie van de Gentse nolitie, ons allen nog wel bekend uit de goede tijd voor de oorlog. Maar U weet dat alles toch al en uw lezers hebben het programma van de winkelweek toch wel uit geknipt en de dag gereserveerd voor een extra bezoek aan Terneuzen. Mag ik het er dan bij houden, dat ik alle deel nemers veel succes toewens en eindigen met de verzeke ring, dat ik overtuigd ben, dat ook bij het bal-champêtre op de Markt, deze veel te klein zal blijken. P. TELLEGEN, Burgemeester, Terneuzen rpERNETJZEN, nu onbetwist de grootste en belangrijkste plaats van geheel Zeeuwsch-Vlaanderen, was in het verleden heel wat minder in tel dan thans het geval is. In de tweede helft der 16de eeuw werd het geheel als een aanhangsel van Axel beschouwd en ook vanuit deze laatste plaats geregeerd, natuurlijk zeer ten spijt van de vele Terney- zenaren, die zich reeds meermalen tegen deze ondergeschikte positie hadden verzet. Echter steeds zonder succes. EEN EIGEN MAGISTRAAT Tn November 1583 veranderde de toe stand echter plotseling in hun voordeel. De Graaf van Hohenlo trok in opdracht van Prins Willem van Oranje met een flinke krijgsmacht Vlaanderen binnen en veroverde Ter neuzen voor de Prins. Axel daarente gen bleef nog een aantal jaren in Spaanse handen en de Terneuzenaren, die begrepen, dat dit de kans was, be. toogden bij Prins Willem, dat zij zo lang deze toestand duurde onmogelijk in Axel konden terecht staan en dat hierin moest worden voorzien, wilde er geen toestand van wetteloosheid gaan heersen! Natuurlijk kon hierüi enkel worden voorzien, door de stad een eigen regering te geven en hier was het dan ook om begonnen! Prins Willem, die de moeilijkheden van het ogenblik inzag, stemde toe en verleende op 23 April 1584 Terneuzen het recht tot het instellen van een eigen Magistraat en eigen Rechtbank Voorzichtigheidshalve werd er echter TRADITIEGETROUW maakt Terneuzen zich weer op, om in de week van 29 Juli tot en met 5 Augustus een feestweek te gaan organise ren. De V.V.V., De Vereniging voor de Handeldrijvende Middenstand „Klimop" en het Watersportcomité, hebben gezamenlijk de organisatie op zich genomen. Uit de samenstelling van dit organisatiecomité blijkt, al min of meer de aard van de komende feestweek. Het Watersportcomité zal de deelnemers aan de Pavilion d'Or een goede ontvangst bereiden, de Vereniging voor de Handeldrijvende Middenstand organiseert in het bijzonder de Winkelweek, terwijl deze vereniging in samenwerking met de Ver. voor Vreemdelingenverkeer andere punten van het programma voor haar rekening heeft genomen. ORIGINEEL IDEE Vlfat de vorige door de Vereniging voor de Handeldrijvende Midden stand georganiseerde winkelweken be treft. daar ging steeds de roep van uit: origineel, goed geslaagd en goed geor ganiseerd! Men denke maar eens te rug aan de Klokjesweek met zijn vele en grote geldprijzen! Ditmaal is deze goede traditie voortgezet en heeft men weer een origineel idee kunnen be denken, om de wütfcelweek attractief te maken. Als iets het stadsbeeld beheerst, dan is het toch zeker de stadhuistoren, hoe klein en onaanzienlijk deze ook mag zijn en het mag dan ook een ori ginele vondst worden genoemd deze (Advertentie) U nlt 's morgen, „kiplekker" ■it bed springen. Elke dog moet uw lever een liter gal ln uw ingewanden doen stromen, anders ver teert uw voedsel niet. het bederft. U raakt verstopt, wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige CARTER'S LEVERPZL- LETJES om die liter gal op te wekken en uw spijsvertering en stoelgang op natuur lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht middel, onovertroffen om de gal te doen atromeo. Eist Carter's Leveroilleties. toren middelpunt van de blikken der tijdens 2e feestweek in Terneuzen win kelende kopers te hebben gemaakt. Hoe dit is geschied? Voor iedere gulden, die men tijdens deze winkelweek besteedt in de zaken der deelnemene winkeliers, ontvangt men een Torenbon. Op deze bon moet worden ingevuld, hoe hoog men de af stand schat van het trottoir in de Noordstraat tot aan de as van de wijzerplaat op de stadhuistoren. Na invulling moet men deze bon inleve ren bij één der deelnemende winke liers, niet persé waar men deze heeft ontvangen, maar alle deelnemende winkeliers nemen deze bonnen aan. De aangehechte strook moet men voor het inleveren afscheuren en bewaren Voor de beste schatters zijn een greet aantal prijzen beschikbaar o.w. zelfs rijwielen, radio's en een stofzuiger en verder vele geldprijzen. De uitslag zal o.a. in de Stem bekend worden ge maakt. DAGELIJKSE ATTRACTIE Liet winkelen in Terneuzen geduren de de komende feestweek wordt dus wel attractief! Een groot aantal fraai ingerichte zaken op elk gebied met frari verzorgde etalages, grote sor teringen goederen van prima kwaliteit lage prijzen en vakkundige verkoop sters en verkopers verzekeren gratis kans op een van de waardevolle prijzen. QNLANGS hebben we Zie rikzee doorkruist „van poort tot poort". Maar toen zijn we. in de letterlijke zin van het woord, aan veel schoons voorbij gegaan. Zie rikzee telt tal van mooie ge vels, waarvan we er ln onder staand kijkje enkele onder de loupe zullen nemen. ZIERIKZEE, het stadje met de meer dan grootvaderlijke leeftijd en de 5"eh?vereenkomstige waardigheid, „Yan verrassingen binnen zijn rl" zou er nu gedacht heb- C °i, <;at men niet eens naar Italië Ht,relzen 0Ih Rome te bezichti- tt „u SLv?rrassen(ie Zierikzee nodigt cirJic ziin centrum de Meel- bezoek te vereren en ach deze overtuiging kl i t» aar is -.Rome" in één nnJlintoS zij®de een huis met speklagen, dat in zijn prille Jeugd de Stadsmunt onderdak verschafte La ter - en hieruit blijkt, dat het Zie- nkzeese Rome ta waardigheid niet voor het echte onderdoet later dan woonde er de beroemde plaat.sniider Anthoni van der Willigen in Deze grote man maakte de platen van de Sint Lievensmonstertoren. Reproduc ties van zijn werk sieren nog heden ten dage de wanden van het stadhuis, van het verenigingsgebouw en van ve le noortershuizen. Enige passen verder staat men voor het stadhuis dat aangebouwd is aan de Vleeshal en als uitbouwsel het po litiebureau heeft Een kleine wrat op een zeer fraai gebouw, dat echter in de betrekkelijk smalle straat niet tot zijn recht komt De prachtige renais sance toren, welke later is gebouwd, vereist een ruime speelsere omgeving En de Zierikzeese poorters zijn heus niet zo bekrompen, dat 'ze dit niet be merken. Er schijnt zelfs een plan te zijn. Op papier is gedacht aan een ruim markant plein, een portierswo ning en een betere indeling der afde lingen, welke in het stadhuis zijn on dergebracht. Maar papier is geduldig, een verandering zal vooreerst nog niet plaats hebben. De bekapping van het stadhuis ver toont een omgekeerd scheepsmodel en is geheel getoogd. D.w.ÉJ dat er geen enkele spijker is gebruikt. Voorbij het stadhuis, de hoek om, zien we een zeldzaam poortje met een tudorboog. Een eigenaardigheid is dat het geheel gemetseld is van geslepen steentjes waartussen geen specie te vinden is. Het poortje is een bekwaamheidsproef van een metselaarsgezel, lid van „Sint Ontkommer". Dit Maarstraatje (,,maar betekent afval) doorlopend, zien we prachtige geveltjes van nieuwe steen steeds gemaakt naar het Middeleeuws stadsbeeld, ROST VAN TONNINGEN I yiERIKZEE heeft niet alleen een .Rome" maar ook „De Dam" en zelfs een Kalverstraat, die in de volks mond genoemd werd Koe-Kinder straat. later vereenvoudigd tot Kin derstraat. Uit deze straat neeft men wel het prachtigste panorama op het stadhuis, al staan de nieuwgebouwde huizen wat in de weg. Na de middag als de zen uit het westen haar stra len op de toren, kaatst, straalt de glo rie er van af. als t ware samenge bundeld op de top belichtend de me tershoge Neptunus met drietand Ko mend langs de vroegere Joodse syna goge. te zien aan de leeuw als wind vaan met een Salomonszegel, bereiken we op het Kerkhof een gevel met spek lagen. Tijdens de Franse revolutie woonde de stads-thesaurier Rost van nningen in dit grootse huis. Een „waardig" voorvader van onze Rost van Tonningen uit de laatste oorlog, was hij. want ook hij sprong op vreem de wijze met het geld van Zierikzee om. Van deze Rost stamt de latere in rechte lijn af. Gezicht op het gemeentehuls van Terneuzen. Alleen hierom zal de trek naar Ter neuzen onbetwist het middelpunt en winkelcentrum van Zeeuwsch- Vlaanderen reeds groot zijn, maar er is nog meer! Van Zaterdag 29 Juli tot en met 5 Augustus is er in Terneu zen elke dag iets te beleven, dat men niet elke dag hoort of ziet. Zaterdag 29 Juli starten op de Scheldekade een 100-tal auto's voor een Oriëntatierit door Oost-Zeeuwsch- Vlaanderen. Als prijs is voor de win naar een fraaie wisselbeker uitge loofd. die eigendom wordt van degene die hen. voor de tweede maal weet te winnen. Om ca. half acht maken de tamboers en pijpers van de Chr. Gym nastiekvereniging „E.M.M." een rond gang door de stad, terwijl na afloop daarvan een grote taptoe op de Markt zal worden gegeven. Maandag 31 Juli vallen kort na de middag ue meeste van de aan de Pa vilion d'Or deelnemende jachten de Middenhaven binnen, wat steeds weer opnieuw een machtig interessant ge zicht is. Van 4 tot 6 uur wordt op het schietterrein bij de Oostkolk een boog. schutterswedstrijd gehouden, waaraan wordt deelgenomen door schutters uit Zuid-Beveland in hun Zeeuwse dracht. Tot slot geeft om 8 uur de fraai ge- uniformeerde Harmonie een concert op de Markt. Dinsdag 1 Augustus wordt in de Middenkanaalarm aan de Schependijk een demonstratie gegeven met de T a- tervleugelboot „Hydrofin", die volgens kenners een enorme ssielheid moet kunnen ontwikkelen. Woensdag 2 Augustus zal de week markt wel een ongekende drukte mee brengen, vooral als het weer een beet je wil meewerken. Van vorige winkel weken Lrrinneren wij ons nog, dat men in de winkelstraten op dergelijke Woensdagen slechts voetje voor voet je vooruit wist te komen! In de voor middag ca. half twaalf trekt de Pavfl. ion d'Or de Terneuzense haven uit en rlke watersportliefhebber zal deze gebeurtenis willen meemaken, Het gelijktijdige vertrek van een 100-tal jachten is nu eenmaal geen alledaagse gebeurtenis en het zien overwaard. Ook deze avond geeft de Harmonie weer een concert op de Markt (8 uur). Donderdag 3 Augustus en Vrijdag 4 Augustus wordt op de Markt een groot Bal Champêtre gegeven, dat wordt op geluisterd door het grootste en mooi ste orgel van Europa. Aanvang 8 uur. Zaterdag 5 Augustus arriveert om ongeveer 3 uur de beroemde Kon. Politie Harmonie uit Gent per salon boot aan de Schependijk Om 5 uur vindt op het terrein van de Voetbal vereniging „Terneuzen" aan de Mo lendijk een voetbalwedstrijd plaats tussen het Belgische Provinciale Po- litie-elftal van Oost-Vlaanderen en het Politie-elftal van Zeeland. Deze wedstrijd wordt opgeluisterd door de Politie Harmonie uit Gent en na af loop volgt een muzikale wandeling te rug naar de stad. Om acht uur geeft deze Harmonie een concert op de Markt en na afloop daarvan wordt een taptoe gegeven. Boven lien wordt in dezelfde week in de tuin van de R. K, Pastorie nog een rrote Vlaamse, of liever Zeeuwsch Vlaamse kennis georganiseerd, waar op vele attracties U zullen toelachei en waar U zich beslist niet zult ver velen. bij bepaald, dat deze toestemming niet definitief was en ten allen tijde kon worden herzien. Deze bepaling was ook zeker niet overbodig want het stond natuurlijk bij voorbaat vast dat Axel zodra mogelijk tegen deze regeling zou protesteren en zich niet maar zo zonder slag of stoot zijn eeuwenoude eerste plaats ln Axeleram- bacht zou laten ontnemen. Op 17 Juli 1587 namen de Staatse troepen vanuit Terneuzen eindelijk ook Axel in. Een groot aantal burgers waaronder vele notabelen, weken met de Spanjaarden mee uit, zodat er maar weinig aanzienlijken in Axel overbleven. Bij gebrek aan geschikte personen, om de zaak aan het rollen te brengen, konden dus de Axelaren nog niet tegen de afscheiding van Terneuzen gaan protesteren en zij zwegen dus wijselijk. Enkele jaren later, in 1590, toen Axel, Terneuzen en Biervliet onder één bestuur werden verenigd, barstte echter de bom. Bij deze Unie werden de in 1584 door Terneuzen verkregen rechten niet alleen gehandhaafd maar nog verder uitgebreid en dit vonden de Axelaren blijkbaar toch wat al te verregaand! De Unie schreef zelfs voor, dat de Magistraat voortaan te Terneuzen zou zetelen! TEVEEL HOOI Qegrijpelijkerwijze voelde Axel zich door deze regeling heel erg tekort gedaan en betoogde, dat het niet aan ging, een plaatsje dat op haar eigen kosten was aangelegd en onderhouder en nog uas zes jaren een eigen rege ring had, zo te bevoordelen, boven een stad, die' reeds zeven eeuwen oud en beroemd was. Een klein beetje hielpen deze argumenten wel, want de acte werd in zoverre gewijzigd, dat ook in Axel weer een eigen Magistraat werd aangesteld. Na enige jaren bleek, dat Terneu zen teveel hooi op zijn vork genomen had. Langzaam maar zeker begon het weer te vervallen, terwijl Axel daar entegen weer opbloeide en op aan drang van Axel en Biervliet werd in 1600 het Unieverdrag weer grondig herzien. Het gezamenlijke college van Openluchtspelen te St. Jansteen CT. JANSTEEN was jarenlang het dorp der openluchtspelen in Zeeuwsch-Vlaanderen en na een paar jaar onderbeking wordt dit jaar de oude traditie hersteld, naar aanleiding van het zilveren pastóorsfeest van de zeereerw. heer J. Preyers. Op 30 Juli, 6 en 13 Augustus wordt in het prachtige openluchttheater het beroemde spel van de Engêlse schrij- ster Dorothy Sayers: „De IJver voor Uw huis" gebracht, in een uitstekend decor, groots van opzet, van Omèr Bertram, met medewerking van het bekende Caeciliakoor onder leiding van Willem Bartz; het geheel onder regie van drs. Louis Lockefeier, die vroeger in dit theater reeds drie spe len regisseerde. De IJver voor Uw huis, is een zéér moeilijk spel en eist goede tonelisten. Maar het spel is de inzet van alle krachten waard. Bernard Verhoeven spreekt ln zijn inleiding op dit werk van een magis traal spel. Het zal inderdaad de moei te lonen om dit werk te gaan zien, dat ongetwijfeld in de stille avonduren 'n grote indruk achterlaten zal. burgemeesters en schepenen zou uit 8 personen bestaan. Vier hiervan moesten uit Axel komen, terwijl Ter neuzen er drie en Biervliet er één moest leveren. De Burgemeester zou om het jaar uit Axel en Terneuzen afkomstig moeten zijn. De Baljuw bleef te Terneuzen wonen, maar moest te Axel en Biervliet een Luitenant aanstellen. Elke week zou recht wor den gesproken, de ene week in Axel de andere in Terneuzen, terwijl Bier vliet deze eer drie A viermaal 's ja ars deelachtig zou worden. Deze regeling voldeed echter evenmin en werd oor zaak van vele ruzies en geharrewar. Tensotte werd hieraan een radicaal einde gemaakt door de volledige er definitieve scheiding van Terneuzen, Axel en Biervliet. HET ZWAANTJE /-Jok het gehucht Het Zwaantje bij Terneuzen is historisch gebied Dit plukje huizen, tot in het midden Jfoals elke tak van sport haar hoog- tijdagen kent, heelt ook het bonte wereldje der internationale jachtbe- zitters deze en het stemt tot genoegen, dat ook Nederland hierbij is betrokken, doordat de befaamde „Pavilion d'Or" op regelmatige tijden Terneuzen ris aanloophaven heeft. Voor velen is de naam „Pavilion d'Or", hoewel men deze naam we! kent. toch een mysterie. Als men ech ter weet, dat deze internationale ster- tocht van motorjachten haar naam ontleent aan de door de Union Inter nationale Mononautique uitgeloofde wisselprijs een gouden wimpel welke wordt toegekend aan het jacht dat de verste weg naar de startplaats dit jaar Terneuzen dus heeft af gelegd, dan is hiermede met weinig woorden dit mysterie ontsluierd. Naast deze gouden wimpel worden prijzen uitgeloofd voor de langste non-stop- reis overzee, het kleinste jacht, dat over zee is gekomen, de grootste afge legde afstand over binnenwateren, het grootste aantal gepasseerde sluizen, het grootste aantal deelnemers van één jachtclub, enz. Zoals reeds gezegd, vindt dit jaar de start plaats te Terneuzen en wel op Woensdag 2 Augustus. De Engelse deelnemers zullen veelal te voren deel nemen aan de op 27 Juli te houden wedstrijd Engeland—Gstende. Te ver wachten is. dat de voorafgaande da gen reeds een groot aantal Belgische en Nederlandse jachten te Terneuzen ligplaats zal kiezen en dat deze deel- ELKE STREEK heeft zo zijn eigen plekjes, waaraan een oude en rijke historie is verbonden. Ook de Zeeuwsch-Vlaamse grond is rijk aan zulke plekjes en het is alleen maar jammer, dat vele van deze geschie denissen in de loop de rjaren in het vergeetboek zijn geraakt en men geen idéé meer heeft van wat zich eeuwen geleden daar soms heeft af gespeeld. Ieder schoolgaand kind leert wel de geschiedenis van ons land, maar de historie van eigen gewest of stad wordt veronachtzaamd. Zou in het algemeen de liefde Voor eigen streek niet groter zijn, ais men meer de geschiedenis ervan kende? der vorige eeuw Triniteit geheten, staat op eerbiedwaardige oude bodem en had eens een kerk in zijn directe nabijheid. De stichting van deze oude kerk is in oude, vergeelde oorkonden zo precies vastgelegd, dat we vandaag aan de dag weten, wat daar zes eeu wen geleden is gebeurd. Het begin van ons verhaal ligt in een ver verleden, Zeeuwsch-Vlaande ren zag er toen begin 1300 heel anders uit dan nu. Enkele grotere en kleine eilanden, wat schorren en slik ken en moerassen, afgewisseld en van elkaar gescheiden door brede stromen, was ai wat er toen van bestond. Het aaneengesloten gebied van d'Ee tot Hontenisse en van Hulst tot aan Cad- zand, zoals het Zeeuwsch-Vlaamse volkslied zegt, is pas veel later ont staan, Eén dier vele stromen droeg de naam van Blije en stroomde van Axel naar Neuzen. Voor eerstgenoemde plaats was deze stroom de verbinding met de zee. Niet ver van het punt waar de Blije in zee uitmondde, onge veer daar, waar nu het zwaantje ligt, verdeelde deze zich in twee armen. Tussen deze twee armen was langza merhand een schor ontstaan, dat ei gendom was van Maria van Artois, gravin van Namen, nauw verwant aan de toenmalige graaf van Vlaande ren, die hier regeerde. Deze Maria van Artois moet een werkzame en gods dienstige vrouw zijn geweest, want uit de oorkonden blijkt, da, ze, toen ze dit schor had laten bedijken en bewonen, ook aan de godsdienstige behoeften der opwonenden dacht. vreemdelingen hiervoor zeker wei groot zijn. Des avonds wordt door de har monie Terneuzen op de Markt een con cert gegeven. De voormiddag van 1 Augustus is bestemd voor geld wisselen, winkelen, enz., terwijl op de Middenkanaalarm met de watervleugelboot Hydrofin een demonstratie zal worden gegeven. Des middags gaan de deelnemers per au tobus r aar de boerderij van de heer J. de Putter te Axel, om daar de hoog staande Zeeuwse paardenfokkerij te gaan bewonderen. Tijdens dit bezoek wordt door de dames in Axelse dracht wafels met koffie aangeboden. Des avonds vindt de officiële ontvangst der deelnemers door het gemeentebe stuur van Terneuzen plaats. Burge meester Teilegen zal herinnerings bordjes uitreiken. In aansluiting hier op wordt een filmavond aangeboden met kleurenfilms over de attracties van Nederland zoals klederdrachten, bloemen en bloembollencultuur, land- schapsschoon enz. De tocht gaat dan verder over Ant werpen, Hasselt en Luik, waar eer regelmatigheidsproef moet worden af gelegd. Voor alle bootjes met een bui tenboordmotor wordt nog een handi cap-wedstrijd op de Maas gehouden Verder maken de deelnemers aan de ze stertocht dan nog een uitstapje naar de Belgische Ardennen, waar te Chaudfontaine de gouden wimpel en de andere prijzen zullen worden uit gereikt, Wie wil kan dan nog een tochtje maken naar de Boven-Maas nemers dus reeds dagen tevoren fleur ortlt dan georganiseerd door de aan Terneuzen zullen geven. ONTSPANNING VOOR DE DEELNEMERS. Tn de middag van 31 Juli wordt voor de deelnemers een demonstratie gegeven van een boogschutterswed strijd door leden van boogschutters verenigingen uit Zuid-Beveland. Daar deze schutters in nationaal costuum zijn, zal de belangstelling der vele ..Royal Yacht Club de Sambre et Meuse". Dank zij het initiatief van het Wa tersportcomité te Terneuzen, dat hier voor bergen werk heeft moeten verzet, ten, zal het bont gewemel van in zei- lercostuum gestoken jachtliefhebbers Terneuzen weer gedurende enkele da gen een geheel apart cachet geven en Terneuzen mag deze initiatiefnemers dan ook wel dankbaar zijn voor hun bemoeiingen. DE KERK VAN TRINITEIT ftp 19 Leptember 1336 wendde ze zich tot de bisschop van Utrecht en gaf deze te kennen, dat op grond, die -tot haar huwelijksgoed behoort, zowel door ebbe en vloed, als door der men sen arbeid op hare grote kosten een eiland is opgewassen, gewoonlijk het schor van Neusen bij Axle genaamd. Zij gaf ce bisschop te kennen, dat ze zich had voorgenomen met de hulp en ter ere van God dit schor te zul len bevolken met katholieke personen van beiderlei geslacht. Opdat de in gezetenen hun kerkelijke plichten zouden kunnen vervullen, verzocht zij de bisschop haar te willen toestaan hierop op hare kosten een kerk te mo gen stxhten. Deze toestemming werd haar verleend en zo zien we op 21 Ja nuari van het jaar 1340 Mgr. Everar- dus. vicaris van de bisschop van Utrecht kerk en kerkhof van Triniteit wilden Vele stormen zijn over dit Godsge bouw heengegaan en nu ruim zes eeu wen larti is er geen spoor meer van te herkennen. De kerk is reeds lang verdwenen, maar het kerkhof heeft langer stand gehouden. Tot op het eind van de vorige eeuw diende de dodenakker, die in 1340 is gewijd de gemeente Terneuzen tot kerkhof. Pas toen werd dit stukje grond aan zijn eeuwenoude bestemming onttrokken, tot weiland gemaakt en gevoegd bij de hoeve, die nu door de heer de Regt bewoond wordt. De familie de Regt is nog in het bezit van een oude kaart, waarop de plaats van dit kerk hof precies is aangeduid en daaruit blijkt, dat het gelegen heeft precies achter de enige huizenrij, die het Zwaantje rijk is, links van de weg als men van Terneuzen komt. De inrij poort naast het huis van de heer Smallegange diende eens tot ingang van dit kerkhof. NU de schutting, die voor het Middelburgse stadhuis stond, einde lijk is verdwenen, wordt ook van de buitenkant zichtbaar met hoeveel ijver er aan de restauratie wordt voortgewerkt. Binnen enkele weken zal het monumentale gebouw, voor een groot deel hersteld van de zware slagen, die in de oorlog werden toegebracht, in tegenwoordig heid van H.K.Il. Koningin Juliana en Z.K.H. Prins Bernhard, heropend worden. Deeds nu loont het alleszins de moeite eens rond te kijken in d; gerestaureerde zalen, waarin werklie den thans de laatste hand leggen ran het" grote werk dat zo vele jaren heeft geduurd. Hoewel de zijvleugel in de Noord straat nog een betonnen skelet is, waarin een mastbos van ijzeren stut- palen verhinderd een indruk te ver krijgen van de vormen die er aan ge geven worden, en de toren (met de foeilelijke klok!) nog droef herinnert aan de zwarte dag waarin Zeeland's fraaiste cultuurbezit zo hevig werd geschonden, is het toch verheugend dat er reeds zo veel gebeurd is en dat men in dit oude Stadhuis weer kan genieten van de weergaloze architec tuur van de grote bouwmeester. VOORNAAMHEID IN „GROTE HAL". Nu het bordes weer zichtbaar is, valt onmiddellijk de grote deur op. ge. schilderd in de Middeleeuwse kleuren Deze toegang is echter niet definitief; er zullen andere, nieuwe deuren komen en vat ïen binnen op dit gebied ziet, vestigt wel de indruk dat deze een ver fraaiing zullen betekenen. De Grote Hal. waarin men na bin nenkomst het eerste komt, imponeert reeds direct door zijn grootse, voor name ruimte, sober doch uiterst smaakvol gemeubileerd. Een „dam- bordvloer" van leisteen en travertin schept de sfeer welke bij zo'n gebouw behoort. Jammer is, dat de ramen nog slechts noodvoorzieningen zijn. De de finitieve glas-in-lood ramen zullen bij de heropening nog niet gereed zijn. evenmin als de nieuwe buitendeuren. Langs de wanden treft men ver schillende tegeltableaux aan en aan de zoldering komen nog, behalve Ge zo goed mogelijk weggewerkte electri- sche lampen, twee oude koperen kaar senkronen,. Vier grote kasten, waar onder een eiken sacristiekast uit de 17e eeuw, geven de ruimte een voor name indruk. Natuurstenen kapitelen, voorstellende verschillende ambachten en beroepen die Middelburgs bewoners uitoefenen, dragen de zware eiken bal ken van 't plafond en op verschillen de plaatsen is een kunstzinnig smeed ijzeren hekwerkje aangebracht, zoals bijv. in de hoek bij de wenteltrap, die toegang geeft tot de publieke tribune van de raadszaal en de omloop van de courtoren. Zo veel mogelijk heeft men verme den de tegenwoordig onmisbare ele menten in het oog te laten springen. Zo zijn de radiatoren van de centrale verwarming in nissen met zitbankjes weggewerkt terwijl de afvoer van de lucht geschiedt door gaten in de muur welke niet opvallen door vorm of door een rooster. MONUMENTALE INDRUK Liet zou veel te ver voeren alles te vertellen van het fraais dat in het Stadhuis te zien is. Reeds de en kele zalen die nu zo goed ais gereed zijn, zouden een urenlange bezichti ging waard zijn en een complete be schrijving zou vele kolommen vergen Niettemin willen we toch een indruk geven van wat het meeste treft. De trouwzaal, achter de Grote Hal, doet in architectonische schoonheid niet onder voor deze hal. Grote gobelins en enkele schilderijen sieren de wan den. Een prachtige natuurstenen schouw met uitgehouwen versieringen en ingemetselde, gebeeldhouwde pla vuizen geven ook hier weer de voor naamheid. Hier stellen de kapitelen, in cleze zaal zeer toepasselijk, geboor te, jeugd, huwelijk en ouderdom voor. Het moet de Middelburgers wel een vreugde zijn. temidden van een mid deleeuwse pracht als hier bijeen ge bracht is in het huwelijk te treden! Alle natuursteen, welke bij de res tauratie is gebruikt, is het zg. Franse Vaurignon, een fraaie, harde steen soort, die uitnemend past in de sfeer van dit orde gebouw Ook in de Burgerzaal, een verdie ping hoger gelegen, wordt nog hard gewerkt. De enorme zaal wordt monu mentaal overkoepeld door een fraai eiken tongewelf, dat deze ruimte een welhaast kathedrale aanblik geeft. Hier is men bezig de vensters in de originele toestand te brengen. Ook hier wordt glas-in-lood gebruikt, ter wijl de helft van de ramen afgesloten kan worden door eikenhouten „deur tjes" De zaal zal worden gemeubeld met verschillende tafels en stoelen. Daarboven worden drie grote koperen kronen gehangen. De trots van de kamer van Burge meester en wethouders is een rijk-ge beeldhouwde ..pui", een wandbetimme- ring met drie zware deuren, waar van de middelste toegang geeft tot de raadszaal. De schouw valt hier op door de twee tegeltableaux, voorstel lende I'annibal en Schipion. LEST BEST: DE NIEUWE RAADSZAAL! p venals een fijnproever het beste tot het laatste ogenblik bewaart, heb ben we met opzet nog gezwegen van de raadszaal van het Middelburgse stadhuis, alhoewel we er tijdens oi^e wandeling al eerder langs gekomen waren. Reeds na de eerste stap over de drempel van deze fraaie vergader ruimte, blijft men getroffen stil staan om de wonderlijk geslaagde harmonie van oude bouwkunst en moderne In richting te bewonderen. De tafel voor Burgemeester en wethouders, het ..hoefijzer" voor de raadsleden en in het midden daarvan het tafeltje van de stenograaf, dit alles is op luxueze wijze uitgevoerd in warmkleurig ma honiehout. ,.Tegendraads''-ingelegde sterren van wisselend helderwit ahorn diepzwart ebben- en glinsterend rood rozenhout onderbreken de grote vlak ken en ,even 'n eigenaardige synthese tussen speelsheid en voornaamheid. Over dit alles ligt de diepe glans van de politoer-laag, door vakkundige han den en met veel geduld aangebracht. Ook de stoelen (die van B. en W. met een „burgje" op de rugleuning) zijn fraai uitgevoerd, zowel in hout als stoffering en tevens hebben be langstellende burgers en verslaggevers gemakkelijke en mooie zitplaatsen. Langs de wanden komen nog wand- armtn. waaraan de lampen bevestigd zijn en goudkleurige gordijnen zullen het fraaie interieur, gevat in de fraaie lijn van Keldermans' schepping, vol maken. De gerestaureerde zoldering is op de betonnen balken bewerkt met schlablone-figuurtjes, die een geslaagd wit-zwart effect te voorschijn toveren. Tegen de muur links van de bur gemeesterszetel, is een enorme repro ductie van het Middelburgse wapen aangebracht, en daarnaast staat in Gotische letters, duidelijk zichtbaar voor alle raadsleden „Wie sal 't maecken, dat niemand 't kan laecken". Neen, dit is inderdaad een moeilij ke opgave, doch het lijkt ons in een zo weldadige sfeer voor de Middelburg se raadsleden een eenvoudiger opgave dan voor hun collega's die het in een minder fraaie omgeving moeten pro- baren!

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1950 | | pagina 3