V.S. zetten ook landmacht in MacArthur, ongekroonde keizer van de Pacific Kuip, die meer symbolisch dan materieel is Excommunicatie- decreet Kracbiig geluid OPERATIES VAN AMERIKAANSE LUCHTMACHT IN N00RD-K0REA Troepen al onderweg Huurwet aange nomen Man achter bamboe DAGBLAD VOOR Wisselende bewol king INDIA EN PAKISTAN DOEN MEE", EGYPTE EN ZWEDEN NEUTRAAL Soewon gevallen Eerst Moerdijkkanaal, dan Benelux-accoord Verlenging Vóór-Unie? Uitwisseling Kardinaal Mindszenty Regeringsverklaring over Korea Sigaren worden vrij van omzetbelasting Eerste H. Maria Goretti- kerk van Nederland Gevallen in Indo nesië DE MAN, DIE KOREA REDDEN MOET „Amerika9s grenzen liggen in Azië. Wij kunnen evenmin Azië aan het communisme over leveren als Europa X ZESDE JAARGANG No. 1729 Hiteave- f-7. Uitgevers Mij. Neerlandia. V ^rhiint elke werkdag. Bureau: Breda, Eeieerstraat 16, Tela Redactie 8181, Admini- rfratie 8?'8- Redactieraad: A. F. J. Aernoudts, frï v.Hootegem, Mr.Dr.A.J. J.M. Mes, Mr. tt j t de Rechter, L. J. v. 't Westende. Hcofiiredaeteur: J. J. H. A. Bruna. Abonpe- mentsPriis hij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal. -er post i 4.75, per week (uitsluitend bij Jiiet- postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent, pojtrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland ZATERDAG 1 JULI 1950 Aavertentieprijs voor de gehele oplage 0.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen t 0.60 per m/m)Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent per m/m extra, incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintjewordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet verlangen- af te geven, worden vernietigd (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22, Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 45, Telefoon 234?) (Advertentie) Weersverwachting, geldig tot vanavond: Wisselende bewolking met slechts enkele verspreid optre dende buien. Matige, tijdelijk vrjj krachtige Westelijke wind. Ta melijk koel weer. Vandaag: Zon onder 21.03 uur. ®P 22.55 uur. Morgen: Zon op 4.24 uur. Maan onder 7.08 uur. Üvïl onder 21.03 uur. Maan op 23.14 uur. Maandag: Zon op 4.25 uur. Maan onder 8,34 uur. Het leger van generaal Mac Arthur in het Verre Oosten bestaat uit de eerste cavalerie-divisie, de zevende infanterie-divisie, de 24ste en de '15ste infanterie-divisie. Voor alle troepen in het Verre Oosten is de alarmtoestand afgekondigd. De Amerikaanse grondstrijdkrachten in Japan zijn gestationeerd in Okina wa en op andere eilanden van de Ryoekoe-reeks en voorts op de Plii- lippijnen. Het leger heeft bovendien 8000 man in Hawaii. Het is niet bekend welke eenheden naar Korea gedirigeerd zullen worden SPECIALISTEN. PRESIDENT TRUMAN heeft machtiging gegeven tot het ge bruik van landstrijdkrachten in Korea. Verder heeft Truman machtiging gegeven tot operaties van de luchtmacht in Noord- £orea. Truman heeft ook bevel gegeven tot het uitvoeren van een blokkade van de gehele Koreaanse kust door de vloot. India en Egypte nemen in dit conflict een geheel verschillend stand punt in: India doet evenals Pakistan, mee aan de uitvoering van 't be sluit der V. N. en Egypte heeft verklaard neutraal te blijven. Dit laatste geldt ook voor Indonesië en Zweden. In totaal spraken zich 15 leden uit vóór de resolutie. rpRUMAN verklaarde, dat Mac Ar- thur gemachtigd was om „bepaal de steunverlenende eenheden van de landstrijdkrachten" te gebruiken. Hij zeide, dat de genomen besluiten in overeenstemming waren met „het door de Veiligheidsraad van de V. N. gedane verzoek om steun aan de Ko reaanse republiek bij het terugdrijven van de Noord-Koreaanse invallers en bij het herstellen van de vrede in Korea". Generaal Mac Arthur heeft 123.000 man tot zijn beschikking, doch slechts een klein gedeelte hiervan zou be schikbaar zijn voor de werkelijke strijd. DE DIESEL, die gisterenmorgen om half acht op het baanvak Hoogeveen- Meppel reed, kreeg 20 minuten ver traging. Er was rookontwikkeling on der een der treinstellen .De N. S. deel den mee, dat dit een gevolg was van het vastlopen van een rem. Daarin behoeft niets verontrustends te wor den gezien. DE HOTELIERS in Friesland passen door middel van bonnen „uitwisseling van koffiemaaltijden" toe ten behoeve \an toeristen, die trips maken en bij voorkeur geen lunchpakket meetor sen. QUEUILLE, de Franse Kabinetsforma teur, heeft in de Nationale Vergade ring zijn programma uiteengezet en het vertrouwen gevraagd. Hij ging voornamelijk uit van „een grotere Europese eensgezindheid door middel van het Plan-Schuman". ITALIË heeft op basis van wederke righeid twee studiebeurzen voor Ne derlandse studenten ter beschik king gesteld, groot 34.000 lires. Inlich tingen bij het Departement van O. K. en W. D-. KRUIPENDE POP van een Lon- dens fabrikant is ideaal speelgoed. Een andere pop, thans in de handel, snik. bij knijpen, huilt bij slaan en lacht bij strelen. „VADER EN ZOON" van de schilder Ouborg schijnt tenslotte toch een fa milieportret te zijn. Nadat het ver kocht heette te zijn, heeft de vrouw van de schilder deze koop ongedaan gemaakt, omdat ze het schilderij met wilde missen. We kunnen ons dat zo echt voorstellen! HET TREINVERKEER Noord-Zuid zal wegens werkzaamheden aan de spoorbrug te Zaltbommel van 29 tot 31 Juli worden geleid over Nijmegen en Roosendaal. HET VERMOGEN van ex-Koning Vic tor Emmanuel, meer dan een millloen pond sterling, zal aan de familie wor den teruggegeven. De Italiaanse Re publiek eiste de erfenis op. Deze eis werd afgewezen. ONZE GEZANT te Kopenhagen zal waarschijnlijk worden mr. J. J. B. Bosch Ridder van Rosenthal, thans gezant te Bern. DE „EMPIRE BRENT" en de „Fair- sea" worden met burgerpassagiers uit Indonesië Zondag in Rotterdam ver wacht. Ontscheping Maandag resp. om 8 en 11 uur. DE „CORONA", een Belgisch kust vaartuig op weg naar Rostock, moest op telefonische order de dichtstbij zijnde haven binnenlopen. Dit was Delfzijl. Er waren nl. 200.000.000 Ame rikaanse sigaretten aan boord, die nog eens overgeteld moesten worden. Daar was de douane een hele dag zoet mee. Tenslotte bleek, dat er 750.000 siga retten teveel waren! XWÜER werd gemeld, dat eenheden van het landleger reeds op weg zijn naar Korea. Volgens onbevestigde berichten uit Tokio zal generaal Mac Arthur van daag beginnen troepen per vliegtuig naar Korea te zenden. Zij zouden zich naar Soewon bege ven, het vooruitgeschoven hoofdkwar tier van de Amerikanen, 35 km. ten Zuiden gelegen van het punt waar de Noord-Koreanen over de rivier de Han zijn getrokken. Naar men meent zullen vooral spe cialisten op het gebied van tankbe- strijding en technici gezonden .vorden ter versterking van het zwakke punt van de Zuid-Koreanen. Tokio, aldus Reuter, gaat hoe lan ger hoe meer op een oorlogsbasis lij ken. De Canadese premier St. Laurent, heeft meegedeeld, dat aan drie torpe- dobootjagers in de Stille Oceaan op dracht is gegeven zich gereed te hou den om bij Korea in actie te komen, indien dit nodig mocht zijn. De sche pen, welke gestationneerd zijn op de basic van Vancouver Island, zouden echter niet binnen drie weken ter plaatse kunnen zijn. Tot de landen, welke rechtstreeks aan Trygve Lie's oproep gehoor leb ben gegeven, behoren Uruguay, Bel gië, Nederland, het nationalistische China, Nieuw-Zeeland, Australië Bra zilië, Turkije en de Dominicaanse Re publiek. VERLOOP VAN DE STRIJD. TN EEN communiqué van Mac Ar- thur's hoofdkwartier wordt ge zegd, dat Amerikaanse bommenwer pers langs de Han troepenconcentra ties, rivierschepen, tanks, convooien en wegen getroffen hebben. Ongeveer 15 tanks werden buiten gevecht gesteld. Gevechtsvliegtuigen hebben het vliegveld Kimpo (dat dus niet door de Zuid-Koreanen heroverd blijkt te zijn) beschoten. De dag te voren, aldus het communiqué, was het vliegveld zwaar door Amerikaanse bombardementen beschadigd. Twee Noord-Koreaanse vliegtuigen werden neergeschoten. Volgens de „Straits Times" (Singa pore) heeft admiraal Sir Patrick Brind, opperbevelhebber in het Verre posten, verklaard, dat de Britse vloot reeds deelneemt aan de operaties. Hij ging niet in op de vra'ag of zij reeds „in actie" was geweest. De vloot, zo zeide hij, bleef nog steeds haar taak in de wateren van Hongkong vervullen. yOLGENS onbevestigde be- S richten, die te Tokio ontvan- 5 gen zijn, is Soewon, de zetel van de vooruitgeschoven post van het S Amerikaanse hoofdkwartier in 2 Korea in handen van de N.-Kor- i reanen gevallen. J Generaal Mac Arthur, die het J bericht niet kon ontkennen of bevestigen, heeft alle vluchten van Japan naar de stad afgelast. "MA NOG enkele amendementen te hebben behandeld, die werden verworpen, aanvaardde de Tweede Kamer het ontwerp Huurwet z.hst., met aantekening, dat de communisten geacht willen worden te hebben te gengestemd. De huren gaan dus met 15 procent omhoog. De Kamer komt 11 Juli opnieuw bijeen. STANDPUNT ANTWERPSE KAMERLEDEN TYE ANTWERPSE volksvertegen- woordigers Joris en Koninckx heb ben op 29 Juni een brief gericht aan de burgemeester van Antwerpen, waarin zij deze verzoeken alle Ant werpse volksvertegenwoordigers en senatoren in vergadering bijeen te roepen voordat de Beneluxconferen- tie op ministeriëel plan zal worden gehouden. In deze brief leg jen beide volks vertegenwoordigers er de nadruk cp, dat geen enkel Antwerps parlements lid het Benelux-accoord kan goedkeu ren zolang Nederland niet heeft toe gezegd „door het graven van het Moerdijkkanaal de schade goed te zul len maken, die de Belgische scheep vaart thans lijdt als gevolg van het supprimeren van sommige normale waterwegen in de delta van Schelde en Rijn". TYE BELGISCHE REGERING heeft voorgesteld de vóór-unie van de Benelux voor de duur van twee a 3 maanden te verlengen. Tot nog toe is men te Brussel nog niet op de hoogte van de Nederlandse reactie dienaan gaande. Men is evenwel van oordeel, dat zelfs zonder uitdrukkelijk accoord de handelsbetrekkingen tussen de beide gebieden tot nader order zullen worden voortgezet, zoals voorheen. De aanstaande Benelux-conferentie, is thans bepaald op 29-31 Juli te Oost ende of Spa. Goed bedoeld voorstel: ■yERSCHEIDENE prominente Hon gaarse vluchtelingen hebben een schrijven gericht aan generaal Franco, waarin zij er op aandringen, dat de regering van Spanje pogingen zal doen een aantal Oost-Europese communisti sche leiders, die in Spanje gevangen worden gehouden, uit te wisselen te gen Kardinaal Mindszenty. Het schrij ven doet een beroep op de geest van de christelijke traditie in Spanje en spreekt de verwachting uit, dat er langs diplomatieke weg stappen zul len worden ondernomen. Op dit schrijven heeft de Spaanse regering nog niet geantwoord. In wel ingelichte kringen is men echter van mening, dat het goed bedoelde voor stel een volkomen ondeskundigheid van de communistische mentaliteit verraadt. TAR. DREES verklaarde gisterenmid dag in de Tweede Kamer, naar aanleiding van de Regeringsverkla ring over Korea o.m.: De hulpverlening van Nederland zal in wezen meer symbolisch dan ma terieel zün. Afgescheiden van het be lang, dat Nederland heeft in de Paci fic, geldt ook: het handhaven van de grote gedachte der collectieve veilig heid. Onze bijdrage zal een uiterst be- scheidene zijn, maar toch moeten we onze deelneming verlenen. Onze bij drage zal naar de omvang beperkt zijn en naar spr. mening zal ze het ook moeten zijn ten aanzien van de plaats van optreden. Op het ogenblik heeft men allen te maken met de resoluties van de Veiligheidsraad. Uitsluitend ter zake van Zuid-Korea zal medewerking wor den verleend. Men moet dit niet zien als een oorlog, maar als een hulpver lening. MOTIE ROMME. T)II ALLES diende als antwoord op wat de sprekers over de verkla ring van de Regering hadden op te merken in de hen toegemeten 30 mi nuten per fractie. Mej. Klompé sprak namens de K.V.P., de heer Weiter voor zijn partij, terwijl voor iedere fractie een lid van de Kamer het ge stoelte beklom. Er kwam een motie van de communisten, die met 6 stem men voor en 63 tegen werd ver worpen. De heer Romme diende een motie in, mede ondertekend door v. d. Goes van Naters (P. v. d. A.), Schouten (A.R.), Tilanus (C.H.) en Korthals (V.V.D.), waarin instemming met de verklaring werd betuigd. Deze motie werd aangenomen met 59 tegen 6 stemmen (Comm.). De heren Zandt, van Dis en Weiter hadden vóór de stemming de zaal verlaten. Volgens het Indonesisch persagent schap Antara zal een van de drie Ne derlandse torpedobootjsgers, die zich in de Indonesische wateren bevinden, naar Korea vertrekken. Dit werd door dr. Hirschfeld aan Moh. Hatta mee gedeeld. Het doel van de hulpverle ning van Nederlandse zijde zou dan zijn, mede te voorkomen, dat nog meerdere communistische invasies plaats zouden vinden. 7 H. DE PAUS heeft afgekondigd dat bij decreet van 29 Juni 1950 automatisch geëxcommuniceerd zullen zijn degenen, die: 1. „Samenzweren tegen de wettige kerkelijke autoriteiten of die pogen de macht van deze 'autoriteiten te on dermijnen. 2. Die een kerkelijk ambt, beneficie of waardigheid bezetten zonder ca nonieke aanwijzing daartoe overeen komstig de heilige canon, of die zich aldus laten installeren of een derge lijke positie onwettig behouden. 3. Die rechtstreeks of onrechtstreeks aan deze twee misdaden deelnemen". CINDS enige weken is men bezig 13 met de aanleg van de meer- dijk van de Oosterpolder op drie plaatsen in het IJselmeer, nl. ten Zuiden van het Keteldiep, ten Westen van het Keteldiep en in de omgeving van de toekomstige hoofdstad van de polder. Het zal zeven jaar duren voor de Oosterpolder is drooggelegd. Zes jaren zijn nodig om dit gebied groot 50.000 H.A. in te dijken, en één jaar voor de drooglegging. Met baggermolens wordt een ge deelte van de slappe lagen, waar uit het bovendeel van de IJsel- meerbodem bestaat, ter plaatse van de toekomstige dijk weggebag- gerd, en door zand vervangen. (Boven). Een overzicht van de opslag plaatsen aan de Schokkerhaven, waar 12.000.000 kilo steen en 700.000 bossen rijshout en andere materialen in de loop der jaren zijn verzameld. De huisjes langs het water zijn slechts stapels ijs- hout. (Onder). Duurdere sigaretten nog duurder TvE KLEINHANDELSPRIJS van si- garen zal een vermindering van belastingdruk van ongeveer 6 procent ondergaan, wanneer het thans inge diende ontwerp wet wordt. Daarin stelt de minister voor tijdelijk de Om zetbelasting cp sigaren te deen ver vallen. Dit zal aan de schatkist f 21 millioen kosten. Daartegenover staat dan, dat de Minister de Omzetbelasting op siga retten, die duurder zijn dan 3 cent, wil verhogen met ongeveer 2.3 pro-) cent. Dit zal dan rond f 18 millioen opbrengen. Deze ramingen gaan uit van een Omzetbelasting van 3 pro cent. Deze maatregelen zijn bedoeld om op zo kort mogelijke termijn een ein de te maken aan de noodtoestand in de sigarenindustrie, waarin dit jaar enkele duizenden arbeiders met een langdurige, zo niet blijvende werk loosheid werden bedreigd. TAE PAS opgerichte parochie Nulland te Kerkrade zal als eerste van Nederland toegewijd worden aan de H. Maria Goretti. De Bisschop van Roermond heeft Nulland deze nieuwe Heilige aangewe zen als Patrones. Hier zal dus ook de eerste Maria-Gorettikerk van Ne derland verrijzen. Thans bestaat deze kerk nog slechts op papier. "TjE REGERING maakt bekend, dat tot haar leedwezen het volgende verlies in Indonesië is gerapporteerd: Kon. Landmacht: Gesneuveld 16 Mei 1950, korpo raal Th. H. Proost, afkomstig uit 's-Gravenhage. R. I. P. J£EN UUR en 25 minuten lang stond Zondag de 70-jarige Douglas Mac Arthur bij het telex-apparaat, de schrijfmachine in Tokio, die regel recht is verbonden met Washington. Het gezicht van deze Oppercom- mandant van de geallieerde strijdkrachten in het verre Oosten staarde ernstig naar de letters, die driftig neersloegen op het papier. Zijn enige „baas", president Truman, gaf hem opdracht onder zijn leiding de ope raties te beginnen om de Zuid-Koreanen te helpen in hun strijd tegen de communistische Noorderlingen en andere gebieden als Formosa en de Philippijnen voldoende veilig te stellen. \T7IE IS deze MacArthur, die in Ja pan de „Yankee-keizer van Nip pon" wordt genoemd? Een krijgsman? Een staatsman? Vijf jaar geleden stond hij op het dek van de „Missouri" toen een groep je kleine, gele mannen hem de capitu latie van Japan kwam mededelen. Nu vinden we hem in zijn eenvou dige werkvertrek druk bezig. Hij zit er zeven dagen per week. Ziekte kent hij niet; de laatste 35 jaren heeft hij geen dag op het appèl ontbroken. Een energieke kop („net een w. oude filmheld", zeggen sommigen) kijkt je aan met de blik van een ech te West-Pointer en hij formuleert zijn gedachten zonder aarzeling: „Amerika's grenzen liggen in Azië. Wij kunnen evenmin Azië aan het communisme overleveren als Europa. Zowel in oorlog als in vrede moeten wij op beide fronten vechten, ondanks i"'t, wat in China is gebeurd, hebben we hier nog een kans. Wij hebben de unieke gelegenheid het Japanse volk tot een goede samenleving te brengen. Ze hebben hier een oud gezegde: zo als het met Japan gaat, zo gaat bet met Azië. Over de geschiedenis ven de volgende honderd jaren zou hier, in het Oosten, de beslissing kunnen vallen GEEN DICTEE LIET EERSTE ontwerp van hun nieuwe grondwet aanschouwden de Japanners in het duidelijke, ou derwetse handschrift van MacArthur. Zijn besluiten en aanwijzingen schrijft hij allemaal zelf, want hij houdt niet van dicteren. Geen telefoontoestel staat op zijn bureau; als hij iemand nodig heeft, drukt hij op een der knopje^ in zijn nabijheid. In het vorstelijk voormalige gj- zantschapsgebouw van de Ver. Staten woont MacArthur met zijn 19 jaren jongere vrouw en hun 12-jarige zoon. MacArthur heeft iets met Churchill gemeen; hij is in zijn eentje even spectaculair en hij voelt de band met de historie. Ook heeft hij een zintuig voor gevaar en drama. Hij ontwikkelt zichzelf met donderende algemeen heden; soms lijks het of hij zojuist een speciale hemelse boodschap heeft ontvangen. Maar weinigen die met hem in aanraking kwamen, zijn aan de indruk ontkomen, dat hij inderdaad een groot man is. FALEN EN SLAGEN y iEHIEB wait vorig jaar een van zijn bezoekers schreef aan het week blad „Time": „De audiëntie was minder opwin dend, dan ik me had voorgesteld. Hij heeft een oom-achtige soort vriende lijkheid en terzelfdertijd handhaaft hij de waardigheid van leeftijd en po sitie. Ik kan me geen andere Ameri kaanse generaal voorstellen, die zo zijn stem kan doen dalen en, peinzend in de verte starend, zegt: We zouden hier kunnen falen, maar ieder die waarlijk de godsdienst in zijn hart draagt, moet geloven, dat wij kunnen slagen en dat we een eerbiedige hou ding dienen te bewaren voor het won der van wat hier in Japan is gebeurd" Toen MacArthur, aldus Time, het werk, dat de Ver. Staten in Japan tot stand hadden gebracht overschouwde, sprak hij over „een mijlpaal in de op mars der mensheid." Toeschouwers met een minder meeslepende visie zul len deze beoordeling voorbarig vinden. Maar velen zullen het ermede eens zijn dat de Ver. Staten en MacArthur zich behoorlijk van hun taak hebben ge kweten ondanks de fundamentele fou ten die in de eerste tijd van de bezet ting werden gemaakt. MAC ARTHUR EN SINGMAN RHEE, PRESIDENT VAN KOREA. „We zouden hier kunnen falen, maar. MACARTHUR-STIJL IN HET algemeen zijn de Japanners zeer dankbaar gestemd ten opzich te van de Amerikanen; maar van een militair bestuur moeten ze evenveel hebben als welk ander volk ook. Een populaire grap onder de Japanners die Engels verstaan kent aan de let ters G.H.Q. (Generaal Head Quarters Algemeen Hoofdkwartier) de bete kenis toe; „Go Home Quick" (Ga gauw naar huis). Ongetwijfeld zou Japan een meer ervaren economische administrateur dan Douglas MacArthur kunnen ge bruiken. Maar de winst ervan zou wor den teniet gedaan door het verlies van ieder, die getoond heeft, dat hij een echte bezieler voor het vertroebelende Japanse volk kan zijn. De Japanners noemen MacArthur „Nieuwe Man Achter het Bamboe Scherm" (De Japanse Mikado's waren gewoon, zich tegen de blik van gewone stervelingen af te schermen). Thans ziet het volk Hirohito eer dan MacArthur; maar ze weten, dat hij hun lot bestiert. Vorig jaar, toen de tweede verjaardag van de Japanse grondwet werd gevierd, gai MacArthur een typische MacArthuriaanse bood schap uit. Deze luidde: „Dit zijn vruchtbare jaren geweest Uw uitverkoren architecten en bou wers hebben ijverig gewerkt aan het bouwen van een citadel van vrij heid.... In deze twee jaren heeft het karakter van de bezetting zich gaan deweg gewijzigd van de starre onbuig zaamheid van een militaire operatie in de vriendschappelijke leiding van een beschermende macht.... Het is mijn doei deze overgang voort te zet ten in gelijke snelheid als gij het ver mogen verkrijgt, de toekomstige ei gen verantwoordelijkheid te dragen.... Ik doe een beroep op elke Japanse burger.... het gemenebest te beveiligen door onverminderde waakzaamheid te gen afbrekende aantasting van opvat tingen, die niet geloven aan de men selijke wijsheid, schadelijk zijn voor de persoonlijke waaidigheid en de in dividuele vrijheid willen onderdrukken. Er kan geen hoger menselijk doel be staan (Van een bijzondere medewerker) CINDS zijn optreden als president der Verenigde Staten van In donesië heeft ir. Soekarno er be hagen in geschept telkenmale op de meest duidelijke wijze de we reld mede te delen dat het merde- ka-ideaal der R.I.S. niet is ver wezenlijkt, vóórdat Nederlands Nieuw-Guinea als laatste parel aan de vrijheidskroon zal zijn toege voegd. Tallozen in den lande hebben zich met groeiende wrevel afge vraagd, wanneer de Nederlandse regering haar stilzwijgen op dit, voor Nederland zo uiterst gewich tige punt, zou verbreken. Nog be trekkelijk onverwacht is dit ge beurd door de verklaring van mi nister van Maarseveen in de Eer ste Kamer. Zijne Excellentie heeft, niet als scherpe jurist of vlotte optimist, maar als zakelijk woord voerder der regering, onomwonden mededeling gedaan van de ziens wijze van het kabinet, dat alles er voor pleit, de souvereiniteit van Nederland over Irian ook na af loop wan 1950 te bestendigen. Eindelijk heeft dus het lang verwachte, bijkans afgeschreven, krachtige geluid weerklonken. Ne derland heeft bij monde van zijn minister van Uniezaken en Over zeese Rijksdelen stelling genomen tegen het streven van Soekarno om, of het Iriaanse volk dit nu wenst of niet, het Iriaanse land onder de machtssfeer van Djocja te brengen. In Nederland zelf Is het thans bepaalde regeringsstandpunt onge twijfeld door de grote meerderheid des volks met warme Instemming begroet. Niet slechts in de kringen van het Comité Rijkseenheid, en de aanverwante verenigingen die Nieuw-Guinea voorstellen als het „nee plus ultra" op het gebied der kolonisatie-mogelijkheden. Even sterk zullen de woorden van de heer van Maarseveen weerklank hebben gevonden bij en dank baarheid hebben verwekt in de harten van al die tienduizenden Nederlanders, die er zich terecht óp beroemen, oud-Indischgast te zijn en die, om geen enkele andere reden dan dat zij onzelfzuchtig houden van heel dat enorme land onder de keerkringen, verheugd zijn over het zelfbeschikkings recht dat straks aan Nieuw-Gui nea wordt aangeboden. Tegelijkertijd zal de verklaring ln de Eerste Kamer voldoening hebben gewekt bij de Australische regering terwijl men er ook ln de Verenigde Staten aandacht aan zal hebben besteed al blijkt die voors hands nog niet'uit perscommenta ren. ^ederland behoeft er zich niet voor te schamen dat een ont plooiing en ontwikkeling van alle mogelijkheden die in het enorme eiland Nieuw-Guinea aanwezig zijn onmogelijk tot het hoogste rendement kunnen voeren indien de daarvoor vereiste reuzenarbeid alleen en uitsluitend door het ei gen landje zou worden verricht. Van de bevolking van Irian kan men een zaakkundige economisch direct zoden-aan-de-dijk-zettende bijstand niet verwachten noch ook verlangen. De Papoea's hebben in komende decennia nog werk ge noeg aan hun zelfontwikkeling en moeten derhalve als volwaardige medewerkers aan een landsipbouw voor onafzienbare tijd ln reserve blijven. Voordat Nieuw-Guinea zover zal zijn dat het weloverwogen en met oordeel des onderscheids zal kun nen bepalen, wét op grond van de uitdrukkelijke volkswens haar uit eindelijke status in de wereld zal moeten worden, moet een ontzag lijke hoeveelheid arbeid worden verzet. Die komt voor het grootste deel te rusten op de schouders van Nederland, daarbij zo mogelijk te seconderen door Amerika en Aus tralië. Een blik op de kaart toont uitgestrekte witte stukken nog vol komen maagdelijk terrein, waarin nog nimmer een exploratieploeg is doorgedrongen. Wel is reeds aan de hand van in de opengelegde ge- biedsstroken verzamelde geologi sche gegevens vastgelegd, dat ook het nog onbetreden binnenland bo demschatten moet verbergen, die kapitaalsinvestatie op grote schaal aantrekkelijk zullen maken. Té zeer heeft de wereld behoefte aan verwerkbare ertsen, om besluite loos te blijven staan voor de explo ratie van enorme gebieden waarin men mogelijkheden tot aanvulling van de wereldertsvoorraad aanwe zig weet. J)at met name het kapitaal zich tot nog toe niet, of vrijwel niet, actief voor Nieuw Guinea heeft geïnteresseerd, is aanvaardbaar als men zich herinnert, hoe sinds de dag, waarop de eerste besprekin gen over een aan het vroegere Ne- derlands-Indië toe te kennen sou vereiniteit aanvingen, Nieuw-Gui nea politiek zwevend is geweest. Nu is dat anders geworden. In een tweede artikel hopen we daarop nader in te gaan. G. DE MIJNWERKERS van Zuid-Wales hebben tegen de eerste helft van Augustus een algemene staking aan gekondigd.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1950 | | pagina 1