Volk en Koningin één Niemand Had op zo'n zo(o)n gerekend OP HARTELIJKE WIJZE VIERDE HEEL NEDERLAND KONINGINNE-DAG MEE COMMUNISTEN EN SOCIALISTEN Weer een auto door trein gegrepen Dodelijk schot van een maréchaussée Het wederopbouwplan van Middelburg Openbare zeden EEN KLEURIGE FILM DRAAIDE VOOR HET PALEIS SOESTDIJK zetten betogingen op touw Symbool en waarborg KEES DE RUYTER Europees kampioen biljarten Meer bewolking Een Mei in het buitenland De ene „parade" nog groter dan de andere Zuid-Molukken richt zich tot de U.N.O. Prins Bernhard naar Amerika vertrokken ME1 de K.L.M.-Constellation „En schede" is gisterenavond Prins Bernhard naar Amerika vertrokken. Eindelijk mag de raad het vaststellen Onjuist bericht GENERAAL HOWZE BRACHT VEEL ZUIDERLINGEN THUIS Beiden waren stralend en hartelijk Deze maand 14.500 man terug AL3 MEN intussen wil Wfcten. tot welke consequenties een der gelijk „liberaal" standpunt leidt, moet men eens kennis nemen van een rechtszaak, welke zich dezer dagen in Middelburg heeft afge speeld. Het eerste bedrijf had zich al voltrokken voor de kantonrech ter te Terneuzen. Een winkelier was daar veroordeeld tot 25 gul den boete, omdat hij zinnenprik kelende lectuur in voorraad had. En wel exemplaren van een twee tal tijdschriften, welker namen we niet zullen noemen, maar die door leder normaal-denkend mens als verderfelijke prikkellectuur zullen worden beschouwd. De veroorde ling te Terneuzen geschiedde op grond van een gelukkig daar be-' staande gemeentelijke verorde ning. ZESDE JAARGANG No. 1679 Uitgave: N V. UitgeversMij. Neerlandla. Verschijnt elke werkdag. Bureau; Breda, Reigerstraat 16, Tél.: Redactie 8181, Admini stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts, C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr. H. B. L. de Rechter, - L. J. v. 't Westende. hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne mentsprijs bij vooruitbet f 3.90 per kwartaal, per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet- postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent. Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland DINSDAG 2 MEI 1950 Advertentieprijs voor de gehele oplage: f 8.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen I 0.6O per m/m)Vobr advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.2& per m/m). Staatwerk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt verwezen naar de desbetreffende rubriek- inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet verlangen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zéeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws voor uoa, noiitnyin -VUanderen: HULST. Dubbel. Poort 7. T.Moo. IQZ - (Blibamu.. OOSTBURO. Nieuwsir..! 22. T.l.l.o. TERNEUZEN.- Axelsestraat TeM=.~ «S TN EEN "FLEURIG EN KLEURIG WOUD' van vlaggen heeft Ne- 1 derland gisteren de 41ste verjaardag van H. M. de Koningin meegevierd. Dat is gebeurd op allerhande manieren. Hier heeft men het gedaan met klokgebeier, veel oranje en muziek en daar met grootscheepse parades mèt muziek. En het was allemaal even prettig, omdat het Nederlandse volk het plezierig vindt te laten blijken welk een warm plaatsje de Koningin toch wel heeft in de harten van jong en oud. Aan de verjaardagsviering heeft nog dit bizondere vastgeze ten, dat deze viering is gevallen op de eerste dag van de maand Mei, waarin machtige herinneringen ons allen bestormen. Wij zullen immers weldra gedenken hoe 10 jaar geleden Nazi-Duits- land ons land heeft besprongen. rpERWIJL wij dit zitten te tikken op onze schrijfmachine stromen flar den van vrolijke muziek door de ra men ons redactie-bureau binnen. Het zijn de muziekkorpsen die door de stad trekken ter verhoging van de al gemene feestvreugde. Het kost ons laten wij eerlijk zijn wel enige moeite om achter onze schrijfmachine te blijven zitten. Maar nademaal het pad eens journalisten niet altijd over rozen pleegt te gaan, luisteren wij maar met een half oor naar de mu ziek. Met het andere luisteren wij naar de radio-rede van minister-pre sident Drees. En dat is maar goed, want de minister-president vertelt met zijn zachte stem enige treffende din gen. Bij alle slagen die ons land als ge volg van de oorlog hebben getroffen, zo zegt hij, en bij de vele teleurstel lingen, die ook daarna ons deel zijn geweest, is het een voorrecht voor Nederland, dat na de oorlog geen te genstellingen over staatsvorm en vor stenhuis ons land hebben verdeeld, maar dat integendeel, zowel onze con stitutionele instellingen als de per soonlijkheid van Koningin Wilhelmi- na en Koningin Juliana beiden, alge meen zijn gevoeld als symbool en waarborg en van de eenheid en van de rechten en vrijheden van ons volk. Als wij straks de bevrijding vieren zegt hij verder en terugzien op 6e 5 jaar die verlopen zijn sinds de heugelijke 5 Mei 1945, dan weten wij, dat die jaren niet alles hebben ge bracht wat in de vreugderoes der be vrijding werd verwacht en gehoopt. Toch zal, wie zich rekenschap geeft van de toestand van ons land en van de lotgevallen en omstandigheden el ders, beseffen hoeveel er is waarvoor wij reden hebben dankbaar te zijn. DUIZENDEN BLOEMSTUKKEN. ■yOORDAT die rede van dr. Drees was uitgesproken was er in ons land al heel wat gebeurd. Natuurlijk concentreerde zich het feestvertoon rond het paleis te Soestdijk, waar duizenden mensen naar toegetrokken zijn, om de Koningin hulde te bren gen. Deze allen torsten bloemen mee en Wel zo'n massa, dat er na verloop van tijd geen stukje steen meer te bekennen viel van het Paleisbordes, waarop de bloemen werden neergelegd. De Koningin, haar gemaal en kin aeren sloegen dit tafereel gade en de oudste prinsesjes kwamen bij wijze van spreken vingers tekort om el kaar de mooiste bloemen aan te wij- n. Het huldebetoon aan de Koningin heeft uit verschillende gedeelten be staan, alles bijeen leek het wel een interessante en kleurige film. Het eerst is een vliegtuig in actie gekomen, dat in navolging van de ge allieerde vliegtuigen die kort voor het einde van de oorlog voedselpakketten en sigaretten lieten neerdalen, pakjes sigaretten in het gazon van het paleis Soestdijk lieten neerfladderen. Het waren pakjes O.Z.O.-sigaretten (U kent toch nog wel dat O.Z.O.?), de zelfde die men met enige toeslag in de winkels kan kopen en waarvan de toeslag bestemd is voor de Stichting 1940-1945. IN STOFWOLKEN. En nauwelijks waren de motorrijders in een stofwolk verdwenen en had het vliegtuig zijn plicht gedaan of voor de paleispoorten doken in de door dé motorrijders geproduceerde stofwolken 40 hardlopers op. Het wa ren Leidse studenten die des nachts om 2 uur in Leiden waren gestart waarbij de knal van een ontkurkte fles champagne voor startschot fun geerde. Ook de studenten brachten 'n oorkonde mee. „U zult wel moe zijn" vroeg de Koningin aan de laatste lo per. Deze kon niet anders dan be vestigend knikken, even later stapte hij uitgeput in een auto. De Prins had als beloning voor de sportieve presta tie der studenten de bemoedigende mededeling, dat de Koninklijke Fami lie in Juni het concours-hippique van de studenten-lustrumfeesten komt bij wonen. DUIVEN EN MUZIEK. "EIGENLIJK was de sigaretten-drop- ping niet de eerste grote gebeur- nis in Soestdijk. Want precies twee minuten voordat het viegtuig boven het paleis verscheen, koersten motor rijders uit Zaancjam het park in met een oorkonde waarop de gelukwen sen van Zaandam voor de Koningin en haar gezin waren gecalligrafeerd. NA EEN langdurig ziekbed is in OP 41-jarige leeftijd overle den, de heer F. J. M. Oremus, di- van het Utrechts Katholiek dagblad. De overledene was be stuurslid van de vereniging van uit- Sr^Va? dagbladen „De Nederland- scae Dagbladpers". HUIZE MARIENDAAL te Grave na»» «Arende Nederlandse liturgist of j ,0ar Hui S.J. overleden. Lan- l«MiJ had h'i tenn 1918—1937) de r'„'OS van de Maria-congregatie voor Mannen te Maastricht. Van zijn lT™. verschenen verscheidene wer- n»„ m 1 bijzonder op ascetisch en liturgisch gebied. Wi GELDERMALSEN is een ver- oa„'-iiPaat?ie i" de avond in de Linge gevallen. Het ameisje kon door een sempper gered worden, maar de jon- gen verdronk jammerlijk. POSITIES TROEPENSCHEPEN d.^'Pr0ra 15-6 verwacht in Amster- RottprHalsea^.28"5 van Djakarta naar Djakarta h?ral Horsey 9-5 van SS3. "aaJ Rotterdam, Skaugum 29-4 tn c Pantellaria, Cameronia vel» llez> Johan van Oldenbarne- Nrilv iSa6 6 30"4 Kaap Guardafui, derkruis 30-4 ttluez^ H°lland' Zui" Weersverwachting, Dinsdagavond: Half geldig tot 'of zwaar bewolkt met voornamelijk in het Westen van het land plaatselijk enige regen 7Wmkke matige wi"d tS Zuid en West. In het Oosten van net land ongeveer dezelfde tem peratuur als gisteren in het Wes ten iets koeler. Heden: Zon onder 20.85 uur en maan op 21.11 uur. Woensdag: Zon op 5.08 uur en maan onder 5 15 uur. PN OMDAT de studenten zo hun best hadden gedaan mochten zij nog even wachten om 3000 duiven te zien opwieken uit een respectabele hoeveelheid manden die listig rond het paleis waren opgesteld. Een fan tastisch aardig gezicht was het de symbooltjes van de vrede boven en om het paleis te zien dwarrelen. De Prinsesjes hadden werkelijk geen ogen genoeg. Maar toen de Apeldoorn- se harmonie zich met muzikaal ge weld voor de paleispoorten vertoon de, was het met duifkes gauw gedaan. Zij wiekten 't zondoorzinderde lucht ruim in en schoten weg van paleis en harmonie. Niet omdat de harmonie slecht speelde, maar omdat de har monie gevolgd werd door een hele stoet kleine jongetje en kleine meisjes De harmonie vervulde dus de his torische rol van de rattenvanger van Hameln. En de stromen met vlaggen bewapende kinderen deden warempel niets beduusd. Daarom trokken de duifjes hun plan. De vlaggetjes die de kinderen bij zich hadden, waren natuurlijk voor 'n bepaald doel. Dat bleek toen zij over de gazons gingen zwerven en hun vlaggetjes zodanig in het kortgeknip te gras staken, dat een enorme J. en B. gevormd werden, die het gehele aanzicht van het paleispark beheers ten. Een buitengewoon aardige ge dachte. En toen de kinderen zich weer achter de harmcr ie hadden geschaard kwamen de groten aan de beurt. De zeer vele groten die de zeer vele bloemstukken, waarover wij in het begin hebben gesproken, op- de bor destrappen kwamen neerleggen. En tussen al die bloemen en in al die zon stond de Koningin met de Prins en de Prinsesjes, Beminnelijk en iedereen toe knikkend. Een Koningin die van bloemen en dus mensen houdt! Zij kreeg gisteren duizenden tele grammen uit alle delen van de we reld onze jarige Koningin. Er waren er zeer vele uit Nederland bij en ook uit Indonesië. Onder de laatste was er een van Sukarno, die narqens de ingezetenen van de R.I.S. de Konin gin eerbiedige gelukwensen deed toe komen. /GISTERENAVOND rinkelde in café „Kees de Ruyter" te Waalwijk de telefoon: „Wenen voor U", zei een lieve stem, alsof het de gewoonste zaak van de wereld was. Maar uit de verte klonk een vertrouwde stem de moeder van Kees de Ruyter in het oor: „Onze Kees is biljartkampioen, heeft van Hasselt verslagen". Nog en kele vlugge woorden en toen was We nen weer weg. Het is een dure lief hebberij, moet ge weten, maar Waal wijk wist genoeg. In een ommezien verspreidde de overwinning van Kees de Ruyter op van Hasselt zich onder de feestvieren de menigte, die de straten bevolkte. Het nieuws ging als een lopend vuur tje door de café's en er werd menig extra borreltje op gedronken. Kees de Ruyter heeft in Wenen zijn titel tegen de Belg van Hasselt be haal door een zege van 500 tegen 18 caramboles in 3 beurten. TN EEN TELEGRAM aan de secreta ris-generaal der Verenigde Naties heeft de „Republiek Zuid-Molukken" benadrukt, dat geen verder vertrou wen kan worden gesteld in enige overeenkomst met de R.I.S. Slechts de status van onafhankelijk heid der republiek der Zuid-Moluk ken kan ons vrijwaren van verdere agressie en overheersing door de R. I.S. wordt verder gezegd. 'n Ernstig beeroep wordt gedaan op de U.N.O. tot steun aan de vrijheids strijd van de republiek Zuid-Moluk ken. De Koningin was naar Schiphol ge komen om afscheid te nemen evenals de Amerikaanse ambassadeur Selden Chapin, de leider van de E.C.A.-dele- gatie in Nederland Clarence Hunter, de minister van Economische Zaken prof. J. R. M. van den Brink en de directeur van de K.L.M. de heer von Ballusek. TUTERKWAARDIGE samenloop van omstandigheden: 1 Mei is de dag waarop Nederland hulde aan zijn Ko- ninginn heeft gebracht, maar het is ook de dag, waarop in het buitenland commnnisten en socialisten grote be togingen op touw hebben gezet. Er is daarbij veel gesproken. Het had ech ter allemaal niet veel om het lijf. En gelukkig zijn er geen al te ernstige incidenten gebeurd. Met enige benauwing heeft men 1 Mei in Berlijn afgewacht. Het is daar wel niet allemaal heel kalm gegaan, doch tot ongerust-makende gebeurte nissen is het niet gekomen. Veiligheidshalve waren de geallieer de troepen „binnenskamers" gehou den, maar ze stonden tot de tanden gewapend klaar om elk ogenblik in te grijpen. Het trefpunt van de ontladingen is de Potsdammer Platz geweest. Hier hebben enige honderden uit West- Berlijn de Oost-Duitse Volkspolitie met stenen bekogeld. De Oost-Duitse politie trok zich volgens opdracht daarna terug. Het duurde bijna een half uur eer de West-Berlijnse politie kwam opdagen om het plein schoon te vegen. Een menigte toeschouwers bleef de jeugd aanvuren om de aan plakbiljetten der communisten van de muren te scheuren. Een anti-commu nistische demonstratie op de Potsdam mer Platz werd door circa 600.000 mensen bijgewoond. In Oost-Berlijn heeft „De Vrije Duitse Jeugd" een optocht van.... 7 uur gehouden. Grote borden werden meegedragen, waarop leuzen over: „Eeuwige vriendschap met de socia listische Sovjet-Unie" schering en in slag waren. „DE GROOTSTE TER WERELD". TN MOSKOU is „de grootste parade ter wereld" gehouden, die door Stalin himself werd bijgewoond. Het feest duurde 7.5 uur. Boven het Rcrde Plein vloog een reusachtig aantal vliegtuigen, waaronder de nieuwste modellen. De vliegtuigen stonden on der commando van Wassili Stalin. Ook in Hongarije is een grote com munistische parade gehouden „de Twee doden in Gelderland /AP DE onbewaakte overweg in Leu- venheim (Gelderland) is een melk venter met zijn auto, waarin zich ook een 17-jarige jongen uit den Haag bevond, door de trein van Zwolle naar Roosendaal gegrepen. De auto werd 400 meter meegesleurd en moest met grote moeite onder het voorstel van de locomotief vandaan gehaald wor den. Een dokter kon bij beide slacht offers slechts de dood constateren. Op het moment, dat het ongeluk gebeur de, stond er een werktrein voor, die juist het vertreksignaal gaf. De in zittenden van de melkauto hebben zich vermoedelijk op deze trein ge concentreerd, zodat zij de andere trein te laat hebben bemerkt. grootste totnutoe in dat land". Buda pest stond er 7 uur lang voor in de rij. In de stoet werden ook bepaalde „voorstellingen" meegevoerd. Zo werd „het imperialisme" uitgebeeld als een tot zekere ondergang gedoemd in zee drijvend vlot. In doodskisten wer den de poppen meegedragen die Tru man en Bevin moesten voorstellen. Tito deed het wat minder. In Bel grado bewonderde hij 5 uur lang een parade. Op de tanks (36 ton!) stond geschilderd: „Wij zullen onze onaf hankelijkheid verdedigen". SPAAK OP EEN AUTO. WAT BELGIE aangaat, daar hebben de socialisten de 1 Mei-viering gecombineerd met de campagne tegen de terugkeer van Koning Leopold. De communisten zongen hetzelfde liedje. Spaak hield in een voorstad van Brussel een grote rede, waarin hij wees op de grote betekenis van de verkiezingen van 4 Juni a.s. Hij stondop de kap van een auto, De betoging was in de war ge lopen, omdat de Katholieke burge meester der voorstad de betoging had verboden, als zijnde een demonstratie tegen Koning Leopold. De socialis ten moesten toen verhuizen. Bij de grens van de voorstad waren prikkel draadversperringen aangebracht, waarbij 300 gewapende gendarmes de wacht hielden. TAE STRALENDE ZON heeft in niet geringe mate de feest vreugde op Soestdijk verhoogd. Links op de foto: het Konink lijk Gezin, dat het défilé der schooljeugd gade slaat. Rechts: de kleine Prinses Marijke voelde e niet voor zo'n lange tijd stil te staan. Prinses Beatrix had dan ook de grootste moeite het kleine zusje op het bordes te houden tot pleizier van Prinses Irene. Het begon met ruzie in een danszaal T»IJ EEN handgemeen in een dans- lokaliteit in Tudderen (in de „zelfkant" bij Sittard) raakten de gemoederen zodanig verhit, dat de maréchaussée om versterking moest vragen om de heetgebakerden wat tot kalmte te brengen. Toen werd ech ter de vechtpartij op straat voortgezet. Toen het tenslotte enige lieden te bont werd en deze op de vlucht sloe gen, schoot de maréchaussée op de weglopers, na tot tweemaal toe halt gesommeerd te hebben. Ongelukkigerwijze werd hierbij een 24-jarige ongehuwde jongeman ge troffen. Hij werd zwaar gewond naar het ziekenhuis te Sittard overgebracht waar hij bij aankomst aan de verwon dingen bleek te zijn overleden. /GELIJK BEKEND moet iedere ge- meente ten behoeve van de weder, opbouw der verwoeste gebieden een wederopbouwplan vaststellen. Hoewel Middelburg reeds na de ramp van 1940 terstond een dergelijk plan ontwierp, waren toch later in grijpende veranderingen noodzakelijk, waaraan veel werk verbonden was. Aanvankelijk had de Stichting Her bouw Walcheren zich hiermede be last, doch het door haar gereed ge maakte plan kon. door verschillende oorzaken en gewijzigde inzichten niet worden overgenomen, als gevolg waar van, mede door liquidatie van deze Stichting, de Dienst van Gemeente werken een geheel nieuw plan moest tekenen en toelichten. De enorme werkzaamheden, hieraan verbonden, waren oorzaak, dat dit plan eerst gereed kwam in het voorjaar van 1949. Alvorens dit plan officieel ter goed keuring in te zenden aan het minis terie van Wederopbouw, werd alhier een uitvoerige bespreking gehouden tussen B. en W„ de verschillende ge meentelijke deskundigen en vertegen woordigers van de ministeries van Wederopbouw en Volkshuisvesting, van Financiën en van de prov. dienst van de Wederopbouw en Volkshuis vesting. Bij deze uitvoerige bespreking, waarbij rekening gehouden werd met het feit, dat Middelburg in feite reeds een herbouwplan bezat sedert 1940, werd overeenstemming bereikt over het ter tafel gebrachte plan, waaraan enkele kleine toevoegingen zouden worden gemaakt voor verwoeste delen buiten de kom en waarin enkele kleine wijzigingen zouden worden aan gebracht met in de practijk opgedane ervaringen. Na het gereedkomen van deze aan vullingen en wyzigingen zouden zij ter goedkeuring worden ingezonden, met toevoeging van het gehele plan, teneinde op die wijze goedkeuring te kunnen verkrijgen. De toezending had reeds in Febr. j.l. plaats, doch de afdoening stag neerde door allerlei ambtelijke omslag in Den Haag. Zo werd geëiëst, dat het plan éérst vier weken ter inzage moest liggen voor de raad er zijn zegen op kon geven. Die termijn was 26 April afgelopen en niemand heeft natuurlijk bezwaar gemaakt. Nu pas mochten B. en W. het de raad voorleggen, die er Maandag a.s. over te beslissen krijgt. TTET PAROOL filosofeert over de benoeming van een nieuwe Hoge Vertegenwoordiger in Djakarta, daar Dr. Hirschfeld zijn ambt slechts tij delijk op zich nam en zijn aftreden dus eerlang verwacht kan worden. Het Amsterdamse blad beweert daar bij, dat van de zijde van de K.V.P. de candidatuur is gesteld van Prof. Dr. J. de Quay. Commissaris van de Ko ningin in Noordbrabant. Toen wij prof. de Quay deze mede deling voorlegden toonde hij zich ten hoogste verbaasd. Nog nooit had iemand hem over deze mogelijkheid gepolst. In Haagse politieke kringen verze kerde men ons, dat misschien de een of de ander de naam van Prof. de Quay in verband met de functie wel eens heeft genoemd, maar dat er geen sprakeis van een voorstel of candida tuur. (Van onze redacteur). JJET IS ALSOF DOOR DE STILTE aan boord de herinnering waait. De herinnering van de jongens aan het thuis van twee-en-een-half jaar geleden. De herinnering aan Indonesië, dat machtige, mooie land, waar zij het geweer grendelden en de trekbom trotseerden. De reling van het troepentransportschip „General Howze" is voor de soldaten de scheiding van het thuis en van de tropen. Nog enkele uren en zij zijn terug. Terug bij vader en moeder, verloofde, broers en zusters. Te rug in de oude omgeving, waar de herinnering opnieuw werkelijkheid wordt. Omdat de werkelijkheid zo dicht bij is, omdat de Hollandse hemel zo onwezenlijk blauw kleurt, omdat zij ook hier kunnen genieten van de zon, daarom zijn de soldaten aan boord stil. Wachten zij op de komst van de autoriteiten, die nog het een en ander moeten vertellen. de woorden van de lt. ter zee le klas se C. W. Th. Baron van Boetzelaar, die de mannen welkom heette na mens Hare Majesteit Koningin Ju liana. In precies dezelfde houding ble ven de knapen staan, toen de mi nister van Oorlog en Marine, mr. W. F. Schokking het podium betrad, Maar op het moment, dat hij ver telde, dat in April 14.500 soldaten uit Indonesië gerepatrieerd waren, brak een tumult los. De soldaten, ja zelfs de deftige kapiteins en majoors, konden hun blijde gevoelens niet on derdrukken. Zo duidelijk kwam daardoor weer A UTORITEITEN zijn bij elke ont- scheping tegenwoordig. Zondag waren zij bij de General Ballou. Maan dag stonden zij „aan de voet" van de General Howze, die 1538 mannen en vrouwen naar Nederland terugbracht. Zij kwamen de stilte in de vroege mor gen, tegemoet. Zij lachten eens vrien delijk naar boven, naar de jongens koppen. Naar de stoere Friezen, de Gelderlanders, de gulle Brabantse en Zeeuwse verschijningen. Roerloos luisterden de jongens naar naar boven de verbondenheid van de mannen var overzee. Hun kameraad schap, hun medeleven met de kerels, die zich nog koesteren moeten in de tropenzon. Maar zij waren hier in Nederland. Dat drong tot de mannen door toen luitenant-kolonel P. H. Lach de Bère, namens Prins Bernhard, gesproken had. Na dat moment kwamen de eer ste soldaten van boord af. Zij verlie ten de trappen, die de Stoomvaart- Maatschappij Nederland gezet had en zij stonden.... op vaderlandse bo dem.... LUIT. VAN ANDEL UIT ANDEL. JJE GRAPPEN en grollen rolden nu over de Amsterdamse Javakade, die voor Koninginnedag en voor de thuiskomenden feestelijk versierd was. „Wie is nou in 's hemelsnaam Luit. van Andel uit Andel?", vroegen zich de administrateurs af, die er niet zo snel erg in hadden, dat Luit. van An del ook uit Andel kwam. Maar toen hij was gevonden kon hij instappen en even later reed zijn bus weg. De Zeeuwen waren aan dit bedrijf vooraf gegaan. Bockx en Boone uit Wolphaartsdijk stonden maar wat net jes bij elkaar. Twee vrienden, die toe zagen dat zij samen thuis zouden ko men. Dat zal wel gelukt zijn. H. Verbrugge uit Zaamslag had niet veel te vertellen. Hij wist dat Zee land nog een heel eind verderop lag en hij begreep, dat de Hollandse auto's nu niet bepaald over de weg „scheu ren". Ook M. Burger uit Terneuzen deed het zo maar plan-plan. Hij was het tegenbeeld van (warempel een derde) knaap uit Wolphaartsdijk, die luistert naar de naam De Visser. Deze jonge man had zijn tropentijd mieters ge vonden, maar hij was stiekum blij, dat hij naar Zuid-Beveland kon af reizen. Generaal-Majoor Engles, oud-com mandant van de 7 December Divisie klopte de jongens op de schouders. Hij vroeg hoe het gegaan was. En één kerel (nou ja op zo'n dag kun je te gen generaals wat zeggen) stelde de generaal ook een vraag: „Hoe het hem vergaan was?" Het beste was voor beiden in de lach te schieten. Daa deden zij dan ook maar. De soldaat en de generaal. Zij kunnen alle twee vertellen wat daar in Indonesië te koop geweest is. Zij berijpen dat dit Nederland niet aan het verstand kan worden ge bracht. 5-3 EN 5-7. V7TJF-DRIE en 5-7 R.I. vervolgden de debarkatie. Twee bataljons, die van wanten weten. Het eerste zat steeds aan de Moesi bij Palembang. Het andere zwierf van West naar Oost en van Oost- naar West-Java. 5-3 heeft negen gesneuvelden op het ereveld achtergelaten. Met de Bredase Majoor Hazelz rusten zij in de bodem van Indonesië. 5-7 heeft dertien jongens moeten af staan. Ook zij zjjn achtergebleven. Hun kruisen staan dicht aaneen. Hun namen zijn op de verlieslijsten ver sohenen..Hun offer is gebracht. Voor Nederland en Indonesië. Dat weten hun makkers, die één voor één de General Howze hebben verlaten. Dat weten ook hun vaders en moeders, die deze dag vergeefs uit keken. Maar niet vergeefs was het of fer wat hun zonen hebben gebracht. Dat weten de terugkomenden ook. Zij alleen kunnen vertellen het hoe en waarom. Zij kunnen het zeggen, omdat zij zelf de strijd hebben meegemaakt. 5-3 en 5-7, het zijn bataljons, die beschie tingen hebbn doorstaan, die trekbom- men hebben getrotseerd. Zij konden het, niet omdat zij wilden, maar om dat zij wisten, dat Nederland dit van hen vroeg, en Indonesië dit van hen eiste. „GULLE HAP". |^A DE ZEEUWEN, die de kade af- reden, doken de Brabanders op. Aan de ingang van de loods, klonk een roep om Zundert. Daar waren dan ook zeven mannen uit deze plaats. Maar zij zullen wellicht niet gedacht hebben, dat Ruep.ien hen de spits af beet. Acht „Rokfenders" glunderden. Lachte er niet een tegen een al te vriendelijke koffieschenkende juffer? Of waren deze lieden te fel op het bakske dampende koffie, dat het ver won van die lekkere goudreinet. „Het is een gulle hap", meende C. de Kloe uit de Sint Crispijnstraat in Waalwijk. Hij flapte er dat op z'n In disch uit en het maakte indruk, want hij kreeg „twee bakken koffie". vervolg op pagina 2, „JNDIEN Katholieken niet alleen bezorgd zijn om het melktand je van het kind en om zijn beker tje melk, maar indien zij in hun opvoeding de grootst mogelijke zorg aanwenden voor de waarlijk geestelijke vorming van het kind, indien zij de jongen en het meis je gereed maken voor de morele strijd, die hen wacht, en hun toe rusten met alle middelen, welke geëigend zijn om die strijd te winnen, mogen zij daarbij zich dan niet de steun ook van de bur gerlijke overheid verzekeren, tot wering althans in het openbaar leven van die excessen, welke de grootste afbreuk doen aan wat thuis door woord en voorbeeld met zoveel zorg is aangekweekt? Of vindt gij het zo gewoon, Indien Uw dochter van 17 er op uit trekt met een vrindje en zij voor een paar kwartjes nachtlogies krijgen in een of andere gelegenheid? Mag er geen verordening komen, welke In het belang der hygiëne, veilig heid en goede zeden logeergele genheden onder controle stelt? Wat hebben wij die moeder moe ten antwoorden, die de praeserva- tieven uit de handtasjes van haar dc iter van 16 en 18 jaar opdiep te. Moesten wij zeggen, dat die halzen het zelf maar moesten we ten, dat wij 'mensen geen oordeel kunnen hebben over goed en kwaad en dat alleen preutse Ka tholieken ook het staats- en ge- meentegezag te hulp roepen, om de propaganda en de verkoop dier middelen te bemoeilijken?" Dit schrijft Mr. Dr. C. Ch. A. van Haren in het Katholiek Staatkundig Maandschrift naar aanleiding van de critiek, welke loskwam op het Rapport ener Commissie van het Centrum voor Staatkundige Vorming. Die Com missie had tot taak gekregen te onderzoeken, welke de taak is van de Overheid ten opzichte van het beschermen en handhaven der openbare zeden. Dat rapport be greep ook wel, dat de wetten de zeden niet maken. Maar het stelde alleen, dat de Staat de publieke uitin gen en gedragingen van onzede lijke aard heeft te weren, dat hij terwille van het algemeen welzijn en om zijn eigen bestaan niet te laten ondergraven verder moet gaan dan nu geschiedt op dit'ter rein. Vele critici van „neutrale", li berale en socialistische signatuur hebben ach-en-wee geroepen over die preutse katholieken, hebben ook het Roomse spook weer laten verschijnen, maar de kern en de essentie van het rapport lieten ze onbesproken. Ze dwaalden er maar wat omheen. Maar nu kwam dan de zaak in hoger beroep te Middelburg. Daar kwam de „redactioneel directeur" van deze blaadjes getuigen, dat men ze uitgeeft „binnen de per ken van de wet" en dat men in Amsterdam nog nimmer last met de politie heeft gehad. Deze me neer zëi ook tot de rechter: „U hebt daar nu nummer twee voor u, maar vergeleken bij nummer 22 is het maar een kleuterblaadja" Anders gezegd: meneer de rech ter, wij durven nog veel meer op dit gebied en dat is totnutoe on gestraft gegaan. Het mooist maakte het echter wel de advocaat van de winkelier. Hij zette deze stelling op: „De enige bedoeling van de uitgevers is pikante lectuur in alle be schaafde landen openlijk te koop in de handel te brengen, omdat daar een zekere behoefte aan be staat. Het is zeker niet hun be doeling zinnenprikkelend te wer ken" Ja ja, die beschaving! Het is juist een felle aanklacht tegen haar, dat dergelijke dingen gebeu ren. dat de Overheid vaak zo laks blijft tegen openbare aanslagen op de goede zeden, tegen volks- en jeugdverglftiging op grote schaal. Het is een schande voor die be schaving! Maar deze rechtsgeleer de redeneert: Anderen doen ook niets, dus dat ls de juiste houding. En hij maakt een onderscheid tussen „pikant" en „zinnenprikke lend" dat er natuurlijk niet ls. Hij gaat nog verder: Als men maar aan de behoefte van een ze ker deel des volks voldoet, dan is het daarmee zedelijk gerecht vaardigd. Een redenering, die tot de verderfelijkste consequenties kan voeren. Dit is .kapitalisme in zijn slechtste vorm: Geld stinkt niet. (slot op pagina 2, kolom 1)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1950 | | pagina 1