TIJDELIJKE WAARNEMING door
KROONPRINS B0UDEWIJN
Ontzettend drama in Sint Willebrord
Azis naar Djakarta gelokt?
Geen verbod van
de P.V.
Nieuwe nederlaag
tegen België
KONING LEOPOLD DOET VERZOENEND VOORSTEL
DAARNA MOGELIJKHEID TOT TERUG
KEER VAN DE KONING
België en Nederland
luisterden
Nog hetzelfde weer
type
Met gemengde gevoelens
Boot van vermist
vliegtuig gevonden
Hij dacht vrijgeleide te hebben
Speciale pas voor
grensarbeiders
Arbeiders wilden niet
uit fabriek
Nu de kardinaal
weg is
«Die granaat kunde zó laten vallen"
GRANAAT ONTPLOFT IN HUISKAMER:
een dode en vijf gewonden, waarvan twee
levensgevaarlijk
Een man als door
toonder gered
ZESDE JAARGANG No. 1666
Uitgave: N V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tdi.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Post rek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
MAANDAG 17 APRIL 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage: f 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.6O
per m/ro). Vobr advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie t ftlO per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje' wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek,
Jnzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling met
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zéeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236
ZATERDAGAVOND om kwart voor zeven heeft het Belgische
vo'k voor het eerst sinds jaren de stem van Koning Leopold
over de radio kunnen horen. In een verzoenende boodschap heeft
de Koning als mogelijkheid tot overbrugging van de moeilijkhe
den aangegeven: tijdelijk de uitvoering van zijn prerogatieven
op te dragen aan de Kroonprins en in overeenstemming met de
regering aan deze opdracht een einde te makn, wanneer hij, de
Koning, van oordeel zou zijn, dat 's lands belangen er mede ge
diend zouden zijn. Hij zou van deze mogelijkheid, aldus de Ko
ning, slechts gebruik kunnen maken, als dit gebaar door de grote
meerderheid met vertrouwen zou worden aanvaard, en als het
zou kunnen geschieden in de kalmte en met de loyale medewer
king van alle politieke groepen, die het behoud van de traditio
nele instellingen nastreven.
lement mij verzoekt de uitoefening
mijner grondwettelijke prerogatieven
te hervatten, heb ik tot plicht deze
oproep te beantwoorden en tp regeren.
Daarna zal ik in contact moeten ko
men met al de schakeringen van de
openbare mening en de door jarenlan
ge hartstochtelijke polemiek ontroer
de gemoedern tot bdaardheid brengen
mits het hernemen mijner taak als
staatshoofd geschiedt onder voorwaar
den, die het vertrouwen kunnen doen
herleven en de verzoening verwezen
lijken.
De Koning wees er daarna op, dat
in verscheidene monarchieën, met na
me in Nederland en in de Scandina
vische landen, er wettelijke schikkin
gen bestaan, waarbij de vorst in be
paalde omstandigheden tijdelijk aan
de Kroonprins zijn machten kan op
dragen en deed daarna de suggestie,
zoals we die boven weergaven, een
mogelijkheid, die alleen te verwerke
lijken is door middel van het parle
ment.
De Koning besloot daarna:
BEROEP OP EENDRACHT.
0000000<>C>00000<>000000<>0<.
rjE KONING begon zijn rede aldus:
Met diepe ontroering richt ik mij
vandaag tot U. Vooreerst wil ik de na
tie danken, omdat zij mij haar ver
trouwen heeft betuigd en in haar
meerderheid de wens heeft uitgedrukt,
dat ik de uitoefening van mijn prero
gatieven zou hervatten. Maar, hoe diep
mijn voldoening ook mag zijn, toch
kan ik niet nalaten te denken aan hen,
die op 12 Maart gemeend hebben mij
hun vertrouwen niet te moeten schen
ken. Ik moet dus besluiten, dat indien
de meerderheid der Belgen het on
ontbeerlijk acht een einde te maken
aan de crisis onzer instellingen, er
betreffende de oplossing verdeeldheid
blijft.
Na een wekenlange crisis zijn de
partijen er niet in geslaagd tot een
bevredigende oplossing te komen. Van
verschillende zijden werd mij ver
klaard, dat de mogelijkheid om een
oplossing tot stand te brengen van mij
afhing.
Na er op te hebben gewezen, dat de
grondwettelijke monarchie het staats
hoofd buiten en boven de partijen stelt
en dat de grondwet verbiedt beslissin
gen van politieke aard te nemen, die
door een verantwoordelijke regering
niet worden gedekt, verklaarde de
Koning, dat hij wegens de ernsti van
de gebeurtenissen meende niet te mo
gen verzuimen, de suggestie te maken,
die van hem werd verwacht. Hij vroeg
alle Belgen deze suggestie aan te ho
ren met de wil om onderling de een
dracht te herstellen.
EERBIED VOOR DE WET.
TAE DEMOCRATIE steunt niet op de
macht, maar wel op de instem
ming der burgers met de instellingen,
welke zij zich in volle vrijheid heb
ben geschonken.
Zij berust op twee essentiële begin
selen: eerbied voor de wet en aan
vaarding door allen van de beslissin
gen uitgedrukt door de wettelijke or
ganen van de nationale souvereiniteit
met de bezorgdheid en om aan de
wilsuiting van de meerderheid de
voorrang te geven en om de minder
heid te waarborgen tegen het mis-
kennen harer rechten.
Om deze redenen, indien het Par
it AN alle Belgen vraag ik dringend
A eendrachtig te zijn. Ik richt mij
in het bijzonder, na hun de betuiging
mijner diepe erkentelijkheid ite heb
ben vernieuwd, tot hen die mij sedert
mijn bevrijding met een ontroerende
getrouwheid ononderbroken hebben
gesteund.
Ik vraag of zij zich dichter dan ooit
rond de troon zouden willen scharen.
Mijn land dienen is immers mijn op
perste betrachting.
Mijn vurigste wens is, dat mijn te
rugkeer in mijn vaderland geschieden
zal in het teken van de verzoening
van alle Belgen, in een geest van so
lidariteit, van nationale eendracht en
van vertrouwen in de toekomst.
God bescherme België.
VERKEERSOPSTOPPINGEN.
INBREKERS hebben in Amsterdam
uit een huis aan het Westeinde ter
waarde van f 10.000 aan kostbare sie
raden meegenomen. Ze rukten een
alarminstallatie, die begon te werken,
van de wand.
PIECK, de Oost-Duitse president, ver
trok gisteren voor een maand verlof
naar Rusland. Hij gaat daai in een
sanatorium. Hij volgt daarmee het
voorbeeld volgen van vice-premier
Ulbricht, die de vorige week terug
keerde.
TIJDENS EEN JACHTRIT bij Gieten
viel de burgemeester van Anloo, de
heer Willinge Prins, van zijn paard
en was terstond dood.
EEN PRIJS van f 15.000 met een pre
mie van f 30.000 is gevallen op lot no.
5884.
MEER DAN 100.000 bewoners van de
Sovjet-zone zijn de afgelopen 14 maan
den naar West-Berlijn gevlucht, z
IN EEN congres van de Federatie van
Nederlandse journalisten heeft zich
een meerderheid van 95 tegen 20
stemmen tegen het wetsontwerp op
de journalistieke verantwoordelijk
heid uitgesproken. Dit standpunt zal
ter kennis van de Staten-Generaal
worden gebracht. Er zal een commis
sie worden benoemd, die heeft na te
gaan, hoe de bestaande tuchtregeling
door de vrije organisaties kan worden
uitgebouwd.
MGR. v. CAUWENBERGH, bisschop
coadjutor van het bisdom Mechelen,
is in Leuven op 71-jarige leeftijd over
leden.
INA BOUDIER-BAKKER, de bekende
schrijfster, vierde Zaterdag onder gro-
le belangstelling haad 75e verjaardag.
PRINSES ELISABETH van Engeland,
zou, Volgens het blad „Sunday picto-
rial haar tweede baby verwachten.
vana«nd:rWaChtinf;' ge,dig '0t
kinVe' ^e' al8emeen veel bewol-
8. maar bijna overal droog
Zwakke tot matige wind
dcJLim °?rd en West' Ongeveer
ren temperaturen als giste-
«ede°- -Zo" ondcr 19,40 uur.
Maan onder 20.11 uur. Morren-
Zon op 5,38 uur. Maan op 5,45 uur'.
F)E REDE van de Koning zou aan-
vankelijk om 5 uur worden uit
gezonden. Daar het vliegtuig, dat de
geluisband (geen gramofoonplaat dus)
met de radioboodschap vervoerde,
eerst na vijf uur aankwam, kon de
uitzending niet voor kwart voor ze
ven plaats vinden. Er waren van de
boodschap twee versies gemaakt, een
in het Vlaam, een in het Frans.
Zowel in België als in Nederland
zullen er weinig radiotoestellen zijn
geweest, die niet waren afgestemd op
de zender Brussel in afwachting van
de koninklijke rede. In de grots ste
den kwam het veelvuldig voor, dat
bezitter van auto's met radio, die bij
het trottoir gingen staan om voorbij
gangers te laten luisteren, verkeersop
stoppingen veroorzaakten.
BIJ BOODSCHAP KONING LEOP.
TAE eerste reacties op de boodschap
van Koning Leopold kunnen als
volgt samengevat worden:
C.V.P.: In een motie van het Natio
naal Comité der partij wordt hulde
gebracht aan de verheven gevoelens
in de koninklijke boodschap. De C.V.P.
is vreeriid aan de suggestie door de
Koning aan het iand voorgesteld. Zij i
wordt door de partij bestudeerd in
de geest door de Koning gewenst met,
de blijvende bekommernis om over
eenkomstig het partijprogramma.-
trouw te blijven aan de nationale in- j
stellingen. Sommige katholieke bladen
achten het t-oorstel der Koning on
grondwettig. De Grondwet zou eerst
veranderd moeten worden, om de
suggestie werkelijkheid te maken.
LIBERALEN. Zij zijn over het
algemeen tevreden over de boodschap
van de Koning. Alleen verlangen ze
enkele „verduidelijkingen."
SOCIALISTEN. Koninklijke bood
schap is door hen met gemengde ge
voelens ontvangen. Zij zijn echter niet
ongeneigd op grondslag daarvan na
der te onderhandelen. Het bureau van
de partij komt vanmorgen bijeen.
<X><K><X><><X><><><XX><X>0<X><><><><><>
Zoeken naar de „Privateer"
gestaakt
PEN BRITS schip heeft een gele
rubberboot opgepikt in de zee,
45 mijl ten Z.O. van Stockholm. Naar
een officiële woordvoerder verklaar
de is men van mening, dat de boot
afkomstig is van het vermiste Ame
rikaanse toestel ..Privateer."
Het zoeken door de Amerikaanse
toestellen is gisterenavond gestaakt.
Men koestert geen hoop meer, om nog
overlevenden te vinden.
^önventie in Brussel
getekend
TN BRUSSEL zijn gisteren de bespre
kingen begonnen tussen de minis
ters van Buitenlandse Zaken, Finan
ciën, en Defensie der bij het Pact van
Brussel aangesloten landen. Deze con
ferentie zal trachten het aandeel vast
te stellen van de ledenstaten in de
Amerikaanse militaire hulp.
De ministers van Buitenlandse Za
ken hebben enige conventies getekend,
waarvan er een betrekking heeft op
grensarbeiders.
Deze arbeiders, die op grond van
bilaterale overeenkomsten een specia
le grenspas bezitten, zullen volgens
deze conventie hiervoor geen rechten
meer behoeven te betalen. De nieuwe
conventie bepaalt verder dat de grens
arbeiders in het andere land werk
zaam zullen zij op dezelfde voorwaar
den en tegen dezelfde lonen als de ar
beiders van dat land zelf. Dat de
steunuitkeringen aan grensarbeiders
betreft, wordt verder bepaald, dat de
ze dezelfde zuilen zijn al die welke
zijn vastgesteld in het eigen land van
de grensarbeider.
T>E SULTAN van Diocja heeft aan
een Reuter-correspondent meege
deeld, dat Adbul Azis gevangen is
en voor de krijgsraad zal verchijnen.
Hij had, aldus de sultan, enige malen
de kans gehad als vrij man te komen.
Waarom hij plots van idee veranderd
was en hier was gekomen, daarvan
had de sultan geen idee.
De Oost-Indonesische minister van
Voorlichting wist dat overigens wel.
Hij zei, dat Abdul Azis naar Dja
karta kwam in de overtuiging, dat hij
vrijgeleide had om terug te keren
naar Makassar.
Bovendien heeft volgens wel-inge-
iichte kringen in Makassar Abdul
Azis. voordat hij vertrok, om twee
militaire waarnemers van de Unci
verzocht, om hem naar Djakarta en
op de terugreis te begeleiden. Volgens
dezelfde kringen vroeg Azis de ver
zekering, dat hij niet langer dan twee
dagen in Djakarta zou worden ge
houden.
In het parlement deelde de sultan
van Djocja mee, dat de komst van
Azis als een onvoorwaardelijke over
gave was beschouwd, en dat troepen
van het Worangbataljon zouden lan
den. De sultan maakte ook de onmid
dellijke schorsing bekend van luit.-
kolonel Mokoginta, de federale leger
commandant 'n Oost-Indonesië. Onder-
Ze gooiden politie met
tandraderen
CVNGEVEER tweehonderd arbeiders
hebben zich eergisteren ver
schanst in de grote Kellermanfabriek
voor vliegtuig-onderdelen te Parijs.
Ruim twee uur hielden zij het be
leg uit, terwijl ongeveer 800 politie
mannen het bolwerk met stenen, stok
ken en stukken ijzer bestookten. Ten
slotte wist de politie binnen te drin
gen en de arbeiders te overmeesteren.
Tien politiemannen raakten door
„projectielen" als tandraderen, buizen
en staven verwond.
De arbeiders waren tot deze hand
tastelijkheden overgegaan, toen het
communistische actie-comité het be
richt had verspreid, dat ontslag op
grote schaal op handen was.
zocht werd. of de Oost-Indonesische
regering in de opstand betrokken was.
Foto-copiën van nieuwe documenten,
handelend over een revolutionaire
actie op Celebes waren, aldus een
woordvoerder van de Oost-Indonesi
sche regering, naar de regering in
Djakarta en naar de Unci gezonden.
De documenten zouden zijn gevonden
in de woning van overste Mokonginta.
TELEGRAM AAN DE
UNCL
T>K. WAROUW, oud-minister-pre-
sident van Oost-Indonesië, vertoe
vende in Den Haag, heeft aan de
Unci telegrafisch dringend verzocht,
in te grijpen ter bevrijding van de
voorzitter B. F. O. (sultan Hamid) en
ter handhaving van vrijheid en vei
ligheid van Oost-Indonesië.
Wel wordt deelname door de
Bisschoppen ten sterkste
ontraden
TN EEN SCHRIJVEN van Kardinaal
de Jong aan het Hoofdbestuur van
de A.R.K.A. wordt blijkens het orgaan
van genoemde vereniging het stand
punt van het Hoogwaardig Episcopaat
ten aanzien van de Personeelsvereni
ging als volgt geformuleerd:
1. Zij achten het uitvaardigen.van,
een verbod tot deelname aamW
tot steun van een Personeelsvereni
ging in het huidige stadium uit op
portunistische overwegingen niet ge
wenst, en vanuit principieel oogpunt
bezien zelfs niet geheel verantwoord.
2. Wel zijn zij van mening, dat de
voordelen, die aan de Personeelsver
eniging verbonden kunnen zijn. niet
opwegen tegen de zeer reële nadelen,
welke deze met zich brengt, en dat
derhalve deelname aan of bevorde
ring van de Personeelsvereniging ten
sterkste dient te worden ontraden.
3. Tenslotte spreekt het Hoogwaar
dig Episcopaat het vertrouwen uit, dat
de geëigende katholieke organisaties,
en met name ook onze stands- en
beroepsorganisaties met alle kracht er
naar streven om datgene te brengen,
wat de Personeelsvereniging hun
leden aan goeds aanbieden.
GROTE PIET GEPASSEERD! Na in
de eerste helft van de voetbalwed
strijd België-Nederland in het Deurne-
Stadion te Antwerpen op brilliante
wijze zijn doel te hebben verdedigd
en de stand blanko te hebben gehou
den, moest onze doelverdediger kort
na de hervatting van het spel zwich
ten voor een schot van Mermans.
Het moment, waarop Kraak voor de
eerste maal wordt gepasseerd. Tussen
zijn arm ziet men op de achtergrond
Mermans, de maker van het doelpunt.
Verder v.l.n.r.: Van der Sluys, Ter
louw en Chaves (half zichtbaar).
TVE pessimisten hebben jam-
mer genoeg gelijk gekre
gen: het Nederlands Elftal heeft
inderdaad in Antwerpen (op
nieuw) verloren, met 20, nadat
de rust met d'ubbelblanke sta-nd
was ingegaan. Het is een volkomen
verdiende zege voor onze Zuider
buren geweest, een zege die grote
re afmetingen had kunnen aan
nemen, als doelman Kraak niet
in zo'ro schitterende vorm had
verkeerd. Intussen ik opnieuw ge
bleken, dat ons voetbal er niet
beter op wordt. Zéér teleurstel
lend is het spel vaii de Oranje XI
geweest en dat was erger om te
constateren dan deze gevoelige
nederlaag. Op pag. 3 vindt de lezer
het verslag van deze 70e voet
balderby der Lage Landen.
yiOLGENS een officieel Pools com
muniqué zou er overeenstemming
zijn bereikt tussen de Katholieke Kerk
en de Poolse regering. De overeen
komst, die door de regering en de
„raad van bisschoppen' Vrijdag zou
zijn getekend, zou volgens de offi
ciële bekendmaking het gehele
vraagstuk van de betrekkingen tussen
Staat en Kerk omvatten.
In Vaticaanse kringen bleek men
over dit bericht zeer verbaasd. Het
is dan ook wel zeer merkwaardig, dat
deze overeenstemming juist bereikt
werd, nu de kardinaal van Polen, mgr.
Sapieha, buitenslands vertoeft, n.l. in
Rome, waar hij vorige week is aan
gekomen. De kardinaal verklaarde
van niets te weten. Hij achtte het
onwaarschijnlijk, dat na jaren van
onmogelijkheden om tot overeenstem
ming te komen, dat nu plots gelukt
zou zijn.
(Van onze speciale verslaggever),
DIE GRANAAT", zei Zondagmiddag rond half twee te St.
Wïllebrord, de 36-jarige J. van Peer in zijn woning aan
de Nieuwstraat, tot zijn vrouw, kind en 7 gasten, „die kan geen
kwaad, die kun'de zo laten vallen". En meteen smeet hij den
kend dat het een ongevaarlijk projectiel was de granaat op de
grond. De gevolgen waren ontzettend. Want J. van Peer raakte
zijn beide benen kwijt en overleed kort na de ontploffing en van
de 6 andere aanwezigen, raakten er 5 gewond, waarvan enige le
vensgevaarlijk. Het is een ontzettend drama, dat de Zondagsmid-
dagse rust van het plaatsje St. Willebrord wreed heeft verstoord
en dat grote consternatie en medevoelen tot gevolg heeft gewekt.
En weer heeft dit droef gebeuren aangetoond, hoe gevaarlijk het
toch is, oorlogsspul in huis te hebben.
door met hun ongeweten gevaar
lijk spel Jaspers wilde namelijk de
koperen huls van de granaat mee
naar huig nemen, de huls netjes op
poetsen en op de schoorsteen zetten.
Aan een had hij echter niet voldoen
de. Hij zou er graag twee gehad heb
ben. En van Peer. in een royale bui,
zei tot zijn zoontje: „Toon, ga d'r nog
eëns eentje halen." De 12-jarige
knaap ging met een vrolijk gezicht
naar de bergplaats en kwam inder
daad met nog een mortiergranaat naar
binnen.
Dat was het moment, toen de „ban
ge" Heeren weer zei. dat hij niets
gerust was, hetgeen tot gevolg had,
dat van Peer. om te demonstreren,
dat hij niet ongerust behoefde te zijn,
de granaat met een nonchaalnt ge
baar op de grond smeet.
Ik zag niets anders meer dan
rook zei Heeren ons, en in de
kamer vol rook hoorde ik maar
kermen. Duidelijk heb ik van
Peer horen schreeuwen: „Nou
ben ik mijn benen kwijt". Ik zag
niets, maar ben naar buiten ge
hold, mijn vrouw, het zoontje
T)E ENIGE MAN, die niet gewond
is geraakt bij de ontploffing is
A. Heeren. die schuin tegenover de
woning van de verongelukte van Peer
woont. Als door een wonder, zouden
wij willen zeggen, is hij aan een on
geluk ontsnapt. „Ik ben als de dood
voor die granaten", vertelde hij ons
nog bleek van de doorgestane ellende.
Ongeveer half twee wilde hij zijn
vrouw gaan halen bij de familie van
Peer. Zijn vrouw was daar met twee
kinderen te gast. De twee kinderen
speelden binnenskamers met de twee
kleinste kinderen van v. Peer. En
verder zaten nog in de kleine kamer
de vrouw van v. Peer met haar 12-
jarig zoontje Toon. de gebroers M. en
J. Jaspers.
Toen A. Heeren de kamer binnen
kwam, zag hij van Peer en M. Jas
pers bezig met te proberen de kop
van een mortiergranaat af te schroe
ven. „Laat dat toch", heeft hij toen
gezegd, „want ik b(J bang voor die
dingen". En meteen kroop hij achter
de divan. Maar van Peer en Jaspers
lachten hem een beetje uit en gingen
van v. Peer en Jac. Jaspers wa
ren mij reeds vooruitgestrom-
peld. Zij bleken gewond te zijn
en met de voor de wonihg staan
de auto van de in de woning
gewond liggende M. Jaspers zijn
wij toen halsoverkop naar dok
ter van Liebergen gereden.
Deze heeft toen verdere maat
regelen genomen.
KINDEREN HADDEN
GELUK.
JJAT is het sobere verhaal van de
aan de dood of verwonding ont
snapte Heeren. Maar hij voegde er
nog met een zucht van verlichting aan
toe: Het had nog veel erger kunnen
zijn, want even voordat de granaat
ontplofte, waren mijn twee kinderen
en de twee kleinste kinderen van v.
Peer de deur uitgegaan. Mijn vrouw
had de kinderen een paar centen ge-
geven om wat snoepjes te gaan kopen.
En de kinderen hadden nog maar
amper de deur achter zich getrok
ken, of toen gebeurde het
VERBRIJZELDE BENEN.
T\E SLAG was intussen zo hevig ge
weest, dat de mensen tot ver in
de omtrek de explosie hebben kun
nen horen. Zij wisten dra van het
drama af en dromden om het huis
heen, waar dr. van Liebergen van St.
Willebrord en dr. van Boxtel uit
Rucphen met kapelaan Oomen het
leed zoveel mogelijk trachtten te ver
zachten.
De toestand van v. Peer was zoda
nig, dat men niet op de aankomst
van de ziekenauto wilde wachten, om
v. Peer naar het ziekenhuis te Roo
sendaal te vervoeren. Met een vracht
auto is hij zo snel mogelijk naar het
ziekenhuis gebracht. Het mocht ech
ter niet meer baten. Zijn betde benen
waren verbrijzeld.
Zijn vrouw is met de ziekenauto
weggebracht, een harer benen moest
geamputeerd worden. M. Jaspers,
waarvan een voet verbrijzeld was, is
met een autobus vervoerd naar Roo-
«endaal. De andere gewonden waren
daar reeds. Van deze bleek de vrouw
van Heeren een buikwond en een
hoofdwond te hebben opgelopen, het
jongetje van Peer kreeg een scherf
door een oor en aan een been en
J. Jaspers liep een beenwonde op.
Gisteravond was de toestand van de
vrouw van Peer en van M. Jaspers
niet zonder levensgevaar.
DOORZEEFD MET
SCHERVEN.
TT ET is verwonderlijk, dat de ex
plosie geen bizonder grote ravage
aan de woning heeft aangericht. In
de kamer waar het ongeluk gebeur
de zijn de muren, kozijnen, de deur
en de kachel doorzeefd met scher
ven. De ruiten vlogen in stukken,
maar voor de rest wijst er niet veel
op, dat er hier zo'n ernstige gebeur
tenis heeft plaats gehad.
WAT BIJVERDIENSTEN
/"TOK de vraag, hoe van Peer aan
de granaten is gekomen, is ons
beantwoord. Hij was bij de D.U.W. en
wilde graag een centje bijverdienen.
Dat wilde hij doen door middel van
het verkopen van koperen hulzen van
granaten e.d.
Deze hulzen vond hij op het schiet-
terrein op de Rupchense hei, daar
A
waar het de Duintjes heet. Het is
daar verboden toegang. Er staan veel
borden die daarop wijzen, maar van
Peer waagde het toch, zoals anderen
ook al hebben gewaagd. Hij bracht
Zaterdag j.I. een hele mand vol mee
naar huis en daarbij waren ook ge
laden mortiergranaten. Van Peer, in
zijn onkunde en onschuld meende
echter met ongevaarlijke dingen te
doen te hebben.
Toen de rijkspolitie naderhand zijn
woning onderzocht ,vond zij heel wat
gevaarlijk goedje in huis. Eu mijnop-
ruimingsdienst is gewaarschuwd om
een en ander nader te komen inspec
teren. Dat zal vandaag gebeuren.
Vestigt dit droevig gebeuren weer
eens de aandacht op het in huis halen
van oorlogsmateriaal, het wijst toch
o.i. ook op een onvoldoende controle
op en rond het schietterrein. Dat deze
controle bittere noodzaak is, bewijst
de dag van gisteren wel. Aan de be
trokken instanties de taak om aan
deze kwestie de aandacht te schen
ken die ze verdient!
Het huis, waarin de noodlottige ont
ploffing plaats had. Rechts boven de
36-jarige bewoner J. van Peer. die
slachtoffer werd van zijn roekeloos
heid.
fJOE STAAT HET NU met onze
emigranten in het buitenland.'
Boeren ze daar nog al aardig? Of
hebben ze veel moeite het hoofd bo
ven water te houden.
Het zijn vragen, die men geregeld
hoort stellen. Begrijpelijk, om dat
men uit individuele brieven een
zeer onvolledig beeld krijgt.
De een schrijft, dat hij in een al
lerellendigst land is terechtgeko
men, en dat hij liefst maar zo snel
mogelijk naar het moederland te
rugkomt. De ander over hetzelfde
land, dat het eon hemel op aarde
is en dat iedereen maar zo snel mo
gelijk daarheen moet komen. Zo zal
het wel steeds blijven: de een Jjeeft
succes de ander loopt het tegen.
Maar in het algemeen dat
blijkt uit alles stellen de emi
granten het niet kwaad. Als men
weet, dat er in Canada van de emi
granten, die in 1946 en 1947 ver
trokken zijn er al zeshonderd op 'n
eigen bedrijf zitten en dat dit een
zeer hoog percentage is van de
groep, die toen emigreerde, dan kan
men dat niet anders dan een zeer
goed resultaat noemen. Tekenend is
in hetzelfde land de historie van de
Nederlandse landbouwer een
vrijgezel die kans zag in ander
half jaar duizend dollar over te spa
ren. Natuurlijk hij had sober ge
leefd, maar er blijkt toch wel uit,
wat er bereikt kan worden. Met 't
nodige crediet dat hij nu zeker
krijgt kan hij zijn eigen bedrijf
gaan kopen. Er zitten meer familie
leden van deze man in Canada.
Twee broers die al twintig jaar ge
leden vertrokken waren De een
bleek een renderende boerderij van
ruim 400 acre te bezitten ,de ander
zat op een houtje te bijten met nog
geen 4 acre!
Ook in Frankrijk loopt het aar
dig, ook al bestaan daar de nodige
technische deviezen-moeilijkheden
en is het niet altijd gemakkelijk be
drijven te vinden, die overgenomen
kunnen worden. En in Brazilië
draait de kolonie van ir. Heymeyer
op volle toeren; het is uiteraard
nog te vroeg om over de resultaten
daar een oordeel te kunnen vellen.
gNIGE WEKEN geleden heeft ons
blad cijfers gegeven over de
aantallen landbouw-emigranten, die
het vorig jaar vertrokken zijn.
Daaruit bleek, dat vergeleken bij
de jaren daarvoor de emigranten
uit Brabant en Zeeland stijgende is.
Wat Brabant betreft, was de land-
bouw-emigratie in '46 en '47 prac-
tisch te verwaarlozen. Er gingen er
maar heel weinig. In 1948 bedroeg
hun aantal al 12 procent van het to
taal. En nu loopt het percentage al
tegen de twintig aan.
Het js wel de moeite van het ver
melden waard, dat deze emigranten
veelal nakomelingen zijn van land
bouwers, die destijds uit het Gel
derse naar Brabant zijn getrokken,
en dat er veel van uit het stoere
ruige Peelgebied komen. Uit West-
Brabant was tot voor kort de be
langstelling uiterst minimaal, de
laatste tijd is het stijgende ook
uit de kleistreek in de Noord-West
hoek. Dit is stellig te verklaren uit
het belangrijke organisatorische
werk, dat de N.C.B. op dit punt de
laatste tijd verricht heeft. In een
jaar tijds zijn 15 cursussen voor
emigranten uit de grond gestampt
en die werpen hun resultaten in
verblijdende mate af. Want de emi
granten, die Brabant voortbrengt,
zijn goed van kwaliteit en dat is al
les waard.
Zoals gezegd, ook uit Zeeland is
het aantal stijgende. Zowel van de
eilanden als van Zeeuwsch Vlaan
deren En wat dit laatste gebied
aangaat, is het interessant te weten
dat er een soort familie-emigran-
tie plaats vindt. We bedoelen daar
mee, dat verschillende Zeeuwsch-
Vlaamse emigranten trekken naar
die streken, waar zich aan het eind
van de vorige eeuw en in de twin
tiger jaren van deze eeuw familie
leden van hen hebben neergezet.
jyjAAR bij deze hele emigratie is
we hebben het reeds even
aangestipt de organisatie en daar
mee dan vooral bedoeld de voor
lichting, de selectie, de voorberei
ding en de nazorg van groot be
lang, willen we inderdaad op ver
antwoorde wijze mensen naar het
buitenland doen vertrekken. Daar
bij hebben zowel de vrije organisa
ties als de overheid een taak. Een
taak overigens, die juist gezien
moet worden. Maar dat levert de
stof voor een volgende beschou
wing.
