SUKARNO overweegt GROTE AANVAL
op AZIZ en zijn MANNEN
Onze jongens in Indonesië
Hartverscheurend leed aan doorlaatpost
Actueel
probleem
Prins-regent Karei volgt heel
ongebruikelijke weg
Scherp Amerikaans antwoord
op Sovjet-nota verwacht
Alles propaganda
I
f
a
ft.
TOTAAL VERKEERDE BERICHTGEVING OVER MAKASSAR
K. N. I. L.-inanschappen zouden zich solidair
met opstandelingen verklaren
Sukawati remt en
protesteert
Zilveren bisschopsjubi
leum van Mgr. P.
Giobbe
f 250.000 boete geëist
tegen modemagazijn
Weinig verandering
Koningsgezinden
onaangenaam Verwonderd
Incident bij de
begrafenis
Vijf troepenschepen
onderweg
f
Ex-Nazi finantieel
adviseur in Djokja
Het incident boven de Oostzee
,JSnergiek onderzoek"
Daar zit veel in, maar
niet veel goeds
OP DE GRENS VAN DE VRIJE GROND
Nog twee passen en de vrijheid ware hun
deel geweest
Haagse Brieven
a
ZESDE JAARGANG No. 1663
Bhgavo: NV. Uitgevers My. Neerlandla.
verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tél.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
CL J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H- B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A, Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbët. f 3.90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
DONDERDAG 13 APRIL 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage: f 0.2S
per m/m» (Ingezonden Mededelingen r.O.60
per m/m). Vo\>r advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f (£10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend- Voor
prijzen van de rubriek ,/t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek-
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers omredenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zéeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236
KAPITEIN ABDUL AZIZ, de leider van de opstand in Oost-
Indonesië, zit nog steeds rustig in Makassar. Dat komt, om
dat de mededelingen van de Sultan van Djokja, als minister van
Defensie van de R.I.S. (Republiek Djokja), en andere berichten
uit Indonesische bron totaal onjuist zijn geweest. Volgens be
trouwbare berichten uit Nederlandse legerkringen hebben geen
Indonesische troepen voet aan wal kunnen zetten bij Makassar,
is Aziz niet door hen gevangen genomen en heeft hij evenmin
erin toegestemd naar Djakarta te gaan om „zijn verontschuldi
gingen aan te bieden".
A ZIZ heeft de luit.-koL Mokoginta,
territoriaal commandant van
de „federale troepen" te Makassar, ge
dwongen via de radio een rectificatie
te geven. Deze komt hierop neer.
1 Hoewel de federale troepen, die
gevangen genomen waren toen ka-
SERETSE KHAiMA, het hoofd van
een Afrikaanse negerstam, die met
een Engelse vrouw is getrouwd, mag
Engeland nog altijd niet verlaten, of
schoon hem dit eerst was toegestaan.
Hij mag van de Britse regering eerst
in Juli zijn vrouw in Afrika gaan be
zoeken, omdat dan in zijn gezin een
blijde gebeurtenis plaats vindt.
EVENALS IN 1949 zullen in de Wes
terse Unie verenigde landen ook in
1950 gecombineerde vlootoefeningen
houden. De eerste hiervan heeft eind
Mei plaats. Deze oefening zal staan
onder leiding van een vlagofficier
van de Nederlandse Marine.
50 PERSONEN zijn om het leven ge
komen toen een exprestrein in India
ontspoorde door sabotage.
BIJ DE COMMUNISTISCHE orga
nisatie aangesloten arbeiders zijn in
Napels een staking begonnen in ver
band met het lossen var. de eerste
Amerikaanse wapens, in het kader
van het Atlantisch Pac- aan Italië
ter beschikking gesteld. Ook in Tu
rijn is een dergelijke staking uitge
broken.
IN DE 509de Staatsloterij, vijfde klas
se, veertalende lijst, ls de prijs van
100.000 gulden gevallen op no. 11653.
Wij hebben alweer pech!
VAN 12 TOT 14 APRIL vindt te So-
rento (Italië) een Congres plaats van
de Nouvelle® Equipes Internationales
De K.VJ. is vertegenwoordigd door
Prof. Dr. J. Gielen, die optreed als
rapporteur van de culturele sectie.
NEDERLAND heeft de staten Viet
nam, Laos en Cambodja als geassoci
eerde staten binnen het kader van
de Franse Unie erkend.
DE KONINGIN, Prins Bern hard en de
twee oudste prinsessen zullen deze
week hun verblijf in de Franse Alpen
beëindigen. De Koninklijke familie is
voornemens a.s. Vrijdag naar Neder
land terug te keren.
DE JAARLIJKSE herdenking van al
len, die tijdens de tweede wereldoor
log in de strijd zijn gevallen, zal dit
jaar geschieden in de vier militaire
gewesten en op de Grebbeberg op 4
Mei a.s. te 11 uur.
IN CAIRO heeft de Egyptische poli
tie een overval gedaan op een com
munistische bijeenkomst. Zij heeft le.
den van het „technisch bureau" van
de communistische organisatie in
Egypte gearresteerd.
EEN AMERIKAANSE bommenwerper
is bij Albuquerque (NieuwMexico)
neergestort. Er bevonden zich 13 per
sonen aan boord.
DE VELDSLAG tussen de Franse en
en Vietminh-troepen, die reeds acht
tien dagen woedt in het water- en
bosrijke gebied van de provincie Tra-
vinh, is thans in een guerrillastadium
geraakt.
IN PRAAG begint vandaag weer een
nieuw schijn-proces. Nu is de Ameri
kaanse inlichtingendienst erbij be
trokken. Wie de beklaagden zijn, is
nog niet bekend .Wel weet men, dat
3 Tsjechen, die bij de Amerikaanse
voorlichtingsdienst werkten zijn gear
resteerd. Twee andere Tsjechen heb
ben gisteren ontslag genomen bij de
ze dienst.
DE ONTSCHEPING van de opvaren
den van het troepenschip „General
Stuart Heintzelman" is vastgesteld
op hedennamiddag 14 uur.
DE CHINESE communistische rege
ring zal de Britse kazernes binnen het
militair gebouwencomplex van de
Britse ambassade te Peking bezetten.
De Amerikaanse, Franse en Neder
landse gebouwen zijn reeds in Januari
in beslag genomen.
POSITIES troepenschepen: Groote
Beer passeerde 114 Kaap Finilsterre;
Tabinta 114 van Djakarta; Kota In-
ten passeerde 124 Perim.
pitein Aziz Makassar bezette, in vrij
heid waren gesteld, zijn zij onder
de bescherming van de staatspolitie
gesteld.
2. Hun wapenen zullen niet wor
den teruggegeven, voordat zij naar
Java terugkeren.
WAT DOEN K.N.I.L.-MANNEN?
OUKARNO en de Sultan van Djokja
schijnen van plan geweest te zijn,
een flinke hoeveelheid troepen naar
Makassar te zenden, maar luit.-kol.
Mokoginta zou dit hebben afgeraden.
De mógelijkheid is immers
niet uitgesloten, dat bij een aan
val op de mannen van Aziz, alle
K.N.I.L.-militairen, al of niet ge
demobiliseerd, zich bij Aziz zul
len aansluiten.
In die richting wijst een landings
poging der „federale troepen" op Am-
bon, welke poging echter door de
daar vertoevende 1800 K.N.I.L-man-
schappen is verijdeld.
ONDERMIJNENDE POLITIEK.
TYAT AZIZ op enige punten heeft
toegegeven, is te danken aan de
president van Oost-Indonesië, Suka
wati, met wie wij onlangs het genoe
gen hadden kennis te maken en die
zich daarbij liet kennen als een man
met doorzicht en iemand, die Neder
land en de Nederlanders in alle op
zichten een goed hart toedraagt.
Uiteraard tracht president Sukawa-
ti bloedvergieten onder de bevolking i
te voorkomen en daarom zijn aan-
drang op Aziz.
PRESIDENT SOEKAWATI.
een goed hart
Uit een Reuter-telegram uit Makas
sar blijkt overigens, dat het Kabinet
van Oost-Indonesië bij de centrale re
gering te Djakarta heeft geprotesteerd
en de U.N.C.I. om interventie heeft
verzocht tegen „de ondermijnende po
litiek, welke het doel is van de uit
Java naar Oost-Indonesië gezonden
troepen".
WELKE MAATREGELEN?
TNMIDDELS zijn in Djakarta bespre-
kingen geweest tussen de minis
ters van Defensie der R.I.S.de waar
nemend chef-staf van de Apris (fede
rale leger), de commandant van de
Nederlandse troepten luit.-generaal
Buurman van Vreeden en de voorzit
ter van de sectie defensie van de
volksvertegenwoordiging der R.I.S.
Deze besprekingen gingen over even
tuele militaire maatregelen, die in
verband met de situatie te Makassar
zouden moeten worden genomen. Aan
deze bespreking namen ook deel
Moh. Hatta en de chef-staf van de Ne
derlandse troepen, generaal-majoor v.
Langen.
Alle beslissingen zijn afhankelijk
van de antwoord op de vraag, of de
kapitein Abdul Aziz al dan niet naar
Djakarta zal komen, zeide minister
president Moh. Hatta na afloop dezer
bespreking. Hij deelde ook mede, ddt
met betrekking tot verschillende on
derwerpen overeenstemming werd be
reikt.
Men legt dit zo uit, dat Sukarno
alsnog een algemene aanval op Aziz
en zijn medestanders zal aankondigen,
indien Aziz vandaag niet naar Djakar
ta gaat.
Er gaat in ieder geval een vliegtuig
naar Makassar om Aziz de kans te
geven zijn excuses te gaan maken.
TOR GELEGENHEID van zijn zilve-
ren Bisschopsjubileum is de Pau
selijke Internuntius, mgr. P. Giobbe,
voornemens op 26 April in de
St. Jacobskerk aan de Parkstraat
te 's-Gravenhage een plechtige
Hoogmis op te dragen, na afloop
waarvan de receptie zal zijn in de
pastorie van de Willemstraat. De
plechtigheid zal waarschijnlijk wor
den bijgewoond door het voltallige
Episcopaat.
Geknoei met textielpunten
VyEGENS OVERTREDING van de
textielverordening tussen 1945 en
1947 eiste voorWiet Amsterdams Ge
rechtshof, na een langdurige zitting,
de procureur-generaal, in hoger be
roep een boete van f 250.000 subs, zes
maanden hechtenis tegen N.V. Gebrs.
Gerzon's Modemagazijnen te Amster
dam.
Op 19 Nov. 1948 had de bijzondere
politierechter de N.V. een boete opge
legd van f 150.000 subs. 6 maanden.
Het winkelbedrijf van de fa. had tex-
tielgoederen betrokken van de eigen
fonfectiefabr. resp. magazijnen, zonder
daarbij de vereiste textielpunten af te
geven. En de fabriek had textielgoe-
deren afgeleverd aan de eigen winkel
zonder daarvoor de vereiste textiel
punten in ontvangst te nemen.
In de winkel had het publiek ech
ter op de normale wijze punten moe
ten inleveren.
Aangezien de fabriek de grondstof
fen voor de fabricage van de textiel-
coupures moest inleveren, verschafte
het modemagazijn zich talloze textiel
punten (1.200.000), die het benutte voor
inkopen bij andere fabrieken.
Weersverwachting, geldig tot
Donderdagavond
Wisselend bewolkt met plaatse-
h'k nog enkele buien. Meest ma
ngo wind, hoofdzakelijk tussen
Zuidwest en West. Ongeveer de
zelfde temperatuur als gisteren.
Heden: Zon onder 19.33 uur en
maan onder 15,23 nar. Vrijdag:
zon op 5,47 uur en maan op 5,66 u!
Ook gisteren is geen nieuw
Belgisch Kabinet uit de bus ge
komen. De Prins-regent heeft
nog geen beslissing genomen.
Hij ontving wel politieke figu
ren van verschillende richtin
gen.
JN KONINGSGEZINDE kringen te
Brussel neemt men met grote ver
wondering kennis van het feit, dat de
Prins-Regent niet onmiddellijk zijn
goedkeuring heeft gehecht aan de re
gering, die kabinetsformateur Paul
van Zeeland hem heeft voorgesteld,
(een homogeen katholiek kabinet,
aangevuld met buiten-parlementaire
personen), doch het nodig heeft ge
oordeeld, hierover allereerst een aan
tal andere politici te raadplegen. Men
wijst er op, dat deze procedure ge
heel ongebruikelijk is en deze han
delwijze van de Prins-Regent eigen
lijk gelijk staat met een weigering, de
door van Zeeland voorgestelde rege
ring te accepteren.
Mocht dit zo zijn, zo uiten zich enige
Belgische katholieke bladen, dan zou
er gesproken kunnen worden van een
echte staatsgreep, die ten doel zou
hebben te verhinderen, dat de Ver
enigde Kamers een einde maken aan
de wet op het regentschap.
Bovendien wordt de Prins-Regent
verweten, dat hjj de Koningsgezinden
een spaak in het wiel steekt, ten voor
dele der anti-Leopoldisten.
GEEN COMPROMIS.
VAN ZEELAND heeft nog geconfe-
reerd met Gaston Eyskens, Paul
Spaak en Albert Devèze. Het schijnt
met de bedoeling om nog eens tot een
compromis te komen. Deze poging zou
mislukt zijn.
Spaak en Devèze zouden zich voor-
Studenten gingen met de
lijkkist aan de haal
■y OORD AT de begrafenis met mili-
taire eer van de Turkse maar
schalk Fevzi Tsjamak te Istanboel be
gon, hebben studenten de kist uit de
handen van de militaire dragers ge
rukt.
Terwijl de dragers en de talrijke
hooggeplaatste aanwezigen verbluft
achter het kanon, waarop de kist met
het stoffelijk overschot zou worden
vervoerd, bleven staan, droegen de
studenten de kist naar de begraaf
plaats.
Zij waren ontstemd over de naar
hun mening te geringe aandacht, die
de autoriteiten aan het overlijden van
deze nationale held hebben besteed.
Tsjamak, de stichter van het mo
derne Turkse leger, was een der naas
te medewerkers van Kemal Pasja,
wiens zijde hij koos in de opstand
tegen de Sultan. Hij adviseerde
tot de verplaatsing van de Turkse
hoofd van Constantlnopel naar An
kara.
stander hebben getoond van de in
stelling van een zgn. luitenant-gene
raalschap voor prins Boudewijn en
een „uitgestelde troonsafstand" van
Koning Leopold. Volgens dit voorstel
zou de Koning weliswaar naar België
terugkeren, maar zich niet bezighou
den met de politiek en zich niet ver
tonen in het openbare leven. De
Prins-Regent zou wettig staatshoofd
blijven en na enige tijd zou de vorst
afstand moeten doen ten gunste van
Prins Boudewijn.
De C.V.P. daarentegen blijft op
haar eenmaal ingenomen standpunt
staan: terugkeer van de Koning zon
der restricties. Enige Waalse katho
lieken zouden echter toch wel wat
voelen voor een andere oplossing,
Als Van Zeeland inderdaad mocht
rjP 7 APRIL jl. zijn uit Tandjong
Priok de troepenschepen „Nelly"
en „Dundalk Bay" naar Nederland
vertrokken, resp. met 1470 en 1024
passagiers.
Aan boord van de „Nelly" bevinden
zich de volgende gesloten onderdelen
der Kon. Landmacht: het 5e bataljon
van het 5e regiment infanterie en het
5e bataljon van het regiment Stoot
troepen.
Met de „Dundalk Bay" repatriëren
het 5e bataljon van het le regiment
infanterie, alsmede de 7e, 8e en 10e
infanterie-brigade werkplaats.
Op 8 April vertrok uit Priok het
troepenschip „Genera! Ballou" met
1461 repatriërende Nederlandse mili
tairen. Aan boord bevinden zich de
volgende gesloten onderdelen der 3de
divisie: 5- R.I., 34 AA.T., 37 A.A.T.
en de 2e c tnpagnie gewondenvervoer.
Voorts k.trok op 9 April van Tand
jong Priok de „General Howze' met
1536 opvarenden, waaronder 5-3 R.I.,
en 5-7 R.I.
Met het troepenschip „Grote Beer"
dat Vrijdag a.s. té Amsterdam wordt
verwacht, repatriëren, zoals reeds ge
meld, de 4e en 5e hulp verbandplaats
afdeling.
Hierboven zit E.
Buijs uit Nieuw-Na-
men lekker in de
schaduw van een
boom langs een der
Indonesische wegen
zijn boterham te
eten. Rechts Piet v.
Bergen uit De Heen
(Dorpsstraat H 44)
die in Pegal zijn por
tret liet maken. En
geheel rechts Korp.
Kees Smits uit Oos
terhout, die het on
der het tropenzonne
tje nog zo kwaad
niet vindt.
Quirinus
Eaamsdonk op zijn motor in
het bergachtig terrein van
Tjimahi.
T\E UIT de bezettingsjaren in Neder-
land bekende dr. H. C. H. Wohl-
tat, die in de jaren 1940 en 1941 optrad
als gevolmachtigde van het Reichs-
kommissariat bij de Nederl. Bank,
bevindt zich volgens „Trouw" wel de
gelijk in Indonesië. Op 17 Januari 1950
heeft de minister van Financiën der
R.I.S. het gerucht, dat Duitse deskun
digen als adviseurs waren aangezocht,
officieel tegengesproken. Thans blijkt,
dat dr. Wohltat momenteel in Djokja
onder de haam Müller optreedt als
financieel adviseur van de Repoeblik
Indonesia (Djokja).
De Hoge Commissaris van Neder
land, dr. Hirschfeld, is van dit feit op
falen, zal waarschijnlijk het demis-1 de hoogte. In Djakarta vraagt men
fROOT blijft de spanning over 't
neerschieten van 'n Amerikaan
se patrouille-bommenwerper door
Sovjet-Russische jagers boven of in
de buurt van de Oostzee. De Russi
sche avondbladen hebben het inci
dent zo belangrijk geacht, dat zij
met extra-edities zijn uitgekomen.
Dean Acheson, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, heeft
meegedeeld, dat er een „energiek on
derzoek" gaande is naar het gebeur
de. Na het rapport over het onderzoek
zal pas officiëel geantwoord worden
op de Sovjet-Russische nota. Alge-
AMERI KANEN ZOEKEN DE
VERMISTE LIBERATOR
sionnaire kabinet-Eyskens aanblijven
en zullen de parlementaire werkzaam
heden worden voortgezet tot Juli,
waarna de Kamers worden ontbon
den en nieuwe verkiezingen worden
gehouden.
zich af of de moeilijkheden, welke het
Nederlandse bedrijfsleven voortdurend
ondervindt met de Republiek Djokja,
met de aanwezigheid van dr. Wohltat
in verband kunnen staan.
meen verwacht men, dat dit in zeer
scherp gesteld protest zal geschieden.
Inmiddels wordt het zoeken naar
het Amerikaanse vliegtuig met kracht
voortgezet. Een speurende piloot zegt
een vlot of iets dergelijks op de Oost
zee gezien te hebben. Door de ruwe
zeer verloor hij het voorwerp echter
uit het oog. Andere piloten meenden
onderdelen van een vliegtuig in de
Oost-'-e gezien te hebben.
Opmerkelijk is nog een bericht in
het Zweedse blad „Expressen", dat
door de Britse admiraliteit is beslo
ten, dat schepen van de Amerikaanse
en Engelse vloot de Oostzee in het ge
bied, waar het Amerikaanse toestel
werd aangevallen, van mijnen zullen
zuiveren.
Bij hun pogingen om wat te ont
dekken van het vermiste vliegtuig,
hebben Amerikaanse piloten boven de
Zweedse marinebasis Karlskrona ge
vlogen. In Zweden is men daarover
niet gesticht.
TIET IS de Almelose politie gelukt
de hand te leggen op de dader van
een overval, enige tijd geleden ge
pleegd op een conductrice van de
Twentse Electrische Tramweg-Maat
schappij: Het is een 17-jarige jonge
man uit Almelo, die zich bovendien
bleek te hebben schuldig gemaakt aan
diefstal, van bedragen van f 275 en
f 25 uit een melkfabriek. Ook beken
de hij melk en boter uit de fabriek
te hebben ontvreemd.
£)E HEUVELS ROND BESENHAUSEN, op de grens tussen Oost- en
West-Duitsland waren omsluierd met een zondoorgloeide mist. Aan
de Sovjet-zijde van het doorlatingspunt bewoog zich een vermoeide horde
ontheemden voorwaarts, toen de afsluitboom werd geopend. Aan de Brit
se zijde keken Britse officieren en douaniers, Duitse grenswachters, po
litie, priesters, kloosterzusters, verpleegsters en ambtenaren van de
vluchteiingendienst naar de droeve groep in aantocht. Het drama dat
zich dan afspeelt schildert „Time" aldus:
anderen, niet op de lijst voorkomend,
hadden uit- of inreisvergunningen
(Zuzugsgenehmigungen) van Poolse of
geallieerde agentschappen ontvangen.
DE NOOD.
TTOOR DE BRITSE luidspreker be-
gon een stem aldus: „Achtung!
Bitte melden! Elizabeth Schmidt, mit
zwei Kindern." Vrouw Schmidt
strompelt door de menigte en ze houdt
haar twee zoontjes aan de hand. De
jongens dragen een bruin geëmail
leerde soepkan en verfomfaaide bood
schappentassen van goed. De luid
spreker krijst opnieuw: „Paul Fehr,
Ef-é-ha-éer". Niemand verroert zich.
Een bevende mannenstem klinkt uit
de achterste gelederen „1st.... nicht
mitgekommen". Toen nog meer
namen afgelezen waren, bleek bijna
de helft „Nicht mitgekommen" of
„noch im Lager" te zijn.
Elke dag glippen vluchtelingen ille
gaal West-Duitsland binnen vanuit het
Oosten en de beambten nemen van
hen geen notitie. Maar het toneel van
Besenhausen was een deel van een
prutserige poging om ontheemden op
een geordende manier in het Westen
toe te laten. „Operation Link" zo
noemden de Britten hun aandeel in
een geallieerde overeenkomst om
25.000 Duitsers die familie in West-
Duitsland hebben, uit Polen te laten
overkomen.
De namen van die ontheemden, die
toelating van de Westerse mogendhe
den kregen, waren Dauwkeurig op
een lijst geplaatst, maar duizenden
BESENHAUSEN hadden Duitse
beambten een Hjst van 200 vluch
telingen, die uit het kamp Heiligen-
stadt in de Sovjet-zone zouden wor
den overgebracht ontvangen. Slechts
101 ervan kwamen voor op de „Link"-
lijsten. Geallieerde beambten ver
zochten de Oost-Duitse autoriteiten,
die 101 naar de doorlaatpost te zen
den. Maar de communisten zonden er
met bepaalde bedoelingen bijna 300
heen.
Een Britse beambte zei: „Ik neem
ze allemaal, die op mijn lijst staan.
Dat is alles wat ik doen kan. Ik zal
een andere lijst laten halen om ook
voor de anderen te kunnen zorgen".
Zij, die de grens konden overschrij
den, sloegen de armen om de verwel
komende pleegzusters of schreiden van
opluchting; twee vrouwen vielen op
haar knieën om de vrije bodem te
kussen.
Een kleine jongen omklemde zijn
teddybeer „Teddy is heel de weg van
Liegnitz af meegekomen. Hij en ik
gaan bij oom wonen." Een kleii meis
je, dat een sinaasappel had gekregen,
had er nooit tevoren een gezien, ze
dacbt dat bet een gele aardappel was.
De vluchtelingen die achterbleven
keken zwijgend toe, te uitgeput om af
gunstig te zijn, te bezorgd om te de
len in de vreugde. Toen de hele lijst
was voorgelezen, waren er maar 55
vluchtelingen de grens overgekomen.
Dit was het ogenblik, waar de
communisten op hadden gewacht. Ze
hadden een speciale reis voor de
pers georganiseerd en de veslagge-
vers kwamen aanrennen om „per
soonlijke indrukken" op te nemen
van degenen die achterbleven. De
rode luidsprekers kwamen in actie,
ze brulden dat de harteloze Wester
se machten een overeenkomst ver
braken en wreedaardig toegang wei
gerden aan de vluchtelingen. De
communisten kwamen voor den dag
met speciale gevallen, die ze had
den achtergehouden: een verlamde
vrouw die in een radio-aanhangwa
gen van de pers verborgen was ge
weest, een blinde vrouw, een vader
die heel Polen al had afgezocht naar
zijn zes kinderen en de drie, die hij
teruggevonden had naar de grens
leidde om daar te ontdekken, dat
ze niet op de lijst voorkwamen.
ONZIN.
TIET RUSSISCHE propaganda-spel-
letje werd voor een deel bedorven
door de aankomst van G. Evans, resi
derend ambtenaar voor de nabije stad
Göttingen. Met zijn bruin jasje, don
kerbruine sportbroek en met zijn gele
das om volkomen uit de toon vallend
tussen de vluchtelingen, bepaalde hij,
dat de noodgevallen, al kwamen ze
dan ook niet voor op de Link-lijst,
konden worden toegelaten. Er kwa
men nieuwe geallieerde lijsten, waar
door meer vluchtelingen werden toe-
gelater tot er 131 de grens over waren.
Meer dan een toeschouwer voelde
wel, dat het geallieerde verbod om
ontheemden, die niet op de Link-lijs
ten voorkwamen, toe te laten, een bu
reaucratische stommiteit was, die de
communisten in de kaart speelde. De
DR. K. VAN DER MANDELE, amb
tenaar van de buitenlandse dienst, is
benoemd tot consul-ger.eraal der Ne
derlanden te Hongkong.
groen-geklede Duitse grenspolitie liep
op en neer om landgenoten te troos
ten.
Er zei iemand: „De Hoge Commis
saris beschuldigt de Polen ervan, de
hele bevolking op ons los te laten. Dat
is zeker waar. Maar het is eenvoudig
een wreedheid, deze mensen van hun
laatste hoop te beroven. De geallieer
den zeggen: we hebben al 2 millioen
werklozen. Wel, wat betekenen dan
90 duizend méér?" En een ander zei:
„Dat geallieerde verbod is onzin. In
de Britse zone bestaat er geen wet
die zegt, dat illegale grensgangers te
ruggestuurd zullen worden.Dat is trou
wens nog nooit gebeurd". Sommige
West-Duitsers benaderden de vluch
telingen en fluisterden „Stap er hier
maar overheen en ga rustig zitten. De
Brittenzullen je niet terugsturen".
Nog twee passen en de vluchtelingen
zouden de vrijheid hebben bereikt.
Maar jaren onder de Nazis en jaren
onder een communistisch regime in
Polen hadden hen te schuw gemaakt
om het te proberen.
"TUSSEN de Tijd en de Volkskrant
is een merkwaardige, maar on
bevredigende discussie gaande. Zij
vond haar oorsprong in een brief
van een uitgever, aan de Tijd ge
richt naar aanleiding van de dooi
de K.A.B. opgerichte uitgeverij „de
Lanteern".
„De K.A.B. gaat zaken doen is
het hoofdthema van de ene kant.
En dat terwijl de katholieke uit
geverij zoveel moeihjkheden kent.
De K.A.B. is een abnormale con
current. Zij zet het subsidiariteits
beginsel aan de kant. Zij hooide
aan anderen over te laten wat an-
derer taak is.
En de Tijd vraagt nadrukkelijk
aan de K.A.B. zich nader te ver
klaren. Wat tot dusverre nog niet is
geschied. Slechts heeft Tinnegieter
in de Volkskrant enkele malen
op de Tijd gereageerd, helaas op
niet al te gelukkige wijze
Ik ben er van ovrtuigd, dat het
goed zou zijn, als de KA.B. de ge
vraagde verklaring aan de Tijd, aan
Katholiek Nederland gaf. Dan is pas
een objectieve beoordeling van
deze zaak mogelijk.
ttoE is immers in feite de situa
tie?
Men kan het de K.A.B. toch
moeilijk kwalijk nemen gelet op
haar taak ook op cultureel gebied
dat ze met lede ogen aanziet,
hoe weinig goede, opvoedende
volkslectuur op de markt ver
schijnt. Want zonder deze lectuur is
een deel van de culturele opvoeding
niet wel mogelijk.
Daarom spreekt het vanzelf, dat
de K.A.B. er naar streeft, dat deze
lectuur er komt. Waarmee echter
nog niet gezegd wil zijn, dat ze
zelf uitgeefster moet worden
Ik geloof, dat dit pas verant
woord zou zijn, indien pogingen
van haar kant ondernomen bij de
Katholieke uitgeverij schipbreuk
hadden geleden. Waarmee ik uiter
aard bedoel reële pogingen, ook
van de zakelijke kant bezien. Zijn
deze niet ondernomen, dan zou m.i.
de K.A.B. niet behoren te doen,
waartoe zij thans besloten is.
Op grond van dit alles nog
maals lijkt het, zacht uitgedrukt,
niet onredelijk, dat de in Nederland
zo betekenisrijke Katholieke Arbei
dersbeweging aan het verzoek van
de Tijd voldoet. 1)
TVISCUSSIES hebben steeds de
neiging zich uit te breiden,
slechts zelden om zich te verdie
pen.
Ook de bovengenoemde discussie
lijdt aan dit euvel: de Tijd heeft
haar j.l. Zaterdag in het politieke
vlak getrokken. Er wordt gespro
ken van een in katholiek Neder
land levende vrees voor „de greep
naar de macht door de organisa
ties". Met name: de politieke
macht.
In dit verband wijst de Tijd er
op, dat de voorzitter der K.V.P.
ook vóórman van de K.A.B. is (wat
de ondervoorzitters zijn, wat het
bestuur is, wordt niet vermeld). De
Tijd schrijft vervolgens, dat de
voorzitter der fractie, Prof. Romme,
nauw gelieerd is aan de K.A.B.:
hij is staatkundig hoofdredacteur
van „de eigen krant der K.A.B.-
leden".
De Tijd signaleert slechts. Maar
de lezer wie mag het hem kwa
lijk nemen maakt onwillekeurig
gevolgtrekkingen. En dat deze gaan
in de richting van „Zie je nu wel,
dat in de K.V.P. de arbeidersbewe
ging de baas speelt?" ligt niet zo
heel ver van de hand.
Ik begrijp, dat de Tijd slechts tot
voorzichtigheid heeft willen ma
nen. Maar ik vrees, dat deze ma
nier van schrijven bij het publiek
onjuiste en naar ik wederom be
grijp voor de Tijd geenszins ver
langde conclusies heeft gewekt.
JJAAROM niet tégen, maar als
aanvulling van de Tijd:
Hét is zeker bekend, dat de heer
Andriessen, voorzitter der K.V.P.
èn lid der Tweede Kamer, bijv. bij
herhaling is opgekomen voor de
belangen van de gezinnen met mid
delhoge inkomens dus uit de St.
Adelbertsstand) en dat hij óók in
de Kamer met de „middenstands
vertegenwoordigers" op de bres
stond voor deze nijvere stand,
(vervolg op pag. 2)
ONTHEEMDEN
AAN DOORLAATPOST
De lijst wa* te kort......
BESENHAUSEN.