LOONSVERHOGING thans ongewenst
in verband met INFLATIE
Wij zaten aan de stuurknuppel hoog
boven het waterland
defect?
ANCIERING
NKOOP OF
WONING
Drie ministers bezochten Brabant Wederom
Leon Blum
Vuur bi] cellulose oorzaak van
stationsbrand in Breda
Roosendaals P-T.T.-lokettist
pleegde fraude
optimisme
van
rSON'S
dere
college
even van
len 397"°
E JIM
Evelyne"
ARGO"
eekfonds
Minister Joekes in Eerste Kamer
ZOLANG WITBROOD EN KLEI-AARD-
APPELEN TE DUUR ZIJNKAN MEÜ
BRUINBROOD EN ZAND-AARD-
APPELEN GEBRUIKEN
Prijsstijging gaat
te ver
Spoorweg-goederenloods ging in vlammen op
Hoofdinspecteur van
belastingen fraudeerde
Iets minder koud
Officier -iste anderhalf jaar
overleden
Neg iets te stomen?
Gentse studenten
staken
HONDERDSTE B-BREVET UITGEREIKT OP GILZE RIJEN
„De Biesboschmorsig weggevallen van het
palet van de grote Schilder
r
nabij Hulst,
luist,
Hulst,
361-o
en Dinsdag
:icht en wij
lachines,
erd,
nee
'IJ N.V.
Telefoon 2165,
8997,
,N
te 1.30 uur,
ding, ver-
1PALEN
Zeer ge-
erse andere
bij douane-
395-q
zij - lach en
net „Mr. Bel-
:ge". Aanvang:
en 9 uur, Zon
ule leeftijden.
Glann Ford in
rhaal uit het
lige zigeunerin
tg: 7 en 9 uur.
uur. 18 jaar.
er, de Held van
Zaterdag 7 en
I, 7, 9 uur.
398-0
503-o
Jean Simmons
.ar.
Zondag 2.30, 8
400
rt, Edward
Bacall in:
aar.
uur, Zondag:
399-0
enige bedrijft-
verstrekt
IDHOVEN
tijd.
933.
vrijblijvend in^cn
eboden geldlening
ZESDE JAARGANG No. 1652
Uitgave: NV. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigefstraat 16. Tf?l.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H. B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3,90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
VRIJDAG 31 MAART 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage: f 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.60
per m/m). Vobr advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236 Bureau voOr Zeeuws
-Vlaanderen. HULST75^^ort 7, Telefoon 102 - (Bjjbureaux. OOSTBURG. Nieuwstraat 22, Telefoon 35: TERNEUZEN,Axelsestraat 45, Telefoon 2347L
•JU'IET MINDER dan 3 uur en 15 minuten heeft de minister van Sociale Za
ken, de heer Joekes. gisteren in de Eerste Kamer gesproken over zijn be
groting. Dit naar aanleiding van vragen en wensen, die in de voorafgaande 2
dagen door de K -leden naar voren waren gebracht. De minister heeft
uitvoerig stilgestaa, ij d loon- en prijspolitiek, waarover de heer A. C. de
Bruyn (K.V.P.) verschillende stevige opmerkingen had gemaakt. Hij heeft
voorts o.a. meegedeeld, dat het voorontwerp voor de Ouderdomswet gereed
is. Nu moet het interdepartementaal overleg daarover geschieden, hetgeen
wel enige tijd zal vorderen.
De begroting is z.h.st. aangenomen, met de communisten tegen.
r»E loonpolitiek besprekend, merk-
te de minister op, dat steeds
overleg is gepleegd tussen de van
regeringswege ingestelde lonen- en
prijzencommissie en de Stichting
i-an de Arbeid.
De prijzen kunnen niet zonder
meer aan het vrije bedrijf worden
overgelaten.
In de laatste tijd heeft zich op
nieuw een verhoging der prijzen
voerredaan, die verder gaat dan de
loonsverhoging, welke 1 Januari is
toegepast.
De prijsverhoging is ontstaan door
een grote uitvoer van agrarische
producten, de seizoensverhoging, die
in het voorjaar pleegt op te treden,
de devaluatie en de toekenning van
5 procent loonsverhoging.
Deze kwestie maakt thans een
onderwerp van bespreking uit bij
het overleg tussen de lonen- en
prijzencommissie en de Stichting
van de Arbeid.
De minister zei, dat de omstandig
heden zo ernstig zijn, dat men niet
al te zeer moet vasthouden aan voor
keuren, die zakelijk niet voldoende
gemotiveerd zijn.
Zolang witbrood en kleiaardappe-
len te duur zijn kan men bruinbrood
en zandaardappelen gebruiken.
Als eerste taak der regering moet
beschouwd worden toezicht te houden
op de prijzen en het voorkomen van
overdreven winsten. Dit onderwerp
is aan de orde in de loon- en prijzen
commissie, belichtte de heer Joekes.
Het zou uitermate ongewenst zijn
thans tot,loonsverhogingen te komen,
omdat men daardoor terecht zeu ko
men op de weg van de spiraal, welke
naar inflatie moet voeren.
DE 5 PROCENT.
is doorgevoerd, zei de minister te
menen goed gedaan te hebben de be
slissing over te laten aan het be
drijfsleven. dit is een erkenning van
het maatschappelijk belang der eigen
organisaties.
WERKGELEGENHEID.
TlfAT de werkgelegenheid betreft,
daarover deelde de minister
mee, dat getracht wordt' te komen
tot een zo goed mogelijke spreiding
der beschikbare arbeidskrachten, in
verband met de werkgelegenheid.
Opleiding en scholing moeten zo zijn,
opdat men de beschikking krijgt over
de arbeidskrachten, die nodig zijn.
Van groot belang in deze zaak is de
beroepskeuze-voorlichting. Er is thans
een teveel aan administratieve krach
ten.
Bij het vraagstuk der werkgelegen
heid is ook van belang de vraag, of
een aantal Nederlanders elders een
bestaan kan vinden. In dit verband
deelde de minister mede, dat hij het
rapport heeft ontvangen van de com
missie. welke zich onder voorzitter
schap van het Tweede Kamerlid
Schilthuis heeft beraden over de or
ganisatie der emigratie. Dit rapport
is in studie (wij berichtten dit reeds
eerder). En de minister hoopt wijzi
gingen in de bestaande regelingen te
kunnen voorstellen, welke tot bevre
digende resultaten zullen leiden.
70.000 MILITAIREN TERUG
QVER de urgente kwestie van plaat
sing der gedemobiliseerden deel
de de minister mede, dat op 20 Maart
j.l. 70.000 militairen waren terugge
keerd uit Indonesië.
Op die datum waren er van hen
2948 als werkloos ingeschreven. Van
deze waren 465 langer dan drie maan
den werkloos. Dit betekent niet, dat
het voor de nog terugkerenden even
gemakkelijk zal gaan; het wordt een
kwestie niet slechts van aanpassen,
maar ook van aanpakken,
KINDERBIJSLAG ZELF
STANDIGEN.
DEN regeling voor kinderbijslag voor
kleine zelfstandigen zal nog wel
enige tijd vorderen. De nood onder
de kleine zelfstandigen was voor de
regering aanleiding op de kortst mo
gelijke termijn een noodregeling in
het leven te roepen.
Het ontwerp is gereed en de minis
ter hoopt het binnenkort in te dienen.
TNZAKE sociale verzekering ver-
klaarde de minister, dat er ver
traging is opgetreden ten aanzien van
het wetsontwerp parate executie bij
overtreding van de Arbeidswet en wel
bij het nader overleg met Justitie,
«en het ontwerp al kant en klaar
was. Thans is het zover, dat aan de
Koningin machtiging is gevraagd het
naar de Raad van State te zenden.
Wat de werkloosheidsverzekering
betreft doen zich omstandigheden
voor, welke het bezwaarlijk doen zijn
om haar 1 Juli a.s. in werking te
stellen.
TN VERBAND met een opmerking
van de heer de Bruyn, dat de vijf
procent loonsverhoging niet algemeen
HET Internationaal Gerechtshof te
Den Haag is van oordeel, dat de inter
pretatie, die Bulgarije, Hongarije en
Roemenië aan de clausules over de
rechten van de mens in hun vredes
verdragen geven, niet aanvaardbaar
is.
HET Ministers-Comité van de Raad
van Europa heeft besloten West-
Duitsland en het Saargebied uit te
nodigen toe te treden tot de Raad
van Europa.
HET WETSONTWERP tot wijziging
der Invaliditeitswet, der Ongevallen
wet 1921, der Land- en Tuinbouwon-
gevallenwet 1922, der Zee-ongevallen-
wet 1919, der Ziektewet en der Kin
derbijslagwet (verhoging der loon
grens tot f 4500) is goedgekeurd in de
Eerste Kamer.
OVER HET AANTAL vrije Zondagen
voor het hotel- en koffiehuis-perso
neel heeft de heer Molenaar (V.V.D.)
een motie in de Eerste Kamer inge
diend. Hij wil een commissie inge
steld zien om te bestuderen of de
arbeidswet wel in overeenstemming
is met een Kon. Besluit te dier zake.
De motie zal in een volgende vergade
ring aan de orde komen.
EEN PRIJS van f 50.000 is gevallen
op lot no. 7211 in de 509de Staatslo-
terij, vijfde klasse, achtste lijst.
DE BESMETTING met mond- en
klauwzeer zal, naar de veeartsenij-
kundige dienst verwacht dit jaar van
een kwaadaardige soort zijn. Bij vee
houders wordt dan ook aangedron
gen op tijdige inenting, liefst voor het
einde van de staltijd.
PRIJSAANDUIDING is nog steeds
verplicht, zo bericht de wnd. direc
teur-generaal van de prijzen. De na
leving van deze voorschriften laat veel
te wensen over.
APRIL af is niet alleen voor Bel-
gie doch ook voor Luxemburg het be
wijs van Nederlanderschap voldoende.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Goya
van Port Said, Groote Beer 29-3
280 mijl van Socotra. Johan van Ol-
denbarneveldt 29-3 70 mijl van Soco
tra, Somersetshire 29-3 150 mijl van
DondraheadfrkrU'S 450 mijl Van
Brabant is gisteren druk bezocht door ministers. En wel waar de 100ste leerling van de Rijksluchtvaartschool zijn
door de ministers In t Veld (Wederopbouw en Volkshuis- brevet ontving.
vesting), Spitzen (Verkeer en Waterstaat) en Mansholt ynNISTER MANSHOLT bezocht de Biesbosch in gezel-
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening). Meer speciaal schap van zljn adviseur ir. Aiph. Roebroek, ir. Staf, de di-
heeft daarbij West-Brabant in de ministeriële aandacht recteur-gen. van de Landbouw; ir. Mesu, directeur van
gestaan. de Cultuur-Techr.ische Dienst; mr. Th. Heere, lid van Ged.
MINISTER IN T VELD (die o.m. vergezeld was van prof. Staten van Noordbrabant en het bestuur van het Water-
dr. J. de Quay, de Commissaris der Koningin in Brabant schap „De Bra antse Biesbosch Zij bezochten versc -
en dr. ir. v. d. Meer, directeur-generaal van de Wederop- lende bedrijven en verkavelingen en namen in Werkendam
bouw - Volkshuisvesting, heeft in Bergen op Zoom, Roo- afscheid bij Burgemeester de Bruyne. De minister toonde
sendai. en Breda naar uiteenzettingen van resp. Burge- duidelijke belangstelling voor de bijzondere Problemen
meesters over de stadsontwikkeling geluisterd. In R'daal van de Biesbosch. En men hoopt nu ook maar, a
ontving de minister een groot aantal Burgemeesters om gering die belangstelling in meer daden zal omzetten -w.
hun wensen en verlangens te aanhoren en in Wouw liet z- in verband met 'n spoedige inpoldering van de Bies osc
Pastoor Wolters de minister de vorderingen bij het her
stel der monumentale kerk in ogenschouw nemen.
MINISTER SPITZEN was met de directeur van de K.L.M.,
de heer Plesman tegast op het vliegveld Gilze-Rijen,
De foto laat minister in 't Veld zien b(j zijn bezoek aan
Bergen op Zoom en Roosendaal. Links wijst Burgemeester
ir. Witte de minister op de Bergse „Peperbus". En rechts
staat de minister druk gesticulerend Burgemeester Frey-
ters van zijn moeilijkheden te overtuigen.
rpOT 2.5 jaar gevangenisstraf is een
hoofdinspecteur van de belastin
gen uit Amsterdam veroordeeld, we
gens ernstige verkeerde manipulaties.
Bovendien werd hij voor de tijd van
5 jaar ontzet uit de bevoegdheid
werkzaam te zijn bij de dienst der
rijksbelastingen. De rechtbank ver
klaarde hem schuldig aan 't gebruik
van valse kwitanties, het- onttrekken
van goederen aan een conservatoir
beslag, het geven van aanwijzingen,
die valse aangifte mogelijk maakten
en het afleggen van valse verklarin
gen tegenover de rijksaccountants.
VOOR de R.A.I.-tentoonstelling te
Amsterdam is er zeer grote belang
stelling geweest. Zaterdagavond wordt
ze gesloten.
Weersverwachting, geldig tot
Vrijdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met
slechts hier en daar enige lichte
regen. Meest matige en aan de
Waddenkust later vrij krachtige
meer naar het Westen krimpende
wind. Later iets minder koud.
Heden zon onder 19.11 uur en
maan op 16.03 uur; zon op 6 16
en maan odder 5.55 u.
TAE GOEDERENLOODS op het
Bredase stationsemplacement is
Donderdagochtend tot de grond toe
afgebrand. Tegen half vijf raakte
het gebouw in vlammen en zo
als we in een deel van onze oplage
reeds meldden anderhalf uur la-
uren was alleen het eerste spoor voor
het treinverkeer vrij, maar later op
de dag kon ook het tweede worden
vrijgemaakt.
Ook het dak van het hoofdgebouw
vatte nog, naar we vernamen, even
vlam door overspringende vonken.
Doordat de brandweer er echter on
middellijk enkele stralen op zette, kon
het gevaar bezworen worden.
Het aantal verloren gegane goede
renwagons is kleiner dan we aan
vankelijk dachten. 5 wagons zijn zo
goed als geheel uitgebrand.
Voorlopig heeft men voor het op
slaan der goederen de beschikking
gekregen over een deel van de vei
linghallen aan de Belcrumweg. De di-
IPEN rokende puinhoop, uit
gebrande auto's en water
slangen, dit beeld leverde het
Bredase stations-emplacement.
Donderdagmorgen op, toen het
eerste ochtendlicht doorbrak.
heid bekend. Wel is er een sterk ver
moeden dat hij ontstaan zou zijn in
een van de goederenwagons, die half
onder de overkapping stond.
De veronderstelling is, dat er bij
het lossen gerookt zou zijn of een
looplamp gebruikt, waarin kort
sluiting ontstond en dat hierdoor
een bus met cellulose in de wagon
vlam zou hebben gevat.
Op het ogenblik wordt nagegaan
ter stond er van de loods niets meer rec6tle uit utrecht heeft de~ situatie
overeind. gisteren in ogenschouw genomen.
Alle goedferen die er in waren op- Het is niet waarschijnlijk, dat op
geslagen vielen aan het vuur ten piaats Van de uitgebrande goede- welke goederen en hoeveel van elke
prooi, evenals drie auto s en 4 wagens reni00ds een nieuwe zal worden op- partij zich precies in het gebouw be-
voor paardentractie, die juist waren getrokken. Want het gebouw was min vonden hebben. Er wordt gesproken
volgeladen. meer een sta-in-de-weg bij de mo- van ruim een millioen gulden schade,
Aanvankelijk waren beide sporen dernisering van het spoorwegnet. Bij maar meer dan een globale schatting
tussen het hoofdgebouw en de bran- de electrificatie heeft men zich, wat is dit niet.
dende loods geblokkeerd, maar om het aanbrengen der bovenleiding be- De bovenleiding van het electrische
ongeveer half zeven kon de eerste treft, aan de ligging van de loods net op het stationsemplacement, die
trein weer passeren. moeten aanpassen. was doorgebrand, is in de loop van
De brandweer had toen de slangen Nog steeds is over de oorzaak gisteren weer zo snel mogelijk her
onder de rails doorgelegd. De eerste van de brand niets met zeker- steld.
EEN JAAR en zes maanden eiste
de officier Donderdag tegen
verdachte v. d. L. uit Rooseir'.aal,
die gedurende een reeks van jaren
allerlei verkeerde geldmanupulaties
had uitgehaald op het postkantoor
te Roosendaal en zich zodoende een
bedrag van 1700.had toege-
eigend, om met dit geld een meer
royaler leventje te kunnen ieiden.
Het allerergste van deze gehele af
faire", aldus de president van de
Rechtbapk tegen verdachte van de L.,
„vind ik', dat je je eigen collega's be
stolen en bedrogen hebt. Dit vind ik
wel zo infaam, minderwaardig en
lafhartig, dit vind ik zoiets laags en
gemeens, dat ik daar eigenlijk geen
woorden voor vinden' kan."
Verdachte, die geslagen in de bank
zit, buigt diep het hoofd. Het is hem
aan to zien, dat hij zich zijn mis
stappen heel zwaar aanrekent Hij
zegt niet veel, geeft alleen kort en
nauwelijks verstaanbaar antwoord op
de vragen van de president. Hij be
kent volledig, zonder enige restrictie.
GETUIGE VERLOOR
ZIJN BAAN.
■pvIVERSE getuigenkomen hun ver-
klaringen afleggen. Daar is een
vrouwelijke oud-collega onder van,
v d. L-. die eens tien gulden uit haar.
kas ruiste. .Dit is het kleinste bedrag
dat je gestolen hebt, maar het feit
vind ik mee van het ergste", zegt
de president.
Het is niet de enige collega, die hij
bestolen heeft. Alles bij elkaar wordt
het een heel rijtje kleine bodragen.
Een getuige, zekere de Bruyn, heeft
er zijn betrekking bij ingeschoten,
toen hij indertijd een bedrag van
500.in zijn kas miste. Dit bedrag
was abusievelijk neergeteld voor giro
storting, v. d. L., die dit bemerkte,
hield he tlapje van 500.ofschoon
hst geld later terecht gekomen is,
toen bleek, dat men hem van diefstal
verdacht.
De laatste getuige is wachtmeester
van de Berg, die een pluim op de
hoed gestoken krijgt van de president
voor zijn keurige onderzoek Deze
verklaart o.m., dat verdachte op te
grote voet leefde.
Ook de officier waardeert het werk
van de wachtmeester. Uit de veel
heid van misdrijven heeft hij er drie
genomen van verschillend karakter,
om daarmee de verdachte te typeren.
Deze man heeft van fraude een sys
teem gemaakt", aldus eindigt hij en
hij eist een jaar en zes maanden met
aftrek van voorarrest.
OPRECHT BEROUW
VTR DRION pleit. Hij wijst er o.m
op. dat deze verdachte eerlijk
békend heeft en zelfs het onderzoek
vergemakkelijkt heeft. Reeds lang
voor het onderzoek begon, is hij met
frauderen opgehouden. Hier Jieeft een
psychische evenwichtsstoornis plaats
gehad, daarom durft hij vragen open
oog te hebben voor de omstandig
heden van deze verdachte. Hij wijst
daarbij op het milieu, waarin de ver
dachte door zijn huwelijk gekomen
was; een omgeving, die hij financieel
niet kon bijhouden. Hi.i vraagt daar
om de uiterste clementie.
Uitspraak over 14 dagen.
T EON BLUM, de leider der Franse
socialisten, is in de leeftijd van 78
jaar overleden in zijn landhuis bui
ten Parijs.
Hij leed aan kanker.
Blum was een vooraanstaand rechts
geleerde. journalist en politicus. Hij
was de eerste Joodse en de eerste so
cialistische premier van Frankrijk.
Driemaal is hij premier geweest. De
gematigden in Frankrijk noemden
hem „de rijke leider van de arme so
cialisten". Gedurende dé oorlóg is hij
te Vichy berecht en door de Duitsers
gevangen gezet.
pEN 37-JARIGE kapper, die ee
maand lang in Amsterdam met
succes vroeg „hebt u nog iets te
stomen?", dan kledingstukken mee
nam, maar ze nooit terugbracht, is te
Rotterdam aangehouden. Het bleek,
dat hij zijn praktijken ook in Den
Haag, het Westland, Brabant, Lim
burg en Gelderland had uitgeoefend,
De aangehoudene is een recidivist, die
het vorig jaar is vrijgekomen, nadat
hij anderhalf jaar gevangenisstraf had
opgeknapt voor soortgelijke oplich
tingen.
(XP DE Gentse Universiteit is efen
staking onder de studenten
uitgebroken, wegens het benoe
men van een „totaal Vlaams-on
kundige" professor in de chirur
gie. De rector van de Universi
teit nam om die benoeming ont
slag en om solidair te blijven,
staakten de studenten.
0E R.L.S.-leerling A. C. Guis, die gisteren met acht collega's uit han
den van minister Spitzen op de vliegbasis Gilze-Rijen zijn B-brevet
als honderdste geslaagde in ontvangst nam, is niet de eerste de beste.
Deze Zaandamse 25-jarige jongen is ook nog radio-telegrafist, stenograaf
en boekhouder en beheerst als een poldA-echte boer de kunst van het
koeien melken.
Voor hem kregen in de loop van de vier jaren, die de R.L.S. nu be
staat dus 99 anderen het brevet. Na hem zullen, daar zijn we zeker van,
nog honderden „luchtvarend Nederland" via de Rijks Luchtvaartschool
waardig gaan vertegenwoordigen. Daarom was het gisteren een grote
dag, een dag als een nationaal feest.
MINISTER SPITZEN ROEMT
DE R. L. S.
„We moeten leren opgewekt
en gezond te leven, opdat we als
Nederlands piloot onze verant
woordelijkheid kunnen dragen.
Dan worden we de kerels, die I mannen die willen blijven vlie^
1 als er wat „scheef zit" even ih gen tot ze 60 jaar oud zijn".
het voorbijkomen van de direc
teur aan de pet tikken met een
nonchalante vinger en niet an
ders zeggen dan „Ahum". Zo
zijn de eigenlijke piloten van de
K.L.M., zoals ik die ken; de
Deze woorden van dr. Plesman,
gisteren in Gilze-Rijen gesproken,
hebben de inwendige kracht van het
geronk van een Beechcraft-motor. Ze
hebben ook de glanzende waarde van
zo'n aluminium monster, dat brul
lend de open lucht kiest, dat wentelt
en keert als een dolfijn en dat, om
met instructeur Spierenburg te spre
ken, even gevoelig is als een jonge
dame.
Zo sprak Plesman, nadat minister
Spitzen zijn waardering en dank had
gebracht aan wat de mannen van de
R.L.S. tot stand hadden weten te bren
gen, zo vloog de Beechcraft va - cap
tain '(enkele uren tevoren gebrevet
teerd!) Stalling de verre einders te
gemoet. En wij vlogen mee.
We deden dat niet met de moed
van de wanhoop, we deden het hele
maal niet met wanhoop en zelfs niet
met moed. We stapten doodgewoon
de vier treden van het nodigend uit
gehangen trapje op en gingen zitten
op de stoel van de telegrafist. Achter
ons hingen een partij bruine zakjes
„voor als het eens nodig zou zijn" en
Voor ons prijkte een instrumenten
bord. waar we niet het minste vat)
begrepen. Alleen de koptelefoon en
de microfoon konden we waarderen
als „oude kennis".
WE ZIJN LOS.
delijke) Schilder. En later, na in ver
bijstering te hebben gestaard naar
r--, - speelgoedboten en kinderhuizen, wer-
^AN DE ZOOM van het vliegveld d^n we bijna verbiind do0r de glins-
hoedde n scheper met zlJn hond n tering van" een kwikzilveren bokaal.
paar honderd rustige schapen, ver
aan de horizon zagen we wat rode
en grijze daken en van nabij ontwaar
den we de angstige oogopslag van de
man, die ons naar Gilze-Rijen had ge
reden, veilig en doodgewoon in een
stevige auto. Nog een paar ogenblik
ken en we taxieden weg, sneller en
sneller totdat we plotseling aan wat
ons ons was bemerkten: we zijn los.
We probeerden de verkeerstoren te
verstaan. We hoorden een trein kner
sen, een vlammenzee loeiend voorbij
gaan en een hagelbui kletterend te
gen de ruiten slaan. Zo dachten we
tenminste, totdat duidelijk te verstaan
gezegd werd „Verstaat u mij?" Tot
onze ontgoocheling ontdekten we, dat
piloot Stalling dit aan ons vroeg
We mochten naast hem komen zitten,
we mochten de stuurknuppel als een
echte piloot in de handen nemen, het
vliegtuig aan de geringste druk van
onze (toch wel een beetje trillende)
handen doen gehoorzamen, zwen
kend naar rechts en naar links,
naar boven en naar beneden. „Ruim
te genoeg", lachte Stalling, die al onze
bewegingen overigens als een waak
hond controleerde.
EEN KWIKZILVEREN BOKAAL.
npOEN ZAGEN we een paar wereld-
wonderen: de Biesbosch in al haar
ruige glorie, verkaveld door zilveren
voren een oer-gebied van water en
land een stuk ongerept schoon, dat
ooit morsig scheen te zijn weggeval-1 we sinds
len van t palet van de grote (God-zijn geworden.
De voorste rand was de verkeersbrug
van de Moerdijk, een kartelrand van
sierlijke voornaamheid langs die in
het late zonlicht smeltende wit-vuren
bokaal van het water. De piloot moet
onze ademloze bewondering hebben
gepeild, toen hij ongevraagd het toe-'
stel scherpe bochten langs deze on
besmette weelde deed maken en na
een minuten-paar van bijna ondrage
lijke spanning om zoveel schoonheid
vergleden we in de ruimte boven
donkerder land, beschut door een grijs
wolkendek. We zagen Dordt en de
Laurens-kerk te Rotterdam, de Waag
van Gouda en de Zuid-Hollandse pol
ders. Terug over Breda naar Tilburg
en zo weer, met het gevoel of al onze
zintuigen zich in onze ogen hadden
vastgehecht om tdch maar zoveel mo
gelijk te kunnen zien, terug naar de
vliegbasis.
BESCHEIDEN...
T^OOR ONS hoorden we een vreemd
geluid: de enige vrouwelijke pas
sagier moest gebruik maken van „Je
weet nooit waar het goed voor is". Ze
deed dat zo bescheiden, dat de in
structeur haar na de vlucht prees
omdat zij niet luchtziek was gewor
den. Deze loftuiting nam zij even sier
lijk in ontvangst al ware zij de Beech
craft zelve!
Het afscheid kwam. Stalling gaf "n
krachtige hand en een krachtige grijns.
Hij is een man van de R.L.S., een van
die honderd Nederlanders, waarop
gisteren nog meer trots
speciale correspondent van
het A.N.P. kreeg optimistische
geluiden te horen uit de kringen
der Unie-conferentie te Djakarta.
Er wordt in aangename sfeer ge
praat. Men is het over verschillen
de dingen eens geworden. Indone
sië krijgt van ons vermoedelijk een
lening van 300 millioen (terwijl we
zelf van de Marshall-steun leven).
De kwestie-Nieuw Guinea, dat we
ten believe van de Indonesiërs ook
maar vast Irian gaan noemen, is
weggestopt in een commissie. Men
was het gauw eens over de samen
stelling van een Nederlandse mili
taire missie, die in Indonesië gesta-
tionneerd wordt. En zo zullen er
vermoedelijk nog wel meer „resul
taten" geboekt zijn, als de Excel
lenties van Maarseveen en Lief-
tinck Zaterdagavond in het vlieg
tuig te Djakarta stappen.
Maar wat doet dit alles onwer
kelijk aan tegenover de waarlijk
grote problemen, die thans in Indië
woelen en ook de Nederlanders
daar sterk beroeren.
T>AAR is ten eerste de reeds voor
een groot deel geslaagde drang,
om de,federalistische opzet van de
Verenigde Staten van Indonesië te
niet te doen. Bijna alles wat Dr.
van Mook begon en latere Neder
landse bewindslieden uitbouwden,
is omver geblazen door de natio
nalistische storm, die opnieuw uit
Djokja opstak. Is het dan toch waar,
dat hier van kunstmatige bouwsels,
van marionettenstaten sprake was?
Gezien de zeer verscheiden aard
van de bevolkingsdelen in de grote
Archipel kunnen we het nog niet
geloven. Doch de meeste dier be
volkingsdelen missen geschoolde en
in de politiek ervaren leiders. Djok
ja heeft die wel. Gestudeerde men
sen, die de massa kunnen meesle
pen, die de knepen van het poli
tieke „vak" door hebben. Zij zijn
er al in geslaagd de eenheid van
Java te „herstellen". Ze hebben ook
bijna heel Sumatra weer naar de
„Republik" doen terugkeren. Ze
werken hard op Borneo, waar de
deelstaten niet al te sterk staan.
Ze ageren en woelen ook in Oost-
Indonesië. Daar zijn ze echter op
actieve tegenkrachten gestuit. De
grote voorman Anak Agoeng zit in
de federale regering, doch er heb
ben in Makassar al stemmen ge
klonken: keer naar hier "terug, ge
moet naast ons staan in de strijd
voor het behoud van de zelfstan
dige deelstaat. Het ziet ernaar uit,
dat Djokja door dit verzet voor
zichtiger is geworden. Men kan er
anderzijds van op aan, dat het zijn
doel, de vorming van een een
heidsstaat, zal blijven najagen. Er
is in ieder geval al niet veel meer
over van de gestalte der R.I.S.,
waaraan wij de souvereiniteit over
droegen. Het is zeer de vraag, of
dit aanhalen van de centralistische
banden ten goede zal komen aan-
de democratische inrichting van
Indonesië, aan de welvaart van haar
volkeren. Het heeft voor ons intus
sen weinig zin, daarover uitvoerig
te praten. We hebben de zaak over
gegeven en over de inwendige aan
gelegenheden van de staat hebben
we niets meer te zeggen.
WAT echter wel op Unie-vlak
ligt, is de positie van de Ne
derlanders in Indonesië. Daarbij
denkt men het eerst aan de amb
tenaren, die op dringend verzoek
hun diensten hebben overgescha
keld naar het nieuwe bewind. Het
ongeluk is, dat het nieuwe bewind
die diensten maar zeer matig
waardeert. In menig geval is de
Nederlandse ambtenaar practisch
op non-actief gesteld. Hij krijgt zijn
salaris, dat is nu eenmaal gegaran
deerd, maar hij wordt overigens met
de nek aangekeken. Men kan het
zelf wel! Men heeft geen Neder
landse dwarskijkers nodig! Dit is
funest voor de wederzijdse stem
ming. Er ontstaat hierdoor verbit
tering en afkeer, terwijl juist har
telijkheid en goede verstandhouding
nodig zijn. Het best zou zijn, ge
loven we, aan de Indonesiërs maar
ronduit te zeggen: Graag of niet!
Als ge denkt, dat ge het alleen
kunt, doe het dan alleen!
Is er ter Unie-conferentie, in die
aangename en cordiale sfeer, der
gelijke taal gesproken? We vermoe
den van niet. Men leeft immers in
de optimistische sfeer, dat het toch
eigenlijk heel goed gaat....
Er is nog een andere categorie
van Nederlanders, die lelijk in de
knel is komen te zitten. Dat zijn de
leiders van kleinere bedrijven en
ook de middenstanders. De drasti
sche monetaire maatregelen hebben
het winstgevend zaken-doen onmo
gelijk gemaakt. De lonen zullen
natuurlijk een daverende sprong
omhoog maken. Alles wat geïmpor
teerd moet worden, zal schreeu
wend duur zijn. Dit is de genade
slag, zei de Voorzitter van de
Soerabajase Middenstandsvereni
ging. Middenstanders en kleine im
porteurs, die na de oorlog hun be
drijf weer ten koste van geweldige
opofferingen hebben opgebouwd,
kunnen nu wel inpakken. Velen
van deze mensen zullen er nu over
piekeren, maar weer naar Neder
land terug te keren. Doch die te
rugkeer zelf is al een fortuintje
gaan kosten. Zij kunnen niet als
ministers zo maar in een vliegtuig
stappen.
De toekomst van velen onzer
mede-Nederlanders in het rijke
land aan de evenaar is zeer som
ber geworden. Heeft men ook over
hun lot ter Unie-conferentie ge
praat? We vernamen er nog niets
over