KONINKLIJK GEZIN met „Prinses Irene' naar Frankrijk M «ïïïrssss Volksinvloed Neder!. Unie weer voor Het voetlicht... Smokkelaars graven tunnel van Duitsland naar Nederland 45 ton toerde boven ons land Hartelijke begroeting in Val d'Isère AMERIKAANSE MINISTER ]0HNS0N BRACHT GROETEN EN CADEAU VAN TRUMAN MEE Haagse Geen kauwgom voor prinses Irene Srly»kJredenr-. "Hij" iS H' Br0uns Ontdekking op tijd: Sing ivas bijna klaar! Vandaag verklaring van Devèze Een hond met diplomatieke privileges Over Nieuw-Guinea speciale conferentie? In navolging van Amerika Eenvoudiger werkwijze der Kamer NAGALMEN UIT BEWOGEN TIJDEN Voormalig Driemanschap verweert zich tegen eenzijdige geschiedschrijving van Dr. Drees Vrij koud Nieuw spionnage- proces te Sofia Honderdduizendste Woning is klaar ZESDE JAARGANG No. 1651 Uitgave: NV. Uitgevers MÜ- Neerlamüa. Verschijn! elke werkdag. Bureau: Breda. Reigerstraat 16. Tél.: Redactie 8181. Admim- tratie 8778 Redactieraad: A. F. J. Aernoudts, C J v Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes. Mr. H B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal, „er post f 4.75, per week (uitsluitend bij met- x 11t A OA T neen nunimore ft rPTlt. postbestelling) 'f 0.30. Losse nummers 8 cent. postrek. no. 278841. Pi rosncn. Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt Voor God, Koningin en Vaderland DONDERDAG 30 MAART 1950 Advertentieprijs voor de gehele oplage: f0.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen i O.oU per m/ro)VoW advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie f 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen f 0.2& per m/m). Staatwerk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,/t Kleintje wordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Jnzendingen op advertenties, welke de uit gevers om'redenen te hunner beoordeling niet verlangen af te geven, worden vernietigd. ^eau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws- V OOT \jOUf 1- rr% 1 n»4fT\ „n.CT 7. m - »*-■. OOSTBröo. si.»»,,»., g. T.M9Q. TERKEUZEN.Axelsestraat .5. Telefoon 23.,,. ET DE K.L.M. Constellation „Prinses Irene" zijn de Konin- gin. de Prins en de twee oudste Prinsesjes gisterenmorgen van*Schiphol naar het vliegveld Cointrin bij Genève vertrokken en zijn vandaar per bus verder gereisd naar Val d'Isere (Frank rijk), waar de vacantie wordt doorgebracht. Op vele plaatsen in Frankrijk juichte de bevolking de hoge gasten hartelijk toe; aorspronkelijk O rnnstpllation ..Pr zou met de Constellation „Prinses Maryke" worden vertrokken, maar dit vlieg tuig dat van New York kwam, had enige vertraging. De Koninklijke fa milie heeft daardoor ongeveer een uur op Schiphol moeten vertoeven. Prins Bernhard maakte van de gele genheid gebruik om met de directeur van de K.L.M. een gesprek te voeren. De Koningin onderhield zich met ge neraal Bradley, chef van de generale staf van het Amerikaanse ieger, die op Schiphol wachtte op de aankomst van de Amerikaanse minister van Oorlog, Johnson, die naar den Haag komt voor de conferentie der minis ters van Oorlog der bij het Atlantisch Pact aangesloten landen. De Koningin stelde het op prijs te wachten op minister Johnson. Direct na het lan den van de grote Constellation van de United States Airforce maakte mi nister Johnson zijn opwachting bij de Koningin. Prinses Irene had intussen een te leurstelling beleefd. Zij wilde name lijk kauwgom hebben, doch in het winkeltje in de passagierswachtka mer was spijtig genoeg voor haar geen kauwgom te koop. Maar de juffrouw achter de toonbank kon het prin sesje troosten door haar te vertel len, dat zij in het vliegtuig, zoals alle passagiers, een pakje zou krijgen. VANDAAG OP DE FILM TN Val d'Isère heeft onder zeer grote belangstelling de sous-perfect van Albertville als vertegenwoordiger van de Franse veering de Koningin en de Prins als eerste begroet. De tweede, die de Ko ningin en Prins Bernhard de hand schudde, was Rudi Matt, de Oosten rijkse berggids, die op verzoek van Prins Bernhard naar Val d'Isère is gekomen om de Prins op zijn berg tochten te vergezellen. Het vijfjarig dochtertje van de banketbakker van Val d'Isère, Jo- siane Collin, en hét vierjarig neefje van de eigenaar van hotel Savoie, traden door de haag van ski-leraren naar voren, om de Koningin bloe men aan te bieden. Dit tafereeltje werd door een bat terij van Franse fotografen en film operateurs vastgelegd. Men hoopt reeds vandaag de aankomst van de Koninklijke familie in de Franse bios cooptheaters te kunnen vertonen. De burgemeester van Val d'Isère verontschuldigde zich voor de een voudige ontvangst door te zeggen, dat men de wens van de Koningin had willen eerbiedigen, om het bezoek zo informeel mogelijk te doen zijn en men niet vooruit wilde lopen op de ceremoniën, die bij het officiële be zoek aan Parijs in Mei a.s. gullen plaats hebben. IN 12'/, UUR WYSJINSKY, de Sovjet-Russische mi nister van Buitenlandse Zaken, heeft een van zijn functies verloren. Hij is thans geen lid meer van de Opper ste Sovjet. Meer dan 50 leden van de Sovjet-Russische ministerraad zijn voor het merèndeel niet herkozen bij de recente verkiezingen voor de op perste Sovjet. EEN WELLINGTON-bommenwerper van de R.A.F. is bjj Salisbury neer gestort en in vlammen opgegaan. De vijf leden van de bemanning zjjn om gekomen. HET AMERIKAANSE Huis van Afge vaardigden heeft voorlopig met 99 te gen 66 stemmen besloten alle Mar shall-hulp aan Engeland stop te zet ten, totdat de verdeling van Ierland is geëindigd. ACHESON. en Jessup hebben de com missie voor buitenlandse betrekkin gen van de Amerikaanse Senaat ver zocht om meer steun voor de landen in het Verre Oosten in hun verzet te gen het communisme. DE K.L.M. zal het binnenlandse luchtnet dit jaar niet in exploitatie HET AMERIKAANSE Huis van Af gevaardigden heeft voorlopig een be- ïaf» Van een dollar der Mar- snallgelden gereserveerd voor de aan- Koop van Amerikaanse landbouwpro ducten. ï2 ?illdeJ" gaan na Pasen in het ml <- g (Limburg) en „zij" is mej. Spoor uit Rotterdam. f® r™lse Parlementscommissie die een onderzoek instelt naar „de zaak "generaals", heeft de regering ver zoent om gerechtelijke vervolging van e generaais Revers en Mast en van Bravelet secretaris' luitenant-kolonel hit m?NDE van Laar minister voor h«lf? met het Gemenebest, hf.tr. i?" f reSermg in het Lager- dat z'i niet van Plan is ,?„hf y.an 1 door haar ten op- stanefpunt! 88 Khama ingenomen Brttf?I.NAAL„ MINDSZENTY, prins- Hongarije, heeft zijn 58e erjaardag doorgebracht in een ge- Sitdf 9?CeA ergens in Hongarije, naaf r»L 1948 wordt de Kardi- Stoit gevangen gehouden. Nog in ot,Tkuerï de LescLaafde wereld Éeztttf ?th.eld omt>'ent de huidige gezondheidstoestand van de primaat. VTiistemf?E 00''iQgsiovaliden kunnen «Kim ST.n,'£,„dJmSl"kl"""S* JLTINISTER Johnson vertelde nader hand op Schiphol aan journa listen. zeer verheugd te zijn, dat hem de gelegenheid was geboden aan het verzoek van president Truman, diens groeten aan de Koningin over te brengen, te kunnen voldoen. Van de president had hij een mand je met bijzondere tropische vruchten die in de tuin van het marine-hospi taal in Keywest worden gekweekt, Het trapje op. Koningin Julia na, Prins Bernhard, Prinses Irene en Prinses Beatrix bege ven zich aan boord van het vliegtuig. meegekregen om aan Koningin Julia na aan te bieden. Over de conferentie van a.s. Zater dag zei de minister: „Wij hebben een belangrijke taak te volbrengen Wij maken reeds belangrijke vorderingen ten aanzien van de verdediging van West Europa. Door ons sterk te maken proberen wij aanvallrs van onze gemeenschap pelijke grenzen te weren en wij zullen deze grenzen tegen iedere aanval ver dedigen als dat nodig mocht zijn. Dit is de zaak,- die ons hier bij elkaar brengt. Vrede door kracht is wat deze samenwerking van vrije landen wil bereiken-." De machine, de „Do-Drop" waar mee minister Johnson de reis van Washington naar Amsterdam heeft gemaakt, was oorspronkelijk bestemd voor.... Dewey. De United States Airforce was er zo zeker van, dat Truman niet zou worden herkozen, dat de maatschappij „de nieuwe pre sident" een gratis vliegtuig wilde aan bieden. De machine werd gebouwd, maar Dewey werd niet gekozen. De reis WashingtonAmsterdam werd afgelegd in 12i/2 uur. TTERKRADE heeft een nieuwe sen- satie op smokkelgebied. Er is hamelijk een smokkeïtunnel ont dekt, die van een Duitse woning aan de Niëuwstraat leidt tot op Nederlands gebied. Een waar staal tje du§ van smokkelaarsvemuft en smokkelaarsdurf dus! Gemeten vanaf de plaats waar de tunnel is ontdekt, tot aan het Duitse aanvangspunt, strekt de tunnel zich minstens 50 meter ondergronds uit. Diep onder de Nieuwstraat door leidt de gang in een V-vorm met een zeer scherpe bocht naar eeh woning aan de Duitse zijde van de Nieuwstraat. Het beginpunt Van de smokkelgang ligt in een oude put achter het Duitse huis. De tunnel is ontdekt, doordat een jongetje bij het spelen in een sleuf, die gegraven is voor de aanleg van nieuwe gasbuizen, plotseling weg zakte en in de diepte verdween. Dit wekte in de straat grote con sternatie, vooral toen men ontdekte, dat er een onderaardse gang was. Een douane-beambte en een ge meente-arbeider trokken de stoute schoenen aan en kropen de gang in. NOG NIET VOLTOOID. lamp te voorschijn gebracht en tot slot nog een slede, waarmee blijk baar de grond werd vervoerd. De ontdekking kwam overigens net op tijd, want de gang was niet voltooid. Het staat vrijwel vast. dat dit niet het werk is van Duitsers alleen. Naar alle waarschijnlijkheid wist aan deze kant van de grens ook wel iemand van dit grapje af, ofschoon de auto riteiten tot nu toe volmaakt in het duister tasten omtrent een mogelijke Nederlandse medeplichtige. Het bouwen van de tunnel wijst overigens op vakmanschap. Dit niet zo maar door de eerste de beste gebeurd. '„SLEEPDIENST. Na de aankomst op het vliegveld van Genève, nog even een praatje met de commandant van het vliegtuig, de heer Eilers. 7IJ constateerden, dat de gang vrij ver doorliep en ontdekten boven dien. dat er nog onlangs aan was ge werkt. Uit de gang werden achter eenvolgens een meetlint, touw, ge reedschap, een schop en een loop- T>EVèZE. de Belgische kabinetsfor- mateur, zal vanavond een ver klaring afleggen over de stand van zaken. De kabinetchef van Devèze deelde mede. dat Devèze tot nu toe voorna melijk heeft getracht een formule te vinden om de Koningskwestie in na tionale zin op te lossen en nog geen regeringsformule heeft opgesteld, of de kwestie van verdeling der porte feuilles heeft bestudeerd. "yERMOEDELIJK was de tunnel niet bedoeld voor personenvervoer De gang loopt namelijk onder de Duitse tramlijn door het gevaar van in storten van de tunnel was lang niet denkbeeldig. De gang was er wel wijd genoeg voor, hetgeen bewezen wordt door het feit. dat de twee Nederlan ders tot het einde van de gang konden kruipen. Men denkt echter eerder aan de mogelijkheid, dat door de gang een soort sleepdienst op touw gezet moest worden in dien zin, dat goede ren van Nederland naar Duitsland en omgekeerd getrokken konden worden met behulp van twee touwen. TT ET ISRAËLISCHE departement van Buitenlandse Zaken en de Sovjet-legatie te Tel Aviv hebben 10 dagen lang besprekingen ge voerd over de vraag, of een hond diplomatieke onschendbaarheid kan genieten. Een vrouw was op straat gebe ten door een terrier van een Sov jet-Russische legatiefunctionaris, en de Israëlische gezondheids dienst wilde de hond onderzoeken op hondsdolheid. De Sovjet-lega tie weigerde echter de Israëlische ambtenaar toe te laten en ver klaarde, dat de hond „diplomatie ke privileges" genoot. Thans is een compromis gevon den. Een secretaris van de legatie zal de Israëlische veearts op het terrein van de Sovjet-legatie ver gezellen. De arts moet dan on middellijk en ter plaatse een oor deel uitspreken. QNZE TAE OP DE Unie-conferentie ingestel- de commissie voor Nieuw-Guinea (Irian) is gereed gekomen met het belangrijkste deel harer werkzaamhe den. Overeengekomen werd, dat een commissie van zes personen zal wor den gevormd, die drie maanden de tijd krijgt 't vraagstuk-Irian te bestu deren. Daarna zal zij bij de beide re geringen een rapport indienen. De re geringen krijgen tot September gele genheid dit rapport te bestuderen, waarna ofwel wederom een algemene Unie-conferentie ofwel een speciale conferentie voor Irian bijeenkomt. De regering der R.I.S. heeft voorts informeel minister Lieftinck benaderd over een Nederlandse lening. De be sprekingen hierover zijn in vergevor derd stadium. Het is de bedoeling, dat een lening van 300 millioen gulden verstrekt wordt. Zeepkistenrace te Rhenen rpOT DUSVER hebben zich reeds meer dan honderd deelnemers opgegeven voor de „zeepkistenrace", op de 2de Pinksterdag te Rhenen. De oliemaatschappij „Amalie" zal voor de winnaars in de klassen A B en C ieder jaar een beker beschikbaar stellen, terwijl de Motor- en Automobielclub Rhenen hun een week vacantie, door te brengen in Rhenen, zal aanbieden. DRIE socialistische Kamerleden, Van der Goes van Naters, Donker en Burger, hebben een voorstel uitge dokterd, dat de werkwijze der Kamer moet vereenvoudigen en bespoedigen. Ze willen dit doen door het aantal vaste commissies uit te breiden. Het onderzoek in de afdelingen zou dan worden vervangen door commiso- riaal onderzoek, tenzij de Kamer an ders besluit. De voorstellers opperen zelfs de mogelijkheid, dat Voorlopige Verslagen en afzonderlijke Memories van Antwoord zouden verdwijnen. Overleg tusse 1 de Ministers en de commissie zou direct gevolgd kunnen worden door een eindverslag, dat V.V. en M. van A. tegelijk is. VOLGENS berichten, die uit verschil lende delen van Italië zijn ontvan gen. zijn gisteren yijf maal „vliegende schotels" boven Italië waargenomen. Luchtvaartpionier Mulder kreeg extra rondjes •y'OOR HET EERST in de geschie- denis van de Nederlandse bur gerluchtvaart hebben zich gisteren dertig Nederlandse vliegtuigen ge zamenlijk en in formatie boven ons land bewogen. Ongeveer 12.000 paar- dekrachten hielden de propellers draaiende. Circa 45.000 kilo werden door 14 eendekkers en 16 tweedek kers gedragen. 14 vliegtuigen van de Rijkslucht vaartschool zijn gisterenmorgen om 9 uur van Gilze-Rijen gestart voor een rondvlucht boven vele steden van ons land. De formatie stond onder leiding van commandant K. Meester en chef instructeur J. Jansen. Boven 's-Gravenhage kregen de toe stellen versterking van zestien ande re, van het vliegveld Ypenbnrg op gestegen machines. Het vliegen, in formatie is de man nen van de Rijksluchtvaartschool wel toevertrouwd. Reeds driemaal won 'n escadrille van de R.L.S. de wedstrij den in het escadrille-vliegen om de „Ypenburg-Coupe". In deze strijd had zij stevige buitenlandse concurrentie te verduren. Aardig is, dat de van Gilze-Rijen i opgestegen vliegtuigen boven Breda een paar keer cirkelden boven het huis van de luchtvaartpionier Mulder aan de Bavelselaan. Gisteren was het precies 40 jaar geleden, dat de heer Mulder voor het eerst opsteeg van het destijds kleine vliegveldje te Gilze- RÜen. NEDERLANDSE UNIE.... Weet men het nog, hoe die op 24 Juli 1940 voor het voetlicht trad met een oproep, ondertekend door het bekende driemanschap L. Einthoven, J. Linthorst Homan en J. E. de Quav? Van het begin der bezetting af leefde er in grote delen van het Nederlandse volk een verlangen naar een of andere politieke verschijning, die het tegen de aanstonds zeer brutaal optredende N.S.B. moest opnemen en ook aan het pas opgerichte Nationaal Front de pas moest afsnijden. Er deden allerlei geruchten de ronde, dat zo iets in de maak was, namen doken op en ver dwenen. Moedeloosheid dreigde binnen te sluipen: tegen de N.S.B. was toch niets te beginnen. Toen, op 24 Juli, klonk de lang verwachte stem, oproepend om „met eigen kracht en overeenkomstig onze eigen Nederlandse aard, gezamenlijk oor kordate arbeid naar een nieuwe Nederlandse saamhorigheid te stre- w°S28I3ESirï,ROEPENSCHEPEN: Fair- Beer 87n 2im'3 Van Malta' Groote van oirWK van Guardafui, Johan Guardaf,,, Qrneveldt Pierde 29-3 Port Said Somersetshire 28-3 van Weersverwachting. Donderdagavond: geldig tot Wisselende bewolking met en kele verspreid optredende buitjes Wet! ma"ge wind tu«en Noord) West en Noord. Vr« koud Heden Zon onder 19,09 uur en maan op 14.34 uur. Vriidae- 7.„ op 6.19 uur en maaHX 5°42 JJET WAS GEWELDIG, zoals dat in sloeg. Het aantal leden liep op tot. ver over de 300.000. Het weekblad kreeg op de duur 500.000 abonné's. Gedurende al de tijd van openlijk be staan van beweging en blad zijn de aantallen der leden en abonné's nim mer achteruit gegaan, doch steeds ge stegen. Deze massa zal wel niet alles begrepen hebben van wat er in de vele redevoeringen en artikelen werd betoogd, doch zij voelde het aan: hier is iets van Nederlafidse zin en Neder landse levenswil geboren. En de N.SJB. voelde het niet minder zo aan. Het colporteren met het weekblad, het dra gen van het Unie-speldje behandelde ze als uitdaging, niet zelden op hard handige manier. De Nederlandse Unie is door de Duitsers van de kaart ge vaagd, toen ze weigerde zich soldidair te betonen met de Duitsers bij het aanbinden van de strijd tegen Rus land. Vele Unie-voormannen zijn toen gevangen gezet. Anderen gingen zich met geestdrift wijden aan het onder gronds verzet. MOEILIJKHEDEN. 'JOCH hebben de initiatiefnemers tot deze beweging na de bevrijding, heel wat moeten horen over hun op treden. Ze zouden te ver zijn gegaan in concessies aan de Duitsers. Ze zou den een aftreksel van het nationaal- socialisme hebben gepropageerd. Er is zelfs een ogenblik geweest, dat er een proces tegen het Driemanschap in de lucht hing. Toen is er een Ereraad gevormd. Die Ereraad ontdekte fou- ten'ke£on onder uitzonderlijk moeilijke omstandigheden. Als eind conclusie kon hij echter vaststellen: de grote stap van 23 Juli 1910 heeft de ontwikkeling in Nederland uitein delijk ten goede helpen richten. POLEMIEK. TAIT alles komt weer in gedachten, nu de geschiedenis van de oprich ting der Nederlandse Unie onderwerp van polemiek is geworden tussen de heren Drees en Suurhoff enerzijds, het voormalig Driemanschap ander zijds. Met een enkel woord hebben we het al verteld: de redactie van het overigens zo voortreffelijke standaard werk „Onderdrukking en Verzet" liet de geschiedenis van de Nederlandse Unie eenzijdig verhalen door de twee genoemde P.v.d.A.-voormannen Spe ciaal dhr. Drees laat daarin niet na rustig-geschreven, doch niettemin scherpe critiek te leveren op de ge dragingen van het Driemanschap. Hij vond het al aanstonds fout, dat de he ren Homan en de Quay in het aller eerste stadium, toen ze nog geen con tact hadden met de vertegenwoordi gers der partijen, met de Duitsers had den gesproken over de mogelijke op richting van een nieuwe beweging. Hij spreek er zijn verbazing over uit dat in een bepaalcf stadium Jhr. B. C. de Jonge als voorzitter werd aange zocht. Jhr. de Jonge, die scherp was opgetreden tegen de Indonesische na tionalisten en die bij een bezoek van Mussert aan Batavia dezen in audiën tie had ontvangen. Hij vindt het voor al niet in de haak, dat na het vastlo pen van de onderhandelingen tussen de vertegenwoordigers der partijen en het Driemanschap zonder nader overleg de Nederlandse Unie werd ge sticht. Als ondergrond van deze fou- terr ziet hij twee misvattingen: le de overtuiging, dat Duitsland het vaste land van Europa zou blijvfen beheer sen. 2e. het streven naar een eenheids organisatie met versmelting van de bestaande politieke geschillen. Hij vergelijkt een en ander zelfs met het hopeloos streven van de Duitse con servatieven onder Hugenberg en van de Stahlhelm, vlak na de machtsover name door Hitier. WEDERWOORD GEWEIGERD gEGRIJPELIJKERWIJZE heeft het voormalig Driemanschap dit niet opzich laten, zitten. Het heeft zich gewend tot de redac tie van „Onderdrukking en Verzet", om nu ook eens iemand anders aan het woord te laten over de Neder landse Unie, die er zeker meer van kon weten. De redactie antwoordde, dat zij dat niet kon doen. Alleen was ze bereid onder „Errata'1 eventuele onjuistheden te redresseren. Daar ging liet echter niet om. Het ging om heel het beeld van Meel het gebeuren, dat ook anders belicht kon worden. Het voormalig Driemanschap heeft zich daarop gewend tot de redactie van het Maandschrift „Het Gemenebest" met de vraag, of ('•"e bereid zou zyn kanttekeningen op te nemen. Gelukkig ook voor de latere ge schiedschrijving! heeft de redactie daarin toegestemd. Het Maartnummer bevdt een artikel, waarboven de drie vertrouwde namen: Einthoven, Lint horst Homan, De Quay weer eens ge zamenlijk prijken. ANDERE BELICHTING. TTUN ANTWOORD toont, hoe de mededeling der feiten niet ver uit elkaar ligt, doch hun interpretatie hemelsbreed verschilt. Laten we heel in het kort vertellen, hoe volgens het Driemanschap de geschiedenis is gelopen. Homan begint met Generaal Win kelman te waarschuwen: „Het volk verlangt naar een positief geestelijk geluid, anders zal het zich tot extre mistische stromingen wenden". Voor al de jeugd moet houvast 'n hebben. Enkele secretarissen-generaal zeiden: Ge zult niets kunnen doen, zonder eerst met Schmidt te praten. Homan ging praten, stelde voorop zijn trouw aan Oranje en vroeg vrijheid van ac tie. Schmidt zegde nader overleg toe, doch liet niets meer van zich horen. Homan aanvaardde het voorzitter schap van „De Nederlandse Gemeen schap", een organisatie, die reeds vóór de oorlog was ontstaan. Hij hoorde toen pas op 26 Juni dat de zes grote politieke partijen een contact commissie hadden gevormd. Men vroeg, of hij met Prof. Telders en Dr Colijn wilde spreken. Een concept-ma nifest werd geboren in besprekingen met de politieke leiders. Hoewel sóm migen het betreurden, dat dit contact eerder was gezocht, was men het er nu over eens, dat Schmidt erin ge kend moest worden. Homan vroeg een gesprek aan. Helaas liet hij uit poli tieke onervarenheid na, een der po litieke leiders mee te nemen. Het zou hem latere achterklap hebben be spaard. Schmidt wilde de passage over Oranje eruit hebben. Toen besloot men door te werken zonder manifest: in de namen zou het program liggen. Enige dagen later echter trokken zich enkelen terug o.a. Mr. Donner. Jhr. de Jonge, die was gepolst om zijn gro te ervaring in internationale zaken, gaf het ook op, toen Janke had gezegd, dat Oranje een voorbijgaand begrip was. Het Driemanschap had de stelli ge overtuiging, dat de politieke lei ders geen heil meer zagen in enige actie. Uit alle volkskringen hield echter de druk aan. Met heftige bewogen heid klonk het verwijt van velen: Gij zyt wel begonnen, doch ge^ durft niet verder. Wanneer ge nu terugdeinst, dan zijt gij verantwoordelijk voor wat de N.S.B dan gaat uitspoken. Gingen wü niet door, aldus het Drieman schap, dan vergooiden wü de kans, hoe gering misschien ook, iets goeds te kunnen bereiken. Zo is men in de late avond van 23 Juli tot het grote be sluit gekomen. Aan Schmidt is nog eens nadrukke lijk gezegd, dat men aan Oranje trouw bleef. Ziehier in het kort het verweer, dat in „Het Gemenebest" werd opgeno men. Iets van Hugenberg- of Stahl- helm-mentaliteit vindt men daarin niet. Integendeel! Hoe durft men dit trouwens van deze mannen te zeg gen? Een brede beschryving van de hele geschiedenis der Unie staat overigens op stapel. Zo zullen de eenzijdigheden van „Onderdrukking en Verzet", ook voor het nageslacht, gelukkig voldoende tegenwicht vinden. STATEN-GENERAAL vor men de volksvertegenwoordi ging Zij treden direct als zodanig op in de Tweede Kamer, daar de leden dier Kamer ook direct door het volk zijn gekozen, daarentegen indirect in de Eerste Kamer, geko zen als de leden daar zijn door de provinciale vertegenwoordigers van h e t v o 1 k, de leden der Provin ciale Staten. De leden dezer Kamer zijn geko zen op onderscheidene programs, die alle (ik sluit hier de C.P.N. en ietwat aarzelend ook de Staatk. Ge reformeerden uit) het welzijn van heel het volk beogen. Programs, die overigens sterk kunnen verschillen op grond vail beginsel en politieke visie. Als volks - vertegenwoordigers maken" de leden der Kamers de wetgeving als zodanig controleren zij tevens het beleid der regering. Inderdaad, als volks-vertegenwoor- digers, d.w.z. als seponenten van de politieke richtingen, waarin ons volk is verdeeld. Zij onderschrijven immers de programs hunner par tijen; maar aan de andere kant han delen en stemmen zij zonder rugge spraak. Zij brengen hun stem uit op eigen verantwoordelijkheid, na ge houden overleg in hun respectieve lijke fracties. Zo is de volksinvloed indirect, treden de Kamerleden op als ver trouwensmannen die vrij en onaf hankelijk hun standpunt bepalen. Aan het volk de bevoegdheid hen na een afgelopen parlementaire pe riode al of niet te herkiezen. JS deze indirecte volksinvloed ech ter merkbaar in 't beleid der volksvertegenwoordigers en der fractie? In algemene zin uiteraard, daar de leden der Kamers het program voor ogen houden, waarop zij zijn gekozen. Maar zij zullen de moge lijkheid van verwezenlijking van dit program toetsen aan de publie ke situatie en de omstandigheden des lands. Maar ook in vele bijzondere ge vallen werkt de indirecte invloed van het volk. Men denke slechts aan enkele wetsontwerpen, die on langs in behandeling zijn geweest, de wet die tot verhoging van de benzineprijs en de Paarden wet 1949. Zonder in te gaan op de mérites dezer ontwerpen kan toch worden gezegd, dat in beide gevallen de houding van het volk, met name van de betrokkenen zijn invloed op de Kamerleden niet heeft gemist. De benzineverhoging zal nu niet komen eer de herziening van de be lasting 1949 en de ondernemingsbe lasting in de Kamer behandeld zijn. En de behandeling van de Paarden- wet is geschorst: de „weerstand" der fokkers heeft een belangrijke tol gespeeld. De volksinvloed is ook duidelijk merkbaar geweest, in het bijzonder die van de katholieke kleine zelf standigen ,die aandrong door de K. V.P.-fractie uitgeoefend op de rege ring ten behoeve van een kinder bijslag-regeling voor kleine zelf standigen. Dat deze fractie overi gens evenzeer uit eigen overtuiging sprak men denke aan het door haar gestelde ultimatum zij ter voorkoming van misverstand na drukkelijk vermeld. Haar binding aan het program der K.V.P. bleek hier duidelijk. De waardering van andere par tijen voor dit program-punt is wel zeer twijfelachtig. Vandaar dat het voorlopig resultaat, dat spoedig van Sociale Zaken zal „afkomen", wel pover zal zijn. Geldt hier 't spreek woord van „de onwillige handen, waarmee het slecht hazen vangen is"? JJET LIGT voor de hand dat de volksinvloed zich vooral wil doen gelden, waar het „belangen kwesties" van bepaalde streken of groeperingen betreft. En dat zij tot gelding moet komen in een reëele eis. Ook al zullen deze belangen dienen te worden bezien in 't licht van het algemeen belang. De mogelijkheid voor deze gel ding is ruim aanwezig middels de volksvertegenwoordigers, die door bepaalde rijkskieskringen als regio nale vertegenwoordigers op de eer ste plaats, zijn afgevaardigd en door hen, die bepaalde groeperingen re presenteren of met hun belangen zeer vertrouwd zijn. Regionale en standen-vertegen woordiging is nuttig. Maar zij blij- ve beperkt om wille van het alge meen welzijn, om wille van een parlementair stelsel, om wille van de algehele deskundigheid dér Ka mers. Kent de volksvertegenwoordiging haar taak, dan zal de indirecte volksinvloed niet anders dan gun stige gevolgen hebben. Die indirec te invloed komt aan een evenwich tig beleid zeer ten goede. rpE SOFIA is een nieuw proces te gen „spionnen, Trotzkiisten en Ti- toisten" begonnen. Er zijn 26 Joego slavische en Bulgaarse beklaagden, die er van worden beschuldigd te heb-' ben samengezworen om de Sovjet- Russische maarschalk en vice-premier Worosjilof en leden van de Bulgaar se regering te vermoorden. fJ<ER GELEGENHEID van haar bezoek aan Limburg zal H.M. de Koningin op 25 April te Venlo een gedenkplaat onthullen aan de honderdduizendste woning, die na de bevrijding in Nederland ge reed gekomen is.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1950 | | pagina 1