n
TROONSAFSTAND „IN TWEE ETAPPES"
ZAL NIET DOORGAAN
Onze jongens in Indonesië \Steeds weer:
Moeder is aan 't Russisch leren
Socialisten treden uit het
Franse kabinet
Smid en zijn twee knechts
gedood bij ontploffing
MA
Iding
WEER ATOOMGEHEIMEN UITGELEKT
Juwekndief en
smokkelaar
Toch naar een volksraadpleging in België?
emigratie
De Ursulinen van Meersel-Dreef na elf
jaar weer naar Duderstadt
Spaak stelt katholieken aansprakelijk voor
mislukken van „nationale oplossing"
Waarom weer die
Duitse titel?
Kinderbijslag met
5 pet. verhoogd
Veehouders delen in
loonsverhoging
In 1950 minstens
40.000 woningen
Weinig verandering
Wysjinsky: ook wij hebben waterstof-bom
Opzienbarende
arrestatie te Londen
Mgr. Beran wordt
slecht behandeld
Westerling wilde
Sukarno ontvoeren
27 onbewaakte over
wegen krijgen flikker
installatie
U nie-Conf erentie
20 Maart in Djakarta
Kan Bidault zich toch
staande houden?
Smederij te Neerbosch door buizen met trotyl
in de lucht gevlogen
Brits parlement
ontbonden
Voor de tweede maal
vlieger-weduwe
VIJF VROUWEN KEREN NAAR HUIS TERUG
Een woord van afscheid
en dank
W! keken eens naar het nog frisse
gelaat van Moeder-Overste, die
naar schatting toch de zestig al ge
passeerd moest zijn. Terwijl we pro
beerden te peilen, wat er in hart en
geest van deze ballinge, die op het
punt staat weer naar huis terug te
keren, omging, werden we verrast
door haar woorden:
ZESDE JAARGANG No. 1605
Uitgave: NV. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tdi.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C J v. Hootegem, Mr. Dr. A. J. J. M. Mes, Mr.
H B. L. de Rechter, L. J. v. 't Westende.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonne
mentsprijs bij vooruitbet. f 3.90 per kwartaal,
per post f 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) f 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
n^ea~u~vüör~de Zeeuw,se Eilanden: GOES, Westsingel 98, Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bijbureaux. OOSTBURG, Nieuwstraat 22, Telefoon 35; TERNEUZEN,Axelsestraat 45, Telefoon 2347).
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage: f 0.25
per m/rru (Ingezonden Mededelingen f 0 60
per m/m)Vobr advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f O.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
|p.k.
tens
■te
pm
laudia Gora in
pman van Lee
|faandag 8 uur
Zondag 3, 7,
175-0
STEEN
n. Barstende
is. En een
-Tchek, die
zijn zenuwen
DE POGING van Spaak en de socialistische ministers in het
kabinet Eyskens, om een andere oplossing voor het Belgi
sche Koningsprobleem te vinden, dan een volksraadpleging,
heeft geen resultaat opgeleverd. Want de katholieke ministers
zijn van mening, dat de socialistische suggesties geen nationale
oplossing van het probleem kunnen brengen. „Onder deze
omstandigheden stelde de regering eenparig vast, dat de voor
gestelde procedure geen oplossing van de Koningskwestie kan
brengen", aldus de gisteren na vele moeizame besprekingen uit
gegeven regeringsverklaring.
'ALHOEWEL over het besprokene
een groot stilzwijgen in acht is
genomen, schijnt van socialistische
zijde een ..troonsafstand in twee étap
pes" voorgesteld te zijn.
Hierin bestaande, dat Koning
Leopold wel naar België zou kun
nen terugkeren, teneinde door een
persoonlijk contact een oplossing te
zoeken. De vorst zou in die periode
echter niet kunnen regeren. De uit
eindelijke opzet was dan om de
Koning afstand te laten doen van
de troon.
Aan liberale zijde heeft men wel
voor de socialistische voorstellen ge
voeld. Dit heeft Spaak gisteren in de
Kamer ook bevestigd. Maar de katho
lieken zagen in de voorstellen geen
heil.
„Het is dus de C.V.P., aldus de ge
wezen eerste minister, die er de ver
antwoordelijkheid voor draagt, dat
deze laatste poging om tot een oplos
sing te geraken, mislukt is".
Door enkele Waalse C.V.P.-ers zijn
wel bezwaren geuit, tegen de titel Sak-
sen-Coburg-Gotha, die de Koning in
1941 gemeend heeft opnieuw bij zijn
titel te moeten voegen.
Maar na een uitvoerige-gedachten-
wisseling. heeft de katholieke fractie
eenstemmig de verklaring goedge
keurd, die de heer Bus de Warnaffe
in de Kamer heeft afgelegd.
GEEN AANSPRAAK.
deze titel slechts van protocolaire be
tekenis is en de echtgenote van de
Koning afstand kan doen van deze
titel. Volgens de heer Bus de War
naffe is het huwelijk van de vorst
van louter privaatrechtelijke aard.
„WETTEN GESCHONDEN".
y AN LIBERALE zijde (Levèfre) ver
wonderde men er zich over, dat
de Koning in de huwelijksacte op
nieuw Duitse titels is gaan voeren en
zei men: „De Koning heeft eens te
meer te kennen gegeven, dat hij zich
niet wil beperken tot regeren. Hij wil
heersen".
Spaak's mening was, „dat de Ko
ning door het kerkelijk huwelijk aan
het burgerlijk huwelijk te laten voor
afgaan de Belgische wetten heeft ge
schonden en hij verweet de Koning
bij deze onwettige daad Kardinaal
Van Roey betrokken te hebben.
Niemand is op het ogenblik in staat
te zeggen of de Koning, als hij naar
België terugkomt, een Koningin mee
brengt of niet, en het parlement heeft
de dringende taak vast te stellen wat
nu eigenlijk de status is van de echt
genote van de vorst".
yONDER hoofdelijke stemming heeft
de Tweede Kamer zich verenigd
met het wetsontwerp tot wijziging
van de kinderbijslagwet. Hierdoor
wordt de 5 procent loonsverhoging ook
tot uitdrukking gebracht in de kin
derbijslagen. Deze worden nu: voor
het eerste kind f 0,42, voor het twee
de en derde kind f 0,46 en voor het
vierde en volgende kind f 0,57 per
kind en per dag.
TN VERBAND met de loonsverhoging
van 5 pet. heeft de min. van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening,
de melkprijs voor veehouders ver
hoogd met 25 ct. per 100 kg. en vast
gesteld op f 18, bij een gemiddeld vet
gehalte van 3,50 pet. De winterprijs
voor de melk wordt hiermede f 19,95
en de zomerprijs f 16,95 per 100 kg.
De consumentenprijzen zullen hier
door niet verhoogd worden.
TN DEZE verklaring is betoogd, dat
het huwelijk van de Koning geen
politieke gevolgen kan hebben, daar
de ministeriële mede-ondertekening
ontbreekt. Door het niet voorkomen
van deze ondertekening op de huwe
lijksacte kunnen de kinderen, die uit
het huwelijk voortkomen, geen aan
spraak maken op de troon. Het feit,
dat de constitutie met geen woord
rept over de Koningin, impliceert, dat
TN DECEMBER 1949 is een record
aantal woningen gereed gekomen,
nl. meer dan 5000. Het totaal voor '49
ligt boven de 42.000. Voor 1950 garan
deert de minister 40.000 woningen.
HET INTERZONALE verkeer op de
autoweg naar Berlijn is gisterenavond
stopgezet wegens „ijsvorming op het
wegdek in da Sovjet-zone".
f 40.000 moet de secretaris-penning
meester van de algemene Rijnschip-
persbond te Rotterdam verduisterd
hebben. Hij is gearresteerd.
OOK HONGARIJE heeft de regering
van Ho Tsji-Minh en de republiek
der Ver. Staten van Indonesië erkend.
PRINSES WILHELMINA zal Zondag
om 18,10 uur over Hilversum I, het
woord richten tot de jeugd tijdens de
sluitingsdienst van de jaarlijkse con
ferentie van de Nederlandse Oecume
nische Jeugdraad.
DEN HAAG wil Voorburg en Rijswijk
annexeren.
IN VERBAND met verduistering van
f 23.000 is de voorzitter van de Stu-
cadoorscentrale te Rotterdam gearres
teerd.
SCHAARSTE aan thee staat ons in de
naaste toekomst niet te wachten.
STAATSSECRETARIS van Oorlog,
mr. Fockema Andreae, zal hedenavond
van Schiphol naar Indonesië vertrek
ken.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Jo-
han van Oldenbarneveldt passeerde
2-2 Minicoy. Kota Inten passeerde 2-2
Guardafui. Dorsetshire 2-2 op 80 mijl
van Socotra. Tabinta 2-2 te Aden
Cheshire pass. 3-2 Perim.
Weersverwachting, geldig tot
Zaterdagavond:
Matige tot krachtige en in het
Westen van het land tijdelijk har
de wind tussen Zuid en Zuidwest.
Meest zwaar bewolkt met nu en
dan enige regen en enkele ver
spreide opklaringen. Weinig ver
andering in temperatuur.
Heden: Zon onder 17,33 uur en
maan op 19,39 uur. Zondag: Zon
op 8,15 uur en onder 17,34 uur.
Maan op 21,06 uur en onder 9,31
uur. Maandag: Zon op 8,13 uur en
maan onder 9,42 uur.
JAET FEIT, dat de Sovjet-Unie niet
alleen de atoombom, maar even
eens de waterstofbom bezit,
brengt een geweldige slag toe aan de
imperialistische oorlogsstokers, die nu
genoodzaakt zijn hun toon te matigen.
Zo heeft Vysjinsky, de Sovjet-Rus
sische minister van Buitenlandse Za
ken, in een toespraak te Moskou op
19 December verklaard, ter gelegen
heid van de 70e Verjaardag van Sta
lin. Deze rede is pas gisteren in het
tijdschrift „de Sovjet-staat en de wet"
gepubliceerd.
Op dezelfde dag, dat Moskou dit
bericht rondbazuinde, een bericht dat
in zijn oncontroleerbaarheid toch niet
nalaat de nodige opschudding te ver
wekken, komt bovendien de sensatio
nele ontdekking over het uitlekken
van atoomgeheimen de opschudding
nog groter maken.
In Engeland is namelijk de 38-
jarige atoomgeleerde Fuchs gearres
teerd, wiens vader professor is in
de Sovjet-zone van Duitsland. Alles
wijst erop, dat deze arrestatie nog
meer aanhoudingen tot gevolg zal
hebben. Er wordt al gesproken over
de aanhouding van de vroegere chef
van Fuchs in de Amerikaanse
atoomstad.
De Amerikaanse congrescommissie
voor de atoomenergie heeft met de
commissie voor de atoomenergie al
een conferentie gehouden over het
geval.
Fuchs is in 1942 Brits burger ge
worden, na in 1933 in Engeland te
zijn aangekomen. In November 1943
ging hij naar de V. S. met een op
dracht van de Britse regering terzake
van atoomgeheimen. In de V.S. werk
te hij aan het bureau van het Britse
ministerie van bevoorrading te New-
York en vervolgens bij de atoomla
boratoria te Oakridge en Los Alamos.
Voordat hij naar Engeland terugkeer
de, maakte hij reizen naar Mexico en
Canada. In November 1947 kwam hij
weer naar de V. S. voor conferenties
met Amerikaanse functionarissen op
het gebied van atoomenergie.
JTOE ZWAAR men er in Amerika
voor waakt, dat het atoomgeheim
niet kan uitlekken, toont bijgaand
kaartje.
De Amerikaanse fabrieken, worden
uiterst streng bewaakt en beschermd.
Vliegtuigen die binnen 'n afstand van
160 km. van de fabrieken te Oak Ridge
willen komen, zullen van te voren
moeten waarschuwen. Hetzelfde geldt
voor een strook van 320 km. diepte
langs de kust van Norfolk tot Maine
waar de belangrijkste Atlantische ha
vens zijn.
Communisten willen biecht
geheim opheffen
JJE gezondheidstoestand van Mgr.
Beran, aartsbisschop van Praag,
is de laatste tijd aanzienlijk slechter
geworden. De oorzaak hiervan is, dat
de communisten het voedselrantsoen
van de in zijn paleis opgesloten aarts
bisschop geleidelijk Verminderen.
Zijn communistisch keukenperso-
neel zet hem uitsluitend op Vrijdag
vlees voor. Dit wordt steeds door de
aartsbisschop geweigerd.
De Tsjecho-Slowaakse regering heeft
een wet uitgevaardigd, waarbij zij de
priesters wil verplichten desgevraagd
aan de communistische ambtenaren al
les te vertellen wat een bepaald per
soon in de biecht heeft gezegd. Wei
gering is volgens de opvatting van de
regering een strafbare daad. De re
geringscommissie voor kerkelijke aan
gelegenheden zal voortaan opgeven,
waarover in de kerken gepreekt moet
worden.
TNSTRUCTIES van Westerling aan
zijn onderbevelhebbers, die wer
den onderschept, wijzen uit, (zo be
richt het Alg. Handelsblad), dat de
samenzweerders het plan hadden zich
in het bezit te stellen van de persoon
van de president en de ministers van
van de V.S.I. Westerling wilde Su
karno, Hatta, Leimena en de andere
ministers ontvoeren en hen als gijze
laars gebruiken ter verkrijging der
aanvaarding van een politiek pro
gramma, waarvan het hoofdpunt was
van Indonesië een Islam-staat te ma
ken.
Moh. Roem. de Indonesische Hoge
Commissaris in Nederland, sprak de
berichten, dat Westerling actieve
steun van communisten en Darul Is
lam heeft, echter tegen. Hij noem
de de actie-Westerling „niet ernstig"
en beschuldigde „zekere Nederlandse
elementen in Indonesië" ervan Wester
ling te helpen.
TAE VELE dodelijke ongelukken op
onbewaakte overwegen de laatste
tijd, hebben scherp de noodzakelijk
heid van veiligheidsmaatregelen be-
licht.En het doet ons dan ook genoe
gen te horen, dat spoedig 27 onbe
waakte overwegen van een zgn. auto
matische flikkerlichtinstallatie zullen
worden voorzién.
In Noordbrabant komen deze instal
laties op 2 overwegen ten W. van Oss-
Boxtel in de weg van Boxtel naar
Oirschot en ten Z. van Wouw in de
weg Wouw-Findorp. En in Zeeland:
ten N.O. van Rilland, ten Z. van de
rijksweg Bergen op Zoom-Goes.
Het ligt in de bedoeling nog dit
jaar een tweede groep overwegen sa
men te stellen, die voor beveiliging in
aanmerking komen. Hiermede zal dan
het voorlopige vastgestelde aantal van
vijftig overwegen zijn bereikt.
Dit betekent dat er slechts een be
gin gemaakt is in de goede richting
daar in Nederland in totaal nog 2000
spoorwegovergangen onbewaakt zijn.
/AVER de resultaten van mijn b«-
zoek aan Indonesië, ben ik zeer
tevreden, aldus deelde minister van
Maarseveen mede voor zijn vertrek
met de „Willem Ruys" naar Neder
land.
Er is overeengekomen, dat de eer
ste confererUe van ministers der
Unie op 20 Maart te Djakarta zal aan
vangen.
Over de vraag of er tegen Wester
ling eventueel Nederlandse troepen
zullen worden ingezet, zei de minis
ter: De R.I.S. is een souvereine staat,
alleen zij kan optreden. Indien er op
het grondgebied van een der deelge
noten van de Unie samenwerking moet
plaats hebben, moet de deelgenoot,
wien het aangaat, hierom uitdrukke
lijk verzoeken.
FRANKRIJK zit in grote moeilijk-
heden. Niet alleen door de moge
lijkheid van het afbreken der Frans-
Russische betrekkingen (door de dwa
ze erkenning van Moskou van de op-
standelingen-„regering" in Indo-Chi-
na), maar ook doordat men het hoofd
moet bieden aan de moeilijkheden van
een kabinetscrisis. Dat is wel zeer
sneu voor Bidault, die in de Kamer
al ettelijke malen via het stellen
van diverse „vertrouwenskwesties"
met de hakken over de sloot is ge
komen.
De socialistische partij heeft Bi
dault nu een kool gestoofd, door ab
rupt aan te kondigen, dat de vijf
socialistische ministers en de 4 on
derstaatssecretarissen uit de rege
ring treden. De betrokkenen hebben
hun ontslagbrieven nog niet inge
diend, maar Bidault verwacht die,
volgens zijn zeggen, in ieder geval.
Hij heeft gisteren nog een onder
houd met de socialisten gehad om hen
tot andere gedachten te brengen, maar
de kans dat hem dit zou lukken was
een op de honderd.
De oorzaak van het geschil is, de
grootte van de premies voor de ar
beiders met lage inkomens.
De socialisten willen veel verder
gaan dan Bidault. Wat Bidault wil,
komt op 12 milliard neer en wat de
socialisten willen op 19 milliard frs.
Het terugtrekken van de socialisti
sche ministers betekent niet de val
van het kabinet, zo heeft Bidault ver
klaard. Hij geeft er misschien de voor
keur aan deze ministers door afge
vaardigden van andere partijen te
vervangen en voor het eerst sedert
de oorlog zonder de socialisten te re
geren.
W'ie er allemaal op de kiek hieronder staan,
weten we niet. Maar dit is zeker: Wim Buys
uit Klundert (voorgrond links) is erbij.
Hierboven: Jan Brands
(rechts) en Frans v. Loen-
hout wonen allebei op de
Hogedijk te Nieuw-Vosse-
meer. Deze opname kwam
uit Bandung.
Hiernaast: J. J. van Feit,
Nieuwstraat 11, te Dongen,
portretje uit Cheribon.
Geheel links: Jac. Verbart, Noordweg F 230 te Lewedorp:
„hospik" in de Oost.
"VTEERBOSCH bij Nijmegen is op-
geschrikt door 'n hevige knal als
van een bominslag. De huizen wan
kelden en ruiten vlogen in scher
ven.
Het ergste aan toe was de smede
rij van Haerkens in de Agneeten-
straat. De smederij vloog geheel de
lucht in en een deel van het woon
huis eveneens. Tragisch genoeg zijn
daardoor 3 doden en 1 zwaargewon
de te betreuren.
Met gestolen juwelen in
Roosendaal gegrepen
OIJ EEN INBRAAK in den Haag is
in Dec. jl. een hoeveelheid juwe
len ter waarde van f 25.000 gestolen.
De dader, een 52-jarige boomkwe
ker uit den Haag, is thans in Roo
sendaal aangehouden. Hij heeft reeds
bekend en tevens medegedeeld, dat
hij nog vier andere inbraken in den
Haag heeft gepleegd, waarbij tapij
ten, kleding en radio's ter waarde van
ongeveer f 5.000 zijn ontvreemd.
Een deel van de gestolen juwelen,
heeft hij naar België weten te smok
kelen. Bij een van deze escapades is hij
in Roosendaal aangehouden. Een an
der deel van de juwelen is terugge
vonden bij een juwelier in Haarlem.
Ook in Antwerpen zijn juwelen ach
terhaald.
TTONING GEORGE van Engeland,
heeft in zijn landhuis te San-
dringham in Norfolk, de proclamatie
getekend, waarbij het Britse parle
ment i^tbonden wordt.
Dit was het signaal voor de offi
ciële aanvang van de Britse verkie
zingscampagne tot 23 Febr., op wel
ke dag het volk ter stembus zal gaan.
De smid en zijn 23-jarige knecht
uit Wijchen, die dicht bij de uitgang
stonden, zijn ogenblikkelijk gedood.
Een 22-jarige knecht uit Malden, die
vermoedelijk bij het aambeeld heeft
gestaan, is onder het neervallende
puin bedolven. Hij is een uur later
levenloos door brandweerlieden on
der stenen vandaan gehaald. Een 20-
jarige neef van de smid, die aan de
poort stond, is zwaar gewond. Hij brak
een arm en liep enige zware vlees
wonden op en had diverse scherfjes
ijzer in het lichaam-
Daar de smederij in de omgeving
ligt, waar jarenlang Duitsers en la
ter ook Engelsen vertoefd hebben,
heeft men direct gedacht aan nawee-
en van de oorlog. Inderdaad is dit
naderhand juist gebleken.
Want als vaststaand kan worden
aangenomen, dat men in de smederij
buizen onderhanden had, waarin
zich springstof (trotyl) bevond.
De Engelsen gebruikten deze bui
zen tijdens de oorlog, om ze langs
de weg te leggen.
De trotyl kwam dikwijls vanzelf tot
ontploffing.
In de smederij was door een boer
een partij van deze buizen gebracht,
waarvan er enige recht getrokken
moesten worden.
Aangenomen moet worden, dat de
hevige explosie is ontstaan, toen een
der buizen in het vuur is gestoken.
glJZONDER tragisch ,was het K.L.
L.M.-vliegtuigongeluk voor mevr.
van der Heiden, geboren Gillissen,
de echtgenote van de bij de ramp
met de PH.TEU om het leven geko
men gezagvoerder en afkomstig uit
Vlissingen. Zij is nu nl. voor de twee
de maal door een vliegtuigongeluk
weduwe geworden. Haar eerste echt
genoot, de heer de Visser, verloor nl.
in 1939 het leven bij een ongeluk met
een sportvliegtuig op het strand te
Vlissingen.
Vliegtuigen hebben gisteren weer
gespeurd op de plaats van de ramp,
maar zonder resultaat.
NEE' gevlucht VOor de Nazi's zÜn we eigenlijk niet. We gingen in
April 1939 vrijwillig uit Hannover weg en konden, dank zij kar
dinaal van Roey, die zeer bevriend was met mijn oom, kardinaal Ber
tram van Breslau, onderdak vinden in Meersel-Dreef".
De vriendelijke Moeder der Urselinen van het St. Anna-Instituut
kon niet nalaten daaraan onmiddellijk toe te voegen: „Maar wil ik niet
eerst een kop koffie of een bordje soep voor u halen? We hebben nu
wel maar een klein huishouden...."
De zaak is deze: in 1939 kwamen vijf zusters als „kwartiermaak
sters" voor de Urselinen uit Duderstadt, waar het onder Hitiers regiem
geen werken meer was voor een onder wijs-congregatie. De oorlog heeft
de overkomst der overige zusters verhinderd en thans is het zo ver,
dat Meersel-Dreef de zusters weer aan Duitsland zal moeten afstaan.
De laatste drie gaan half Februari naar een plaats, die op een afstand
ligt van nauwelijks 500 meter van de Russische zone.
D wordt dus een woord van dank
en van afscheid. Van dank op de
eerste plaats. De aandachtige lezer zal
echter opmerken, dat er weinig kans
op is. dat Duitse zusters zich in een
toevluchtsoord in België verdienstelijk
maken voor Nederland. Maar u heeft
ongelijk: voor de Ursulinen was de
hoogste vorm van de Benelux-gedacht#
reeds werkelijkheid nog vóór Paul
Henri Spaak daaraan een politieke en
economische gestalte wist te geven.
Tijdens de oorlog zijn ettelijke tien
tallen Nederlandse kinderen uit de
Baronie langere tijd de gasten ge
weest van de zusters, die de lichame
lijke en geestelijke verzorging met on
begrensde toewijding ter hand namen.
Natuurlijk heeft onze Zuiderbuur
daarvan grotelijks mee-genoten. Het
bekende comité: „Boerenhulp aan
Stadskinderen" weet daar alles van.
Altijd was er, via dat comité, een
aantal kinderen op de Dreef, meestal
tussen de 40 en 50. Zelfs beneden de
drie jaar waren de kleuters welkom,
want op zo'n leeftijd is er nog wat te
bereiken. Het ging immers niet alleen
om brood en spelen: de kleintjes kwa
men zeer vaak uit een door en door
arm milieu, waar men bovendien
nóóit of hoogst zelden sprak over de
godsdienst. Zonder dat wij daarvan
uitleg geven, kunt u zich voorstellen
met hoeveel liefde en ijver de zusters
in die gevallen hun best deden even
tuele schade te herstellen of een aan
wezig zaadje te doen ontkiemen.
onverwoestbare energie
„Ik ben nu aan het Russisch leren.
Als het zover moest komen, dat de
Russen het Westen binnendringen, wil
ik hen in hun eigen faal kunnen toe
spreken".
Wat een rustig doorzettingsvermo
gen en wat een onverwoestbare energie
sprak uit die simpele zin. Nu korden
we ook beter begrijpen, dat deze
vrouw een paar jaar lang (vanaf
1947 zijn er geen kinderen meer eri
ontbreken dus ook de inkomsten) als
lerares aan het H. Graf Instituut te
Turnhout voor zich en de zusters het
dagelijks brood is gaan verdienen. Nu
konden we tevens begrijpen, dat zij
„uit liefhebberij" de moeilijke hiëro-
glyphen uit de oude Egyptische hand
schriften had leren ontcijferen. En
ook konden we begrijpen, dat zij na
jaren zoeken in Frankrijk, Nederland
en Engeland tenslotte erin was ge
slaagd een toevluchtsoord te vinden,
waar de beste krachten van de Congre
gatie veilig waren voor andere tijden.
„iedereen was goed"
J)e Ursulinen van Duderstadt gaan
dus na een verblijf van bdjna elf
jaar Meersel-Dreef verlaten. Ze gaan
met een beetje weemoed. Er zijn zo
veel goede herinneringen aan het land
en aan de mensen. „Iedereen was al
tijd zo goed voor ons", was het een
voudige commentaar, „ook de Franse
ziusters van wie dit hele huis is. We
hebben altijd een zeer lage en, als het
nodig was, helemaal geen huur behoe
ven te betalen."
Vijf vrouwen gaan terug naar huis.
We duiven schrijven, dat het een ver
lies is voor België en we voegen daar
aan toe: maar een grote winst blijft
achter. De winst namelijk, die niet in
geld of getallen is uit te drukken. De
wirst aan christelijk bewustzijn en de
winst aan cultuur. Er is uit Duitsland
veel gekomen van negatieve waarde,
maar ook veel (laten we het ridder
lijk en dankbaar erkennen) dat on
schatbaar waardevol is en tot in
lengte van dagen zal blijven. In één
geval was daarvan de bron te vinden
in het St. Anna Instituut te Meersel-
Dreef.
IMMIGRATIE, emigratie, het is een
onderwerp, dat de gedachten
van velen maar niet kan loslaten.
Geen wonder. In de bisdommen Bre
da en Den Bosch alleen wordt het
aantal naar grond begerige boeren
op niet minder dan 10.000 geschat.
Een deel van die 10.000 zal buiten
het boerenbedrijf een bestaan moe
ten zoeken, een ander deel is aan
gewezen op emigratie. Emigratie is
een ernstige zaak, ze eist veel voor
bereiding. We hebben daarover
reeds in tal van beschouwingen het
onze gezegd.' Maar 4e bezwaren en
gevaren mogen we niet zo ernstig
tellen, dat we de ondernemingslust
zouden doven Gelukkig heeft de
N.C.B. er zijn schouders onder ge
zet, om het geheel in goede banen te
leiden.
Van hooggeachte zijde ohtvingen
we een schrijven over dit onder
werp, dat we in voornaamste trek
ken hier willen weergeven als bij
drage tot de behandeling van het
zeer actuele onderwerp.
■p|E GROTERE kinderrijkdom van
onze katholieke bevolking moest
doen verwachten, dat we vooropgin
gen bij de emigratie, aldus de brief
schrijver. Toch is dat niet zo. In Ca
nada haalden we nauwelijks 1/5 van
het totaal. In Frankrijk blijven we
ver beneden hetgeen we na de finan
ciële uitgaven en morele inspannin
gen mochten verwachten. En toch is
emigratie, naast een economische
noodzaak ook een groot stuk missie
werk. „Wees niet afkerig van moei
lijke arbeid, noch van de landbouw,
door God zo gewild". Eccl. 7.15. Waar
God de aarde wil bevolkt zien met
allerlei schepselen, daar toch zeker
met de mens, koning der Schepping
en beeld van Hem. Vanzelfsprekend
wijl Christus slechts één Kerk sticht
te, moet Hem de katholieke emigra
tie zeker aan het hart liggen. „U be
lijdt de H. Kerk over geheel de aar
de".
In het verleden ligt het heden. Reeds
vóór de grote ontdekkingsreizen trok
ken Nederlanders en Vlamingen uit
ter kolonisatie in Duitsland.
Naar Oostland willen wij schrijden,
Naar Oostland willen wij mee.
Al over de groene heyden,
Deer is 'r een betere stee.
En de monniken trokken mee en met
hen landarbeiders en handwerkslie
den. En zo werd het Pruisische land
gepacificeerd door medewerking der
Nederlandse missionarissen en kolo
nisten (cf Kuituurleven no 31946).
FtE BRIEFSCHRIJVER wijst er dan
op, hoe wel de Hollandse Calvi
nisten een kolonie als Transvaal sticht
ten, terwijl dé katholieken te dien tij
de in gebreke bleven. Niet zo de Fran
se katholieken, die onder leiding van
moedige Jesuieten een Franse, katho
lieke bevolking stichtten in Canada,
dat nu de beste zijner zonen en doch
ters uitzendt naar de missievelden van
geheel de aarde, 't Is daarom hoog
tijd, dat wij in ons volk ter hulp roe
pen de grote morele en geestelijke
krachten, die de kloosterorden steeds
hebben getoond in tijden van nood.
Mac Arthur, ofschoon protestant,
sprak als militaire overste zijn be
wondering voor hen uit in de Ooster
se landen, als bruggenbouwers tussen
de heidense inlanders en de Westerse
Christelijke cultuur.
Dit moet ook nu gebeuren met ons
volk in nood. De gezonde en krach
tige levenswil van ons volk vraagt
expansie en inbezitname van onbevolk
te, doch vruchtbare streken. Dit is de
roepstem van de Heer en Schepper:
wast aan en vervult de aarde.
TIET OGENBLIK is daartoe allergun
stigst. De staat dreigt te bezwij
ken onder de hoge bloeddruk van het
tintelend-gezonde leven en wil met
financiële steun een wijze aderlating
toepassen. Ons katholieke volk zelf is
daartoe bereidt, als de eisen van. ziel
zorg en gezondheidszorg enz. zijn ge
waarborgd. De Kerk zelf zal hare bes
te zonen en dochters graag mee zen
den. De katholieke organisaties be
schikken over vertrouwde krachten,
zoals ingenieur Heymeyer c.s. tonen
te bezitten in Brazilië (maar waarvan
een honderdvoud nodig is, om het
surplus weg te werken)En nog
steeds wast de vloed in de verte. Ge
lukkig het vreemde land, dat zulke
kolonisten krijgt! Deze zullen de stof
felijke en geestelijke en morele en so
ciale krachten leveren om die rijk be-
voorradigde, maar nog onontgonnen
gebieden te ontwikkelen en daar
krachtige en gezonde Christenvolken
te vormen, als tegenwicht tegen de
door materialistische en plutocratische
driften ten ondergang gedoemde mo
derne volkeren.
F KREEG ter inzage van een mis
sieoverste de lijst zijner ordegeno
ten in Zuid-Amerika. De meeste wa
ren zonen van Duitse katholieke emi
granten. „En zeer goede" voegde hij
er triomfantelijk bij. Zou ons katho
lieke volk niet even goede krachten
in overvloed leveren kunnen? Het ver
leden en het heden spreken daarvoor
borg.
Daarom moeten de 4 pijlers, waarop
de hoge leiding steunt van 's lands
geestelijke en tijdelijke welvaart (Kerk
en Staat, Volk en deszelfs Organisaties)
er in slagen die zaak in het groot
aan te pakken. Alleen zo kan het sla
gen en zal het ook zeker slagen. De
oogst is rijp, slaat de sikkels in het
graant
Kardinaal Suhard zei in zijn be
roemde werkje „Neer- of opgang der
Kerk", dat de kinderen dezer wereld
doorgaans slimmer zijn dan de kinde
ren des lichts. Doch dat wil niet zeg
gen, voegde hij er bij, dat het zo moest
zijn. Integendeel! Deze moesten eigen
lijk de eersten zijn en zij konden het
ook zijn. Daarom nu spoedig dit vier
voud in actie en ieder met zijn ga
ven en vermogen tot dit éne doel. De
tijd dringt. Daarom geen uitstel. En
dan kan het spoedig slagen. En ver
geet niet; de vloed blijft nog jaren
stijgen, volgens de statistieken van
kerk en gemeenten. Uitstel verzwaart
de juiste oplossing.
RUSSEN hebben in Wenen uit de K.
L.M.-aiito gehaald, de directeur van
een fabriek in de Sovjet-zone. De
man wilde naar Amsterdam vliegen.
Hij zit nu in een Russische cel.
