Pastoor C, P. Leijten overleden
Het samenvoegen van polders
tot waterschappen
Schoondijke bracht in
1949 veel tot stand
Ook Middelburgs begroting sluit
In Zeeland komt een natuurreservaat
De toekomstige ontwikkeling van Goes
DAGBLAD DE STEM VAN DONDERDAG 26 JANUARI 1950
2
MIDDELBURG
VLISSINGEN
GOES
Financiële positie blijft
■gwekhend
zor.
De parochie Halsteren rouwt om het verlies van
haar geestelijke leider
Baron Schimmelpenninck won de strijd van de
ingelanden van „Oosterland"
Herbouw dorpskernen
In December werden
uien duur betaald
HULST
Goese Thuisfronters
vergaderden
Prof. Hellinga verdedigde dit, vooral op
organisatorische gronden
De vïsie van de Planologische dienst
Wederopbouw in hoog tempo
AGENDA
J=
HEr
FILMPROGRAMMA
Hieronder volgen de katholieke
keuringseisen voor de ïilms, welke
deze week lopen. In de adverten
tiekolommen worden de rijkskeu-
ringselsen genoemd.
Schouwburg, Middelburg: Stalen
haaien. (18 jaar.)
Electro Bioscoop, Middelburg:
De onsterfelijke wals. (14 jaar.)
Grand Theater, Goes: Schipper
naast God. (alle leeft.)
Alhambra Theater, Vlissingen:
Kapitein van Castille. (alle leeft.)
Luxor Theater, Vlissingen: Inge
rukt.. Mars. (onbekend.)
BENOEMINGEN
Tot paatsvervanger van de dijk
graaf van de Sluispolder (Tholen)
is benoemd C. J. J. Kooijman te
St. Annaland, met ingang van 28
Januari 1950, en tot lid van het
bestuur der waterkering van oe
calamiteuze Vlietepolder, J. C. van
Maldegem te Wissekerke.
PRIVAAT-DOCENT
Dr. A. Hackel te Middelburg is
bij beschikking van de Minister
van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen tot wedoropzeggens
toegelaten als privaat-docent aan
de Rijksuniversiteit te Leiden,
voor het doceren van de Russi
sche Letterkunde en Kunst aan de
faculteit der Letteren en Wijsbe
geerte.
BEëDIGING TE MIDDEL
BURG
2 Februari a.s. zal te Middelburg
de beëdiging plaats vinden van 7
officieren van het Dienstvak der
Militaire Administratie.
De plechtigheid wordt gehouden
op het Molenwater aldaar en zal
om 15.00 uur aanvangen.
Het muziekcorps van het Regi
ment Stoottroepen zal hierbij me
dewerking verlenen.
BELGISCHE LOODSEN IN
VLISSINGEN
In de loop van dit jaar zullen
waarschijnlijk zestig Belgische
loodsengezinnen in Vlissingen
moeten worden gehuisvest. Vóór
1940 waren ongeveer 80 gezinnen
van Belgische loodsen en ander
personeel van het Belgische loods
wezen te Vlissingen woonachtig.
Na de oorlog verhinderde het nij
pend woninggebrek hun terugkeer.
De beslissing over de terugkeer
van zestig gezinnen wordt te
Brussel genomen.
GUNNING D.U.W.-WERK
Het graven van een watergang
vanaf de le Verkorting naar de
z.g. Kleine Kreek en het op ver
schillende plaatsen verwerken
van de uitkomende specie met bij
komende werken, uit te voeren in
D.U.W.-verband, werd na overleg
met de Rijksdienst voor de Uitvoe
ring van Werken gegund aan de
laagste inschrijvers, de firma K.
Lucasse en G. Sponselee te Wals
oorden voor f 199000.
De hoogste inschrijver had
288942 voor dit werk gevraagd.
BRUGGENBOUW
WALCHEREN
Door de herkavelingscommissie
Polder Walcheren werden vier gew.
betonbruggen aanbesteed. De uit
slag is:
J. A. van Housselt, Bergen op
Zoom, f 47650.00; A. van der
Straaten, Hansweert, I 48650.00;
Fa. J. van Wieringen, Alphen a. d.
Rijn, f 48178.00; E. G. Lindenberg,
Vlissingen, f 51000.00; C. van der
Clippe, Vlissingen, f 51500.00; E.
Blok, Rotterdam, f 51400.00; J. Vos,
Tholen, f 50380 00; Jac. Haring-
man, Goes, f 52500.00; Jac. Blijle-
vens, Geertruldenberg, f 52600.00;
A. Roosenbrand, Sprang-Capelle,
53166.00; J. A. Leijs, Kapelle,
f 53300.00; C. s Dekker, Veere,
f 57950.00; L. van der Clippe, Vlis
singen, f 58300 00; Ned. Basalt Mij
Zaandam, f 62230.00; L. J. Dekker.
Vlissingen, f 63800.00; L. van Bo
ven, Hellewoutsdijk, f 65500.00.
LANDELIJKE VÊRGADERING
K.O.B. TE BREDA
Er bestaan plannen, om de lan
delijke vergadering van het Ka
tholiek Onderwijzers-Verbond dit
voorjaar waarschijnlijk in de
Paasvacantie te Breda te hou
den.
KAASSMOKKEL
Door de ambtenaren der I. en A.
werd onder St. Jansteen een flinke
aanslag gedaan Niet minder dan
1250 k.g. kaas werd in beslag ge
nomen.
ATOOA1EN ERGII EN ATOOMBOM
Dinsdagavond hield in het Schutters
hof Drs. A. H. Wapstra van het Insti
tuut voor Kernphysisch Onderzoek te
Arr.steidam voor het „Natuurkundig
Gezelschap" een lezing over atoom
energie en atoombom.
In een vlotte, populair-wetenschap-
pelijke speech, vertelde spr. vele
deels reeds bekende, deels nog onbe
kende bijzonderheden over de split-
si-.g van het uraniumatoom, of be
ter: de uraniumkern" in het bij
zonder en in het algemeen over de
kernphysica.
Aan de nand van enkele lichtbeel
den wees drs Wapstra op de immense
kracht, welke bij de kernsplitsing vrij
gemaakt rordt.
Tevens Verklaarde spr. de werking
van het cyclotron, het toestel, dat bij
de kernsplitsing de voornaamste rol
speelt.
Geslaagd Mej. C. J. E. Adriaanse
slaagde aan de Rijksuniversiteit te
Leiden voor het candidaatsexamer
Kunstgeschieden:.-.
OOK GOES JAARLIJKS EEN
„MATTHEUS PASSION"?
De Goese Oratoriumveremging /al
op 31 Maart in de Grote Kerk een
Uitvoering geven van Bachs „Matthe-
us Passion". Medewerking verleent iet
Haagse Kamersymphonieorkest en at'
solisten zijn geëngageerd de dames
A. van Wickevoort en R. van Veen
en de heren van Randwijk. H. Dries-
sen, O. Camperus en M. Boekei.
Het geheel wordt groots opgezet en
houdt heel wat risico's in zich beslo
ten.
Slaagt dit experiment, dan wil men
dit in de toekomst herhalen en er
een jaarlijkse traditie van maken.
NOORDERLICHT
Verschillende personen hebben Dins
dagavond het befaamde Noorderlicht
waargenomen en wel om ongeveer
kwart voor negen.
Verschillende roodgekleurde stralen
vertoonden zich op een hoogte van
40 graden. Enige minuten lang bleef
het licht zichtbaar.
IJSVERMAAK
In Vlissingen waren Dinsdagmiddag
reeds de eerste enthousiasten verza
meld op de Spuiboezem, terwijl ook
op de ondergespoten tennisbanen
werd gereden. Gisterenmiddag om 2
uur opende de Middelburgse Dscluo
op de tennisbanen haar poorten, ter
wijl vermoedelijk vandaag volop op
de vesten zal worden gereden.
ZILVEREN JUBILé
Eergisteren vierde de heer A. ten
Cate alhier, zijn zilver ambtsjubileum
bij de Petroleum-mij. „Sinfina". Bi
1921 was de heer ten Cate zijn loop
baan begonnen bij de mij. in Brussel
er. in 1931 werd hij chef van het bij
kantoor te Goes.
Hoewel de heer ten Cate geprobeerd
had zijn jubilé geheim te houden, ging
het toch niet onopgemerkt voorbij
De directie uit Den Haag, bestaande
uit de heren Mr. van Waesberghe en
Voogt kwamen hem, in gezelschap
van de adj. directeur, de heer Vol-
mer, complimenteren en hem huldi
gen voor zijn trouwe plichtsbetrach
ting.
FILMVOORSTELLING VOOR
OUDEN VAN DAGEN
Morgen(Vrijdag)middag zal In
het „Slot Ostende" voor de Goese
ouden van dagen een gratis filmvoor
stelling worden gegeven, dank zij het
Initiatief Van de bond voor ouden van
dagen, die de heer Vervest bereid
vond de voorstelling te verzorgen.
VANDAAG DE VESTEN VRIJ
Gisteren heeft de vereniging Ijs
vermaak het ijs in de vesten laten
keuren. Daar enkele plekken nog wat
zwak leken besloot men de vesten pas
tegen vandaag vrij te geven.
Houdt de vorst stand, dan'zal waar
schijnlijk Zaterdag een wedstrijd wor
den georganiseerd.
's-Heer Arendskerke
B.A. Benoemd tot voorzitter van
het Burgerlijk Armbestuur van 's Heer
Arendskerke dhr. F. de Jonge.
's-H. Hendrikskinderen
G.A. Benoemd tot voorzitter van
het Groot Armbestuur van 's Heer
Hendrikskinderen de heer Jac. de
Schipper, Janzn.
Ovezande
A. Boonman, 9 J. de Baar, 10 Jac
de Baar, 11 C. Koens, 12 J. de Baar,
13 W. Pantus, 14 M. Koens, 15 J. de
Jonge, 16 P. Paree, 17 C. Remijn, 18
J. F, de Jonge, 19 M. Koens, 20 M
Rijk, 21 L. Rijk, 22 H. de Jonge, 23
O. Rijk, 24 H. Rijk, 25 P. Koens, 26
O. v. Eerdenburg, 27 A. de Jonge, 28
P. Rentmeester, 29 M. de Jonge, 30
C. Raas, 31 D. Hoondert, 32 J, Doene.
Philippine
Prijskaarting. Het zijn niet alleen
de vrouwen, die van een zoet mondje
houden, wij kunnen het ook gerust van
de mannen zeggen, want 34 mannen
gingen een kaartje leggen voor een
grote taart. En het clubgebouw van
F. Haers was nog val belangstellenden,
die nog wachtende waren om een
hapje mee te doen.
De uitslag was: le prijs: Em. Lauret
en P. Everaert, 2e A Ysebaert en N.
van Llmmen; 3e D. Bombelijn en L.
de Vries; 4e A. de Caluwé en C. Bo-
belijn, 5e A Neyt en M. Antonlssen.
Van de eerste afgespeeiden was nog
een le prijs voor Const. Rammeloo en
Jul Dhondt, 2e W. Haers en G. Groot-
haert.
St van Gent
SLACHTOFFER OVERLEDEN
'Mej. M„ welke het slachtoffer werd
van de aanrijding op de Westkade al
hier is aan de gevolgen van het on-
gé'uk overleden.
Het ligt in de bedoeling het stof
felijk overschot naar de woonplaats
(Selzaete) over te brengen voor het
ter aarde bestellen.
Westdorpe
Kampioen prijsboUing. Zoals elk
jaar werd door de bolclub „Ons Ver
maak" de prijsbolling om het kampi
oenschap gehouden. Het vorige jaar
was het Ed. v. d. Walle geweest, nu
veroverde Francois de Jaeger de titel
voor 1950. Als 2e was Alf. v.d. Lawelle,
3e Arth. v. d. Velde, en 4e Osw. Ver-
laere.
Naast deze bolling voor het kampi
oenschap werd er ook een prijsbolling
georganiseerd, waaraan ruim 20 spelers
deelnamen. De uitslag was als volgt:
le G. Meulen-aerEd, v. d. Walle, 2e
Alf. de LaruelleH. Dumez, 3e Fl. de
BoeijeOswè v. Laere.
De Maraboet van Hoggar. Door de
Witte Paters van Boxtel werd de
prachtige film: „De Maraboet van
Hoggar" vertoond. Om 3 uur werd een
kindervoorstelling gegeven, waarop bo
vengenoemde film niet werd vertoond,
maar een echt kinderprogramma, dat
de zaal deed daveren van het lachen,
's Avonds werd de grote, prachtige en
leerzame film vertoond voor een prop
volle zaal. Als bijprogramma werd een
schitterende kleurenfilm vertoond over
Midden-Afrika. Hierin was duidelijk te
zien, hoe hard de Missie onze geeste
lijke en stoffelijke steun nodig heeft.
Zuiddorpe
Teerdag. In haar lokaal bij Arth.
de Block, hield de bolclub „de Lustige
bolders" haar teerdag. Aan de prijs
bolling namen 30 bolders deel. Win
naars werden: 1 A, de Mey, R. Pot-
telberghe, Pr. de Block, 2 Fr. v. Me-
groot R. Danckaert, A. Bracke, 3 L.
Belaert, A. Mathijs, H. DHondt, 4
C. de Block, Os. Talboom, Arth.
Belaert, 5 C, Stroowinder, Th. Braeck-
man, Joh. Buyck.
Schieting. Van de bij Pr. de
Prijsschieting. Hieronder volgt de Smet in Centraal gegeven schieting
uitslag van de prijsschieting van de
volgende Ovezandse sociëteiten. Wil
lem Tell, Spes Nostra, Zeelandla. 1 C.
Westdjjk, 2 P. Schruers, 3 A. v. Zun-
deren, 4 J. Rijk, 5 H. Koens, 6 E.
Rentmeester, 7 A. de Jonge-Vette, 8
was de uitslag als volgt: aantal schut
ters 35. Hoogvogel M. Herman, 1ste
zijvogel R. Coppieters, 2de A. de Rid
der. De Jongste schutter Omer de\La
Ruelle van Overslag schoot de meeste
vogels 4( stuks).
'THANS boden ook B. en W. van
Middelburg de begroting 1950 de
raad aan.
Met voldoening wijzen B. en W. er
op. dat zij er in slaagden om deze
sluitend te krijgen, doch daar de post
onvoorzien slechts f 26.000.be
draagt, is het evenwicht vrij wankel,
wat te meer zorg wekt. omdat het niet
gemakkelijk was. tot een sluitende be
groting te geraken en tegenvallers niet
onwaarschijnlijk zijn.
Sommige uitgaven, bijv. die voor de
straatverlichting, zullen stijgen en
sommige inkomsten, als amusements
belasting zullen ongetwijfeld dalen.
In de begroting werd reeds verwerkt
een verwachte mindere winst van de
gemeentelijke waterleiding en electr.
bedrijven (resp. f 2900 en f 15.800)
een groter verlies op het gasbedrijf
van f 5300 en ruim f 10.000,— hoger
verliezen op reinigings- en slachthuis
diensten.
Voorts zal de devaluatie en de daar
mee gepaard gaande stijging van lo
nen en prijzen de begrotingspositie in
1950 en volgende-jaren beïnvloeden.
Nadelig werken ook de uitvoering
van achterstallige onderhoudswerken
en de Indirecte wederopbouw-uitgaven.
Zo zullen de reeds in de begroting
geraamde kapitaalsuitgaven en le
ningen een bedrag vorderen van
f 2,870.000. waarvan ruim t 1.000.000
onrendabel is.
B. en W. noemen in dit verband de
bouw van een brandweerkazerne a
f 300.000; openbare zwemgelegenheid
a f 172.500; sportvelden Nadorst
f 150.000; uitbreiding aig. begraaf
plaats f 177.000; verbetering Klein
Vlaanderen f 80.000; herstel singels
f 143.000; park Toorenvliedt f 20.000;
herbestrating K. Delft f 28.000,
Aanvankelijk, zo onthullen B. en
W., sloot de begroting niet. Toen heb
ben zij sommige uitgaven, hoe gemo
tiveerd ook, aanmerkelijk verlaagd.
Voorts zijn enige reserveringen ten
dele achterwege gelaten.
Zo zou het wenselijk geweest zijn om
de meerdere opbrengst der onderne
mersbelasting a f 143.000 en de 20 pet.
toeslag op de uitkeringen Gemeente
fonds a f 128.000 in petto te houden,
maar dit is teruggebracht tot één
vierde van die bedragen, n.l. f 70.000.
Het bovenstaande leidt tot de con
clusie, dat de financiële positie van
de gemeente verre van rooskleurig is.
Meer nog dan in het voorbijgegane
jaar zal het doen van investeringen
en het belasten van de gewone dienst
met buitengewone omzichtigheid die
nen te geschieden. Hierbij achten B.
en W. zich verplicht er op te wijzen,
dat het de gemeente ten eenenmale
onmogelijk is (en dit geldt voor een
door de oorlogsomstandigheden zwaar
getroffen gemeente nog in zeer ver
sterkte mate) een vast omlijnde fi
nanciële politiek te voeren. Anders
toch dan in vroegere jaren, leeft de
gemeente voor een zeer belangrijk deel
bij de gratie van diverse rijksuitkerin
gen; uitkeringen overigens welke
voor het overgrote deel zeer con
junctuurgevoelig zijn èn welke nog
steeds berusten op een voor een tijd
vak van drie jaren vastgestelde nood-
regeling. Deze noodregeling geldt
tenzij zij verlengd zou worden voor
het laatst voor 1950.
B. en W hopen dan ook, dat in 1950
een definitieve regeling der fir.anc. terwijl de heer Vervest eveneens gra-
Axel
NIEUWE STRAATNAMEN IN
PLAN OOST.
Na een Nieuwsjaarsrede van burge
meester van Oeveren, die tijdens de
raadsvergadering een overzicht
gaf van hetgeen in 1949 gepres
teerd werd, dankte de heer F. Won
der gem.
Aan het RK. Ziekenhuis te Sluiskil
en het Protestantse te Terneuzen werd
een usbsidieverhoging tot 250 gulden.
gegeven. Voor r 951 zal men met ande
re voorstellen komen.
In principe werd aan het gemeente-
personeel 5 pet. loonsverhoging toe
gekend.
Tot leden van de commissie' tot we
ring van schoolverzuim werden be
noemd de heren M. Brandes en J..M.
Verberkmoes.
De heer VisserKoole mag een
olievulputJe in de Zeestraat plaatsen.
In het plan Oost kregen enige
nieuwe straten namen. Ze werden ge
noemd Abraham Crynssens*aat, Joost
de Moorstraat en Bankertstraat.
De R. K. school kreeg een bedrag
van 675 gulden voor het inrichten van
een lokaal van het Gezellenihuis tot
gymnastieklokaal.
Van de polder Beoosten blij Bewes
ten werd de Kreek en het z.g. Putje in
erfpacht genomen in verband met
vervolmaking van het te stichten re
creatieoord.
De medewerking van het polderbe
stuur werd ten zeerste op prijs gesteld.
Het ligt ook in de bedoeling dit water
voor vissersdoeleir.den te verpachten
en het toezicht in handen te stellen
van de vissersvereniging G.O.A.
Tijdens de rondvraag kwam ook nog
t eventueel houden van een kermis
in de toekomst ter sprake.
y^AT reeds geruime tijd gevreesd
werd, is hedennacht geschied.
Pastoor C. P. Leyten te Halsteren is
om vijf minuten voor half twaalf,
overleden.
p ASTOOR Leyten werd geboren te
Princenhage op 14 Augustus 1893.
Op 14 Juni 1919 werd hij priester ge-
Wijd. Na kapelaan te zijn geweest in
Klein Dongen, kreeg hij als stand
plaats Nieuw-Vossemeer, vervolgens
was hij werkzaam als kapelaan te
Halsteren van 21 Januari 1921 af. Op
18 Maart 1926 zag hij zich benoemd
tot kapelaan aan de Teresiakerk te
Breda, waar hij tevens de taak van
godsdienstleraar aan het R. K. Lyce
um vervulde. In October 1940 keerde
hij naar Halsteren terug, nu als pas
toor. Hij volgde Pastoor Lodiers op.
Pastoor Lef,den heeft ln de wijn
gaard des Heren in alle eenvoud en
met liefde voor zijn parochianen veel
verdienstelijk werk verricht. Zo was
hij o.m. voorzitter van het St. Elisa-
bethsgasthuis, voorziter van het
schoolbestuur, het kerkbestuur en het
kerkelijk Armbestuur, geestelijk advi
seur van het Wlt-Gele Kruis, de Ma-
ria-vereniging en verschillende andere
verenigingen. Mede dank zij Pastoor
Leyten onderging de school te Halste
ren een belangrijke verbouwing, ter
wijl onder zijn leiding ook aan het
inwendige van het Godshuls verbete
ringen werden aangebracht.
Met het overlijden van Pastoor Ley
ten heeft Halsteren een graag geziene
figuur verloren.
De besluiten van Ged. Staten en van
de vergadering van ingelanden wor
den n.l. vernietigd en de baron, krijgt
zijn vo'gelbroedplaatsen en zijn na
tuurreservaat, dat uit het oogpunt
van natuurbescherming en weten
schappelijke bestudering van de vo-
geldbroedsoorten van het lage brak
ke land van grote betekenis wordt
geacht.
ogen der landbouwers, in een wilder
nis zou worden herschapen, waren ve
le boeren een doorn in het oog.
UARON KAREL Schimmelpenininek
van der Oye is ambachtsheer van
Oosterland en eigenaar van een com
plex gronden in dat waterschap.
I-n 1939 begon hij met de aanleg van
een natuurreservaat, dat alras een
aantrekkelijk oord bleek voor ster
nen, mantelmeeuwen, kokmeeuwen,
en allerhande zeevogels. Het werd
erkend als wetenschappelijk natio
naal vogelbroedterrein.
Door de inundatie ging het na
tuurreservaat verloren en de beplan
ting stierf af. Na de bevrijding be
gon baroin Schimmelpemnimck weer
met nieuwe moed. Groter werd het
reservaat en grootser werden de
plannen om van het complex gron
den, genaamd de Maire, een eerste
klas vogelbroedplaats te maken. Oude
waterleidingen zouden vervallen,
nieuwe moesten worden gegraven.
De baron wenste de gronden een
eigen waterstand te geven, met een
aparte bemaling, geheel afhankelijk
van de stand van het overige polder-
water. Op het desbetreffend verzoek
werd door de vergadering van inge
landen afwijzend beschikt. Immers de
grote en kostbare werken die door
de baron zouden worden uitgevoerd
en het bouw- en weiland, dat daarbij
in een natuurreservaat, dus, in de
Ged. Staten wezen het verzoek van
de baron tot vernietiging van het
ingelandenbesluit af.
De kroon, heeft evenwel anders be
slist.
PASTOOR C. LEYTEN.
Extra bouwvolume
QOK dit jaar heeft Zeeland extra
bouwvolume beschikbaar gekregen
voor die gemeenten, welke meer dan
voor die gemeenten welke meer dan
huizen hebben.
Meer dan het vorig jaar zullen nu
ook de kleinere gemeenten daarvan
profiteren.
We vernemen althans dat behalve
k"hoondiike. ook Westkanelle, Oost
burg, Aardenburg, Breskens, IJzen-
Oij..e en Sluis uaarvan zullen profi
teren. In een van de eerstvolgende
zittingen van Ged. Staten, zal over de
toekening van dit extra volume wor
den beslist.
Kapellebrug
StraatverlichtingHet schijnt, dat
de straatverlichting defeot moet blij
ven. Voortdurend is er één of ander
lichtpunt, dat geen licht geeft. Ge
zien de drukke verkeersweg is dat
niet verantwoord.
De markt verliep vlot
T\E UIENMARKT had in December
en in de eerste weken v. Januari
weer een vlot verloop. Begin Decem
ber werd 20 tot 22 cent geboden,
traag liep de prijs naar 25 cent, doch
zodra bekend werd dat met Frank
rijk een contract was afgesloten voor
levering van, 10.000 ton groenten
waaronder ook uien liep de prijs op
tot 30 ct. en zelfs werd voor levering
begin Februari al 35 cent per k.g. be
taald.
De meeste telers hebben dan ook
kun voorraden geheel geruimd.
Er zijn in Nederland in,1949 geteeld
een oppervlakte van 467.1 H.a. zaai-
uien, in Zeeland 1769 H.A. en in N.-
Brabanf 245 H.A.
De totale uienoogst voor export zal
hebben bedragen plan. 125 millioen
k.g. Tot en met December zijm daar
van geëxporteerd 85.368.606 k.g. blijft
dus nog te exporteren plm. 30 mil
lioen k.g. een hoeveelheid die onge
veer overeenkomt met de export in
de maand November.
De export in December bedroeg
19.441.079 k.g., verdeeld als volgt: En
geland 10.378.803 k.g., Frankrijk
3,872.550 k.g., Duitsland 2.900.988 k.g.
België 1.351.400 k.g. West - Indië
277.840 k.g., Ierland 257.030 k.g., En
gels leger in Duitsland 209.973 k.g.,
Midden-Amerika 100.625 k.g., Afrika
67.250 k.g., Israel 15.000 k.g., Indone
sië 5050 k.g. Noorwegen 3550 k.g.,
Zwitserland 1000 k.g., Finland 20 k.g.
Tot sokkenactie besloten
het bijna ongelofelijke feit, dat de
de jongens in Indië niet voorzien
worden van nieuwe sokken, heeft de
adj. onderofficier, de heer Vervest'te
Goes, zo getroffen dat hij het initia
tief nam tot een vergadering met de
besturen van alle Thuisfrontcomité's
in de Ganzenstad. Op deze vergade
ring, die eergisteravond plaats had,
werd, na breedvoerige besprekingen
besloten, om een sokken-actie op te
zetten.
Als inleiding hierop zal volger.de
week Donderdag in het Goese Schut
tershof een grote filmavond worden
gegeven, waarvan de baten geheel ten
goede komen van de?e actie. Die
baten kunnen omvangrijk zijn, daar
de zaal belangeloos wordt afgestaan,
verhoudlg tussen rijk en gemeente tot
stand komt welke aan de gemeenten
meer stabiele inkomsten verzekert.
Eerst bij zo'n regeling, waarbij ook
een oplossing voor dekking der „oude
tekorten" is gevonden, lijkt het B. en
W. onmogelijk een reëel sluiter.de be
groting samen te stellen, waarbij de
gemeente haar belangen op de Juiste
wijze zal kunnen behartigen.
tis vier actuele films gaat draaien.
Het comité hoopt niet alleen op een
ruime opkomst, doch eveneens op na
volging in andere plaatsen, opdat de
tekortkomingen van officiële instan
ties niet nadelig zullen blijken voor
onze jongens in de tropen.
Als motto werd gekozen: „Goes geve
de stoot tot leniging van de sokken-
nood".
"Woor de ver. van oud-leerlingen der
Rijkslandbouwschool en de B.V.G.
heeft Dinsdagmiddag prof. ir. Hellin
ga een beschouwing gegeven over de
technische kant der samenvoeging van
polders, die door een groot gehoor aan
dachtig werd gevolgd.
Uit verschillende gezichtshoeken be
keek spr. deze kwestie en lette vooral
op het vraagstuk der evenredige
verdeling der lasten. Voor wat de zee
wering aangaat, zag prof. Hellinga het
meeste voordeel in de dijkringen, maar
was niet blind voor het nadeel der
eigendoms-aantasting, welke daarin
besloten ligt. Gaat men immers de
achterliggende polders ook verplichten
tot deelneming in de lasten, dan ont
staat daardoor eigendomsvermindering.
De daardoor ontstane schokken zou
den eventueel kunnen worden opge
vangen door een prov. zeewerings
fonds, waarvoor ln Zeeland de tijden
rijp zijn. De dijkringen zouden weer
onderverdeeld kunnen worden in-wa
terschappen, die zich meer speciaal
belasten moeten met de wegen en de
afwatering. Technisch gezien, zo be
kende spr. eerlijk, biedt samenvoeging
van polders ln verband met de zee
wering geen sprekende voordelen;
hoogstens enige kostenverlaging door
betere organisatie.
Voor de wegen geldt eigenlijk het
zelfde, met dit verschil, dat men In
groter verband oneindig veel sterker
staat bij de pogingen om hogere bij
dragen van de O'erheld te bekomen.
Wel grote voordelen geeft samen
voeging voor de verbetering der afwa
tering, maar jammer genoeg is deze
post niet de zwaarste op het polder
budget. Spr. beklemtoonde, dat sen
goede waterhuishouding door kleine
polders bijna niet mogelijk is.
Ook staat de kleine polder vrijwel
UET VOORSTEL dat indertijd Mr.
Bouwman in de Goesé raad deed,
om ten behoeve der recreatie, een bos
in de Poel aan te leggen het z.g.
Bosplan was een aanleiding voor
het Goese gemeentebestuur om het
advies ln te winnen van de Planolo
gische dienst.
Dit advies is uitgedijd tol; een lij
vig rapport, waarin, alvorens de be
hoefte aan recreatie-ruimte wordt be
paald, de soc. econ. structuur van
Goes wordt onderzocht.
Reeds in Mei van het vorige jaar
was het rapport, waaraan ook net
„E.T.I." medewerking verleende, uit
gekomen, maar B. en W. van Goes le
ken niet veel voor publicatie te voe
len, omdat zij het met de conclusies
niet erg eens waren.
Van andere zijde is toen publicatie
geforceerd door het clandestien ter
inzage te geven aan het „Vrije Volk
en zo werd het de openbaarheid offi-
ciëel prijsgegeven, maar niet, dan na
dat het Goese gemeentebestuur, de
directeur van gemeentewerken de
gelegenheid had gegeven tot eefc „cri-
tische beschouwing".
Bij doorlezing van het rapport acht
ten wij de angst voor publicatie wel
een tikje overdreven.
Het is waar, dat er ln het ietwat
wijdlopig betoog een lichte tendenz
aanwezig schijnt voor de functie van
Goes in het Zeeuwse samenstel klei
ner te zien dan de realiteit toelaat,
maar van de andere kant valt niet
te ontkennen, dat de ontwikkelings
kansen van de Ganzenstad eerlijk zijn
bekeken en dat de meningen der sa
menstellers gestaafd worden door uit
voerige documentatie.
^A een historisch overzicht over de
bestaansbronnen van Goes komt
het rapport tot de conclusie, dat de
betekenis van de stad meer te zoe
ken is in de verzorgende taak dan in
een krachtige industrie en dat net
karakter der stad van thans weinig
opvallende verschillen vertoond met
dat van een eeu geleden.
„Slechts enkele bedrijven zijn uit
gegroeid tot industrieën met stuwen
de betekenis, doch voor het overige
heerst het kleinbedrijf, het kenmer
kende bedrijfstype voor bedrijven
met een verzorgende functie, terwijl
de oriëntering op de voorziening in
de behoefte van het omliggende ge
bied tvpisch is voor de bedrijfsstruc
tuur dei gemeente."
Opvallend voor Goes is het groot
aantal personen, dat bij handel en
nering is betrokken, n.l. 1190 tegen
403 ln 1889 en 823 in 1931. Tegenover
eerstgenoemd jaar is er een stijging
in het percentage met ruim 4 proc.
(23.4 tegen 19) terwijl het industrie
percentage terugliep van 35 tot 23.7%.
He, rapport ziet Goes vooral als ver
zorgingscentrum voor de beide Beve-
landen.
Dit is nu zeer beslist onjuist. Had
den de rapporten zich hierover beter
laten inlichten, dan zouden zij tot de
overtuiging zijn gekomen, dat er van
Goes uit ook heel wat stroomt naar
de andere Zeeuwse gebieden.
De intensiteit van het verkeer naar
en van Goes, welke het rapport zelf
constateert, had de samenstellers tot
een betere conclusie kunnen brengen.
Niet minder dan 593 personen zijn
bij het verkeer betrokken tegen 390
in 1930 en 260 in 1889 wat een stij
ging van 7 tot 11,6% met %ich mee
bracht.
De betekenis van Goes als Zeeuws
centrum dus niet ais Bevelands
middenpunt komt ook naar voren
in het toenemen van de werkzamen
in overheidsdiensten en vrije beroe
pen. Sinds 1930 nam dit toe van 257
tot 831 (223%) terwijl dit percentage
voor geheel Zeeland 111 en voor Mid
delburg 80 was.
SAMENVATTING
"TEN SLOTTE komt het rapport over
de soc. econ, structuur van Goes
tot de volgende conclusie:
„De econ. structuur van Goes blijkt
ln hoofdzaak te worden bepaald door
de ppsitie van deze gemeente als ver
zorgingscentrum van Noord- en Zuid-
Beveland, waardoor de bedrijfstakken
dB middelen van bestaan. Daarnaast
blijkt vooral in de laatste tijd de be
tekenis van Goes als landbouwcen
trum voor geheel Zeeland meer op de
voorgrond te komen.
De aanwezige bestaansbronnen zijn
in hun ontwikkeling grotendeels af
hankelijk gebleken van de welvaarts-
er. bevolkingsgroei in het omringende
gebied. Ook de industrie maakt op
deze regel geen uitzondering en heeft
over het algemeen een uitgesproken
plaatselijk en regionaal verzorgend ka
rakter.
Als gevolg van de steeds sterkere
concentratie van werkzaamheden, die
vroeger in plaatselijk- en regionaal
verzorgende bedrijven werden verricht
ln voor het merendeel elders gevestig
de grote bedrijven, vertoonde de bete
kenis van de eerstgenoemde groep in
Goes een relatieve achteruitgang. Wel
iswaar wisten enkele industrieën ln
Goes zich te ontwikkelen tot bedrij
ven met een stuwend karakter, doch
voldoende compensatie voor de achter
uitgang van de verzorgende industrie
ën vormde dit niet.
Als gevolg hierven boette de indus
trie als bestaansbron langzamerhand
aan betekenis ln. terwijl daarentegen
de distribuerende taak van het Goes-
se bedrijfsleven steeds sterker op de
voorgrond trad.
In een volgend artikel zullen we
laten zien wat het rapport denkt over
de toekomstige ontwikkeling van Goes
en de planologische wenselijkheden.
machteloos tegen de verontreiniger
van zijn polderwater, dat toch zuiver
gehouden moet worden.
Een nadeel van de samenvoeging is
het verloren gaan van de autonomie
der kleine polders, doch dit bezwaar
achtte spr. geringer dan de opgesom
de voordelen. Een groot lichaam heeft
meer bestuurskracht en heft de dingen
uit de sfec van het persoonlijke, dat
vaak 'n vijand is van het zakelijke.
Bovendien vreesde spr. voor Zeeland
zeker niet, dat dr afstand tussen in
gelanden en bestuurder te groot zou
worden. Nadat de voorz., de heer Bur
ger, daartoe gelegenheid had gegeven,
werden nog enkele vragen gesteld en
door de spr. beantwoord. De rest der
bijeenkomst werd gevuld met de ver
toning van de pas gereed gekomen film
over de N.O.-;.older „Der zee ontrukt'
Kaarting. Uitslag van de prijs-
kaarting in „De Nachtegaal". Aantal
spelers 48. 1 L. de BildeJ. v. Puyen-
broeck, 2 Alb. v. KerkhovenG. de
Wit, 3 Alf. v. SteghemJoh. v. d. Hen-
de, 4 P. de Rijckemej. M. v d Vijver,
5 Cör v. SteghemJoh. de Rijcke, 6
Joh. MeijsTh. v. Kerkhoven, troost
prijzen: 1 J. de Dij ckermevr. BL
Blommaert, 2 Ed. BlommaertAug.
Lossie.
Uitslag plekwedstrijd: 1 Alf. van
Iteghem, met 4 rozen; 2 Oor v. Iteg-
hem, 175 pnt.; 3 Ed. Blommaert, 170
p. en R. de Rijcke, 170 p.
Kaartavond K.A.B. De K-A.B. hield
haar tweede kaartavond. Er waren 44
deelnemers. De uitslag was als volgt,
1 J. C. -Taalman, Joh. Esseling; 2 L.
Lossie, R. Hillaert, 3 Jul de Koek, Ed.
Sturms, 4 Andr. Blommaert, Jos. van
Overmeeren, 5 Fr, Vermeulen, Em.
Thijs, 6 P. Schelfhout, P. Vermeersen.
7 L. v. Bunderen, Aug. v. Overmeeren.
Graauw
KAJOTTERS-AVOND
De Kajotters gaven onder leiding
van kapelaan De Kerf hun jaarlijkse
toneeluitvoering.
Gespeeld werd „Het Spel van de
Sleutel", en het blijspel Moppie de
Ongeluksvogel.
De jongens hebben iedereen ver
baasd door de wijze waarop ze hun
drama voor het voetlicht hebben ge
bracht. Willen we één uitzondering
maken, voor wat de spelers indivi
dueel betreft, dan i/ioet dat zijn voor
de oude Govards, die zich ontpopte
als een speler van formaat.
Toch gekomen. Tot grote verba
zing, maar vooral tot grote vreugde
der dorpsbewoners, werd Dinsdagmor
gens half negen de eeste auto straat
klinkers in het dorp aangevoerd voot
de aanleg van- de nieuwe weg.
24 Januari 1950 zal voor a-lle Gra-au-
wenaars een gedenkwaardige dag blij
ven. Eindelijk, zal dan begonnen -r-
den aan de zo lang verwachte
HulstGraauw.
Lamswaarde
Ernstige val. De- 80-jarige M..
kwam zo ongelukkig te vallen, dat hij
en een rolprent over de intern, be- zich met een zware hoofdwonde onder
strijding der Coloradokever. doktersbehandeling moest stellen.
TUANNEER ook ln 1950, met het
zelfde tempo de wederopbouw
van Schoondijke ter hand genomen
zal worden, zal ln Schoondijke de
woningnood voor een groot deel ge
lenigd kum.en zijn.
In zijn nieuwjaarsrede liet de bur
gemeester even zijn blikken gaan over
het afgelopen jaar en constateerde
met grote voldoening, dat veel tot
stand kwam o.m. de Ned. Herv. kerk,
di in Februari in gebruik genomen
zr 1 worden, de R.K. en Ned. Herv.
pastorie, het begin van de bouw van
de r'jl'slandbouw-winterschool, en de
Landbouiv-huishoudsehool. De particu
liere bouw en de 54 woningwetwonin
gen, die de gemeente bouwde hielpen
de last der woningnood flink verlich
ten. Met het oog gericht op de toe
komst hoopte de burgemeester, dat de
bouw van 'e Ger. pastorie en de bijz.
school in 1950 op gang zou komen.
De openbare werken, als riolering
en bestrating zuL_.i zo spoedig moge
lijk uitgevoerd wordm. -e nieuwe
straten zal men reeds na het invallen
der dooi aan beginnen. De rijksweg
zal voorzien worden van rijwielpaden
Handel en Verkeer een voorname.! -
plaats innemen onder de verschillen- f»
der dorpsbrink krijgt de aandacht in
lt'O. De burgemeester dankte de raad
voor de prettige sfeer en de samen
werking en vroeg de raad ook in 1950
zijn beste beent;" voor te zetten.
BENOEMINGEN
rv heren Joh. de Feyter en G. J. v.
de Waal, resp. wethouder en 2e
ambtenaar ter secretarie, werden be
noemd „ot onbezoldigd ambtenaar van
de burgerlijke stand.
De heren P. J. v. Bortel, W. J
Bruynoo_ J. p. Haartsen, A. j. de
Klerck en G. W. Wilschut werden her
benoemd r. et algemene stemmen tot
leden d.er commissie tot wering van
schoolveizuim, vor de tijd van 3 jaar
ingaande 1 Ju.i. De salarissen van de
gemeenteambtenaren worden met rie
5 pCt. loontoeslag verhoogd. De gem.
komt dit op een bedrag van f 136,87
per kwartaal. Op voorstel van G. S.
werd de rege'lng jaarwedde der wet
houders aanvaard, met dien verstande,
dat Schoondijke wordt berekend mee
een inwonertal boven de 2000.
Z.h.st. werd overgegaan tot aankoop
van een perceel grond van de erven
Leenhouts-Quaak, gepacht door de
heer C. M. Quist. De grond is groot
90 are en 40 c.a., en wordt verkocht
voor f 1500 per gemet. Van de heer
Quist wordt de pacht van deze grond
voor 1000 afgekocht. De heer Dekker
informeerde tijdens de rondvraag naar
de verdeling van het bouwvolume. De
burgemeester zei toe, dit direct te ver
delen, als het bouwvolume voor ver
woeste dorpskernen bekend gemaakt
is, wat hoogstwaarschijnlijk nog deze
week zal gebeuren.
Wethouder de Feyter tenslotte dank
te de burgemeester voor zijn hartelij
ke woorden, bij de opening uitgespro
ken. en zei namens de raad, de volle
dige medewerking toe, om de bespre
kingen in de zelfde prettige sfeer te
doen verlopen.
Nieuw-Namen
Feestvergadering K.A.B. De leden
van de K.A.B. met hun dames kwa
men in feestvergadering bijeen. De
voorzitter heette allen op deze feest
avond hartelijk welkom. Hij wenste
hen allen alle goeds voor 1950 en
vroeg aan de vergadering liefde en
eensgezindheid jegens elkander. Laat
op deze twee peilers onze afdeling
stevig gebouwworden en weest allen
principieel katholiek.
De adviseur sloot zich bij de woor-
dei van de voorzitter aan en beloofde
hen allen ook voor 1950 zijn steun.
Hierna volgde een tractatie, be
staande uit koek, koffie, snoep en si
garen. De a vor* werd gevuld door
muziek van de band The Music Stars,
zang en voordracht, door de leden zelf
voorgedragen. Zij allen kregen een
dankbaar applaus. De collecte voor
Herwonnen Levenskracht bracht
f 19,25 op.
(Advertentie)
CLINGE. Vrijdag 27 Januari.
Bijeenkomst van de K.A.J. in het St.
Aloysiuspatronaat om 19,30 uur.
MIDDELBURG: Vrijdag 27 Jan.: Mid
denstandsappèl in het Schuttershof.
SAS VAN GENT. Donderdag 2fi Jan-
Vrolijke avond voor de veren'ging van
neringdoenden in zaal Reseda
TERNEUZEN: Vrijdag 27 Jan.: Optre
den van Lestikoff met Loah Tsa in
Concertgebouw.
D*
Het
met hc
zware
Al vielej
geheel f
amateuJ
in „Eerl
tegenovl
lus" vc
wijze
lietragel
De fcf
die in
de ver
beheerst
intonatil
den vit
ook ten T
re amal
Mooil
erfenis-|
han.
hoeven
wat vo
het ged
publiek I
van hl
was.
karakt
beeld
St. Jo
Won
men,
overga
6 te
aardstrl
Klooi
TE
Een
Volga
zouden
straat,
zich ze,
gebeurd
se is v|
Zal
of zal
van dd
aangeld
Hierd
wat vrd
het gei
andere
geschie
nodige
ken.
VerIo|
haar IQ
fonds
man h<J
geheel
den h|
onder
K oei
BurgeJ
wacht, f
31 Janul
tronaat
houden
hingen.
Beland
Wensen 1
gend uii
Koewa
bJ
nol
G.ï
A. I
Missie
den inl
missiefil
gar". Ji
film ge
want di|
waard.
Teerdl
sociëteit!
café
teerdag.l
onze duil
gezelligh
Pr ijs ka a
in café
deel. Del
Scheppel
E. Ba era
4 A. de
Nijs—H.l