Ha de ATOOMBOM: WATERSTOFBOM
S.D.»chef Harders hoorde 20 jaar
tegen zich eisen
Prinsesje Margriet 7 jaar
Rood
Stille plechtigheid aan de
Nederlands-Belgische grens
op snee
Als gij de vrede wilt
Middel om de Sovjet-Unie tot overeenkomst
over wapen-controle te dwingen?
Eén bom vernielt,
80.000 H.A.
Telefoneren vanuit
de trein
Finland zal Sovjet-eis
„beleefd afwijzen"
De Nederlands-
Belgische waterwegen
Generaals-schandaal
in Frankrijk
Sabotage bij Franse
spoorwegen neemt t.oe
Zij gaven hun leven
in Indonesia
Iets kouder
Gevallen Nederlandse militairen en verzets
lieden uit Frankrijk overgebracht
Aartshertog Karei
van Habsburg huwt
Belgische prinses
Dodenschip in baai van
Neustadt gelicht
Culturele Benelux-
avond in Merxem
Moord op Bredase apotheker Bicknese Voor Bijz. Gerechtshof
MENSEN WERDEN NEERGESCHOTEN OF
HET BEESTEN WAREN
Wel zeer tragisch
ZESDE JAARGANG No. 1590
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag Bureau- Breda,
Reigerstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts.
C. J. v. Hootegem. A E. Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M Mes, Mr. H B Lde Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A Bruna Abonnements
prijs bij vooruitbetaling f 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek no 278841 Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 18 JANUARI 1950
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per ra/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit-
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Westsingel 75. Telefoon 2236 - Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. - (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35: TERNEUZEN, Axelsestraat 45. Telefoon 2347)
*TA DE ATOOMBOM, DE WATERSTOFBOM. Het gaat wel vrolijk toe,
in onze „vredelievende" wereld. Want nadat de Sovjet-Unie met veel
tam-tam de Ver. Staten schaakmat heeft gezet, door te zeggen ook
atoom-bommen te kunnen produceren, hebben de wetenschapsmannen
in het land van Uncle Sam, zich naarstig gezet aan het uitvinden van een
nog gevaarlijker wapen om daarmede de Sovjet-Unie weer een slag voor
te kunnen zijn. En zij zijn geslaagd. Hetgeen in politieke taal betekent:
Moskou wees voorzichtig, mocht je te stoutmoedig worden en met
atoombommen gaan strooien, dan hebben wij hier in Amerika wel een
middel om je een lesje te geven.
De nieuwe bom is dus niet alleen te zien als een element in de
koortsachtig doorgaande hyper-bewapening van grootmachten, maar ook
als een stok achter de deur. Zal ze als het laatste effect hebben?
een oppervlakte van ongeveer 80.000
H.A. en het vliegtuig, dat de bom zal
afwerpen, zal waarschijnlijk vernie
tigd worden, samen met zijn beman
ning, daar men geen tijd zal heb
ben om uit de vernielingszone te ge
raken. Twee duizend dergelijke bom
men zouden volstaan om onze ganse
planeet te verdelgen.
De kosten van een waterstof-atoom
bom zouden 200 millioen dollar be
dragen. hetgeen aanzienlijk minder is
dan het bedrag, benodigd voor het
maken van de eerste atoombom.
SCHRIKT MOSKOU?
De ATOOMBOM Is nog maar een
onschuldig ding, vergeleken bij
de waterstofbom.
De bom ontwikkelt een hitte
van II millioen graden. Door deze
bom zou alles vernietigd worden over
DE Nederlandse Spoorwegen laten
nu nieuwe rijtuigen bouwen voor
expresse-treinen. Deze rijtuigen wor
den voorzien van allerlei modern com
fort, o.a. van een telefooncel, waar
de reizigers hun telefoongesprekken
over het gehele land moeten kunnen
voeren. Het eerst zullen deze rijtui
gen lopen in de speciale Diesel-elec-
trische treinen op de trajecten Am
sterdam—Enschede, Amsterdam—Maas
tricht en Rotterdam-Den Haag—Leeu-
warden-Groningen. Later wellicht
ook in de D.S.-treinen Amsterdam-
Vlissingen. De N. S. hopen nog in de
loop van dit jaar het eerste van deze
nieuwe rijtuigen op de lijn Amster-
dam-Enschede in dienst te stellen.
Maar de technische deskundi6en
van de P.T.T. schudden nog het hoofd,
zo schrijft het Handelsblad. Volgens
hen zijn nog te veel problemen op
te lossen, om zekerheid te kunnen
geven.
ming met de vervaardiging der nieu
we bom te wachten totdat gebleken is,
dat nieuwe pogingen om met de Sov
jet-Unie tot overeenstemming te ko
men, resultaat-loos zijn gebleven. Er
wordt sterke aandrang op Truman
uitgeoefend, opnieuw contact met Mos
kou op te nemen, eventueel via de
Verenigde Naties.
LILIENTHAL GING HEEN.
y AL MOSKOU schrikken van de
nieuwe Amerikaanse uitvinding?
Men hoopt het in de Ver. Staten. Men
hoopt zelfs zeer stellig, dat de Sov
jet-Unie met de waterstofbom op
de achtergrond te brengen zal zijn
om tot overeenstemming te komen over
een internationale controle op alle
wapens voor massa-vernietiging. In de
Ver. Staten bestaat er een sterke stro-
TN DE commissie voor de atoom-
enrgie zijn de meningen over de
nieuwe bom verdeeld. De voorzitter
dier commissie, David Lilienthal, heeft
zelfs ontslag genomen als zodanig,
daar hij de fabricage van de bom
beschouwt als een middel tot volke
renmoord.
De algemene verwachting is, dat Tru
man de eerstkomende twee of drie
weken het besluit zal nemen of de
Ver. Saten al dan niet tot vervaardi
ging van de waterstof-bom zullen
overgaan.
A LLES WIJST EROP, dat het Finse
antwoord op de Sovjet-Russische
nota tot uitlevering van 300 „oorlogs
misdadigers" een „beleefde afwijzing"
zal bevatten. De Finse grondwet voor
ziet namelijk in het verlenen van asyl
aan politieke vluchtelingen en vele
van de gevorderde vluchtelingen zijn
personen uit de Sovjet-Unie. Verschil
lende der door Moskou geëiste perso
nen hebben Finland reeds verlaten,
heeft het onderzoek uitgewezen, eni
gen waren reeds uitgeleverd, naar 39
is tevergeefs gezocht, terwijl boven
dien de lijst van gevraagde personen
dubbele namen bevat.
Besprekingen te Den Bosch
TIET Nederlandse gedeelte van de
Commissie voor de Nederlands-
Belgische waterwegen, bestaande uit
de heren Steenberghe, Brautigam en
Crone, heeft te 's-Hertogenbosch be
sprekingen gevoerd met het provin
ciaal bestuur van Noordbrabant en
de deskundigen, die het provinciaal
bestuur zich heeft toegevoegd, alsme
de met vertegenwoordigers van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken
voor Noordbrabant.
U)E FRANSE minister-president, Bi-
dault, heeft ingestemd met een eis
tot instelling van een officieel onder
zoek naar „het generaals-schandaal".
waarbij een man, die voor de oorlog
twee jaar in de gevangenis zat en in
1948 het Legioen van Eer kreeg, ervan
beschuldigd wordt geheimen betref
fende Indo-China te hebben verkocht.
In de commissie van onderzoek zitten
geen communisten.
QABOTAGE op de spoorwegen in
Frankrijk nemen toe. Zoals wij
reeds schreven is de ontsporing vah
de sneltrein Parijs-Straatsburg, (Zon
dag bij Chalons), aan sabotage te
wijten. Hetzelfde geldt voor de ont
sporing van de sneltrein Parijs-Brian-
co, eergisteren in het station van Li-
vron, een belangrijk knooppunt in de
streek van Valence. En gisteren zijn
er sabotage-pogingen ontdekt op de lij
nen in het Oosten. Deze pogingen had
den ten doel een wisselpost en een
seinpaal buiten werking te stellen,
respectievelijk bij het station Parijs-
Oost en in het station te Hargarten
op de Ujn Thionville-Saargebied.
pE REGERING maakt bekend,
at tot haar leedwezen de vol
gende verliezen in Indonesië zijn
gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
H. Broekaart uit Venlo.
Kon. Ned. Ind. Leger:
Sold. D. Deo. Sold. J. Beer, bei
den uit Indonesië.
Kapt. vlieger, waarnemer M.
Stumpff uit Amsterdam.
R. L P.
EEN 33-JARIGE boerenknecht, is,
toen hij de onbewaakte overweg in
Edam per fiets passeerde, door de trein
gegrepen en op slag gedood. Hij was
gehuwd en vader van één kind.
IN LEEUWARDEN verhoogt rren de
gasprijs niet, zoals in de meeste plaat
sen gebeurt, maar gaat men over tot
een verlaging van een halve cent pe
rM3. Voor hen, die een verbruik heb
ben van meer dan 150 M3. per maand,
bedraagt de verlaging 2,5 cent.
HET Concertgebouw-orkest gaat in
September naar de Ver. Staten en Ca
nada.
VOOR HET overvallen van een taxi
chauffeur te Rotterdam is de 17-ja-
rige loswerkman P. B. uit Enschede
tot 2,5 jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Zijn 19-jarige maat J. van N.
uit Goes kreeg 1 jaar en 3 maanden
en de derde dader, de 24-jarige J. V„
uit Eindhoven, 1 jaar, waarvan 6 mnd.
voorwaardelijk.
TUSSEN 20 April en 5 Mei zal in de
Ver. Staten een grote Nederlandse
Jaarbeurs worden gehouden. Het plan
daartoe is door de Nederlandse rege
ring aanvaard.
OP 17 EN 18 MAART zal het vierde
economische Benelux-Congres te Brus
sel worden gehouden.
HET TWEEDE KAMERLID dr. W. de
Kort, te Goirle, is benoemd tot lid
van de commissie die de minister zal
adviseren over het gedrag der mili
tairen in de bezettingstijd, die in aan
merking komen voor pensioen.
BIJ DE voortgezette debatten over
de Koningskwestie is in de Belgische
Kamer van Volksvertegenwoordigers,
een motie van socialistische en libe
rale zijde verworpen. Het doel der
motie was de tekst van het wetsvoor
stel voor te leggen aan de Raad van
State.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Ca-
meronia passeerde 17-1 Kreta, Kota
Inten passeerde 17-1 Dover.
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond:
Meest zwaar bewolkt met plaat
selijk enkele regen- of sneeuw
buien. Later verspreide opklarin
gen Matige tot zwakke wind tus
sen Noord en Noordoost. Tempe
raturen iets boven het vriespunt.
Heden: Zon onder 17,02 uur en
maan onder 16,51 uur. Donderdag:
zon op 8,39 uur en maan op 9,51
uur.
AAN DE Nederlands-Belgische grens
te Esschen, heeft gisterenmiddag
een stille, doch treffende plechtigheid
plaats gehad.
In het kader van de uitwisseling
der in de oorlog gesneuvelde mili
tairen en verzetslieden, is nadat na
genoeg alle Franse militairen, welke
in Nederland in de Meidagen van '40
hun leven voor de verdediging van ons
vaderland gegeven hadden, door de
dienst Identificatie en Berging der K.
L. naar Frankrijk zijn overbracht
het eerste transport van Nederlandse
militairen, die in Frankrijk in de
strijd bleven, ontvangen.
Voor deze plechtige ontvangst wa
ren vele autoriteiten uit Nederland,
België en Frankrijk aanwezig, o.m.
Luitenant-Generaal Sitsen, Comman
dant van het 3e Gewest; de Comman
dant van de dienst Identificatie en
Berging, Majoor van Luyck; de bur
gemeester van Roosendaal, de heer
Freyters; de burgemeester van Es
schen, de heer E Diercksens; de Com
mandant der Belgische deputatie, Ko
lonel Tirremans.
Op Nederlands grondgebied stond
een groot detachement militairen, gro
tendeels van de Stormschool te Roo
sendaal aangetreden, terwijl een de
tachement Gendarmerie uit Antwer
pen, op het Belgische hun raluut aan
de gevallen bondgenoten bracht.
Bij het overtrekken van de grens,
presenteerden de Belgische gendarmen
de geweren, roffelden tambours een
treurmars en bliezen trompetters een
laatste saluut in lange, melancholie
ke tonen.
Even over de grens hield de grote
wagen van de Franse bergingsdienst
stil en nadat even tevoren een twee
tal hoge Franse civiele en miltaire
autoriteiten waren verwelkomd
werden op de kisten achter in de wa
gen kransen gelegd, de eerste door
burgemeester Freyters, namens Roo-
sendaal,de tweede door de Luitenant-
Generaal Sitsen, namens de Neder
landse militie, en de derde door de
Commandant van het garnizoen Roo
sendaal.
A AN de ene kant van de grens
paal de Belgische en aan de
andere kant van de paal de Ne
derlandse ere-wacht. Strak in de
houding: de Franse wagen pas
seert de grens.
V
Toen deze bloemengroet in alle
stilte was geschied, werd door alle
officieren het ere-saluut gebracht on
der het blazen van ,De Laatste Post".
Hiermede was de korte overdracht,
zonder woorden, naar met een dank
baar, medelevend gebaar, gebeurd en
begaven de auto's zich na een korte
onderbreking in de Engelbrecht van
Nassau-kazerne te Roosendaal
naarAmersfoort, alwaar de gevallen
helden een waardige rustplaats op Ne
derlandse bodem zullen krijgen.
19 Januari 1943 ontving het Nederlandse volk met grote blijd
schap het bericht, dat Prinsesje Margriet in Canada was ge
boren. Het Prinsesje is nu al een flink meiske, maar met
Volendammer popjes speelt zij nog wat graag, zoals boven
staande nieuwste foto laat zien.
AP HET historische Kasteel van Be-
loeil in de Belgische provincie
Henegouwen, is door Kardinaal van
Roey, Aartsbisschop van Mechelen,
het huwelijk ingezegend van Aarts
hertog Karei van Habsburg, zoon van
wijlen Keizer Karei en Keizerin Zi-
ta van Oostenrijk, en Prinses Yolan-
de, dochter van de Prins de Ligne,
de ambassadeur van België te New-
Delhi en de Prinses de Ligne.
Aartshertog Karei werd als vijfde
kind op 10 Maart 1918 te Wenen ge
boren. Na de revolutie van 1918 bleef
de keizerlijke familie in Oostenrijk
tot het verbanningsbevel van April
1919 haar dwong naar het buitenland
te vertrekken.
Aartshertog Karei studeerde te
Leuven rechten en politieke weten
schappen en promoveerde te Quebec.
TVUIZENDEN lijken van voormalige
gevangenen uit Hitiers concen-
trateikampen, die vijf jaar hebben ge
rust in de romp van een gezonken
schip in de baai van Neustadt, zullen
binnenkort hun laatste rustplaats
vinden op een Duitse begraafplaats.
Speciaal uitgeruste Duitse schepen
zijn er in geslaagd het 2650 ton me
tende schip Thielbeck, dat met dui
zenden gevangenen uit concentratie
kampen aan boord in de laatste dagen
van de oorlog coor Engelse bommen-
werpi-rs tot zinken werd gebracht, te
limit er-
„Zondvloed" behaalde succes
¥N DE ZEER intieme en artistieke
schouwburg te Merxem had de
slotzitting plaats van het toneeltour-
rooi, ingericht door de A.C.W. Mer
xem. onder de bescherming van het ge
meentebestuur en o.m. bijgewoond door
oud-minister Marck.
Het woord werd er gevoerd door Drs,
L Lockefeer uit Hulst, die in een
gloedvolle, warm toegejuichte rede de
samenwerking op cultureel gebied tus
sen Noord en Zuid bepleitte.
Senator Jespers, de ere-voorzitter
van het A.K.T.V. die een sterk be
leefd katholiek toneelleven bepleitte,
Opmerkelijk was, dat op dit Vlaamse
toneelconcours zes Noordnederlandse
toneelstukken ten tonele werden ge
bracht en een blijspel van Molière: De
Burger-edelman.
De groep „St. Franciscus" behaalde
met „Zondvloed' van Louis Lockefeer
een prachtige tweede prijs onder de
zeven mededingenden, terwijl bij de
prognostiek, uitgebracht door het volk,
„Zondvloed" als eerste werd geklas
seerd.
Naast Lockefeer werden op dit con
cours gespeeld: Fabricius en Antoon
Coolen.
De opvoering van „Zondvloed" werd
ook door de schrijver bijgewoond, die
vol lof was over de wijze, 'waarop deze
groep „Zondvloed" ten tonele bracht.
Dezelfde groep kondigde voor het vol
gende seizoen reeds met veel enthou
siasme een opvoering op van „De
Haven" van dezelfde schrijver aan.
Z.K.H. Prins Bernhard bood
gisteren een vaandel aan, aan
de Landmacht der Ned. Antil
len te Willemstad op Curasao.
Dit vaandel is sedert vele
honderden jaren het eerste, dat
niet met een W doch met een
J is geborduurd. Verder is dit
het eerste vaandel dat na dc
oorlog wordt uitgereikt. He1
werd geheel met de hand ver
vaardigd uit echt zijden vaan
deldoek en er werd uitsluitend
echt goud met echte zijd:
in verwerkt.
Het geheel werd vervaardigd
door de fa. J. P. Mol N.V., te
Breda.
JU1ET IK, MAAR MIJN „DIENST" STAAT TERECHT", meende Hans
1 Ernst Harders, 44 jaar oud, gisteren voor het Bijzondere Gerechts
hof in Den Bosch. Daarmee bedoelde hij dan de Aussendienststelle van de
S.D. in dezelfde stad, waar hij in 1944 ruim negen maanden als hoogste
verantwoordelijke chef angst en beven, bloed en tranen over geheel
Noord-Brabant had verspreid. Daarom meende het Hof toch maar niet
de Dienst doch Harders persoonlijk aansprakelijk te moeten stellen en de
advocaat-fiscaal eiste 20 jaar met aftrek.
Voor de sluipmoord op de Bredase apotheker Bicknese op 14 Juli
1944, was deze „kille politie-dienaar", die bij herhaling de president te
vergeefs een beroep op .menselijke gevoelens" liet doen, verantwoorde
lijk. Ditzelfde kan worden gezegd van de afschuwelijke repressaille-
moord op de burgemeesters van Asten en Someren en van meerdere
tientallen fusillades, ten uitvoer gebracht in Westerbork of Vught.
maar weinig af en.... dus kon hij
geen verantwoording aanvaarden!
De president vond, dat op deze ma
nier toch wel heel erg lichtvaardig
werd omgesprongen met mensen-le
vens Zo was dat in verbijsterende
mate het geval met de 34 arrestanten,
die binnen enkele dagen naar Vught
werden overgebracht, terwijl Harders
wist, dat ze daar als repressaille op
de gelukte aanslag op de landwach-
ter „De Kin", meedogenloos zouden
worden neergeknald Deze 34 mensen
waren aan de aanslag geheel on
schuldig. Bovendien stond helemaal
niet vast, dat het illegalen waren.
Daar ging een groot deel van de
woordenstrijd tussen het Hof en de
verdachte en tussen de advocaat-fis
caal en de verdediger over: is repres
saille geoorloofd? Uit allerlei uit
spraken en arresten kwam vrijwel
onomstotelijk vast te staan, dat repres
saille in de vorm van „Silbertanne-
moord" (Doodgewoon sluipmoord, zei
LICHTVAARDIG SPEL MET
MENSENLEVENS.
tTARDERS beriep zich op zijn chefs
tot en met Rauter in hoogst eigen
persoon, toen het er gisteren om ging
zich aan de verantwoordelijkheid te
onttrekken voor de gevolgen van het
schrikbewind, dat de Aussendienst
stelle in 1944 voerde.
Ook zijn ondergeschikten, de z.g.
Sachbearbeiters Haas en Hoffmann,
wilde hij graag een deel van de last
mee laten dragen door te vertellen,
dat een onderzoek in een bepaalde
zaak door hen steeds werd besloten
met een proces-verbaal, waarin een
„straf-voorstel" als slotaccoord was
opgenomen. Ze waren, zo zei hij, zo
volkomen „betrouwbaar", dat de hand
tekening van hem, Harders, steeds
zonder aarzelen als bekrachtiging kon
worden toegevoegd. Maar van die za
ken zelf wist hij, Harders, dan meestal
de president) misdadig is. De manier,
waarop de slachtoffers werden „uit
gezocht" was dat niet minder trou
wens. Als iemand maar niet tegen de
Duitsers was oftewel Deutschfreundlich
dan gebeurde hem niets. Werd door
een „betrouwbaar" man het tegen
deel beweerd over een bepaald man,
dan gaf Harders, zo nodig bereidwil
lig zijn fiat voor een moordaanslag of
een arrestatie. Na zo'n arrestatie was
Duitsland dan weer een „Todes-kan-
didat" rijker geworden. Maar Harders
had, zo meende hij, zijn plicht ge
daan
TODESKANDIDATEN.
TTIJ oordeelde het dus zijn plicht om
als repressaille voor een aanslag
op en Duitser in overleg met Stöv-
sand een lijst van drie Bredanaars op
te stellen, die moesten worden ver
moord. Drie S.D.-ers, Besteman, Boer
en Dijkstra, moesten het „opknap
pen". Ze werden daartoe in een bur
gerpakje gestoken, moesten hun pa
pieren inleveren (je kon immers nooit
weten, of de Nederlandse politie niet
zou ingrijpen, als er wat „verkeerd"
ging!) en ze kregen van Harders een
auto te leen. Daarvan erd veilig
heidshalve het nummerbord vervalst.
In de winkel van Bisknese is er niet
veel meer gezegd dan:
„Is u de apotheker Bicknese?" en
toen er vragenderwijs „Ja" op werd
geantwoord, werd de ongelukkige met
twee revolverschoten in zijn eigen
huis vermoord. Dit was dan een van
de adv.-fiscaal erover, dat hij dus
wel degelijk de zelfstandige macht be
zat om opdrachten te geven. Welnu,
dit gevoegd bij de telkens weer op
duikende omstandigheid, dat Harders
het vrijwel nooit de moeite waard
vond om de slachtoffers persoonlijk
te verhoren en in aanmerking geno
men, dat zo goed als nimmer ook
niet bij z.g. officiële veroordelingen
aan de Todeskandidaten gelegen
heid werd gegeven om afscheid te
nemen of ook maar een briefje als
laatste groet te schrijven, was aan
leiding tot een eis van 20 jaar ge
vangenisstraf met aftrek.
ZELFS ONDERDUIKERS.
TJET neerschieten was voor Harders
een onbelangrijke zaak, een men
senleven telde hij weinig of niets (als
hij meende, dat zijn chefs iets „mooi"
vonden dan vond hij zelf het al „prach
tig") en voor fusillades of Silbertan-
ne-moorden maakte hij zich even
druk alsof het ging om het afslachten
van beesten. Dit alles was in de con
clusie van de advocaat-fiscaal vervat,
terwijl hij dan nog rekening hield
met de voor Harders vaak ongemeen
moeilijke omstandigheden, waarin een
beslissing moest worden genomen.
Maar dat hij zelfs niet voor het uit
leveren van gewone onderduikers te
rugschrok, was een hele kwad- noot.
Zo kwam het ter sprake, dat Har
ders in de overtuiging moet hebben
geleefd, dat Bicknese nooit illegaal had
gewerkt Dat hij niettemin, zoals la
ter bleek, aan de illegaliteit o.a. fos
for leverde, deed op het ogenblik van
Harders' beslissing Bicknese en even
tueel Blomjous maar „op te laten
ruimen", dus niet terzake.
We zagen hem gisteren voo. het
beklaagden-hekje staan: Harders, de
onbewogene, vroeger bij het vellen
van een doodvonnis en nu bij het aan
horen van de zware eis als sluitstuk
CTEEVAST, als we weer eens
schrijven over de K.V.P., haar
inrichting, haar candidaatstellings-
methodes en haar plaats in het po
litieke leven, brengt de propagan
daleider van de K.N.P. (groep-Wel-
ter) het geweer in de aanslag en
verzoekt om niet te zeggen eist
van ons plaatsruimte. Nu ligt
het niet in onze aard krenterig te
zijn en we zullen dan voor de zo
veelste maal weer eens de quin-
tessens weergeven van een lang be
toog. Alleen zijn we niet van plan
om een polemiek te ontketenen
over de aard en de opportuniteit
van een Bisschoppelijke brief. De
desbetreffende passages laten we
achterwege.
Voor het overige: hier is dan het
betoog van de propagandaleider der
K.N.P.
Ut AHfl Katholieken stemden op de
Du«UUU heer Welter in 1948; dat
zijn er meer dan katholieken, die op de
lijsten der P.v.d.A. gestemd hebben
dat is zeker!
Het is nu wel aardig gevonden van de
Nederl. Kath. Dagbladpers om de Kath.
Nationale Partij alsmaar dood te zwij
gen maar zij leeft toch nog en wij ver
zekeren u dat er bovendien nog leven
in zit ook!
Er zouden nooit geen katholieken in
de P.v.d.A. getreden zijn er zou nooit
geen K.N.P. gekomen zijn er zouden
nooit geen katholieke industriëlen en
intellectuelen lid geworden zijn van de
Partij voor Vrijheid en Democratie, als
de leiding der K.V.P. zowel in de Partij
als in de fracties, niet die afschuwelijke
fouten gemaakt hadden, die gebaseerd
waren op een zuiver totalitaire-autoritaire
bewindvoering, die geen plaatsen geen
kansen geen rechten meer bood aan
de oppositiegroepen in de rijen der ka
tholieken.
Ja, ja, nu het kalf verdronken is en
de eerste spoken zich achter de rug der
K.V.P. op de muur der volkswec-stand
aftekenen bekent men: peocavimus
wij waren fout! De K.V.P. is haar eigen
gereide (Romme hoort dit woord niet
graag) gang gegaan, zeggen wij met Pa
ter Dr. Creijghton en door haar twee
slachtige houding in de Kamers rond 't
Indonesische vraagstuk, die de doorsnee-
Nederlander oud en jong niet ont
gaan is, heeft zij de bezieling verloren
op meerdere standen in onze samenle
ving, met uitzondering van diegenen die
blindelings een cadaver-discipline voor
staan.
Bij ons huisbezoek ondervonden wij
allerwegen apathie en airüpetftte ten
aanzien der K.V.P. Ronde kerels en
vrouwen zijn er gelukkig nog tussen, als
zij erkennen dat Weiter het goed gezien
heeft en in de Kamer met zijn betogen
aan het adres der K.V.P. midden in de
roos schoot en aldus respect afdwong
van vriend en vijand (Helaas moest men
dat lezen in de liberale bladen daar de
katholieke Welters verdienste moesten
wegwerken).
Zeg ons eens: „Wat is er overgeble
ven van de leer van het partijprogram
der K.V.P. omtrent onze vroegere over
zeese gebiedsdelen?" Waar bleef het res
pect voor onze Grondwet, waarop de
heren vertegenwoordigers eenmaal hun
eed aflegden? Wie is er nu niet ge
schrokken van het betoog van Romme
op 18 December, na hem eerst op 17
December gehoord te hebben? Beginsel
partij? Programpartij? Beide - Ja, in
theorie in de practijk is er gevaar
lijk mee gesold.
In de practijk gaf DE party zich over
en grote figuren als Weiter, Sassen, Beel
en Gielen liet zij vallen op het zoen
altaar der Rood-Roomse samenwerking,
alsof zij beschikte over een overvloed
van grote politici. Waarom? Om de ver
storing der arbeidsvrede te voorkomen
die overigens nu meer als ooit een
open vraag blijft bij de nu door de re
gering gevolgde loon- en prijzenpolitiek.
Daarover spreken wij elkander dit jaar
nog nader. Het zijn niet alleen K.V.P.-
ers, die wat weten en achter de coulis
sen der „hoge" politiek zien laat ons
die hoogmoedige idéé toch niet eigen ma
ken.
Neen, de K.V.P. heeft veler vertrou
wen door leiding en gedrag verloren
en terwijl ontvangen wij er velen met
open armen en zij allen zeggen ons dat
nu eindelijk hun geweten in het geding
gekomen is en daarmee is de K.VJP. in
het geding gekomen! Candidaatstel-
lingen en Groslijststemmingen zijn se
cundaire zaken van slechts organisato
risch belang op dit zeer ernstige mo
ment der kath. staatkundige hergroepe
ring van ons kath. volk maar trouw
aan grondwet en partijprogram zijn en
waren de primaire zaken waar het om
ging; en bij de behandeling der voor
stellen der R.T.C. in de beide Kamers
zijn veler katholieken ogen open ge
gaan en ziende in het reine overtuigde
katholieke geweten, hebben zij zich open
lijk uitgesproken zich in de K.V.P. ver
gist te hebben en haar het vertrouwen
opgezegd.
Zo en zo alleen is de K.V.P. in het
geding! Men heeft de eerste gevoelige
beginselen van een rechtgeaard katho
liek niet ontzien, en z.g. methodes en
wiskunde kunnen hierbij veilig veili
ger zelfs achterwege blijven. En als
gij dan toch over bezieling wilt schrij
ven, geeft dan antwoord op de vraag van
Pater Dr. Creijghton en van ons:
K.VvP. wat deed en wat doet gij om
uw katholieke broeders en zusters, die
zich door u misleid en teleurgesteld
achten, voor u terug te winnen? Waar
om stoot gij hen steeds scherper af'
Waarom weigert gij hen recht te doen
en te geven, als zy met u van mening
verschillen?
die „correct uitgevoerde" S.D.-moor-
den, zoals Harders dergelijke misda-1 van de tegen hem ingebrachte b< schul
den belieft te noemen. Het was de digingen. Hij bleek nog even sterk
Qua Vadis. K.V.P.? Toen gij R.K.S P.
heette, hadt gij werkelijk bekwame man
nen en waart gij in merg en been ka
tholiek -- nu zien wy u als een kerk
boek rood op snee
gr is niet veel inzicht en doorzicht
voor nodig, om de zwakte van
dit betoog op verschillende plek
ken te ontdekken. Alleen al van
wege de dikke woorden als totali-
tair-autoritair en cadaver-dicipline,
die gewoonlijk een gebrek aan ar
gumentatie moeten bemantelen,
(vervolg op pag. 2.)
gEN VADER en twee kinderen uit
Angers zijn verdronken in de
Loire (Frankrijk), doordat hun boot
je omsloeg. Toen men deze jobstijding
aan de echtgenote van de man kwam
mededelen, stond de vrouw in de ka
mer met in haar armen het lijkje van
haar tweejarig kind, dat juist aan
longbloeding overleden was.
man aan te zien, dat hij er met geen
mogelijkheid bjj kon, waarom het Hof
dit nu allemaal zo verschrikkelijk
vond
Niettemin gaf hij toe dat hij wij
ziging in de eenmaal gegeven op
drachten had kunnen aanbrengen.
Daarmee gaf hij ook toe, aldus dacht
overtuigd te zijn, van „Wij, Duitsers,
hadden tot dit alles het volste recht"
en er was in die staalharde ogen geen
spoor van berouw of zelfs maar van
deernis met zijn slachtoffers of hun
nagelaten betrekkingen.
Over 14 dagen zal het Bijzondere
Hof over hem een oordeel uitspreken.
Voor de Internationale Bid
week is de intentie voor
Donderdag:
Mogen de Oosterse afge
scheidenen de katholieke
eenheid terugvinden.
