Z.H. de Paus las Nachtmis in St. Pieter
Zenuwachtige spanning in Batavia en
Surabaja
Pastoor L. J. van Raamsdonk overleden
Iets groots
nodig
Rector v. d. Broek te Roosendaal
ten grave gedragen
KERSTBOODSCHAPPEN VIT ALLE DELEN DER WERELD
ln Praag: Lof voor „Helden van de Arbeid"
M^«en van de
JAPPEN VOERDEN
BACTERIËN OORLOG
Missionarissen achter
IJzeren Gordijn
Aan wie behoort
Nola?
Meer dan 200 geestelijken begeleidden hem
naar zijn laatste rustplaats
PENSIOENFONDS
bouwbedrijven in zicht
Parochie Riel verloor
haar ijverige herder
Gevangene vluchtte
met aanklager
en cipiers
Henriette Roland Holst
80 jaar
Voor de Zeeuwse
gedemobiliseerden
De Koning der Parijse
straatventers
Zacht
Gomulka gearresteerd
NU HET GROTE IVSOMENT NADERT;
Waarschuwing aan „ordeverstoorders"
Een gelukkig land
Via de radio
Garry Davis in een ziekenhuis
iESDE JAARGANG No. 1571
jitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia
Verschijnt elke werkdag Bureau: Breda,
Reigerstraa» 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem. A E Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M Mes. Mr. H B Lde Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A Bruna Abonnements
prijs bij vooruitbetaling f 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek no 278841 Prijzen van buitenlandse
ibonnementen worden op aanvraag verstrekt.
D- 3DAG 27 DECEMBER 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.2b
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel
Voor God, Koningin en Vaderland
v,,^: mEsT^i. - e*—* raRNmzEN' T"e'°°c
IN DE SINT PIETER te Rome droeg Z.H. Paus Pius XII om
middernacht de Nachtmis op. Dit is de eerste keer sinds
Rome door de Amerikanen werd bevrijd. De H. Mis, die meer
dan een uur duurde, werd via de Vaticaanse en Italiaanse
radiostations uitgezonden, terwijl in vele talen commentaar
werd gegeven.
Maar niet alleen het „Hart van de Christenheid" heeft tijdens de Kerst
uiting gegeven van ontroerende viering van de Geboorte van het Kind, ook
elders op de wereld legden velen getuigenis af van wat naar hun inzicht de
mensen op het Vredesfeest voor ogen moet staan. Zo zonden president Tru
man, Koning George en Marshall hun Kerstboodschappen de aether in en zo
sprak in de Utrechtse Dom Minister Schokking tot de Nederlandse Strijd
krachten.
Uit Budapest meldde A.F.P., dat geheel volgens de traditie in Hongarije
het Kerstfeest is gevierd. Tegen middernacht waren pleinen en straten van
de Hongaarse hoofdstad levendig alsof het midden op de dag was: ieder die
kon wilde naar de Nachtmis.
DE NACHTMIS IN BETHLEHEM
rvOK DE Tsjecho-Slowaakse premier
Zapotocky, heeft een Kerstbood
schap uitgesproken, daarbij kennelijk
vergetend, dat Moskou alleen een
„Kerstviering" wenst op 6 Januari
Met voorbijzien van deze vergissing
heeft Zatopocky zich dan gericht tot
de „helden van de arbeid", aan wie
het volgens hem te danken was, dat
de Tsjecho-Slowaken een beter voor
ziene Kersttafel hadden dan vorig
jaar. Als sluitstuk van zijn vuurwerk
sprak hij de wens uit, dat de republi
keinse zegevierende Kerstklok het vij
andige rumoer van de Vaticaanse ra
dio zal overstemmen.
Had Zapotocky zich in de geest
aangesloten bij de pelgrims, die
in het stille stadje Bethlehem,
dat in een dikke mist gehuld was
de Nachtmis bijwoonden, dan zou
hij wellicht beseft hebben, hoe
verschrikkelijk leeg zijn woor
den zijn. De H. Mis in de stad
van Christus Geboorte werd op
gedragen door Mgr. Testa, de
apostolische Nuntius. Ook deze
H. Mis werd via de radio uitge
zonden. Na de H. Mis werd een
beeld van het Goddelijk Kind in
processie naar de plaats gedra
gen waar volgens de overleve
ring Christus is geboren.
De mededeling, dat in Nederland
het Kerstfeest mist en motregen heeft
moeten doorstaan, bevat geen nieuws
Merkwaardig echter is het te beden
ken dat in de Australische stad Bris
bane de eerste Kerstdag de tempera
tuur zo hoog was (94,5 gr.) dat 't zee-
BINNEN 24 UUR na de opening van
het H. Jaar passeerde de 200.000ste
pelgrim de H. Deur.
DE „MOEDER DER DOVEN", mej.
Tine Marcus, is in de leeftijd van 88
jaar overleden. Haar leven stond in
dienst van de slechthorenden.
HONGARIJE heeft weer een spion-
nage-proces in zicht: een Amerikaan,
een Brit en een aantal Hongaren
zijn reeds gearresteerd.
DE FRANSE KATHOLIEKEN boden
Z. H. de Paus twee met diamanten
bezette kronen aan, bestemd voor een
beeld van de H. Maagd in de Vati
caanse grotten.
WEST-DUITSLAND hoopt per 31
Maart a.s. over een overschot van 147
millioen mark te kunnen beschikken
op een begroting van totaal 1225 mil
lioen mark. Wie praat daar over oor
logsschulden?
TSJENGTOE, de laatste nationalisti
sche hoofdstad in China, is in handen
van de communisten gevallen.
ISRAËLISCHE Parlement is
onder leiding van David Ben Goe-
rion voor de eerste keer in Jerusa
lem bijeen gekomen.
werd een katholieke wijs-
Pi-„f u were'<I<:onferentie gesticht
is vo'orzitte""111 L°Uis d* Raymaeker
(of lateri uf15 VanaJ 23 December
(Of later) tot en met 3 Januari 1950.
riEBey™nSaCME KABINET van Kod-
jim A a»™ afgetreden. Has-
derland, zal op 26 April a.s. de dag
tJft wnke^ Waarop h'i 25 jaar geleden
tot Bisschop werd geconsacreerd
DE KATH. JEUGDBEWEGING Jor.e
Nederland organiseert een bedevaart
fo-if p°ma V00r 5 tot en met 16 April
19d0. Reeds meer dan 200 aalmoeze
niers en leiders hebben zich voor
deelname aangemeld.
DE „KOTA INTEN" werd Zaterdag
ontscheept. Een paar uur tevoren had
het schip een aanvaring met de log
ger VI 85, waarvan zij schipper e°n
bemanning opnamen. De logger zonk
strand overbevolkt geraakte van hen,
die de binnenstad waren ontvlucht.
Was men daar dus als regel buitens
huis tijdens de hoge feestdag, vrijwel
overal elders ter wereld is Eerste
Kerstdag opvallend binnen de eigen
familiekring gevierd.
EEN APARTE VIERING
E'EN aparte Kerstviering hield Garry
Davis, wereldburger nr. 1, erop
na. Hij vertoeft nl. in Niemandsland
tussen de Franse en de Duitse grens
Daar wacht hij op toestemming om
in Duitsland te mogen gaan meewer
ken aan de wederopbouw. Zolang die
toestemming afwezig is, houdt Davis
zich onledig met het schrijven van
brieven en het samenstellen van „op
roepen". Bovendien gaat een groot deel
van zijn tijd verloren aan het te woord
staan van hem bezoekende vrienden.
Met Kerstmis werd hij door veel be
woners van Straatsburg als 'n „attrac
tie" beschouwd, waaraan men met
kans op behoorlijk resultaat wel iets
van de vrije Kerstdagen kan offeren:
Duizenden zijn vanaf een behoorlijke
afstand de wereldburger eens gaan
bewonderen. Zijn vrienden brachten
Davis ter ere van de Kerst, dranken,
eten en zelfs een Kerstboom.
ONGEVALLEN.
TTERSTMIS is, vooral in Amerika,
ook aanleiding tot talrijke onge
vallen. In de USA. kwamen, voor zo
ver tot nu toe bekend is, tenminste
226 mensen tengevolge van verkeers
ongevallen of van brand om het leven
Te S. Antonia (Texas) kwam bij 'n
brand 'n moeder om met 5 van haar 6
kinderen. Uit Hyndman (Pennsylv.)
wordt bericht dat in een kerstboom
kortsluiting ontstond. Het gevolg was
dat de hele zakenwijk in de as werd
gelegd, waarbij 10 personen werden
gewond.
Kerstmis 1949 is weer voorbij. We
zouden deze samenvatting willen be
sluiten met deze zin uit de rede van
Minister Schokking in de Dom van
Utrecht: „Het is gelukkig, dat we op
het Kerstfeest allen gelijkelijk in de
grote vreugde, mogen delen, die het
Licht der lichten, niet alleen op die
dag, maar overal en altijd ver
spreidt".
In proefstation 3.000
slachtoffers
1%/T OSKOU SE BLADEN publiceren
het slot ran de beschuldigings
akte tegen de twaalf Japanse oorlogs
misdadigers.
Volgens die akte, aldus de bladen,
hebben de Japanners in 1940 en 1942
in China een microbenooriog gevoerd.
De eerste beschuldigde, die voor
kwam, was de legerarts Kawasjima
Kyiosji, een arts, die de leiding van
hebben gehad van een eenheid van
het Japanse leger, die zich toelegde
op onderzoekingen op het gebied van
oorlogsvoering met bacteriën.
Zijn afdeling bestond uit 3000 man.
De arts werd ervan beschuldigd in
1941 en 1942 zelf massaproeven op le
vende personen te hebben genomen.
Hij deelde het Hof mee. dat zijn een
heid een afdeling had, die Sovjet-
Russische en Chinese krijgsgevange
nen met dodelijke bacteriën inentte,
aldus de radio. In 5 jaar zouden 3000
personen, onder wie vrouwen, in het
proefstation overleden zijn. Een an
dere afdeling wierp microbenbommen
en vuurder bacteriëndragende grana
ten op mensen af. In een bepaalde
periode was de eenheid in staat iedere
maand bijna 300 pond pestmicroben,
ruim 900 pond typhusbacillen, 450
pond pestkool en een ton cholerami-
croben te vervaardigen. In 1941 ver
oorzaakten pestbommen in Centraal
en Zuid-China een epidemie in het
gebied van Tsjanteh. In 1942 werden
bronnen, rivieren en reservoirs be
smet met cholera, paratyphus en pest
kool, zo bekende da arts.
TN EEN afgelegen "Franciscanen
klooster van de Oosterse ritus in
de Amerikaanse staat Connecticut,
worden acht jonge geestelijken opge
leid voor de missie in door Rusland
bezette Oost-Europese landen.
De priesterstudenten ondergaan daar
een zware leergang, want naast hun
theologische studie ontvangen zij on
derricht in de communistische ideolo
gie en land- en volkenkunde der Oost-
Europese landen.
Als zij na vier jaar afgestudeerd
zijn, zullen de missionarissen illegaal
de Oost-Europese landen binnenko
men.
Het klooster wordt geheel onder
houden door particuliere bijdragen.
SPANNEND MOMENT VOOR HET BARONIE-DOEL, uit de ontmoeting Baronie—Rood Wite welke door de
Bredanaars met 3-0 gewonnen werd. Keeper Mulders grijpt hier resoluut en met succes in. (Voor verslag van deze
wedstrijd zie pag. 3).
Australische zuigelingen
mysterie in hoger beroep
TVE TE LONDEN zetelende Britse
Geheime Raad zal mogelijk uit
spraak moeten doen ineen gerucht
makende Australische zaak, waarbij
het erom gaat of twee zuigelingen na
de geboorte in het Kyneton-zieken-
huis, in de Australische staat Victo
ria, al dan niet zijn verwisseld.
In dit ziekenhuis schonken de da
mes Morrison en Jenkins beiden het
leven aan een dochtertje. Volgens het
echtpaar Morrison werd hun doch
tertje aan mevrouw Jenkins gegeven
terwijl zij Het kind van mevrouw Jen
kins ontvingen.
Het Australische gerechtshof heeft
besloten in de afgelopen week met
3-2 stemmen dat Nola het meis
je, waar het om gaat bij de fa
milie Jenkins moet blijven. Tegen deze
beslissing wil het echtpaar Morrison
bij de Britse Geheime Raad in hoger
den gefelicteerd onder wie haar
indien zijn advocaat dit aanraadt, tot
Koning George wenden.
^ADAT Vrijdagavond door een grote
schare priesters de metten en
lauden waren gezongen, is Zaterdag
morgen te half elf de uitvaart ge
schied van wijlen C. v. d. Broek, to
leven rector van het Zusterklooster ih
de van Gilselaan te Roosendaal.
In de kloosterkapel was de overle
dene opgebaard en konden velen zij
ner priestervrienden hem hun laatste
zegen geven. Meer dan tweehonderd
geestelijken kwamen de dierbare over
ledene op zijn laatste tocht begeleiden
waaronder de afgevaardigde van de
bisschop-coadjutor Mgr. Baeten, ver
der nagenoeg alle geestelijken van
Roosendaal, Breda en omliggende dor
pen. Óok tal van wereldlijke autoritei
ten merkten wij op, o.a. de burgemees
ters van Baarle-Nassau en Baarle-Her-
tog, een vertegenwoordiger van de uit
geverij van Malmberg en vele anderen.
Te half elf werd to de kloosterkapel
een plechtige Requiemmis opgedragen
door deken H. van Mierlo, geassisteerd
het Elisabethgesticht. De rouwgezan-
rpE RIEL overleed de Zeer. Eerw.
Heer L. van Raamsdonk, pas
toor van de parochie St. Antonius
Abt aldaar.
Laurentius Johannes van Raams
donk werd op 13 Juli 1883 te Den
Hout geboren. Hij doorliep de beide
seminaries van het bisdom Breda en
werd op 5 Juni 1909 door Mgr. Me
lissen, bisschop van Suriname, tot
priester gewijd. Kort daarop werd hij
benoemd tot kapelaan te Yzendjjke.
In 1911 volgde zijn benoeming tot
conrector van het St. Catharina-ge-
sticht te Bergen op Zoom. Na aldaar
een tiental jaren werkzaam te zijn
geweest, werd hij benoemd tot ka
pelaan in de St. Jans-parochie te Roo
sendaal.
Zijn pastoraat begon in 1924, toen
hij werd benoemd tot pastoor van
Zuiddorpe. In 1931 kwam hij terug
naar Brabant om pastoor Jac. van
Ginmeken te gaan opvolgen als her
der van de parochie Riel.
KLEIN MAAR DAPPER
PASTOOR L. J. V. RAAMSDONK
T\E WERKZAAMHEDEN tot het op-
richten voor een bedrijfspensioen
fonds voor de bolrwbedrijven worden
thans naar buiten zichtbaar. Via de
werkgevers wordt in de komende
week aan iedere werknemer in de
bouwbedrijven, met uitzondering van
administratief en technisch-leidingge-
vend personeel een inlichtingenformu
lier overhandigd.
De gegevens die uit deze formulie
ren worden verzameld, zullen in aan
zienlijke mate tot de administratieve
grondstructuur van het bedrijfspen
sioenfonds kunnen bijdragen.
T^EN DUITSE fabrikant van pompen
was te Salzwedel, in de Sovjet-
Russische zone van Duitsland, gevan
gen gezet, onder beschuldiging op eco
nomisch gebied te hebben gesaboteerd
De verdachte is thans, volgens een
bericht van de Berlijnse „Telegraf",
naar West-Duitsland gevlucht, waarbij
hij werd vergezeld door de met zijn
zaak belaste openbare aanklager
en twee gevangenbewaarders. De vier
mannen zijn er ook in geslaagd al hun
meubilair over de Sovjet-Russisch-
Duitse zone-grens te krijgen.
De fabrikant gaat een nieuwe fa
briek van pompen oprichten, doch
thans in West-Duitsland.
gen werden verzorgd door een priester
koor.
Na deze stijlvolle plechtigheid bege
leidden alle aanwezigen de door ieder
beminde overledene op zijn laatste
gang. lm de kilte van het eenvoudige
kloosterkerkhof hield de afgevaardig-
TVE -NEDERLANDSE schrijfster Hen-
riëtte Roland Holst-van der
Schalk is Zaterdag 80 jaar geworden
Zij werd in het rusthuis aan de van
Eeghenstraat te Amsterdam, waar zij
verblijf houdt, door enige familiele
den gefeliciteerd o.nder wie haar
neef, de dichter Jani Roland Holst
uit Bergen (N.H.).
Om 10 u. bracht 'n deputatie van de
Amsterdamse AJC haar een aubade.
De voorzitter van de AJC en twee
leden traden binnen en boden de ja
rige een boek on bloemen aan.
Mevr. Roland Holst zei in haar dank
woord: „Ik hoop, dat jullie in deze
moeilijke tijd zult bijdragen tot het
beter en gelukkiger maken van de
mensheid".
Tijdens een ere-bijeenkomst 's
avonds spraken prof. dr. W. Banning,
Jef Last en Sam de Wolff in de grote
zaal van het Amsterdams Concertge
bouw. Met harpspel en voordracht
verleenden Rosa Spier en Nel Oost
hout haar med«w«tking De opbrengst
komt ten bate rrrp d* Henriëtte-Ro-
land Holst-Stichting.
de van- de bisschop na de absoute door
de celebrant, deken van Mierlo, een
korte grafrede, waarin hij onder meer
de grote verdiensten van de ontslapene
voor de Kerk, de mensheid en de
wetenschap roemde. Een eenvoudig
houten kruis dekt het gTaf van een
priester, die groot zal blijven om zijn
eenvoud en beminnelijkheid, wiens
laatste wens was begraven te liggen
in de soberheid van een kloosterkerk
hof temidden van hen, die hij liefhad
en verzorgde. Moge hij in vrede rusten.
'n Daad van practische
waarde
TNI PROVINCIALE dcmobilisatie-
raad, waarvan de commissaris
der Koningin voorzitter is heeft een
brochure samengesteld, dit in sa
menwerking met 't Gewestelijk Ar
beidsbureau en de soc. dienst van
het ministerie van oorlog, welke uit
gereikt zal worden aan de gedemo
biliseerde militairen.
De bedoeling hiervan is om betrok
kenen enigszins op de hoogte te stel
len van de verschillende aangelegen
heden, die hem bij het vinden van een
passende werkkring van groot nut
kur.nen zijn.
Behalvè de rechten van de gedemo
biliseerde vindt men een opsomming
van de arbeidsmogelijkheden in Zee
land en daarbuiten, benevens die van
scholing, herscholing, vakstudie, ande
re studie, huisvestingsmogelijkheden,
enz. Deze geste zal door de gedemobi
liseerden wel op hoge prijs worden ge
steld.
J? EN PARIJS DAGBLAD heeft een
wedstrijd uitgeschreven voor de
titel „Koning der Parijse straatven
ters". Alle straatventers, die zich langs
de boulevards van de Boulevard de la
République tot aan de Maleine be
vinden, in het bijzonder in de Kerst
tijd, en speelgoed, tandenborstels, on
dergoed, kerstbomen en talloze ande
re artikelen verkopen, zijn voor de
wedstrijd uitgenodigd, die 6 Januari
in een Parijse schouwburg wordt ge
houden. Het publiek is de jury. De
„K.oning" wordt voor een jaar geko
zen.
r>ij zijn installatie noemde de deken
hem „klein maar dapper". En
aan deze typering heeft de thans
overledene ten volle beantwoord.
Toen de kerk van Riel te klein werd
heeft hij deze laten uitbreiden. Bij
zijn zilveren priesterfeest kreeg hij
een som gelds waarvoor 'n parochie
huis werd gebouwd. Het 40-jarig
priesterschap in Juni van dit jaar Ligt
nog vers in het geheugen. Bij die ge
legenheid is nogmaals op ondubbel
zinnige wijze tot uiting gekomen hoe
de parochie Riel haar geestelijke
leidsman waardeerde en hoogachtte.
De uitvaart en begrafenis zal a.s.
Woensdag om 10 uur plaats hebben.
Weersverwachting, geldig lot
vanavond:
„„Half '°t zwaar bewolkt met nu
kust il en15e lichte regen. Aan de
ÏHfl<ot harde, in het
wind ti? ma(ise tot krachtige
Zeer Zuidwest en West.
j'aar V00r dc va"
MMnndoapgi2l304n °nd,,r
het
16,34 uur
op 8,48 uur'"\t,UUr' Morgen: zon
ur' Maan onder 1.37 uur.
^/"OLGENS de „Obeserver", die het
bericht uitvertrouwbare, doch
doch niet officiële bron geeft ,zou de
roolse vice-premier en gewezen se
cretaris-generaal van de Poolse com
munistische partij, Gomulka te War
schau zijn gearresteerd.
GomiuKa, die onlangs uit het hoofd
bestuur van de Poolse communisti
sche partij werd ontslagen zou vol
gens het blad woeden beschuldigd
van verraad en spionnage.
A LS U DEZE KRANT IN HANDEN NEEMT, zal de overdracht van de
souvereiniteit aan de reeks historische feiten rond Indonesië zijn
toegevoegd. Op het ogenblik, dat we dit neerschrijven, kunnen we ons
nog slechts bepalen tot het weergeven van de voorbereidende gebeurte
nissen en de stemming, de sfeer of de spanning, die daar rond liggen.
JN DE DAUPHINE in de Franse Al
lo pen za' in 1950 geen nieuwe be-
•i»ing betaald behoeven te worden.
j0e ,werd na lang vergaderen
berioten ®emene raa<* van Isère
Ook het budget van de stad Vienne
r'-„met meer dan 150 millioen Franse
1 cs sluiten zonder een enkele nieu-
wc belasting.
VOORAL DE CHINEZEN,
TN BATAVIA heeft de Sultan van
Djokja, de republikeinse minis
ter van Defensie, een rede gehouden,
waarin hij krachtig optreden van zijn
troepen aankondigt tegen mogelijke
ordeverstoorders. Zelfs het versprei
den van geruchten en het opdrijven
van prijzen zal streng worden be-
sfraft. Tot de Nederlandse militairen
zei de Sultan nog eens nadrukkelijk,
dat ze als vrienden werden beschouwd
Op Kerstavond boden zowel Ba
tavia als Surabaja een onrustige
aanblik. De Nederlandse veiligheids
patrouilles waren vervangen door
republikeinse soldaten, die op hun
•beurt op hun laatste „vrije avond"
de café's bevolkten en liederen zon
gen. Het werd in Surabaja zo on
rustig, dat in de stad door de mi
litaire autoriteiten waarschuwingen
werden geplaatst aan het adres van
„ordeverstoorders", op wie gescho
ten zou worden. In Batavia zag men
in de gewoonlijk vrolijk verlichte
Chinese buurten niet het minste
lampje branden. Een Chinees zaken
man deelde aan Reuter mee, dat de
gehele Chinese kolonie „zeer zenu-
achtig" was.
DE VLAGGEN.
wat met overdracht in verband staat.
Het ontvangen van de hoge buiten
landse gasten in Batavia brengt alleen
al bergen werk mee, daar zeer veel
landen hun speciale afgevaardigden
hebben gezonden. Zij allen zullen van
daag in het paleis Koningsplein met
de delegatie van de R. I. S. en de Hoge
Vertegenwoordiger van de Kroon luis
teren naar de rede van H. M. Konin
gin Juliana, die wordt uitgesproken
in de Burgerzaal te Amsterdam. Daar
na zal te 7,15 uur Java-tijd het plech
tig neerlaten plaats vinden van het
rood-wit-blauw. terwijl onmiddellijk
daarop onder het spelen van „Indo
nesia Raya" de rood-witte vlag zal
worden gehesen. Om circa 11 uur zal
Sukarno met zijn gezin te Batavia ar
riveren. Hij zal een boodschap uit
spreken.
BEZOEK VAN PALAR.
JNMIDDELS zal dr. Hirschfeld, de
Hoge Commissaris zijn intrek ne
men in een hem toegewezen ambts
woning an het Koningsplein. Bij
zijn vertrek vanaf Schiphol zei hij
Zaterdag tot de pers, dat hij groot
vertrouwen had in de economische sa
menwerking van Nederland met het
YT" AND A AG zal via Hilversum I
en II de plechtigheid van de
Souvereiniteitsoverdraeht te beluis
teren zijn van 9.55 uur tot 11.30
uur.
De KRO zendt van 19.15 tot 19,25
uur onverkort, de souvereiniteits
overdraeht in Indonesië uit, wel
ke 's middags (Ned. tijd) is ge
schied.
Van 22.30—22.45 zendt de KRO
een verkorte herhaling uit van de
souvereiniteitsoverdraeht in Neder
land.
jonge broederland. Op dezelfde vlieg-
haven arriveerde op de eerste Kerst
dag Palar, die besprekingen komt voe
ren met Hatta. Gisteren vloog hij
weer naar Amerika terug, omdat hij
daar aanwezig wil zijn bij een plech
tigheid, waarmee de souvereiniteits
overdraeht daar wordt gevierd.
Wat tussen Indonesië en Nederland
nog te regelen overblijft.
CTNDANKS die spanning wordt uiter
aard door de officiële instanties
koortsachtig verder gewerkt aan 'alles
(Van onze onderwijsmedewerker)
A LVORENS in te gaan op de
vraag, of een groots plan van
onderwijsvernieuwing wel noodza
kelijk is, meen ik te moeten rea
geren op een verwijt tot de dag
bladpers gericht. Men heeft gezegd
dat er te veel voor het forum van
het publiek op het Nederlandse
onderwijs wordt afgegeven, dat
velerlei feilen worden getoond,
maar dat constructieve ideeën
achterwege blijven. Nu hoort
mijns inziens de constructie van
frisse ideeën thuis in de vakpers
en ter voorbereiding van een gun
stige ontvangst daarvan kan het
dagblad het publiek wakker
schudden en aantonen, dat er in
derdaad iets gebeuren moet. En
dat kan niet anders, dan door de
feilen te tonen. Wel mag daarbij
stèeds erkend worden, dat er geen
sprake is van ontstellende mis
standen, maar dat Integendeel
ontzaglijk veel gepresteerd wordt
binnen de grenzen van het mo
menteel mogelijke.
Met deze overwegingen als uit
gangspunt durf ik dan te ant
woorden op de gestelde vraag: een
totale bezinning op ons onderwijs
is dringend nodig. Zeker, deze be
zinning heeft plaats gehad, men
denke slechts aan het plan-Bol-
kestein. Maar deze plannen en rap
porten hebben een beperkte uit
werking gehad en zwerven thans
grotendeels in particuliere stu
deervertrekken.
En toch: het wordt tijd, dat
langs officiële weg het grote werk
wordt aangevat.
Spreekt men niet dagelijks over
industrialisatie en emigratie? En
niettemin laat 60% van onze ou
ders hun kinderen studeren voor
wetenschappelijke en administra
tieve betrekkingen, terwijl deze
tijd met steeds meer klem techni
ci vraagt.
jyjAAR nog algemener en dieper
ligt de kern van de zaak. De
emancipatie van de massa heeft
zich vergaapt aan de ongekende
weelde van het weten. Kennis,
v;eel-weten, boeken-kennis, dat
was het zo lang benijde en einde
lijk bereikbare goed. Sindsdien
geldt als hoogste trap van eman
cipatie: studeren. Al is- het met
onmenselijke overspanningstu
deren! Ieder kind moet nu door
leren. En omgekeerd wordt steeds
meer een reeks diploma's gevraagd
voor simpele betrekkingen.
Maar behalve een bovengroep
van de massa, die deze dwazs
sprong naar het schijn-paradijs
van de letters en getallen heeft
kunnen maken, is er een lagere,
veel grotere groep achtergebleven,
die zich scherper dan ooit geschei
den voelde van de geletterden.
Daar is de ontevredenheid ge
groeid met het eigen beroep, de
afgunst op witte boorden. Wist U,
dat bijna de helft van de 20-jari
gen ontevreden is met de eigen be
roepskeuze? Waarom? Zij zagen
hun mogelijkheden beperkt. de
noodzaak van een snelle keuze
vervroegd. Een ondoordachte be
slissing, een halve mislukking; 'n
nieuwe keuze, weer mislukking en
zo verder.
Nog meêr dan genezing van de
studie-afgoderij in de bovenste
laag, is verwijding van grenzen
nodig voor de z.g. onderste laag
der bevolking.
JTR moet een zodanige start aan
ons onderwijs-systeem wor
den gegeven, dat iedere jon
gen en ieder meisje, onge
acht het sociale milieu, gelij
ke kansen krijgt om de aangebo
ren capaciteiten tot ontwikkeling
te brengen. Vooral ons technisch
onderwijs Is vergiftigd door de
woekerplant van het intellectua
lisme. Juist op dat terrein behoe
ven wij een grote toevloed van
jongeren ,te meer waar de toe
komst kwaliteits-productie vraagt.
En juist hier zou kunnen blijken,
hoevelen die men thans onbegaafd
noemt, oordelend vanuit het be
staande systeem, in dit opzicht
meer dan gewoon begaafd zijn.
De toestand van onze economie
staat niet langer toe, begaafdhe
den ongebruikt te laten. De psy
chologie en psycho-techniek staan
thans toe, de aanwezigheid van
capaciteiten aan te tonen. Maar
ons onderwijsbestel most.de ka
nalen bieden, waarlangs h#t ta
lent zich kan ontplooien.
|}EZE kwesties, waarin allerlei
factoren van het onderwijs
verstrengeld zitten, zijn niet bij
stukjes en beetjes op te lossen. Er
moet iets groots verricht worden.
Wie zal het werk aanvatten, waar
in zoveel mogelijk met al deze fac
toren wordt rekening gehouden?
Het is hoog tijd.
riARRY DAVIS is Maandag in een
ziekenhuis van Straatsburg op
genomen. Volgens de doktoren is zijn
toestand bevredigend. Intussen be
woont een „Zwitserse wereldburger"
Jean Jasques Babel. zolang de tent
vn Davis, welke zoals men elders op
deze pagina kan lezen zi$h bevindt
in het Niemandsland tussen de Frans-
Duitse grens.