Doel van K.V.P.-program niet bereikt REDDERS IN WILDE ST0RH~ÖMGËK0MEN Slaappillen voor Prof. Gerretson Partijraadsvergadering eindigde zonder uitspraak Sukarno beëdigd als president R.I.S. Inbraak met masker en revolver Acht doden bij vliegtuigongeluk Om een vrije dag Professor Romme legt een verk laring, geen verantwoording af Verantwoordelijk voor het dulden der Regering in Februari,niet Voor de nieuwe koers Offers der jongens - niet vergeefs! Nog veel wind Er hing een resolutie in de lucht... Mr. Loeff kruist de degen, met Prof. Romme over de Unie-gedachte Eerbied voor de Eerste Kamer G;u7iano tóch ontsnapt? H. Vader onthult gedenkteken Paus Pius XI ty- <TS de Ter-jAMl Overval op station te Almelo Vissers beleefden angstig avontuur Lijkje van José Janssens gevonden Gezant dient klappen uit Ook N.V.V. verlangt 5 pet. Joonsverhoging Kostof terechtgesteld Prinses Beatrix kkurde mee V aticaan-personeel kriigt meer salaris Schip in nood... moedige mannen luisteren naar hun roeping NACHTELIJK DRAMA OP ZEE BIJ DE OOSTERSCHELDE Zonder loods in het kokende sop IN O. JLOoO Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia. Verschijnt elke werkdag Bureau- Breda Reigerstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts C. J. v. Hootegem. A E Langenhórst. Mr Dr A. J. J. M Mes. Mr. HBL.de Rechter. Hoofd redacteur: J. J. H. A Bruna Abonnements prijs bi) vooruitbetaling 3.90 per kwartaal, per post 4.75. per week (uitsluitend bij met- postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent. Postrek no. 278841. Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. eWaü Voor God, Koningin en Vaderland MAANDAG 19 DECEMBER 1949 Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.2d per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60 Der m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen 0.25 per m/m). Staat werk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet verlangen a te geven. worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST. nnSTRTTRG. Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 45. Telefoon 2347) DE FRACTIE draagt de verantwoordelijkheid voor haar da den. Dit betekent echter niet, dat we achteraf mogen zeg gen: Laten we er maar niet meer over spreken..Er bestaat nu eenmaal een band tussen fractie en partij. Het is voor de fractie ook van belang te weten, welke reacties door haar op treden werden gewekt. Vandaar deze verklaring, welke geen verantwoording zal zijn in de strikte zin van het woord. Aldus motiveerde Professor Romme zijn optreden voor de buitenge wone Partijraadsvergadering, Zaterdag te Utrecht gehouden. rvE OVERDRACHT van de souverei- ■L' niteit, zo ging hij verder, is een principiële, fundamentele en verrei kende verandering in de verhouding tot Indonesië. Een eindpunt van alle kolonialisme, een beginpunt van ge lijkwaardigheid. Totnutoe lag de pri oriteit van optreden aan de politieke kant, thans komt die te liggen bij de maatschappelijke krachten, In Indo nesië zijn die krachten zich thans snel aan het aanpassen, sneller dan bij ons en die aanpassing moet ook primair daar geschieden. Doch wij hebben er ruggesteun aan te geven. ÜEN AFGEVAARDIGDE uit Maastricht blijkbaar ijverig lezer van de Nieuwe Eeuw, vroeg wat er waar was van een betoog van Professor Gerretson, dat N.- Guinea eigenlijk al door Neder land was opgegeven. Ik wou, dat Prof. Gerretson meer slaappillen innam! luidde het heftige antwoord van Prof. Romme Ik heb de indruk, dat deze on getwijfeld knappe man na een slapeloze nacht van alles in zijn hoofd haalt en het dan meteen maar wil neerschrijven. Ik vind het een schandaal, dat een Neder lander zo iets beweert. Men moet de besprekingen ter R. T. C. mee gemaakt hebben en dan zo iets lezen! Indonesiërs waren maar wat te leurgesteld, dat er over Nieuw- Guinea geen beslissing viel. Bij niet één is de indruk achterge bleven, dat ze door een slimmig heidje Nieuw-Guinea eigenlijk al gekregen hebben. Prof. Romme ontkende ook nog maals beslist de juistheid van het verhaal als zouden op een gege ven ogenblik 14 leden der KVP- fractie zijn verlangen om met de Regering te breken hebben gedeeld terwijl 17 ertegen waren. TERWIJL MARSMUZIEK over de kade klonk werden Zaterdag ruim 1500 militairen van de 7 December-divisie ontscheept, die met de „Zuiderkruis" terugkeerden. DE BEAMBTEN van een douane-post aan de Belgisch-Duitse grens hebben in de afgelopen maand 22 ton koffie 26 vrachtauto's, 28 auto's en negen tien motoren alsmede een menigte an dere goederen van smokkelaars in be slag genomen. DE GEALLIEERDE hoge commissaris sen in Duitsland hebben een wet on dertekend tot voortzetting van de de- militarisatie en denazificering van West-Duitsland. ITALIAANSE monarchisten zijn een campagne begonnen tot het houden van een referendum, teneinde te be slissen of men de monarchie zal her' stellen. EEN MEXICAANS vliegtuig met 13 dertien passagiers en een bemanning van vier aan boord is bij Vera Cruz neergestort. Allen zijn omgekomen. ALS OPVOLGER van wijlen mr. F. J. van Lanschot is de heer C. van Riel, burgemeester can Angerlo (GId) gekozen tot voorzitter van de Neder landse federatie van harmonie, en fanfare-gezelschappen. IK KOM BESLIST niet pessimistisch terug, zei minister van Schaik op Schiphol bij z'n terugkeer uit Batavia bepaalde moeilijkheden met betrek king tot de souvereiniteitsoverdracht heb ik niet kunnen ontdekken. TEGENWOORDIGE en vroegere le den van de Duitse communistische partij, zijn 't zó oneens met de wind uit Moskou, dat zij een anti-Stalinis tische communistische partij hebben gesticht. En dat vlak voor de ver jaardag van Stalin, foei toch! Weersverwachting, geldig tot vanavond: Zwaar bewolkt met vooral aan vankelijk nu en dan regen en la- *er enkele verspreide opklarin gen. Krachtige tot harde en langs Waddenkust wellicht storm- avhtige wind tussen Zuid-West en «est. Ongeveer dezelfde tempe- ratuur a)s Kistcren. «eden: zon onder 16,29 uur en maan onder 15.32 uur. Dinsdag, zon op 8.45 uur en maan op 10.09 Wü politici, aldus Prof. Romme, hebben het aan die maatschappelijke krachten niet gemakkelijk gemaakt. De uitkomst van de R. T. C. is ge bleven beneden de maat van wat wij hadden moeten opbrengen als bijdra ge tot de vrijheid der Indonesische volkeren en de wereldvrede. GEEN DUBBELHARTIGHEID. WAT DE REGERING, in Aug. 1948 optredende zich als doel had ge steld, dekte bijna pijnlijk nauwkeu rig wat de KVP wilde. Na het aftre den van Sassen gaf de Regering nog een communiqué uit, volgens hetwelk in de boezem van het Kabinet geen principieel verschil is gebleken. Deze zelfde Regering heeft na afloop der R. T. C. moeten verklaren: In het Unie-statuut is niet verwerkelijkt wat haar voor ogen stond. Het zou een dubbelhartigheid onzerzijds zijn, als we de resultaten een succes zouden noemen, voor de katholieke ministers zelfs een walgelijke dubbelhartigheid, gebonden als ze zijn aan de doelstel ling der Regering èn aan onze partij programs. Beiden hebben wij het doel van ons program niet bereikt. Een belangrijk punt van verschil is echter dit: De PROF. C. ROMME ....uitkomst beneden de maat.... Regering draagt verantwoordelijk heid voor de gedragslijn, welke in Februari werd gekozen, wij als frac tie dragen die niet. Oud heeft ge zegd: Dit is ontvluchten van de ver antwoordelijkheid, dus dubbelhartig heid. Wij ontkennen dit. Wij zagen indertijd een weg, die we minder ge vaarlijk achtten, de weg van een an dere opstelling tegenover het inter nationaal centrum. We hadden op 20 December 1948 na rijp beraad in de fractie goedkeuring gehecht aan de tweede politiële actie. We hadden daarin de internationale reacties ver disconteerd. Er was in Februari niet iets zodanigs geBeurd, dat er veran dering moest komen in de gedrags lijn. Dat wij de regering toen hebben laten aanblijven, daarvoor draag ik de verantwoordelijkheid, maar niet voor het inslan van de nieuwe weg. Als men in deze kring overtuigd zou zijn, dat ik met die laatste verantwoorde lijkheid wel ben belast, dan zou ik de spanning niet kunnen verdragen. Reeds in 1937 hebt ik als hoogleraar verkondigd, aldus prof. Romme, dat er naast het steunen en wegsturen van een Kabinet een derde mogelijkheid pERTIEN afgevaardigden ter Partij vergadering hebben van 2 tot 5 uur in de namiddag gesproken over het Indonesisch beleid. Professor Romme had nog een uurtje nodig voor zijn antwoord. Daarna werd nog een uur discussie besteed aan de vraag, of er een motie of resolutie zou te voorschijn komen. De bouwstoffen voor zulk een reso lutie waren er: constateren van het feit,' dat aan de verlangens van ons program niet was voldaan, begrip voor de houding der fractie, die staande te genover de voldongen feiten niet an ders kon doen dan voorstemmen, be roep op het Nederlandse volk om ter wille van het hoge doel alle krachten in te spannen voor een slagen van de samenwerking tussen Nederland en Indonesië op nieuwe basis. Maar toen kwam plotseling de heer Deerenberg met de opmerking: Gij hebt deze ver gadering niet eerder willen uitschrijven om niet de indruk te wekken, dat er aan de Tweede Kamerfractie iets moest worden voorgeschreven. Maar dan moogt ge nu zeker ook geen uit- soraak doen uit eerbied voor de Eerste Kamerfractie, welke haar steun nog moet geven. (Er was dit tussen haakjes een aantal Tweede Kamer leden aanwezig: Mr. Kronman, Pater Beaufort, Jhr. Ruys de Beerenbrouck.) Dit betoog sloeg in. De vergadering eindigde om zeven uur zonder resolutie of motie. DERTIEN SPREKERS r\E DEBATERS hadden over het alge- meen veel werk van hun betogen gemaakt. De heer Muskes (Amersfoort) begon zelfs met een complete speech ver teruggrijpend in onze parlementai re historie, en uitlopend op de aan kondiging van een goedmoedige motie. De heer Smits kon namens Haarlem- Den Helder zelfs een ontwerp-resolutie op tafel leggen. Er waren vragen over de positie van onze jongens, de garan tie voor de ambtenaren, de kwestie der minderheden en Nieuw-Guinea. Het „waarom" van de offers onzer Jongens werd nog eens in een indrukwekkend woord gesteld. De heer Orie fulmineer de tegen Engeland en tegen te nauwe verbondenheid met de P.v.d.A. De heer Bouman vroeg uitgave van Professor Romme's rede in brochujfcvorm en dat werd ook prompt toegezegd. De heer Sybesma meende, dat de Regering niet in Februari, maar pas in Maart over stag was gaan. Eigenlijke oppositie kwam er echter slechts van Mr. Loeff uit Rotterdam. In een knap betoog viel hij de fractie aan, omdat ze steeds gestreefd heeft naar een hechte Unie tussen twee landen van zo uiteenlopende aard en structuur. Z.i. was dat een onmogelijk heid. Men had, meende hij dan ook veel beter het laten vallen van de hele Unie als troef kunnen uitspelen, om op ander gebied betere resultaten te verkrijgen. En ook nu nog zou er iets te redden zijn door de vederlichte Unie op te geven, in ruil waarvoor andere dingen vaster zouden kunnen worden geregeld. PROF. ROMME ANTWOORDT IN zijn repliek heeft Prof. Romme al- lereerst naar voren gebracht, dat de Unie in het partijprogram naar voren werd gebracht. En voorts sprak hij als zijn vaste overtuiging uit. dat Neder land en Indonesië zonder enige poli tieke verbinding in de eerstkomende halve eeuw zeker zouden uiteengaan. De waarde van de offers onzer mili tairen belichtte hij nog eens. Hun posi tie is nu diamestraal veranderd. Prof. Romme had de vaste hoop, dat onze jongens nu niet als krijgsgevangenen, maar als soldaten van een wezenlijke Uniegenoot zullen worden behandeld. Aan de minderheden is te kort ge daan, maar bij het afwegen van de be langen zou het moreel ongerechtvaar digd zijn, deswege het hele R.T.C.-ac- coord overboord te gooien. De fractie zal ook zeker opkomen voor de volle dige vrijheid van keuze voor de ambte naren. Prof. Romme zei nog, dat het zeker niet op de weg der fractie ligt de P.v.d.A. van zich af te stoten. En En geland de rug toedraaien gaat ook niet als we tot? een West-Europese verdedi ging willen komen. De slotconclusie van de repliek was ook weer: In een nieuwe fase geko men, stapt over het verleden heen, grijpt de kans, inplaats van zich te verliezen, in een bepaald niets! bestaat: een Kabinet dulden. Vooral t als men als minderheid geen forma tie kan maken, die een andere koers inslaat. We hebben ons in Februari gedis- tancieerd. De VVD zag geen aanlei ding voor een barst in het vertrou wen. De CH wilden de Regering blij ven steunen. De KVP had de Rege ring slechts naar huis kunnen sturen met behulp van de anti-revolutionai ren en de communisten. Dit zou ons nog veel verder van huis gebracht hebben. DE „HOOFDSCHULDIGE". Wf AT DE centrale verantwoordelijk- heid voor het beleid der KVP fractie aangaat, Prof. Fomme bleef die voor zich opeisen. Hetgeen geens zins betekent, dat de anderen maar marionetten waren. „Als men echter de fractie schuldig wil verklaren, dan ben ik daarin de hoofdschuldige! Ons neerleggend bij het gebeurde, hebben wij daarna constructief wil len medewerken. Het is ook schrome lijk overdreven te zeggen: Er is uit de R. T. C. niets voortgekomen, wat waardering verdient. Bepaalde waan zin ware het, de resultaten der R. T. C. weg te werpen en daarmee Indo nesië voor Nederland en Nederland voor Indonesië af te schrijven. De toekomst verplicht ons meer dan ooit onze energie op dit Indonesië te rich ten. Aller eerst de voorlichting voor onze eigen mensen daar en in het bi zonder voor onze jongens, die gekweld worden door de deprimerende vraag: Zijn onze offers vergeefs geweest? KANSEN OP WELSLAGEN yE WAREN'niet vergeefs, betoogde prof. Romme met klem. Er zijn kansen op welslagen, dank zij deze offers. Met de tweede poli tiële actie zijn we ook vóór geweest op een opstand, die algemeen met wapenen werd voorbereid. Het feit, dat de Indonesiërs thans prijs stellen op een militaire missie zou er niet geweest zijn, zonder de aanwezigheid van onze troepen en de kennismaking met hun geaardheid. Wij hadden dit en andere dingen in ons wederzijds belang veel vaster op poten gedacht, doch er zit genoeg in, om mee te helpen aan een eerlijke uitvoering. Hebben wij slechts part-politiek be dreven? Dit verwijt is misleidend en kwaadaardig. Wij hebben naar eer en geweten gehandeld met de we tenschap. dat de waardering waar lijk niet onverdeeld zou zijn. We waren altijd één in de overtui ging: Elk restant van kolonialisme moest verwijderd worden. Wij hebben nooit steun willen geven aan een po litiek, die de vrijheid aan Indonesië niet volledig wilde schenken! r\p SICILIË doen onbevestigde doch hardnekkige geruchten de ronde, dat Sicilië's „bsndietenkoning" Sal- vatore Giuliano door het net van de politie geslipt is en Sicilië heeft ver laten. Nadat Giuliano de laatste keer het eiland had verlaten, werd hij in een bar in een beruchte wijk van Rome herkend, toen hij een guitaar-speler vroeg een bekend Italiaans lied „geef mij de vrijheid en de hoge bergen" te spelen. In de afgelopen week hebben drie personen, die zich metgezellen van Giuliano noemden, zich bij de politie gemeld. „Salvatore Giuliano moet weg zijn. Deze bandieten hebben hem altijd meer gevreesd dan de politie. Hij zou hun nooit toestaan zich bij de politie aan te geven" zo zegt men in Palermo. rj. H. DE PAUS heeft Zondagavond in de Vaticaanse basiliek het ge denkteken voor Paus Pius XI ont huld: De plechtigheid is o.a. bijge woond door de aartsbisschoppen van Bologna, Turijn, Florence en Rio de Janeiro, door de curie-kardinalen en leden van het diplomatiek corps. OP DE ZUIDELIJKE VOETBALVELDEN was de te Roosendaal gespeelde ontmoeting RBC—PSV (0-0) een der belangrijke wedstrijden. Het is er zeer spannend in naar toe gegaan, zoals o.m. bovenstaand snapshot doet zien. Een der gevaarlijke aanvallen van PSV (Eindhoven) wprdt door doelman Yzerman (RBC onschadelijk gemaakt. OUKARNO is te Djokja beëdigd als president van de R. I. S. Hij zei in een rede o.a. „Ik heb plechtig ge zworen mijn land en volk te dienen. Ik heb de eed afgelegd als een gelo vig man. De R. I. S. is niet ons einddoel. We willen een steeds hoger peil berei ken, daarom moeten wij voortgaan met ons werk. Sukarno heeft vier kabinetsforma teurs aangewezen, n. Hatta, Anak Agung, de Sultan van Djokja en de Sultan van Pontianak. Hatta is aan gewezen als premier 238179 BRIEVEN PEN GROOT AANTAL sympathise- renden van de zg. minderheids groep heeft voor de tweede maal se dert de Ronde Tafel Conferentie een betoging in den Haag gehouden voor de belangen van deze minderheden Ambon, Timor en de Minahassa). Op een vrachtwagen met de Nederlandse driekleur lagen op elkaar gestapeld veertig zakken met 238179 brieven, die door Nederlanders op een oproep van de minderheden gericht waren aan de Staten-GeneranL In deze brieven wordt verzocht een zodanige beslissing te nemen, dat voor een even tuele souvereiniteitsoverdracht aan de eisen van de volken van Ambon, Ti- mor en de Minahassa tot zelfbeschik kingsrecht zou worden voldaan. Advertentie. '/V'''" Inktpotten en bloempotten door de klas. TPEN ERNSTIG geval van verniel- zucht is te Hengelo (O) op een R. K. lagere jongensschool geconsta teerd. Een klasselokaal werd in een chaotische toestand aangetroffen. Boeken en schriften lagen vernield en verstrooid over de vloer, 't bord was bekrast en stukgesmeten, de bloempotten jvaren voor de ramen weggenomen en stukgesmeten tegen de wanden, inktpotten waren uit de banken gelicht en door het vertrek gekegeld. Aanvankelijk dacht men aan een inbraak, doch deze veronder stelling bleek niet houdbaar. De schul digen, twee 13-jarige scholieren, ver klaarden aan de politie, dat ze het gedaan haddenom 'n dag vrij te krijgen. De klas v^rd inderdaad naar huis gestuurd. De kinderrechter zal zich met de twee jeugdige vandalen bezig houden. ■pEN OVERVAL is gepleegd op het station te Almelo. Een onbekende man liep op een moment, dat er geen reizigers in de hal aanwezig waren plotseling op een der loketten toe en sloeg met een baksteen de ruit in. Voor de lokettiste er op bedacht was deed hij een greep in de geldkist en vluchtte met een bedrag van on geveer f 60 het station uit. P HET IJSSELMEER is een visser met zijn twee zoons verrast door een rukwind. De boot was toen 13 km. van Lemmer. Voordat de opva renden erop verdacht waren sloeg de boom om. De mannen raakten in het woelende water, maar wisten zich drijvende te houden. Op circa 500 me ter van de plaats des onheils zag een andere schipper het gebeurde. Hij stoomde op en slaagden er na veel moeite en halsbrekende toeren in de drenkelingen aan boord te nemen. Vechtpartij in de nacht fpWEE gemaskerde en gewapende mannen hebben zich in de nacht toegang weten te verschaffen tot een mode-atelier te 's-Gravenhage. Zij klommen aan de achterzijde via de eerste verdieping het huis binnen, en na de trap afgedaald te zijn, ontvreem den zij beneden een aantal kostbaar heden. De bewoners, het echtpaar L„ werden echter wakker door het ge stommel. Toen de beide inbrekers we derom langs de bovenverdieping het huis wilden verlaten, werden zij bo ven opgevangen door het echtpaar. Er ontstond een gevecht waarbij rake klappen vielen en de heer L. de re volver van een der onverlaten wist te bemachtigen. In de algehele ver warring- wist een der inbrekers te ontsnappen en nadat mevrouw L. naar beneden was gerend en groot alarm had geslagen, wist een surveilleren de agent en een burger, de tweede inbreker te arresteren. De gemasker de verzette zich zó hevig, dat nog 2 andere politie-agenten nodig waren om de man naar het bureau van po litie te brengen. XJET LIJKJE van het vier weken ge leden door een fietser te Borger- hout ontvoerde 9-jarige meisje, José Janssens is uit een vaart te Brecht, bij Antwerpen opgehaald, zo bericht de „Nation Beige". De handen waren op de rug gebon den en uit een eerste onderzoek was gebleken, dat het kind gewurgd was alvorens het in het kanaal terecht was gekomen. T^EN vliegtuig van de Sabena is bij Parijs neergestort. Het toestel was kort te voren van Le Bourget opge stegen en had een bemanning van vier aan boord en vier passagiers. Allen zijn gedood. TZLAPPEN zijn er voor het Neder- landse legatiegebouw te Praag ge vallen tussen de Nederlandse gezant en enige helpers en een serie politie agenten. De Nederlanders dreven de agenten op de vlucht. Doel der poli tiemannen was te beletten, dat een Nederlander en zijn Tsjechische vrouw het legatiegebouw binnen gingen om een paspoort voor de vrouw, die haar land wil verlaten, te verkrijgen. ■piVENALS de K. A. B. heeft ook het NW met ingang van 1 Januari een verhoging van 5 procent ver langd op de lonen en salarissen, de kinderbijslag vanaf het eerste kind, ouderdomsrente etc. De loongrens voor de sociale verzekeringswetten zal op f 4500 gebracht moeten worden. TT" OSTOF, de voormalige plaatsver- vangende Burgaarse premier en eerste communistische leider van Dimitrof, is na een snelle en. schit terende carrière in de Bulgaarse com munistische partij als een verrader van de partij en zijn land terechtge steld. In een brief aan de Bulgaarse mi nister-president Kolaref, die hij nog verzocht heeft zijn doodvonnis in le venslange gevangenisstraf te veran deren. heeft Kostof beloofd, zijn leven aan de communistische partij te zul len wijden. rpER GELEGENHEID van de St. Ni- colaasactie van de Baarnse win keliers werd vorige maand in Baaj-n een kleurwedstrijd georganiseerd. On der de inzendingen bevond zich ook een door Prinses Beatrix gekleurde plaat, die onder de 150 beste behoor de. WIJFDUIZEND employe's van het Vaticaan zullen op initiatief van de Paus gedurende het Heilige Jaar 8 percent salarisverhoging krijgen we gens de drukte die deze tijd voor hen meebrengt. (Van onze speciale verslaggever). VRIJDAG rustig op de „Volendam" hebben rondgewandeld, hadden er toen geen flauw vermoeden van, dat het schip een stuk of wat uren later in een vliegende storm zou belanden. De „Volendam" is echter een oer-stevig schip, dat een stootje kan velen. Het heeft zich dus wel door de narigheden heengeslagen. Maar er zijn andere schepen, die tegen de formidabele storm niet zo goed bestand zijn geweest. Red dingsboten zijn moeten uitvaren om hulp te verlenen. En het is wel diep tragisch dat twee mannen uit het kleine Stellendam (Goeree) daarbij v de reddingsboot „Koningin Wilhelmina" zijn geslagen en in de wilde golven zijn omgekomen. Het zijn een 45-jarige vader van 4 kinderen en een 45-jange vader van 5 kinderen. gTORMEN WOEDEN! De wind joelt over land en water. Hoge zeeën slaan tegen de kust uiteen tot koken de branding. Zeeweringen worden bedreigd. Rukwinden teisteren bo men en daken. Het opgejaagde water eist voorzorgsmaatregelen aan dij ken en op kaden. De mannen van de kustwacht turen de zee af en zitten gespannen op de radioposten. Radio Holland werkt op hoogspanning. Ook Zaterdagavond was dit weer het geval Windkrachten van 9 tot 10 eisen vaak slachtoffers. Omstreeks half acht seint het Zweedse stoomschip Aslog van de maatschappij Svea uit Stockholm SOS Het schip is op weg van Rotterdam naar Gent en krijgt bij de Ooster- schelde zonder loods moeilijkheden. Verwarde berichten worden opge vangen. Alles is in touw. Radio Hol land te IJmuiden, de roeierswacht te Vlissingen, schepen onderling en met de wal. Om acht uur vart schipper Jan Minneboo met de reddingsboot Ma ria Carolina Blankenheim, gedreven door 165 PK de haven van Veere uit Inmiddels Is de sleepboot Goliath uit Vlissingen vertrokken, terwijl uit Breskens schipper J. Slis met de red dingsboot „President Wierdsma" het kokende sop opgaat, gestuwd door zijn tweemaal 110 PK. De reddingsboot Koningin Wilhel mina uit Stellendam met schipper Bas Blok is al op weg naar het En gelse schip Rostock, dat voor Hoek van Holland aan de grond is gelopen, maar inmiddels op eigen kracht weer vlot is gekomen. OVERAL DREIGING. TAE STORM woedt verder en dreigt overal. De Goliath krijgt last met een zich op het dek bevindende re serve schroef. Ondanks hardnekkige pogingen krijgt men de schroef nief vast en moet men terugkeren naar VJissing n. JPj Koningin Wilhelmina heeft zwaar te kampen met de hoge slag zeeën en de radiozender wordt uit geschakeld, zodat van de wal geen contact meer wordt verkregen. Ge spannen luisteren we op de korte golf en horen de schepen onderling en met de wal spreken. De Aslog bevindt zich bij de Noordsteenbank. Dat be tekent met dit weer drie of vier uur varen voor -de reddingsboten. Hoewel de radio heeft omgeroepen dat een anker is verspeeld en het schip roer loos is, ontdekken we dat het schip goed door de bijankers verankerd op de wind ligt Zo lang de ankers hou den kan er niet veel gebeuren. A A Ai BEGREPEN. UUE ROEPEN via radio Holland, 'n prachtinstelling, de M. C. Blan kenheim telefonisch op en vragen de positie. Radio Holland roept op doch krijgt geen gehoor. Via de roeier- wacht Vlissingen komt verbinding tot stand. We horen het door de radio. We weten nu dat Radio-Holland ons verzoek uitwerkt. Thea de telefoniste doet haar best. Plotseling klinkt de stem van Piet Oele door de aether De Blankenheim antwoordt. 10.53 uur constateren we. De roeierwacht ver zoekt de Blankenheim te luisteren op 155 m. naar IJmuiden daar Veere heeft opgeroepen. We horen Piet Oele ant woorden. Hij vraagt naar boven de positie aan schipper Minneboo. Daar klinkt het: Hebben begrepen. Heb ben begrepen. Liggen bij Zwarte num mer Een, als goed, alles goed. over en stop ALLES GOED.... en slingerend schip. Bruisende ko kende golven, zware slagzee. Gas- boeien waaie over al uit en op de woedende zee in pikdonkere nacht slingert *n scheepje. Moedige redders luisteren naar hun roeping. Het zit hun in hun bloed. Zij kunnen niet aan de wal blijven bij dit weer. Ac tie moeten zij voeren, ook al kost het eventueel levens, daarom denken ze niet. Elke vaart kan de laatste zijn. Een slagzee kan rouw geven in vele families. We moeten er zelf niet aan denken op dit schip te moeten mee- slingen. Zij vinden het gewoon en be schouwen het als een sport, Alles goed, meer niet. DIENST IS DIENST. ^LLES GOES. Wie doet je wat Huizenhoge zeeën, een stampend gen uur terug in Breskens TNMIDDET.S is de Pres. Wierdsma tegen middernacht bij de Aslog gekomen. Geen levend wezen te zien Radio Holland wordt ingeschakeld en krijgt contact. Er behoeft niets te ge beuren; de ankers houden. De Pres. Wierdsma blijft in de buurt om in geval van nood in te grijpen. De M.C. Blankenheim kan terugkeren en loopt om twee uur in de nacht in het ha ventje van Veere binnen. Het water staat gelijk met de kade. Woningkel ders zijn geblokkeerd tegen nog ho gere waterstand. Door het stille stad je lopen enkele mannen in het nach telijk duister De drie gebroeders Minneboo, Huibrechts en Piet Oele. De mannen gaan slapen als tenmin ste de telefoon niet gaat en opnieuw moet worden uitgevaren. Dienst is dienst. Veere ligt in diepe rust. De Noordwester wind blijft joelen. Dak pannen kletteren tegen de straat en vergruizelen. Onder de morgen keert ook de President Wierdsma tegen ne- VRESELIJKE NACHT. J^E STELLENDAMMER gaat echter nog niet naar huis maar loopt Hoek van Holland binnen. Met 7 man voer men uit en thans zijn er nog vijf. Het was een vreselijke nacht. Herhaaldelijk zakte het schip in golfdalen van 10 meter. Twee uur na het uitvaren gebeurde het fatale: plotseling werd de „Ko ningin Wilhelmina" door een grond- zee gegrepen en scheen om te slaan. De mast raakte als het ware het water. Toen de boot zich weer op richtte werden twee man vermist: de dienstdoende schipper B. de Bolk en H. Groteboer. Onmiddellijk werden alle pogingen in het werk gesteld de drenkelingen te vinden, maar in de nacht bleek dit on begonnen werk te zijn. Toch bleef men urenlang zoeken tot tenslotte de pogin gen gestaakt moesten worden. Beide mannen konden als verloren worden beschouwd. De orkaan woedde met onverminder de kracht verder en men achtte het niet verantwoord naar Stellendam te rug te keren. Zo werd een angstige nacht op zee doorgebracht, totdat ein delijk het licht daagde en besloten werd naar Hoek van Holland koers te zetten. De 26-jarige zoon van schipper de Blok behoorde ook tot de bemanning. Zijn verslagenheid was groot „Nietsr pe kunnen doen om je vader te redden is iets ontzettends," zei hij. „Wanneer je uitvaart en er gebeurt niets, dan zeg je: we hebben een kwade nacht gehad, maar dit is wel het ergste wat kon overkomen." NAAR GENT. yONDAG nam de wind in kracht af. Het Zweedse schip Aslog, waarom het begonnen was. kon het enig over gebleven anker lichten en begeleid van de sterke Belgische speelboor Goliath langs Vlissingen stomen en verder op eigen kracht naar de haven van Gent gaan.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1949 | | pagina 1