'ALS I Lieftinck houdt 3 uur zijn been stijf Wnd. Landdrost Vos de Wael terug uit Elten Naar welke toekomst? JNDA De Belgische Senaat keurt volksraadpleging goed A JS De vrouwelijke jeugd van bisdom Breda bracht haar directeur de laatste eer Bidault krijgt vertcuwens-motie Ervaringen in ,Nieuw-Nederland" ik yl je mijn hele geschiedenis remf» ésniullgijdïïesheW nenfKÊM doem Stöót de Gouden m- godem het Verhop gen Ruk! K. V. P. WIL MINISTER NIET IN EEN DWANGPOSITIE STELLEN, MAAR BLIJFT HOPEN OP INGRIJPENDE WIJZIGINGEN Inflatie-gevaar niet als boeman vothrVvgieG^rre"aron^ is hy Afnemend buiig DE, schadegevallen onder f 1000 voor bedrijfsuitrustingen belopen naar schatting over de 100.000. Wanneer men nu de aanvullende bijdrage als een recht in de wet gaat opnemen, zouden ze opnieuw moeten worden behandeld. Dat wordt een streven naar perfectie, welke voor herstel van het land niet noodzakelijk is. DE moeilijkheden van Walcheren zijn naar ministers mening niet op te lossen langs de regeling van ma teriele oorlogsschaden. Daartoe was een aparte regeling nodig, welke men heeft in de herverkavelingswet. Er worden allerlei belangrijke werken uitgevoerd, welke niet vallen onder deze wet. Als er één territoir is, waarop de gemeenschappelijke aan dacht is gevestigd om tot een herstel te komen, dan is dat wel het eiland Walcheren. Men is ten aanzien van Walcheren verder gegaan dan ten op zichte van andere gebieden, zo be klemtoonde de minister. Mr. Schokking burge meester van Den Haag In Januari 1950 stemming over terugkeer Koning Leopold Delegaties uit het gehele land 7 December-divisie nog dit jaar naar huis Stopzetting detailver koop van jonge kaas? DE MEERDERHEID VAN DE MENSEN HEEFT VREDE GEKREGEN MET GRENSCORRECTIES DE devaluatie van de gulden heeft onze positie nog i.igew-kkelder gemaakt. Een voordeel is: er kan lucht komen voor het bedrijfsleven. Een nadeel: de te verwachten stij ging van de prijzen en de nood zakelijkheid om de drang tot loonsverhoging tegen te gaan, ten einde de mogelijkheden, aan ons land geboden door de waardever mindering van de gulden, niet met een weer illusoir te maken. Wider- rband). die op in het in o/en; of de over- na tot e dienen. jaar alt I hen, op •en grati- Ingeval schuld, I 1500 7 en 9,15 u. 20-o rTAINE in: tijden. 21-o Bag 2,30 en 8 uur. n het witte doek ie bankrovers.... 22-0 ïriag 3, 7 en 9 uur en avontuurlijk- uur. Zondag 3, 7 240 DER SXËËf onze vrienden Suskfi» ambik versterken, we een volledige uiteen- de ingewikkelde toe- lina. VIJFDE JAARGANG No. 1522 Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandta Verschijnt elke werkdag Bureau: Breda, Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts. C. J. v. Hootegem. A E Langenhorst, Mr. Dr. A J- J M Mes, Mr. H B Lde Rechter. Hoofd redacteur: J. J. H. A Bruna Abonnements prijs bi) vooruitbetaling 3.90 per kwartaal, per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet- postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent. Postrek no 278841 Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. V R IJ D A G 28 OCTOBER 1949 Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60 oer m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet verlangen af te geven, worden vernietigd. rjRIE KABINETTEN hebben zich al met de materiële oorlogsschade bezig gehouden. En al heeft men te maken met een stuk kabinets- politiek, toch aanvaard ik een bizondere verantwoordelijkheid voor het wetsontwerp. Aldus minister Lieftinck in een rede van 3 uur gisteren in de Twee- Kamer bij de beantwoording van de sprekers, die in eerste instantie bij de algemene beschouwingen hun critiek over het wetsontwerp mate riële oorlogsschade niet onder stoelen of banken hebben gestoken. De minister ontkende vlakweg, dat hij ooit over integrale vergoe ding heeft gesproken. Het tot hem gerichte verwijt, dat hij is afgegleden van zijn oorspronkelijke beloften, zei hij dan ook onjuist te vinden. Sterker: hij zei, dat de huidige regeling veel gunstiger is dan die van 1945. Het ontwerp benadert volgens hem zeer dicht het sociaal en eco nomisch verantwoorde minimum. De conclusie: de minister heeft zijn been behoorlijk stijf gehouden! dat zijn niet de enige behoeften. Er zullen zeer grote besparingen nodig zijn om de industrialisatie te finan cieren. Ook in het belang der oor logsgetroffenen kan het nodig blijken daaraan prioriteit te geven. Het zou de minister spijten als men zou menen, dat hij het inflatiegevaar als boeman zou willen optreden. We hebben zei hij al 2.5 milliard aan vergoeding uitgegeven. Dat was mogelijk door de geldzuivering, de bijzondere heffingen en de Marshall hulp. VERWIJT AAN DE KAMER. rvVER de financiële zijde merkt de minister op, dat de uitgaven bij na 4.5 milliard belopen. Ter dekking van leningen is een annuiteit van 250 millioen gulden gedurende 50 jaar no dig. Daarnaast is voor schade aan pu bliekrechtelijke lichamen een bedrag van ruim 2 milliard nodig. Daarvoor is een afzonderlijk ontwerp ingediend De devaluatie zal z.i. op den duur de staatsschuld minder zwaar doen drukken. De grote uitgaven zullen moeten betaald worden uit vrijwillige bespa ringen van het Nederlandse volk. Maar DE PRIJS van 25.000 vao de Staats loterij is gevallen op nr. 14681. VOOR de restauratie van het Huis ten Bosch vraagt de minister bij de Twee de Kamer f 358.000 aan en voor de restauratie van het Koninklijk Paleis Noordeinde 390.000. HET WETSONTWERP publiekrechte lijke bedrijfsorganisatie komt 2 Nov. in de Eerste Kamer. ONDERDELEN van het Nederlandse en het Republikeinse leger zijn over eengekomen gezamenlijke plaatselijke acties te ondernemen tegen in. Oost Java opererende ongeregelde benden. TEN GEVOLGE van de staking der reinigingsdiensten is te Calcutta reeds 15.000 ton huisafval opgehoopt. Dit heeft reeds de vergiftiging van talrijke apen, honden en ratten veroorzaakt, die dood naast de vuilnisbakken blijven liggen. VIER met tommyguns gewapende mannen hebben in Charenton een voorstad van Parijs een auto van een bankinstelling overvallen. Zij wis ten met een buit van, 3 millioen francs in hun eigen auto te ontkomen, ZWITSERLAND heeft zijn eerste zware sneeuwval te pakken. Maar liefst 15 cm, PROF. KAAG van de Kath. Econ. Hogeschool te Tilburg is tot voorzitter benoemd van de vaste commissie van de economische raad voor de Benelux. DE NOBELPRIJS voor physiologie en geneeskunde is toegekend aan dr Wai ter Rudolf Hess van het physiologisch instituut van de universiteit van Zuerich en prof. Antonio Egas Moniz van de universiteit van Lissatym. QMSTREKKS het midden van Oc tober heeft de bevolking van Nederland de tien millioen bereikt Dat betekent sinds de eeuwwisse ling een verdubbeling van de be volking. Wie de 10 millioenste is, kan de statistiek niet bepalen. Het is misschien een baby of een sol daat, die uit Indië weerkeerde of iemand wiens naturalisatie door de Staten-Generaal werd goedge keurd. Maar dat hij er is, staat nu vast. SSL'lCT.,schipbreukelingen van het SnTm p "Ivar"' dat bii Terschel- teren w?vvmiP,18 slopen, zijn gis- gegaatT vUeStul8 «aar Kopenhagen £'LbbL^vZ^GV0®RDER J- MOLL, vaart Hij kde 25^aar bij de lucht- KLM-ers riL ge van de kern der tale liine'n viiüS? 2? de intercontinen- vertrokken. naar Batavia November z^eed? eerd^"^* V de radio-toespraak b?aer ultgestel- zieken ter wereld °Uden tot alle HET TROEPENSCHIP „Zuiderkruis" vandaa? met aflossinSachl «enten van het KNIL, de Kon iaitoe naa? Monries,aëndmaCht Uit RottPrdam ™OEPENSCHEPEN: Wa- wacnt, Volendam eveneens. vanavo"d:rWaChUnff' gel<Ug tot »«iKlSSelende bewolking met plaat- n°g enk.eIe reSen- of hagel- uien vooral in de kustprovincies. ÏT °latlge w»nd tussen West en Noord. Later weinig wind. On geveer dezelfde temperatuur als gisteren. r\E HOGE belastingen hebben voor de particulieren tot gevolg, dat er niet gespaard kan worden en dat is nodig. Als men aan de oorlogs slachtoffers geeft wat een deel der Kamer vraagt dan zullen voor een langere periode dan de regering verantwoord acht de belastingen hoog blijven. Daarom verwijt de minister de Kamer, dat zij steeds wil bezuinigen, maar men aan de andere zijde steeds pogingen om tot bezuiniging te komen, weerstreeft. Ten aanzien van de gevallen die betrekking hebben op vervanging van een eigen huis, een eigen bedrijfs pand en een schip zou er wellicht iets te zeggen zijn voor het stellen van een vermogensgrens. De kerkenregeling behoort volgens hem niet in de wet te komen. Men zou naar analogie daarvan verschei dene andere regelingen b.v. voor zie kenhuizen enz. er ook in moeten bren gen. GEEN GROTERE VERGOEDING De minister verklaart er geen be zwaar tegen te hebben dat de voor naamste punten der huisraadscha- deregling in de wet worden opge nomen, doch hij waarschuwt ern stig tegen uitbreiding der vergoe ding. WALCHEREN. (Minister In 't Veld gaf later nog enige cijfers om aan te tonen, dat er geen sprake is van achterstelling van Walcheren en Z.-Vlaanderen). Tegenover de in de Kamer geop perde gedachte om oude hypotheken af te lossen door opbouwobligaties, stond minister Lieftinck welwillend. Ten aanzien van de andrang op mo gelijkheid van beroep, merkte hij op, dat er die mogelijkheid bijhem bestaat. HOOP BIJ OVERLEG. Daarop replicerend verklaart de heer Ysselmuiden, dat hij de mi nister niet in een dwangpositie wil stellen, doch dat de katholieke frac tie hoopt, dat het commissie-overleg dat heden begint, in zeer construc tieve zin zal verlopen, zodat het mogelijk zal zijn aan een ingrijpend gewijzigd ontwerp medewerking te verlenen. Ook verschillende andere Kamer leden (11 dienden er van repliek) zei den die hoop te hebben, omdat zij door de ministeriële uiteenzetting niet bevredigd waren. Volgende week zal de Kamer het wetsontwerp artikelgewijze behande len. Tk/fR. F. M. A. SCHOKKING, sedert IVi jS46 burgemeester van Alphen aan de Rijn, is benoemd tot burge meester van 's-Gravenhage en wel met ingang van 1 December. Mr. Schokking, die tot de Chr. Hist, richting behoort, is 5 Mei 1908 te Dor drecht geboren als vierde zoon van mr. dr. J. Schokking, de latere mi nister van Justitie en Staatsraad, die toen Ned. Herv. predikant te Dor drecht was. jy/JET 109 TEGEN 65 STEMMEN heeft de Belgische Senaat het wetsvoorstel-Struye tot het houden van een volksraadpleging over de terugkeer varn Koning Leopold goedgekeurd. Voor stemden 92 leden van de Christelijke Volkspartij en 17 libe ralen. Tegen stemden zeven liberalen, vijf communisten en 53 socialis ten. Bij het debat zijn drie socialisti sche amendementen verworpen. Het eerste amendement hield iin, dat al vorens de volksraadpleging zou plaats vinden, alle tot nu toe nog niet ge publiceerde rapporten, die betrek king hebben op de houding van Ko ning Leopold tijdens de oorlog, be kend zouden worden gemaakt, opdat de Belgische bevolking hiervan ken nis zou kunnen nemen. Het tweede amendement stelde voor het percen tage der stemmen, dat Koning Leo pold op zich zou moeten verenigen om naar België te kunnen terugke ren, op 66 proeent in plaats van 55 procent te stellen. Een derde amen dement hield in, dat indien de Ko ning wilde terugkeren, hij zowel in Vlaanderen en Brussel als in Wal lonië tenminste 51 procent der stem men op zich zou moeten vereni gen. l^u het wetsvoorstel tot het houden van een volksraadpleging door de senaat is aangenomen, wordt in poli tieke kringen te Brussel verwacht dat het voorstel door in de Kamer van volksvertegenwoordigers zal worden goedgekeurd. De behandeling van het voorstel in de Kamer zal, naar verwacht wordt, niet eerder dan in de twee de helft van December geschieden. De katholieken beschikken in de Kamer niet over de absolute meer derheid (er ontbreken twee stemmen), doch het laat zich aanzien, dat ver scheidene liberalen, zoals thans in de Senaat is geschied, zich voor het voorstel-Struye zullen uitspreken. De volksraadpleging zal dan wor den gehouden 40 dagen na de afkon diging ervan in het staatsblad, dus in de maand Januari. Alle Belgen die d'e stemgerechtigde leeftijd hebben, zullen dan ja of neen moeten ant woorden op vraag: „Zijt ge van oordeel, dat Koning Leopold III zijn Koninklijke bevoegdheden moet her vatten?". De stemming zal verplicht zijn en de telling der stemmen zal regionaal geschieden. /GISTERENMORGEN vond in Breda de plechtige uitvaart plaats van. de zo ongelukkig om het leven gekomen directeur A. Aarts, diocesaan direc teur van de K.A. vr. jeugdwerk in 't bisdom Breda. De grote belangstelling die bij deze droeve plechtigheid be toond werd, benadrukt niet alleen de grote sympathie, die directeur Aarts zich bij allen die hem kenden, had weten te verwerven, maar niet minder de waardering die men alom heeft voor het werk, dat hij in zijn helaas zo korte leven heeft gedaan niet in het minst zijn intensieve ar beid ten dienste van de vrouwelijke ^6Ugd HET GEHELE JEUGDWERK VERTEGENWOORDIGD. Tndrukwekkend was de lange stoet die het stoffelijk overschot om ongeveer kwart voor tien vanaf het E.K.-Huis aan de Boschstraat naar de St. Antoiniuskerk begeleidde, in wel ke kerk de plechtige H. Mis van Requiem werd opgedragen. Talloze delegaties namen aan deze droeve tocht deel. We noemen hiervan: het dioc. hoofdcomité van de K.A., na mens de nationale K.A. directeur G, Groothuis, de dioc. directeuren van de K.A. vr. jeugd uit de bisdommen Utrecht, Roermond, den Bosch en Haarlem, en voorts landelijke en dio cesane delegaties van de interdioc. jeugdcommissie, de Kath. Jeugdraad, het landelijk hoofdbestuur van de Gidsen, verkenners, Kajotters, KJMV, vacantiekinderwerk en catechisten van alle E.K.-huizen in ons land. Toen de stoet aan de kerk arri veerde, hadden zich talloze leden van het meisjesjeugdwerk aan beide zij den van de straat opgesteld. Noch de vele kleurige uniformen, noch de Qeorges Bidault (M.R.P.) heeft gisterenavond als premier een motie van vertrouwen gekregen in de Franse nationale vergadering. Het program, dat Bidault aan de vergadering voorlegde, volgde de lij nen van het binnenlandse politieke beleid, dat zijn voorgangers Moch en Mayer hadden uitgestippeld. T)E VERKLARING van de heer Ys selmuiden (KVP) heeft de indruk gewekt, dat hij en zijn politieke vrien den het debat willen besluiten met een motie. Wanneer met die motie be doeld wordt te zeggen, dat de Kamer nog bereid is met de minister van ge dachten te wisselen als deze bereid is op een aantal punten toe te geven, dan zou ze onaanvaardabaar zijn, zegt de minister. 20 December souvereiniteits- overdracht TAE 7 December-divisie, in totaal on geveer 20.000 man tellend, zal vol gens Reuter tegen het eind van dit jaar, na;drie jaren actieve dienst in Indonesië worden gerepatrieerd. Voor de demobilisatie, welke grotendeels in Nederland zal geschieden, zijn 6 Britse troepenschepen gehuurd. Het deel van de divisie, dat in Nederland niet wordt gedemobiliseerd, zal wor den gereorganiseerd en geoefend voor het gebruik als onderdeel van de strijdmacht in het kader der Westelij ke Unie. In Den Haag werd dit bericht niet bevestigd. Waarschijnlijk op 20 December zul len de Indonesiërs hun souvereiniteit ontvangen uit handen van H. M. de Koningin. Deze plechtigheid zou, vol gens As.. Press aan „De Telegraaf', in de Ridderzaal te Den Haag geschie den. Voor het eerst na de huldigingsfeesten 1948 brachten H. M. Koningin Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard een officieel bezoek aan Amsterdam. H. M. Koningin Juliana en Prins Bernhard werden in de raadszaal welkom geheten Het binnendragen van het stoffelijk overschot in de St. Antoniuskerk. kransen van het Jeugdwerk en de fa milie konden evenwel het schrijnend karakter van deze plechtigheid ver zachten. Enikel waren ze een bewijs van de aanhankelijkheid aan de af gestorvene en tevens een bewijs, dat men nog vaak de stuwende kracht van deze hardwerkende priester zal missen. DE TERAARDEBESTELLING /Am half elf werd de H. Mis van Requiem gecelebreerd door de Vicaris-Generaal van het bisdom mgr. dr. W. Koenraadt, die hierbij werd geassisteerd door directeur P. Backx en directeur Jos. van Campen. Een koor van catechisten zong o.l.v. Jo Frijters de Gregoriaa-se requiem mis, met Theo Luysterburg aan het orgel. De teraardebestelling vond plaats op het R. K. Kerkhof te Rijen. Tot aan de grens van de stad werd het stoffelijk overschot uitgeleide gedaan door de leden van hst jeugdwerk, waarvan eveneens delegaties op het kerkhof te Rijen aanwezig waren. Toen mgr. dr. W. Koenraadt de absoute verrichtte, konden de som bere grauwe lucht en de gestadig neervallende regen slechts de triest heid van deze plechtigheid onderstre pen, Na afloop van de absoute maakte nog een lange rij van medelevenden, w.o. vele Rijenaren van de gelegen heid gebruik om de overledene de laatste eer te gaan bewijzen. TAE FEDERATIE van kaashandelaren heeft alle leden de mededeling toegestuurd, „dat het belang van de binnenlandse kaashandel dringend vereist de verkoop en aflevering van ionge kaas aan détaillisten met in gang van heden stop te zetten'. Een regeling is door de regering ge maakt, waarbij het de producent vrij taat voor de jonge kaas voor bin nenlands gebruik f 2.en meer per Hlo als koopprijs te vragen, doch 'o zegt de federatie van kaashande- aren de middenstander-kaashan- lelaar mag voor diezelfde kaas bij le détaillist hoogstens f 1,75 per kg. als verkoopprijs bedingen. De kaashandelaren vinden in deze regeling veel scheefs en zijn nu met een „staking" op de proppen geko men. te Elten uitbetaald. Zo konden snel de oorzaken van ongerustheid worden weggenomen en dat was heel wat waard. HEEL WAT WERK JJURGEMEESTER F. J. A. T. M. VOS DE WAEL, van Ossendrecht is gis teren in zijn gemeente teruggekeerd, nadat hij zes maanden als secretaris bij landdrost dr. Blaauboer in Elten, een plaats in het gebied der grens correcties heeft vertoefd. Ondanks het feit. dat hij nog maar juis+ terug was en dat zijn huis, zoals hij zei, nog in een lichtelijk chaotische toestand ver keerde, was burgemeeser Vos de Wael toch terstond bereid ons te vertellen van zijn belevenissen in dat nieuw stukje Nederland. J)at. eerste begin, zo vlak nadat we 23 April om 12 uur het nieuwe gebied waren binnengetrokken, was niet zo ge makkelijk. Toen we in Elten kwamen een plaats van ruim 3200 Inwoners waren al die mensen met de groot ste zorg voor de toekomst vervuld. Elten heeft veel arbeiders, die in Emmerik werken. Zij vroegen zich na tuurlijk af, of dat nu ook mogelijk belef, nu zij bij Nederland hoorden "n Emmerik bij Duitsland bleef. Het was onze eerste taak hen de kans te geven door te blijven werken. Daarin zijn we geslaagd. Ze waren niet de enigen, die in onzekerheid leefden. Dat gold ook voor de rente-trekkenden en allen, die onder sociale voorzieningen vielen. Maar ook hier kon met vereende krachten snel een oplossing worden ge vonden. Zo effectief werd er gewerkt, dat reeds op 1 Mei al deze gelden in Nederlandse guldens konden worden uitgekec d. Een derde moeilijkheid gold de lonen van de arbeiders, ie in Duits land werkten en die in Nederlands geld moesten worden uitbetaald. Daar. voor werd een oplossing gevonden via een bankrekening van het consu laat-generaal te Dusseldorf. Het geld werd op de plaatselijke Raiffeisen- jyjaar al deze zaken kosten zeker in de aanvang heel wat werk; met name de afdeling sociale zaken heeft een fantasitische hoeveelheid werk verzet, zo vertelt de burgemeester. Maar ook op ander terrein was er veel te doen: de winkels moesten be voorraad worden dat was binnen een paar dagen het geval— het Duitse geld moest omgewisseld worden in Ne derlands geld; er moesten verordenin gen op alle mogelijke gebied gemaakt worden en dan het Herculeswerk van de gemeente-begroting. Niet te vergeten de stroom van men sen, die om inlichtingen kwamen en de landdrost en zijn secretaris die tevens wnd. drost was bestormde met vragen en moeilijkheden, waar ook nog op een uitermate prettige ma nier antwoord op gegeven werd, iets, wat hen in eerste instantie hogelijk verbaasde. BURGEMEESTER F. VOS DE WAEL LOYALE MEDEWERKING £R ZIJN in de nieuwe gebieden nog geen gemeenteraden, maar, zo vertelde de burgemeester, wij hebben een proef genomen met enige advies colleges uit de burgerij, een sociale adviescommissie en een woningvorde- rlngscommissie, en ik moet zeggen, we hebben daar de beste ervaringen mee gehad evenals met de Duitse ambte naren, die we in dienst hebben gehou den Heeft U nog gemerkt, dat er tegen werking bestond onder de bevolking of een bepaalde mate van lijdelijk ver zet? Nee. Goed, er waren natuurlijk in het begin wel enige raddraaiers, maar dat heeft niet veel te betekenen gehad. En het percentage van de mensen, die vrede hebben met de grenscorrec ties is steeds toegenomen. Het is moei lijk dat in percentages uit te drukken, maar het ligt zeker boven de 50 pCt. Voor een groot deel is dat het gevolg van het feit, dat de ongerustheid van de mensen is verdwenen. Alleen de landbouwers en turners in Elten dat zijn er niet veel zijn er op achter uitgegaan. Die kregen tevoren veel hogere prijzen voor hun producten en hebben hun oude afzetgebie verloren. AFSCHEID MET CADEAUX EVR WAREN trouwens ook zeer pret tige persoonlijke contacten, zo horen we. Bij zijn vertrek ontving burgemeester Vos de Wael van een vriendenkring van Eltense notabelen een fraai schiledrij van de hand van de Nederrijnse kerkenschilder Hee- ring. Was Uw taak daar nu ten einde? Ja, inderdaad. De overgangsfase is nu afgesloten en de toestand in Elten begint op die van een normale gemeen te te lijken. Het is er nu zover, dat de landdrost er vast ambtenaren mag be noemen en daarmee eindigde natuur lijk mijn taak. De heer Welling uit Roosendaal is daar nu voor vast be noemd en hij is mij als secretaris op gevolgd. Als we afscheid nemen vuren we onze laatste vragen af. Bent U blij, dat U terug bent? Ja, dat ben ik in ieder geval, temeer, waar het werk ginds voor mij voltooid was. En gaat U weer snel Uw burgemeesterstaak hier opvatten? En of. Eerst een beetje het huis op orde brengen en dan Za terdag zal ik de taak weer overnemen van de wnd. burgemeester. MEDERLAND is arm. Een waar heid die na de oorlog al zo vaak Is geuit en die toch, ook nu nog, door zo weinig Nederlanders wordt begrepen. De meesten onder ons, niet tevreden met de huidige omstandigheden, klagen en roepen om herstel van welvaart, die niet dan na lange tijd kan worden ver kregen. Die ontevredenheid is mis plaatst, zelfs volkomen misplaatst. Noodzakelijk Is slechts de wil en de offerzin om door stugge arbeid in permanente soberheid mee te werken aan het zware corvee, dat ons volk is opgelegd om de verlo ren welvaart zij het slechts ten dele te herwinnen. De harde re aliteit dwingt ons deze noodzake lijkheid in te zien en er naar te handelen. [)E arme moet geholpen worden. En ziet, ook Nederland wordt geholpen en ontvangt een „aal moes" (misschien ten dele een „be rekende" aalmoes' van Amerika, de Marshallhulp. Dank zij deze hulp, die in elk geval in 1952 ophoudt, kan Nederland aan zijn herstel ar beiden. Vandaar dat ze moet wor den uitgebuit, zo veel als enigszins mogelijk is. In dit „uitbuiten" is hard werken inbegrepen, is zuinig heid, soberheid inbegrepen, ook van de kant van de overheid. De arbeidsproductiviteit heeft echter nog steeds niet het peil van vóór de oorlog bereikt. Maar het argument der ondervoeding, der naoorlogse mentaliteit als gevolg van schaarste der levensbehoeften, heeft toch wel zijn kracht verloren. Er kan moeilijk meer een excuus gevonden worden voor de te gerin ge productiviteit; zij kan slechts worden betreurd als een gemis aan verantwoordelijkheid bij een volk, dat de hulp, door anderen gebo den, om er weer boven op te ko men, blijkbaar onvoldoende waar deert. Het heeft weinig zin vergelijkin gen te maken met andere landen, zoals onze buur België waar deze productiviteit veel gunstiger is. Wij moeten naar ons zelf kijken, om wille van onze eigen verantwoorde lijkheid. De overheid hoede zich voor maatregelen, die het gesigna leerde gebrek in de hand werken, de burger (wie hij ook is) beseffe dat er geen enkel excuus is om zich niet geheel te geven aan zijn arbeid. Want zij is beslissend voor zijn toekomst en die van zijn kin deren. Het spreekt vanzelf, dat de ar beid niet alle vraagstukken oplost, waarmee Nederland worstelt. Zelfs worden bepaal problemen daar door nog urgenter, met name de noodzaak van industrialisatie en emigratie. En dan te weten hoeveel teleurstelling (ook financiëel-eco- nomisch) de aanpak der industri alisatie reeds heeft gebracht en van hoe weinig betekenis de emi gratie in feite nog is. Er is werk aan de winkel op deze terreinen, moelij k en moeizaam werk; maar het heeft haast, wil Nederland blijven hopen op een welvarende toekomst. De soberheid en de arbeidskracht klemmen in deze situatie te meer. Het zij herhaald: laat de regering in soberheid het voorbeeld geven; dat moet èn reëel èn psycholo gisch een gunstig effect sorteren. Dan zal het volk gemakkelijker tot zuinigheid bereid zijn. dan zal ook de arbeider zijn lasten wellicht minder moeizaam dragen. De te verwachten groeiende spanning tussen lonen en prijzen houdt de regering thans in ernstig beraad. Voorkomen zal moeten worden dat de arbeidende mens en zijn gezin gebrek gaat lijden. Waar loonsver hoging onontkoombaar is, daar worde zij gegeven. Of zoekt de re gering een nieuw heil in het her stel van overheidssubsidies op noodzakelijke levensbehoeften? In het kader der Benelux krijgt de ze situatie en ook de laatste vraag een bijzonder aspect. De vaststel ling der magere Voor-Unie en de daaropvolgende Luxemburgse be sprekingen hebben nadrukkelijk de moeilijkheden, in het bijzonder na de devaluatie, gedemonstreerd. En toch moet de Benelux voltooid worden. Want zij zal het begin zijn van Europese mogelijkheden op economisch terrein, die evenzovele noodzakelijkheden zijn, als Europa ooit gezond wil worden. Klagen en „kankeren" behoren thans meer dan ooit tot de Neder landse hebbelijkheden. Het ware beter, dat menigeen zich eens be zon op de enorme moeilijkheden, waarmee onze verantwoordelijke leiders thans te maken hebben. Waarschijnlijk zouden zij dan het klagen nalaten en hun „kanker"- lust bedwingen, om deze tenslotte plaats te doen maken voor een vu rig en onmisbaar élan in onze ge meenschappelijke strijd voor de toekomst.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1949 | | pagina 1