Heropbouw Middelburg
Internationale goudsmokkel ontdekt
voltrekt zich in snel tempo
Onze jongens in Indonesië
DERTIG ZAKENPANDEN
staan nu weer op stapel
Rijst
Zorgen liberalen voor Spaak in het wiel
Achtergrond: de grote politiek
Oorlog en
schade
Witte mieren bestormen het Vaticaan
Nood winkels verdwij
nen zodra mogelijk
Nieuwe bonnen
Enkele buien
De Belgische koningskwestie:
Kortere lostijd
goederenwagons
Finse gouddelvers
collecteren voor
Sylvia
Heffing op kaas van
35 ct. per kg,
Ze verslonden documenten en de toga van een Kardinaal
Zorgen van
melkhandelaren
Schiphol als transito-haven
Een mijl op zeven
De schietende grens-
kommies
VIJFDE JAARGANG No. 1515
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandta.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda.
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts
C. J. v. Hootegem. A. E. Langenhorst, Mr Dr
A. J. J. M. Mes. Mr. H B L. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841 Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
DONDERDAG 20 OCTOBER 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen at te geven, worden vernietigd.
T^ROEVIG is het beeld geweest, dat
Zeelands hoofdstad jarenlang op
leverde. Na de ramp welke de stad in
Mei 1940 trof waren er wel veel mooie
beloften en goede voornemens, maar
men weet wat daar van terecht kwam.
Allerlei obstakels kwamen de gedu
peerden in de weg. Eerst werd het
particulier initiatief geremd door de
instanties, die een nieuw bouwplan
moesten ontwerpen, daarna door de
onvoldoende schade-regeling; vervol
gens door het uitgevaardigde bouw-
verbod en tenslotte door de materialen-
schaarste na de bevrijding.
Vooral voor de zakenmensen is deze
toestand nadelig eweest. De meesten,
in noodwinkels ondergebracht, konden
zich niet zo ontplooien als gewenst was
en zelfs degenen, die nog vóór het
bouwverbod een nieuw pand hadden
bekomen, mochten daar het volle pro
fijt niet van trekken, omdat dit in de
geschonden straten niet tot zijn recht
kwam. De fleurige winkelstraten, de
grootste aantrekkelijkheid van een
binnenstad, ontbraken voor 't belang
rijk deel en dit had weer zijn terug
slag op het bezoek van elders. Dit jaar
is eindelijk het keerpunt gekomen.
Meer bouwvolume voor de binnenstad
kwam ter beschikking en het speciaal
door de gemeente opgerichte opbouw-
bureau maakte de betrokkenen wegwijs
in het doolhof van de vergoedingsbe
palingen en streek ook andere oneffen
heden glad.
Dit alles, gevoegd bij het besef, dat
men niet langer wachten mag en kan,
heeft vele zakenlieden doen heenstap
pen over hun bezwaren en hen er 'oe
gebracht om de financiële risico's 'e
aanvaarden. Zo ziet men thans in de
binnenstad en vooral in d- Lange
Delft een bouwbedrijvigheid, groter als
ooit.
Niet minder dan dertig r -kenpan-
den zijn in aanbouw of worden dit jaar
nog aangepakt. Behalve grote firma's
als de Gruyter, Jamin en Albert Heyn
komen ook particulieren als Brakman,
Snoep, Peterse, Sanderse, Wöhler, Ri-
vière, Fibbe, Vriesman, Ingelse om
slechts enkele te noemen voor de
dag, zodat, eer we drie maanden ver
der zijn, heel wat gaten in de Lange
Delft zijn opgestopt en in 1950 zal dit
proces verder worden voortgezet, daar
genoemd gemeentelijk bureau ook nog
'n dertig nieuwe aanvragen in behan
deling heeft.
Het behoeft geen betoog van welk
vitaal belang het voor Middelburg is.
dat de herbouw der binnenstad zich in
snel tempo voltrekt. Daarom hoopt het
gemeentebestuur dan ook van harte,
dat de regering ook voor 1950 evenals
dit in 1949 het geval was, extra bouw
volume ter beschikking stelt. Want al
vormt de financiële regeling voor hen,
die met een herbouwplicbt zitten, nog
steeds een belemmering en al verschil
len de departementale richtprijzen
nogal eens heel wat met die in de
praktijk: de wil tot herbouwen is er
bij de Middelburgse zakenmensen. Ook
zij die lang aarzelden, voelen dat ze
naar de winkelstraat terug moeten, wil
len ze hun zaak niet achteruit zien
gaan. Die gezindheid mag de overheid
zeker niet tegenwerken.
WAAR BLIJFT DE PROV.
E'IBLIOTHEEK?
DE LUCHTBRUG naar Berlijn heeft
Engeland 10.250.000 pond sterling ge
kost.
REEDS 3.000.000 personen hebben zich
laten inschrijven voor bedevaarten
naar Rome in het H. Jaar.
..ENGLANDSPIEL", het boek van
Schreieder, heeft geen genade gevon
den in de ogen van de Ned. Boekver
kopersbond, welke adviseert er geen
propaganda voor te maken.
„TOVERZOLEN" noemt een jonge
uitvinder uit Haarlem een stroperig
goedje, dat hij over zijn. schoenzolen
smeert. Daarna wordt de vloeistof
echter buigzaam en veerkrachtig als
rubber. Het is een plastic-product.
DE DOUANE-UNIFORMEN van na
de oorlog waren zo slecht van kwa
liteit, dat vernieuwing nodig is. De
minister vraagt bij aanvullende be
groting daarvoor f 400.000.
DE EERSTE KAMER nam gisteren het
besluit het voorstel Molenaar om een
Indonesische commissie te benoemen
in de week van 1 November in de af
delingen te doen behandelen.
MAYER heeft de opdracht tot het
vormen van een nieuw Frans Kabinet
aangenomen. Hij is 54 jaar en prof. in
de politieke wetenschappen.
ENGELAND EN NOORWEGEN stem
men voor Tsjecho-Slowakije, Amerika
en Zweden voor Joego-Slavië als toe
komstig lid van de Veiligheidsraad.
DE OVERSTROMING in Guatemala
heeft tot nu toe aan 2000 personen
het leven gekost. Arevalo, minister
van Buitenlandse Zaken spreekt zelfs
van 4000 doden. Het aanleï daklozen
wordt op 70.000 geschat.
DE POLITIE op Sicilië heeft in de
bergen Calascibetta, een handlanger
van Giuliano en diens vrouw bene
vens de bendeleider Pianelli gearres
teerd.
Weersverwachting,
vanavond:
geldig tot
Wisselend bewolkt met een en
kele regenbui en iets koeler. In
het uiterste Noordwesten meest
nog krachtige, in het overige ge
deelte van het land matige tot
vrij krachtige Zuidwestelijke wind
Vandaag: zon onder 17,37 uur.
Maan onder 17,04 uur. Morgen:
zon op 7,14 uur. Maan op 6,29 uur.
Mn we het toch over de overheid heb-
ben, kan het misschien zijn nut
hebben om het provinciaal bestuur er
op te wijzen, dat er in het hart van de
Lange Delft nog een groot gat ligt te
gapen, dat straks, als alle panden bij
na herbouwd zijn, dubbel gaat opvallen
Het is de grote ruimte waar eens de
monumentale provinciale bibliotheek
stond. Die plek blijft voor deze instel
ling gereserveerd. Het terrein ligt daar
nu reeds ruim negen jaar braak.
Waar het particulier initiatief zo
geestdriftig uitbreekt, rijst de vraag of
de provincie zich onbetuigd mag laten
Ook het belang van de thans zo ge
brekkig gehuisveste bibliotheek zou er
mee gediend zijn.
Tegenover deze nieuwe panden in de Lange Delft zullen weldra andere
nieuwe winkelhuizen verrijzen. De fundamenten worden reeds gelegd.
„TTNITED Press Association" had
aan Koning Leopold gevraagd
een uiteenzetting te willen geven
over de voorwaarden waaronder op
28 Mei 1940 de capitulatie van het
Belgische leger plaats vond. In ant.
woord daarop heeft de Koning een
memorandum opgesteld over de 18-
daagse veldtocht en de capitulatie.
Hierin staat o.m. te lezen: „Een voort
zetting van de strijd kon slechts nog
de soldaten en de vluchelingen aan
verwarring en slachting overleveren,
onder een vreselijk bombardement
van het vijandelijk luchtwapen, dat
opereerde zonder tegenweer".
Dit memorandum heeft premier
Gaston Eyskens om zo te zeggen „als
briefbesteller" voor de Koning mee
genomen naar Brussel tegelijk met de
verklaring van de Koning, dat hij ten
opzichte van een volksraadpleging ac-
coord zou gaan met een meerderheid
van 55 procent.
In de Belgische Kamer heeft Paul
Henri Spaak aan de premier de vraag
gesteld, of de Regering de verant
woordelijkheid op zich nam voor het
overbrengen van de verklaring of
voor de capitulatie zelf. Eyskens ant
woordde, dat de Regering buiten de
verklaring stond en dat hij als privé
persoon terwille van de Koning de
verklaring had overgebracht.
De socialistische en liberale parlo-
mentsfracties waren eerder op de dag
bijeengekomen ter bespreking van de
jongste ontwikkeling in de Konings
kwestie. De socialisten toonden, al
dus werd later medegedeeld, „vast
beraden afwijzing van de eigenaardi
ge en gevaarlijke weg voor het land,
welke de Regering heeft gekozen".
De liberalen maakten geen geheim
van hun mening, dat de verklaring
van de Koning een „betreurenswaar
dige manoeuvre ter beïnvloeding van
de publieke opinie aan de vooravond
van een referendum over 's Konings
terugkeer" was. Eyskens ging na de
verklaring inzake de koningskwestie
over op het debat over de devaluatie.
JN VERBAND met de heersende zeer
grote behoefte aan goederenwa
gens hebben de Nederlandse Spoor
wegen bepaald dat de vrije termijn
voor het Iaden, lossen, doorzenden en
ter invoer aangeven van wagenladin
gen tijdelijk bekort wordt tot zes uren
en dat, eveneens tijdelijk, ook op Za
terdagmiddagen de goederenwagens be
horen te worden geladen, gelost of
doorgezonden.
Deze maatregelen, die in het belang
van het bedrijfsleven worden geno
men, zullen van Maandag 24 October
af van kracht zijn.
N7-OOR HET TIJDVAK van 23
October t.m. 5 November '49
geven de volgende bonnen recht
op het kopen van de daarachter
vermelde levensmiddelen:
VOEDINGSMIDDELEN-
KAARTEN 909:
361 vlees (A, B, D): 100 gr. vlees.
362 vlees (A, B): 300 gr. vlees.
363 vlees (D): 100 gr. vlees.
364 algemeen (A, B, D): 250 gram
rijst.
366 algemeen (A, B): 200 gr. kaas
of 250 gr. korstloze kaas.
374 algemeen (D): 100 gr. kaas of
125 gr. korstloze kaas.
(De letters achter de bonnum
mers geven de kaarten aan, waar
op de betreffende bonnen voor
komen).
Bonkaarten ZA, ZB, ZC, ZD,
ZE, MF, MH 912 (bijz. arbeid, a.s.
moeders en zieken).
Geldig zijn de bonnen gemerkt
met de letter C.
Bovenstaande bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 21 October a.s.
worden gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen 344,
345, 348, 349, 350, 351, 353, 355,
356. 357, 358, 359 algemeen kunnen
worden vernietigd.
r\E 26-JARIGE Nederlandse Sylvia
van der Moer is gisteren tot een
boete van 2.100 Finse mark veroordeeld
wegens bedrog, misleiding van de auto
riteiten en overtreding van de bepa
lingen aangaande de aankomst en het
verblijf van vreemdeling in Finland.
Zij verzekerde steeds, dat de politie
haar verkeerd begrepen had.
Sylvia van der Moer zal, zodra zij
de opgelegde boete betaald heeft of
zeventig dagen gevangenisstraf heeft
uitgezeten, uit Finland gezet worden.
Vrienden van de veroordeelde zijn een
inzameling begonnen voor betaling van
de boete. De Nederlandse legatie in
Helsinki heeft verklaard in deze zaak
niet tussenbeide te zullen komen aan
gezien de veroordeelde de Finse wet
heeft overtreden. De legatie had de
Finse autoriteiten voor Sylvia gewaar
schuwd op grond van uit Nederland
verkregen inlichtingen.
Goudmiji^verkers in Fins Lapland
zijn 'n inzameling begonnen om Sylvia
in het betalen van de boete te helpen.
De hotelrekening heeft zij thans vol
daan.
Hieronder: Theo Zaman, Sasdjjk
6 te Vogelwaarde.
Hierboven: Frans Verlind, Kerkstraat B 200 s
te Leur verblijft op Sumatra in de plaats
met de schone naam Lin Tong Ni Hoeta. I
Rechts onder: Jan van Loon, Kalfven C 67, te Ossendrecht ligt in
Sindang Barang.
Rechts boven: Antoon Maas uit de Poternestraat te Geertruidenberg po
seerde voor het Dagblad De Stem in de mooie omgeving van Buitenzorg.
Ter bescherming van
consumptiemelk-voorziening
jLTET HET ingaan van de winter-
melkperiode zal een wijziging
worden gebracht in de melkprijs voor
de boer. welke ook in de prijsrege
lingen voor kaas en melkproducten
een wijziging noodzakelijk maakt. Het
Bedrijfschap voor Zuivel bereidt deze
regeling voor, welke dan in de plaats
kunnen treden van een thans door de
minister van Landbouw getroffen be
schikking, die allereerste beoogt de
consumptiemelkvoorziening te verge
makkelijken.
De onderlinge prijsverhoudingen
van melk- en zuivelproducten zijn de
laatste tijd zo gewijzigd, dat de con-
sumptiemelkvoorziening in een be
paald gedeelte van het land in moei
lijkheden dreigt te komen. De minis
ter van Landbouw acht het dan ook
noodzakelijk tot herstel van de prijs
verhouding op korte termijn een re
geling ten uitvoer te brengen, welke
de kaasfabrikanten en boerenkaas
producenten verplicht een heffing te
betalen van 35 cent per kg. voor door
hen na 22 October 1949 te produceren
kaas. De uitvoering van deze hef
fingsregeling is in handen gelegd van
het Bedrijfschap voor Zuivel.
rrECHNICI VAN HET VATICAAN zijn gisteren gealarmeerd om de strijd
aan te binden tegen een leger witte mieren, die druk bezig zijn zich
door muren en plafonds een weg te vreten naar het Pauselijke archief.
Dignitarisesn van het Vaticaan deelden mee, dat twee colonnes van deze
j insecten afkomstig uit de wijk Monteverde, waar verschillende onder-
mijnde huizen waren ingestort, door de muren van het Vaticaan waren
1 gedrongen. De spits van de eerste colonne ontdekte men in het vertrek
van Kardinaal Angelo Mercati, de pauselijke bibliothecaris en archivaris.
De mieren hadden reeds enkele boeken en documenten verslonden, een
statiegewaad van de Kardinaal tot grijze poeder verwerkt en een zware
eiken balk zozeer aangetast, dat hij op het punt stond het te begeven
op een plaats juist boven het bed van de Kardinaal. De tweede colonne
werd ontdekt in de zes voet dikke muur van de Cortile del Pallagallo
(Papegaaien-hof), „oprukkend" naar het geheime archief van het Vati
caanse Staatssecretariaat. Ofschoon het moeilijk zou zijn de mieren te
verdelgen door de dikte van de muren, hoopte men dat de indringers spoe
dig vernietigd zouden zijn, zo verklaarden autoriteiten ten Vaticane.
De Zwitserse schildwachten bij de klokkenboog aan de Zuidzijde van de
Sint Pieter hebben intussen gerapporteerd een nieuwe zwerm gezien te
hebben.
T>E Katholieke Bond van handela
ren in melk en melkproducten in
Nederland had te Utrecht een zeer
groot aantal leden aangetrokken, dank
zij de agenda, die punten van actueel
belang vermeldde. Bondsvoorzitter C.
A. Heuft heeft met. name drie onder
werpen concreet aan de orde gesteld:
de regeling van winstmarge, sanering
in de melkhandel en vestigingsrege
ling.
In tal van gemeenten is de omzet
van melk teruggelopen; in Amster
dam zelfs dertien procent. Deson
danks laat de Overheid de winstmar
ge onveranderd; reeds half Juli had
men een wijziging verwacht. Nu dit
niet is geschied, heeft de Bond con
tact gezocht met Kamerleden om via
hen te kunnen bereiken, dat de winst
marge wordt opgetrokken.
Bij de sanering in de melkhandel
is volgens de heer Heuft niet geble
ken, dat wijkindeling de beste oplos
sing biedt. Vrijwillige klantenruil
zonder grenzen wordt beter geacht.
Verder houdt het systeem van wijk
indeling niet voldoende rekening met
de gezinsbelangen van de handelaar.
Bij dit punt werd nog opgemerkt, dat
coöperatieve samenwerking, geboren
uit nood der tijden, mogelijk niet blij
vend gewenst is, omdat er een stre
ven gaande is naar kw^tatieve sa
menwerking van middenstanders.
Het blijkt, dat na drie jaar voor
bereiding de landelijke vestigingsre
geling nog niet overal is doorgevoerd.
Gaat de overheid door er aan te kna
gen, aldus de voorzitter, dan zou het
verstandig kunnen zijn om toepas
sing van de regeling in eigen bran
che te vragen.
^EGEN MAANDEN GELEDEN" zo vertelde adjudant de Weille van
de Rijkspolitie te Amsterdam gisteren „viel het mij op, dat op
Schiphol verscheidene „wilde" vliegtuigen landden. Wat zij hier eigenlijk
kwamen doen was mij niet duidelijk, al begreep ik wel, dat duistere zaken
ht.i naar Schiphol brachten. Toen wij bericht kregen uit Brussel, dat daar
op een nacht op het vliegveld Melsbroeck een van deze vliegtuigen was
geland en bagage had afgegeven, welke snel met een auto was weggevoerd
reden waarom de Brusselse politie zich met deze zaak ging bemoeien
besloten wij een zeer nauwkeurig onderzoek in te stellen. Al gauw bleek ons,
dat wij te doen hadden met een bende smokkelaars, die zich bezig hield met
het vervoeren van staven goud en gouden munten.
dat er enorme kapitalen achter zaten
De kopstukken zijn afkomstig uit O.-
Europa en hebben kans gezien de na
tionaliteit van West-Europese landen
te verkrijgen".
„De bakermat van deze smokkela-
legen". „Het is geen kinderspel", zo
vertelde de heer de Weille verder,
„want mij is wel gebleken dat af en
toe partijen van meer dan 100 kilo
goud tegelijk werden vervoerd".
DE DIPLOMAAT.
ïn de Lange Delft bevindt zich hier nog 'n groot gat. Over een half jaar
zal men er vier nieuwe gebouwen zien staan.
JJEEL zorgvuldig hebben wij de gan
gen van deze heren nagegaan, en
wij stuitten op wonderlijke dingen.
afnkSomb^gk'uif^^gateïnPtranJsitgo°vfa waarschijnlijk in Zwitserland ge-
Schiphol, naar Madrid werd gevoerd,
hetgeen op zijn minst gezegd een mijl
op zeven is.
Later bleek ons. dat dit spelletje al
leen maar werd gespeeld, omdat bij
de uitvoer uit de oorspronkelijke lan
den papieren nodig zijn en men door
via Schiphol te gaan in het bezit
kwam van manifestanten, welke het
vervoer een legaal aanzien gaven. Via
kleine vliegveldjes, bijv. in Luxem
burg, wist men zich van deze mani
festen te ontdoen om dan verder het
goud op papier te laten verdwijnen
en er dus vrij mee te kunnen han
delen
„Ook bleek ons, dat de smokkel
bende over tenminste acht particu
liere vliegtuigen moest beschikken en
TXET zeer minutieuze onderzoek leid
de niet tot het bewijs van in Ne
derland gepleegde strafbare feiten.
Dit was reden om internationaal con
tact op te nemen. Wel leidde het on
derzoek in Nederland ertoe, dat de
smokkelbende haar techniek ging ver
eenvoudigen. Zij ging namelijk ge
bruik maken van valse of echte, di
plomatieke paspoorten om op deze
wijze de lading te dekken. Enige tijd
geleden arriveerde op Schiphol een
zekere Stanforth Krebbs, in 't bezit
van een diplomatiek paspoort van
Costa Rica en van een koffer, inhou
dende 25 kg. baar goud. Dit goud was
bestemd voor de gezant van Costa Ri
ca in Frankrijk, aldus de papieren en
dus transitogoed. Als zodanig is het
ook door de Nederlandse douarie be
handeld en aanvankelijk zou het door
de douane gedejft, per auto over de
Belgische grens worden gevoerd. Toen
men echter bij de grens kwam, bleek
het Belgische grenskantoor gesloten,
reden waarom men naar Amsterdam
terugkeerde en besloot het goud per
vliegtuig te vervoeren.
„Op dit moment", zo vertelde de
heer de Weille besloot ik in te grij
pen.
Aanvankelijk kostte het grote moei
te de Franse politie-autoriteiten te
overtuigen van de resultaten van het
onderzoek, dat reeds negen maanden
in Nederland aan de gang was. De
Franse commissaris van politie belde
de gezant van Costa Rica in Frank
rijk op en deze aarzelde niet zijn
„koerier" op Schiphol te telegraferen
maar niet te vertrekken.
Dit telegram wisten wij echter te
onderscheppen en daardoor wisten wij
te voorkomen, dat ons optreden ver
raden werd. De man vertrok met
goud en wel van Schiphol en arri
veerde op de afgesproken tijd op Le
Bourget. Toen hem gevraagd werd.
door de Franse douane of hij iets had
aan te geven zeide hij: „Neen". Toen
hem gevl-aagd werd zijn koffers te
openen wees hij op zijn diplomatieke
paspoort en verklaarde daartoe niet
verplicht te zijn en ook niet het plan
daartoe te hebben.
VAN BEROEP APOTHEKER
TVAAR Krebbs echter niet in Frank
rijk was geaccrediteerd en zijn
paspoort evenmin een koerierspas
poort was, besloot de Franse douane
ten slotte de koffers te openen en
toen daar de 25 kg goud uitkwam had
men er geen spijt van.
Op verschillende punten van het
vliegveld bleken handlangers van
Krebbs te zijn. Bovendien stonden 2
„diplomatieke" auto's klaar om wan
neer het hem gelukt was de douane
te passeren, onmiddellijk het goud
te vervoeren. Na een onderzoek door
de Franse politie is Krebbs, die van
beroep apotheker is en deel uitmaakt
van de gezondheidsraad der V. N„
tenslotte op vrije voeten gesteld. Het
goud is echter in beslag genomen.
Majoor de Gast en Adjudant de
Weille zijn er nog niet in geslaagd de
achtergrond van deze affaire te ach
terhalen: of dit goud is van de Nazi's
uit Duitsland of er andere politieke
bedoelingen achter zitten of dat het
een grootscheepse maar overigens or
dinaire internationale smokkelaffaire
is, is nog niet te bekijken.
OOK HORLOGES.
HPROUWENS de affaire bepaalt zich
niet alleen tot baargoud, maar
vast staat, dat enige tijd geleden een
zending van 2400 gouden horloges, af
komstig uit Zwitserland, op eenzelfde
wijze is verhandeld. Er zijn tekenen
die er op wijzen, dat de smokkelaars
op het ogenblik Schiphol mijden en
dat zij hun terrein verplaatsen naar
Shannon aan de Ierse kust.
Duidelijk toont deze zaak aan. dat
de smokkel met vliegtuigen een ge
weldige omvang kan aannemen en
door de nationale politie-instanties na
genoeg niet is te bestrijden. Adjudant
de Weille meent dan ook. dat een in
ternationale luchtvaartpolitie moet
worden ingesteld met eigen vliegtui
gen
'V'U DE commissie van voorberei-
ding uit de Tweede Kamer heeft
verklaard, dat het wetsontwerp op
de materiële oorlogsschade rijp is
voor openbare behandeling, zal het
ontwerp a.s. Dinsdag de Kamer gaan
bezig houden. Dat vormt een gerede
aanleiding om deze zaak ook in de
ze kolommen weer eens aan de or
de te stellen, niet zozeer om nog
eens te herhalen de verlangens en
wensen, die wij op dit stuk al zo
vaak naar voren hebben gebracht,
als wel om nog eens even te bezien,
hoe de situatie zich het laatste half
jaar ontwikkeld heeft.
Nadat de ministers in Februari
van dit jaar hun zeer uitvoerige Me
morie van Antwoord hadden gepu
bliceerd en daarin hadden te ver
staan gegeven niet tot een royaler
regeling bereid te zijn, kwamen dui
zenden oorlogsgetroffenen op 2
April in geladen stemming op een
congres in 's-Hertogenbosch bijeen.
Ze noemden het wetsontwerp als
definitieve regeling onaanvaardbaar.
Om echter te voorkomen, dat een
regeling nog langer op zich zou la
ten wachten, verklaarden ze zich
wel bereid het ontwerp als noodwet
te aanvaarden, mits het op een aan
tal punten gewijzigd werd en mits
de bepaling werd opgenomen, dat
binnen vijf jaar een definitieve re
geling zou volgen op grondslag van
integraal herstel. Prof Romme nam
in een artikel, dat een dag na het
Bossche congres in de Volkskrant
verscheen, deze suggestie over.
Hij was overigens niet de enige.
Op 3 Mei kwam het college van be
raad der Katholieke Volkspartij in
Utrecht bijeen. De discussies, die
hier werden gevoerd, leidden ertoe,
dat men zich baseerde op de con
gresresolutie van October 1947, die
als uitgangspunt van de oorlogs
schaderegeling het integraal her
stel aanvaardde, zij het met de mo
gelijkheid van enige matiging, die
door de eisen van het algemeen
welzijn noodzakelijk gemaakt zou
den kunnen worden. Het wetsont
werp zou niet dienen te worden
verworpen, maar het zou moeten
worden geamendeerd in de geest
van het desbetreffende punt uit het
verkiezingsmanifest en daarbij zou
leiddraad dienen te zijn de resolu
tie van het Bossche congres, waarbij
vooral aandacht zou moeten wor
den geschonken aan de belangrijke
artikelen 8, 12 en 71 van het wets
ontwerp en aan redelijke waarbor
gen voor de rechtszekerheid, zo
wel bij de vaststelling van de Rijks
bijdrage als bij het beroep.
Al is uiteraard de katholieke frac
tie in de Kamer niet gebonden aan
deze conclusies van het college van
beraad, het blijft in ieder geval be
langrijk, dat men zich als tolk van
de gevoelens van de partij, in deze
geest heeft uitgesproken. Met een
uitspraak als deze zal de fractie ze
ker ernstig rekening houden.
JJET IS wel interessant nog eens
te releveren welke de mening
was tijdens dit beraad van mr F.
Teulings, die intussen in het kabinet
als minister van binnenlandse za
ken zijn intrede heeft gedaan. Mr
Teulings achtte bij de oorlogsscha
deregeling morele en sociaal-econo
mische overwegingen primair, de
financiële secundair. Dit in tegen
stelling tot het ontwerp, dat prac-
tisch uitsluitend uitgaat van finan
ciële overwegingen. Hij oordeelde
het onjuist, de vergoeding van de
oorlogsschade apart te stellen; ze
moet behandeld worden als een on
derdeel van de financiering van 't
gehele budget. Dan kan ook binnen
het budget de rangorde der waar
den in acht worden genomen. In
geen geval mag de oorlogsschade
sluitpost zijn; het zijn geluiden, die
we ook in onze artikelenserie in
Maart van dit jaar al uitten.
Speciaal bepleitte mr Teulings 't
herstel van de middenstandsbedrij-
ven, waaraan zich tot nu toe nie
mand waagt: zie maar naar het her
stel der stadskernen. En zeer be
langrijk is ook zijn uitspraak, dat
de oorlogsschadevergoeding priori
teit moet hebben en moet leiden tot
herstel van arbeidslust en arbeids
productiviteit; het geld daaraan be
steed. wordt niet verkwist, maar
productief geinvesteerd, evengoed
als de Zuiderzeewerken en het Am
sterdam-Rijnkanaal.
JNTUSSEN volgden later nog an
dere aanvallen op het ingediende
ontwerp: het Gelderse ETI schreef
een uitvoerig rapport over de voor
gestelde regeling, die het ten enen
male onvoldoende achtte. De
Commissie van Voorbereiding uit
de Tweede Kamer trachtte in mon
deling overleg met de ministers tot
betere resultaten te komen en wist
hen tot enige belangrijke verbete
ringen van het ingediende voorstel
te brengen.. Tenslotte lieten deze
week ook de oorlogsgetroffenen zelf
zich weer horen.
Over al deze geluiden een ander
maal meer.
J)E PROCUREUR-FISCAAL van het
Hagse Hof had onlangs 1 jaar
gevangenisstraf geëist tegen de grens-
kommies W. v. R., die op 15 Maart
van dit jaar, na een woordenwisse
ling met een inwoner van Eede, deze
door het hoofd schoot, wat diens dood
tengevolge had.
Uitspraak doende heeft het Hof,
evenasl de rechtbank te Middelburg
v. R„ van rechtsvervolging ontsla
gen.
