Wie bracht Rajk ten val
Minstens dertig doden,
duizenden daklozen
Duitse democratische republiek
Minister vraagt 45 millioen
voor eerste vijf jaar
Millioenen-vermogen de fascinerende
achtergrond
De schulden
ERN0 GERÖ OVERTROEFDE ZIJN
POLITIEKE TEGENSTANDERS
ingevolge
Militaire Acties
Gezinsleven in Vlaanderen en Nederland
Ondragelijke sfeer door „spionitis"
Als Pedro trad hij op
tijdens Spaanse
burgeroorlog
Het geschilpunt der R.T.C.:
OVERSTROMINGEN IN ITALIË
Nieuwste Sovjet-creatie
UITBREIDING T.H. TE
Studiedagen over het godsdienstig-zedelijh herstel
Droog weer
Tito sprak zijn
generaals toe
Misplaatste souvenirs
te Lourdes
ROND DE „ZELFMOORD" VAN SCHALLENBERG
y,Kleine koopmanbood 5 ton
effecten te koop
Morgen bespreking
over grensarbeiders
De Brabantse
Bijzondere Brigade
i
VIJFDE JAARGANG No. 1500
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandta.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. V. Hootegem. A E. Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M. Mes, Mr. H B L. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841 Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
DINSDAG 4 OCTOBER 1949
Voor God, Koningin en Vaderland
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra Incasso wordt berekend Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor
Zeeuws-Vlaanderen: HULST. Dubbele Poort 7. Telefoon 102. - (Bjjbureaux: OOSTBURG. Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 45. Telefoon 2347)
(Van een bijzondere medewerker)
ERNö GERö is de rechterhand van Rakosi, de bekende Hongaarse commu
nistische minister. Hij is een in leidende communistische kringen wei-
bek' vd personage, een afgezant van Moskou, de behalve zijn moedertaal,
ook behoorlijk Duits en tamelijk goed Frans spreekt. Tijdens de Spaanse
burgeroorlog speelde hij in Madrid en Barcelona een belangrijke rol.
jet-Unie in Barcelona, Antonof Ofsjen-
ko, een beminnelijke oude heer met
een grijze baard, die teerde op zijn ou
de roem als leider van de matrozen-
opstand in 1917 c die zijn diplomatie
ke functie, zoals vrij algemeen bekend
was, dankte aan het feit, dat hij een
maal de echtgenoot was van Alexandra
Kollontai, Sowjetgezante in Zweden en
schrijfster van de beruchte roman
van de vrije liefde „Wegen der Liefde".
Antonof Ofsjenko, wiens politieke ac
tiviteit zich bepaalde tot theatrale
redevoeringen voor Catalaanse wijn
boeren, naar wier bijeenkomsten hij
zich per auto liet brengen, betoonde
te weinig respect voor Pedro, ja, uitte
zelfs twijfel aan 's mans bruikbaarheid.
Het gevolg was, dat „Pedro" hem
brandmerkte als Trotskist en als bond
genoot van de „POUM", in welke orga
nisatie het traditionele Spaanse anar
chisme was belichaamd. Antonof Of
sjenko werd naar de Sowjet-Unie te
ruggeroepen. Hij deelde het lot van
honderden anderen, die van verraad
verdacht en ter dood gebracht werden.
DE MAN ACHTER DE SCHERMEN
Uw correspondent ontmoette hem
tijdens de Spaanse burgeroorlog in Ma
drid. Hij droeg de naam „Pedro" en
het was velen bekend, dat hij een
landsman van hem, die zich „Pablo"
noemde, tot een der onderbevelhebbers
van Miaja, de verdediger van Madrid,
bombardeerde. Ernest Hemingway, de
grote Amerikaanse schrijver, wist van
de lugubere rol, die „Pedro" vervulde.
Hij beschrijft in zijn roman „Voor
wien de klok luidt" het optreden van
een zijner werktuigen, de Franse com
munist André Marthy, die zonder enig
verder onderzoek mensen liet terecht
stellen, die zich vergeefs beriepen op
hun staat van dienst in de communis
tische beweging. Tegen Pedro's be
schuldigingen kon men zich niet ver
weren en tegen zijn vonnissen was
geen hoger beroep.
HET LOT VAN ANTONOF
OFSJENKO
TOEN UW correspondent tijdens de-
1zelfde reis als oorlogscorrespondent
Barcelona bezocht, speelde Pedro daar
een grote rol zij het achter de
schermen in de „Generalidad" van
Catalonië en intrigeerde hij tegen de
officiële vertegenwoordiger van de Sow-
DE MIJNWERKERS van John Lewis,
meer dan 100.000, in Pennsylvanië,
zijn weer aan het werk gegaan. Maar
de staalfabrieken blijven dicht.
BULGARIJE heeft de in Augustus '47
met Joego-Slavië gesloten grenscon-
ventie opgezegd. Dus i ok door ver
eenvoudiging van het grensverkeer,
zal de „vriendschap" tussen beide lan
den niet meer worden bevorderd.
EEN HEVIGE BRAND heeft 't pand
Elandsgracht 15 (17e eeuw), in Am
sterdam doen verdwijnen. Oorzaak:
een glasblazerij, die niet voldoende
beveiligingsmaatregelen had geno
men.
DE BELGISCHE SPOORWEGEN ge
ven voortaan een blijvende korting
van 50 procent, aan ouders, die vier
ongehuwde kinderen beneden 21 jaar
hebben gehad.
BULGARIJE is het tweede land, dat
de Chinese „Volksrepubliek" heeft er
kend.
DE HOOGSTE KLASSEN van gym
nasia, lycea, HBS en MULO-scholen
kunnen ieder 3 candidaten aanwijzen
voor een door de KRO te organiseren
declamatie-wedstrijd (aanmelden tot
15 October) bij gelegenheid van de
Gezelle-herdenking in November '49.
DE VOLKSREPUBLIEK der Chinese
communisten heeft aan Engelend om
erkenning verzocht. Nu gaat Enge
land daarover praten met de landen
van het Gemenebest en „andere be
langhebbende mogendheden".
DE EUROPESE RAAD zal te Brussel
op 8 October haar verjaardag vieren
in het Paleis voor Schone Kunsten
te Brussel. Georges Bidault en Paul
van Zealand zullen het woord voe
ren. w
DE W.-EUROPESE ministers van Fi-
nantiën zullen op 11 en 12 October
a.s. te Parijs in conferentie bijeenko
men,
DE SCHOOLJEUGD van Mecklen
burg, vanaf de vijfde klas, moet deel'
nemen aan een opstelwedstrijd over
de Volkspolitie (om deze populair te
maken). Bijna vergaten we erbij te
schrijven dat Mecklenburg in de Sov
jetzone ligt
DE GEPENSIONEERDEN van drie
Bonden (Burgers, Militairen en Spoor-
en Tramweg) houden op 11 October
a.s. een demonstratieve vergadering
in de Haagse Dierentuin te 14.30 uur.
DRIE MAANDEN LANG zal Londen
op bevel van de Minister van Binnen
landse Zaken verstoken moeten blij
ven van alle politieke optochten. Dit
gaat voornamelijk tegen de fascist
Mosley.
DE PRACTIJKEXAMENS boekhouden
en handelscorrespondentie van de
Ned. Ass. v. Practijkexamens worden
dit jaar gehouden op 13 en 14 Dec
en vervolgens op 9, 10 en 11 Januari
1950 des avonds. De examens voor Be
drijfsadministratie op 13 en 14 Decem
ber a.s.
1MA DE overwinning van Generaal
Franco keerde „Pedro" naar de
Sowjet-Unie terug en werd een groot
man bij de geheime staatspolitie, ae
M.V.D., maar hij werd tevens secreta
ris van Manoeilski, met wie hij sinds
vele jaren bevriend was. Want Ma
noeilski, die veelal als de woordvoerder
der Sowjet Republiek Oekraine in de
vergaderingen der Verenigde Naties
optreedt, maakte vroeger ook vele rei
zen naar de West Europese landen
om daar de verschillende cqpimunisti-
sche partijleidingen de jongste voor
schriften van Moskou mee te delen.
Ernö Gerö „controleerde" Manoeilski,
en tevens alle verbindingen van de
Komintern.
De gedelegeerde uit de Westeuropese
landen waren wel op Gerö aangewezen,
hij was de enige man die op de hoogte
was van de rapporten en hij was ook
vrijwel de enige met wie de gedele
geerden konden spreken. Onder de Rus
sische leidende figuren zijn er name
lijk slechts weinigen die een of meer
dere West Europese talen machtig zijn.
Op de ambassade in den Haag zal men
bv. zelden een attaché aantreffen, die
meer dan één „vreemde" taal machtig
is.
EEN FOUCHé-FlGUUR
JIAEN VERGELIJKT Ernö Gerö te-
recht met Joseph Fouché, de man
die zowel tijdens de Franse revolutie,
als gedurende de restauratie en onder
keizer Napoleon, het politieapparaat
beheerste.
Thans is Gerö de machtigste man in
Hongarije.
In de kringen der communisten is
twijfel aan de juistheid der leerstel
lingen niet geoorloofd. Maar nog gro
ter ketterij is het wanneer men wan-
T\E berichten uit Hongarije
bevestigen dat de van-ouds
in bolsjewistische kringen be
kende ziekte „spionitis" weer
epidemisch optreedt. De lijders
aan deze ziekte zien allerwege
spionnen met 't gevolg dat er
een ondragelijke sfeer ontstaat.
Niemand vertrouwt zijn neven
man. En wie vandaag nog een
hoge post bekleedt kan morgen
voor een bloedraad worden ge
sleept.
Zo ging het Laszlo Rajk en
zijn zeven medebeklaagden, die
op dit moment misschien reeds
terechtgesteld zijn. Zoals men
weet werden zij beschuldigd
tegen het leven van Rakosi en
Ernö Gerö een aanslag beraamd
te hebben. Rakosi is de beken
de Hongaarse communist, die
bijrla twintig jaar in Hongarije
gevangen zat en, na uit de ge
vangenis bevrijd te zijn. tot de
hoogste regeringsfunctie werd
geroepen. Tengevolge van zijn
langjarige gevangenschap is Ra
kosi min of meer in zijn geest
vermogens gestoord. Hij lijdt
volgens mededelingen van Hon
gaarse handelsvertegenwoordi
gers, die niet naar Hongarije
terug willen, aan vervolgings
waanzin.
trouwen uitspreekt tegen enige leiden
de persoonlijkheid. De huidige situatie
en het wisselvallige lot, dat vele bolsje
wistische voormannen beschoren is.
maakt echter, dat het wantrouwen
weliswaar niet uitgesproken, maar des
temeer gekoesterd wordt. Alle activi
teit wordt verlamd door het feit, dat
niemand zelfstandig enige verantwoor
delijkheid waagt te aanvaarden.
De situatie wordt wellicht het best
gekarakeriseerd door de verzuchting
van een Oostenrijkse intellectueel
wiens sympathiën voor het communis
me sinds jaren bekend zijn: „Wij moe
ten misschien ons best doen het com
munisme ook in ons land te doen zege
vieren, maar daags daarna doen we
wellicht verstandig als weemigre
ren!"
rplJDENS de weekeindconferentie op
de „Hooge Vuursche" hebben de
delegaties in mondelinge verklarin
gen hun opvattingen uiteengezet en
hierbij bleek, dat zeer aanzienlijk ver
schil van mening bestond in het bij
zonder ten aanzien van het vraag
stuk der schuldenregeling.
Overeenstemming bestaat over over
name van de schulden tot op het uit
breken van de oorlog met Japan.
Over de schulden welke in generlei
verband staan met de uitgaven voor
de militaire acties in Indonesië zal,
eveneens gemakkelijk overeenstem
ming kunnen worden bereikt.
De moeilijkheden concentreren zich
echter, naar wij van republikeinse
zijde vernemen, rondom de vraag,
wat gebeuren moet met de schulden,
die voortvloeien uit deze acties.
Van republikeinse zijde heeft men
de gedachte ontwikkeld, dat ook de
door de Nederlands-Indische regering
gecreëerde interne schulden voor een
groot deel voortkomen uit de poli
tiële acties. Immers, aldus deze re
publikeinse redenering, allerlei uit
gaven b.v. voor distributie van rijst
e.d. in gebieden welke tot het de facto
gebied van de republiek behoorden
en alleen als gevolg van de acties
door de Nederlands-Indische regering
geravitailleerd moesten worden, kun
nen niet door de R.I.S. worden over
genomen aangezien deze schulden
rechtstreeks een gevolg zijn van mi
litaire acties.
Van Nederlandse zijde heeft men
toegezegd in de komende dagen het
exacte bedrag van de uitgaven voor
militaire acties over te leggen.
Naar men mag aannemen is dit het
belangrijkste geschilpunt in de finan-
ciëel-economische commissie en in
dien dit geschilpunt is opgelost zul
len de overige problemen vrij gemak
kelijk worden overwonnen.
3 Oct. 1574 voeren de watergeuzen Leiden binnen, om de inwoners der
sleutelstad van de tyrannie der Spanjaarden te bevrijden. De door de
lange belegering uitgehongerde bevolking werd op haring en wittebrood
onthaald. Jaarlijks vieren de Leidenaren met haring en wittebrood dit
heugelijke feit. Omdat de ontzetting van Leiden 375 jaar geleden is, reik
te prins Willem van Oranje „persoonlijk" aan de bevolking haring en
wittebrood uit.
TAE PROVINCIE NAPELS is na hevi-
ge stormen en slagregens geteis
terd door overstromingen van onge
kende omvang. Er zijn minstens der
tig doden te betreuren, duizenden
personen werden dakloos.
Italiaanse verkenningsvliegtuigen,
die boven het overstroomde gebied
yOLGENS betrouwbare Duitse bron de bijzonderheden uit te werken van
hebben vooraanstaande Duitse
politieke leiders uit de Sovjet-zone
een bespreking gevoerd met Sovjet-
Russische functionarissen op het Sov
jet-hoofdkwartier te Karlshorst om
'TER VOLDOENING aan zijn toezeg
ging bij de behandeling van de
Rijksbegroting voor het dienstjaar 1949
deelt de minister van O., K, en W.
o.m. het volgende over de plannen
ten aanzien van de uitbreiding van
de T. H. te Delft aan de Tweede Ka
mer mede:
Als richtlijn voor de opstelling van
de eisen voor de uitbreiding heeft ge
golden de technische hogeschool ge
schikt te maken voor een goede op
leiding van hoogstens 3500 tegelijker
tijd studerende adspiranten of een af
studeren van 500 ingenieurs per jaar,
QP WELKE WIJZE men onze sterk
gedevalueerde gulden ook bekijkt
of wendt, tegenover de lichter gede
valueerde Belgische franc is hij min
der waard geworden. Met zo'n gulden
zijn wij naar de Vlaams-Nederlandse
studiedagen over de betekenis van het
gezin in Brugge, „die Scone", getogen
Maar het loonde de moeite
De katholieke vereniging „Familie
leven" in Vlaanderen en de Katho
lieke Bond voor het gezin in Neder
land hadden de strijdkrachten voor
deze vierdaagse manifestatie ten bate
van het godsdienstig-zedelijk herstel
van het gezinsleven in Vlaanderen en
Nederland broederlijk opgebracht. De
uitwerking en de uitbouw van een
stevige en gezonde basis voor het ge
zin was de inzet van deze eerste sa
menwerking, waarop een breed-uit-
deiende gezinsactie zal moeten vol
gen. Het druk-bezochte congres van
broeders van één taal heeft de
diepste en edelste betekenis van het
hoofdthema doorschouwd: het volle
dig herstel van de christelijke huwe
lijksbeleving.
Bekende figuren uit de gezinsactie
in ons land, de heer J. M. F. van Mee
geren uit Venlo en de heer H. C. M
Wijffels waren natuurlijk van de par
tij en hebben een kernachtig woord
laten horen. De heer van Meegeren
wees op de aanslagen, die op het
gezin worden gedaan en deed een
aanval op het nieuw-malthusianisme
en andere ondermijnende bewegingen
Hij propageerde een zuivere levens
stijl en een reine gezins-atmosfeer, die
de waarden van het gezinsleven zul
len versterken en vergroten. In de-
geldig
tot
Weersverwachting,
vanavond:
Nu eti dan overdrijvende wol
kenvelden, afgewisseld door opkla
ringen. Plaatselijk ochtendmist,
droog weer. Weinig wind. Over
dag iets warmer dan gisteren.
Vandaag: zon onder 18,12 uur
Maan op 17.41 uur. Morgen: zon
op 6.46 uur. Maan onder 4.43 uur
zelfde geest sprak de heer Wijffels,
toen hij Zaterdag voor de KRO-mi-
crofoon een vraaggesprek had met
Paul de Waart en in ons land belang
stelling vroeg voor het schone werk
van de katholieke bond voor het ge
zin.
Tal van sprekers van naam uit de
beide landen hebben hun inleidin
gen gehouden.
waarbij tevens bevorderd wordt de
verdeling van de studenten over de
verschillende studierichtingen in over
eenstemming te brengen met de ver
moedelijke toekomstige behoefte.
Op de begroting 1949 zijn rees/s gel
den uitgetrokken voor de uitbreiding
van het gebouw voor scheikunde, ter
wijl ook met de uitbreiding van het
bestaande gebouw voor electro-tech-
niek en de nieuwe centrale verwar
ming voor dit gebouw in deze begro
ting is gerekend.
Op de begroting voor 1950 zal re
kening gehouden kunnen worden met:
gebouw voor werktuigbouwkunde,
scheepsbouwkunde en vliegtuigbouw-
kunde f 900.000 (2de termijn), cen
trale werkplaatsen f 500.000 (1ste ter
mijn), warmtecentrale f 500.000 (1ste
termijn), gebouw technische physica
f 300.000 (1ste termijn).
De kosten van de voorzieningen in
de eerste urgentiegroep (voor de eer
ste 5 jaar) zullen globaal ongeveer 30
millioen vragen en de inrichtingskos
ten bovendien 15 millioen.
Een schatting van de kosten voor
de overige voorzieningen is uiteraard
nog globaler: een raming van 15 mil
lioen voor bouw en inrichting zijn
gegeven om een indruk te geven van
deze kosten.
een nieuwe regering, die voor geheel
Duitsland zou gelden
Hoge Britse functionarissen ver
wachten, dat de nieuwe regering in
de komende dagen zal worden uit
geroepen.
De besprekingen werden bijge
woond door generaal Tsjoeikof, lei
der van het Sovjet-Kussisch militair
bestuur, ambassadeur Semeonof, zijn
politieke adviseur en de hoofden van
alle afdelingen van het Sovjet-Rus
sisch militair bestuur.
De nieuwe Duitse regering zou
„Duitse democratische Republiek" ge
noemd worden. Na het regelen van de
détails zou de „Volksraad" de nieuwe
regering officiëel uitroepen. De Volks
raad zou vermoedelijk deze week nog
bijeenkomen.
Tevoren zouden de Sovjets in een
proclamatie de bevoegdheden der nieu
we regering bekend maken en het
sluiten van een vredesverdrag garan
deren benevens een regeling betref
fende de door Duitsland aan de Sov
jet-Unie te verrichten herstelbetalin
gen.
U AARS(IIALK. TiTO heeft, tijdens
een noenmaal, dat eergisteren, na
afloop van uitgebreide manoeuvres
van 't Joego-Slavische leger, aan zes
honderd generaals en andere officie
ren werd aangeboden, een toespraak
gehouden, waarin hjj verklaarde dat
het leger gereed stond om „Joego-SIa-
vië tot de laatste ademtocht van zijn
strijders en ongeacht het tijdstip,
waarop een eventuele aanval zou wor
den uitgevoerd, te verdedigen".
van 2500 vierkante kilometers in Z.-
Italië gecirkeld hadden, meldden, dat
zij vele mensen op de daken der hui
zen hadden gezien, die met de armen
zwaaiend om hulp riepen.
In Benevento op 65 km. van Napels
zijn tenminste 1500 mensen dakloos.
Delen van de stad staan 10 meter diep
onder water.
De overstroming, heeft ook grote
schade aan de oogst aangericht.
In Nocera bij Salerno werd een
overvolle bioscoop door het water
verrast. Er ontstond paniek, waarbij
tenminste drie kinderen en een man
werden gedood.
Functionarissen verklaarden giste
ren, dat het waterpeil snel zakt. Het
reddingswerk wordt met de grootste
energie aangepakt. Het wordt echter
door de ontredderde verbindingsmid
delen bemoeilijkt.
De schade in het gebied van Nocera
wordt op 5 millioen gulden geschat.
Z. H. de Paus heeft telefonisch op
dracht gegeven, met spoed voedsel en
geneesmiddelen uit de voorraad van
hcj Vaticaan naar het overstroomde
gebied te zenden.
Het Italiaanse kabinet heeft tijdens
een speciale zitting besloten een be
drag van vijftig millioen lire beschik
baar te stellen voor het verlenen van
hulp aan de door overstromingen ge
teisterde gebieden. De regering besloot
ook uitgebreide schema's op te stel
len voor het verlenen van hulp aan
de boeren, wier boerderijen en te
velde staande gewassen door de over
stromingen zijn weggevaagd.
Leger, politie en brandweer wer
ken samen om de slachtoffers van le
vensmiddelen medicijnen en drink
water te voorzien. Er wordt vooral
naar gestreefd de slachtoffers van
drinkwater te voorzien, om het ge
vaar voor het uitbreken van epide
mische ziekten te verminderen.
rpHANS is het reeds zover geko-
komen", aldus schrijft Mgr.
Théas, bisschop van Tarbes en Lour
des, „dat in sommige winkels van
Lourdes stukjes zeep, bonbons of eau
de cologne worden verkocht, die wa
ter uit de grot bevatten. Wij kunnen
deze handelwijze van sommige za
kenlieden absoluut niet goedkeuren",
zo vervolgt de bisschop, „want zij la
ten door een dergelijke verkoop dui
delijk blijken, dat het hun alleen er
om te doen is geld te verdienen. De
goede naam van Lourdes wordt hier
door in ernstige mate geschonden".
yAN DAG TOT DAG krijgt de zaak Schallenberg meer vertakkingen. In
•liverse steden van het land zijn nu onderzoekingen gaande, die alle dit
gemeen hebben, dat ze de figuur van Schallenberg raken, aldus schrijft de
Volkskrant. In Utrecht heeft de justitie zich in het bijzonder bezig gehou
den met de diverse phases van de effecten-transactie, die Schallenberg in
de waan brachten dat hij een deel van het verdwenen millioenen-vermogen
van Mucke op het spoor was. Een van de personen betrokken bij deze handel
die trouwens ook in het bezit was van een lange lijst van effecten Is thans
in arrest gesteld. Met hem als uitgangspunt kan men een deel van de keten
opbouwen.
■yyOENSDAG a.s. zal de Stichting
van de Arbeid te Breda verga'
deren met vertegenwoordigers van
Belgische grensarbeiders en Neder
landse werkgevers, teneinde de be
slissing van de Nederlandse regering
te bespreken over de Vrijdag in Bre
da bereikte voorlopige overeenkomst
inzake de moeilijkheden voor de Bel
gische grensarbeiders ontstaan door
het verschil in devaluatiepeil tussen
de Belgische franc en de gulden. Ook
zullen de maatregelen worden onder
zocht, die genomen dienen te wor
den ten aanzien van de sociale ver
zekering der grensarbeiders.
F4EN kleine koopman (oud-politiek
delinquent) beweerde vijf ton ef
fecten te koop te hebben. Hij kwam
met deze bewering bij een zakenre
latie (eveneens een Utrechts ex-po-
htieke delinquent), die onmiddellijk
belangstelling had en zich wendde tot
de procuratiehouder van „me Ko",
ee** Utrechts industriëel. Die procu
ratiehouder had toezicht op de ex-
politieke delinquent en hield diens
boeken bij. De kapitaalkrachtige in
dustrieel ging met het verhaal van
zijn procuratiehouder naar Schallen-
berg, die bij een van zijn vele kar
weitjes op zoek was naar het verdwe
nen vermogen van de Duitser Mucke.
Toen Schallenberg het verhaal hoor
de, dacht hij op het goede spoor te
zijn.
/"^M te bewijzen dat er inderdaad
effecten waren, wilde Schallen
berg eerst effecten zien Via indus-
trieel-procuratiehouder-zakenrelatie
kreeg de kleine koopman opdracht
stukken als bewijs te leveren. Er kwa
men toen zeven effecten voor de dag
Schallenberg heeft ze niet alleen ge
zien, maar laten copiëren en op echt
heid getoetst. Het zijn deze effecten
waarvan in de Volkskrant van Don
derdag sprake was:
„De Zaterdag voor hij stierf had
Schallenberg in de serre van zijn huis
twee aandelen in zijn hand die hij zei
te moeten doorgeven en ze te laten
controleren op hun echtheid. Hij heeft
toen gezegd: „Als het me lukt de aan
delen die nu nog ondergronds zitten,
boven te brengen, zit er voor mij
wat aan. Wel moet ik de aanbreng-
provisie van tien procent met ande
ren delen".
De roemruchte Bijzondere Brigade
van de CCD in Brabant is deze trans
actie ergens bij het onderzoek naar
een smokkel-affaire op het spoor ge
komen. De officier van justitie heeft
deze effectenhandel in korte t(jd tot
op de voet uitgezocht. Hij heeft de
koopman, die de effecten te koop aan
bood, in hechtenis laten nemen. Deze
man weigert echter hoe dan ook te
zeggen hoe hij aan de effecten zou
komen. Er is echter bij zijn arrestatie
een lijst op hem gevonden, waarop
alle effecten waren geregistreerd. Het
is echter nog niet na te gaan of deze
stukken uit het bezit van Mucke wa
ren (en Schallenberg dus op het goe
de spoor was) of dat zij uit Joods
bezit of van elders stammen. Dit is
moeilijk, omdat Mucke's vermogen
grotendeels „ondergronds" zat.
Bij dit justitie-onderzoek zijn de
partijen er van op de hoogte geko
men, dat de transactie aan de politie
bekend was.
De industrieel waarschuwde Schal
lenberg weer en liet hem weten, dat
de ontmoeting in Den Haag op „neu
traal" terrein niet door zou gaan, want
de justitie wist naar wie de effecten
in Den Haag zouden gaan. Schallen-
berg's ontmoeting ging niet door. Dat
was één dag voor zijn „zelfmoord"
(zoals 'de Haagse politie zegt).
HIJ HAD ZE NIET.
TTOE kwam de koopman, die nu in
hechtenis zit, aan de effecten?
Schallenberg, die dacht dat ze uit het
vermogen van Mucke waren, had de
volgende theorie: Hij had aan het
hoofd van de groep „Margriet" mr.
J. van Wermesslager van Sparwoude
medegedeeld, dat bij de inval na de
bevrijding in de villa van dr. Mucke
in Zeist een brandkast met een groot
kapitaal over het hoofd is gezien.
Schallenberg vermoedde, dat de koop
man, die aan de procuratiehouder had
gezegd, dat hij de effecten kon kopen
deze zelf uit de brandkast gestolen
had.
Dit kan echter niet, omdat de koop
man tot na de bevrijding in Zweden
zat. De procuratiehouder, die de boe
ken van de zakenrelatie nakeek, wist
dat deze niet genoeg geld had om de
effecten te kopen. Om de man uit de
tent te lokken, werd gezegd: koop die
effecten nu maar, je doet er een goed
werk mee, en je krijgt er een belo
ning van tien mille voor.
Men dacht dat hjj de effecten voor
deze beloning zou spuien. Maar dat
kon niet. De man had ze inderdaad
niet, moest ze van de koopman kopen
die contant geld vroeg.
Hoe belangwekkend deze gang van
zaken ook geweest is voor Schallen
berg, en hoe vreemd het ook is, dat
hij net de dag na de mislukte trans
actie verdronken is, staat het voor
geen van de vele politiemenseji die
deze zaak onderzoeken, vast dat dit
deel van Schallenberg's activiteit tot
zijn dood heeft geleid. Schallenberg
was een zeer veelzijdig man, en uit
de aantekeningen gevonden in zijn
notitie-boekje, die vele van de hier
verhaalde gebeurtenissen ondersteu
nen, is gebleken dat hij met vele po
litie- en spionnage-zaken te maken
had. Elk van deze zaken kan de sleu
tel vormen tot de plotselinge dood
van Schallenberg, die de Haagse po
litie met bewonderenswaardige hard
nekkigheid zelfmoord blijft noemen.
(Van onze onderwijsmedewerker)
yEN DAGBLAD heb ik nooit de
meest geschikte plaats gevonden
om te schrijven over sexuele vraag
stukken. Het is trouwens merkwaar
dig, dat het totale sexuele probleem
enige tijd lang tientallen pennen in
beweging heeft gehouden en nu weer,
ongetwijfeld slechts tijdelijk, naar 'n
verdere achtergrond is getreden.
Ook nu nog zou ik deze vraagstuk
ken onaangeroerd gelaten hebben, als
ik niet dezer dagen een voorval had
meegemaakt, dat heel sterk mijn aan
dacht trok.
Ik had de ouders van een scholier
er op attent moeten maken, dat ik in
zijn boekentas een onfraai tijdschrift
je had ontdekt. Door toevallige om
standigheden was destijds mijn ge
sprek met de ouders heel kort ge
weest, maar ik had de indruk, dat zij
de kwestie serieus wilden aanpakken,
dus was ik gerustgesteld naar huis
gegaan.
De vacantie had het hele geval vrij
wel uit mijn herinnering gevaagd,
toen ik deze week de moeder van de
betreffend^ scholier sprak. Blijkbaar
was het niet haar plan geweest, die
kwestie van vóór de vacantie nog
eens aan te roeren, maar zo onder het
praten bemerkte ik toch wel, dat van
de vroeger beloofde serieuze behan
deling weinig terecht gekomen was.
Tenslotte kwam het verhaal dan toch
voor den dag.
T>E MOEDER had met haar man de
kwestie ernstig besproken en zij
waren tot de slotsom gekomen, dat
het tijd was om aan hun jongen eni
ge voorlichting' te geven. Beiden wa
ren er echter een beetje huiverig voor
en juist in die tijd viel hun oog op
een practische uitgave, die in een
verzameling van kleine vouwblaadjes
een fraaie en werkelijk fijne uiteenzet
ting gaf van de onderhavige stof.
Welnu, de uitgave was gekocht en
het eerste blaadje was de jongeman
ter hand gesteld met de boodschap,
dat hij dat maar eens aandachtig le
zen moest. Zo waren er nog meer
blaadjes gevolgd, totdat de ontstelde
ouders de ontdekking deden, dat hun
jongen de blaadjes deed circuleren
onder een aantal vriendjes en zich
samen met hen over de inhoud vro
lijk maakte.
Nu hadden de ouders gemeend, de
zaak zo tactisch en deskundig aan
te pakken en ziedaar het resultaat,
VjIT VERHAAL, ik gaf het met op
zet ietwat uitvoerig, heeft mij een
ding nog eens ten overvloede duide
lijk gemaakt en dat wil ik hier met
ale ernst naar voren brengen.
Kinderen opvoeden heeft bij te ve
len van ons de betekenis gekregen
van kinderen voeden, kleden en groot
brengen. In de loop van die jaren ont
moet men enige moeilijkheden, zoals
luiers, mazelen, huiswerk en voor
lichting. En omdat men over die voor
lichting nogal eens wat hoort en leest,
is men er in geslaagd voor die belem
mering, een afdoende oplossing te vin
den: een boekje. Zoals bij een ziekte
een drankje hoort ,zo behoort mis
schien over enige jaren steevast een
boekje bij de voorlichting. Maar hier
ligt 'n grote vergissing. Het gaat niet
aan om jarenlang in het bijzijn van
kinderen grapjes en ppmerkingen te
maken, waarmee heilige dingen ge
raakt worden. Het gaat niet aan van
uw gezinsleven een nu eens amusante,
dan weer knorrige samenwoning te
maken en een opkomende sexuele
vraag van uw kind met een boekje
te bedekken. Met alle respect voor
de prachtige handleidingen, zij geven
slechts aanduidingen en hulpmidde
len.
Het sexuele vraagstuk, evenals alle
andere problemen en mysteries in 't
kinderleven, zijn slechts op te lossen
in de koestering van een warm gevoel
van saamhorig vertrouwen. Zelfs het
prachtigst geschreven voorlichtings
boekje kan aan uw kind niet de ge
heiligde sfeer geven van een gesprek
met vader of moeder. En meer nog:
wanneer de dagelijkse practijk en
sfeer van het gezinsleven, geen eer
bied ademt voor de dingen, die wij
ons kind per vouwblaadje willen diets
maken, dan zijn we op de verkeerde
weg.
2JIJ, die schrijven over voorlichting
lijken mij vaak zo idealistisch.
Wie om zich heen de vele gezinnen
ziet, waar met alle goede bedoeling
toch niet meer dan de sfeer van een
familie-pension hangt, wie de ver
vreemding ziet, waarmee velen bin
nen hun gezin langs elkaar heen le
ven, die zal erkennen, dat een win
kel vol handleidingen geen oplossing
biedt voor het voorlichtingsprobleem.
Alleen het gezonde, katholieke gezin
met een ware geloofspractijk biedt ons
de oplossing. In ieder ander milieu
klinkt een woord van heilige geheim
nis als een schietgebed in een cock
tail-bar.
BESTELAUTO OVER DE KOP
Maandagmiddag omstreeks half
2 reed een bestelauto van de N.V.
Noord Hollandse Margarinefabrie-
ken van Sluiskil ln de richting
Axel. Doordat de wagen voor een
tegenligger moest uitwijken, kwam
hij met zijn rechtervoorwiel ln 'n
put van de weg terecht, waardoor
de bestuurder de macht over het
stuur verloor, de auto zig-zag over
de weg ging en tweemaal over de
kop sloeg. Precies aan de kant van
het kanaal bleef de wagen liggen.
De carrosserie werd totaal ver
nield, terwijl de chauffeur geen
letsel opliep. De rijkspolitie, die
onmiddellijk aanwezig was, stelt 'n
onderzoek in.