Vanmiddag devaluatie-verklaring van
minister Lieftinck
Is 13 nu toch 'n ongeluksgetal
Nog geen overeenstemming
bereikt over de Unie
Wie devalueert er en wie niet?
Scherpe controle
Halsoverkop terug
Hei onver
mijdelijke
Hoeveel zal onze gulden Sn waarde verminderen
Verbod om prijzen te verhogen
Weinig verandering
235 personen gedood bij
ramp van de „Noronic"
Vader var. 6 kinderen
gedood door mijn
Voor-Unie op Benelux
op 1 November
Geen prijsval voor
aardappelen
De „grote drie" zitten
in een melkoorlog
Wel nader tot elkaar
gekomen
Spoorkaartjes niet
verder dan tot de grens
WAT DEVALUATIE NU FEITELIJK BETEKENT
EEN BESLUIT, DAT STAAT EN GEZIN
VOOR VEEL PROBLEMEN KAN STELLEN
Een vergelijking, die
niet opgaat
De meest besproken
man ter wereld
Minister Teulings
benoemd
VIJFDE JAARGANG No. 1488
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlantfla.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda.
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini-
stralie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts.
C. J. v. Hootegem. A. E. Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M. Mes, Mr. H. B l.de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
«xrlaneen af te geven, worden vernietigd.
DE DEVALUATIE van het Engelse pond houdt de hele
wereld bezig, ofschoon insiders deze stap al een tijd lang
onontkoombaar achtten. Waarom die bizonder grote belang
stelling voor het Engelse pond, zal men vragen. Het ant
woord daarop is heel eenvoudigdoor de jaren heen is
Londen het belangrijkste centrum van de internationale
handel geweesthet pond had dus grote zeggingskracht in
de wereld. Vandaar dan ook, dat nu het pond is gedeva
lueerd, een hele serie andere betalingsmiddelen diezelfde
weg zijn opgegaan of zullen gaan. Ook de Nederlandse gul
den. Dat staat wel vast. De vraag is echter, in welke mate
de gulden zal devalueren. Er gaan geruchten, die uiteen
lopen van 20 tot 30%. Maar het juiste zullen wij vandaag
te weten komen. Want minister Lieftinck zal hedenmid
dag onmiddellijk na de indiening van de rijksbegroting in
de Kamer, een verklaring afleggen. Bovendien zal de
minister hedenavond om 20.05 uur over beide Nederlandse
radiozenders zich met een toespraak tot het Nederlandse
volk richten, precies zoals zijn Engelse collega Cripps dat
Zondagavond heeft gedaan.
riE EERSTE VRAAG, die uiteraard
opkomt is of door de devaluatie
onze prijzen omhoog zullen vliegen.
Misschien dat minister Lieftinck daar
over vandaag ook meer zal vertel
len, of ander zal het de allernaaste
toekomst toch moeten leren. In ieder
geval is het op het ogenblik zo, dat
er een prijs-stop is afgekondigd.
In de Nederlandse Staatscourant
van heden wordt een beschikking ge
publiceerd, ondertekend door de mi
nisters van Economische Zaken, van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening en van Verkeer en Water
staat.
Op grond van deze beschikking is
het niet geoorloofd de prijzen van
goederen en diensten, waarvoor de
prijsbeheersing was opgeheven, te
verhogen boven het niveau, dat op
17 September algemeen gebruikelijk
was. Dat wil dus zeggen, dat de
genen, die goederen verkopen of te
koop aanbieden geen hogere prijzen
mogen berekenen, dan zij op 17
September deden. Degenen, die af
gaand op geruchten van devaluatie
hun prijzen reeds hebben verhoogd,
zullen deze dienovereenkomstig
moeten verlagen.
Voor de niet in prijs vrijgelaten goe
deren blijven uiteraard de bestaande
Prol Mr. P. Lieftinck
voorschriften van kracht. De con
trole op de prijzen zal over het ge
hele gebied voorlopig worden ver
scherpt.
NIEUW OVERLEG.
MAANDAGMIDDAG droeg de huidi
ge rector magnificus, prof. mr. J. W.
G. P. Jurgens in de aula der R. K.
Universiteit te Nijmegen het recto
raat over aan zijn opvolger prof. dr.
H. H. Jansen.
DE PLAATSVERVANGERS van de
ministers van Buitenlandse Zaken der
Grote Vier komen Donderdag te New-
York weer bijeen om de besprekingen
over 't verdrag met Oostenrijk voort
te zetten.
ALIMIN. de bekende republikeinse
communistische leider, zou volgens 't
Chinese blad „Sin Po" nog in leven
zijn en wel „ergens bij Djokjakarta".
BIJ K. B. is tot voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal,
voor de zitting, welke zal aanvangen
op de 20ste September, benoemd prof.
mr. R. Kranenburg, lid dier Kamer.
PRINS BERNHARD moet wegens ti
maagaandoening enige dagen het bed1
houden.
DE VOORZITTER van het college
van curatoren der R. K. Universi
teit, dr. W A. Boekelman, is wegens
hoge leeftijd afgetreden en als zo
danig opgevolgd door minister van
Schaik.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Ko-
ta Inten 16-9 van Aden, Waterman
21-9 te Bizerta verwacht. Zuiderkruis
16-9 van Batavia naar Rotterdam.
HEEL Oberammergau werkt weer
mede aan de uitgebreide voorberei
dingen voor de Passiespelen van 1950
Men verwacht, dat zeer vele buiten
landers, vooral Amerikanen, de Pas
siespelen zullen bijwonen.
ACHTTIEN MENSEN zijn omgeko
men in een Halifax van de Franse
luchtmacht, die bij landing te Braz
zaville in Frans equatoriaal Afrika in
brand vloog.
IN DOORGAANS goed ingelichte
Londense kringen wordt vernomen,
dat de eerstkomende vergadering der
ministers van Buitenlandse Zaken
van het Pact van Brussel waarschijn
lijk einde October of begin Novem
ber gehouden zal worden.
Weersverwachting, geldig tot
Dinsdagavond:
Na het optrekken van de plaat-
selijk aanwezige ochtendmist, ver
anderlijke bewolking en overwe
gend droog weef. Zwakke of ma
tige wind uit Noordelyke rich
tingen. Weinig verandering in
temperatuur.
Heden: zon onder 18.45 uur.
Maan onder 18,20 uur. Woensdag:
zon op 6.23 uur. Maan op 4,30
uur.
rpEN AANZIEN van de eventuele
komende prijsstijging heeft het
N.V.V. zich tot de ministerraad ge
wend en de suggestie gelanceerd, dat
voorzover de guldensprijzen der uit
de niet devaluerende landen te im
porteren goederen, die vanzelfspre
kend zullen stijgen, van onmiddellijke
invloed zijn op de kosten van het le
vensonderhoud, deze prijsstijging voor
lopig door subsidiëring dient te wor
den opgevangen. Met name granen,
veevoeder, e.d.
Bij de regering wordt erop aange
drongen om het overleg over huren,
subsidies belastingen, lonen en prij
zen in het kader van de nieuw ont
stane situatie te plaatsen en daartoe
de desbetreffende overleginstantie met
spoed bijeen te roepen.
Ook het bestuur van dc K. A. B. is
van oordeel dat het overleg met de
regering inzake het loon- en prijs
beleid, gegeven de nieuwe situatie,
dient te worden opgeschort totdat ten
aanzien van de devaluatie en de ge
volgen daarvan, met name voor het
levenspeil der arbeiders klaarheid is
verkregen.
WAT DOET BELGIE?
OELGIE behoort tot de gelukkige
lande*?, die niet behoeven te de
valueren, het heeft een zgn. harde
valuta. Het is echter een vraag, of
België desondanks toch niet tot een
zekere mater van devaluatie zal moe
ten overgaan. Wij hoorden tenminste
het hardnekkige gerucht, dat er van
Nederlandse zijde omtrent een en an
der gisteren nog overleg gepleegd is
met Brussel. Want een feit is het, dat
de Benelux in gevaar kan komen in
dien België niet een duit in het zak
je doet.
Zeer terecht heeft de Belgische
eerste minister. Gaston Ey/;k/3ns,
gisteren dan ook verklaard op een
persconferentie, dat devaluatie van
de gulden het gehele aspect van de
handelsstroming tussen Nederland
en België zal veranderen en ook de
moeilykheden die thans al onder
vonden worden bij de Benelux zou
den een wijziging ondergaan.
De concurrehtiekracht van Neder
land zou toenemen. Tot nu toe had
Nederland een tekort op zijn han
dels- en betalingsbalans ten aanzien
van België, doch deze positie zou een
ingrijpende wijziging ondergaan en
de problemen ten aanzien van de vor
ming van een economische Unie zou
den heel anders komen te liggen.
Daarom zal de Belgische regering
deze week een herwaardering van de
franc onder ogen zien.
In een officiëel communiqué maakt
de Belgische regering bekend, dat in
verband met de devaluatie van het
Engelse pond, de uitgifte van bepaal
de invoervergunningen zal worden
opgeschort totdat een studie 'is ge
maakt van de door de herwaardering
ontstane nieuwe toestand in het han
delsverkeer.
DE INDONESISCHE GULDEN
TN BANKKRINGEN in Batavia ver-
wacht men, dat de Nederlandse
gulden en de Indonesische gulden hun
onderlinge pariteit zullen handhaven.
Sluiting van banken en spaarban
ken ligt niet in de bedoeling, doch,
in afwachting van een definitieve
bepaling van het standpunt der Indo
nesische regering, zal het deviezen-
fonds voor Indonesië tijdelijk alle
wisseltransacties met het buitenland
stopzetten.
Het bestuur van de Nederlandse
Antillen heeft met betrekking tot de
devaluatie van het pond sterling en
een eventuele devaluatie van de Ne
derlandse gulden zijn houding nog niet
bepaald.
STRENGE BERUSTING.
TYE BRITSE PERS heeft over het
algemeen het nieuws van de de
valuatie met strenge berusting ontvan
gen. Er valt een sterke onderstroom
waar te nemen van gedachten, dat
dit geen fundamentele oplossing is
en dat Engeland de politiek van hard
werken en bezuinigen moet voort
zetten.
De „Financial Times" schrijft: „De
noodzakelijkheid van bezuiniging op
de regeringsuitgaven is thans groter,
niet kleiner, geworden, evenals die
tot beperking van niet-noodzakelijke
invoer, tot beperking van al te groot
se programma's voor investering in
kapitaalgoederen en tot doeltreffen
de stimulansen voor de export naar
het dollargebicd.
En Reuter schrijft: Door verminde
ring van de waarde van het pond
sterling hoopt Engeland, dat Ameri
kaanse en andere kopers met „harde
valuta" de Britse producten goedko
per zullen vinden dan op het ogen
blik en daarom er meer van zullen
kopen.
Logisch is het echter, dat de pil
van de onmiddellijke stijging van
de broodprijs bitter smaakt. Zo bit
ter, dat de vakbondleiders nog heel
wat moeilijkheden verwachten.
„SPOEDIGE STIJGING".
ONIJDER, de Amerikaanse minister
van Financiën, heeft verklaard,
dat de devaluatie van het pond ster
ling „een spoedig stijging" van de
Britse hulpbronnen, in dollars ge
waardeerd ten gevolge zal hebben.
■yOLGENS de jongste berichten De-
vonden zich aan boord van het
in brand gevlogen Canadese ss „No
ronic" 685 personen. 450 hebben de
ramp overleefd.
Er zijn tot dusverre 118 lijken ge
borgen, zodat er nog 117 personen
worden vermist. Men vreest, dat er
zich nog lijken van slachtoffers op
de beide benedendekken van het
schip bevinden, die tot dusverre nog
niet door de redders konden wor
den bereikt.
Tot dusverre konden de stoffelijke
overschotten van slechts 35 omgeko
menen worden geidentificeerd.
AM HALF TWEE gisterenmiddag is
Roermond opgeschrikt door een
hevige ontploffing aan de Minder
broedersingel. Daar waren twee stads-
arbeiders in een der plantsoenen aan
het werk met het herstelvan een
der grasperken.
Toen een der arbeiders met een
zodenklopper het grasveld egaliseer
de. is een nog in de grond verborgen
mijn tot explosie gekomen. De ar
beider is op slag gedood.
Het slachtoffer was vader van zes
kinderen.
yiJFTIEN OCTOBER wordt te Lu
xemburg een vergadering gehou
den van ministers der Beneluxlan-
den. Dit betekent, volgens minister
Gaston Eyskens, dat de voor-unie op
1 November van kracht zal worden.
België heeft het initiatief genomen
tot deze bijeenkomst.
TTIT THANS beschikbare gegevens
omtrent de aardappelsituatie kan
geconcludeerd worden, dat dit jaar
geen enkele aanleiding bestaat tot
enige prijsval voor aardappelen. De
akkerbouwcommissie van de stich
ting voor de landbouw kwam tot de
ze conclusie en voegt hieraan toe, dat
de prijs zich haars inziens op een
redelijk peil zal handhaven.
ttONDERDEN gejaagde Britse
toeristen belegerden gisteren
banken en rcisbureaux in België
Zwitserland, Frankrijk en Italië
met reischèques, die plotseling
een derde minder waard waren
geworden. Maar de banken waren
gesloten en de reisbureaux kon
den niet helpen. Vele Britten be
schikten niet meer over middelen
om hun hotelrekening te betalen.
Sommigen konden zelfs geen lunch
meer bekostigen.
Het Franse ministerie van Fi
nanciën heeft ter tegemoetkoming
toestemming gegeven, dat de ban
ken vanmiddag aan elke buiten
landse toerist 10.000 francs uitbe
talen tegen de oude wisselkoers.
De trek terug naar Engeland is
al begonnen. Talrijke auto's met
„G.B."-borden zijn Parijs al gepas
seerd op weg naar de Kanaalha
vens.
In Zwitserse regeringskringen
vreest men dat een dodelijke slag
aan het toeristenverkeer is toe
gebracht.
TYE MELKAANVOER naar de drie
grote steden in het Westen van
ons land dreigt in de komende dagen
gestagneerd te worden. Dit is een ge
volg van strubbelingen tussen de
„melkinkoop vereniging" in het Wes
ten van het land en diverse fabrie
ken in gebieden, waar voldoende melk
voor verkoop naar elders beschik
baar is. Naar schatting zal in de grote
steden in de komende dagen twintig
tot dertig procent melk minder te
koop zijn, dan doorgaans het geval is
Hoe lang deze situatie zal duren, is
niet te voorzien. De inkoopvereniging
zal voor de komende 4 dagen 3.5
millioen liter te kort komen. De
voorraden melkpoeder zijn geblok
keerd voor de winter.
Veel gedrang vóór maar niet in de Amsterdamse Effectenbeurs, want zij
is gesloten.
(Van onze speciale verslaggever).
QFSCHOON de uitslag van de be
sprekingen op de top van een
Ardennenheuvel in de buurt van
Namen gedurende het afgelopA
weekend door de leidende figuren
van de R. T. C. niet wordt bekend
gemaakt toch kunnen we uit bevoeg
de bron melden, dat de besprekin
gen over de Unie, die het belang
rijkste punt van de agenda vorm
den, niet tot het gewenste resul
taat hebben geleid. Met name is
men het niet eens kunnen worden,
over wezen en positie van het hoofd
van de Unie. De voorstellen van de
Unci hebben de partijen slechts iets
T~)E MONETAIRE OPERATIES, die tijdens het afgelopen weekeinde zijn
aangekondigd of doorgevoerd en hun weerslag op monetair gebied even
als op het beursleven hebben kunnen als volgt worden samengevat:
Frankrijk: Na lange kabinetsbesprekingen is de Franse franc gedevalu
eerd van 330 tot 350 francs per dollar. De koers van het pond sterling is
gewijzigd van 1.097 in 980 francs.
Groot-Brittannië: Devaluatie met 30.5 pet. Nieuwe dollarkoers: 2.80 voor
een pond sterling. Effectenbeurs gesloten.
Egypte: Een devaluatie met 30.5 pet. is aangekondigd. De banken waren
Maandag gesloten.
Nieuw-Zeeland: Devaluatie met 30.5 pet.
Australië: Devaluatie met 30.5 pet. Banken normaal geopend.
Zuid-Afrika: Devaluatie met 30.5 pet.
Indië: Devaluatie met 21 pet. De banken zullen drie dagen gesloten
blijven.
Birma: Devaluatie met 30.5 pet. Nieuwe koers van de Birmaanse roepij:
46 voor een Amerikaanse dollar.
Canada: Mogelijke devaluatie met 10 pet. ten aanzien van de dollar.
Alle deviezenhandel tot 20 September verboden.
Denemarken: Devaluatie met 30.5 pet. Effectenbeurs Maandag gesloten.
West-Duitsland: Devaluatie in het vooruitzicht.
België: Geen devaluatie overwogen.
Finland: Devaluatie met handhaving van de pondkoers. Nieuwe koers
van de dollar: 231 mark.
Griekenland: Devaluatie verwacht. Banken en beurs gesloten.
Nederland: Devaluatie van de gulden zal heden officiëel worden bekend
gemaakt. Beurs Maandag en Dinsdag gesloten. Alle deviezenhandel voorlopig
verboden.
Ierland: Devaluatie met 30.5 pet.
Italië: De huidige regeling, waarbij de officiële koers van de lire geba
seerd wordt op de koers van de dollar op de vrije valutamarkt in Italië, zal
worden bestendigd, aldus heeft de Italiaanse regering gisterenavond bekend
gemaakt. Op grond van deze bekendmaking kan een formele devaluatie van
de lire voorlopig als uitgesloten worden beschouwd.
Israël: Devaluatie met 30.5 pet.
Zweden: Devaluatie ten opzichte van dr'.lar van 3.60 tot 5,18 kronen.
Wisselkoers tussen Kroon en Pond blijft onveranderd.
Zwitserland: Geen wijzigingen in het vooruitzicht.
Noorwegen: Devaluatie met 30.5 pet.
Turkije: Geen wijziging.
Japan: Geen wijziging overwogen.
IJsland: Zal devalueren.
nader tot elkaar gebracht, zodat
tenminste in Den Haag weer verder
kan worden geconfereerd.
Overigens heeft men er daar in het
Belgische chateau nogal hinder van
gehad, dat men niet kon beschikken
over deskundigen en adviseurs, zo
dat men diverse voorstellen niet van
alle kanten kon wikken en wegen.
We vernemen, dat Hatta op Woensdag
a.s. de Republikeinse delegatie vol
tallig zal bijeenroepen, om te zeggen,
hoe de stand van zaken precies is.
Dit houdt verband met het Republi
keins verlangen, dat tenminsten. de
20ste September bepaalde resultaten
geboekt moeten zijn. Een balans over
het resultaat van de besprekingen in
België maken inmiddels de delega
ties op, nadat zij door hun prominen
ten, die ginds bijeen waren, een en
ander met hen hebben besproken.
Voorts vernemen we, dat de stand
van zaken niet van die aard is, dat
over naar huis gaan wordt gedacht,
In de helft van de vorige week ston
den de papieren slechter dan op het
ogenblik. Men betreurt het, dat de
verwachting om tussen 15 en 20 Sept.
in een plenaire zitting bepaalde re
sultaten openlijk vast te stellen, niet
in vervuRing is gegaan.
„We kunnen echter beter nu wat
vechten dan later", zo verklaarde on
ze zegsman en we hopen nog steeds
eind October klaar te komen. Maar
die datum hebben we ons dan ook
gesteld".
XJET ONVERMIJDELIJKE is ge
schied. Het pond sterling, de
gulden en verschillende andere W.
Europese valuta's devalueren ten
opzichte van de dollar. Alle man
moedige verzekeringen van bepaal
de schatkistbewaarders, dat men
daartoe nooit zou overgaan, zijn door
de harde noodzaak omvergeworpen.
Evenals in 1936 Colijn besliste
woord: „Wij zijn geen muntverval
sers".... Het beste zou eigenlijk
maar zijn, er zo weinig mogelijk
praat over te maken en zonder meer
over te gaan tot de orde van de dag.
.Harder en intensiever werken".
Doch de praat komt er toch. Over
vloedig en verwarrend. Daaraan is
nu eenmaal niets te doen. We moes
ten echter dit met elkaar afspreken:
Niet zenuwachtig worden! De ge
vreesde kwade gevolgen zullen heus
zo kwaad niet zijn. De verhoopte
goede gevolgen kunnen best mee
vallen. Aan de regering kan niet
verweten worden, dat het zover
kwam. Van haar mag echter wel
geëist worden, dat ze goede en kwa
de gevolgen zo rechtvaardig moge
lijk over de verschillende bevol
kingsgroepen „uitsmeert". De ver
houding tussen lonen en prijzen mag
niet scheef getrokken worden. De
afgekondigde prijsstop toont trou
wens reeds aan, dat de regering in
dit opzicht niet stil wil zitten. Ook
achten we het van het hoogste be
lang, dat voorts de Beneluxgedachte
niet zou verzinken in een ravijn,
doordat Nederland en België op mo
netair gebied geheel andere wegen
zouden inslaan. We vertrouwen vast
dat het Nederlandse besluit slechts
is genomen na grondig overleg met
Brussel. Er waren al monetaire
spanningen tussen gulden en franc,
getuige het bestaan van twee koer
sen: de officiële en de zwarte. Het
beste zou zijn, als die spanning kon
worden opgeheven.
Doch we wachten nog op offici
ële mededelingen van minister Lief
tinck. Morgen kunnen we beter
oordelen.
En laten we nog eens met elkaar
afspreken: Niet zenuwachtig wor
den?'I
TJEIZIGERS, die gisteren vanuit
Roosendaal naar het buiten
land wilden, konden aan de loket
ten slechts plaatsbewijzen krijgen
tot aan de- grensplaats Esschen en
een dergelyke maatregel, bij dienst
order van de Directie van de N.S.
te Utrecht nog Zondagavond tele
grafisch rondgezonden, gold voor 'i
gehele land.
Natuurlijk was dit een handicap
voor de talrijke reizigers, die van
Roosendaal Uit regelmatig naar Bel
gië vv. gaan. De betrokkenen moes
ten zich aan de grens verder maar
op de een of andere manier zien te
behelpen, hetgeen vanzelfsprekend
weer extra besognes opleverde.
De Spoorwegen, men zal dit bij na
der inzien wel begrijpen, konden we
gens het ontbreken van een koers
de beurzen zijn immers gesloten
geen geldswaarden omrekenen en
derhalve ook geen plaatsbewijzen
voor het buitenland verstrekken. Ook
vandaag zal dit nog niet mogelijk
zijn, doch als de regering haar stand
punt ten aanzien van de devaluatie
heeft bepaald vandaag in de Troon
rede? zullen de N. S. uiteraard
met de bekende service weer onmid
dellijk ten dienste van het reizende
publiek staan. Men geve dus de N.S
van een en ander niet de schuld: het
geldt hier een kwestie van over
macht.
(Van een bijzondere medewerker).
I^U DAN NA LANGDURIGE ONZEKERHEID eindelijk in vele landen tot
devaluatie is besloten en het zeker is geworden, dat ook Nederland daar
toe zal overgaan, is het interessant om na te gaan, wat dit eigenlijk bete
kent en welke gevolgen een devaluatie veroorzaakt.
Eigenlijk is de betekenis zeer eenvoudig, als men duidelijk zich voor
ogen houdt, dat devaluatie niets anders betekent, dan dat de waarde van
de eigen munteenheid tegenover die van het buitenland plotseling wordt ver
laagd. Men moet van dat moment af bijv. voor een dollar of francs meer
betalen en krijgt vanzelfsprekend voor zo'n buitenlandse munt een grotere
hoeveelheid eigen, voor ons dus Nederlandse munten, terug.
Het is begrijpelijk, dat zo'n besluit belangrijke gevolgen heeft voor net
gehele economische leven en heel veel op losse schroeven kan zetten, wat
tevoren normaal en vaststaand leek.
■^ele lezers zullen zich dit nog dui
delijk herinneren uit de tijd nu
bijna precies 13 jaren geleden toen
Nederland eveneens tot devaluatie be
sloot en zullen mogelijk trachten om
tot een vergelijking tussen toen en
thans te komen. Op deze wijze hoopt
men dan enigszins te kunnen voor
spellen wat thans zal kunnen gaan
geschieden.
Het is echter goed direct naar voren
te brengen dat dit onmogelijk is. De
situatie lag destijds geheel anders dan
nu. Toen leefde men in de beruchte
crisisjaren met het ernstige werkloos
heidsprobleem, nu is dat in het ge
heel niet het geval en is de gehele
oorzaak van de devaluatie-noodzaak
elders te zoeken.
Toen tegen het einde van de oorlog
de verhoudingen van de verschillende
munten tegenover elkaar werden vast
gesteld, meende men een verhouding te
hebben gevonden die reëel mocht wor
den genoemd. Met de situatie in de
verschillende landen en de invloed van
de oorlogsvernielingen had men reke
ning gehouden en men was ervan over
tuigd, dat. in voldoende mate te heb
ben gedaan.
Helaas bleek dit al snel niet net
geval te zijn. Het herstel in vele
West-Europese landen vroeg veel meer.
dan men ooit had vermoed en het her
stel vorderde veel langzamer dan men
had gehoopt.
Tengevolge daarvan ontstond een
eigenaardige situatie. Men moest
teneiflde te kunnen leven en werken
goederen invoeren uit het buitenland,
vooral uit Amerika, en was niet in
staat deze invoer te betalen door uit
voer van andere goederen of op an
dere wijze.
Het Marshall-plan heeft getracht
dit te overbruggen en door schenking
van in te voereen goederen een ver
betering te brengen, doch langzamer
hand werd het duidelijk, dat dit geen
wondermiddel was. Na 1952 als de
Marshall-hulp zou stoppen, zou de ver
betering slechts zeer beperkt zijn ge
bleven.
Een verbetering poogt men nu via
de devaluatie te bereiken in de hoop
dat deze verbetering blijvend zal zijn
en naast de andere hulpmiddelen vol
doende verbetering zal brengen.
gulden en doller
TV devaluatie brengt mee zoals al
werd opgemerkt, dat men meer
guldens zal krijgen voor een even grote
hoeveelheid dollars.
Wanneer dus 'n exporteur voor een
bepaald bedrag aan Amerika levert zal
hij evenveel dollars krijgen als tevoren
maar als hij deze inwisselt krijgt hij
meer guldens in handen, 't Is te begrij
pen, dat er daarom een grote interesse
ontstaat om te gaan exporteren en
dus de uitvoer op te voeren zoals ook
door de Minister wordt gewenst en
waarvoor al een 10 pCt. export-premie
werd ingesteld.
Daarnaast staat natuurlijk als na
deel, dat men voor de invoer evenveel
dollars maar nu meer guldens zal
moeten betalen. Goederen, die worden
ingevoerd worden duurder, en dus is
de oplossing nog alleen te vinden, als
men toch de invoer zoveel mogelijk be
perkt
Vanzelfsprekend is dat alleen het ge
val t.a.v. die landen welke niet de
valueren. Als Nederland bijv. evenveel
devalueert als Engeland ontstaat er
tussen die twee landen geen enkele
wijziging, want men krijgt dan precies
evenveel guldens voor een pond ster
ling als vorige week.
WAT NU?
rjaarom ligt de oplossing blijkbaar
voor het grijpen: Voer zoveel
mogelijk uit naar landen die niet
hebben gedevalueerd en zoveel moge
lijk in uit landen die dit wel hebben
gedaan. Maar dat is niet steeds moge-
.lijk want dat zullen alle landen
trachten te bereiken en daarom is
de enige volledige oplossing door ver
groting van de eigen binnenlandse
productie tot stand brengen.
In ieder geval zal het nodig zijn,
dat de productiekosten niet worden
verhoogd, en dat derhalve de voordelen
niet door een evenredige loonsverho
ging teniet zouden worden gedaan. Dit
is inderdaad een zwaar offer, dat van
de bevolking wordt gevraagd nu toch
weer zeker verschillende prijzen gaan
stijgen. Doch het is noodzakelijk. Al
zal ook hier bijv. de broodprijs, door
dat het graan wordt ingevoerd, iets
gaan stijgen, en óe kosten van levens
onderhoud gaan toenemen, laten wij
vastho-den aan de gegronde verwach
ting, dat de devaluatie verbetering al
brengen en daarvoor deze offers dra
gen. Wanneer het Nederlandse volk
daartoe niet bereid zou zijn en niet
alle kracht zou wijden aan verhoging
van productie en verlaging van produc
tiekosten is slechts een sombere toe
komst te verwachten.
Nu blijft ondanks moilijkheden n
de eerste jaren in ieder geval de
hoop o; een betere toekomst.
nE MEEST besproken man in de we-
reld is thans de Britse minister
van Financiën, Sir Stafford Cripps,
die gisteren op een persconferentie
heeft meegedeeld, dat Engeland noch
op de defensie, noch op de sociale
diensten zou bezuinigen. Wat er dan
alleen overblijft om op te bezuinigen
aldus de minister, zijn de administra
tieve uitgaven
Hij kreeg er gisteren van langs van
de Franse oud-premier Paul Rey-
naud. die het Cripps hoogst kwalijk
neemt, dat hij Frankrijk niet heeft
gewaarschuwd dat het pond zou wor
den gedevalueerd.
Die critiek zal wel niet de enige
zijn die Cripps te horen kreeg en zal
krijgen, want Churchill heeft een bij
eenroeping van het parlement ge
vraagd
En bovendien de Londense spoor
wegmannen zijn zo kwaad op de man
van de schatkist, dat zij een lang-
zaam-aan staking zijn begonnen om
....eis tot loonsverhoging kracht bij
te zetten.
T>IJ K. B. van 16 September is het
lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal mr F. G. C. J. M.
Teulings met ingang van 20 September
benoemd tot minister van Binnen
landse Zaken. De nieuwe minister zal
heren door H. M. de Koningin wor
den beëdigd.
VRIJHEIDSVUUR VAN
EINDHOVEN NAAR AXEL
Reeds in de eerste morgenuren
kreeg Maandagmorgen Eindhoven
een Zeeuwsch-Vlaamse invasie van
Axelse athleten, om het Vrijheids
vuur te halen en dit te dragen naar
hun stadje.
Door het vroege uur bleef jam
mer genoeg dit voor beide steden
historisch ogenblik zonder officiële
plechtigheid.
Het was een der vrouwelijke ath
leten van de 29 jongens en meisjes,
welke de Axelse estafette-groep
volgde, welke uit de handen van
de heer Harrie Kwinten namens de
gemeente Eindhoven het vuur in
ontvangst mocht nemen, waarna
de tocht begon via Best-Oirschot-
Tilburg-Breda naar de grens van
deze gemeente, om deze bij Wern-
hout te passeren naar Axel.
