R.T.-conferentie stagneert op
Unie-uitwerking
UITVERKOOP IN KAMP VUGHT
Neutraal
Qtisrilla-strijd
tegen
fito
Congres der K.V.P.
Dramatisch gevecht
met krokodillen
Goede slag van
Steenbergse politie
AMERIKA WIL DE JAPPEN EEN PLEZIER DOEN
Dit weekend besprekingen tussen kopstukken
in Chateau d'Ardennes (Lux.)
Unci heeft plan achter
de hand
aelfn Won£etz' maar 00k prof-
Wat meer bewolking
Wil Praag geen vrede
met bisschoppen?
Revolver-held op
Arnhemse station
Zeventig militaire
onderscheidingen
Koude en hitte
21 doden, 61 gewonden
Bergen waardeloze romm el zijn evenvele stomme
getuigen uit wrede jaren
J
H°L langer wij er rondliepen, hoe
meer de idee op een gewone kijk
dag van allerlei alledaagse spullen ons
verliet. Het leek meer een aanklacht
een luide en recht tot het hart door
dringende aanklacht tegen die geüni
formeerde beulen en sadisten, wier
hoogste vreugde en wier beroep was
duizenden te sarren en te kwellen.
Eenmaalandermaal, Voor de derde maal
VIJFDE JAARGANG No. 1483
Uitgave: N.V. Uitgever» My. Neerlandta.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts
C. J. v. Hootegem, A E. Langenhorst, Mr. Dr'
A. J. J. M. Mes. Mr. H. B B. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102.
(Van onze speciale verslaggever).
UET VLOT NIET met de besprekingen over de Unie en daarom zullen
de kopstukken van de Nederlandse, Republikeinse en B.P.O.-dele
gaties tezamen met UNCI-leden dit weekend „ergens buiten Den Haag"
iiet vraagstuk rustig doornemen. Vrijdagmiddag zullen de heren uit den
Haag vertrekken naar Chateau d'Ardennes. Gisterenmiddag is de voor
zitter van de Republikeinse delegatie, Mohammed Hatta in grote haast
in onderhoud geweest met het Amerikaanse Unci-lid Cochran. We ver
nemen uit goed geinformeerde bron, dat het ging over de punten, waar
op enige stagnatie dreigt. Het standpunt van Amerika is. dat de Ronde
Tafel Conferentie moet slagen. Volgens onze inlichtingen heeft de UNCI
een plan klaar, dat gezien moet worden als een compromis op de punten,
waarop Nederland en de Indonesiërs het niet eens dreigen te worden.
TUE berichtten reeds, dat de Neder-
r' landers vasthouden aan een Raad
van Unie-ministers, een interparle
mentaire commissie, een Unie—hof en
een positie van de Unie-Kroon. De
Indonesiërs wensen pas over een Unie
te spreken na de souvereiniteit-over-
dracht, zich beroepend op de toezeg
ging van de Koningin, dat men als
gelijkberechtigde partijen met elkaar
over het verdere lot zou spreken. De
Indonesiërs achten zich niet gelijkbe
rechtigd, zonder de souvereiniteit te
bezitten. Nederland daarentegen wil
eerst in een Unie-statuut waarborgen
zien voor democratie en in een Unie
statuut vastgelegd zien. in welke ver
houding het blijft staan tegenover de
Ver. Staten van Indonesië.
NIET PRO-AMERIKAANS.
VIJFTIG HECTAREN Veluwse bos-
en heidegrond is afgebrand op het
terrein van het artillerie-schietkamp
van de legerplaats Oldenbroek. De
oorzaak is nog een raadsel. Vast staat
echter, dat noch het schieten, noch
val-vuur uit locomotieven de brand
i ontstaan.
GISTERENAVOND hadden de Unie-
experts (van Nederlandse zijde
o.a. prof, Romme, van Republikein
se en BFO-zijde mr. Roem, dr. Supo
ma en Ali Sastro Amidjojo) een in
formele bespreking. Men is er zich
echter wel van bewust, dat de tegen
stellingen te groot zijn, om op korte
termijn zonder „ingrijpen" van Ame
rikaanse kant tot overeenstemming te
komen. Dit ingrijpen wordt noch door
de een noch door de ander toegejuicht
Er is van Indonesische zijde nu niet
direct een sterk pro-Amerikaanse
houding, temeer niet, nu de Ameri
kanen een wel wat duidelijke druk
gaan uitoefenen, óók op hen.
WAT MET DE JAPPEN?
IN DE HAARLEMMERMEER hielden
ambtenaren een wagen aan met een
lading stro, waaronder 50 mud tarwe
was verborgen. Deze tarwe zou voor
22,50 gulden per mud in Hilversum
zwart -worden verkocht en uit de op
brengst -wilde een boer aan zijn loon-
dorsers een clandestiene toeslag op
het loon uitbetalen.
DE BEIDE KAMERS der Staten-Ge-
neraal zijn in verenigde vergadering
bijeengeroepen, ter sluiting van de
Staten-Generaal, in het gebouw van
de Tweede Kamer, op Zaterdag 17
September a.s. des namiddags te
kwart voor drie.
VLAAMS-NEDERLANDSE studieda
gen worden van 30 September tot 3
w a's' te BruSge gehouden over
net thema: Het godsdienstig-zêdelijk
herstel van het gezinsleven in Vlaan
deren en Nederland.
HET WETSONTWERP betreffende de
interimregeling voor Suriname is in
getrokken,
?f KLAARLICHTE DAG Is te Dind-
lu«r2i ten Wes'en van Medam 'n
yj—i!g. d ontvoerd. Het kind, dat
ion ouderlijk huis aan het spe-
meegeiokt.3 d°°r e® ChineSe Vr0UW
ANGSTWEKKEND is de geweldige
van A®+iWe5s'' "Le 't beroemde strand
Wo m i *-ity heeft geteisterd,
mivnl ge8eb°bwen van ettelijke
in i°,Tlndolla» werden herschapen
i,i kolossale ^vuurzee. Het vuur,
kors i?L?e- z,eewinó werd aangewak-
stad bedreigde bovendien de gehele
hou Jei^Lcf®N de Amsterdamse wet-
Tweed» tedankte„ als K.V.P.-Iid der
oDffovntc»?dmer'e steinmetz wordt
Ploegt Harlem. heer J' Van der
?ertiJeyZ°eTgs,ïommissie voor Pa
ren,M- van.de v- N. heeft een plan
gepubliceerd voor een internationaal
bestuur van Jeruzalem, volgens het-
mm™ Per*nanent verdeeld zou
jven m twee gedemilitariseerde zo
nes, die een hoge graad van zelfbe
stuur genieten.
EEN KLEIN militair convooi, be
staande uit een fourage-auto en een
iilmwagen, is nabij Tjikadjang (Ja
va) zwaar beschoten. Een Nederlands
militair en een militair medewerker
werden gedood, vijf militairen ge
wond, waarvan twee zwaar gewond,
12 JAAR is geëist tegen de Duitser
Viermann, Kriminal sekretaer bij de
S.D te Amsterdam en een der naaste
medewerkers van de beruchte Willi
Lages.
BIJ EEN POGING om in een rijden
de tram te springen, sprong een 66-
jarige man te Rotterdam mis. Hij
werd tegen de achterwand van de
tram geslingerd en daarna gedood.
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Tijdelijk overdrijvende bewol
king met kans op enkele ver
spreide onweersbuien. Martige in
het Noorden van het land van ttfd
tot tjjd nog vrij krachtige wind
hoofdzakelijk tussen Oost en N.-
Oost. Dezelfde of iets hogere tem
peraturen dan gisteren.
Heden: zon onder 18.59 uur en
Maan op 21.11 uur. Donderdag:
zon op 6.13 uur en maan onder
15.20 uur.
TJET BERICHT van de Engelse Ti
mes, als zou Amerika het erop
aansturen om Japanners te laten emi
greren naar Nederlands Nieuw-Gui
nea heeft ter R. T. C. op dit punt een
eensgezinde houding uitgelokt: noch
Nederland noch de Indonesiërs dul
den Japanners in dit gebied. Ook
Australië is er fel tegenstander van.
Men ziet de publicatie van de Times
dan ook als niets anders dan een Ame
rikaans proefballonnetje. Van Indo
nesische zijde staat men op het stand
punt, dat Amerika, als het aan het
overbevolkte Japan emigratie-plaat
sen wil geven, maar in eigen con
tingent moet zoeken, in Alaska of
Californië. Maar daar zal Amerika
wel niet voor voelen.
Drs. Mohammed Hatta, de leider
der republikeinse delegatie ter R. T.
C. heeft tegenover Reuter verklaard
dat de toekomstige R. I. S. elk plan
voor emigratie van Japannezen naar
Borneo, Celebes of Nederlands N.-
Guinea „volkomen zou verwerpen".
Hij wees erop, dat de haat tegen
de Japannezen het sterkste is in Bor
neo, doch zo zei hij, hun gedrag ge
durende de bezetting heeft een bitter
gevoel nagelaten in geheel Indonesië.
..Wij zouden slechts moeilijkheden te
gemoet treden", zo vervolgde hij,
„indien wij instemden met dergelijke
grootscheepse immigratieplannen".
Moskou grijnst:
VTOLGENS Radio Moskou is er in
Joego-Slavië een guerillastrijd
tegen maarschalk Tito uitgebroken.
Met kennelijk genoegen meldt dit
radiostation, dat een guerilla-een-
heid in Slovenië „verscheidene Ti-
to-misdadigers heeft terechtgesteld,
die misdaden tegen de boeren be
gaan hadden". In vele delen van
het land zouden opstandige elemen
ten reeds zijn opgetreden, aldus
radio Moskou.
Maarschalk Tito beklemtoonde weer-
eens in een rede in Belgrado, dat
Joego-Slavië in staat is, om, gewa
pend met de ervaringen, in de twee
de wereldoorlog opgedaan, alle moei
lijkheden te overwinnen. Tito her
haalde zijn waarschuwing, dat het
Kremlin zich niet moet bemoeien met
de binnenlandse aangelegenheden in
Joego-Slavië.
Hij sprak verzoenenderwijs even
wel van 't Sovjetrussische systeem als
,,'t enig juiste sociale stelsel". En hij
betoogde, dat al wat Joegoslavië tracht
te te doen was „dit door zijn voor
beeld te bewijzen".
Zinspelend op de pogingen van de
Kominform om verandering in de
leiding van Joe-Slavië aan te bren
gen, zei Tito, dat het Joego-Slavische
volk het recht had dit te doen, doch
tot dusverre geen reden hiervoor had
TN UTRECHT zal Zaterdag 12 en Zon-
dag 13 November a.s. in Tivoli het
3e Congres der Katholieke Volkspar.
tij plaats vinden. Behalve de regle
mentair voorgeschreven vergadering,
waarin het woord gevoerd wordt door
de partijvoorzitter, W. J. Andnessen,
de partijsecretaris, dr L. A. H. Albe-
ring en de voorzitter va de Katho
lieke Tweede Kamerfractie, prof mr
C. P. M. Romme, zullen vijf sectie
vergaderingen op de Zaterdagmiddag
worden gehouden. Als inleiders voor
deze sectievergaderingen vond het
partijbestuur bereid mej. A. H. Nolte,
die spreekt over ,.De vrouw in de
Maatschappij"; drs G. Veldkamp, die
spreekt over „Sociale zekerheid en
persoonlijkheid"; dr G. Pompen, die
het onderwerp „Volksgezondheid en
overheid" behandelt; burgemeester
mr dr R. Geuljans, die een inleiding
houdt over „De gemeente en haar bur
gers"; prof dr A. Altoregts, die ,,De
onderneming in deze tijd" behandelt
Voor de Zaterdagavond is, evenals
vorig jaar een grote avondbijeenkomst
op het programma opgevoerd. In die
bijeenkomst zal o.m. prof dr J. Gie-
len, vice-voorzitter van de partij spre
ken over de grondgedachte van het
Congres. Als titel voor zijn inleiding
koos prof Gielen „Mens en Maat
schappij".
Aan het partijcongres zullen ver
moedelijk 1500 personen deelnemen,
afgevaardigd uit alle afdelingen der
partij.
VlfAARNEMERS te Praag zijn van
mening dat 't memorandum, dat
de Tsjecho-Slowaakse bisschoppen
aan de regering te Praag hebben doen
toekomen, en waarvan wij de inhoud
gisteren hebben gepubliceerd, waar
schijnlijk tot gevolg zal hebben dat
de strijd tussen Kerk en Staat in
Tsjecho-Slowakije een scherper as
pect zal krijgen. Dus geen water in
de Praagse wijn
Van regeringszijde is verklaard dat
„te gelegenertijd" een verklaring zal
worden uitgegeven, waarin het stand
punt van Praag uiteen zal worden
gezet. Er werd slechts te kennen ge
geven dat de inhoud van het memo
randum der bisschoppen „niet op
waarheid is gebaseerd".
Dit zou een aanwijzing zijn, dat
Praag niet voornemens is het „vre
desaanbod" van de bisschopen te aan
vaarden, vooral omdat het memoran
dum gepaard is gegaan met een lan
ge lijst van voorwaarden, eisen, pro
testen en waarschuwingen.
PEN ongemaskerde man gewapend
met een revolver heeft de enige
nog achter de kaartjesloketten aan
wezige ambtenaar op het spoorweg
station Arnhem gedwongen om al het
baargeld wat hij op dat moment in
kas had af te geven. Het beloopt on
geveer duizend gulden in totaal. De
revolverbandiet is daarna snel in het
donker verdwenen.
Een echt plaatje uit de oude doos, gevonden uit een film, die de A.N.
W.B. vervaardigde. In de film wordt de ontwikkeling van het verkeer
en tourisme in beeld gebracht. Zowel een postkoets *ais de eerste auto,
velocipèdes en draisiné's (loopfietsen) hebben een belangrijke rol. Op
de foto: de eerste auto passeert een postkoets.
zich, en slechts dank zij het feit, dat
andere kampbewoners hem te hulp
kwamen en het beest wisten te do
den, kon hij zich redden. Tijdens de
gevechten had het slachtoffer veel
bloed verloren en was de uitputting
nabij toen hij naar het ziekenhuis
werd vervoerd. Men vreest voor zijn
leven.
Inlander doodt vier
monsters
TN EEN kampong nabij Tandjong
Morawa (20 km. van Medan)
aan de rivier Sungei Nipah heeft
zich een drama afgespeeld, waar by
een bewoner van de kampong ach
tereenvolgens vier krokodillen
doode. Helaas is de man hierby le
vensgevaarlijk gewond en moest hij
in het ziekenhuis worden opgeno
men.
Door de zware regens en de band
jirs van de laatste weken was de ri
vier buiten de oevers getreden tot
aan de woningen van de kampong.
De inlander werd overvallen door
enige monsterachtige krokodillen, die
hem in het water trachtten te sleu
ren. De man verdedigde zich ver
woed. Het werd een afgrijselijk ge
vecht, waarbij de man wonderlijk ge
noeg kans zag drie dieren te doden,
Hij zelf liep daarbij zware verwon
dingen op.
Moeizaam sleepte de man zich huis
waarts, doch voor zijn deur werd hij
weggesleept door een vijfde krokodil
Met een „piso blatti" verdedigde hij
T>RINS BERNHARD heeft aan ruim
70 personen militaire onderschei
dingen uitgereikt op het voorplein
van de Rotterdamse Marinierskazer
ne.
De prins heeft daarbij generaal-ma-
joor S. de Waal van het KNIL en de
majoor der Mariniers C. Lems tot
Ridder in de Militaire Willemsorde
geslagen. Andere dragers van de M.
W. O., die deze plechtigheid bijwoon
den, gaven eveneens de ridderslag
aan de nieuwe ridders.
Vervolgens reikte Prins Bernhard
de gedecoreerden de bronzen leeu
wen, bronzen kruisen en kruisen van
verdienste uit. Het bronzen kruis werd
o.m. uitgereikt aan mr Fockema An-
dreae, staatssecretaris van Oorlog.
TN grote gebieden van de V. S.
heeft de koude thans haar in
trede gedaan, waardoor de Oost
kust bedreigd wordt met storm.
In Montana, Wyoming en Dakota
daalde de temperatuur tot zes
graden Celsius onder nul. In
Alaska woedde een sneeuwstorm
waardoor duizenden bomen ont
worteld werden, een hoogspan
ningslijn gestoord en het verkeer
gestremd.
Maar.... in Algerië deed een
sirocco uit de Sahara de tempe
ratuur stijgen tot veertig graden
Celsius in de schaduw.
Zes graden onder nul, 40 gra
den boven nul. neen voor alle
twee zijn we te zwak gebouwd.
Het vuren gestaakt..
gEDERT het van kracht worden van
de order tot het staken der vij
andelijkheden bedragen de Neder
landse verliezen in Indonesië: op Ja
va 18 doden, 52 gewonden, 2 vermis
ten; op Sumatra 1 dode en 5 gewon
den en in Zuid-Borneo 2 doden en 4
gewonden.
(Van onze speciale verslaggever).
Zó zag concentratiekamp „Vught" er on
der de Duitse tijd uit: grachten tussen
de kampen, afgescheiden met onder hoog
spanning staande draadversperringen en
een „uitzichttoren" met zoeklichten en
machine-geweren. De geallieerde soldaat
op deze foto bekijkt dit alles met grote
verwondering.
tjEDEN 7.al de inspecteur der do-
meinen in hotel „De IJzJren
Man" te Vught de roerende goede
ren van „Das Konzcnt ration slager
Herzogenbusch", zoals de Duitsers
het officiëel noemden veilen.
Er gingen aan deze verkoop twee
kijkdagen vooraf, waarvoor zeer
opvallende belangstelling bestond.
Er was zelfs een speciale fietsbe-
waarplaats geïmproviseerd en wij
ontwaarden notabene ook een toe
ristenbus.
Kwamen al die honderden om een
keus te doen uit de stapels goede
ren welke in en om de tientallen ba
rakken waren opgetast of neergelegd?
Aan hun interesse zou men het geens
zins zeggen, want men greep die kijk
dagen meer aan om die vloekwaar
dige plek wéér, of eindelijk eens te
kunnen bezoeken dan wel om er iets
van zijn gading te vinden.
ROMMEL.
op dat schilderachtig plekje van Vught
heeft gegolfd en gebrand.
IN DE BARAKKEN.
reikte en het onkrujd feestelijk tier
de, stond nog, kaarsrecht omhoog de
schitter-witte vlaggestok als een
sprietje gedenknaald voor.hen, die er zaamheid.
QOK wij hebben door vele barak
ken gedoold met hun kapotte
vloeren en hun bordpapieren plafonds
welke aan het latwerk als dode vo
gels omlaag hingen. Wij hebben er
leden.
Boven de kerkdeur: een zwart kruis
als de „Spes Unica" de enige hoop,
die daar de kracht gaf tot volhouden
tot bovenmenselijk moedig zijn, tot
gens een Duitse helm zien liggen op vertrouwen *n de Hulp, Die niet meer
een vuile tafel, zo'n stuk Heldentum ,werd v"ei'Waoht. maar tóch kwam. al
.lov,. O» IrAcHA nnr orTon A LI»aa
WAT er lag, was eenvoudig-weg:
rommel. Een expert verzekerde
ons, dat alles bij elkaar geen drie
mille waard was en dat verreweg het
meeste voor een appel en een ei zou
weggaan.
Verweerder, onderkomener, verval
lener en verwaarloosder rommel za
gen wij niet. Het woord „rotzooi" werd
in alle toonaarden gekweeld en op
z'n laatst keek men er nauwelijks
nog naar om.
Maar zelden zal een eerzaam jood
je zozeer tot het hart hebben gespro
ken. Want elke meter prikkeldraad,
elke lat, plank of paal, elk stuk ge
barsten of kapot sanitair, al die wrak
ke kribben, die gore matrassen en die
vieze dekens, waarmee men geen
paard zou willen toedekken, waren
als even zoveel zwijgende getuigen
van een oceaan van ellende en wee
dom, welke in de oorlogsjaren daar
van: es war einmal.
Er stond in een barak een piano
onder stof bedolven. Een snaaks meis
je opende de klep en sloeg een ac-
coord aan. Het was of de eens moe
gebeukte snaren er van verschrokken,
want er kwam wat hees gepingeling
uit, 'n flauwe echo van de tijd dat
er „wir fahren gegen England, En-
ge-laand!" uit gerammeld werd.
Er stonden gore etensgamellen, die
dag aan dag koolsoep, koolsoep en
koolsoep hebben bevat. Donnerwetter
sie sollen das fressen!
i stonc*en kris-kras door elkaar:
kribben, ongeverfde, door de tijd ver-
geelde houten staketsels, waarin eens
men.
Is dan dat gammele zoodje, van die
als een Pruisische compagnie vol-
maakt-gerichte barakken, die over de
vlakte staan, iets te maken? Ik weet
het niet. Een efficiënte inrichting is
er niet uit te fokken. Geen wonder
dat de Duitse bewakers' in het kamp
j over van ons gestolen fietsen
ntJLi wer<* werkelijkheid. Spes beschikten om bij hun groep te ko
men.
Een verblijf voor mensen? Het lijkt
ons geen delicaat gebaar, want al zijn
dan de onroerende goederen geveild
kostte dat levens, bloed en tranen.
Unica!
IN DE LANEN DES DOODS.
Hier, op dat doemwaardige plek-
de duizenden afgepeigerde murw^ge- ,e' te ^/ughtse dennenbos
Slagen en ziekeltnmte N»rtori=.J?o sen met heel ln de verte de en°™"e
mannen en vrouwen hphhfmJl™ sP^gel van de badplaats „De IJzeren
te slapen om Tn ïr0meLnrn,f,?^!n Man" lagen dan da laatste restanten
even gelukkig te mosen ziin ^Vii heh van "Kamp Vught" verworpen, ver-
tenk^rpijnin het hart naar staan ££t en verwrongen. Alles
Daar hebben zij dan geslapen in de - Die paar schildwachthuisjes ston-
den er als zatte mannekens en als
een lugubere grap.
„Wat een rotzooi!" mopperde een
boer.
„Ik wil het nog niet voor niks!" zei
een aannemer.
„Nog te beroerd voor de vuilnishoop!'
zei een pastoor.
Inderdaad, de bewoners van eer
tijds hebben aan de spullen geen zorg
r,- J besteed. Wij kunnen ons dat inden
ts enorme vlakte van de appel- ken. Men kust niet de hand van wie
diepe donkerte van de nacht, verar-
moeid, verguisd, getergd met een
uitgemergeld lichaam, leeg van de
honger, vol van haat en verdriet.
„Er werden er zevenduizend ver
ast. wees een buitenman ons „Daar!"
Zevenduizend!
DE APPÈLPLAATS
plaats, waar het gras tot de knie slaat.
WOENSDAG 14 SEPTEFBER 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling met
verlangen af te geven, worden vernietigd.
(Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 45, Telefoon 2347)
UET BELEGGEN van een verga-
dering van „Jehova's Getui
gen" in Breda was voor enkele
onzer lezers aanleiding, zich tot
o»ze redactie te wenden. Zij spra
ken er hun verontwaardiging over
uit, dat het bestuur ener instelling,
die over de ruimste vergadergele-
genheid hier ter stede beschikt, de
aanhangers van genoemde secte
gelegenheid had gegeven, van zijn
gebouw gebruik te maken.
Wij laten nu deze kwestie voor
wat zij is, slechts willen wij haar
aangrijpen om te tonen, hoe men
bepaalde verwachtingen koestert
van een neutrale instelling (het
gaat hier over de vereniging Con
cordia) ter bescherming van ka
tholieke belangen. In de argumen
tatie worden n.l. als bezwaren aan
gegeven, dat Jehova's Getuigen
een gevaar zouden kunnen vormen
voor de godsdienst der voor het
grootste deel katholieke bevolking
der stad en tevens voor de staat in
verband met de aanmoediging van
dienstweigering.
UET IS EEN FEIT, dat men van
een neutrale organisatie, tot
welk doel zij ook is opgericht, niet
kan en mag verwachten, dat zij
zich laat leiden door overwegingen
van godsdienstige aard, zelfs al is
deze organisatie gevestigd en
oefent zij haar werkzaamheid uit
in een zuiver katholieke streek.
Haar neutraliteit verzet zich tegen
stellingname. Het nemen van stel
ling betekent immers het opgeven
van neutraliteit. Men kan dat be
treuren en wij betreuren het
mede doch wij hebben te maken
met een feit en de consequenties
ervan moeten worden aanvaard.
JJE TWEEDE VRAAG is: al is een
bepaalde groep staatsgevaar
lijk, moet men dan werken op een
verbod? Nemen wij als voorbeeld
het communisme. Sedert het ogen
blik, dat de communistische kop
stukken in verschillende landen
openlijk hebben verklaard, dat zij
bij een eventuele Russische agres
sie de houding van de gekruiste
armen zouden aannemen, weet
ieder klein kind dat het communis
me staatsgevaarlijk is, een feit
waarvan ouderen al overtuigd wa
ren ook toen het communistisch
Rusland aan geallieerde zijde
streed.
Men ziet thans, dat de commu
nisten dezelfde faciliteiten genie
ten als alle Nederlandse burgers
behoudens dan een ons inziens vrij
gemitigeerde toepassing van een
ambtenarenverbod. Zij mogen vrij
een dagblad (voor de Katholieken
ten strengste verboden) drukken
en venten, zij genieten vrijheid van
vergadering, zij houden zomerfees
ten en landdagen, zij krijgen de
officiële middelen ter oprichting
van een drukkerij met alle daartoe
behorende materiële voorzieningen,
in onze officiële lichamen genieten
zij de volkomen vrijheid van het
woord.
Onze regering is niet geneigd,
een verbod uit te vaardigen dat
sterke beperkingen gaat opleggen.
De redenen? Men zou kunnen be
grijpen, dat het maken van „mar
telaren" en het bevorderen van
een sterke ondergrondse beweging
eerder stimulerend zullen werken
en groter gevaren zullen oproepen,
dan die, welke men thans loopt.
Waar de overheid aldus voorgaat,
zullen neutrale organisaties moei
lijk anders volgen.
J-JET KOMT ONS nogal naief voor
dat men van neutrale instel
lingen een houding verwacht, die
past in de katholieke levenssfeer.
Er zijn echter velen, die nog steeds
niet doordrongen zijn van de ver
derfelijkheid van de neutraliteit.
Die heil en bescherming of zelfs
een tot beperking voerend respect
verwachten van neutrale organisa
ties, van neutrale scholen, van
neutrale kranten, van neutrale
bibliotheken, van neutrale cultu
rele genootschappen. Tenzij velen
dezer lichamen (wij willen de scho
len uitzonderen) bepaalde finan
ciële voordelen zien in een welge
zinde houding tegenover een
levensopvatting die de sfeer van
hun werkingsgebied bepaalt.
QE ENIGE remedie is een kracht
dadige actie om te komen tot
instellingen op principiële basis, die
ook materieel de vergelijking met
de neutrale glansrijk kunnen door
staan. Het beste apostolaat is het
bouwen van culturele centra, het
uitgeven van principiële dagbla
den, het inrichten van moderne
eigen scholen met de beste leer
middelen en de beste leerkrachten,
het verstevigen van de eigen
stands-- en vakorganisaties, het
onderhouden van prima moderne
jeugdorganisaties zódanig, dat de
zwakke broeders niet in de verlei
ding komen zich te wenden tot
neutrale instellingen die beter of
moderner zijn.
Wij weten dat hierin een pro
gram ligt, dat niet in een enkel
jaar te verwezenlijken is. Maar
onze grote voormannen als Ariëns,
Schaepman en zovele anderen heb
ben ons geleerd, dat niet de „dra
vers op de korte baan" maar alleen
gestage, onvermoeide arbeidszin
kan leiden tot een groots resul
taat. Deze arbeid behoeft niet eens
in nationaal verband te geschie
den. Onze eigen, plaatselijke ge
meenschappen bieden voldoende
ruimte om initiatief te ontplooien
en tot belangrijke resultaten te
komen.
Dit leert ~ns het Bredase geval.
Dader van tal van inbraken
gearresteerd
TVE RIJKSPOLITIE van Steenber-
gen heeft een goede slag gesla
gen. Zij is nl. overgegaan tot de ar
restatie van een zekere J. v. d. W.
uit Steenbergen, die zich schuldig
heeft gemaakt aan verschillende in
braken, welke de laatste tijd in
Steenbergen en omgeving zijn ge
pleegd.
Zo werd in de nacht van Zaterdag
op Zondag jl. een poging gedaan om
in te breken in het postkantoor, waar
bij de nachtelijke bezoeker zich toe
gang verschafte langs de Poststraat.
Doordat daarbij echter twee ruiten
rinkelend op straat terecht kwamen,
moest hij in allerijl het hazenpad kie
zen. Verder werd o.m. ingebroken bij
de heer Joh. Vogelaar, alwaar een
brandkast werd geforceerd; voorts
een paar maanden geleden bij de fa.
v. d. Hoef en ongeveer een week ge
leden bij de heer de Schutter. Na
tuurlijk zat de politie ondertussen
niet stil. Haar ijverig speuren heeft
zij thans met de arrestatie van v. d.
W. beloond gezien. De man is in het
politiebureau te Steenbergen achter
slot en grendel gezet. De politie zet
het onderzoek met kracht voort.
WAT WORDT ER VAN HET
KAMP?
AAN de ingang vroegen wij aan
iemand, die het weten kan, wat
er nu met het kamp gaat gebeuren.
„Het is niet bekend! De een spreekt
van een sanatorium, de tweede van
een kazerne, de derde van een opslag
plaats voor legeronderdelen!" Was 't
alles-omvattend woord.
Maar wat zal dat allemaal kosten!
Immers de één-steensbarakken heb
ben alle kapotte vloeren en plafonds;
geen deur hangt behoorlijk in zijn
hengsels; een hele raam is een zeld-
Comfort ontbreekt volko
en al is de stilte er tastbaar gewor
den deze plaats is gedrenkt i n en
geheiligd door bloed van onze beste
broeders en zusters.
Dit martelaarsveld kan nooit een
herstellings- of recreatie-oord wor
den. Dat zou spotten met de eerbied,
welke deze plek afdwingt.
Want deze plaats is een oord,
waar zoveel geschreid, gezucht, ge
klaagd. geleden en gestorven is, dat
men haar altijd zal dienen te respec
teren. Hier leefde de Dood; hier
knalden de vinnige schoten der
vuurpeletons; hier bralden en knet
terden de luide verwensingen der
bewakers: Schweinhund! Verreckte
Jude!
Het is nu stil geworden. Met wa
gons en karren komt men er nu de
rommel wegslepen.
„Das Konzentrationslager hat seine
schuldigkeit getan!"
Maar wat te doen met al die ba
rakken, het wachtgebouw, de bun
kergevangenis, waarin momenteel nog
een 300 zware gevallen zitten, het
hoofdgebouw met dienst- en woon
vertrekken, de keukens, de werk
plaatsen?
Het lijkt ons doch dat is een per
soonlijke opvatting net iets voor
enkele bulldozers om dat dorp van
bloed en ellende tegen de grond te
blazen, ook al heeft het eens vele
millioenen gekost.
Hier eist de herinnering haar recht
op!
Een der apparaten waarom met kamp zo berucht was: een galg, die
de slachtoffers noodzaakte zichzelf te verhangen, Zodra hun voet-
spieren hun lichamen niet meer konden torsen, 1000 mensen verloren
in Vught het leven. Het kamp bevatten 35.000 gevangenen.
