De soldaten en de R.-T.-Conferentie
Onze jongens in Indonesië
St. Catharinadal ontvangt hoge gasten
Einde van
het seizoen
Vechtpet is aan een spijker gehangen
Koningin Juliana en Prins Bernhard
bezochten een jubelend Brabant
STUKGELEZEN KRANTEN BETERE STEMMING
De troepen in Midden-
Java
Ontscheping met
„Maria van Bahia"
West-Buits parlement
bijeen
Be dollarconferentie in
Washington
Be storing op de 415 M.
Nieuwe bonnen
Be Benelux-Jaarbeurs
te Antwerpen
Vlissingse haven stelde
teleur
19 doden,
55 gewonden
W c ningwetwc ningen
zijn te koop
Bader roofoverval
gearresteerd
Gedeeltelijk bewolkt
AL1 ONS VORSTENPAAR op zijn
bezoek aan Noordbrabant in de
buurt van het Sanatorium de Klok-
kenberg komt, minderen de auto's
vaart, want verpleegsters en lopende
patiënten hebben zich langs de weg
geschaard en hun mag deze gelegen
heid, Koningin en Prins te begroeten,
niet ontnomen worden. Maar dan
zwenken de auto's de weg naar Oos
terhout op en draaien zij de oude
poort van St. Catharinadal binnen.
Haagse Brieven
DE ..politiek" heeft weinig va-
cantie gehad dit jaar. De voor
bereiding van de R.T.C. en de eer
ste zaken dezer conferentie boden
zelfs het beeld van politieke hoog-
conjuctuur.
VIJFDE JAARGANG No. 1478
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neeriandta.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem. A E. Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M. Mes. Mr. H B B. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bi) vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij met
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek no. 278841 Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102.
(Bij bureaux; OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon35jTERNEUZEN, Axelsestraat
DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0^0
Der m/m) Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek „T Kleintje' wordt
verwezen naar de desbetreffende rubrie
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
45. Telefoon 2347)
(Van onze eigen verslaggever)
TT VELDE. September. Eindelijk
heeft sportpaginadrie het lood
je moeten leggen! Voor het eerst mis
schien In hun jonge leven zijn de
verstokte supporters van Lenstra en
Schulte terecht gekomen op het po
litieke domein van het titelblad,
waar vette koppen het laatste
nieuws aanduiden van de Ronde
Tafel—Conferentie.
De kranten worden stukgelezen. De
hoofdartikelen aan een bespreking
onderworpen. Op de buitenposten'
spaart de troep vanavond de laatste
stroom, die de accu kan schenken.
De nieuwsberichten winnen het van
de KilimaHawaaiians.
Het is allemaal bar logisch! Deze
mannen, in de groene veldpakjes,
zijn te namw verbonden bij de ge
beurtenissen in Den Haag.
Gebogen zitten de jongens de krant te
spellen. Commentaar is er genoeg te
leveren. De redevoering van drs. Moh.
Hatta (commentaar: „ik heb hem
nooit vertrouwd en nou begin ik hem
te geloven") wordt totenmet uit-
gepluist. De speech van Ministerpre
sident Drees („met dat energieke snor
retje") leest en bepraat men. De
woorden van minister van Maarsse-
veen („die lange met een bril op
je liegt hij heeft geen bril") worden
geschat.
Nimmer hebben de politieke leiders
van ons volk zo in de belangstelling
gestaan van onze soldaten, die overzee
hun plicht vervullen. De troep con
fereert dagelijks over de mogelijkheden
en onmogelijkheden van de R.T.C.
Over de beslissingen die genomen zul
len worden. Over de duur van de con
ferentie en de duurte, die natuurlijk
(ik durf het niet te beamen) neer
komt op het dak van onze oom Lief-
tinck, die daarmede zijn berekeningen
weer teniet ziet gaan. Want zeggen de
soldaten heel ongevoegelijk: „Tis
schoon als alle uitstapjes doorgaan is
het confereren volgend jaar nog niet
afgelopen".
De kerels menen het belist niet zo
kwaad. Hun woorden en uitlatingen
zijn meer het gevolg van de spanning
waarin zij zijn terecht gekomen nu
over hun lot in Den Haag gesproken
wordt.
„Of natuurlijk niet", voegt er een pes
simist aan toe.
De kranten maken het de soldaten
niet gemakkelijk. De commissies („dat
zijn er nog al wat") kunnen zo maar
niet uit elkaar gehouden worden. De
workingpapers (waarom zeggen ze nou
niet doodgewoon werkpapieren) bezor
gen de mannen hoofdpijn. Het wisselen
van voorzitterschap („waar is dat nou
goed voor") gaat hun boven het
vechtpetje. Kortom zij critiseren. Soms
geestig, soms slim, soms minder slim.
HOOI'
gens kijken het liefste naar dingen die
rekeningen houden met thuis. De RTC
is in staat het leven hier te korten en
te rekken. Omdat het begin goed ver
lopen is leeft er hoop in de harten van
duizenden jongens, die de vechtpet
aan een spijker hebben gehangen en
die zich nu het liefste zullen inspan
nen om Indonesië een laatste stoot
naaromhoog te geven voordat zij
naar het vaderland vertrekken.
IJ ET gelukkige teken van dit alles is
dat de R.T.C. („die dan toch ein
delijk begonnen is") aanmerkelijk ver
betert. Meer en meer begint men ver
trouwen te stellen in de regering die
men nooit heeft kunnen begrijpen,
maar waarvan de bedoelingen nu dui
delijker worden. Ook de republiek die
streeft om het cease-fire zo goed mo
gelijk uit te voeren. Krijgt een tikje
waardering. De goede stemming wordt
voornamelijk gebracht door de kran
ten, die (althans in Indonesië) over
het algemeen optimistische geluiden
laten horen. Ook de hoofdartikelen
zijn bemoedigend gesteld.
DE VIJANDELIJKHEDEN
MONTGOMERY is gisteren met een
Franse kanonneerboot vanuit Straats
burg over de Rijn naar Nederland
vertrokken. Hij wordt Vrijdag te Nij
megen en Zaterdag te Rotterdam ver
wacht. Montgomery zal de Airborne-
herdenking te Arnhem niet bijwonen.
ZES VAKVERENIGINGEN in Fin
land, die onder communistische lei
ding staan en betrokken zijn geweest
bij de jongste stakingen, zijn uit de
Finse vakverenigingsbond gestoten.
IN ANTWERPEN zal door de Stan
dard Oil Company een moderne olie
raffinaderij worden gebouwd nabij
de Kruisschans. Ze zal een productie
krijgen van meer dan 1 millioen ton
per jaar.
DE HOOFDCOMMISSIE voor de in
dustrialisatie zal de minister moeten
adviseren op het terrein der industria
lisatie. Voorzitter is dr. Winsemius:
DE BRABAZON I, het machtige hon
derddertig ton zware vliegtuig heeft
gisteren wederom een proefvlucht
gemaakt. Thans van twee en een half
uur.
VANZELFSPREKEND js deze stem
ming evenzeer een reactie op het
staken van de vijandelijkheden. Troe
pen in „linkse gebieden" behoeven nu
niet meer zo bevreesd te zijn voor mij
nen en trekbommen. Het werk is ver
gemakkelijkt want fourageren is niet
langer een obstakel waaraan allerlei
gevaren verbonden zijn.
Natuurlijk is de stemming evenzeer
afhankelijk (en die meer plaatselijk)
van de gedragingen van de TNI.
In gebieden waar de soldaten zien,
dat dc TNI zich inspant om te helpen
wordt niet alleen de taak van de sol
daat verlicht, maar ook een vertrou
wen geschapen, dat onontbeerlijk is
voor een goed humeur. De patrouilles,
die wel even ver en evenveel zweet
kosten als vroeger eisen niet meer zo
veel van de zenuwen, die niet opge
werkt worden door de gekste en duis
terste beschietingen.
Boven alles echter de Ronde—Tafel
—Conferentie. Daar verwacht men het
meeste van. Daarom worden de schaar
se kranten stukgelezen. Want de jon-
Worden niet teruggetrokken
J^AAR AANLEIDING van enkele
berichten, die de laatste dagen
hebben gecirculeerd over plannen tot
terugtrekken van de Nederlandse
troepen uit enkele delen van Midden-
Java en in het bijzonder uit Sura-
karta, deelt een woordvoerder van
het ministerie van Overzeese Ge
biedsdelen mee, dat de Nederlandse
regering zich strikt zal houden aan
de bepalingen van de gesloten over
eenkomsten, zodat van een dergelijke
terugtrekking van Nederlandse troe
pen geen sprake kan zijn.
EEN VERLIES van 4 millioen pond
sterling, heeft het Britse genationali
seerde transportbedrijf in het eerste
jaar, dat het in bezit was van de
staat, geboekt.
DR. HUENDER, de afgetreden gou
verneur van Suriname, is gisteren in
ons land aangekomen.
EIGENAARS van panden, die zijn
verhuurd onder de conditie, dat het
leidingwater geheel of gedeeltelijk
door de eigenaar worden betaald, mo
gen het bedrag, waarmee hun wa-
rerleidingkosten sinds 9 Mei 1940 zijn
gestegen, op de huurders verhalen.
KAAS mag aan gasten in hotels en
taurants thans ook buiten het ont
bot worden verstrekt.
STRAUSS, de 85-jarige
■sinds hii \>-V»rkeert 'n levensgevaar,
stice inJtn v e.n °Pmeuw een ern
stige instorting kreeg.
van .'let Amerikaanse
2" den)!? gevaart*igden, gaan op
met een f besprekingen voeren
se enn anco over een Amerikaan
se lening aan Spanje.
k,r£ WETSONTWERP inzake verze-
??i?en §eldelijke gevolgen van
rï™ **e wer^loosheid is gisteren
j Eerste Kamer z.h.s. aan
vaard.
wonen 3000 van de
170000 vroegere Poolse soldaten, die
thans in ballingschap leven.
DE „WATERMAN" wordt mannacht in
de haven van Rotterdam verwacht.
De ontscheping begint morgenochtend
om 9 uur.
De „Johan van Oldenbarne-
veldt" in Amsterdam
JJET TROMPETTERSCORPS van
de huzaren van Boreel heeft gis
teren de feestvreugde bij de ontsche
ping van de Johan van Oldenbarne-
velt" ten top doen stijgen door het
spelen van Aj, Aj, Aj, Maria van Ba
hia en een paar andere samba's.
Daarmede vervulde het corps een
wens, die telkens door terugkerende
militairen werd geuit, nl. om eens
samba's inplaats van marsen te spe
len.
De Johan van Oldenbarneveldt
bracht ruim 2100 militairen en hun
gezinnen naar Nederland terug. Er
waren 300 kinderen aan boord, waar
van 100 beneden het jaar. Namens
de regering, H. M. de Koningin en
Prins Bernhard werden de terugke-
renden met korte toespraken begroet,
Bestaan van de West-Duitse
republiek formeel ingeluid
JTET NIEUWE West-Duitse parle
ment heeft gisteren te Bonn zijn
eerste zitting geopend en daarmede
is formeel het bestaan van de West-
Duitse republiek ingeluid.
Vóór de vergaderingen van de
bondsraad en de bondsdag werden
kerkelijke diensten gehouden. Kardi-
naar Frings van Keulen droeg een
H. Mis op in de kathedraal en dr.
Dibelius. evangelisch bisschop van
Berlijn, hield een dienst in de Luther
se kerk van Bonn.
Van de openbare gebouwen in de
stad woei de zwart-rood-gouden vlag
In de vergaderzaal hingen de vlaggen
van de West-Duitse staten naast die
van de republiek. Ook de vlag met
de Berlijnse beer ontbrak niet en dit
werd opgevat, als een bewijs van de
juistheid der mening, dat Berlijn de
twaalfde lidstaat is.
Tot voorzitter van de bondsraad,
de senaat, werd dr. Karl Arnold, de
christelijk-democratische minister-pre
sident van Noordrijn-Westfalen, ge
kozen. Tot voorzitter van de bonds
dag. Tweede Kamer, de christen-de
mocraat dr. Erich Koehler.
Besprekingen gisteren
begonnen
TAE Brits-Canadees-Amerikaanse con
ferentie over het Britse dollar
probleem is gisteren begonnen met
een bespreking tussen de ministers
van financiën der drie landen, die
ruim een uur duurde. Ook Dean Ache-
son woonde deze eerste vergadering
die voornamelijk het programma en
de procedure-kwesties der conferen
tie behandelde, bij.
Het doel van de conferentie werd
door de Amerikaanse minister Snyder
gedetineerd als een uitwisseling van
gezichtspunten betreffende Engelands
dollarprobleem in het licht van de
aanpassing aan de verminderde Ame
rikaanse hulp. Snyder hoopte, dat het
probleem zou overwogen worden in
het kader van de Amerikaanse bui
tenlandse economische politiek, zoals
die tot uiting komt in het programma
voor wederzijdse handelsovereen
komsten, de internationale handels
organisatie. het Europese herstel pro
gram en de instellingen, waarin de
overeenkomst van Bretton Woods
voorziet.
In de toekomst naar 385 M.
(Van onze radio-medewerker).
■^"OG ALTIJD kennen wij de hate
lijke storing op de 415 meter-golf
Evenmin als de United nations kun
nen de leiders van de Nederlandse
Radio-Unie het storende Rusland be
heersen. Voorlopig is de enige troost,
dat wij Rusland evenzeer storen als
Rusland ons. Natuurlijk is dat geen
ideale toestand; en het wachten is nu
op het doorvoeren van de overeen
komst van Kopenhagen op 1 Maart
van het volgend jaar.
Dan komt Nederland op de 407 me
ter, op de duur teruggaande tot 3S5
m., welke golflengte vrywel nergens
wordt gebruikt.
Ook met de 301 m. golf is het niet
in orde. Die moet nodig worden ge
schraagd door steunzenders aan onze
Oostgrens. Tot de huidige dag komen
enkele regionale zenders te hulp, na
melijk die in Beek (Limburg), Sap-
pemeer (Groningen) en in mindere
mate Hengelo, Ook deze golflengte zal
in 1950 worden gewijzigd en terugge
bracht tot 285 m. waarop thans ook
Aleppo uitzendt. Maar dat zal geen
kwaad doen.
■yOOR HET TIJDVAK van 11
September t.m. 24 September
geeft elk der volgqpde bonnen
recht op het kopen van:
VOEDINGSMIDDELEN-
KAARTEN 909:
301 vlees (A, B, D): 100 gr. vlees.
302 vlees (A, B): 300 gr. vlees.
303 vlees (D): 100 gr. vlees.
306 algemeen (A, B): 200 gr. kaas
of 250 gram korstloze kaas.
312 algemeen (B)200 gr. kaas
of 250 gram korstloze kaas.
307 algemeen (A, B): 125 gram
koffie.
314 algemeen (D): 100 graij kaas
of 125 gram korstloze kaas.
(De letters achter de bonnum
mers geven de kaarten aan, waar
op de desbetreffende bonnen
voorkomen).
BONKAARTEN ZA, ZB, ZE, ZD,
MD, MF, MH 909 (bijz. arbeid,
a.s. moeders en zieken):
Geldig zijn de bonnen gemerkt
met de letter Z.
Bovenstaande bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 9 September a.s.
worden gebruikt. De bonnen 285,
287, 288, 289, 290, 291, 292, 293,
295, 296, 297, 298 en 299 algemeen
der bonkaarten voor voedingsmid
delen kunnen worden vernietigd.
Grote buitenlandse belang
stelling
/AP DE Beneluxjaarbeurs, die van 27
September tot 9 October te Ant
werpen zal worden gehouden, zullen
276 Nederlandse, Belgische en Luxem
burgse firma's vertegenwoordigd zijn,
die tezamen 634 stands innemen. Van
de zijde van het buitenland bestaat
zeer veel belangstelling voor deze
jaarbeurs.
Nederland neemt aan de jaarbeurs
deel met 53 inzendingen.
Indien deze Beneluxjaarbeurs het
verwachte resultaat oplevert, zou dit
waarschijnlijk leiden tot de verwe
zenlijking van de reeds lang bestaan
de plannen tot het bouwen van een
groot gebouwencomplex, in de geest
van de eeuwfeestpaleizen te Brussel,
voor het houden van dergelijke ten
toonstellingen.
Te geringe loscapaciteit
ijkt JONG.it; i- ruig-sei-wu is
voor Vlissingen teleurstellend
geweest, Plachten voorheen de tien
tallen vissers, die elk jaar in het En
gelse Kanaal en voor de Zeeuwse
kusten op haring vissen, Vlissingen
als uitgangspunt te kiezen, thans
hebben velen van hen die haven ge
meden.
De oorzaak moet gezocht worden in
de zeer geringe loscapaciteit, waardoor
men vaak urenlang moest wachten.
Een grote modernisering van de haven
wordt echter op 500.000 geraamd en
het is de vraag, of een dergelijke uit
gave verantwoord zou zijn.
In kringen van deskundigen en be
langhebbenden is naar een oplossing
gezocht, die snel en afdoende moet
zijn, zodat men gedurende pl.m. 15
jaar rustig de ontwikkeling van Vlis
singen als vissershaven kan afwach
ten. Die oplossing meent men gevon
den te hebben in een plan tot bouw
van drie aanlegsteigers, waardoor 9 in
plaats van 2 schepen zoals thans
tegelijk gelost zulen kunnen worden.
De kosten hiervan worden op 80.000
geraamd.
Sinds de wapens rusten
T>E TOTALE verliezen der Neder
landse strijdkrachten in Indonesië
sedert het ingaan van de order lot
staken der vijandelijkheden op Java
en Sumatra tot 1 September zijn ge
stegen tot 19 doden, 55 gewonden en
2 vermisten, aldus wordt uit gezag
hebbende Nederlandse bron verno
men.
Voor het ingaan van deze order be
droeg het aantal doden gemiddeld 30
per week.
Guust Schoof, Piersenpolderstraat 37, Sluiskil, ver
blijft sinds een half jaar op Tonggeang. Z'n vriendje
Eddy houdt hem trouw gezelschap.
Links: Wim Peeters,
Huisdreef B 133 te
Chaam, die vandaag 21
jaar wordt. Hij zit in
Malang bij de Verzorging
Rechts: de gebroeders
Wagtimfns, Dorpstraat,
St. Willebrord, ontmoet
ten elkaar ver van huis
en dat moet natuurlijk op
de foto.
Rechts boven twee grap
penmakers, Toon van
Schendel uit Made, Cam-
penhoutstraat en Jan de
Ruyter uit Raamsdonks-
veet. allebei in Cheribon.
T-WEE DAGEN heeft het ,,off;ciëel
bezoek" geduurd, dat onze Vorstin
en Haar Gemaal aan de provincie
Noordbrabant hebben gebracht. Het
is eenvoudig onmogelijk, in kort bestek
te beschrijven, welke schone momen
ten di, bezoek heeft gekend, dat wel
officieel heette, doch dat door het
enthousiasme en de ongedwongen har
telijkheid der ontvangende bevolking
werd tot een helemaal niet officieel
aandoende manifestatie van trouw
aan en liefde voor ons Oranjehuis.
Onder de bezoeken, die Prins Bern
hard de eerste dag bracht, was wel van
zeer veel betekenis zijn komst te
Veghel, waar hij kennis kon nemen
van de Coöperatieve Handels Vereni
ging van de N.C.B., die ook een kan
toor te Huls, heeft, hetgeen door de
directeur, Ir. H. Steenbergen, extra
weid vermeld. Want. zo zeide I'i.
Steenbergen, onze coöperatie is niet
provinciaal begrensd, doch omvat de
bisdommen 's-Hertogenbosch en Breda,
waarvan Zeeuwsch-Vlaanderen mede
deel uitmaakt.
Deze onderneming in coöperatieve
opzet is een zo grote zegen geworden
voor de boeren en vooral de kle.ne
en hun organisaties Want eigelijk
is het niet de CHV zó, dat ze graag
behoorlijke inkoopsprijzen betaalt en
tegen zo gering mogelijke prijzen
levert. Een andere, merkwaardige fa
cet is, dat dë C.H.V., groot lichaam
als zij is, zich kan veroorloven te ex
perimenteren om te zien of er voor de
boeren ,,wat in zit", zoals b.v. het ver
bouwen van inlandse tabak en van ge
neeskrachtige kruiden.
Het zal ir. Steenbei gen ongetwij
feld een grote voldoening zijn geweest
toen de Prins na zijn uiteenzetting er
vol belangstelling op inging.
BIJZONDER VOORRECHT.
Ma bezoeken aan tal van andere
plaatsen in Oost- en Midden-
Brabant was een der aangrijpendste
momenten de intocht van H.M. de
Koningin in he, Gouvemementspaleis
te Den Bosch. H.M. nam daar haar
weg over de neergevlijde gildevaandels,
hetgeen een voorrecht is, verleend aan
regerende leden van het Vorstenhuis.
Deze vaandels mogen n.l, nooit de
grond raken.
TWEEDE DAG
zoek draagt wel zulk een zeer bijzon
der karakter, dat wij elders in dit blad
er een speciale reportage aan wijden.
Brabant heeft wee dagen gekend
van uitbundig feestbetoon. Elke stad
en elk dorp. waar he, Vorstenpaar
passeerde of er enkele Ogenblikken
doorbracht, zette het feest
van dit bezoek ook na he, vertrek van
Koningin en Prins nog voort en het
lijdt geen twijfel of deze Br\bantse
dagen hebben op ons Vorstelijk Paar
een onvergetelijke indruk gemaakt.
Ook voor niet-oorlogsslacht-
offers
AOK niet-oorlogsslachtoffers kunnen
door hen bewoonde woningwet
woningen in den vervolge kopen, in
dien het althans geen semi-permanen-
te woningen zijn.
Tot nu toe gold deze faciliteit al
leen voor oorlogsslachtoffers. Het
moet vast staan, dat de aspirantkoper
de woning in de toekomst behoorlijk
zal onderhouden en bewonen.
Ter tegemoetkoming in de niet-
rendabele exploitatiekosten kan de
koper een bijdrage op grond van de
financieringsregeling woningbouw 48
ter beschikking worden gesteld. Bij
de overdracht zal het registratierecht
slechts over het rendabele deel van
de koopsom verschuldigd zijn.
Wanneer het gevaar aanwezig is,
dat verkoop van enkele woningen uit
een groot complex tot waardevermin
dering van het overblijvende gedeel
te zal leiden, zal een verzoek om
overdracht niet worden ingewilligd.
Belanghebbenden dienen bedoelde
verzoeken bij het gemeentebestuur in
te dienen.
LJet hoogtepunt van de tweede dag,
was ongetwijfeld het bezoek aan
het klooster der Norbertinessen, St.
Catharinadal te Oosterhout. Dit be-
TAE DADER van de roofoyerval in
de Haarlemmermeer is gisteren
door de politie gearresteerd. Het is
de 28-jarige T. G.. wonende in de
Haarlemmermeer. De verdachte heeft
een volledige bekenteniu afgelegd.
Het geroofde geld is door de politie
in beslag genomen.
De verdachte was reeds vroeger
met de justitie in aanraking geweest
voor een aantal diefstallen.
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Gedeeltelijk bewolkt en bijna
overal droog weer. Matige wind
oit Westelijke richtingen. Onge
ler dezelfde temperatuur als
ttsteren.
Heden: zon onder 19,13 uur.
nn cln0p 19,41 uur* Morgen: zon
- p 6 04 uur. Maan onder 8,05 uur.
Hier is het, of de tijd heeft stilge
staan. Proost Henricus van Reeth in
zijn smetteloos-witte habijt ontvangt
er de Koninklijke Gasten in de stem
mige Proostdij, van welks wanden de
oude olieverfschilderijen van vroe
gere proosten, oversten en Norberti
nessen uit de oude vorstelijke ge
slachten neerzien op hen. die thans
binnentreden.
Met zijn zachte, melodieuze stem
waaraan een Frans timbre niet
vreemd is, vertelt dan de Proost uit
de bewogen geschiedenis van deze
eerbiedwaardige instelling, die de
stormen van zeven eeuwen had door
staan, dank zij de machtige bescher
ming en de voortdurende belangstel
ling van het Huis van Oranje-Nassau
Hij wijst naar de portretten van Eli
sabeth van de Leek, Machteld van
Polanen en Odilia van Nassau, allen
in het kleed der Norbertinessen, die
aan de wand hangen en onze Konin-
ging ziet op naar deze figuren uit een
lang vervlogen verleden, figuren uit
haar geslacht, die zich terugtrokken
binnen de stille muren van het zus
terklooster.
De Proost vertelt dan van een der
Vrouwen van Nassau, die hier een
graaggeziene en vaak verschijnende
gast was. Zij werd hier onthaald dooi
de priorin, die haar dan een glas wijn
schonk „want in die tijden bestonden
er nog geen thee en geen koffie", een
toevoegng die even een glimlach
bracht op het gelaat der beide vor
stelijke gasten.
En dan toont de Proost het eeuwen
oude gouden kruis dat hij op de borst
draagt, 'n geschenk van een der voor
vaderen van Hare Majesteit.
De Koningin neemt even het kruis
in haar handen om het nader te be
schouwen en voldoening vervult Haar,
wanneer Zij op haar vraag verneemt,
dat de Proost dit kruis altijd draagt.
Pastoor Aug. Commissaris, de histo
ricus, die zich in het bijzonder heeft
geïnteresseerd voor de geschiedenis
van dit oude convent, krijgt dan ge
legenheid, een en ander te tonen in
het grote „Gulden Boek" waarin met
fotografie en tekening de belangrijk
ste feiten en symbolen van Sint Ca
tharinadal zijn vastgelegd.
Dit Gulden Boek is een kostbaar
boek geworden. De Zusters hebben
het in een passende band gestoken,
die door de Koningin met een uitroep
van bewondering wordt beschouwd.
En wanneer op de laatstverluchte blad
zijde de wapens van Oranje-Nassau
en Lippe-Detmold worden getoond,
nemen de beide vorstelijke personen
de pen op, om ook hun handtekening
te schrijven in dit boek. waarin ook
de handtekeningen van het vorstelijk
voorgeslacht voorkomen.
Nu begeeft het gezelschap zich naar
de spreekkamer. Aan de andere zij
de van het rooster, dat deze kamer
van het slotgedeelte scheidt, verschijnt
dan de Priorin, die Koningin en Prins
verzoekt, gebruik te willen maken
van het oude privilege der Oranje's
het slotgedeelte te bezoeken.
HET PRIVILEGE.
"^U GAAT men weer naar de hof.
om deze over te steken naar de
kloosterkerk. De witte stilte daarbin
nen wijkt voor de zachte tonen van
de Priestermars uit Athelie, gespeeld
door de or-ganiste.
Achter het altaar staat de poort
open van het zustergedeelte der kerk
en hierin begeeft zich nu het kleine
gezelschap van het Vorstenpaar met
beperkt gevolg.
In de Conventszaal worden dan en
kele kostbare bezittingen getoond w.
o. een zeer grote barokke verguld
zilveren kelk, een grote gedreven zil
veren monstrans in renaissancestijl,
een zeer mooi antiphonarium dat door
de zusters zelf werd ingebonden en
een groot graduale op perkament, da
terend van 1618, toen St. Catharinadal
nog binnen de muren van Breda was
gevestigd en dat rijk is verlucht.
AFSCHEID.
Proost van Reeth en Pastoor Commissaris verklaren in de Proostdij van
St. Catharinadal de inhoud van het Gouden Boek.
JgR HEERSTE een zeer prettige, on
gedwongen stemming, waarbij èn
Koningin èn Prins zich buitengewoon
belangstellend toonden in alles, wat
dit klooster betreft. Men gebruikte
enige verversingen en, zoals dat in
't klooster gebruikelijk is, er worden
enkele geschenken meegegeven „voor
de kinderen", eenvoudig speelgoed,
waaraan de Prinsesjes zeker haar ge
noegen zullen beleven. Enkele oude
re zusters weten zich nog het bezoek
te herinneren dat Prinses Wilhelmi-
na in 1915 als Koningin der Neder
landen aan het klooster bracht. Zij
vertellen, hoe het klooster in vroeger
jaren reeds was aangewezen als hos
pitaal door de Malthezer orde.
Tenslotte verlaat dan het Vorsten
paar door de kapittelzaal, uitgeleide
gedaan door de Proost, de Priorin en
Pastoor Commissaris, die de voldoe
ning heeft dat met zeer veel belang
stelling en dankbaarheid uit zijn han
den werd aanvaard een door hem ge
schreven geschiedenis van het kloos-
terf gebonden in wit perkament voor
de Koningin en in rood sagrinleder
voor de Prins.
IJET Scheveningse strand krioelt
niet langer van de duizenden,
de bruingebranden, die in de va-
cantie verpozing zochten en von
den in het zand en in het water;
de lijnen 8 en 9, en 11 en 14 van
de H.T.M. schokken niet meer kra-
kend-vol naar Boulevard of Zee
bad; de Scheveningse boulevard
weliswaar nog niet in sombere
eenzaamheid geeft weer een
rustige aanblik; de terrassen bie
den weer meer dan volop plaats en
de hotelgasten van de zomer zijn
goeddeels verdwenen.
Geen lange rijen schoolkinderen
meer uit de provincie, die Binnen-
en Buitenhof bewonderen en de
Gevangenpoort. Verdwenen zijn de
files autobussen uit binnen- en
buitenland.
Den Haag en Scheveningen heb
ben weer een seizoen voorbij zien
gaan, misschien minder „goed"
dan in de laatste jaren, maar al
met al toch niet zo onbevredigend.
Vreemdelingen waren er zeer vele,
vooral Belgen, maar het geld
stroomde heel wat minder over
vloedig dan in de achter ons lig
gende seizoenen.
•yo NADERT de herfst en is in
Den Haag geen vacantiestad
meer, maar weer vooral regerings
centrum, de stad der ambtenaren
en der departementen, de stad der
regeringsbureaux. De stad dus,
waarheen zo menig Nederlander,
in deze tijd van overheidsbemoei
ing en na-oorlogse bevoogding,
zich herhaaldelijk moet begeven
om de goede gang van zijn zaken
te bevorderen, daar schrfitelijke
behandeling bij voorbaat een lij
densweg betekent.
Tr zijn bedrijven, die uitsluitend
voor hun Haagse reizen en bespre
kingen een auto aanschaften, wat
uiteraard èn geld- èn tijdverspil
ling betekent, maar zij moesten er
toe overgaan in deze overmatig
„gebonden" tijd.
Het bedrijfsleven snakt nog
steeds naar grotere vrijheid, die de
ontwikkeling van het economisch
leven slechts ten voordeel kan zijn.
En het weet aan te tonen, dat er
meer vrijheid mogelijk Maar
het erkent ook, als het 't algemeen
belang in het oog houdt, dat on
beperkte vrijheid nu zeker onmo
gelijk is. Zoals het erkent, dat deze
te grote vrijheid in voorbije
jaren, op egoistische wijze mis
bruikt, het algemeen welzijn in
ernstige mate heeft geschaad.
Grote kennis van zaken en een
brede visie op het ecnonmisch
leven is in deze voor ons land zo
belangrijke herstelperiode noodza
kelijk, zo goed als een algemene
krachtige vereist is.
Zonder twijfel heeft het be
drijfsleven in dit opzicht een groot
vertrouwen in den minister van
Economische Zaken en diens mede
werker, de Staatssecretaris v. d
Grinten. Hun zeer spoedig in be
handeling komend wetsontwerp op
de Publiekrechtelijke Bedrijfsorga
nisatie is mede een bewijs van een
wijde blik op de sociaal-economi-
sche toekomst van ons volk.
Het valt niet te ontkennen, dat
dit vertrouwen verdiend is, zoals
er alle hoop is, dat het niet be
schaamd zal worden. Is het een
maal zo ver, dan zal „Den Haag"
een heel wat aangenamer klank
zijn in de oren van de zakenman
dan nu nog het geval is.
De werkelijke conferentie-arbeid
echter gaat nu pas beginnen. Wil
is er al veel van gedachten gewis
seld, is er meer dan oppervlakkig
kennis gemaakt, is een sfeer ge
groeid die op de komende bespre
kingen van grote invloed zal zijn.
Het belang hiervan mag rSet on
derschat worden.
Een onzer Katholieke bladen
dreef zijn optimisme zo ver, dat
het in een hoofdartikel verklaar
de, dat onze Indonesische gasten
bij hun aankomst in deze heel
andere wereld dan ginds op slag
van hun wantrouwen, dat bijna
ongeneeslijk leek, zijn genezen.
Dergelijke verklaringen bij
enig nadenken blijkt zulks spoe
dig missen de nodige nuchter
heid. Maar een feit is wel, dat de
wijze van ontvangst en het onder
linge contact hebben bijgedragen
om een sfeer te scheppen, gunsti
ger dan die ooit bij de aanvang
van vorige onderhandelingen is
geweest. Men vergete echter niet,
hoe slecht die sfeer soms geweest
is.
Al met al Is het niet onredelijk
met gematigd optimisme de Tafel
conferentie in haar aanvangs-
periode te beschouwen. De huidige
goodwill kan heel wat scherpe
kanten voorkomen, als de heren
straks met hun neus op de grote
problemen gedrukt worden.
DE EXPERIMENTELE televisie-uit
zendingen van Philips zullen in ver
band met technische werkzaamheden
voorlopig niet worden hervat. Begin
1950 hoopt men weer met de uitzen
dingen te kunnen beginnen.
