Een rustige universiteitsstad wordt regeringszetel c Waar zitten de Aga Khan- juwelen Tientallen grote en kleine incidenten in Indonesië V. G. L. O. Jan Olcchny vond vrouw en zoon Ernstige stakingen in Finland 12.000 bommen ontploften Dringend verzoek van Mgr. Hopmans KOORTSACHTIGE STEMMING IN BONN Ruimte voor parlement en ministeries moeilijk te scheppen Rustige verkiezingen Krijgt Europa minder wapenen uit V. S. Ernstige vervolging der Kerk in Polen te wachten Romantiek om een millioenen-diefstal Overwegend droog Ook Belgische Senaat schenkt regering vertrouwen v T'N.l. houdt zich niet aan de afspraken Sultan van Djokja naar Batavia Abonnementstarieven spoorwegen weer hoger Eén klein drama uit millioenen andere En nu: een nieuw leven in een nieuwe wereld! Alle muziekgezelschap pen in R. K. hond VIJFDE JAARGANG No. 1461 Uitgave: N.V. Uitgevers MIJ. Neerlandta Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda, Relgerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts. C. J. v. Hootegem. A. E. Langenhorst. Mr. Dr. AJ.J M. Mes. Mr. H B B. de Rechter. Hoofd redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements prijs bi) vooruitbetaling f 3.90 per kwartaal, per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet- postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent. postrek no. 278841 Prijzen van buitenlandse lbonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland VRIJDAG 19 AUG. 1949 Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintjewordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling met verlangen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 45. Telefoon 2347) DR. KONRAD ADENAUER, de leider der christelijk-democraten, die naar algemeen verwacht wordt de eerste kanselier van West-Duitsland zal zijn, is te Bonn informele besprekingen begonnen met betrekking tot de kabinets vorming. Hij ontving dr. Arnold, de christelijk-democratische premier van Noordrijn-Westfalen, en mgr. Boehler, de politieke adviseur van Kardinaal Frinjs, de aartsbisschop van Keulen. Ook heeft hij een onderhoud gehad met een lid van de „linkse" christelijke-democraten uit het Ruhrgebied, die de socialisten opgenomen willen zien in de coalitie-regering. Na de bespreking tussen Arnold en Adenauer is verklaard, dat zij „de internationale en interne toestand hebben besproken en het eens waren". en heerst nog een koortsachtige span ning. Dit moet men echter niet in een ongunstige zin opvatten, want wij bedoelen hier alleen mee te schrijven dat men er ijverig aan het werken is. Bonn maakt zich namelijk op het ogenblik op om „Bundeshauptstadt" van West-Duitsland te worden en in dien men weet dat Bonn voorheen een rustige studentenstad was men kan het met ons Delft vergelijken en voor een deel door het oorlogsge weld werd verwoest, dan kan men zich indenken, wat er allemaal ge daan moet worden eer men een ac- comodatie heeft voor het Parlement en alles wat er aan vast zit. Dag en nacht rijden de vrachtauto's aan en af, gedurende de nacht werkt men bij het licht van schijnwerpers, terwijl overdag met dubbele ploegen gewerkt wordt. (Van een bizondere correspondent) rtVER HET ALGEMEEN zijn de verkiezingen in West-Duitsland voor het nieuwe Parlement kalm verlopen. Wel werd er door middel van aanplakbiljetten, vlugschriften, propagandaspeeches en radioauto's heftig propaganda gevoerd, doch verder was alles rustig. Geen op loopjes, geen zenuwachtig-gehaaste mensen, doch een gewoon rustiglo- pend verkeer. Indien wij door de aanplakbiljetten er niet opmerk zaam op waren gemaakt, dat er ver kiezingen werden gehouden, wel we zouden er onachtzaam aan voor bij gegaan zijn. „Ach ja", zo merkte een priester, die wij naar aanleiding van een en ander spraken, op, „ach ja, waarom zouden wij ons nu nog druk gaan maken, Duitsland heeft in de laatste dertig jaren al zoveel gekend, eerst Keizerrijk, daarna bezetting, daarna republiek, daarna de Nazi's, daarna weer bezetting, nu weer een repu bliek, wat zal de toekomst nu weer brengen?" Moch het echter in geheel West- Duitsland rustig zijn, in Bonn heerste HET NIEUWE PARLEMENTS GEBOUW. TjUE HEBBEN het nieuwe Parle mentsgebouw aan de linker Rijnoever bezichtigd, waarvan de lin ker- en rechtervleugel in vier weken tijd werden opgetrokken. Ook hebben we verschillende grote landhuizen gezien welke zullen wor den gebruikt om de verschillende de partementen in onder te brengen. Al deze huizen waren geheel of gedeel telijk verwoest, doch thans zijn ze klaar. Doch Bonn is nog niet tevreden, ook het puin moet zoveel mogelijk weg en zoals wij reeds schreven, koortsachtig wordt daaraan gewerkt. Het spreekt vanzelf, dat er hotel- accomodatie moest zijn en, indien men de Duitse toestanden kent, waar dikwijls verscheidene gezinnen op een kamer bijeen moeten wonen, dan kan men zich voorstellen wat het zeggen wil dat Bonn met 40 hotels en pen sions een 800 bedden beschikbaar TRUMAN beeft op een persconferen tie onthuld, dat hij persoonlijk in structie had gegeven om Joego-Slavië een aankoopvergunning voor een staalfabriek in de Verenigde Staten toe te staan, TIENDUIZEND arbeiders van de voormalige Herman Goering Werke bij Brunswijk hebben geprotesteerd tegen de voorgenomen ontmanteling van deze ijzer- en staalfabriek. Rede voeringen tegen de ontmanteüngspo- litiek zijn gehouden, doch er vielen geen incidenten voor, MET IN GANG van de opening van de R. T. C. zal een speciaal poststem pel van de conferentie worden ge bruikt. Deze zal bestaan in een cir kel met een afbeelding van de ridder zaal in het midden en daaromheen de woorden: ronde tafel conferentie 's-Gravenhage. DE MAXIMUM-verkoopprijsregelin- gen voor rode en zwarte bessensap, frambozensap, tomatensap en jam (YVER DE geruchtmakende diefstal zijn ingetrokken. i-+i4i„„ afgelopen 24 uur is te Napels jacht gemaakt op verboden wapens. 73 personen zijn gearresteerd en meer aan 1000 pond explosieve stof, zeven anti-tankmijnen, vele tijdbommen, duizenden machinegeweerkogels en geweerpatronen zijn in beslag geno- men. „Eerst Napels zien en dan ster ven: heeft, terwijl in de naburige plaatsen zoals Bad Godesberg, Mehlem, Ro- landseck, Beuel, .Oberkassei enz. nog een 3600 bedden beschikbaar zijn ge maakt. Het valt voor een rustige universi teitsstad niet mee zo volledig om te schakelen, doch Bonn tracht het en zover wij het beoordelen kunnen, met ere. Over enkele weken zal hoog boven de Rijn, op het Parlementsgebouw, de nieuwe Duitse driekleur zwart- rood-goud gehesen worden ten te ken, dat het nieuwe parlement bezit heeft genomen van Bonn en op deze wijze Bonn verheffen tot hoofdstad van West-Duitsland. Bonn deed zijn taak, laten wij ho pen dat het nieuwe Parlement zijn taak evengoed zal trachten te ver vullen. Huis van Afgevaardigden voor besnoeiing TIET AMERIKAANSE Huis van Af- gevaardigden heeft een besnoei ing van 50 procent van het wapen program voor Europa goedgekeurd. De voorgestelde som is 1.160.990.000 dollar. Een uiteindelijke beslissing zal ge nomen worden door middel van een hoofdelijke stemming. De gebeurtenis vormt een slag voor president Trumans wapenprogram voor West-Europa, Griekenland, Tur kije, Korea, Perzië en de Philippij- nen. De bezuiniging kwam voort uit een democratisch-republikeinse coalitie, die ervan uitgaat, dat Europa spoedig te veel zou ontvangen volgens het regeringsvoorstel. Een verminderde steun zou de Europese landen van voldoende wapens voorzien totdat de ze landen bewezen hadden in staat te zijn samen te werken in, en het eens te zijn met een alles omvattende defensieve organisatie. TYE PRIMAAT van Polen, mgr. Steph Wyszynsky, heeft in een predi cate de gelovigen van zijn bisdom gewaarschuwd, dat zij ernstig reke ning dienen te houden met een ver scherping van de geloofsvervolging in Polen en dat zij zich daarop geeste lijk moeten voorbereiden. De toekomst, aldus de primaat, zal nog veel grote offers van u eisen. Wonderlijk verhaal van een lifter EEN MINISTERIEEL degenduel heeft plaats gehad tussen de Cubaanse mi nister van Binnenlandse Zaken en de ondeijTmiistei* van Volksgezondheid. De eerste werd aan het hoofd gewond Aanleiding tot het duel was een woor dentwist tijdens welke de ondermi nister een kaakslag opliep. hpt COMMUNISTISCHE legers aan het centraal-Chinese front zijn gis teren in de strijd geworpen. HET MET BRITSE vergunning ver- schijnenede Duitse blad „Die Welt" beweert, dat de Russen een netwerk van bases voor het afschieten van ra- ketbommen in de Sovjet-zone van Duitsland aanleggen. TIJDENS EEN kaartpartij te Leeu warden ontstond ruzie tussen een tweetal kaarters, waarbij de een zo danig geslagen werd, dat hij van zijn stoel viel en dood bleef liggen. De politie zei thans oorzakelijk verband te zien tussen de slag en de dood en veroordeelde de verdachte tot een maand voorwaardelijke gevangenis straf. ENSCHEDE heeft een honderdjarige. Het is de heer J. Hagemeyer, die tot 2un 96ste jaar het beroep van schoen maker uitoefende. Hij is vader van zes kinderen, van wie nog vier in leven zijn. Hij heeft 19 klein- en een groot aantal achterkleinkinderen. POSITIES DER TROEPENSCHEPEN Groote Beer 17-8 op 129 mijl ten Z. van Kreta. Joh. van Oldenbarneveldt 17-8 op 1300 mijl ten O. van Kaap Guardafui. van de kostbare juwelen van de Aga Khan een waarde van ette lijke millioeenn duiken merkwaar dige dingen op, die even romantisch schijnen als de rijkdom van de Aga Khan. Zo heeft een te Delft woonachtige jongeman, die juist is teruggekeerd van een reis naar Italië, de politie in zijn woonplaats een wonderlijk ver haal verteld in verband met de dief stal van de juwelen. Deze jongeman, die zijn reis geheel liftend volbracht en van alle 53 wa gens, waarmee hij heeft gereisd, aan tekening heeft gehouden, is, kort na dat de diefstal was gepleegd, de Ita liaans-Zwitserse grens gepasseerd in een zware Hudson. De chauffeur van deze auto vol deed vrijwel volledig aan het signa lement van de onder verdenking staande bendeleider Roger Senanedj, dat hij pas dezer dagen vernam. Er zat eveneens een oude dame in de wagen, die de moeder van de chauf feur heette te zijn. Dit klopt met de eerste veronderstelling van de Franse politie, dat Senenadj in gezelschap van zijn moeder naar Zwitserland zou zijn gevlucht. De wagen reed. aldus de jongeman, zeer hard. De chauffeur, die tussen de 30 en 35 jaar oud was. scheen zeer zenuwachtig te zijn. Hij had slechts aan één voet een opengewerkte schoen De Delftse politie heeft van deze ver- Weersverwachting, geldig tot Vrijdagavond: Geleidelijk wat toenemende be wolking, maar overwegend droog weer. In het Noorden van het land zwakke tot matige wind tussen Noord en West. Overigens zwak ke veranderlijke wind. Tempera tuur ongeveer dezelfde als gis teren of iets hoger. Heden: zon onder 19,57 uur en maan onder 17,34 uur. Zaterdag zon op 5,31 uur en maan op 0.03 u. DE OPERATIE „EDELWEISS" Van 16 Augustus tot 26 Augustus hou- n onderdelen van het Nederlandse leger .verplaatsingsoefeningen" tus sen Utrecht en Luxemburg. In bij gaande kaart geven wij een overzicht van het verloop van de gehele tocht. klaring proces-verbaal opgemaakt dat is doorgeseind naar de Parijse re cherche. GEEF MIJ 20.000 P. ST. UN UIT Casablanca komt een ander verhaal. De hoofdredacteur van een Marokkaans avondblad heeft een brief ontvangen waarin iemand „er gens in Casablanca" verklaard het belangrijkste deel van de gestolen ju welen van de Aga Kran terug te wil len geven in ruil voor de uitkering van de beloning van 20.000 pond ster ling, uitgeloofd door de Britse ver zekeringsmaatschappijen. De brief zegt: „een gedeelte van de juwelen is nu in mijn handen en indien de beloning zou worden uitgekeerd, zou ik de juwelen terug geven. De lei der van de bende, bevindt zich mo gelijk eveneens in Casablanca" De brief is aan de politie overhan digd, die met sterk gefronste wenk brauwen verder aan het speuren is geslagen. Communisten zetten „loonoffensief" in IN GEHEEL FINLAND zijn de eerste dag van een door 11 communistische geleide vakverenigingen ingezet .loonoffensief", stakingen uitgebroken Een staking van havenarbeiders in de 23 Finse havens, heeft alle scheep vaart stilgelegd. Het aantal stakers is zeer groot. In Helsinki had dit tot gevolg, dat men zonder brood zat. De communis ten, hebben beloofd in de komende dagen de stakingsacties nog verder uit te breiden. De regering heeft de haven van Hangoe tot open haven verklaard, teneinde de staking in de havens te breken. Alle schepen zullen thans naar Hangoe gedirigeerd worden en in dien. de arbeiders daar weigeren te werken, zal de regering gebruik ma ken van haar volmacht om troepen te gebruiken. De politie heeft het vuur op sta kers (houtvlotters) in Kemi, West- Finland geopend, nadat de politie mannen met jachtgeweren en pisto len, stokken en stenen, waren aan gevallen. Een staker werd gedood, 6 stakers en tien politiemannen werden gewond. De soc.-democratische regering heeft troepen- en politieversterkingen naar Kemi gedirigeerd. TYE BELGISCHE Senaat heeft met 99 stemmen (katholieken en libe ralen) tegen 51 stemmen (socialisten en communisten) en één onthouding (de onafhankelijke katholieke sena tor baron de Dorlodot) zijn vertrou wen in de nieuwe regering Eyskens uitgesproken; hetgeen de Kamer reeds had gedaan. Tijdens het debat heeft de kath. se nator en oud-minister van Justitie Struye gesproken over de noodzake lijkheid om in het kader van de Be nelux tot een oplossing te geraken van het haven- en rivierenprobleem. Sprekende over de betrekkingen met Nederland, drong de heer Vos (soc.) bij de regering er op aan er voor te waken, dat de belangen der Antwerpse haven niet opgeofferd zul len worden. Steeds nieuwe bosbranden in Frankrijk "PRANKRIJK wordt steeds opnieuw opgeschrikt door grote bosbran den. Nu zijn op het vliegveld Bede- nac-Bussac, in Zuidwest Frankrijk, 12.000 vliegtuigbommen een voor een begonnen te ontploffen door een bos brand, die rond het vliegveld woedt. De brand ontstond door een explosie van een doos ontplofbare stof in een een bij het vliegveld behorende mu nitie-opslagplaats. Een hoeveelheid van 7000 5 8000 ton ontplofbare stof bevindt zich in de opslagplaats. Alle beschikbare troe pen en brandweerlieden in het gebied zijn opgeroepen. De bommen, die van Amerikaanse oorsprong zijn, bevinden zich sinds het einde van de oorlog bij het vliegveld. Verscheidene malen is verzocht deze te verwijderen. De evacuatie van alle vrouwen en kinderen uit een gebied met een ra dius van 10 km. rond het vliegveld is gelast. Alle beschikbare voertuigen zijn hiervoor gevorderd. De stroom is afgesneden en alle verkeer, het treinverkeer tussen Bordeaux op la Rochelle inbegrepen, is in de gevaar lijke zone stopgezet. Ten Noord-Oosten van Marseille woedt een bosbrand, die aangewak kerd wordt door streke wind. Bur gers, militairen en brandweerlieden bestrijden hier de vlammen. Uit Tandjong-Priok vertrok naar Patria het hospitaalschip de „Grote Beer" met aan boord demobiliserende militairen, afgekeurden en zieken. Van de zijde van de legerleiding waren aanwezig: Gen. Maj. Dr. Simons en zijn echtgenote en Kolonel van Langen, de oud-Commandant van de „T"-brigade, die sedert kort is benoemd tot Chef van de Generale Staf te Batavia. Generaal Dr. Simons onderhield zich aan boord met verschil lende thuisvarende militairen. De generaal in gesprek met enkele soldaten onder wie sold. J. H. v. d. Laar uit Teteringen (bovenaan links). /"ONAANGENAAM genoeg worden uit Indonesië tientallen grotere en kleinere incidenten gemeld, waarbij republikeinse legergroe pen, (de TNI) zich niet aan de cease-fire afspraken hebben gehou den. Het meest onverbiddelijke is bij Semarang gebeurd. Sterk bewapende groepen zijn naar die stad opgerukt. De eerste groep werd voor het bereiken van de stad opgevangen en verspreid. De tweede groep, die verscheidene malen gro ter was dan de eerste, bereikte de stadsrand en beschoot het militaire kampement met mortieren. Ook deze groep werd met verliezen terugge slagen. MODJOKERTO. TN aansluiting aan hetgeen in de brief van minister van Maarse- veen aan de Tweede Kamer werd ge meld over de infiltraties te Modjo- kerto vernemen wij nog, dat de gein- filtreerde groep, die op 2 km. ten Zuiden van de stad was doorgedron gen, de aanzegging tot terugtrekken van de militaire waarnemers niet wenste op te volgen. (Deze aanzegging is dus gegeven geruime tijd na de afkondiging van het staken der vijandelijkheden). Na ontvangst van dit weigerend antwoord hebben Nederlandse troe pen een actie ingezet, tengevolge waarvan circa 50 personen zijn ge arresteerd en een aantal wapens, waaronder machinegeweren in beslag genomen werd. Een soortgelijke gebeurtenis als te Modjokerto kwam voor in Kediri, waar geüniformeerde groepen wei gerden terug te trekken. Na een korte actie van Nederlandse troepen trok ken de groepen zich met verlies van twee doden terug. NOG MEER. A NDERE incidenten worden gemeld uit Sukoredjo (Midden-Java), waar groepen de stad binnendrongen en enige huizen en het station in brand staken. Een Nederlandse mili tair is buiten Tjandiroto in het Se- marangse gedood, toen een Nederland se patrouille werd beschoten. Ook uit Sumatra worden verschil lende incidenten gemeld na het in gaan van het staken der vijandelijk heden. Twee Nederlandse militairen zijn gewond, toen in de omgeving van Kebandjahe een fourage-convooi vier uur lang beschoten werd. Uit Semarang wordt gemeld dat te Ponogoro TNI-groepen de stad zijn binnengedrongen. De stadsverdedi ging loste geen schot. De TNI voerde alle ambtenaren mee met uitzonde ring van twee ambtenaren van het boswezen, die naar Madiun konden vluchten. De laatste wagen van het dage lijkse militaire convooi van Madiun nara Ngawi is nabij laatstgenoemde stad op een mijn gelopen, waarbij enkele militairen licht gewond zijn BESPREKING MET H. V. K. /"ONVERWACHT is de sultan van Djokja in zijn kwaliteit van mi nister van Defensie te Batavia ge- ariveerd. Het doel van zijn bezoek is bespre kingen te voeren met de H. V. K. en de voorzitter van de republikeinse delegatie over het uitvoeren van de order tot het staken der vijandelijk heden. SJAHRIR WEET 'T NOG NIET OJAHRIR weet nog niet, of hij naar Den Haag gaat en verklaarde, dat hij nog geen benoemingsbesluit als adviseur van de republikeinse dele gatie heeft ontvangen. Hij zei o.m.: „Ik ben er van overtuigd dat de van Roijen-Rum verklaripg niet de enige weg aangeeft naar een oplossing" R. T. C. OP 23 AUG. rpHANS staat vast, dat de Ronde Ta- fel Conferentie op Dinsdag 23 Augustus om 11 uur v.m. in Den Haag wordt geopend. Dit officiële be sluit is gisteren gevallen. jy/TET INGANG van 1 Januari 1948 hebben de abonnementstarieven der N. S. een tijdelijke verlaging on dergaan van 15 procent. Nu met deze maatregel geruime tijd ervaring is op gedaan, wordt het meer en meer dui delijk, dat hierdoor een verstoring van de samenhang tussen de verschil lende tariefvormen is opgetreden, die een herziening wenselijk maakt. Daar bij komt, dat sinds bovengenoemde datum het dienstbetoon der Nederl. Spoorwegen aanmerkelijke verbete ringen heeft ondergaan, met name op 15 Mei 1.1. bij de invoering van de geldende zomerdienst en dat verdere verbeteringen zullen volgen. Daarom hebben de Ned. Spoorwegen zich tot de minister van Verkeer en Water staat gewend met het verzoek per September a.s. de oude abonnements tarieven weer te mogen invoeren, welk verzoek is toegestaan. (Van onze onderwijsmedewerker) LIET is geen geheim, dat de re sultaten van ons lager onder wijs niet beantwoorden aan de ve le tijd en energie, aan de verstan delijke vorming van de school jeugd besteed. Als dit onderwijs nog ergens behoorlijke resultaten boekt, dan is het waar de lagere school vooropleiding geeft voor verdere studie. Maar dat ook dit opleidingssucces weinig meer be vat, dan een tamelijk wanordelijke verzameling kennis-fragmenten, treedt vooral aan het licht bij de kinderen, voor wie het lager on derwijs tevens eind-onderwijs is. Voor hen heeft de verzamelde school-kennis niet eens de waarde van voorradig materiaal bij verder onderwijs, zodat zij na zoveel ja ren, ik zou haast zeggen: met lege handen worden heengezonden. Re cente onderzoekingen van het Nuts-Seminarium tonen aan, dat hier de situatie niet te somber ge schilderd is. Het spreekt vanzelf, dat deze toestand, waarin de lagere school eenzijdig is afgestemd op toekom stige studenten, niet mag voortdu ren. En inderdaad doktert men al jaren aan de oplossing van dit pro bleem. De practijk van vele jaren verzet zich echter hardnekkig te gen andersgezinde theorieën. Vooropgesteld dus, dat de huidi ge lagere school in doorsnee te weinig is ingesteld op kinderen, die vanaf de schoolbanken het be drijf en het leven iigaan, kan het verwondering wekken, dat volgens een kortgeleden verschenen wets ontwerp de leerplicht weer acht jarig zal worden. Deze wijziging immers heeft juist betekenis voor de niet-verder lerende kinderen, juist de kinderen, die de meeste hekel hebben aan de school, omdat zij voelen, dat in de klas de can- didaatjes voor allerlei toelatings examens de meeste aandacht krij gen, juist die kinderen moeten nu nog een jaar langer op school blij ven. Heeft het achtste leerjaar wel nut? Ja zeker, en des te meer, naarmate een kind in de voor gaande schooljaren te kort geko men is. Het is namelijk niet de be doeling, om de meisjes en jongens in het 8e leerjaar nog een nieuw soort sommen te leren en hen nóg halsbrekender invul-oefeningen te laten maken. Neen, geen herha lingsklas, geen bezighouden met allerlei karweitjes, maar prac- tisch georiënteerd eind-onderwijs, dat levens-paraatheid geeft. Het verschil met de eerste jaren van de lagere school is dus hemelsbreed. Tenminste, als er in de 7e en 8e klas gewerkt wordt In de aparte stijl en de geest, die dit onderwijs vereist. Zeer moeilijk is het, dit te ver wezenlijken, wanneer deze leerja ren aan de lagere school verbon den blijven. Op veel plaatsen zal dit helaas niet anders kunnen. Maar wanneer er in Uw plaats of in Uw omgeving een afzonderlijke V.G.L.O.-school is, bewijst U Uw kind een weldaad, door het daar heen te zenden. U zult U verbazen, over de onverwachte werklust, die Uw kind daar toont. Daar zal het vinden, wat het zo lang node moest missen: actuele vorming, practische kennis en harmonisch inzicht. Dit V.G.L.O. kan een wel daad zijn voor de jeugd, maar dan moeten vooral de ouders het steu nen en begrijpen. \TET nog maar drie vingers aan zijn rechterhand kwam Jan Olechny uit de strijd, toen hij na de eerste wereldoorlog in Polen tegen de Bolsje wieken had gevochten. Toen de Poolse regering hem beloonde met een boerderij van ruim 300 ha, meende hü, dat hij voor zijn leven gesteld was; dc langste reis die hij en zijn vrouw Josepha ooit van uit hun boerderij maa ten, was naar het nabije Pinsk. Maar in de tweede wereldoorlog moesten de Olechny's evenals mil lioenen anderen, die meenden voor hun hele leven gevestigd te zijn, op de vlucht. En zij legden afstanden af, groter dan de meesten hunner lot genoten. .rpiME" beschrijft hun drama een der millioenen drama's van de uit hun land verdrevenen - maar het is ditmaal een geschiedenis met een „happy end". VAARWEL VOOR 10 JAAR rpoen de rode legers in 1939 Oost- Polen binnenvielen, om dit land te komen „beschermen", was Jan Olechny er zeker van, dat ze maat regelen tegen anti-communisten zou den gaan nemen. Op een koude och tend nam hij afscheid van z'n vrouw en van zijn 12-jarig zoontje Riszard, gooide de knapzak op zijn rug en waagde een poging om door de li nies heen te komen in de richting van Krakau dat in handen der Duit sers was en waar een paar neven woonden. Die neven waren helemaal niet op- Se™gen over de komst van Jan. Ze hadden maar net genoeg te eten om geen honger te lijden. De Nazi's gre- Pen Jan en zonden hem als dwang- ai beider naar een Oostenrijkse boer derij aan de Italiaanse grens. Daar bereikte hem het bericht, dat zijn vrouw en kind naar een arbeiders kamp in Siberië waren gestuurd. La ter bleek het, dat ze in het Pinega- kemp in de bevroren bossen bij Ar changel waren opgesloten. Josepha Olechny vertelde later: „Om drie uur in de nacht bonsden Rus sische soldaten op de deur en ze deelden me mede, dat we één uur kregen om onze spullen bij elkaar te pakken en te vertrekken. Ze brach ten ons naar Pinsk over en laadden ons daar in goederenwagons, zestig in één wagon." Toen de trein langzaam door de Russische winter reed, vro ren vijf babies dood; de moeders moesten ze uit de trein in, de sneeuw gooien. Josepha Olechny moest in het Pinega-kamp hout hakken als 't win ter was en als boerenarbeidster wer ken in de zomer. JOSEPHA GAAT ZWERVEN Tn 1947 kwam er een overeenkomst tot stand tussen Stalin en de uit geweken Poolse regering, waarbij aan Polen in Russische kampen werd toe gestaan zich te voegen bij de Poolse strijdkrachten, die in Rusland wer den gevormd. Josepha en haar zoon volgden, alweer in goederenwagons, het leger van Generaal Anders naar het Midden-Oosten. Ze reisden naar de Kaspische Zee, trokken die over in een veeboot en bereikten Perzië. Een Brits transport ontfermde zich over de Olechny's en andere Poolse vluchtelingen. Ze werden langs de Perzische Golf, door Arabië naar Mo zambique meegenomen. En vandaar gingen ze per trein naar een kamp in ZZuid-Rhodesia. Later vertrokken ze naar een nieuw vluchtelingenkamp nabij de berg Kiliman Djaro in het hartje van Afrika. WEERZIEN A an het eind van de oorlog werd Jan Olechny op de Oostenrijkse boerderij bevrijd en verhuisde van 't ene kamp van politieke vluchtelingen (Displaced Persons) naar het andere En tenslotte bereikte hij Napels. Ver leden maand scheepten zijn vrouw en zijn zoon die via het Rode Kruis op zijn spoor waren gekomen, zich naar Napels in op het Amerikaanse leger- transportschip General Black. Voor hij aan boord van het schip ging, kocht Jan enkele kledingstuk ken en een paar citroenen als ca deautje voor zijn gezin. Maar toen hij de loopplank over was, zei een Amerikaanse officier, dat Josepha en Riszard op het benedendek aan het eten waren. „Het spijt me", zei hij, „maar u zult nog even moeten wach- DE OLECHNY'S „U zult nog even moeten wac'-'-n' ten." Gehoorzaam ging Jan zitten wachten. het En tien minuten later, voor eerst na tien jaar, stond Jan van aan gezicht tot aangezicht met Josepha en zijn zoon, die zó groot geworden was, dat hij hem nauwelijks herkende. Een ogenblik was het, of de Olechny's versteend stonden. Toen wierpen zich snikkend in eikaars armen. Nu zijn ze bezig alles klaar te ma ken voor de reis naar Canada, waar men hen ontvangen wil als bóeren- immigranten. En de Olechny's hopen, dat dit hun laatste reis zal zijn. IN HET WEEKBLAD „Sancta Maria" wijdt Mgr. P. Hopmans, bisschop van Breda, een artikel aan het koperen bestaansjubileum van de R. K. Bond van Harmonie- en Fanfaregezelschap pen in het Bisdom Breda. Daarin lezen we: „Het deed ons genoegen te vernemen dat bij de R.K. Bond van Harmonie- en Fanfaregezelschappen in het Bis dom Breda zijn aangesloten 58 vereni gingen. Onze herderlijke vreugde zou nog gorter zijn geweest, als het bestuur ons had kunnen zeggen, dat alle gezel schappen in het Bisdom Breda in de vereniging zijn opgenomen. Dat moge voor ons een reden zijn te herhalen, dat het de uitdrukkelijke wens is van het Episcopaat, dat onze verenigingen, ook de muziekverenigingen, katholiek georganiseerd zijn. In het Brabantse gedeelte van ons Bisdom staan nog een tiental Harmonie- en Fanfaregezel schappen buiten de Katholieke Bond. In Zeeuwsch Vlaanderen schijnt het organiseren van de muziekgezelcshap- pen in katholiek verband nog niet ter hand te zijn genomen. Ten volle overtuigd van aller goede gezindheid mogen wij een beroep doen op al de niet aangesloten gezelschappen in het Brabants gedeelte van het Bisdom en in Zeeuwsch Vlaanderen, en, dringend verzoeken, dat het weldra één R. K. Bond van Harmonie- en Fanfaregezel schappen zal zijn. Wij doen ook te vens een beroep op de bereidvaardige medewerking van invloedrijke personen om daartoe te komen. Alle gezelschap pen van ons Bisdom in één Bond. Moge deze vaderlijke wens in onze laatste levensdagen in vervulling gaan! Dat geve Godl"

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1949 | | pagina 1