45 Slachtoffers bij ramp van
de „Franeker" in India
BEMANNING VAN 10 LEDEN, 13. AMERIKAANSE
JOURNALISTEN EN 22 ANDERE
PASSAGIERS GEDOOD
De verongelukte -^Zwarte
bemanning
Slachtoffers van hun
Ëegvn cfa
TnétliEffjasnl
Harvard van Gilze-Rijen neergestort
HELE WERELD GESCHOKT DOOR VLIEGTUIGONGELUKKEN
Sabotage in het spel
Toestel vloog tegen
een heuvel
Warm
Gevecht in een
vliegtuig
Jubileum Genootschap
Heilgymnastiek
ff?
Piloot ontkwam tijdig per parachute
Luchtbrugtoestel
verongelukt
Vliegtuig stort neer op
de Tourmalet
Zij gaven hun leven
in Indonesië
l*ü. x -
VIJJL' OJ.XX*.
T Tit gave7 NV. Uitgevers Mij. Neerlandta.
Verschijnt elke werkdag. Bureau; Breda.
Roerstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts.
C J V Hootegem. A. E. Langenhorst, Mr. Dr.
a' j'j M. Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J- H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
l^onnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 13 JULI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat j5Vrelefoon^23£7)
TIET Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken heeft ver
klaard, dat het niet over inlichtingen
beschikt, die er op wijzen, dat het
ongeluk met de KLM-Constellation
het gevolg is van sabotage.
De woordvoerder zei dit naar aan
leiding van een bericht van een
Amerikaans nieuwsbureau, volgens
hetwelk de uitgever William Mat
thews uit Arizona bad verklaard, dat
mej. Dorothy Brandon van de New-
York Herald Tribune had geweigerd
met de Franeker te vertrekken, om
dat er sabotage op zou worden ge
pleegd.
Matthews en mej. Brandon maak
ten deel uit van de groep Amerikaan
se journalisten doch zijn zij niet met
de „Franeker" vertrokken.
Men zal zich herinneren, dat na
de ramp van de „Roermond" ook ge
ruchten over sabotage zijn opgedoken
Wat de ramp van de „Roermond"
aangaat, kunnen wij nog meedelen:
Hedenmiddag vertrekt een extra
KLM-toestel met enige Nederlandse
duikers naar Bari, waar zij op de bo
dem der zee nasporingen zullen ver
richten.
«Vh!r->T
WASHINGTON houdt zich strikt af
zijdig van de tussen Tsjang Kai Sjek
en president Quirino gevoerde be
sprekingen over een anti-communis
tisch front in de Pacific.
VOLGENS de nieuwe regeling van
de export van groenten en fruit naar
Duitsland zal tot einde Juli nog een
waarde van 1,5 millioen dollars groen
ten kunnen worden uitgevoerd. Bo
vendien zal tot einde Juli voor 'n waar
de van i/2 millioen dollars fruit kun
nen worden uitgevoerd.
IN HET VOORNEMEN der regering
ligt het om alle luchtvaartterreinen
in. ons land geheel opnieuw onder de
loupe te nemen.
EEN GROEP Franse banken zal
Spanje vijftien milliard Franse francs
lenen voor de wederopbouw. Het be
drag zal grotendeels worden gebruikt
voor de aankoop in de komende vijf
jaar van technisch materiaal.
IN GEHEEL Australië zijn de zeelie
den een 24-uurstaking begonnen. Tot
nu zijn slechts Australische schepen
bij de staking betrokken.
CHARLES EYCK, de Limburgse
kunstschilder die het kroningsschil
derij heeft vervaardigd, waarop door
kunstcritici critiek is uitgeoefend,
heeft 4000 gulden, (dat is 1000 gulden
meer dan hij ervoor kreeg) uitgeloofd
voor de criticus of kunstschilder, die
een beter schilderij kan vervaardi
gen.
EEN DRIEJARIG meisje uit Koog
aan de Zaan is, toen zij plotseling de
rijweg overstak, door een passerende
vrachtauto gegrepen en op slag ge
dood.
HET BRITSE militaire bestuur heeft
opnieuw een krachtig protest bij de
Sovjet-Russische autoriteiten inge
diend tegen de gedeeltelijke blokka
de van het wegverkeer naar Berlijn.
DE NEGARA Sumatera-Timur zal zich
in geen geval neerleggen bij een
..Cease-Fire" overeenkomst, welke
"iet inhoudt, dat de thans in Suma
tera-Timur geïnfiltreerde republikein
se troepen uit het gebied van de NST
zullen worden teruggetrokken.
UIT SUMATRA worden verschillende
acties van terreurbenden gemeld,
waarbij enige doden te betreuren zijn
IN, ITALIË zijn een millioen bouw
en metaalarbeiders in staking gegaan
Zij eisen hoger loon.
DE 46 BELGISCHE Senatoren, die
door de provinciale raden moeten
worden gekozen, zijn thans aangewe
zen. Gekozen zijn: 24 leden van de
CVP, 13 socialisten, 7 liberalen, 1
communist en de onafhankelijke Dor-
lodot.
INGEVOLGE een beschikking van de
Minister van Verkeer en Waterstaat
is het toegestaan op Zondag 31 Juli
en op Zondag 28 Augustus gebruik
te mogen maken van een motorrijtuig
Op deze dagen mogen automobilisten
en motorrijders dus vrij rijden.
BOEREN die in aanmerking komen
voor de herbouw hunner boer
derij, kunnen van 1 Januari 1950 af,
zelf tot aanbesteding overgaan, ter
wijl de betaling via de Boerenleen
banken zal lopen.
POSITIES DER TROEPENSCHEPEN:
Joh. van Oldenbarneveldt passeerde
11-7 Kaap Bon, Kota Inten passeerde
11-7 Gibraltar. Zuiderkruis 12-7 te
Aden, Groote Beer 11-7 310 mijl van
Sabang.
ZONNIG IS HET LAND, doch zon is er niet' in de harten
der mensen. Want diep begaan zijn allen met het
tragisch ongeluk, dat op een heuvel 5 kilometer van het
vliegveld Santa Cruz te Bombay is gebeurd. Een trotse
vogel van de K.L.M wéér een Constellation stortte
hier neer. Oorspronkelijk spraken de berichten over 42
slachtoffers, doch gisteravond laat stond het vast, dat
45 mensenlevens te betreuren vallen, waaronder de tien
leden der bemanning en 13 vooraanstaande Amerikaanse
journalisten, die op uitnodiging der Nederlandse regering
Indonesië bezochten en van daar hun vaderland van eer
lijke en objectieve voorlichting dienden over het Indo
nesische probleem.
De ontzettende ramp heeft de gehele wereld met diepe
ontroering geslagen. In treffende bewoordingen zijn de zo
plotseling uit het leven gerukten door vele instanties her
dacht o.a. in de Eerste en Tweede Kamer der Staten
Generaal en door hoge Amerikaanse autoriteiten.
De ramp wij noemen het een nationale ramp met de
Franeker" is vooral zo tragisch, omdat de treurnis om het
neerstorten bij Bari van de Constellation „Roermond"
(31 slachtoffers) nog niet is geweken en omdat het vrese
lijk drama met de Constellation „Nijmegen" bij Prestwick
(31 slachtoffers) nog diep in het geheugen ligt.
eerst worden nagegaan, of de passa
giers die in Batavia waren ingestapt,
op een tussenstation waren uitge
stapt en of er nieuwe passagiers on
derweg waren geboekt. Zo was het
onzeker of aan boord van het ver
ongelukte toestel zich ook bevond de
heer Richardson. KLM-manager voor
Pakistan, India en Birma. Eerst gis
terenavond laat stond het vast, dat
hij in New-Delhi was ingestapt en
zich onder de slachtoffers bevond.
Ook heeft men tot laat in twijfel
erover verkeerd of 2 employé's van
de Nederlandse informatiedienst te
New-York de reis meemaakten. De
twee heren vergezelden de Ameri
kaanse journalisten wel naar Indone
sië, maar zijn in Batavia achterge
bleven.
DE VERONGELUKTE PAS
SAGIERS.
tairen op de buitenposten.
Dr. H. C. Milius was de enige broer
van de directeur van de Utrechtse
jaarbeurs, mr. J. Milius.
De Amerikaan Mahan was „rela
tion adviser" van de Nederlandse re
gering voor Amerika.
ONDERZOEK-COMMISSIE
VERTREKT.
TAE REGERING van India heeft de
KLM speciale machtiging gegeven
om vliegtuigen en Nederlands tech
nisch personeel naar de plaats van
de ramp te zenden om deel te nemen
aan het onderzoek, dat door de In
diase regering zal worden geleid.
Met het KLM-lijntoestel onder ge
zagvoering van G. J. de Haas ver
trek heden naar Cairo 'n commissie
van de KLM. In Cairo zal het gezel
schap overstappen op de „Schiedam"
die hen naar Bombay zal brengen.
VLAGGEN HALFSTOK
LIET verongelukte toestel, dat uit
Batavia kwam, te Calcutta en
New-Delhi landde en via Bombay naar
Amsterdam moest vliegen (de Ame
rikaanse journalisten hadden reeds
passage geboekt voor Amsterdam
New-York) was het eerste Neder
landse vliegtuig, dat in India
landde na de opheffing van het in
December door de Indiase regering
uitgevaardigde verbod op landing van
Nederlandse vliegtuigen in verband
met de „politiële actie" in Indonesië.
De toestemming tot landen op India
se vliegvelden vormde een speciale
faciliteit voor de Amer-ikaanse jour
nalisten, die te New-Delhi een onder
houd zouden hebben met minister
president Padit-Tlehroe.
De „Franeker" trachtte op het vlieg
veld Santa Cruz te landen! omdat
Pakistan, dat evenals India een lan
dingsverbod voor Nederlandse vlieg
tuigen heeft afgekondigd dit verbod
ook voor deze reis van de Franeker
heeft gehandhaafd. Indien Pakistan
in navolging van India het door de
journalisten gecharterde vliegtuig had
toegestaan te landen, zou de „Fra
neker" evenals op de normale In-
dië-route het geval was, te Karatsji
zijn geland.
ZWARE REGENS.
TN BOMBAY heerste een zware moes-
son, zodat het zicht uitermate
slecht was. De „Franeker" heeft on
geveer 2 uur boven de omgeving van
het vliegveld Santa Cruz gecirkeld,
doch kon door de zwaar stromende
regen en het lage wolkendek de lig
ging van het vliegveld blijkbaar niet
vaststellen. Hij probeerde vier keer
te landen, maar het risico was ver
moedelijk te groot. De piloot besloot
tenslotte te dalen om naar een ander
geschikt landingsterrein te zoeken.
Dorpsbewoners, die op de rijstvelden
aan het werk waren, zagen het toe
stel plotseling te voorschijn komen.
Het daalde met een geweldig lawaai
tot ongeveer 120 meter hoogte.
Even later hoorden de dorpelin
gen een geweldige klap. De linker
vleugel van het toestel raakte met
grote snelheid een circa 100 meter
hoge berg.
Het toestel kantelde, zwaaide he
vig heen en weer en brak door
midden. Brandende wrakstukken
vlogen over de gehele heuvel. De
lichamen der slachtoffers waren on
herkenbaar en grotendeels geheel
verkoold. Toen 'n reddingsploeg bij
de onheilsplaats kwam was nog
een vrouwelijke pasagier in leven.
Zij lag te kreunen en overleed spoe
dig.
Hoe fel de vuurgloed was blijkt wel
hieruit, dat honderden hoge bomen
rond het wrak in brand geraakten.
Ondanks de hevige regen brandde het
wrak nog I1/2 uur.
DROEVIGE AANBLIK.
Deze ingenieur is het geweest, die
ook de eerste reddingsploeg samen
stelde. De helpers bereikten na zeer
veel moeite 'de onheilsplaats, doch
toen viel er niets meer te redden.
De stoffelijke resten der slachtof
fers zijn reeds naar Bombay over
gebracht.
De plaats, waar de Constellation
neerstortte, ligt ongeveer 5 km. ten
Noord-Oosten van het vliegveld en
32 km. ten Noorden van Bombay, bij
na in het midden van een 16 km. lan
ge heuvelrug, die zich uitstrekt tus
sen de Noordelijkste punt van de ha
ven van Bombay en het vliegveld San
ta Cruz. Het punt is alleen te voet
over de heuvels te bereiken. De
dichtstbijzijnde begaanbare weg ligt
op ongeveer 5 km. afstand.
ONZEKERHEID.
LAVER het aantal slachtoffers en hun
namen meer speciaal die der
passagiers heeft geruime tijd onze
kerheid bestaan. Er moest immers
TVE met de „Franeker" omgekomen
passagiers zijn:
De heer H. van Merle, mevr. S.
D. J. van Merle-Selderbeek, de
heer M. Kinsbergen, Amsterdam,
de heer G. A. Rincker, Voorburg,
mevr. A. van Ophuysen-Muller,
Rotterdam, de heer C. S. Stelling,
de heer F. L. J. M. Scheepens, dir.
Ind. Handel Mij., de heer R. J. Lans
man, de heer H. H. van der Vegt,
mevr. W. F. van der Vegt-van Unen
Mevr. N. J. S. Kooyman, Valken
burg, de heer H. C. Milius, Utrecht
de heer Jan Stuart, gen. manager
Java Motors, mevr. G. M. van Leeu
wen-ten Doeschate, de heer A. Har-
teveld, 's-Gravenhage, de heer H.
van Ginkel, Haarlem, de heer J. E.
Bloemink, Aalsmeer, de heer Roman
Show en mevr. Roman Show, bei
den uit Kanton, de heer A. E. Pil-
grams, KLM-vertegenwoordiger uit
Singapore, de heer Lynn Mahan
(Amerika) en de heer A. Richard
son (Engeland).
De heer Herman van der Vegt was
verleden jaar om deze tijd naar Ba
tavia vertrokken, .vaar hem een func
tie wachtte als eerste concertmeester
van het radio-philharminisch orkest.
Gedurende de tijd, die hij in Indone
sië doorbracht, heeft Herman van der
Vegt, vergezeld van zijn vrouw, de
pianiste Mini van der Vegt-van Unen
een Niwin-tournée van drie maanden
gemaakt onder de Nederlandse mili-
rpOEN het bericht van de ramp met
de „Franeker" in de Friese ge
meente Franeker bekend werd, wer
den daar de vlaggen halfstok gehe
sen. Er werd een vergadering van het
college van B. en W. belegd, waarin
werd besloten, een schriftelijk bewijs
van deelneming aan de KLM te zen
den.
H. M. de Koningin en Prins Bern-
hard hebben telegrafisch aan Dr.
Plesman en de directie van de KL
M hun diep medeleven betuigd met
het ongeluk. Zij hebben de KLM
verzocht hun deelneming te willen
overbrengen aan de familieleden
der Nederlandse slachtoffers.
Onder de vele bewijzen van deel
neming, die gisterenavond reeds bij
de KLM werden ontvangen, bevon
den zich telegrammen van de Neder
landse regering, de gouverneur van
Curasao, dr. van Roijen en de Ne
derlandse delegatie in Indonesië, de
ambassadeur van Frankrijk, de ge
zanten van Venezuela en Portugal,
de Amerikaanse consul-generaal fe
Amsterdam en tal van anderen.
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond:
Droog en zonnig weer met voor
al in het binnenland zomerse tem
peraturen. Meest zwakke wind
uit uiteenlopende richtingen.
Heden zon onder 20.56 uur en
maan op 22,55 uur. Donderdag:
zon op 4,30 uur en maan onder
8,59 uur.
tae PLAATS van de ramp bood een
droevige aanbUk. In de zware
moesson, die niet meer dan 50 meter
zicht liet, ontwaarde men onder
de zwarte laaghangende wolken
zwartverkoolde resten van vliegtuig
en inzittenden en de geblakerde bo
men ver in het rond.
Zes uur na de ramp zoch men nog
naar de stoffelijke resten, waadde
men door de rijstvelden en bagger
de men door de modder, tot op de
huid doorweekt. De vier machtige
motoren vond men meer dan een hal
ve mijl van eikaar en de lucht was
vervuld van benzine-reuk.
De romp van de „Franeker" lag
doormidden gebroken aan beide zij
den van de heuvel. Het staartstuk lag
te midden van open koffers, stukge
slagen schrijfmachines en tafelgerei.
NIETS MEER TE REDDEN.
QP HET vliegveld Santa Cruz een
der grootste vliegvelden in Azië
stonden reeds vele autoriteiten klaar
om de Amerikaanse journalisten, te
verwelkomen. Het vliegveld had al
enige tijd geen contact meer met het
vliegtuig gehad, toen plotseling een
telefoontje binnenkwam van de wa
terbouwkundig ingenieur der ge
meente Bombay te Ghatkopar, dat het
vliegtuig in de heuvels was veron
gelukt.
J)E JOURNALISTEN die als
slachtoffer van hun roeping
vielen zijn:
De 51-jarige Amerikaanse jour
nalist HubertKnicker-
boeker, werd tot de bekwaam
ste Amerikaanse oorlogscorres
pondenten gerekend. Over de
gehele wereld genoot hij grote
bekendheid.
Aan het begin van de tweede
wereldoorlog publiceerde Kni
ckerbocker de grote bedragen,
die Goebbels, Goering, Hess, Rib-
bentrop, Ley en Himmler in het
buitenland geinvesteerd hadden.
Goebbels noemde deze publi
catie een leugen en daagde Kni
ckerbocker uit de bewijzen te le
veren. Onmiddellijk antwoordde
deze met de publicatie van' de
namen der agenten, van wie ge
bruik was gemaakt, de bedragen
der verborgen gelden in to
taal 34 millioen goud-dollars
en de wijze, waarop deze gein
vesteerd waren.
CharlesGratke:47
jaar, buitenlands redacteur van
de Christian Science Monitor.
BetramHulen: sinds
1926 correspondent van het Was-
hingtonse bureau van de New-
York Times.
JamesBranyan: werk
te aan de Houston Post.
NatBarrows: aan de
Chicago Daily News verbonden.
De laatste' tijd was hij correspon
dent bij dej Ver. Naties.
JohnWerkley: voor hij
bij Time kwam, Washingtons
correspondent van de New-York
Herald Tribune. Hij nam als of
ficier deel aan luchtaanvallen op
Soerabaja en Sumatraanse objec
ten.
ElsieDick: directrice van
de opvoedkundige afd. van het
Columbia Broadcasting System.
WilliamNewton: Euro
pese correspondente van het
Scripps-Howard Concern Be
schuldigde tijdens zijn reis door
Indonesië de militaire raad van
de UNCI ervan, dat hij de rap
porten der militaire waarnemers
verdraaide in voor de republiek
gunstige zin.
Thomas Falco: buiten
lands redacteur te Washington
voor Business News.
BurtonHeath: reizend
verslaggever van de Newspaper
enterprise Alliance, die 750
Amerikaanse bladen omvat. Hij
versloeg in 1946 beide proefne
mingen met de atoombom op
Bikini.
V incentMohoney:
hoofdartikeleifschrijver van de
San Francisco Chronicle. In de
oorlog stond hij aan het hoofd
van het inlichtingenbureau voor
het Stille-Oceaangebied.
G e 0 r g e M o o r a d: bij de
National Broadcasting Company
gespecialiseerd in zaken betreffen
de de Sovjet-Unie en het Verre
Oosten. In de oorlog was hij
Amerikaans correspondent in
Australië, Engeland, Frankrijk
Rusland. China en het Midden-
Oosten.
Fred Colvig: schreef
hoofdartikelen bij de Denver
Post. Te voren werkte hij bij
United Press. In de oorlog dien
de hij als marine-officier in de
Stille Oceaan.
Elf doden, 30 gewonden
TTIT LOS ANGELES wordt gemeld,
dat een vliegtuig van de Stan
dard Airlines nabij de top van de
bergpas Santa Susanna brandend is
neergestort. Elf personen vonden de
dood en 30 anderen werden gewond.
De piloot seinde kort voordat hij
te Long Beach (Californië) zou lan
den, dat hij van koers veranderde en
naar het nabijgelegen Burbank vloog.
Hij verzocht de politie zich naar het
vliegveld te begeven omdat er hevig
gevochten werd in het toestel. De
piloot vroeg een van de passagiers te
laten arresteren. Het vliegtuig was uit
New-York vertrokken.
Advertentie.
Gezagvoerder van der Vaart
4 Mei 1916 te Hillegom geboren.
Na de bevrijding kwam hij als
vlieger bij de Royal Air Force.
1 Maart 1946 trad hij in dienst
bij de KLM als piloot op het
Europese luchtnet. Hij trad 5
maanden geleden in het huwe
lijk met de KLM-stewardess Cy-
tha van Eesteren.
2e vlieger van Kooy: 23 April
1914 te Den Haag geboren. Hij
is gehuwd, heeft 2 zoons en
woont in Voorburg.
3de vlieger Zeeman: te Vlaar-
dingen geboren op 9 Mei 1916.
24 October 1946 trad hij in KLM-
dienst. Hij is gehuwd, heeft
geen kinderen en woont in Am
sterdam.
Ie telegrafist Hoogland: 9 Oc-
ber 1905 te Hellevoetsluit ge
boren. Vanaf 1 Dec. 1931 bij de
KLM. Hij is gehuwd en heeft 3
kinderen. Woonplaats Hoofd
dorp.
2e telegrafist den Daas: 4 De
cember 1919 te Utrecht geboren.
Op 1 Febr. 1946 trad hij bij de
KLM in functie als telegrafist.
Hij is ongehuwd en woont in
Amsterdam.
Ie boordwerktuigkundige Fron-
czek: 12 Juli 1920 in Amsterdam
geboren. Op 1 December 1945
trad hij in dienst van de KLM.
Hij is gehuwd, heeft 1 zoon en
woont in Amsterdam.
2e boordwerktuigkundige Dal
man: 31 Jan. 1923 te Amsterdam
geboren. Dalman is gehuwd en
woont in Amsterdam.
Steward Verhaagen: 18 April
1906 te Den Helder geboren.
Werd in 1944 en 1945 van het ene
concentratiekamp naar het an
dere gesleept. 1 Nov. kwam hij
bij de KLM. Hij is gehuwd, heeft
geen kinderen, woont in Amster
dam.
Stewardesse Graf: 12 Juli 1918
te Breda geboren. Voor haar in
diensttreding bij de KLM op 22
Maart 1946 als stewardess, was
zij nog enquêtrice Voedingsraad.
Zij woont in Amsterdam.
Stewardesse Bruce: geboren in
Katwijk aan Zee 14 Jan. 1927. 15
Maart 1948 trad zij in dienst van
de KLM als stewardess. Zij was
enige tijd in Batavia gedetacheerd
en keerde nu naar Nederland te
rug.
TIET NEDERLANDS Genootschap
voor Heilgymnastiek, Massage en
Physiotechniek viert dit jaar 60
jarig jubileum.
Dit 60-jarig bestaan zal gevierd
worden met het houden van een con
gres te Arnhem, op 3 en 4 September
a.s. Het programma vermeldt voor
drachten over rheuma, revalidatie,
physische therapie e.d.
Op Zaterdag 3 Sept. a.s. worden de
congresleden ten stadhuize ontvangen
terwijl het Hoofdbestuur recipieert
op dezelfde dag van 17,3019,30 uur
WStBlfSSjfiZ'Z&PMW"-
Hel verongelukte K.L.M.-tocstel
Y'-. '/s/t/s-S.VH'Mrr.v'. wfk>y/v/.
TT WART OVER TWEE gisteren be-
merkten een langs het vliegveld
Gilze-Rijen fietsende dame en een
daar passerende motorrijder niet ver
achter zich een ongewoon en ener
verend geluid in de lucht. Beiden
keken om en zagen nog juist kans
om met een flinke spurt de met naar
boven toe dichgeklapte vleugels van
de Havard B-39, bemand met le lui
tenant-vlieger A. J. W. Wijting, te
ontwijken. Nog geen 30 seconden te-
De bemanning van de „Franeker''
M. v. d. Vaart (gezagvoerder), C.
die by de ramp nabij Bombay om het leven is gekomen. Bovenste ry: v.l.n.r.
L. van Kooy (2de bestuurder), P. Zeeman (3e bestuurder), J. W. Hoogland (le
telegrafist), P. den Daas (2e telegrafist)Onderste rij v.l.n.r.: H. H. R. J. Fronczek (le boordwerktuigkundige)J.
van Dalman (2e boordwerktuigkundige), Verhagen (steward), mej. Graf (stewardess) en mej. Bruce (stewardess).
voren had de vlieger zich per para
chute in veiligheid weten te stellen,
terwijl het toestel zich brandend juist
langs het wegdek van de Rijksweg
Breda-Tilburg, ongeveer 1 km. vóór
de hoofdingang van de vliegbasis met
de neus diep in de grond boorde.
Later vernamen we, dat tijdens
de oefeningen twee Harvards, de
B-39 en de B-92, in de lucht met
elkaar in aanraking waren geko
men. Luitenant-vlieger J. H. J. de
Kort zag kans met de B-92 op het
vliegveld een buiklanding te ma
ken, waarbij het toestel slechts licht
werd beschadigd.
Een woord van bijzondere lof voor
de uitstekende capaciteiten van luit.
vlieger Wijting, die door zonder enige
aarzeling goed te reageren zichzelf
het leven redde. Wie, zoals wij in de
gelegenheid waren een half uur na
het ongeluk ter plaatse de nog smeu
lende wrakstukken te zien, zal met
ons dit woord van hulde gerechtvaar
digd vinden en tevens het snelle en
juiste ingrijpen van de LSK-brand-
weer binnen 5 minuten na het
neerstorten van de Harvard reeds in
volle actie! met een prijzend woord
vermelden. Rest ons te zeggen, dat
het wel een zeer gelukkige samen
loop was, dat de weg zelf geheel is
vrij gebleven, zodat er zelfs dank zij
de goede zorgen van de verkeerspo
litie van opstopping voor het door
gaand verkeer geen moment sprake
is geweest.
gEN AMERIKAANSE Douglas Sky-
master van de luchtbrug naar
Berlijn is opgeveer 80 km. ten Noord
westen van Berlijn in de Sovjet-zone
neergestort. Het vliegtuig is, volgens
rapport van de piloot, in de lucht ont
ploft en in brand gevlogen toen het
de grond raakte.
fOEN we gisteren schreven over
de trip def Amerikaanse jour
nalisten door Indonesië, konden we
niet bevroeden, dat de meesten
hunner de volgende dag de dood
zouden vinden in de heuvels bij
Bombay. Weer is er een K.L.M.-
Constellation door de machtige
krachten der natuur neergehaald
en te pletter gestort. Het is een
verschrikkelijke slag voor alle na
bestaanden der slachtoffers, voor de
K.L.M., voor heel Nederland en
ook voor de Amerikaanse journalis
tiek.
Aan het leed der nabestaanden
kan men niet met veel woorden
raken. Hier past slechts een gebed
om sterkte naast de bede voor de
zielerust der slachtoffers.
Wat deze nieuwe slag voor de
K.L.M. betekent, behoeft eigenlijk
ook niet uitvoerig te worden uit
gelegd. Het vliegverkeer is in hoge
mate een kwestie van vertrouwen
en twee onverklaarbare rampen zo
vlak na elkaar moeten dat ver
trouwen wel bij een aantal mensen
schokken. Gezien de duizenden
vliegtuigen, die iedere dag rustig
en veilig hun route vliegen, blij
ven 2ulke ongevallen slechts hoge
uitzonderingen, dat is waar. Doch
de hevige schok, welke deze tragi
sche samenloop veroorzaakt, zal,
vrezen we, nog wel enige tijd na
werken.
Het is van harte te hopen, dat
men nu niet lang behoeft te speu
ren en te gissen naar de oorzaken
van het ongeval. Want het mysterie
dat de ramp van Bari nog altijd
omgeeft kweekt vermoedens en ge
ruchten, welke slechts een onbeha
gelijke stemming kunnen wekken.
Als men de eerste reactie op het
vernemen van dit nieuwe ongeluk
hoorde onder het publiek, weet
men, dat het niet gemakkelijk meer
gelooft aan een ongelukkige samen
loop van omstandigheden zonder
meer. In Amerika heeft een oncon
troleerbaar gerucht reeds het har
de woord „sabotage" gebruikt. En
natuurlijk zullen er net als na de
ramp van Bari weer mensen zijn,
die de luchtwaardigheid van de
Constellations in twijfel trekken.
Och, het bestaansrecht en de ver
dere opgang van de luchtvaart zul
len ook door een ramp als deze niet
aangetast worden. Dit neemt niet
weg, dat deze catastrophe do KLM-
leiding voor een aantal pijnlijke
vragen stelt, waarop ze door een
nauwgezet onderzoek zeker zo vlug
mogelijk antwoord zal willen ge
ven.
T\e K.L.M. is ook een stuk van
Nederland. Een der pijlers waar
op onze reputatie in de wereld rust,
een voorbeeld van energie, organi
satievermogen en voortvarendheid.
We willen ook in de K.L.M. blijven
geloven en haar onze steun blijven
geven. En daarom is deze nieuwe
slag er ook een voor ons land. Te
meer, omdat er zulk een aanzien
lijk getal gasten aan boord was,
die op overheidsuitnodiging de
tocht hadden aanvaard. Zij hebben
in Indonesië gelegenheid gekregen,
om vrijelijk rond te reizen en ze
hebben blijk gegeven de beste tra
dities der journalistiek hoog te
houden door het Amerikaanse pu
bliek en ook de Amerikaanse auto
riteiten waarheden te zeggen, die
het blijkbaar niet gaarne hoorde.
De waarheid, dat de Republiek en
de republikeinen nog niet de erva
ring en de capaciteit bezitten, om
een ordelijke staat op te bouwen,
de waarheid, dat Nederland on
rechtvaardig bejegend was in de
Veiligheidsraad, de waarheid, dat de
V.S. door hun kortzichtige politiek
het zo gevreesde communisme in
de kaart speelden. Men mocht ver
wachten, dat deze voorlichters, in
hun land'teruggekeerd, deze stem
men nog verder en harder zouden
laten klinken. Terecht leefde de
hoop, dat zij de lichte kentering in
de Amerikaanse openbare mening
zouden voortstuwen in de goede
richting. Eindelijk opende zich de
kans, dat er voldoende tegenwicht
zou worden gevonden tegen de met
veel geld gesteunde republikeinse
propaganda in de V.SDe lijken
van dertien journalisten liggen nu
verminkt in India. Hun pennen
zullen niet meer schrijven, hun
woorden niet meer door de aether
klinken. Deze omstandigheid ver
diept nog de tragiek van deze ramp
voor ons land. Wij brengen een
eresaluut aan deze ridders van de
pen en condoleren de Amerikaanse
journalistiek met dit zware verlies?
JJe 12e Juli 1949 is wel in vele op
zichten een zwarte dag.
Jj^EN VLIEGTUIG, dat de ronde van
Frankrijk volgde.' is neergestort
op de pas van de Tourmalet. De be
stuurder werd hierbij levensgevaar
lijk gewond, de enige inzittende pas
sagier was op slag dood.
J^E REGERING maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de
volgende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Kon. Landmacht:
Sold. R. de Groot uit Zwaag,
(N.H.), Huzaar H. J. van der San-
den, uit Breda. Sold. J. Celie uit
Amsterdam-Z. Sold. P. Linssen uit
Heythuysen (L.). Sold. J. van Nu
land uit Eindhoven. Sold. J. Don
kers uit Someren.