r
Tweede Kamer wil regeringsverklaring
JENNEN.
1EDA
Geen devaluatie van het pond
I
H. M. de Koningin aanvaardde bijzonder geschenk
Naar het
reces
bode
Volgende week debat in openbare
of besloten zitting
De Nationale
reserve
Kardinaal Mindszenty in hoger beroep
Storing in
stuurautomaat
- r
i
Sukarno terug in Djokja
Aanhoudend koel
weer
SIR STAFFORD CRIPPS
Nederlands militair
vliegtuig- neergestort
Van Cauwelaert
informateur
Streng geheim gehouden proces
Procureur eist handhaving van de straffen
Haagse Brieven
Naturalisatie-
kwestie in de
Tweede Kamer
Drie Brabanders togen naar het Paleis Soestdijk
Gedicht uit ons blad werd artistieke jubileum-
gave - Vorstelijke belangstelling voor
Brabants welvaart
Mgr. Beran diende
Cepicka van repliek
tteveen
I cstrut n
j m-Til burg
HERDAAGSE
flinke voorr&ad
nt. U blijft frit
dag. U zult er
mee kunnen
eg in alle kioa-
A
JAAR ZES t
epermunt mee.
it verdrijft moe
heid. Het houdt
lef. Faam Peper-
geen uitstap ja
DE TREIN T
lel om niet ge*
wordenFaam
tam Pepermunt
•eidheid. Houdt
Jw zaken zullen
gaan. Op «ito
ns verkrijgbaar.
IJ HUIS
voor een af-
ïngen in een
Dom van.
Museum
Vlees-
geum
.en
ter
de
Sgbaar
fft. Maar
ï?am! Zeg:
de Faam!
IOBETROTTER
I speurtochten is
l'reldreiziger Ben-
li een negerdorp
H frika. Had nog
I am Pepermunt.
I iet Faam Peper-
1 ie hier kiplekker.
I r Europa terug.
I g één rol heerlijk
■aam Pepermunt
AAUW 5.30 uur:
uur; HULST
DONDERDAG-
TEL. 188, HULST
MARTENS,
727—0
9 uur.
4 NOVA"
OP ZOOM
450-xxr-o
DER STEEN
VIJFDE JAARGANG No. 1425
Uitgave: N.V. Uitgevers Mi). Neerlandta.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts.
C. J, v. Hootegem. A E Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M Mes, Mr. HBB.de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij met-
Postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek no. 278841 Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
DONDERDAG 7 JULI 1949
Voor God, Koningin en Vaderland
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 45. Telefoon 2347)
T)E TWEEDE KAMER heeft gisteren aan de regering doen weten, dat het
haar wens is, dat er in de loop van de volgende Week een regeringsver
klaring over Indonesië komt. Woensdag zal beslist worden of de gedachten-
wisseling in openbare dan wel in besloten zitting zal plaats vinden.
TAIT BESLUIT werd genomen, nadat
de voorzitter, de heer Korten-
horst, had medegedeeld, dat hem ge
bleken was, dat de regering een ge-
daehtenwisseling met betrekking tot
de overeenstemming van 22 Juni prae-
matuur acht, omdat deze nog door
Djokja moet worden bekrachtigd. Zou
de Kamer nu op een gedachtenwis-
scling prijs stellen, djm zou deze in
besloten zitting gehouden moeten wor
den, maar hij oordeelt het beter, de
Kamer nog niet in comité-generaal
bijeen te roepen. Volgende week
komt er in ieder geval een regerings
verklaring, hetzij in het openhaar,
hetzij in comité-generaal.
De heer Bruins Slot (AR) toonde
zich zeer teleurgesteld over deze me
dedeling en ook de communistische
heer Wagenaar begreep niet, waarom
een debat praematuur zou zijn. De
lieer Romme (KVP) acht een gedach-
tenwisscling volgende week in comi
té-generaal dringend nodig', als ze al
thans niet in het openbaar gehouden
kan worden en ook de heer Oud (V
VD) vond dat een besloten vergade
ring niet te lang kan wachten, het
liefst nog deze week; maar het zou
hem nog liever zijn als het een open
bare gedachtenwisseling zou zijn. De
heer v. d. Goes van Naters (P. v. d.
A.) prefereert een bespreking in co
mité-generaal.
DE TERUGKEER VAN SUKAKNU
PRESIDENT SUKARNO en Moh.
Hatta zijn gisterenmiddag op net
vliegveld Djokja aangekomen, waar
GIULIANO. de Siciliaanse bandieten
koning, is uitgebroken uit een „sta
len ring", die de Italiaanse politie-
troepen met behulp van tanks om
zijn schuilplaats in de bergen hebben
gelegd.
DIMITROFS LIJK is gisterenavond
met veel ceremonieel in Sofia aan
gekomen.
KARDINAAL MINDSZENTY is door
het College der Martelaren te Rome
tot zijn protector gekozen.
DE MINISTERS van defensie dei-
Westerse Unie zullen hun vijfde pe
riodieke bijeenkomst op 15 Juli a.s.
in Luxemburg houden.
OVERIJSSEL is zeer ontevreden, om- j
dat het reeds jaren bestaande Twents 1
Philharmonisch Orkest slechts via 'n j
achterdeurtje een officieuze subsidie j
van f 10.000 krijgt, terwijl het nog j
op te richten Brabants Orkest een
rijkssubsidie van f 70,000 krijgt.
DE GOUDVOORRAAD in Amerika
heeft de recordwaarde van bijna 24.5
milliard dollars bereikt. Dit goudbe-
zit vertegenwoordigt ongeveer drie
vijfde van de wereldvoorraad.
MELK IS, na 15 weken vrij te zijn
verkocht, in Engeland weer op de
bon gekomen. Snoep schijnt binnen
kort te volgen. Prettig is het niet.
TOT HOOGELAAR in het Engels aan
de R. K. Universiteit in Nijmegen is
benoemd dr. F. Visser in Nijmegen,
NAALDHOUT is van de bon, behalve
Oregon-, Pitch- en Carolina-pine. Ook
inlands hout met uitzondering van
van populieren-, wilgen-, iepen- en
cssenhout is vrij. Maar om hout te
vellen blijft een kapvergunning no
dig.
EEN BRASEM van maar liefst 10 pond
en 3,5 gram heeft de heer Coenen
uit de Maas opgehengeld. Hij holde
er direct mee naar de KRO hengel-
competitie.
IN BOSTON zijn met een stoomschip
83 vluchtelingen uit dc Baltische lan
den. nl. 64 Letten, 16 Esten, 2 Polen
en 1 Lithauer aangekomen. Ze vol
brachten de reis in 28 dagen.
SURINAME zal tussen 1 Juni 1949 en
I Juni 1950 vrijèlijk citrusvruchten
1,1 ons land kunnen invoeren.
heeft de eerste specifieke an-
""utichwet in de Ver. Staten goed
keurt!. Als zwaarste straf kan de
dooiistrai worden gegeven.
EEN brits SMALDEEL, bestaande
uit twee torpedobootjagers en drie
onderzeeërs, zal van 9 tot 14 Juli een
oezoek aan Rotterdam brengen.
POSITIE TROEPENSCHEPEN: de
Guartaluï3^ passeerde 5"7 Kaap
ze werden ontvangen door de sultan
en dc Paku Alam.
Sukarno overhandigde aan het spe
ciale corps de „proclamatie-vlag", de
originele vlag, die dienst heeft ge
daan bij het uitroepen der republiek
op 17 Augustus 1945 en daarna reed
het gezelschap, onderweg luide toe
gejuicht door een „merdeka" roepen
de menigte, naar de stad, voorafge
gaan door een escorte van de veilig
heidsdienst.
Voor het presidentspaleis, waar zich
een grote menigte had verzameld,
werden Sukarno, Hatta en Hadji Agus
Salim verwelkomd door de voorzit
ter van de commissie van ontvangst
Tadjuddin Noor.
„Niettegenstaande de afwezigheid
van de leiders, is het hun geest ge
weest, die ondanks de druk van de
Nederlandse bezettingsmacht gids en
aansporing was om de gezamenlijke
strijd voort te zetten".
De terugkeer, aldus Noor, zal ook
de harten doen ontvlammen van de
bevolking in de andere republikein
se gebieden en op de andere eilanden
van Indonesië, waarvoor de republiek
het symbool van de vrijheid is in de
strijd van de gehele Indonesische na
tie. Sukarno dankte in een korte toe
spraak de aanwezigen, waaronder de
leden der Unci; daarna werd op ce
remoniële wijze de vlag gehesen en
brachten schoolkinderen een aubade.
DE STRIJD VOORTZETIUii
J?IJ DE RECEPTIE, die daarop in
het paleis plaats vond, zei Sukar
no o.a., dat de terugkeer van de re
gering naar Djokja duidelijk maakt
dat we onze strijd voor de vrijheid
moeten voortzetten. Twee factoren
hadden de terugkeer mogelijk ge
maakt: de kracht van het volk en de
steun van de internationale wereld.
Sukarno bracht speciaal zijn dank aan
het volk, dat nu langs de straten stond
opgesteld: laat ons tot God bidden,
dat hij U allen moge zegenen. „Meer
dan ooit tevoren dient ge U ervan
bewust te zijn, dat alleen door de een
heid onder U, die de basis is van on
ze strijd, onze doelstellingen kunnen
worden bereikt".
KRACHTIGE HAND. POLITIEK
TAE SULTAN van Djokja heeft in
een interview verklaard, dat de
republikeinse regering een „krachti
ge hand-politiek" moet volgen, mede
om een herhaling te voorkomen van
de toestand, zoals die voor 19 Decem
ber 1948 bestond.
Een gezonde oppositie achtte hij
wel noodzakelijk, doch er dient voor
te worden gezorgd, dat deze de
grenzen der wet niet overschrijdt.
De leiders van de PKI en de Lasj-
kars zijn hiervan ronduit in kennis
gesteld; in dit verband zou de rege
ring geen onderscheid maken en zo
wel tegen de communistische partij
ais tegen de Masjumi en de PNI
streng optreden, indien ze in strijd
met de wet zouden handelen.
Volgens zijn zeggen beschikt de
sultan over 2,000 uitgekozen goed-ge-
disciplineerde manschappen voor het
handhaven van récht en orde. Het
verbod voor Nederlandse journalisten
Chinees hoeft
:n. want hij
:j achtervolgd
3uske en Wis
je positie.
geldig tot
eersverwachting,
vanavond:
ovVr'"r ude Noordelijke provincies
j.in„ "et algemeen veel bewol-
k, n,u1 Plaatselijk enkele lich-
geleidèViiu Mati^ *°t krachtige.
tuwwTiS ,ets afnemende wind,
rüg veranfW6st Noord. Wei-
Vtfor h?t s van temperatuur
land- doel van het
sselende bewolking maar
Heden: zon onder 21,00 uur.
Maan op 19,01 yur. Morgen: zon
op 4,29 uur. Maan onder 1,56 uur
om Djokja te bezoeken noemde de
sultan van voorbijgaande aard. Het
hangt van de situatie af, wanneer
het zal kunnen worden ingetrokken,
„mogelijk over 14 dagen".
COMMUN1S-
ÜE GESTORVEN
TEN-LEIDERS.
A^OLGENS de correspondent van het
Chinese blad Sedar kon bevesti
ging worden verkregen van de dood
van de volgende communistische lei
ders: Alimin, die vorige maand in
Solo aan dysenterie is gestorven, mr.
Amir Sjarifuddin, Djokosujono, de
militaire comm. van de commu
nistische regering in Madium, Surip-
no, vroeger gezant van de republiek
in Praag en Darusman, de vroegere
vice-minister van Buitenlandse Za
ken.
Zondag is een trein tussen Ngawen
en Blora op twee trekbommen gelo
pen. Vijf personen werden gedood en
verschillende gewond.
Ook oorlogsvrijwilligers
kunnen toetreden
/APNIEUW is de mogelijkheid tot
toetreding bij de Nationale Reser
ve verruimd. Ook de gewezen oor
logsvrijwilligers kunnen nl. thans
toetreden.
Allen .die behoren tot de lichtin
gen 1941 t.m. 1943 en thans niet dienst-
plichting zijn, alsmede zij, die beho
ren tot de lichting 1944 en dus thtïns
buitengewoon dienstplichtig zijn, kun
nen een vrijwillige verbintenis slui
ten bij de nationale reserve. Uitge
zonderd blijven slechts enige kleine
groepen, o.a. tandartsen, juristen, in
genieurs enz., in het bijzonder van
de lichting 1944. Zolang de verbinte
nis bij de nationale reserve van kracht
is, kan de vrijwilliger niet voor
dienstplicht worden opgeroepen.
Op het kamp Teuge bij Apeldoorn
hebben van 11 Juli tot en met 1 Oc
tober een- tot tweeweekse cursussen
plaats voor vrijwilligers van de na
tionale reserve. Reeds 1200 deelne
mers hebben zich hiervoor gemeld.
Het ligt in de bedoeling een perma
nent oefenkamp te stichten voor de
Nationale Reserve.
OIR STAFFORD CRIPPS verklaarde
gisteren in het Britse Lagerhuis,
dat de Britse Regering geen enkel
voornemen heeft tot devaluatie van
het pond sterling over te gaan. Deze
mededeling werd met gejuich ont
vangen.
De Britse minister van Financiën
wees in zijn verklaring op het cri-
tieke gevolg van het dollartekort voor
het Engels economisch leven in de
laatste paar jaren. In April en Mei
van dit jaar trad er een aanzienlijke
daling in de Britse verkopen naar de
Ver. Staten op en dit heeft de dol
larontvangsten verminderd. Deze da
ling was nog groter voor de andere
delen van het sterling-gebied, vooral
voor die gebieden, die primaire pro
ducten aan de Ver. Staten verkopen,
in welk land de prijzen scherp zijn
gedaald. De uitvoeren naar Canada al
leen handhaafden zich en bereikten
bijna een ongekend record in Mei.
Het is nodig, dat ook de export naar
Amerika weer toeneemt.
INVOERBEPERKINGEN.
JAE RESERVES van het sterlingge-
bied zijn gedaald van 471 millioen
pond op 31 Maart van dit jaar tot 406
millioen pond op 30 Juni jl. Medio
Juni is een .,standstill"-overeenkomst
voor dollaraankopen ingevoerd, die
voor minstens drie maanden zal wor
den voortgezet. Voor niéuwe aanko
pen zal een speciale vergunning no
dig zijn, waarbij het vermoedelijk
Waarnemer uit Eindhoven
verdronken
•VTAAR EERST GISTERENAVOND
te Londen is bekend gemaakt,
is eergisteren tijdens de gecombineer
de manoeuvres van de vloot- en
luchtstrijdkrachten der Westelijke
Unie een Firefly-vliegtuig van de
Nederlandse Marine in zee gestort.
De piloot kon door de Britse torpedo
bootjager Aisne worden gered, doch
de waarnemer H. M. Breem uit Eind
hoven kon niet worden gevonden, zo
dat men moet aannemen, dat hij ver
dronken is.
Het toestel viel overboord, toen het
op het Britse vliegdekschip Theseus
wilde landen.
noodzakelijk zai blijken het verbruik
van bepaalde levensmiddelen, waar
mee dollaruitgaven gemoeid zijn, te
verminderen
De cijfers voor het Britse dollar
tekort ongeacht eventuele hulp
van E.R.P., Canadees crediet of
trekkingen op het monetaire fonds
bedroegen in de vier kwartalen
van 1948: 147, 107,76 en 93 millioen
pond. In het eerste kwartaal van
1949: 82 millioen pond.
De Britse regering wenst geen
loonsverlaging, maar wel verlaging
van de productiekosten door efficiën
tere productie-methoden. Van de aan
wezigheid van de Amerikaanse mi
nister van Financiën zal gebruik wor
den gemaakt om over het gehele
vraagstuk besprekingen te beginnen
met de Amerikaanse regering.
De minister waarschuwde ervoor,
dat iedere poging om in dit stadium
de inkomens omhoog te drijven een
nadelige invloed zou hebben op de
Britse economische situatie.
ÏAE PRINS-REGENT van België,
heeft minister van Staat, Frans
van Cauwelaert verzocht als informa
teur op te treden. Van Cauwelaert
heeft de opdracht aanvaard.
Tegenover de pers heeft van Cau
welaert nog eens het informatieve
karakter van zijn opdracht onder
streept. Zijn taak beperkt zich uit
sluitend tot het verzamelen van in
lichtingen, die de taak van een toe
komstige kabinetsformateur kunnen
vergemakkelijken. De informateur had
gisteren een onderhoud met minister
van Staat, graaf Carton de Wiart, lid
van het hoofdbestuur der CVP.
FRANK PHILLIPS SPREEKT
IN WALCHEREN FILM
Gisterenmorgen kwam de B.B.C.
omroeper Frank Phillips per KLM
Convair uit Londen op Schiphol
aan om in opdracht van de rege
ringsvoorlichtingsdienst de Engelse
tekst te spreken bij een filmpje,
dat de geschiedenis van Walche
ren behandelt en speciaal voor
het buitenland is vervaardigd. De
Walcheren-film is onder leiding
van Charley van der Linden tot
stand gekomen en zal binnen af
zienbare tijd in het buitenland
worden vertoond.
^TONDER ENIGE VOORAFGAANDE RUCHTBAARHEID kennelijk om
de openbare mening niet opnieuw in opschudding te brengen is gis
teren de zaak kardinaal-Mindszenty door het hof van beroep in behandeling
genomen. Zyals uit de binnenkomende gegevens blijkt, zou de procureur zich
in zijn requisitoir ertoe beperkt hebben de handhaving van de tijdens het
scherts-proces in Februari gewezen straffen te eisen.
van Agence France-presse en zijn se
cretaresse. Geen enkele andere buiten
landse journalist was aanwezig. De
rechtbank werd gepresideerd door Pe
ter Janko, ter zijde gestaan door vier
assessoren. De procureur is Jean Bor-
bely. De ochtendzitting werd groten
deels in beslag genomen door de voor
lezing van het verslag van het proces
in eerste aanleg.
Hierna zou de procureur Borbely
zich in zijn requisitoir er toe beperkt
hebben, de handhaving van de 8 Fe
bruari gewezen straffen te eisen.
Tijdens de namiddagzitting verzocht
Kioszko. de verdediger van kardinaal
Mindszenty de jury zich mild te tonen.
Hij voerde ter ontlasting van zijn
cliënt aan, dat hij zijn misdaden be
kend heeft en verklaart, dat hij ze be
treurde.
Mora, de verdediger van Baranjai
adviseur van de Kardinaal, legde in
het bijzonder de nadruk op het begin
sel, dat de wetten geen terugwerkende
kracht hebben. Mora besloot zijn plei
dooi met te wijzen oj de verzachtende
omstandigheden: het afgezonderde le
ven dat zijn cliënt leidde, zijn hoge
leeftijd, zijn actie ten bate van de ver
volgden onder het nazi-regime. Pabue-
ray, die zijn cliënt, mgr. Zakar, par
ticulier secretaris van kardinaal
Mindszenty verdedigt, vraagt vrij
spraak.
Het blijkt dat procureur Borbely
tijdens zijn requisitoir eenvoudig de
handhaving van de door de volksrecht
bank op 8 Februari gevelde vonnissen
heeft geëist. Hij legde er de nadruk
op, dat de misdaden, die men aan de
beklaagden verwijt, meer dan overvloe
dig zijn bewezen, en dat, wat hem
betreft, hij van oordeel is dat men de
beschuldigden reeds te veel van ver
zachtende omstandigheden heeft laten
profiteren.
FMSTERENOCHTEND te negen uur
is de zaak tegen kardinaal Mind-
zenty en zijn zes mede-beklaagden m
het paleis van het hof van cassatie op
nieuw in behandeling genomen. De
bijeenkomst van het hof van beroep
der volksrechtbanken was streng ge
heim gehouden. Gedurende de terecht
zitting bestond het publiek, waarvoor
16 zetels waren gereserveerd, uit 15
personen, onder wie een priester, een
Hongaars journalist, de correspondent
JJET WETSONTWERP tot goedkeu-
x ring van het statuut van de Raad
van Europa is door de Tweede Ka
mer gisteren z.h.s. aangenomen met
aantekening, dat de CPN en SG ge
acht willen worden te hebben tegen
gestemd.
Uitvoerig is daarop van gedachten
gewisseld over naturalisatie-kwesties,
zulks in verband met een tiental na
turalisatie-onderwerpen, waardoor 169
personen de Nederlandse nationali
teit zullen verwerven.
Er werd door enkele leden aange
drongen op verhoging van het tem
po bij naturalisaties, met name voor
oud-illegale werkers en voor enige
honderden statenlozen in Limburg.
Van AR-zijde werd met kennelij
ke bezorgdheid gevraagd, hoe het
komt, dat er zoveel katholieken
onder de aanvragers zijn. Het was
opgevallen, dat vooral protestan
ten emigreren en dat vooral katho
lieken in het land komen.
Minister Wijers wist hier ook geen
verklaring voor te vinden. Hij zeg
de toe, illegale werkers voorrang te
geven, als hij er opgave van krijgt;
maar bij oud-Spanjestrijders, die lid
van de CPN blijven, achtte hij de no
dige voorzichtigheid toch wel gewenst
De minister zal zijn aandacht schen
ken aan de statenlozen; ze kunnen
wellicht geholpen worden door een
wijziging van de wet op het Neder
landerschap, die hij zich voorstelt te
bevorderen. Misschien kan het tarief
verlaagd worden voor hen, die reeds
lang in ons land wonen.
De ontwerpen werden z.h.s. goed
gekeurd.
TO KAN EEN PLAN rijpen: het jubileumgedicht ter ere
van het gouden Regeringsjubileum van H. M. Koningin
Wilhelmina in het Dagblad De Stem is aanleiding geworden
voor de directeur van de Coöp. Zuivelfabriek van Gilze, de heer
W. v. d. Wildenberg, opdracht te geven aan de glazenier Jan
Willemen uit Dongen daarbij een allegorische tekening te
maken. Gisteren werd aan de opdrachtgever en aan Jan Wil
lemen in gezelschap van de dichter Leo Boekraad de hoge eer
aangedaan, dat H. M. Koningin Juliana het vorige week gereed
gekomen kunstwerk persoonlijk als geschenk bij gelegenheid
van Haar koperen huwelijksfeest in ontvangst nam op Paleis
Soestdijk.
Wat heeft 't voor zin binnen de gren
zen van deze ontvangst ten Pa-
leize uitvoerig het aankomen en de
eerste indrukken weer te geven? Im
mers het geheel wordt volkomen
overstraald door de persoon van H.
M. de Koningin, die even eenvoudig
als vorstelijk deze drie Brabantse
mensen heeft willen begroeten. Na de
eerste kennismaking luisterde de Ko
ningin aandachtig naar wat Haar
werd verteld over de totstandkoming
van het kunstwerk en zichtbaar was
zij verheugd, toen duidelijk werd ge
maakt dat twee hoofdmotieven daar
aan ten grondslag liggen: Haar Moe
der als lichtend voorbeeld voor allen
die de Koningin eren en liefhebben
als Landsvrouwe en als Moeder van
het Nederlandse volk en ten tweede
de in beeld gebrachte onverbreekbare
eenheid van het Koninkrijk van Ne
derland en Indonesië als zelfstandige
grootheden, overkoepelend verbon
den door de Kroon.
„Dat jullie, kunstenaars, dit zo mooi
tot uitdrukking kunnen brengen", zei
H.M. tot driemaal toe en de belang
stelling voor het geschenk zag men
allengs groeien tot een hevige span
ning, waarbij vreugde en dankbaar
heid om de voorrang streden. „Wat
zijn de mensen toch goed voor me,
dat zij telkens weer nieuwe attenties
weten te verzinnen", was Haar com
mentaar en met onvermengde harte
lijkheid drukte H. M. de hand van de
bezoekers, terwijl ze zei: „Voor zo
veel schoons kan ik geen goede woor
den vinden".
J)IT was nog niet alles. De heer v.
d. Wildenberg had voor de Prin
sesjes als aardige attentie het pro
duct meegebracht, waarover we op
deze plaats reeds eerder uitvoerig
schreven: een kunstvol uitgevoerde
conservator, gevuld met het edele
product van zijn enkele maanden ge
leden te Gilze ingerichte fabriek van
consumptie-ijs. De Koningin vond
daarin aanleiding te vragen naar de
mogelijkheden van de Brabantse zui
velindustrie.
Directeur van de Wildenberg kon
plotseling, alle in deze omgeving
uiteraard begrijpelijke schroom laten
varen en vertelde honderd uit over
de toekomstige moeilijkheden van de
Brabantse boer, die naar zijn me
ning gedeeltelijk kunnen en zul
len worden opgevangen door in
het groot edele zuivelproducten, zo
wel geschikt voor de buitenlandse als
voor de binnenlandse markt, te gaan
produceren. H.M. sprak de hoop uit,
dat de Brabantse boer dank zij zulke
energiek opgezette en uitgevoerde
plannen een toekomst van bloei en
welvaart zal tegemoet gaan. Het on
middellijk voordeel van deviezenwinst
noemde zij met dankbaarheid en met
woorden van lof.
Nog iets te vertellen over de totaal
indruk van dit bezoek, dat ongeveer
een half uur duurde, is uitermate
moeilijk. Het persoonlijk contact met
Haar, die de eenvoud en de hartelijk
heid in persoon is, die zich in Haar
gesprekken telkens weer Koningin en
moeder toont, met Haar ook, die
door Haar charme van karaktervolle
dienende vrouw aan een gesprek een
vorstelijk cachet en 'n waardevolle
injioud vermag te geven, tart iedere
beschrijving. Men gaat uit het Paleis
anders weg dan men er binnen kwam
er is iets diep binnen in je hart ge
beurd, dat nimmer meer is uit te wis
sen of te ontnemen. Oranje en het
Vorstenhuis zijn een stuk van je
meest eigen leven geworden, omdat
Koningin Juliana binnen dertig mi
nuten aan haar toehoorders dat intens
gelukkig makende gevoel weet te
schenken: iédere Nederlander per
soonlijk ontvangt Mijn warme en op
rechte meelevende belangstelling,
want krachtens de taak, mij door God
op de schouders gelegd ben Ik van
mening, dat ieder meer recht heeft
op Mij dan Ik zelf.
yo ongeveer zijn de gedachten, die
men door zijn brein weet gaan
gedurende zo onvergetelijke ogen
blikken, waarop de Koningin vragen
stelt over Brabant en zijn noden, over
de grote en kleine belangen ook van
het gezinsleven van de bezoekers en
De glazenier Jan Willemen uit Don
gen en de heer W. v. d. Wildenberg
uit Gilze, poseerden gisteren te Breda
voor onze fotograaf, enkele minuten
voor zij naar het Paleis .Soestdijk
vertrokken.
dan vertelt, eenvoudig en hartelijk,
over „Mijn man en mijn kinderen".
Bijzonder treffend was, dat zij tot
enkele malen toe „Haar man" die niet
aanwezig kon zijn verontschuldigde,
omdat hij met het feest zo druk was:
u weet hoe dat gaat, dan mag Moe
der sommige geheimzinnig a,geslo
ten kamers niet zien voor de dag
er is". Waarop we niet anders wisten
te antwoorden dan „Majesteit, het
is een aangename ontdekking,
dat Uw gezin is als het on
ze", hetgeen Zij, verheugd en geluk
kig glimlachend, beaamde. We zijn
weg gegaan met het gevoel: dit was
een mijlpaal in ons leven.
Vermoedelijke oorzaak
„Roermond"-ramp:
(Van onze luchtvaartmedewerker).
■pLK MODERN verkeersvliegtuig is
uitgerust met een zogenaamde
automatische piloot, een vernuftig, op
het principe van de gyroscoop wer
kend apparaat, dat de vlieger in staat
stelt tijdens een rustige vlucht zijn
werk aan deze automaat over te dra
gen. Hij stelt de koers in en laat ver
der alies over aan dit kleine, inge
nieuze toestel.
Het onderzoek op de plaats van de
ramp van de Roermond wijst steeds
meer in de richting van juist dit ap
paraat als de oorzaak van het onge
val bij Bari. Explosie, brand, sabota
ge, van al deze zaken, die men al
lengs genoemd heeft schijnt hier uit
gesloten te kunnen worden geacht.
Het vliegtuig is in volmaakte goede
toestand de omgeving van Bari ge
naderd, waarna het plotseling in een
razende duikvlucht, met op volle toe
ren draaiende motor in de zee is ge
doken.
Juist omdat het niet dë eerste keer
Is in de ervaring van de KLM dat een
defect in de stuurautomaat optrad,
heeft men na het verzamelen -'an be
trouwbare getuigenverklaringen aan
stonds aan deze mogelijkheid ge
dacht en hoe verder het onderzoek
vordert, des te sterker worden de
aanwijzingen, dat men hier inderdaad
met de gyroscoop te maken had. Al
leen wanneer de gezagvoerder in zijn
stuurstoel gezeten had zou een on
geluk nog te vermijden zijn geweest.
Het is evenwel gewoonte in de vlie
gerij, dat zodra de automaat inge
schakeld is, de bemanning het er even
„gemakkelijk van neemt", zodat het
zeer wel mogelijk is, dat toen de gy
roscoop uitviel gezagvoerder Plesman
niet snel genoeg kon ingrijpen. In
enkele seconden voltrok zich toen de
ramp.
Onze opvatting omtrent de oorzaak
van het ongeval wordt nog versterkt
doordat verkeersmaatschappij en fa
brikant van het vliegtuig nieuwe in
structies omtrent het gebruik van de
gyroscoop hebben uitgevaardigd waar
bij zelfs geadviseerd wordt om voor
lopig maar niet alles aan de auto
maat toe te vertrouwen en de vlieg
tuigen met de hand te blijven bestu
ren.
„Hier is mijn uniform uit
Dachau..."
JgNIGE MAANDEN geleden bracht
Alexei Cepicka, minister van
Justitie van Tsjecho-Slowakije, een
bezoek aan Mgr. Beran, aartsbisschop
van Praag. De communistische rege
ringsautoriteit dreigde de aartsbis
schop met de woorden: „U deed beter
ons te helpen, andersDe aarts
bisschop glimlachte, zette zijn kalotje
goed en liep naar een kast dicht bij
zijn bureau. Hij opende deze kast,
haalde er wat vodden Bit en zti:
„Hier is mijn uniform uit Dachau;
zullen wij meteen maar gaan?". Woe
dend stond de minister op en ver
dween zonder nog iets te zeggen.
Dit feit, dat duidelijk laat zien
tegenover wat voor een persoon de
communisten thans staan in hun
strijd tegen de Kerk, werd verteld
door de Tsjech A. J. Jadaceck, die
uit Tsjecho-Slowakije wegvluchtte en
thans hoofdredacteur is van de Chi
cago Bohemian Daily Narod, een
katholiek blad.
QE BEHOEFT maar een tram
metje naar Scheveningen te
nemen of voor een korte tijd neer
te strijken op een der Haagse
café-terrassen om te constateren,
dat nu werkelijk de zomer geko
men is.
En hele rissen schoolkinderen,
begeleid door transpirerende on
derwijzers en onderwijzeressen
doorkruisen in deze weken het
Haagje: de Vijverberg, het Buiten
hof en het Binnenhof niet te ver
geten. Het jaarlijkse uitstapje, als
beloning nu het schooljaar gaat
eindigen.
Ook voor de Hoogedelgestrenge
Dames en Heren van de Staten-
Generaal is het einde van het
„jaar" in zicht, dat wil zeggen:
het reces, eenvoudiger uitgedrukt:
de grote vacantie.
Maar eerst moeten zij nog de
internationale overeenkomsten
bekrachtigen, waaraan de regering
reeds haar goedkeuring heeft ge
hecht. En zij zullen nog met hoge
ernst moeten delibereren over het
grootste onzer problemen, nu deze
week een regeringsverklaring te
wachten is over haar Indonesisch
Beleid.
jyjAAH HOE ZAL de gang van
zaken zijn? Zal de regering
de kaarten geheel op tafel leggen,
zodat een debat in grote stijl mo
gelijk zal zijn? Zodat de Kamer
geheel geïnformeerd duidelijk
haar standpunt tegenover de re
gering kan bepalen?
Prof. Romme heeft onlangs wel
heel nadrukkelijk om open kaar
ten gevraagd. Want het fait-ac-
compll blijkt al weer de Kamer
voor ogen te staan.
De in Indonensië getroffen over
eenkomsten geven voldoende aan
leiding om de minister van Over-
izeese Gebiedsdelen aan de tand
te voelen. En in het bijzonder is
het oog gericht op de K.V.P.-frac-
tie, wier afwachtende, gereser
veerde houding wel niet ten gun
ste van het regeringsbeleid zal zijn
gewijzigd.
Het kunnen wel eens heel be
langrijke dagen worden voor Ka
mer en regering, als de gelegen
heid voor een groot debat geboden
wordt. Maar het gaat hier in be
langrijke mate om beleidskwesties,
redenen waarom het ook mogelijk
is, dat het Kabinet niet tot volle
dige opening van zaken in open
bare zitting overgaat.
We zullen er spoedig meer van
weten.
jyjAAR HOE STAAN nu eigenlijk
de Kamerwerkzaamheden, als
het reces een aanvang neemt, het
geen als de berichten juist zijn
in de tweede helft van Juli het
geval zal zijn?
Het antwoord kan kort zijn, be
treurenswaardig kort. Het is er
slecht mee gesteld. Vraagstukken,
die noodzakelijk behandeld hadden
moeten zijn, kwamen nog niet in
openbare zitting aan de orde. Ik
wil er enkele noemen.
En wel allereerst de wettige re
geling van de vergoeding der ma
teriële oorlogsschade. Hoe lang
heeft de lijdensweg van het wets
ontwerp nu al geduurd? Hoe dik
wijls is de minister niet gevraagd
ik zal het maar rondweg zeg
gen om op te schieten? Na ein
deloos uitstel zou in Mei j.l. het
ontwerp ten slotte In de openbare
behandeling komen. En nu schijnt
het wel zeker, dat dit najaar op
zijn vroegst die belofte wordt in
gelost.
Dit is zonder meer een situatie,
die niet had mogen voorkomen.
En die toch blijkbaar ook niet
verwacht werd. Want heeft de
K.V.P. dit voorjaar niet op vrij
korte termijn een Vertrouwvol Be
raad aan dit vraagstuk gewijd, zo
dat de fractie volledig zou zijn in
gelicht over de opvatting die in de
kringen der K.V.P. leven, als in
Mei de openbare behandeling van
het wetsontwerp zou plaats vin
den?
£N OM EEN TWEEDE VOOR-
beeld te noemen: ook het
wetsontwerp betreffende de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisa
tie komt niet meer voor het reces
aan de orde. Een tweede vraagstuk
van primair belang, waarvan de
openbare behandeling was toege
zegd. Een misschien minder spec
taculair vraagstuk, maar deson
danks van zo grote betekenis, dat
in brede kring een snelle invoering
voor de toekomstige ontwikkeling-
onzer maatschappij urgent wordt
geacht.
Al eens eerder heb ik in een van
mijn brieven geschreven over de
werkwijze onzer Tweede Kamer:
meer dan de helft van de zittings
duur wordt besteed aan de behan
deling van de begroting; wetsont
werpen blijven onafgewerkt. En
dat alles terwijl de Kamerarbeid
vergeleken bij de jaren voor de
oorlog verdubbeld is, terwijl de Ka
merleden als zij hun taak goed
vervullen nauwelijks tijd heb
ben voor andere politieke arbeid,
laat staan voor eigen „zaken".
De situatie op het einde van
dit zittingsjaar bewijst opnieuw,
dat overweging van wijziging in
de werkwijze der Kamer zeer ge
wenst is.