Gemengde stemming over de
koerswijziging
Vliegbasis Woensdrecht kreeg
nieuwe commandant
Parlement
Waarom dr Beel als H.V.K,
ontslag nam
Prof, Romme: „Een mogelijkheid om
langs redelijke weg tot een
oplossing te geraken
Nanping gevallen
Woorden van erkentelijkheid voor wat
werd verricht
Trein sloeg op hol
Regeringsverklaring over Indonesië in Tweede Kamer
Haagse Brieven
t
Geruststellende woor
den tot Sumatra
Nog enkele buien
Bittere tegenvaller
voor de Sovjets
Levensgevaarlijk doel
Rijkscommissie
lectuurvoorziening-
ingesteld
Zij gaven hun leven
in Indonesië
Spanje blijft in de ban
Bezwaren tegen herstel der republiek
Zandvoort in rep en
roer
Even niezen
VIJFDE JAARGANG No. 1384
tJitfWK K-V, Uitgevers Mij. Neerlandia
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Relgerstraat '18, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem, A. E. Langenhorst, Mr. Dr.
A-J. J-M. Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent
Postreki no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDA 18 MEI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staafwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236
Bureau voor Zceu^-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. - (Bijbureaux: OOSTBURgTNieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 166. Telefoon 2347)
TN HET BIJZIJN van de meeste ministers en onder grote belangstelling
heeft de Tweede Kamer gisteren de jongste Regeringsverklaring over
Indonesië aan een beschouwing onderworpen. Vooraf heeft echter eerst
nog de minister van Overzeese Gebiedsdelen ad interim, mr. van Maar-
seveen, een aanvullende regeringsverklaring voorgelezen. Die verkla
ring bevatte nadere gegevens over het heengaan van dr. Beel als H. V.
K. en mededelingen over de mening van verschillende Sumatraanse ge
bieden met betrekking tot de van Roijen-Rum-overeenkomst.
De Regeringsverklaring van vorige week ontmoette goedkeuring en
critiek. Namens de K.V.P. maakte prof. Romme enige restricties.
TAE MEDEDELINGEN van minister
van Maarseveen over het ontslag
van dr. Beel vindt men elders op deze
pagina kort samengevat. Wat de me
ning van Sumatraanse gebieden over
de getroffen overeenkomst aangaat,
daarover verklaarde de minister, dat
de regering niet ten onrechte heeft
gezegd, dat dc B.F.O. haar volledige
instemming heeft betuigd met de Ne-
derlands-republ i keinse overeenkomst.
Van Sumatraanse zijde was de op
merking gemaakt, dat Sumatra niet
was geraadpleegd vóór het sluiten van
de overeenkomst. De minister deelde
nu evenwel mee, dat dr. van Roijen
terdege overleg had gepleegd met de
voorzitter en de ondervoorzitter van
dc B. F. O.
Hij wees er ook op dat nu 'n be
stand is aanvaard, zulks niet bete
kent, dat aan het federale streven
van Sumatra een einde wordt ge
maakt. De federale gedachte ligt
ook ten grondslag aan de thans be
reikte overeenkomst.
Bij de spoedig te houden Ronde Ta
fel Conferentie zal aan de practische
uitwerking van het zelfbeschikkings
recht volledige aandacht worden ge
geven, zo zei minister van Mf-arse-
veen.
BEVRIEZING DEELSTATEN
"OIJ DE Kamerdebatten was de eer-
ste spreker de KVP-woordvoer-
dcr prof. Romme. die de van
Roijen-Rum-overeenkomst .,een moge
lijkheid noemde om langs een rede
lijke weg tot een oplossing te komen"
Wel betreurde hij het, dat de Kamer
niet tijdig op de hoogte van de wij
ziging in de koers van het staatsschip
was gebracht.
Met nadruk verklaarde prof. Rom
me, dat het ontslag van dr. Beel bij
ieder lid van de KVP-fractie zwaar
weegt. Voor mij persoonlijk, zei hij,
wegen ook de redenen daartoe zwaar.
Het vertrouwen in de regering is in
Indonesië bij blanken en bruinen door
dit ontslag niet versterkt".
Hij merkte overigens op, dat een
juiste beoordeling van de van Roij
en-Rum-overeenkomst mogelijk kan
zijn, indien men eei'st de uitwerking
voor zich ziet.
Deze uitwerking wilde hij eerst
hebben.
Hij vroeg bovendien aandacht en
instemming der regering ervoor, dat
zij ,.er bij voortduring op bedacht zij
tussen de republiek en de andere
gebieden geen verschil in status te
maken". De ..voorlopige bevriezing
van de verdere staatkundige vorm-
DE POOLSE REGERING heeft de
Britse ambassadeur te Warschau een
protestnota overhandigd, waarin de
arrestatie van Eisler scherp wordt
veroordeeld en de hoop wordt uit
gesproken, dat de Britse regering Eis
ler asyl zal verlenen.
SNELLE VLIEGTUIGEN zijn er ge
noeg, redeneerde iemand uit Boston.
En daarom vond hij het langzaamste
vliegtuig ter wereld uit. Het heeft een
minimum uursnelheid van 43 km. en
kan op een tennisbaan landen.
DOHMEN uit Duisburg, die destijds
bewaker was in het kamp te Amers
foort heeft gisteren in Amsterdam de
doodstraf tegen zich horen eisen.
KONING LEOPOLD heeft een groep
havenarbeiders uit Antwerpen ont
vangen, die hem als „Belgen van het
Vlaamse ras" hun hulde kwamen
brengen.
HUN GOUDEN BRUILOFT gaat een
echtpaar uit Maashees (Limburg) in
Amerika vieren, waar in Milwaukee
hun zoon, dochter, 5 kleinkinderen
en 2 achterkleinkinderen wonen. Hij
is 81 en zij 77 jaar.
POSITIES TROEPENSCHEPEN: Grote
Beer 16-5 van Batavia, Volendam 16-5
van Aden.
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond:
Veranderlijke bewolking met
vooral in het binnenland op de
öieestc plaatsen nog enkele buien
Zwakke tot matige wind tussen
en Zuidwest. Iets lagere
temperaturen dan gisteren.
Heden zon onder 20.31 uur. Don
derdag zon op 4.41 uur. Maan op
2.17 uur en onder 11.06 uur.
geving (deelstaten) in Indonesië"
noemde de heer Romme „een voor
hem moeilijk te verwerken facet".
ÜEN hoofdpunt van het program der
regering moet yolgens de heer
Oud (VVD> blijven de federatieve
opbouw van de verenigde staten van
Indonesië, naast het vormen van een
reële Unie. Volgens hem is de van
Roijen-Rum-overeenkomst aanvaard
baar. Maar wat velen huiverig maakt
zo voegde hij er aan toe, is de vraag:
zal de republiek zich eraan houden?
Toch meende hij, dat de regering van
de twee kwaden het minst erge heeft
gekozen.
Ook de heer Oud betreurde het ont
slag van dr. Beel. Z.i. moet de H. V.
K. als hij om persoonlijke redenen
wenst heen te gaan, hij dat echter
niet aankondigen op een wijze, die het
karakter van een politiek feit krijgt.
SCHERMERHORN OPGELUCHT
AANGENAME verrassing en op
luchting noemde prof. Schei*-
m e r h o r n (P. v. d. A.) het tot
standkomen van de overeenkomst. De
houding der regering is voor mij een
bron van vreugde en is de enige uit
weg uit het moeras, zo zei hij, huide
woorden aan het adres van dr. van
Roijen eraan vast knopend.
Evenals zijn prof. collega had hij
het over het „bevriezingsproces" waar
in z.i. grote gevaren schuilen ten
aanzien van Sumatra.
FINAAL ERTEGEN.
plNAAL tegen het herstel van de re-
publikeinse regering te Djokja
bleken de heren Zandt (SG) en
W e l t e r te zijn. De eerste vond,
dat er geen enkele zekerheid bestaat
dat er aan de terreur een einde komt
en de tweede had het over „een voort
gezet glijproces van de regering" en
„een capitulatie onder druk van de
Veiligheidsraad".
Hij voorspelde: de heren van de
republiek zullen alle toezeglingen
doen en ze niet uitvoeren, omdat ze
het niet kunnenè Tenslotte zal de re
publiek bij de Veiligheidsj'aad gaan
klagen en Nederland wordt dan in
het ongelijk gesteld. Hij vroeg waar
om de republiek, die 5 pet. der be
volking onder zich zal hebben, 33 pet
van de volksvertegenwoordiging zal
uitmaken. De heer Weiter zei het in
dr. Beel te waarderen, dat hij ontslag
had aangevraagd en sprak de hoop
uit, dat de KVP een einde zal maken
aan het huidige beleid.
CRITIEK WAAR, MAAR
van de B.F.O. en de positie van Su
matra bij de komende inter-Indone-
sische besprekingen en bij de Ronde Ta
fel Conferentie.
Dr. Koets, de directeur van het
Kabinet van de H. V. K. heeft op een
persconferentie nog iets naders mee
gedeeld over de „bevriezing" van de
deelstaten. Hij heeft erop gewezen,
dat de Nederlandse delegatie zich
slechts verbonden heeft geen nieuwe
staatkundige organisaties in het le
ven te roepen of te erkennen in een
gebied dat op 8 December jl. onder
republikeinse controle stond. Hij wees
er overigens ook op. dat het enige
gebied waar dc volkswil nog nooit
is geraadpleegd het gebied vande
republiek is.
Niet alleen de Nederlands gezinde
groeperingen op Sumatra hebben cri
tiek op de van Roijen-Rum-overeen
komst, ook de republikeinen aldaar,
die zich onder een „noodregering" on
der leiding van Sjafruddin hebben
geschaard. Deze noodregering wil haar
bevoegdheden voorlopig nog niet te
ruggeven aan de republikeinse leiders
op Banka. Zij zegt nog steeds beze
ten te zijn van wantrouwen jegens
de Nederlanders. Wij vragen: wat wil
len die eigengereide lieden eigenlijk,?
T>E KIEZERS in de Sovjetzone en de
Sovjet-sector van Berlijn zijn
door middel van „stembiljetten" in de
gelegenheid gesteld hun mening ken
baar te maken of er bij de verkiezin
gen voor het Duitse volkscongres met
een „eenheidslijst" moest worden uit
gekomen of niet. De uitslag van die
„stemming" is de Sovjets bitter te
gengevallen. Meer dan 4 millioen
mensen hebben tegen gestemd, voor
stemden volgens de communistische
verkiezingsautoriteiten ruim 7 mil
lioen man, maar het aantal mensen
dat blanco stemde gaf men niet op.
Volgens in Berlijn verschijnende bla
den is op verschillende wijze dwang
uitgeoefend op de kiezers en boven
dien is er veel bedrog bij de telling
gepleegd.
Slagkoord als waslijn
8ü"OG STEEDS wordt er op onver
antwoordelijke wijze met gevon
den munitie omgesprongen. In het
dorpje Echt (L) waren 96 Duitse hand
granaten (vele met de ontsteking er
nog in) gebruikt om de goalpalen op
een voetbalveld stevig in de grond
te zetten.
In een ander dorp gebruikte 'n huis
vrouw uiterst explosief slagkoord als
Waslijn.
Zij had er een hele rol van gehad
en de rest aan de buren gegeven.
De buurvrouwen toonden zich en
thousiast over de gevaarlijke waslijn
want zij gaf niet af
TN DE geleverde critiek ligt veel
waars, merkte de heer T i 1 a n u s
(CH) op. Maar zijn we daarmee klaar?
vroeg hij.
De verschillende persoonsverwisse
lingen betreurde hij en wees er op, j
dat de portefeuille van Overzeese ge
biedsdelen niet te lang ad interim mag
worden waargenomen. Voor hem is
van belang, of de B.F.O. met de nu I
ingeslagen weg instemt.
De heer Schouten (AR> vond. j
dat dr. van Roijen met betrekking tot t
het gebied van de republiek verder
was gegaan dan gevraagd in de richt
lijnen van de Veiligheidsraad. Tegen
verscheidene punten der regerings
verklaring zei hij ernstige en tegen
enige onoverkomelijke bezwaren te
hebben.
Hij vreesde, dat er in Djokya bloed
baden zullen ontstaan. En hoe denkt
de regering dan over haar verant
woordelijkheid? vroeg hij.
Hij betoogde voorts, o.m.. dat de
weinig aandacht is geschonken aan
hen, die op federale grondslag met de
regering willen samenwerken. Aan de
republiek, welke naar het oordeel dei-
regering niet meer bestond, wordt een
relief gegeven, waardoor haar feite
lijke positie ver uit gaat boven die
van de deelstaten.
SUMATRA ROERT ZICH.
T/ANDAAG zal de minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschap
pen de rijkscommissie inzake lectuur
voorziening installeren, welke tot taak
zal hebben hem te adviseren aangaan
de de taak van de overheid in alle
aangelegenheden betreffende de lec
tuurvoorziening.
Voorzitter is de heer D. van Sta
veren te 's-Gravenhage.
De commissie zal voornamelijk haar
aandacht concentreren op de positie
ve acties voor een goede lectuurvoor
ziening en niet op de beschermende
maatregelen tegen schadelijke lec
tuur.
HET NIEUWE STATIONSGEBOUW OP SCHIPHOL. Luchtopname van het nieuwe stationsgebouw op de Am
sterdamse luchthaven Schiphol, dat Dinsdag door Z.Exc. dc minister van Verkeer en Waterstaat, Mr. D. G. W. Spit
zen, officieel in gebruik is gesteld. (Luchtfoto K.L.M.)
T>E REGERING maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de
volgende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Sold. J. van Beek, uit Baarle-
Nassau. Sold. F. de Jong uit Am
sterdam. Sold. H. van de Ven, uit
Goirle. Sold. T. Jansen, uit Erle-
com (gem. Ubbergen). Sold. W.
Langenhuizen uit Nistclrode. Sold.
G. Tervoort uit Santpoort. Sold.
J. Vermaire uit Wcmeldingc. Sold.
P. Westra uit Rotterdam.
De strijd ii China
■yOLGENS een bericht van de com
munistische radio, hebben Chine
se comm. troepen in 'n opmars van 80
km Nanping 140 km ten Noordwesten
van de haven Foetsjou veroverd. Nan
ping is aan de rivier de Min, die langs
Foetsjou, de hoofdstad van de pro
vincie Foekien, stroomt, gelegen.
Ook hebben zij Tsjoeansja, een be
langrijke stad 26 km. ten Z.O. van Woe-
soeng ingenomen en trekken nu op
naar de monding van de Whangpo.
OPANJE is weer op het tapijt geko-
men in de algemene vergadering
der V. N. Een resolutie van enige Z.
Amerikaanse landen om de diploma
tieke betrekkingen te herstellen is
verworpen met 26 tegen 15 en 16 ont
houdingen.
De Benelux-groep onthield zich van
stemming. Tijdens de debatten be
schuldigde Engeland Polen van het
leveren van oorlogsmateriaal aan
Spanje
Uï/AAROM nam dr. Beel als Hoge
Vertegenwoordiger van de Kroon
te Batavia ontslag?
Op deze vraag heeft minister van
Maarseveen gisteren in de Tweede
Kamer een uitvoerige verklaring af
gelegd.
Daarbij zette hij uiteen, dat op 6 Mei
het Kabinet heeft beraadslaagd over
de kwestie, of de regering' haar goed
keuring kon hechten aan de tussen de
Nederlandse en republikeinse dele
gaties bereikte overeenstemming. Bij
die beraadslagingen beschikte het Ka
binet over de adviezen van de K. V.
K. en van de Nederlandse delegatie.
De H. V. K. deelde in zijn advies
mede, het ten zeerste te betreuren,
dat hij zich niet met het unaniem ad
vies der delegatie kon verenigen.
De bezwaren van dc H. V. K. wa
ren gericht tegen de vorm en om
vang van het herstel der republiek
en de verplichting om voorlopig
verdere staatkundige vormgeving
op Java en Sumatra te laten rusten.
De H. V. K. gaf overigens te ken
nen, dat indien het Kabinet zou be
sluiten. dat voortaan in de door de
delegatie uitgestippelde richting zou
moeten worden voortgewerkt en dus
de tot dusver gevolgde weg zou wor
den verlaten, het noodzakelijk was.
voor de tenuitvoerlegging van dit be
leid in Indonesië iemand te benoemen
die geloof heeft in de -mogelijkheid
deze nieuwe gedragslijn te realiseren
QP DIEZELFDE 6e Mei bracht de
regering haar beslissing ter kennis
van de H. V. K.. waarbij het Kabinet
dc hoop uitsprak, dat de verdere ont
wikkeling het hem mogelijk zou ma-
/"TVER SUMATRA zijn er nog ver-
schillende berichten bij ons bin
nengekomen. En daaruit blijkt, dat
men op Sumatra niet bij de pakken
wil blijven neerzitten. De delegaties
gaan weer confereren over de van
Roijen-Rum-overeenkomst, de positie
7ANDVOORT staat in rep en roer,
doordat de burgemeester 'n villa
voor zich zelf heeft gevorderd en zich
met behulp van politie toegang tot de
woning heeft verschaft. De gemeen
telijke commissie voor de woning
vordering had de burgemeester enke
le woningen aangeboden, die gemak
kelijk ontruimd konden worden. Maar
de burgemeester had geen liefhebbe
rij in een dier woningen. Met zijn
vordering van de villa is de commis
sie voor de woningvordering het niet
eens en ook in B. en W. is er geen
eenstemmigheid over de handelwijze
van burgemeester mr. H. Fenema. die
het vorig jaar naar Zandvoort is ge
komen.
jyjAJOOR - WAARNEMER L.W.
Proost uit Bergen op Zoom
heeft Dinsdag afscheid genomen als
commandant van de vliegbasis
Woensdrecht. Hij gaat thans een
stafcursus volgen in Den Haag.
Ruim een jaar heeft Majocr Proost
op de vliegbasis Woensdrecht zijn
scepter gezwaaid en in die tijd heeft
men hem leren kennen als goed mi
litair en als een mens met een
warmvoelend hart voor het perso
neel.
Zo ongeveer .zeide het Kapt. Lt. ter
Zee Reinierse tijdens de commando
overdracht op het vliegveld, welke
plechtigheid o.a. werd bijgewoond
door de garnizoenscommandant van
Bergen op Zoom, Kol. v. Engelenburg,
Kol. Segers. commandant van de
vliegbasis Twenthe en de districts
commandant van de Marechaussèe te
Bergen op Zoom, Majoor Thijssen.
■Aan deze toespraak was een inspectie
voorafgegaan van de in carré opgestel
de leerling-vliegers, onderofficier-vlie
gers van de Marine, alsmede leden
van de afdeling motortransport en
de technische dienst. Naar Majoor
Proost zeide, was het met gemengde
gevoelens, dat hij zijn commando over
droeg, omdat hij op Woensdrecht
steeds een prettige werkkring heeft
gehad, mede, dank zij de uitstekende
onderlinge verstandhouding. In dit
verband sprak hij een hartelijk woord
van dank tot het personeel voor de
aangename samenwerking en hoopte,
dat de reeds lang gekoesterde wens
voor een betere legering van officieren
en manschappen, spoedig in vervul
ling zal gaan.
Door het werk van Majoor Proost,
is de commando-overname voor mij
niet moeilijk, aldus verklaarde hierna
de nieuwe commandant Majoor-vlie
ger A. P. v. Rooy uit Den Haag. Spr.
wees voorts op de goede geest, die
steeds onder commando van Majoor
Proost op Woensdrecht heeft geheerst.
Slechts één grote wens had spr.hand
having van deze geest in het belang
van de Nederlandse luchtvaart in het
algemeen en van het vliegveld Woens
drecht in het bijzonder.
Kapt. Lt. ter Zee Reinierse sprak
hierna met bijzondere lof over de
vliegbasis. „Veel werk is er het laat
ste jaar verzet, zonder dat er rucht
baarheid aan is gegeven. De omstan
digheden waaronder dat geschiedde,
waren vaak zeer moeilijk, maar on
danks dat is het elementaire bedrijf
nooit geschaad". Hiervoor toonde spr.
zich zowel jegens de commandant als
het personeel, zeer erkentelijk.
Terwijl 9 Tiger-moth-toestellen on
der de donker bewolkte hemel een
formatievlucht maakten, werd de
plechtigheid besloten met een parade
onder leiding van kapitein v. Hoek.
DE GAANDE EN KOMENDE MAN. Majoor-waarnemer L. W. Proost
uit Bergen op Zoom (rechts) nam Dinsdag afscheid als commandant van
de vliegbasis Woensdrecht, Links zijn opvolger, majoor-vlieger A. P.
de Rooy uit Den Haag.
keil aan te blijven. Bij de wens dr.
Beel als H. V. K. te behouden liet
het Kabinet zich leiden door de over
weging. dat dr. Beel door zijn grote
persoonlijke kwaliteiten in Indonesië
algemeen gezien en gerespecteerd is.
en dat zijn figuur er borg voor stond
dat de gevallen beslissing van de re
gering, niettegenstaande de bezwaren,
die de H. V. K. daartegen had, loyaal
zou uitgevoerd worden.
In verband daarmede leefde in de
boezem van het Kabinet de krachtige
hoop, dat dr. Beel ook na afloop van
de preliminaire conferentie zou aan
blijven. Deze hoop verminderde door
een mededeling van de H. V. K. van
7 Mei, waaruit was te lezen, dat zijn
besluit om ontslag uit zijn ambt te
vragen vaststond. Toen op 9 Mei des
betreffende berichten uit Indonesië
publiek werden, moest het Kabinet
alle hoop om de H. V, K. tot aanblij
ven te bewegen, laten varen. Het Ka
binet heeft dit sterk betreurd, mede
om de reacties welke deze ontslagna
me in Indonesië, in Nederland en in
het buitenland kan hebben. De re
gering eerbiedigt het besluit en zal
spoedig de benoeming van een
opvolger doen plaats vinden.
JOEGEN DAGEN lang niest hij
reeds om de paar seconden,
de 14-jarige Engelse schooljongen
Michaël Nippisley. ..Ik schat, dat
ik nu reeds 136.000 maal geniest
heb", vertelde hij. „Dat kan toch
niet eeuwig duren. Maar ik denk,
dat het nu gauw over zal zijn".
En hij niesde voor de 136.001ste
keer
De oorzaak van deze niesziekte
is hooikoorts. Het slachtoffer
heeft reeds honderden telegram
men en telefoontjes ontvangen met
raadgevingen. De aanbevolen ge
nezingsmethoden variëren van het
drinken van champage tot het
siikken van eastorolie en peper
munt. Een hypnotiseur heeft Mi
chaël 30 minuten in trance ge
bracht. Het niezen hield op. Toen
de jongen bijkwam, begon het
echter weer
Machinist en stoker redden
zich op 't nippertje
/AP DE SPOORLIJN Heerlen-Schaes-
berg heeft zich vlak bij de over
weg aan het station te Heerlen een
ernstig treinongeluk voorgedaan, dat
zeer zware materiële schade, doch
geen persoonlijke ongevallen tot ge
volg had. Het ongeluk werd veroor
zaakt, doordat een lange kolentrein
die uit Sehaasberg kwam, op een hel
lend traject in de buurt van Heerlen
door zijn remmen schoot. Op hetzelf
de ogenblik was bij de overweg een
losse locomotief aan het rangeren.
De op hol geslagen kolentrein
reed met grote vaart in de richting
van deze locomotief. De machinist
van de trein kon nog met noodsig
nalen zijn collega op de rangerende
locomotief waarschuwen voor de
botsing, die hij zag aankomen. De
machinist en de stoker van deze
locomotief brachten zich toen in
veiligheid door van de machine te
springen.
Onmiddellijk daarna geschiedde de
botsing. Tengevolge van de hevige
schok schoot de losse locomotief met
grote snelheid over het emplacement
tot aan de andere kant van het sta
tion waar hij tot stilstand kwam. On
geveer twintig wagons van de kolen
trein waren door de botsing ontspoord
eti onder en boven eikaar geschoven.
Een van de wagons schoot recht de
lucht in tegen de bovenleiding van
het electrische net aan, dat zwaar be
schadigd werd. De locomotief van de
kolentrein vloog eveneens uit de
rails.
Doordat het electrische net bescha
digd was, was het treinverkeer in de
richtingen Maastricht en Sittard gis
teren volkomen gestagneerd.
TN het staatkundig bestel van de Lage
Landen aan de zee is de Staten-Ge-
neraal een oud en eerbiedwaardig li
chaam.
Het parlement van het Koninkrijk
der Nederlanden had zijn voorgangers;
zijn college van Hoogmogende Heren
in de tijd van de Republiek, vertegen
woordigers der verenigde provinciën
met hun opgelegd mandaat en de Sta-
ten-Generaal onder de Bourgondische
vorsten, aanvankelijk slechts vertegen
woordigend de sedert Philips de Goede
verenigde gewesten.
Van een orgaan, gerechtigd tot het
toestaan van beden belastingen 1 aan
de Landheer van het Bourgondische
Huis, is het uitgegroeid tot Wetgevend
Lichaam in het Koninkrijk der Neder-
Landen, wetgevend én controlerend
Lichaam.
Het is geworden de volksvertegen
woordiging in onze parlementaire
democratie onder het Huis van Oranje.
ÏAe verantwoordelijkheid der Staten-
Generaal is groot en de regering
heeft de plicht zijn rechten te eerbiedi
gen. Regeren zonder parlement is in
onze staatsinrichting niet mogelijk. En
daarvan is zowel het parlement als
het volk zich terdege bewust, want de
(band tussen Kamer en volk is nog
steeds nauw. Ondanks het feit, dat
het vroegere districtenstelsel bij de ver
kiezingen is vervangen door het stel
sel der evenredige vertegenwoordiging.
Raakt de regering aan de rechten
van het parlement, dan raakt zij te
vens aan het volk, waarvan het al
thans de Tweede Kamer - de recht
streekse vertegenwoordiging is.
Her was geen wonder, dat het Mili
tair Gezag na de bevrijding spoedig
moest verdwijnen, dat het parlement
(zij het voorlopig een nood-parlement 1
weer ging optreden. En het was even
min een wonder, dat er ontevredenheid
ontstond, toen de regering dit nood-
parlement bij herhaling „voor spek en
bonen" liet meedoen.
In 1946 werden de eerste verkiezin
gen voor de Staten-Generaal gehouden
en sedertdien bekleedt het parlement
weer de functie, die hem rechtens toe
komt, al heeft het wel enige moeite
gekost, zich weer volledig te doen ken
nen, zoals voorheen.
JTn toch wordt de Kamer, ook nu nog,
bij herhaling voor een fait accom
pli gesteld door de regering, Hoe be
perkt is niet de invloed der volksver
tegenwoordiging bij de totstandkoming
van Benelux-overeenkomsten?
Het betreft slechts de goedkeuring
van wat overeengekomen is, de be
krachtiging van een tractaat. E11 hoe
ging het (bij de regeling der grenscor
recties?
Een belangrijk, welhaast een nieuw
element doet zich gelden in de verhou
ding tussen Kamer en Kabinet. Het
betreft de buitenlandse politiek, die in
de lange jaren der neutraliteit nauwe
lijks actieve waarde had voor Neder
land en die nu opgenomen als wij
zijn in de rij der volkeren de rege
ring voor onderhandelingsproblemen
van velerlei aard stelt.
Zijn eenmaal de onderhandelingen
die betreffende het Indonesische
vraagstuk mogen in dit verband zeker
niet uitgesloten worden 11a veel zorg
en moeilijkheden besloten met een
overeenkomst, dan komt de regering
voor de Kamer en dan is het heel erg
moeiïijx aan zo'n overeenkomst te
tornen.
De huidige gang van zaken in dit
opzicht is voor menigeen onbevredi
gend. Er zai willen conflicten ver
meden worden ten aanzien van het
buitenlands beleid een procedure ge
vonden moeten worden, die enerzijds
de regering niet remt in haar beleid
en anderzijds de Kamer haar volle
rechten doet wedervaren. We leven in
een overgangsperiode, ook in een over
gang van de souvereiniteit in de oude
zin van het woord naar de nieuwe
souvereiniteit, die gaat komen als de
volkeren van het Westen de weg der
samenwerking in een nieuw Europa
hebben gevonden.
J7en illustratie van de zelfbewustheid
der Kamer, van het kennen van
haar positie ten opzichte der regering,
van haar onafhankelijkheidszin leverde
de zitting van de vorige week. nadat
minister van Maarseveen de regerings
verklaring betreffende „de overeen
komst" had voorgelezen.
De Kamer heeft nadrukkelijk te ken
nen gegeven, dat zij er niet voor voelde
tot een debat over te gaan, alvorens
haar mededelingen waren verstrekt
over het aftreden van Dr. Beel. En
de zitting werd verdaagd tot deze
week.
De wijze waarop dit gebeurde, de
manier waarop het Kabinet duidelijk
gemaakt werd, dat het toch niet aan
ging over de ontslag-aanvrage van Dr.
Beel in alle talen te zwijgen, toonde
weer de finesses van het parlementaire
spel, aan de voorzitter der Tweede Ka
mer zo uitstekend toevertrouwd.
De voorzitter deelde mede. dat er
berichten waren over een ontslagaan
vrage, dat deze onderhand wel bekend
zou zijn bij de regering en dat hij de
regering gaarne in de gelegenheid zou
stellen er zich over te beraden, of zij
hieromtrent mededelingen kon doen
aan de Kamer.
Typisch parlementaire taal, die ove
rigens niet misverstaan is geworden
Het parlement gaf (blijk toen het
met Dr. Kortenhorst instemde zijn
positie te kennen, de regering heeft
haar eigen positie en die der Kamer
geen geweld willen aandien, zoals uit
de gisteren gegeven verklaring is ge
bleken.