Beel neemt ontslag als H.V.K.
Wim van Est zegeviert in Helmond
Naar een
R.T.C.?
Debat in Assemblee uitgesteld
Er komt een
Grondwetcommissie
Schulte verloor
de Oranje trui
De Indonesische kwestie
Zij vielen in
Indonesië
De demobilisatie
ter tafel
Henn Hermans
overleden
De terugkeer naar
D jok ja
2 Marine-offic. door
T.N.I. ontvoerd
Z.H. de Paus ontvangt
Prinses Margaret
Ook Spanje bouwt mee
aan Radio Vaticana
In meerdere gemeenten
geen verkiezingen
nodig
3a 1 1
Eerste ontmoeting
Oost- en West-Berlijn
In Beieren volksstem
ming over de nieuwe
Grondwet
R. K. H. B. S. te
Schoondijke
Kath. amateurtoneel
De Ooft- en Tuinbouw
tentoonstelling te
Oostburg
De Ronde bracht Sint Willebrord een prettige verrassing
Weing wind
Haagse Brieven
DE, besprekingen tussen de Neder
landse en Republikeinse delegaties
onder auspiciën van de Unci hebben
't bekende resultaat opgeleverd, 'n Re
sultaat, dat culmineert in de terugkeer
van de republikeinse regering naai
Djokja en het deelnemen der republi
keinen aan de Ronde Tafel Conferen
tie. Dit laatste zoals is gepubliceerd
VIJfJE JAARGANG NO. 1378
OTtgre: N.V. Uitgevers ld). Neerlandia.
VerfOijnt elke werkdag. Bureau: Breda
Roerstraat 16, TeL: Redactie 8181, Admini
strJe 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts
C I. v. Hootegem, A. E. Langenhorst, Mr. Dr
aJ. J. M. Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd
rdacteur J. J H. A. Bnina Abonnements
irijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal
per post 4.75, per week (uitsluitend bij niet
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
WOENSDAG 11 MEI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: OAS
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuw*
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk S cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de oit-
evers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
j~NR. BEEL heeft bij H. M. de Koningin zijn ontslagaanvrage
ingediend, hetgeen naar verluidt verband houdt met de
recente Van Roijen-Rum-overeenkomst. Een ander bericht
zegt, dat behalve de H. V. K. ook generaal Spoor heeft ver
zocht van zijn post te worden ontheven. Volgens U. P. zou,
aldus meldt het Handelsblad, aan dr. van Roijen de post van
H. V. K. worden toevertrouwd tot de overdracht van de souve-
reiniteit, hetgeen naar hun oordeel binnen een half jaar zou
kunnen geschieden.
TJIT LAKE SUCCESS kwam inmid
dels niet geheel onverwacht het
bericht, dat Indo-
s* nesië overeenkom-
stig een door Aus-
stralië en India in
gediend voorstel,
dat met 42 tegen
6 stemmen en 4
onthoudingen werd
aangenomen, geen
onderwerp van be
spreking in de Al
gemene Vergade
ring zal zijn tot
aan de volgende
r1 zitting. Gezien in
- het kader van de
internationale po
litiek kan men dit
- een succes noemen
van dr. van Roij
en.
De gang van za
ken in de Oost is
reeds nu geheel
afgestemd op de
Overeenkomst. Men
sj is zelfs geneigd te
zeggen, dat met
j een voor de Indo-
nesische Kwestie
ongewone voort-
j varendheid het op-
gestelde program-
wordt afgewerkt.
Zo is de sub-commissie voor de te
rugkeer van de republiek naar Djok-
ja reeds op weg op het ogenblik, dat
u dit blad ter hand neemt en ze
wordt Zondag a.s. te Batavia terug-
venvacht. Ook de sultan van Djokja
is lid van deze sub-commissie. Voor
een coed begrip laten we hier enkele
gegevens volgen over diens gebied:
200 SCHRIJFMACHINES kwamen uit
Duitsland per vliegtuig op Schiphol
aan, de eerste goederen naar ons land
sinds- de Blokkade.
HET LAATSTE OPPERHOOFD van
de Indianen der Mohawkstam, mr.
Ozenonton. komt vandaag per K. L.
M. naar Nederland als gast van een
zakenman. Het opperhoofd is een ex
pert in het handweven en een van de
grootste autoriteiten ter wereld op
het gebied van de huisnijverheid.
EX-KONING MICHAEL heeft zijn
goedkeuring gehecht aan de oprich
ting van een comité onder presidium
v an generaal Radesco te Parijs. Doel:
de wereld op de hoogte te brengen,
van de tregedie, die in Roemenië
plaats grijpt.
DE STAAT VAN BELEG, in 1948 in
Egypte afgekondigd, werd door de
Senaat met een jaar verlengd.
NOTARIS J. DE MIRANDA is te Pa
ramaribo gearresteerd in verband met
een gebleken tekort van ruim een
mlillioen gulden op zijn kantoor. Hij
nam vorige maand ontslag als lid van
de Staten van Suriname.
EEN MILLIARD DOLLAR is de
waarde van de geconfisceerde eigen
dommen van de in de gevangenis ver
blijven industriëlen Flick en Krupp
Over eventuele teruggave begint bin
nenkort te Washington een proces.
EEN BANKBILJETTENREGEN kon
men gisterenmiddag op de Ceintuur
baan te Amsterdam aanschouwen. Som
migen hebben er ook van geprofi
leerd (een jongens zelfs tot f 156.
Ieder spoor van de „goede gever" of
tewel de .gedupeerde" ontbreekt.
Voorlopig mogen de gelukkige ..vin
ders" de bijeengegaarde bedragen be
houden.
DE DICHTER J. C. BLOEM mocht
gisteren de Constantijn Huygensprijs
van do Jan Campertstichting in ont
vangst nemen, hem toegekend wegens
de hoge kwaliteit van zijn gehele
dichterlijke oeuvre.
BONN is gekozen tot hoofdstad van
federaal West-Duitsland met 33 stem
men tegen 29 (voor Frankfort am
Main)
SINDS DE BEVRIJDING zijn in Ne
derland 1606 vreemdelingen genatu
raliseerd.
MONTGOMERY heeft besprekingen
gevoerd met de Ned. Minister van
Oorlog, met generaal Kruis cn met
luit-generaal Giebel.
POSITIES VAN TROEPENSCHEPEN:
Waterman pass. 9-5 P >rim. Zuider
kruis pass 9-5 Finiste Kota Intcn
pass. 9-5 Gibraltar.
TJE RESIDENTIE Djokja heeft een
oppervlakte van 3200 vierk. km.
en volgens de volkstelling van 1930
een bevolking van ruim 1.5 millioen
zielen. Het Sultanaatsgebied omvat
vier regentschappen: Djokja met de
gelijknamige hoofdplaats, Bantul,
J^AAR „Het Dagblad" verneemt, zijn
enige dagen geleden twee marine-
officieren dóór de TNI ontvoerd, ter
wijl zij hun verlof doorbrachten in
het verlofscentrum te Prapat aan het
Tobameer. Het zijn de luitenant ter
ïee 2e klasse mr. A. E. L. Roskott en
de luitenant ter zee 3e klasse P. J.
Oosterbaan. Sinds de gevangenneming
is van beide officieren niets meer ver
nomen.
T)E REGERING maakt tot haar
leedwezen bekend, dat in In
donesië sneuvelden: 2 manschap
pen van de Kon. Marine en 21
manschappen van het K.N.I.L.
Kon. Marine:
Mar. I H. F. van der Horst, uit
Njjmegen. Ie It. der Mar. G. H.
W. Wouters, uit Hilversum.
K. N. I. L.:
Jav. sold. 2e kl. Soedjono.
Soend. sold. 2e kl. Paat. Jav. sold.
Ie kl. Disan. Jav. sold. Ie kl. Ka-
wan. Jav. sold. Ie kl. Partopawi-
!-o. Jav. sold. 2e kl. Goetoel. Jav.
sold. 2e kl. Kadar. Jav. sold. 2e
kl. Legiman. Jav. sold. 2e kl. Ma-
siman. Jav. sold. 2e kl. Nakim.
Jav. sold. 2e kL Soetomo. Jav.
sold. 2e kl. Soenoes. Jav. sold.
2e kl. Sidjas. Bat. korp. Soetaga-
loeng. Bat. sold. 2e kl. Sitanggan.
Ami), sold. Ie kl. Leatemia. Jav.
sold. Ie kl. Amatsardi. Chin. mil.
sold. Tan Tjiaw Ong. Tim. sold.
2e kl. inf. Wimple. Anili. sold. 2e
kl. L. Lalurumcle. Soend. sold. 2e
kl. Enen, allen nit Indonesië.
eveneens met een gelijknamige
hoofdplaats, Kulen-Progo met de
hoofdplaats Watres en Gunung Kidul
met de hoofdplaats Wonosari. In het
gebied zijn enkele enclaves, namelijk
landschappen van de Susuhunan van
Solo, van de Mangku Negoro en het
gebied van de Paku Alam Omtrent de
ze landschappen is beslist, dat zij me
de zullen behoren tot het gebied, dat
ter beschikking' van de republikeinse
Regering is gesteld.
Tot slot kan nog worden meege
deeld, dat de Unci een rapport heeft
gezonden aan de Veiligheidsraad,
waarin o.m. gezegd wordt, dat de
commissie nog voortgaat te Batavia
met beide partijen te vergaderen ter
bespreking van de overige agenda
punten.
EERSTE KAMER
yOOR HET EERST geflankeerd door
de beide Staatssecretarissen woon
de Minister Schokking de zitting bij
van de Eerste Kamer, waar de begro
ting van Oorlog aan de orde werd
gesteld, nadat de voorzitter, de heer
Kranenburg, oud-minister Fiévez had
herdacht. De besprekingen liepen
grotendeels over de nieuw-benoemde
Staatssecretarissen en over de demo
bilisatie van de troepen in Indonesë.
De communist Schoonenberg diende
een motie in. waarin de Regering
wordt verzocht de 7 December-divisie
omgaand naar huis te zenden. De heer
v. Voorst tot Voorst fKVP) zeide de
ze motie niet te kunnen steunen, om
dat ze gespeend is van alle realiteit
en omdat ze is ingediend, nadat enige
vergaderingen in het land zijn ge
houden buiten de CPN om: aan een
propaganda-stunt wenst spr. niet mee
te doen. Tenslotte breekt hij 'n lans
voor het instellen van één Departe
ment van Landsverdediging. Minis
ter Schokking komt vandaag aan het
woord.
2 H. DE PAUS Pius XII heeft de
Engelse prinses Margaret in een
audiëntie ontvangen.
Vaticaanse autoriteiten verklaarden,
dat op wens van de Prinses tijdens
haar bezoek geen journalisten tot het
Vaticaan werden toegelaten.
De audiëntie, die gehouden werd in
de particuliere bibliotheek van de
Paus, duurde 20 minuten. De Prinses
werd ontvangen met het ceremonieel,
dat aan koninklijke bezoekers wordt
betoond. Zo waren in de 11 ruime
vertrekken, die de Prinses doorliep,
alvorens de bibliotheek te bereiken,
detachementen van de Zwitserse en
Palatijnse garde opgesteld, die haar
groetten.
Na de audiëntie werd de Prinses
door monseigneur Callari di Vignale,
die als pauselijk Kamerheer optrad,
rondgeleid door de Sixtijnse Kapel.
QOK de Katholieken van Spanje
hebben aan de H. Vader ter ge
legenheid van Diens gouden priester
jubileum aangeboden een deel van de
installaties te verzorgen van het nieu
we op te richten radiostation van het
Vaticaan.
De Katholieke pers in Spanje heeft
de zorg op zich genomen het beno
digde kapitaal bijeen te brengen. De
banken hebben rekeningen geopend
waarop men zelfs de kleinste giften
kan storten. Van de verzamelde gel
den keren de banken een dubbele
rente uit.
Zondag jl. heeft men bij een alge
mene collecte in alle kerken van het
land meer dan negen millioen peseta's
verzameld.
Candidaatstelling Gemeenteraad
TN HET GEHELE LAND hebben
gisteren de candidaatstellingen
voor dc gemeenteraadsverkiezin
gen plaats gehad. In het meeren-
deel der gemeenten verschijnen de
ook in de Kamers vertegenwoor
digde partijen met hun lijsten.
Echter menen we uit de candi
daatstellingen, welke ons onder
ogen kwamen, te moeten conclu
deren, dat de groep-Welter heeft
afgezien van het voornemen ook
bij deze stembus-wedloop met eigen
candidaten aan dc start te ver
schijnen.
Wel ziet men hier en daar nieu
we „partijen" opduiken, zoals bij
voorbeeld in Amsterdam even
adem scheppen de revolutio
naire communistische partij sectie
Nederland van de Vierde Inter
nationale.
Een eresaluut willen we bren
gen aan die gemeenten, waar men
bij enkelvoudige candidaatstelling
al een nieuwe gemeenteraad heeft
samengesteld.
In onze gewesten zijn dat, voor
zover ons bekend. Rijsbergen, Dus-
sen. Huybergen, Nuland en 's-Hee-
renhoek.
De voordelen springen in het
oog: 1 Een bewijs van goede har
monie en solidariteit. 2 Een fi
nanciële - besparing. 3 Geen tijd
veriet op de verkiezingsdag.
Zo ziet men: de idylles zijn de
wereld nog niet uit!
TN 's-GRAVENHAGE is overleden
het oud-lid dgr Tweede Kamer,
de heer Henri Hermans. Hii werd ge
boren te Blitterswijk in Limburg op
13 Aug. 1874. Na in verschillende
plaatsen eerst als typograaf en later
als journalist werkzaam te zijn ge
weest, richtte hij in 1898 in Boxmeer
de Katholieke Volksbond op. In 1918
werd hij bij tussentijdse verkiezing
de laatste vóór de invoering van
het evenredig kiesrecht in de plaats
van wijlen jhr. Ruys gekozen tot lid
van de Tweede Kamer.
De heer Hermans bewoog zich veel
op publicistisch gebied.
Ook in de laatste jaren van zijn le
ven, die hij in huize „Carolus Boro-
meus" te 's-Gravenhage doorbracht,
bleef hij de pen h: ".teren.
De heer Hermans was ridder in dé
Orde van de Ned. Leeuw, in de orde
van Oranje Nassau en in die van de
H. Gregorius de Grote.
JYE REGERING acht het gewenst 'n
Gronwetscommissie in te stellen,
die haar kan voorlichten zowel om
trent de onderwerpen, die reeds thans
binnen het raam der geldende Grond
wet om herziening vragen, als om
trent de staatsrechtelijke structuur
van het nieuwe Koninkrijk en van elk
der drie gebiedsdelen, waaruit het
zal bestaan.
Dit o.a. staat te lezen in de M. v.
A. aan de Eerste Kamer inzake O.
Gebiedsdelen. Aangaande de militaire
situatie in Indonesië deelt de Minis
ter o.m. mee:
In het algemeeen kan worden ge
zegd, dat een gestadige verbetering is
te bespeuren. Nog vinden overal da
den plaats van terreur en vernieling,
plaats, daartegenover staat, dat het
aantal vrijwillige aanmeldingen van
TNI-manschappen toeneemt en dat
ook de bevolking steeds meer mede
werkt om zich te bevrijden van de
terreur van het bendewezen. Deze ben
den zelf vermijden zoveel mogelijk 't
contact met de Nederlandse troepen
en bepalen zich tot activiteit tegen de
bevolking, de ondernemingen en in
zonderheid de Indonesische bestuurs
ambtenaren.
De centra van de bende-activiteit
verminderen gestadig.
IS MEI: EXPRESTREINEN RIJDEN DOOR NEDERLAND
I I
AMSTERDAM-ENSCMF0E
l30^
.50
REISTIJDEN
HAAO/R-*
REISTIJDEN
DMSTERDAU-MAfSTWCKT
ROTTERDAM-VLISSINGEN
3 08c=
3SKELTREIM VOOR 15 ME'
DSNELTREIN NA 19 MEI
EXPRE5TREIN
'PAf49226iM'
DAGELIJKSE FREQUENTIE
W VAN DE EXPRESTREINEN
-I». tE CE mCNTINGEW-
ELECTRISCHE TREINEN
DIESEL-ELECTR TREINEN
Zwart-rood-goud op de
trams
■yOOR HET EERST sedert Novem-
ber, toen het gemeentebestuur van
Berlijn definitief gesplitst werd, heeft
er weer een bespreking tussen Oost
en West-Berlijn plaats gevonden en
wel over de vraag, wanneer de straat
verlichting, bij de opheffing van de
blokkade, weer in werking gesteld zal
worden.
De winkels in West-Berlijn in tex
tiel en luxe goederen, die uit West-
Duitsland zijn geimporteerd. kondig
den heden prijsverlagingen aan.
Zowel in West- als in Oost-Berlijn
zullen massabijeenkomsten worden
gehouden bij gelegenheid van de op
heffing der blokkade in de nacht van
Woensdag op Donderdag aanstaande.
Professor Reuter, de Westelijke bur
gemeester, heeft order gegeven Don
derdag aanstaande op alle trams in
West-Berlijn de zwart-rood-gouden
vlag aan te brengen, welke te Bonn
is aanvaard als de vlag voor de op
te richten Duitse Republiek.
T>E BEIERSE REGERING zal het
Parlement verzoeken een volks
stemming uit te schrijven over de te
Bonn aangenomen grondwet voor W.
Duitsland.
Aan de bevolking zullen de volgen
de vragen worden gesteld:
1. Keurt u de grondwet goed?
2. Zo niet. erkent u haar als bin
dend voor Beieren ingeval zij door
twee derden van de West-Duitse sta
ten wordt aanvaard?
De Regering, die bestaat uit leden
van de Christelijk-Sociale Unie, zal
de bevolking aanraden de eerste vraag
ontkennend en de tweede bevestigend
te beantwoorden.
Goed geslaagde oudermiddag
•yOOR de eerste maal werd in de
E.K. H.B.S., gevestigd in de ba
rakken van het arbeiderslogeerkamp
te Schoondyke, een oudermiddag ge
houden.
Nadat de moderator, pastoor Froger,
met gebed had geopend, sprak de di
recteur, dr A. Spierenburg, ook na
mens de docenten, een welkomst
woord en zette het doel en nut van de
ze bijeenkomst uiteen. Op bescheiden
voet verrichtten daarna de leerlingen
enkele gymnastische oefeningen, ter
wijl ook enkele zangnummertjes wer
den uitgevoerd. Een voordracht door
Lucie Verdeghem alsmede een twee
tal declamaties van Rinus Bremes vie
len zeer in de smaak.
Hierna werd een rondgang gemaakt
door de verschillende klaslokalen,
waarbij de tekeningen door de leer
lingen vervaardigd, de aandacht 'rok
ken. Vooral een snapshot, dat de voet'
balwedstrijd tussen de leraren en leer
lingen in het IJzendijkse stadion uit
beeldde. verwekte heel wat hilariteit.
Dr Spierenburg hield een lezing over
de betekenis en de mogelijkheden van
dc R.K. H.B.S. voor deze streek.
Daarna heeft de moderator de ka
raktervorming besproken.
Het was alles bijeen, voor de ouders
een buitengewoon prettige en leerza
me middag.
Poging tot bundeling
TN het Slot Ostende te Goes werd op
initiatief van de heer F. Schets
uit Vlissingen een vergadering gehou
den van vertegenwoordigers der di
verse R. K. amateursstoneelverenigin-
gen in het gewest Zeeland; tien clubs
waren aanwezig. De bedoeling van
deze bijeenkomst was hoofdzakelijk
de mogelijkheid te bespreken de reeds
bestaande R. K. clubs onder te bren
gen in een gewestelijke federatie
Contact zal worden gezocht met het
W.K.A. de landelijke federatie die
enige tijd geleden met toestemming
van het Hoogwaardig Episcopaat haar
werk is begonnen.
Een voorlopig bestuur werd opge
richt om de werkzaamheden aan te
vangen; hiervan is de heer Schets
voorzitter. Het vertrouwen werd uit
gesproken dat alle bestaande vereni
gingen mee zullen willen helpen aan
het op hoger peil brengen van het
kath. cultureel leven in Zeeland, 't
Beste middel daartoe ligt in de sa
menbundeling van heel het gewest,
onder leiding van het W.K.A. om zo
doende via cursussen en voorlichting
straks voor de dag te kunnen komen
met waardig en verantwoord toneel,
waardoor tevens het toneelminnend
publiek grotere waardering hiervoor
zal krijgen. Volgende maand zal een
tweede bijeenkomst worden gehouden
waarop men alle katholieke clubs ver
wacht.
TTE PLANNEN voor deze tentoon
stelling nemen steeds meer een
vaste vorm aan en het actieve comité
blijft niet bij de pakken stilzitten.
Integendeel, het doet alles wat mo
gelijk is, om deze tentoonstelling te
laten slagen, omdat het overtuigd is
van het grote belang, dat hierdoor
gediend wordt.
Voor de oorlog bestonden er reeds
plannen, maar deze konden door om
standigheden geen werkelijkheid wor
den. Nu is het dan zover. Tal van
plannen werden reeds onder de loupe
genomen en over de opzet van de
tentoonstelling die werkelijk veel om
vattend is, schreven wij reeds eerder
Dat de organisatie geld gaat kosten
is wel vanzelfsprekend. De organisa
toren hopen echter op steun en mede
werking van ieder, die de tuinbouw
een goed hart toedraagt of erzelf bij
betrokken is.
Er is een ere-comité gevormd waar
in tal van vooraanstaande personen
zitting hebben willen nemen.
Ere-voorzitter is de Commissaris
der Koningin, jhr. mr. A. de Casem-
broot, terwijl als leden fungeren de
burgemeester van Oostburg; Ir. Geuze
voorzitter der Z.L.M.; Ir. v. d. Plas-
sche, directeur van de Tuinbouw; Ir.
van Soest, rijkstuinbouwconsulent;
oud-burgemeester P. Erasmus van
Oostburg; mevr. E. v. d. Broeckede
Man, lid van Prov. Staten; jhr, J. van
Vredenburg, E. de Koning, voorzitter
v. d. Veiling te Terneuzen; J. Ie Clerq
voorzitter B.V.G. Sluis en J. Risseeuw
Zuidzande.
Als secretaris-penningmeester van
het comité treedt op het hoofd van de
O. L. School te Biervliet, de heer Si.
Maas.
In Oostburg zullen ter gelegenheid
van de tentonstelling diverse festivi
teiten georganiseerd worden.
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Zwakke tot matige Noordelijke
wind. Overdrijvende wolkenvel
den, doch geen neerslag van be
tekenis. Iets hogere temperatuur
Vandaag.' zon onder 20.20 uur.
Maan op 19.22 uur. Morgen: zon
op 4.52 uur. Maan onder 4.31 uur
(Van onze redacteur).
HELMOND, 10 Mei.
TE KOMT toch wel even heel diep
onder de indruk als je een jonge
man ziet uit je eigen streek met een
machtsvertoon, Gerrit Schulte in zijn
allerbeste periode gelijk!
Nog ongeveer 20 km. vóór Helmond,
nabij Veghel, nam W. van Est. die
deze gehele vijfde étappe van Apel-
door naar Helmond als de beste zijn
partij geblazen had in het leidende
peleton. dat voor de eerste mar.l een
aantal Fransen cn verschillende Bel
gen telde, zijn kans. Dc Willebrorde-
naar liet toen zijn hielen zien en on
dernam een soloren. die ons altijd bij
zal blijven. Even tevoren hadden ze
zijn ploegleider Piet v. d. Horst in
zijn snelle wagen naar de kop zien
rjjden, blijkbaar om Wim iets in zijn
oor te fluisteren. Wij begrepen direct
waar het om ging: alles of niets! En
van Est maakte er alles van.
Het hoge tempo van de kopgroep,
circa 45 km., op dat moment, moest
vanzelfsprekend worden opgevoerd,
maar van Est. zowel als zijn leider
waren er blijkbaar van overtuigd, dat
dit nog wel flink overschreden kon
worden. Wim begon met een zeer
korte tijd 200 M. voorsprong te ne
men. En hoe! Hij pedaleerde alsof de
cours nog beginnen moest: machtig,
indrukwekkend en met een cadans
van het zuiverste water. Een poos
bleef die afstand dezelfde. een keer
werd hij zelfs iets geringer maar
de door v. Est ontwikkelde snelheid
bleek te hoog voor de achttien door
hem in het leidende peleton achter
gelatenen en weldra kwamen er re
gelmatig meters bij. In Gemert was
de voorsprong opnieuw 200 M. maar
in Beek en Donk bedroeg die reeds
42 seconden, dat was op een punt,
nog slechts 6 km. van de finish ver
wijderd.
DE LAATSTE LOODJES.
MOG enkele seconden wist de
groep van die voorsprong af te
knabbelen, maar meer ook niet en
naarmate we Helmond dichter nader
den durfde de karavaan langzamer
hand aan een zege voor de energieke,
gespierde Willebrordenaar te denken.
Voortgejaagd door het onbedaarlij
ke applaus en het niet te beschrijven
enthousiasme van de tienduizenden
langs de weg, reed van Est de race
van zijn leven verder, zo hard, dat
wij nog iets later aan dc finish waren
dan hij, maar toch nog tijdig genoeg
om hem ais een der eersten te kun
nen gelukwensen.
De burgemeester van Helmond was
een beetje confuus geworden van het
ongebreidelde gejuich en zichtbaar ont
roerd toen hij de gevierde knaap uit
St. Willebrord een krans aanbood en
de voorzitter van VW een speciaal
vervaardigde bronzen plaquette met
inscriptie.
„Dank u wel, burgemeester", zei
Wim, bescheiden lachend, maar ziels
gelukkig natuurlijk en toen dc batte-,
rij fotografen hem op de gevoelige
plaat had vastgelegd, volgde een on
vergetelijke ereronde.
Dat was me wat, daar in Helmond.
Dertigduizend wielerfans stonden of
zaten achter de afrasteringen en op
de tribunes en het moest ons van het
hart: daar weet men wat organiseren
is. Tot in de perfectie en met bui
tengemeen practische zin was de re
geling naar en door de stad getroffen.
Een vergelijking met die in Ensche
de kon zij glansrijk doorstaan. En het
enthousiasme heeft honderdvoudig dat
in de voorbije plaatsen overtroffen,
maar daarvoor was men dan ook in
het Zuiden!
Het is goed, dat we even ietwat uit
voeriger over deze vijfde étappe
220 km. ongeveer uitweiden, opdat
ge u zoudt realiseren hoe hoog deze
prestatie van v. Est. die pas sinds
deze Ronde van Nederland beroeps-
renner is en alles bij elkaar tenauwer-
nood een tweetal jaren fietst, is aan
te slaan.
DE FRANSEN.
rpE 13.40 uur uit Apeldoorn vertrok-
ken, waar vlak voordien Kees
Pellenaars. die vandaag 36 jaar werd.
bloemen kreeg van de Rondeleiding
van het corps motor-politie en tal van
individuele bewonderaars bleek al
spoedig, dat deze rit afwijkend van
de vorige zou zijn. Van het begin af.
wierpen zich nl. voor de eerste maal
dezer Ronde, de overgebleven Fransen
in het strijdperk en zij deden het met
veel verve en energie.
Arie Kuilman en de Fransman Bour-
lon ondernamen na een kwartier de
eerste uitlooppoging, die 200 M. voor
sprong opleverde. De Korver en Blan-
kenauw voegden zich daar 20 minuten
later bij. Uit de hoofdgroep sprong
de Belg Leenen naar voren en ter
wijl in de karavaan alle hens aan dek
kwam zeat Gerrit Schulte zich in zijn
Oranje-trui de ziel uit het lijf te rij
den om de groep op de vier vluchte
lingen te trekken. Al de Brabantse
en Zeeuwse renners zaten in de kop
groep, die slag op slag demarreerde
en herhaaldelijk in stukken uiteenviel
Evenals in de voorgaande étappe wer
den zeer hoge snelheden tot kort bij
de 60 km. toe behaald al was het dan
vanzelfsprekend met de wind, niet zo
straf als gisteren en niet zo koud in
de rug.
Om 15.10 was de situatie aan de
leiding nog onveranderd dezelfde,
maar achter de vier vluchtelingen do
ken plotseling Jan van Gelderen, die
schitterend gereden heeft en nu eens
geen pech had en Keteleer op, los van
de hoofdgroep Verschuren en Buuron
konden het hoge tempo niet bijbenen
en zakten af, maar Hopstaken reed
buitengewoon goed tot aan de onge
veer tweehonderdste kilometer; toen
moest hij zich laten terugvallen. Het
internationale gezelschap bleef echter
offensief rijden, met als gevolg dat
de vier leiders bakzeil moesten halen.
Van Est lag rustig tussen de wielen
maar ook zijn maats uit de ploeg, als
mede Pellenaars, Hopstaken en v. d.
Dungen waarvan vooral de Bosschenaar
weer opvallend sterk reed. deden het
verstandig aan.
GERRIT IN 'T NAUW.
TTE HOOFDGROEP, gevormd door
de ingehaalden en een deel van
de groep Schulte, die zich daarvan
los had gemaakt, bleek merkwaardig
eensgezind te zijn in het beletten van
Gerrit om aansluiting te vinden. En
bovendien vond deze in zijn peleton
blijkbaar geen medestanders genoeg
voor de bescherming van zijn Oranje
trui. Er was trouwens ook kwaliteit
in die leidersgroep. Luister maar: de
SINT WILLEBRORD. VLAG UIT!
Wim van Est, met bloemen overla
den, als etappewinnaar te Helmond
En Alfons van Turnhout (rechts)
vindt het maar wat leuk
Belgen van Stayen. van Kerckhove,
Meersman, Leenen. Keteleer en Cal-
lens; de Fransen Dorgedrav, Bourlon
en Le Nizerhy, die plotseling uitste
kend bleken te kunnen fietsen; en
verder Lakeman. Hopstaken, v. d.
Dungen, Schellingerhoudt, de Ruiter,
Sjef Janssen, die zijn vorm maar niet
hervinden kan, Kuilman, Loos, Voor
tin g en.Wim van Est.
Deze 19 renners lagen te 15. 5 in
Aalten op kop met op één minuut er
achter de groep Schulte, door wie ook
Savelsberg en Blankenauw werden
opgeslokt.
(vervolg op pag 3>
DUISTEREN hebben we al een enkel
woord gewijd aan de overeen
komst te Batavia. Thans laten we on
ze Haagse Briefschrijver aan 't woord,
die nog enkele andere aspecten van
deze ingewikkelde aangelegenheid be
licht.
TN één van mijn Haagse Brieven heb
ik eens het gevleugelde woord aan
gehaald. dat men in de politiek nooit
.nooit" kan zeggen. Want dan loopt
men ernstig gevaar dit „nooit" later
en meestal op een ongelegen ogen
blik te moeten inslikken. De kans
op een onvoorziene wijziging van om
standigheden, op het plaats vinden
van niet verwachte gebeurtenissen
dient de politicus steeds voor ogen te
staan, wanneer hij voor een of ande
re uitspraak wordt gesteld.
Hier volge een voorbeeld uit de
jongste politieke practijk:
Nog niet zo erg lang geleden heeft
de minister van Overzeese Gebieds
delen, mr van Maarseveen, in de Twee
de Kamer bij de behandeling van
hoofdstuk XIII der Rijksbegroting na
drukkelijk verklaard, dat het herstel
der Republikeinse Regering in d stad
Djokja voor de regering principieel
onaanvaardbaar was. Dus een duide
lijk: nooit. Andere verklaringen van
de zijde der regering ten aanzien van
het Indonesisch beleid laat ik kort
heidshalve maar achterwege; ik volsta
met deze categorische mededeling.
En ziet, wat is er sedertdien ;n kor
te tijd niet allemaal gebeurd, niet 't
minst op internationaal niveau! De
jongste ontwikkeling in Indonesië
biedt daarvan duidelijk de consequen
ties.
met het oog op de bespoediging van
de onvoorwaardelijke overdracht van
de reële en volledige souvereiniteit
aan de Verenigde Staten van Indo
nesië.
De toezegging om deel te nemen
aan de Ronde Tafel Conferentie bete
kent echter nog geen fiat der republi
keinse regering. Sukarno en "TattS
konden slechts toezeggen om een be
roep te doen op hun regering. Men
vergete niet, dat in Sumatra ;ens
nog een noodregering der republikei
nen huist, waarmee het „praten" ze
ker niet zal meevallen. Het lijkt mij
niet pessimistisch om te veronderstel
len. dat deze nood-regering nog wel
een onfrisse bron van allerlei chica
nes kan worden.
Dc republikeinse delegatie heelt
bovendien verklaard, dat zij voorstaal.
het geven van een bevel tot staking
der guerilla en een samenwerking bij
het herstel van vrede en orde.
Op grond van de plechtige beloften
door Moh. Rum uit naam van Sukar
no en Hatta afgelegd, heeft de Ne
derlandse delegatie bij monde van Di
van Royen verklaard in te stemmen
met de terugkeer naar Djokja en met
de benoeming van gezamelijke com
missies onder auspiciën van de Unci
voor de noodzakelijke voorbereidin
gen van deze terugkeer en de staking
der guerilla.
Die commissies zijn nu samenge
steld en ze togen reeds aan het werk.
Doch onmiddellijk daarop volgde het
verrassende bericht, dat Dr. Boel zich
niet kan verenigen met de getroffen
afspraken en heengaat. Terwijl het
ook niet te verwonderen zou zijn, als
straks het vertrek van Generaal Spoor
officieel moet worden toegegeven.
Speculaties over hun opvolging, daar
zullen we ons voorshands niet aan
wagen. De eerste vraag U nu: Wat zal
dit voor invloed hebben op de positie
van het Kabinet? Hoe zal met name
de K.VJP.-fractie reageren, die in Beel
steeds een vertrouwensman heeft ge
zien
üN nu weer: Regering en Parlement!
In een van mijn vorige brieven
heb ik gesproken over de „verwijde
ring" tussen beiden in de laatste maan
den.
Een .verwijdering' die uiteraard het
vertrouwen heeft verminderd en de
sfeer geschaad.
In verband daarmee - en uit de aard
der zaak zelve ook reeds - is 't re
delijk, dat de Regei1"" Donderdag
„voor de Kamer" komt. ,„uals ik zei-
de is er tussen het „principieel onaan
vaardbaar" van Mr van Maarseveen
en de dag van vandaag wel een en an -
der gebeurd. Zal de „gebarsten vaas"
zoals Prof Romme het toentertijd uit
drukte. haar barst binnenkort weer
duidelijk laten zien?
Of zal de Kamer onder de huidige
omstandigheden bij de beoordeling van
het beleid der regering en het resul
taat van dat beleid de vaas alleen aan
de niet-gebarsten zijde willen zien?
Hetgeen wil zeggen in alledaags
maar nuchter Nederlands dat zij
het halve ei boven de lege dop kleit?
KOEMPOELAN TE EFFEN
De jaarlijkse koempoelan der ka
tholieke verkenners in het Bisdom
Breda zaï woiden gehouden
in het district Etten en wel te
Effen.