11 a
Nederland bereid tot deelneming aan bespreking
De aardappelteelt
in m
Dr. v. Roijen leider der delegatie
Eerste officiële daad van
Prinses Beatrix
De provinciale vlag vastgesteld
A
UNCI-conferentie te Batavia
Het Atlantisch pact
Er is 20.000 M3 bouwvolume nodig
Verlaging
Marshall-hulp?
b J*
*v-
Zonnig
Amerikaanse soldaten
beschuldigd van
spionnage
Gevallen voor het
vaderland
Verkoop van prikkel
lectuur
Onthulling van een plaquette op de Jaarbeurs
Tienlanden-
conferentie te Londen
Zeven banen in wit en blauw
Raad van Aardenburg
Slechts 2100 M3 is
toegewezen
RADIO Am SANTOt
Duitsers gaan
betogen
De inpoldering van
het Sloe
Ep
R. W. JANSSEN
het eerste kievitsei
of sta,
mij ga.
i een
:ross-
uijnd,
FEN
i" in
Ia*,
'°N
:n harer
da, een nette
imelding kan
Donderdag 31
12—3 uur in
ieuwe Ginne-
ada. 365-oo
SI DER STEEN
DE EERSTE 00NC
C-AAT RET EN ICE
VAN HET BEELD
CIA AN OPEN
VIJFDE JAARGANG No. 1343
tjitorr NV. Uitgevers Mij. Neerlandia.
V(rtd>ifnt eIke werkdaS Bureau: Breda,
Keizerstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini-
«tratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C J. v. Hootegem, A. E. Langenhorst, Mr. Dr.
j'j M Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd'
redacteur: J. J. H. A. Bruna. Abonnements-
nnjs bi) vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
oer pos' f 4-75. Per week (uitsluitend bi) nlet-
oostbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
p^strek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
jbonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Ma91
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 30 MAART 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: f 0*
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0-8»
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek-
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
TBijbureaux: ÖoEjÜRGTÏ^wstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 166. Telefoon 2347)
Dü WAARNEMEND VOORZITTER van de Nederlandse delegatie in In
donesië voor de onderhandelingen met de Republiek heeft in een schrij
ven aan de voorzitter van de UNCI medegedeeld, dat Nederland bereid is
aan de voorgestelde besprekingen deel te nemen.
leiders naar Bangka te begeven. Deze
vier zullen reeds vandaag vertrekken
Het zijn de ministers Djuanda en Laoh
en de leden van het parlement Halim
en Kusnan.
De conferentie van de UNCI zal
zich bezig houden over de uitvoering
van de Veiligheidsraad-resolutie van
28 Januari, speciaal over de twee eer
ste paragrafen daarvan-, en over de
tijd en voorwaarden met betrekking
tot de Ronde Tafel Conferentie. Ne
derlandse kringen in Batavia legden
er de nadruk op, dat deze beide pun
ten niet kunnen worden gescheiden.
Dit in tegenstelling tot een bericht
van de Nieuwsgier, die meldde, dat
slechts als over het eerste overeen
stemming was verkregen, het tweede
punt behandeld zou worden.
DE BRIEF zegt letterlijk: De Neder
landse regering, na kennis te heb
ben genomen van "t feit, dat de Vei
ligheidsraad van gevoelen is. dat de
voorgestelde besprekingen dienen te
worden gehouden zonder dat daarbij
wordt vooruit gelopen op de rechten
eisen en op de posities van d£ partijen
en dus ook niet op de Nederlandse
verantwoordelijkheid voor vrijheid en
orde in Indonesië welke verant
woordelijkheid tevens bepalend is ge
weest voor de door Nederland aan
genomen houding t.o.v. de resolutie
van de Veiligheidsraad, d.d. 28 Jan.
1949, is bereid aan de voorgestelde
besprekingen deel te nemen.
Het ligt in de bedoeling, zo deelt
het schrijven verder mee, dat als de
besprekingen doorgaan, dr. J. H. van
Roijen zal optreden als leider van de
Nederlandse delegatie.
Opdat deze in staat zal zijn aan de
besprekingen van het begin af aan
deel te nemen, stelt de Nederlandse
regering voor de eerste bijeenkomst
uit te stellen, tot het tijdstip, waarop
dr. van Roijen zal zijn aangekomen.
De UNCI heeft namens de Repu
blikeinse delegatie aan de Nederlan
ders verzocht een viertal Republikei
nen uit Djokja toe te staan zich voor
nader overleg met de Republikeinse
SUMATRA-CONFERENTIE
BEGONNEN.
TAE CONFERENTIE voor Sumatra is
gisteren geopend. Er waren 80
afgevaardigden uit alle delen var Su
matra, uitgezonderd uit het Republi
keinse Atjeh en het eiland Nias. De
wali negara., dr. Mansur sprak een
rede uit, waarin hij ontkende, dat
het op deze plaats zijn bedoeling zou
zijn om te geraken tot een bepaalde
staatkundige constructie voor Suma
tra. Als belangen, die het best in ge
zamenlijk overleg kunnen worden be
hartigd, noemde dr. Mansur, diop
staatkundig en economisch terrein,
op het gebied van onderwijs, volks
gezondheid. wegverkeer, kustvaart,
transmigratie e.d. Hij was ervan over
tuigd. dat de afwijzende houding van
Atjeh en Nias niet blijvend zou zijn.
HET GEBEURDE TE PENIWEN.
TER HERDENKING van het gouden
priesterfeest van Z. II. de Paus zal
de Apostolische Nuntius, mgr. P. Giob-
be, Zondag in de St. Jacobuskerk in
den Haag, een plechtig lof met Te
Dcum celebreren.
PRINS BERNHARD zal Maandag 4
April een bezoek brengen aan de 'aar-
beurs te Utrecht en tegenwoordig zijn
bij enige redevoeringen die ter gele
genheid van de Marshall-dag worden
gehouden.
TWEE VLIEGTUIGEN brachten gis
teren drie ton voorjaarssla de eer
ste naar Engeland.
DE DELEGATIES van Israël en
Transjordanië hebben een ontwerp-
wapenstilstandsovereenkomst goedge
keurd. Dit ontwerp behelst o.a. ver
mindering van beider strijdkrachten
in het gebied van Akaba. Er worden
nu wapenstilstandsbesprekingen tussen
Israël en Syrië begonnen.
LEHMANN, plaatsvervangend chef
van politie in de Russische sector van
Berlijn, is afgetreden en vervangen
door Gyptner.
DE EERSTE MINISTERS van het
Britse gemenebest zullen op 21 April
in Londen bijeenkomen. Er zullen O.
a. constitutionele vraagstukken be
sproken worden.
HET YOEGO-SLAVISCHE nieuwsbu
reau heeft alle berichten betreffende
toenemende spanning, sabotage en
wanordelijkheden, veroorzaakt door
partisanen, categorisch tegengespro
ken*
EEN KATHOLIEK PRIESTER in Po
len is door een militair gerechtshof
tot vier jaar gevangenisstraf veroor
deeld, omdat hij in zijn preken zou
gezegd hebben, dat in Polen de gods
dienst vervolgd wordt.
DB LEGATIERAAD van het Joego-
slavisch gezantschap in ons land heeft
om persoonlijke redenen ontslag aan
zijn regering aangeboden. De legatie-
raad, de heer Stojakovic, zal niet
naar zijn land terugkeren.
VOOR EEN BEDRAG van f 414596.31
kreeg minister Lieftinck aan gewe-
tensgelden in zijn laadje. Meppel had
het meeste behoefte zijn geweten te
ontlasten. Het bracht nl. f 205.345.50
op. Daarop volgde Bussum met
t 19.605.
DR. DREES ontving gisteren een de
putatie van de Nederlandse Raad der
Europese beweging, die hem de reso
luties van de Internationale Raad be
treffende het instellen van een Euro
pees gerechtshof en de beginselen van
een Europese politiek overhandigde.
DE FRANSE KRUIDENIERS gaan
tegen de voorschriften der regering
in van 1 Mei af diverse artikelen
bonloos verkopen.
MALIK HEEFT in de Veiligheidsraad
erop aangedrongen terstond een gou
verneur voor Triëst te benoemen. Hij
stelde voor kolonel Fliickiger, voor
malig Zwitsers gezant te Moskou.
HOLYWOODS PLANNEN om een
film over het leven van Kardinaal
Mindszenty te vervaardigen gaan niet
door,
l
BOUWSYSTEMEN, die na 1 April
1949 door de Stichting Ratiobouw voor
uitvoering worden goedgekeurd, zul
len niet meer in aanmerking komen
voor een toeslag op de bouwprijs.
haar verlangens
zien. De Prinses
dat het oog kan
clevlsie-apparaat.
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Droog en zonnig weer met in
de ochtend plaatselijk mist. Meest
zwakke wind uit uiteenlopende
richtingen. Hier en daar in de
kuststreken tijdelijk een koele
zeewind. Overigens temperaturen
oplopend tot ongeveer dezelfde
waarden als Dinsdag.
Vandaag: zon onder 19.09 uur.
Maan onder 20.16 uur. Woensdag:
zon op 6.19 uur. Maan op 6.54 u.
T\E TERRITORIALE commandant
van Oost-Java heeft een commis
sie ingesteld met ruime bevoegdhe
den, bestaande uit officieren van de
Kon. Landmacht en het KNIL, ver
tegenwoordigers van het binnenland
se bestuur en van de procureur-ge
neraal om een onderzoek in te stel
len naar het gebeurde te Peniwcn.
REPUBLIKEINSE PROPAGANDA.
JLIET BERICHT uit Republikeinse
koker, als zouden als represaille
voor de aanval op Djokja 60 Indone
sische studenten door de Nederlanders
geëlectrocuteerd zijn, is zo wordt van
officiële zijde medegedeeld van iede
re grondo ntbloot en het product van
Republikeinse radio-propaganda.
Door Praags gerechtshof tot
dwangarbeid veroordeeld
UIET STAATSGERECHTSHOF te
Praag heeft twee Amerikaanse
soldaten schuldig bevonden aan het
bedrijven van spionnage en hen tot
10 resp. 12 jaar dwangarbeid veroor
deeld.
Het proces werd met gesloten deu
ren gevoerd. De Amerikaanse autori
teiten zijn niet ingelicht over het ver
loop van het proces.
Van Amerikaanse zijde was men
verrast door het nieuws der veroor
delingen. De beide mannen werden
sinds December van het vorig jaar
bij hun in Duitsland gelegen een
heid vermist. Men meende, dat zij
waren gedeserteerd. Men ontkende
categorisch, dat er enige grond van
waarheid zou schuilen in de Tsje-
cho-Slowaakse beschuldiging, dat de
beide militairen met een speciale op
dracht naar Tsjecho-Slowakije waren
gezonden.
In een protestnota, die de Ameri
kaanse ambassade te Praag zond naar
het Tsjecho-Slowaakse ministerie van
Buitenlandse Zaken, wordt uitdruk
king gegeven aan ernstige bezorgd
heid over het feit, dat de beschuldig
den achter gesloten deuren zijn be
recht, met veronachtzaming van de
normale rechten en granaties, die
personen, die van zulke ernstige za
ken worden beschuldigd, normaal be
horen te genieten.
T^E REGERING MAAKT bekend
dat tot haar leedwezen de
volgende verliezen in Indonesië
10 gesneuvelden zijn gerap
porteerd:
Koninklijke Landmacht:
Korp. G. J. L. Broeksma, uit
Zaandam. Sold. S. Middelkoop,
uit Culemborg. Serg.-maj. C. E.
Treiture uit Voorburg. Sold. A.
M. A. Visser, uit Rotterdam. Sold.
A. E. J. Feller, uit Liessel (N.B.)
Wachtmeester W. Lindeman, uit
Amsterdam. Huzaar J. S. Ooster-
holt uit Zutphen. Sold. B. G. J.
Ruel, uit gem. Denekamp. Sold.
J. H. Voskuyl, uit Amsterdam.
Sold. A. M. M. de Win, uit Nue-
Sittards kantongerecht eist
boeten
TIET KANTONGERECHT te Sittard
is gisteren begonnen met de be
handeling van de zaak tegen een
tweetal personen in verband met de
verkoop van prikkellectuur op het
station.
De zaak werd met gesloten deuren
behandeld.' ondanks de bezwaren van
de verdediging.
De ambtenaar van het O. M. eiste
achtmaal f 50. boete, subsidiair 50 da
gen hechtenis en een voorwaardelijke
straf van f 100.subs. 50 dagen hech
tenis met een proeftijd van twee
jaar.
De Verdediging voerde aan, dat met
de behandeling van deze zaak een aan
slag werd gedaan op de vrijheid van
drukpers, verankerd in artikel 7 der
■Grondwet. Uitspraak over 14 dagen.
pRINSES BEATRIX heeft gisteren
op de Jaarbeurs, haar eerste of
ficiële daad verricht: in de Beatrix-
hal onthulde zy in aanwezigheid van
haar moeder Koningin Juliai een
plaquette met haar nieuwe wapen,
terwijl de militaire kapel van de hu
zaren van Boreel het Wilhelmus
speelde. Van de voorz. v. d. Raad van
beheer der Jaarbeurs kreeg prinses
Beatrix de plaquette in verkleinde uit
voering aangeboden; bovendien mocht
ze van de standhouders noa een oran
je-shawl in ontvangst nemen.
Tevoren had de president van de
raad van Beheer der Jaarbeurs, dr.
F. H. Fentener van Vlissingen de 52e
beurs geopend met een korte rede,
waarin hij zijn vreugde uitsprak over
de koninklijke belangstelling voor 't
Jaarbeui-sinstituut. in het verleden en
het heden.
De hoge gasten maakten daarna
een rondgang over de Beurs, waarbij
o.m. een bezoek werd gebracht aan
het Pavilion des Nations, waar de
gezanten en ambassadeurs der tien
deelnemende landen Hare Majesteit
en de prinsesjes rondleidden. Aan de
Croeselaan bezichtigde het gezelschap
de collectieve Belgische inzending.
DE TEXTIELBEURS.
TAE BEATRIX- en Irene-hal worden
geheel in beslag genomen door
de 75 textiel-deelnemers. Een ruimte
beantwoordend aan de grote beteke
nis, die de textielindustrie in ons
land heeft voor eigen voorziening, zo
r\E TIENLANDEN-CONFERENTIE.
die te Londen een grondwet voor
Europa's eerste parlement opstelt be
handelde gisteren voorstellen betref
fende het aantal afgevaardigden,
waardoor elk der landen zal worden
vertegenwoordigd. Volgens de aanbe
velingen van de voorbereidende com
missie zou Luxemburg 3 leden heb
ben, landen van de grootte van De
nemarken en Nederland 4 tot 10. en
Engeland en Frankrijk 15 tot 20 le
den.
Ondertekening door
mr. Stikker en van Kleffens
VOWEL MINISTER STIKKER, als
ambassadeur van Kleffens zullen
het Noord-Atlantisch Pact voor Ne
derland ondertekenen. Dit zal plaats
vinden op Maandag 4 April tijdens
een plechtigheid, die om 3 u. 's mid
dags begint en die bijgewoond wordt
door president Truman. Meer dan
duizend personen zullen getuigen zijn
van de plechtigheid.
Minister Stikker, die op het ogen
blik aan boord van de .„Queen Mary"
op weg is naar Amerika, wordt Don
derdag te Washington verwacht, na
Dinsdag en Woensdag in New-York te
hebben doorgebracht. Zaterdag zal hij
de vergadering van ministers van
buitenlandse zaken van de mogend
heden, die het Atlantisch Pact onder
tekenen, op het State Department bij
wonen.
Het Canadese Lagerhuis heeft het
ontwerp van het Atlantisch Verdrag
met 149 tegen 2 stemmen goedge
keurd. Het Noorse parlement is gis
teren met de behandeling begonnen.
Er werd vanaf de publieke tribune
tegen toetreding gedemonstreerd.
De Spaans-Portugese besprekingen,
die ten doel hadden de bepalingen
van het Atlantisch Pact en van de
overeenkomst betreffende het Iberisch
blok met elkaar in overeenstemming
te brengen, zijn „met bevredigend re
sultaat" geëindigd.
Dinsdagavond heeft het Noorse par
lement zich uitgesproken voor de on
dertekening van het Noord-Atlan
tisch Pact.
Ter gelegenheid van de opening van de Jaarbeurs heeft gisterenochtend H. K. H. Prinses Beatrix in de nieuwe
Beatrixhal een gedenkplaat onthuld. Overzicht van de onthullingsplechtigheid. Links onderaan H. M. Koningin
Juliana en H. K. H. Prinses Irene. In het midden H. K. H. Prinses Beatrix. Schuin achter haar de heer Dr. F.
H. Fentener van Vlissingen, voorzitter van het Algemeen Bestuur van de Koninklijke Jaarbeurs.
r<ED. STATEN van Zeeland hebben
aan alle burgemeesters onzer pro
vincie een brief gezonden met mede
delingen over de definitieve vaststel
ling van de Zeeuwse vlag.
Eerst wijzen zij op het Zeeuwse wa
pen, dat sinds vorig jaar ook zijn
officiële vorm kreeg eu dat als volgt
is omschreven:
„Een schild van goud de schildvoet
gegolfd gedwarsbalkt van driemaal
twee stukken blauw en zilver, met
uitkomende naar rechts gewende rode
leeuw, blauw getongd en genageld.
Het wapenschild is gedekt met een
oude gravenkroon (fleurom) en ver
gezeld van de wapenspreuk: „Luctor
et emergo".
Nu het wapen derhalve officieel
vast staat, kondien G. S. overgaan tot
het vaststellen van een provinciale
vlag, waarover zij reeds advies van
de Rijksarchivaris te Middelburg en
de Hoge raad van adel ontvangen.
Verder was bij de behandeling van
het voorstel nopens het provinciale
wapen in de vergadering der Staten
medegedeeld, dat G, S. gaarne sug
gesties zou ontvangen met betrek
king tot de samenstelling van een
provinciale vlag. Als gevolg hiervan
werden een tweetal suggesties ont
vangen en wel van de heer A. Stolk,
die een vlag in overweging gaf, ge-
vommd door negen banen, achter
eenvolgens van boven af: rood, wit,
blauw, rood, wit, blauw, rood, wit,
blauw. Dit ontwerp kon de instem
ming niet hebben, in de eerste plaats
omdat een dergelijke vlag geen be
paalde Zeeuwse betekenis zou heb
ben, doch veeleer associaties met de
nationale vlag zou oproepen en
voorts, omdat een dergelijke negen-
banige vlag, als vlag van de gemeen
te Batavia, bereids in gebruik is.
Meer kon ons bekoren een voorstel
van het lid der Provinciale Staten,
jhr. mr. Schorer, die in overweging
gaf een blauwe vlag, waarover drie
gegolfde witte banen, ieder van één
zevende der vlaggehoogte en over al
les in het midden, als hartschild, het
gekroonde wapen van Zeeland. Hoe
zeer wij aanvankelijk van oordeel
waren, dat de vlag, zulks in over
eenstemming met de hiervoor mede
gedeelde officiële beschrijving van
het wapen der provincie, behoorde te
bestaan uit zes banen, achtereenvol
gens en afwisselend blauw en wit,
zijn G. S. door de heer Schorer er
tenslotte van overtuigd, dat een ze-
venbanige vlag, als door hem voor
gesteld, aanbeveling verdient.
G. S. maken tenslotte nog de op
merking, dat naar hun oordeel, het
gebruik der thans vastgestelde pro
vinciale vlag beperkt behoort te blij
ven tot die feestelijkheden als an
derszins, die onderdaad een bij uitstek
provinciaal karakter dragen of waar
bij de provincie als zodanig wordt
vertegenwoordigd: of uitgebeeld, als in
optochten en dergelijke
Voor nationale feest- of rouwdagen
blüve de nationale vlag het middel
om uiting te geven aan de nationale
gevoelens.
rjE besturen der R. K. scholen te
Aardenburg en Eede krijgen een
voorschot op de exploitatievergoeding,
resp. van f 3080 en 2391.
De voorzitter deelt mede, dat de ver
kiezing voor de leden van de gemeen
teraad. die reeds tweemaal door B. en
W. op een andere datum werd vastge
steld, thans definitief bepaald is op
Maandag 13 Juni 1949.
WONINGWETWONINGEN.
IA oor B. en W. wordt verslag uitge
bracht over het beleid betreffende
de verhuur van woningwetwoningen.
Slechts in een geval werd noodgedwon
gen tot vordering overgegaan. Aange
zien er sprake is van verhoging der
woninghuren, deelde de voorzitter mee
dat bij officiële verhoging van de huur
prijizen de huur van woningwetwonin
gen hier niet onder zal vallen.
Eerst wanneer de huurprijzen met
meer dan 41 pet. zouden worden ver
hoogd. zullen ook de huurprijzen der
woningwetwoningen stijgen.
Het woningprobleem blijkt in Aar-
deniburg nog lang niet opgelost te zijn.
Volgens het thans toegewezen bouwvo
lume kunnen er dit jaar hoogstens 6
of 8 woningen worden gebouwd, naar
gelang de M3 inhoud. Er liggen ech
ter aanvragen te wachten voor 60 wo
ningen. van welke, aanvragen voor een
groot gedeelde de financiering en alles
reeds klaai) is. Er zou dus voor Aar
denburg voor 1949 alleen al nodig zijn
20.000 M3 bouwvolume, terwijl er
slechts 2100 M3. is toegewezen. Verder
mag er nog een blok van 4 montage
woningen worden gebouwd. B. en W.
hebben tot op heden nog geen beslis
sing over de verdeling van het bouw
volume genomen.
Als enig lichtpunt in deze toestand
kan worden genoemd, dat dit jaar aan
de Peurssenstraat een politie-kazerne
zal worden gebouwd met 4 dienstwo
ningen, waardoor is te verwachten, dat
een 4-tal door politiemannen 'bewoon
de woningen zullen vrijkomen.
ELECTRISCH NET MOËT
VERZWAARD WORDEN.
Zoals ook voor aansluiting van de
Valeiskreek en de Binnenweg het
geval was moet de gemeente een bij
drage ineens of een jaarlijkse bijdrage
geven in de aansluiting op het elec-
trisch net, van een gedeelte der Lieve-
straat, de z.g. Braamhui, door de
PZEM.
Het gaat hier om een bedrag ineens
van 750 of gedurende 15 jaar een
bijdrage van 65.50. De Raad besluit
het laatste te doen.
In verband met het plaatsen van
electro-motoren in het industriegebied
te Eede is het nodig, dat de NV PZEM
het net aldaar verzwaart en uitbreidt.
De kosten van verzwaring van het net
bedragen f 13.000. Een andere oplos
sing is, dat nabij de Hazewegeling
een nieuw transformatorhuisje wordt
gebouwd. De directe kosten van dit
laatste zijn 19.000. De PZEM had
hiervoor een voorstel ingediend, dat
niet direct in goede aarde viel, zodat
het nemen van een besluit werd uit
gesteld tot een volgende vergadering.
Na een geanimeerde rondvraag gin
gen de vroede vaderen uiteen.
goed als voor export. Een jaar gele
den telde Nederland 568 textielbe
drijven, waar in totaal 97 duizend ar
beiders werkten. De omzet bedroeg
1040 millioen.
De beide expositieruimten zijn een
weelde voor het oog.
Vijf Canadese journalisten zijn gis
teren per vliegtuig op Schiphol ge
land om een bezoek te brengen aen
de jaarbeurs.
<xx>o<><x>o<>o<x>o<>oooo<x>oo<>o
Wat betekenen deze „ge-
o heimzinnige" woorden? o
o Omtrent de betekenis er o
o van geven wij op pag. 5o
O van dit nummer een ver- O
g klaring. 9
g Wij bevelen de stof in deg
g bijzondere belangstelling g
g van onze lezers aan. g
o 9
oooooooooooooooooooooooo
Krachtige Republikeinse
pogingen
JLIET STREVEN van de Republikein-
se partij van het Amerikaanse
congres naar verlaging van de voor
gestelde gelden voor de tweede pe
riode van het plan-Marshall schijnt
volgens sommige waarnemers kans
van slagen te hebben.
Zij waren van oordeel, dat de par
tij vermoedelijk voldoende steun van
de democraten zal kunnen krijgen,
om door het congres een verlaging
te doen goedkeuren.
Het betrokken wetsontwerp vraagt
een bedrag van 5.580 millioen dollar
voor voortzetting der Marshall-hulp
gedurende 15 maanden. De Republi
keinse senator Taft heeft het voor
nemen een amendement in te die
nen, dat dit bedrag verlaagt tot 4.280
millioen, te gebruiken in 12 of 15
maanden.
Senator Tom Conally, voorzitter van
de senaats-commissie voor buiten
landse zaken, toonde zich optimistisch
toen hy verklaarde te verwachten,
dat het wetsontwerp ongewijzigd zou
worden aangenomen, ondanks de
krachtige republikeinse pogingen tot
verlaging.
De Republikeinse senator Brewster
verklaarde, dat hij erop zou staan,
dat Nederland geen gelden krijgt, zo
lang het blijft vechten tegen de Indo
nesische onafhankelijkheid.
Naar de senator Connally, voorzit
ter van de senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen, later ver
klaarde, heeft de commissie een po
ging om Nederland van economische
hulp te beroven van de hand gewe
zen, en zou ze zich in de Senaat te
gen al dergelijke pogingen verzetten
Dit naar aanleiding van Brewsters
voornemen een amendement in te
dienen ter ontzegging van hulpver
lening aan het land, dat zou weige
ren gevolg te geven aan orders van
de Veiligheidsraad.
Tegen de voorgenomen grens
correcties
JQE LANDDAG voor Noordrijn-West-
falen zal op 11 April een speciaal
debat wijden aan de voorgestelde
grenscorrecties. Bovendien zal de
landsregering drie grote betogingen
in de grensstreek organiseren om te
gen de correcties te protesteren, nl.
te Aken, Kleef en Borken.
Perscommentaren duiden erop, dat
men op grond van anti-correctiestem-
men in Nederland verwacht, dat in
het parlement critiek zal loskomen,
tegen de Nederlandse regering. Daar
uit put men hoop.
Het Belgische blad Le Peuple be
richt, dat de Belgische regering in
verband met de correcties, die op 23
April van kracht worden, een mili
taire gouverneur zal benoemen. Hij
zal een regeling dienen te treffen voor
het grensverkeer en de valuta-vraag
stukken, die voor de 4000 inwoners
van het te annexeren gebied zullen
rijzen.
Over 14 dagen begint men
hUHANS zijn besprekingen gaande
tussen de techn. dienst van
Domeinen in Den Haag en de Rijks
waterstaat enerzijds en de N.V. v.' d.
Hoeven anderzijds over het werkplan
voor de inpoldering van het Zuide
lijk gedeelte van het Sloe, welk werk
door genoemde N. V. is aangenomen,
voor f 1.690.000.
De aannemer treft thans alle nood
zakelijke voorbereidingen om zo vlug
mogelijk aan te pakken.
Wanneer de aannemer geen tegen
slag heeft, zal nog voor de Paasda
gen met het werk kunnen worden be
gonnen.
Voor het opwerpen van de dijk zal
gebruik worden gemaakt van een gro
te zandzuiger en -perser, die thans in
Friesland ligt en naar het Sloe zal
worden gedirigeerd.
Dicht bij het werk zal een keet
worden neergezet, terwijl waarschijn
lijk ook een onderdak zal worden ge
maakt voor personeel van de aanne
mer en enkele mensen van de Rijks
waterstaat.
door
R is groot rumoer rondom de Ne
derlandse aardappelteelt in dit
jaar. Op allerlei instrumenten wordt
aan de boeren voorgespeeld, dat de
geweldige oppervlakte, die zij het vo
rige jaar met aardappels beteeld heb
ben, dit jaar nog sterk behoort te
worden uitgebreid. Zelfs de aller
hoogste burgerlijke overheid verleent
medewerking in dit orkest.
Laten we eens rustig dit geval be
dijken.
Nederland veroouwde in 1948 vol
gens de officiële statistiek, 220.000 ha
aardappelen, ..luttel min of meers",
zoals de oude landmeters schreven.
Daarvan waren 82.000 ha klei-con-
sumptie-aardappelen (die thans mi
nister Mansholt zo veel woorden en
inkt kosten!). 78.000 ha consumptie-
en voeraardappelen op zand- en veen
grond. en 62.000 ha fabrieksaardappe
len.
Tussen haakjes zij opgemerkt, dat
die 220.000 ha. reeds een record-opper
vlak waren, dat nooit eerder in onze
aardappelhistorie is bereikt. Eveneens
dat ruim 50?000 ha ervan voor keu
ring werd aangeboden, maar daarmee
bleek de vaderlandse economie niet
van de zorg ervoor af te zijn!
Men wil nu, als ik het goed begrijp,
zien te komen tot een oppervlak van
ruim 300.000 ha.
Vóór alles moet goed afgesproken
worden, dat er in Maart in de plan
nen van de boeren zeker en gewis
geen enkele verandering meer ge
bracht zal worden. Ook in Januari en
Februari al niet meer. tenzij hun
zekerheid gegeven was van prijzen,
die ver liggen boven hetgeen op dit
ogenblik gebruikelijk is. Maar dan ook
zekerheid, en geen becijferingen van
de waarde, die alleen werkelijkheid
worden in een ingewikkelde mecha
niek van omstandigheden en voor
waarden. De boer. die aardappelen
teelt om ze te verkopen, verstaat on
der de waarde datgene, wat men hem
voor de aardappelen biedt, toezegt en
betaalt. Niet dus dat. wat de land
bouwwetenschap hem als waarde
voorcijfert, tenzij dat met de eerstbe
doelde „waarde" overeenkomt. Er zal
dus door al het gepraat en geschrijf
van de. laatste weken niets veranderen
op aardappelgebied. De boeren heb
ben het land ervoor reeds lang gele
den bestemd, grotendeels zelfs al be
mest en bewerkt, en de poters zijn
aangekocht en voorgesprotcn. Op het
ogenblik, dat dit wordt geschreven, is
men op de zeeklei hier en daar al aan
het poten!
Wat hier dus verder volgt, heeft geen
actuele, maar louter academische
waarde.
2joals elkeen thans weet. begint de
Nederlandse landbouw dit voor
jaar aan een nieuw tijdperk, dat van
de zwak-geleide economie. Het gehele
bedrijf moet rusten op en opgetrokken
worden door do gegarandeerde prijs
van enkele eindproducten: bak-
tarwe, aardappelmeel, melk, varkens
vlees, en suiker. De prijs van de aard
appelen zal in dit schema dus moe
ten steunen op de vastgestelde prijs
van het varkensvlees, die tot 1 Januari
1950 gegarandeerd f 2.05 bedraagt. De
vocraardapppjprijs is hiervan direct en
alleen afhankelijk, of het zou moeten
zijn, dat er een onverwacht grote
vraag uit het buitenland komt naar
zandaardappelen. Deze kans' acht ik
echter gering. De kleiconsumptic-
aardappel zal zich zelf moeten hand
haven op een niveau, dat voldoende
ver ligt boven dat der voeraardappe
len. Reeds is voldoende bekend, dat
daarvoor de verbouw van klei-con-
sumptie-aardappelen kleiner zal moe
ten zijn dan in 1948. Is het aanbod te
groot, en blijft de export in gebreke,
dan valt Me prijs op veevoerpeil. En
de regering kan dan zonder enige
wroeging bewogen toekijken! Precies
hetzelfde geldt voor de poterteelt: het
poteregal'isatiefonds zal hier ook in
1949-1950 weer een zwakke hulp blij
ken.
De fabrieksaardappelen laat ik rus
ten; ik neem aan. dat ze zich slechts
met grote moeite zullen handhaven,
daar de opdringende aardappelmoe
heid in de veenkoloniën een dikke
stok in het wiel steekt.
De meer dan 100.000 ha uitbreiding
zou dan neergekomen zijn op de
zandgronden. Zoals ik schreef, hadden
deze het afgelopen jaar 78.000 ha. Ik
kan de welwillende lezer wel rustig
de gevolgtrekking overlaten.
JXet zou overigens zeer de vraag zijn,
of we wel zo hard hadden moe
ten juichen, als de aardappelteelt op
de zandgronden dermate opgeblazen
zou worden, als gepropageerd werd.
Thans wordt over geheel Nederland
ongeveer één vijfde van het bouw
land met aardappelen bebouwd; op
de zandgronden ligt dat percentage
iets lager, maar in 1948 niet veel (plm.
18 pet.). In aanmerking nemend, dat
er nog al wat hoge zandgrond is. die
voor aardappelteelt nauwelijks in aan
merking komt. moet erkend worden,
dat ter voorkoming van aardappel
moeheid grote voorzichtigheid gebo
den is bij propaganda voor uitbrei
ding. Zij, die het goed menen met de
aardappelteelt op zandgrond, doen
naar mijn bescheiden gevoelen ver
standiger, de boeren daar te helpen
bij het winnen van gezond pootgoed.
Daardoor brengen ze de opbrengst
per ha omhoog, en ze drukken de
kostprijs der poters omlaag, die in het
verleden vaak de uitbreiding dezer
cultuur geremd heeft, toen die rog
zeer wel mogelijk was.
Overigens acht ik het zeer te be
treuren. dat de omstandigheden thans
deze uitbreiding ongunstig gezind zijn.
want de aardappelteelt geeft de hoog
ste drogestofopbrengst per ha. ver
schaft aan veel handen werk. en is
bij uitstek geschikt om het onkruid
terug te dringen.
Evenals vorig jaar heeft de
jachtopziener Eversen te Rilland
het eerste klevtetsei in Zeeland
gevonden. Hij heeft tot de Com
missaris der Koningin aangebo
den.
