I
De boer eist zijn deel van
de sociale rechtvaardigheid
Het
424e Bat. Inf. gaat scheep
maar alles komt in orde
Verdediging
van Brabant
Sneller reizen na 1 5 Mei
Teleursteüende houding
van Canada
Op zoek naar
een uitweg
ÏN'T KORT
We zijn allemaal familie van elkaar'
I een voor-
I 'steuning
nderen
Nieuwe cijfers in meest gelezen boekje
Rotterdam-Vlissingen 40 minuten korter
Electrificatie vordert goed
ME:f, EEN ophemelen van het Sov
jet-Paradijs door de verdediger
van „Les Lettres Frangaises" is gis
teren het proces-Kravchenko te Pa
rijs gesloten. Over een of twee we
ken zal de rechtbank uitspraak doen.
Rustig weer
Zij gaven hun leven
in Indonesië
De Indonesische kwestie
Nieuwe voorstellen, die voor Nederland
onaanvaardbaar zijn
Opheffing van kleine
gemeenten
De onderwijzers
salarissen
Campagne tegen
Kerk in Polen
Ouderdag in Kamp Prinsenbosch
BOEKJE
I ;permunt bij Uw
ontvangt dan
|:jt' met de span-
i van generaal
zijn er even
lp de heerlijke
|nt.
ILVEBEN JL
lSRBEK"
Ipel boekjes aan-
I de Avonturen
lhrip' Eén boekje
gratis bij aan-
verrukkelijke
nt. Moeders
verrassing voor
IP ERS
genieten van
jj^mturen van
üs verkrijg-
"v 'vaar de
ermunt
de
■permunt
opwekkend ta?
Ji die er wel dui-
■oor over zouden
Idat geheim te
■U Is liet genoeg
liiet zo Is. Faam-
Iedereen zegt het
Je van op.
|j DAMES
j ct. 'n rol Faam-*
Itoopt, en dat
int ogenblikke-
|e id hield verdrijft.
|\NGE DAGEN?
int verdrtJft de
ringende
I r hi lips
f.36,»
INDHOVEN,
I eblad
VLA
DE STEM
I '.r kwartaal
en tot opleiding
tleuteronderwijs
m duren.
worden en die
i zich hiervoor
de Eerwaarde
rne ook nadere
344-0
DER STEEN
-ïiddels lekker
ie weg die hij'
wanneer ze
vliegen.
VIJFDE JAARGANG No. 1337
Uitgave: N.V. Uitgevers Mi}. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
c J. V. Hootegem, A. E Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J. M. Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd
redacteur. J. J. H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 23 MAART1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per ra/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Zeeuws-Vlaanderen: HULST. Bubbel. Paar, 1. T.lalaan m^5u r.aax, OOSTBllHO. Lauw-raa, 22. TaM.o, *1 TERNEUZEK. A,.lse,„a„ Te,.,.,n 23,1,
Tuinders en fruittelers scharen zich in het
gelid met het oog op de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie
BELOOF ER NIKS VAN als boeren klagen, zei onze reisgenoot. Zij klagen
immers altijd! Die liefhebberij is zelfs spreekwoordelijk geworden.
Hm, bromden wij. Er doen meer spreekwoordelijke zegswijzen de
ronde dan alleen maar die over klagende boeren. Men zegt bijvoorbeeld ook,
dat er geen rook ontstaat als er geen vuur is.
Dat is te zeggen, repliceerde onze reisgezel, „dat is te zeggen.
maar wij gaven hem de kans niet. Niet voor niets hadden wij verhalen uit
het boerenleven vers aan de bron gehoord.
In 1850 doorstond de boerenstand
een ernstige crisis, in 1880, een nog
ernstiger. Vooral onder de kleine
boeren maakte deze veel slachtoffers.
In het begin van deze eeuw meldde
zich er al weer een en de geschiede
nis van de dertiger jaren ligt nog
zo vers in ieders geheugen, dat wij
cr verder geen woorden meer aan be
hoeven vuil te maken".
„Dat is te zeggen", hervatte onze
wederpartij hardnekkig de draad van
zijn niet afgemaakte zin. „Dat is
Elk van die crises, gingen wij on
verstoorbaar verder, bracht een sleep
van jaren met zich mee waarin extra
hard moest aangepakt worden. Niet
alleen materieel, maar ook geestelijk.
Want niet zelden waren zij structu
reel van aard, vergden zij behalve
een volkomen verandering van denk-,
ook van arbeidswijze. In minder tijd
dan een eeuw werd de boer immers
van in hoofdzaak zelfvoorziener de
producent van artikelen welke aan
de wereldconcurrentie en wereldprij-
zen gebonden waren! Vandaar, dat,
als er over sociale rechtvaardigheid
gesproken wordt, de boer terecht zijn
deel daarvan opeist.
De Vastenbrief, vroeg onze reisge
noot verwonderd.
Ja, zeiden wij, wij gaan eens pra
ten met rector van Dal, de geestelijk
adviseur van de N.C.B. te Tilburg en
met ir. van Haaren, de secretaris.
STANDS- EN VAKOR
GANISATIES
2-JAR1G KINDJE DOOR
TREIN OVERREDEN
QP HET BAANVAK Utrechti-
Baam is op een onbewaakte
overweg te Soest een tweejarig
meisje, dat tussen de spoorrails zat
te spelen door een trein overreden.
De bestuurder van de trein zag
het kind in de mist, die boven de
rails hing, voor een voorwerp aan.
Toen hij op ongeveer 25 meter ge
naderd was, stond het meisje plot
seling op. Uit alle macht remde
hij nog, maar het was reeds te
laat.
£)E UNIE van overheidspersoneel
heeft zich gewend tot de besturen
van de provincies, gemeenten en wa
terschappen met het verzoek om
verband met de herziening van het
rijksbezoldigingsbesluit met spoed de
herziening van lonen en salarissen van
het personeel in dienst van bovenge
noemde publiekrechtelijke lichamen
ter hand te nemen.
JJEEFT GEN.-MAJ. J. Harberts uit
Wassenaar, die in de Meidagen
van 1940 commandant is geweest van
het tweede legerkorps (de 2e en 4e di
visie) desertie gepleegd en orders
eigenhandig gewijzigd? Deze waag
zag zich gisteren het Hoog Mili
tair Gerechtshof gesteld. De advocaat
fiscaal gaf daarop een ontkennend
antwoord en vroeg vrijspraak.
WKIJDAG a.s. vertrekt een extra
KLM-vliegtuig van Schiphol naar
Batavia. De route gaat via Khartoem
en Mauritius.
ïpen mens kan niet overal verstand
van hebben, zei rector v. Dal na
twee minuten praten en wij blijkbaar
blijk hadden gegeven geen duidelijk
zicht te hebben op de betekenis van
de N.C.B. Deze beweegt zich onge
twijfeld voor een belangrijk deel op
economisch terrein. Pater v. d. Elzen
begon immers de boeren te organise
seren en niet het laatst in coöperatief
verband, om hen sterker te maken in
hun strijd om het bestaan!
De bond is echter niet alleen eco-
misch maar ook sociaal en als ik
dit zeg, dan betekent zulks, dat hij
zijn leden ook wenst te vormen
godsdicnst-zedeljjk, cultureel, maat
schappelijk. Hij is naast vak-, ook
standsorganisatie. U kunt dus be
grijpen, dat de Vastenbrief van de
Bisschoppen ook in onze kringen
met buitengewone belangstelling is
ontvangen. Om de daarin vervatte
leer en om de maatschappelijke
problemen welke er in aangesneden
worden.
Het voert ons misschien wat bui
ten de grenzen van ons onderwerp,
maar het kan zijn nut hebben er dus
even op te wijzen, dat de N.C.B. pre
cies 't zelfde doel nastreeft als de an
dere standsorganisaties. Met dien ver
stande dat zij gevieren in 'n Kath. bu
reau voor maatschappelijk en cultu
reel overleg uitmonden.
Nee, over de sociale bemoeiing
van de N.C.B. valt heel wat te zeg
gen, want zij raakt tenslotte het ge
hele boerenleven, dat is voor een zeer
belangrijk deel het leven ten platte
lande, dat in onze tijd voor dc uit
gebreidste problemen staat, Denk
maar eens aan het gebrek aan grond,
aan gebrek dus aan vestigingsmoge
lijkheid voor jonge boeren, aan be
roepskeuze, ambachtsonderwijs, om
en herscholing en aan emigratie. Het
Bossche diocesaan comité voor over
leg heeft in dit verband zelfs een
sectie standsorganisatie ingesteld, dat
zich speciaal met cj^ze problemen be
zig houdt.
SOCIALE LASTEN
TVTaar kom, laten wij, zo U wilt, het
verschil delen en noch aan econo
mische noch aan louter sociale kanten
van het vraagstuk denken. Praten
wij over sociaal-economische kwes
ties, de NCB. interesserend.
De lasten heffing, zeiden wij prompt
en het leek een beetje in tegenspraak
met wat onze gastheer zo juist ge
zegd had.
Natuurlijk aanvaardt de boer de
sociale last als een christelijke plicht
repliceerde rector v. Dal.
Dat neemt echter niet weg. dat die
last binnen het draagvermogen van
de belastingplichtigen moet vallen
en zo bezien worden dc sociale
lasten in onze dagen zwaar ge
voeld. Even zwaar als het bedrijfs
leven ze te torsen vindt.
Misschien beseft men er iets van als
men zich even realiseert hoe tot voor
kort die lasten verrekend werden in
door de overheid vastgestelde prij
zen. Dit systeem heeft echter plaats
moeten maken voor richtprijzen,
waarvan het de vraag is of zij door
boeren „gemaakt" zullen worden.
Heel het stelsel van lonen en prij
zen heeft er trouwens toe geleid, dat
ook* voor de boer aan ouderdoms
pensioen gedacht wordt. Hoe zwaai
de premie daarvoor ook zijn zal.
In dit verband hoe snel wordt
bij dit onderwerp immers gedacht
aan werknemers, voor wie het pen-
sioenvraagstuk tot nu toe een al
leenrecht leek te zijn in dit ver
band nil ik vluchtig liet loonvraag-
stuk releveren.
U weet. de lonen van de landarbei
ders zijn de laatste jaren niet on.
belangrijk verhoogd. De boeren zijn
JN DE DIAMANT-industrie in België
heerst beroering. Het plan is om j
met ingang van 28 Maart 2 weken te j
staken.
^IET OP DE RECHTE plaats bleek
Iemand uit, Pijnacker zijn hart te
hebben, namelijk rechts inplaats van
links. Dat kwam naar voren bij een
bevolkingsonderzoek op t.b.c.
JN 1948 werd f 27.000.000 verstrekt
voor herstel van boerderijen. Er
werden 932 complete boerderijen en
295 gedeelten van boerderijen ter be
schikking gesteld van bewoners of
eigenaars.
JN FEBRUARI deden zich in ons
land op 662 boerderijen gevallen
van mond- en klauwzeer voor, voor
471 daarvan betrof het nieuwe geval
len.
JAIANA IN HET BAD", zo heette
het schilderij van Peter Paul
Rubens, dat door een ex-politieke de
linquent met een mes werd bescha
digd „om de aandacht op zich te ves-
stigen". Die aandacht heeft hij giste
ren al gehad van de rechtbank, die
hem tot 6 maanden gevangenisstraf
veroordeelde.
TJEVIN gaat weer naar Duitsland in
verband met de voorgenomen
grenscorrecties, dit op Duitse uitno
diging.
0NDER grote belangstelling van
kerkelijke, militaire en burger
lijke autoriteiten is in het schietkamp
Harskamp een nieuw Katholiek Mil.
Tehuis geopend. Onder de aanwezigen
was ook gen. J. Sitsen.
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond:
Overwegend droog weer met
overdrijvende wolkenbanken en
op enkele plaatsen nevel of mist
Weinig wind. Tamelijk zacht weer
Heden: zon onder 18.57 uur
Donderdag zon op 6.35 uur Maan
op 5.27 *'iir en onder 13.95 uur.
(Van onze Haagse correspondent!
REKENDE EROP, dat de Ne
derlandse Spoorwegen grote ver
rassingen aan het voorbereiden wa
ren, doch dat zij zo snel zouden komen
verwachtte men evenwel niet. Het
spoorboekje, (het meest gelezen boek
je), dat op 15 Mei voor de zoveelste
keer met, nieuwe cijfers gaat verschij
nen, voert ingrijpende verbetering in.
Het verheugende is bovendien, dat de
verbeteringen zich deze maal niet be
perken tot de lijnen in het centrum
en het Westen. Integendeel: nu krij
gen de uithoeken snelle verbindingen.
Ingaande 15 Mei worden er ex
presse-treinen ingelegd, die respec
tievelijk snelle verbindingen geven
vanaf Groningen, Leeuwarden, En
schedé Zeeland en Brabant met
het Westen van het land. Op diverse
trajecten gaat men bovendien met
ingang van dezelfde datum diesel-
electrische expresse-treinen inleggen
die speciale aecomodatie hebben
voor langere afstanden.
De reisduur Den HaagGroningen
is ingaande 15 Mei nog slechts 3 uur
en 15 minuten. Leeuwarden komt op
zestien minuten na twee uur dichter
bij de residentie te liggen. De expresse
Rotterdam-Vllssingen spaart ongeveei
40 minuten uit. Op het baanvak naar
Maastricht worden de normale treinen
versneld, zodat de reis hierdoor 70
minuten wordt bekort. Daarnaast ko
men er expresse-treinen, die er een
uur en 22 minuten korter over doen
om vanuit Rotterdam naar Maastricht
te gaan en omgekeerd.
De electrificatie-werkzaamheden in
Limburg zijn nagenoeg voltooid en
zullen op 15 Mei geheel gereed zijn.
Men beschikt evenwel niet over vol
doende rollend materiaal om op de
lijn naar Maastricht uitsluitend de
z.g. electrische-dieseltreinen te laten
lopen. Daardoor zullen er voorlopig
naast de electrische-dieseltreinen ook
nog gewone treinen blijven rijden,
evenwel met dit verschil, dat de loco
motief vervangen wordt, door een
electrische, waardoor een belangrijke
tijdsbesparing ontstaat.
120 K.M. SNELHEID
0e electrificatie-werkzaamheden in
West- en Midden-Brabant vorde
ren zo goed, dat men gerede hoop
heeft, dat het traject Boxtel, Oister-
wijk, Tilburg, Breda, Lage-Zwaluwe-
Dordrecht op 1 Januari 1950 geheel ge-
electrificeerd zal zijn. Verwacht wordt
dat men dan evenwel nog niet over
voldoende electrisch materiaal be
schikt om uitsluitend het moderne
electrische materiaal te laten rollen.
Men wil dan ook op dit traject met
uitstekende aansluitingen op Rotter
dam, Den Haag en Amsterdam nor
male wagons laten rijden met een
electrische locomotief en daarnaast
enkele sneltreinen inleggen, vermoede
lijk een in de ochtenduren en een in
de vroege avonduren, welke geheel uit
het materiaal zullen bestaan, dat
•hans o.a. op het baanvak Dordrecht-
sterdam in gebruik is.
Dc electrificatie Lage Zwaluwe-
Rooscndaal zal pas enige maanden
later gereed komen. Men tekent op
30 April 1950.
Op 1 Mei 1950 rullen Amersfoort
Deventer—HengeloEnschedéAlmelo
geëleclrificeerd zijn. Amersfoort
Zwolle—Groningen,Leeuwarden poogt
men uiterlijk 1 Januari 1950 geëlectri-
ficeerd te hebben.
Sommige der expresse-treinen
krijgen een snelheid van 120 K.M.
Ze zijn evenwel niet voor alle rei
zigers toegankelijk, doch slechts voor
hen, die verre afstanden moeten rei
zen. De reizigers, die naar minder
ver afgelegen plaatsen moeten, wor
den gedwongen van de normale trei
nen gebruik te blijven maken.
Het Westen en het Noorden krijgen
viermaal daags een expresse, Zeeland
driemaal en Maastricht waarschijnlijk
ook viermaal.
daar niet op tegen, integendeel.
Zij vinden dat het daarmee nu in de
goede richting gaat, al gaat hun
voorkeur uit naar 'n nog betere be
loning.
Principieel lijkt hen de gelijkstel
ling der landarbeidersionen met die
van de dorpsambachtsman te prefe
ren.
De boeren hebben het als een te
leurstelling gevoeld dat dit peil niet
bereikt is kunnen worden maar er
kennen dat de regering voor reëele
moeilijkheden stond. Niet onbelang
rijk is intussen, dat de theorie aan
vaard is. Overigens moet hen uitter-
aard mogelijk gemaakt worden zulke
lonen te betalen.
Gaat U door met Uw examen, on
derbrak rector v. Dal daarop zich
zelf en prompt lanceerden wij een
nieuwe vraag.
(Vervolg op pag. 2)
IAE REGERING maakt bekend,
dat tot haar leedwezen, dc
volgende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Kon. Landmacht:
Korp. A. M. Terloo (Ouden
bosch). Sold. A. van der Vliet,
(Zoeterwoude), Sold. P. Jacob-
sen (Renkum). Sold. H. den Brok
(Oss), Sold. J. van Beek (Rotter
dam). Sold. T. Boer (Sliedrecht)
Korp. D. van Hunnik (Veenen-
daal). Sold. I. van den Bosch,
(Kesteren). Serg. J. Harmsma
(Haskerland). 2e It. W. Warmer,
(Amsterdam). Maj. C. de Zwaan
(Amsterdam). Sold. A. Vcrverda,
(Wierden O.). Sold. J. Hensacns
(Kerkradc). Serg. J. Ilermens,
(Amstenrade). Serg. K. in 't Hulst
(Venray). Sold. J. Willems (Pos-
terholt L.). Sold. H. Raaymakers
(Vegbel). Korp. J. Snaterse (Gou
da).
Kon. Ned. Ind. Leger:
Sold. C. Jacob. Serg. Poman-
tow. Serg. Ngatman. Sold. Sairan
Sold. Soewardi. Sold. Runtuwcne
Sold. Sastra. Sold. Abdoerahin,
Sold. Hasan. Serg. Mutulcssy, al
ien uit Indonesië.
De Amerikaanse ambassadeur Dr. Herman Baruch heeft Dinsdagmiddag
een bezoek aan Breda gebracht om in dc receptiezaal van het Stadhuis
tienduizend sigaretten uit te delen aan vijftig Bredase burgers, die gedu
rende dc bezetting Amerikaanse piloten geholpen hebben. Deze. sigaretten
waren een geschenk van de piloot Reardon. Op onze foto ziet men op
perwachtmeester De Gier, die zijn geschenk uit handen van Mr. Baruch
ontvangt.
Dc toestand in Belgic
rjpIJDENS een bijeenkomst van dc
cont^ukommissie van de Bejgi-
sche socialistische partij en de Ka
tholieke Volkspartij, is overeenge
komen, dat de afgevaardigden van
de socialistische partij het plai van
Minister Eyskens zullen onderzoe
ken en eventueel tegenvoorstellen
znllen doen.
De Senaatsfractie van de Kath.
Volkspartij heeft na een toelichting
van de politieke toestand en het voor
lezen van een samenvatting van het
economische en financiële herstelplan
van Minister Eyskens, haar instem
ming met dit programma te kennen
gegeven en haar vertrouwen uitge
sproken in de CVP-ministers en de
onderhandelaars van de partij. De
fractie is van oordeel, dat de moei
lijkheden van de regering op parle
mentair plan uit de weg geruimd die
nen te worden.
Hedenavond zal minister Eyskens
zijn financieel plan in de Kabinets
raad uiteenzetten.
Gisterenmiddag heeft de Prins-re-
gent minister Spaak en minister de
Schrijver, voorzitter van dc Kath.
Volkspartij in audiëntie ontvangen.
Hierna had Spaak een lang onder
houd met de Schrijver over de poli
tieke toestand.
In politieke kringen is men alge
meen van oordeel, dat voor het ver
trek van Spaak naar de Ver. Staten,
waar hij het Atlantisch Pact zal on
dertekenen, op Vrijdag 'a.s.. bekend
zal zijn of het parlement al of niet
ontbonden zal worden en of de ver
vroegde verkiezingen in Mei zullen
doorgaan.
TNDIEN men de zitting van de Vei-
ligheidsraad van jl. Maandag goed
heeft gelezen, dan zal het zijn opge
vallen, dat tijdens die zitting de Ca
nadese afgevaardigde niet aan het
woord is ge^veest, ofschoon dit van
te voren wel was aangekondigd.
Het blijkt thans, naar het Handels
blad weet te berichten, dat het in
derdaad de bedoeling is geweest, dat
Mac Naughton namens Canada het
woord zou voeren. Dc speech, was zelfs
al verspreid, maar op het laatste mo
ment is de rede niet uitgesproken.
De oorzaak van een en ander ligt
hierin, dat het oorspronkelijke Ca
nadese voorstel thans werd uitge
breid met nieuwe aspecten, die,
naar dr. Van Royen verzekerde,
voor Nederland onaanvaardbaar
waren.
Bij het voorstel in de aanvankelij
ke vorrn zou vermoedelijk ook Ame
rika zich hebben aangesloten, in welk
geval het waarschijnlijk zou zijn aan
genomen.
Onlogisch lijkt ons niet het bezoek
van v. Kleffens aan Acheson jl Maan
dag te combineren met de Canadese
puzzle.
De nieuwe wending is voor Neder
land een tegenslag. Mac Naughton
wilde blijkbaar toegeven aan de pres
sie van die leden van de Raad, die
0E MINISTER van Binnenlandse
zaken heeft aan de colleges van
Gedeputeerden een rondschrijven ge.
richt, waarin hi.i ten aanzien van op
heffing van kleine gemeenten zijn
standpunt heeft geformuleerd, zoals
hij dit onlangs reeds in de Eerste
Kamer heeft uiteengezet. In bovenbe
doelde circul. :e verzoekt de minister
na te gaan in hoever in de betreffende
provincie gemeenten zijn, welke niet
voldoende bestuurskracht nebben. Hij
wijst erop, dat elk geval op zichzelf
dient te worden bezien.
Nederland harder wilden aanpakken,
waartoe ook Cuba (dat de voorzit-
tcrsplaats bekleedt) behoort.
Het is nog niet zeker of Mac
Naughton vandaag bij de verdere be
sprekingen in de Raad alsnog met
zijn nieuwe visie voor de dag zal ko
men.
Geen verder overleg regering
organisaties
JAE ALG. NED. Onderwijzers-Fede
ratie deelt het volgende mede:
„Het voorstel door de A.N.O.F. op
verzoek van de regering bij de com
missie-Wesselings ingediend en ge
heel ontworpen volgens de algemene
richtlijnen, die bij de technische her,
ziening van het bezoldigingsbesluit
burgerlijke rijksambtenaren zijn toe
gepast. wordt door de regering als
niet reëel beschouwd en door haar
niet voor discussie vatbaar geacht.
De regering heeft voorts meege
deeld, dat zij geen nut ziet in ver
der overleg met de organisaties. Zij
zal de herziening der salarissen zelf
ter hand nemen zonder van de me
dewerking der ondcrwijzersorganisa-
ties gebruik te maken".
Ten departemente van Onderwijs
gaf men te kennen, dat bovenstaan
de mededeling niet overeenkomstig de
feiten is. Hoe deze dan wel staan, kon
men niet mededelen.
JN GEHEEL POLEN is gisteren een
grote campagne begonnen tegen
„de reactionnairc instelling van een
gedeelte der geestelijkheid". De eer
ste fase van die propaganda was ge
kenmerkt door talrijke vergaderingen
in de bedrijven en de vakorganisa
ties.
ALS HET ER OP AAN KOMT. mijnheer, zijn we tóch allemaal WeSt-
Brabantse jongens", zei ons de ras-echte Amsterdammer, aan wien we
vroegen: „Waar zitten dc mannen uit West-Brabant?" Een Hagenaar lachte
om ons verbouwereerd gezicht en een vaandrig uit Rijswijk zei laconiek:
„We zijn bier allemaal familie van elkaar".
Laat nu de Aalmoezenier-kapitein van Benten in zijn toespraak tot de
ouders van de jongens van 424 Bat. Infanterie zonder veel zwier van woor
den maar met een dwars door alles heengaande zin voor de werkelijkheid
juist op dat gezinsverband de nadruk leggen. „Ik zal, zover dat in mijn
zwakke krachten ligt, proberen voor allen een beetje vader en moeder te
spelen", zo zei hij dat. „We horen tóch SJj elkaar, dus dat komt dik in orde".
TUSSEN 5 WOORDEN KAN
KEREN DOOR: PLICHT.
JAIT WOORD werd gisteren tijdens
de Ouderdag in het Kamp Prin
senbosch, waarvan „De Waarheid" zo
veel kwade geruchten in de wereld
heeft gestuurd, het dwingende en al
les overheersende begrip: Dat komt dik
in orde. We gaven het onmiddellijk
op om verder te zoeken naar man
nen uit West-Brabant en Zeeland.
Ook voor ons waren ze allemaal aan
elkaar gelijk geworden, we werden
opgenonun in dat merkwaardige ge
zin, waar Jan altijd de moppen tapt,
waar Piet altijd de schoenen moet
poetsen, waar Arie steeds maar weer
de boodschappen voor zijn rekening
neemt en waar, als er kattekwaad is
uitgehaald, altijd dezelfde ervoor moet
opdraaien.
Wc sjouwden mee de bossen in,
holden als krankzinnigen achter een
denkbeeldige sniper aan en konden
onze geestdrift niet bedwingen, toen
„de onzen" een kampong-hut hadden
gezuiverd van terroristen. Was het
nu wel zo hard nodig, dat generaal
Sitzen, de Bevelhebber van het 3de
Mil. Gewest, in zijn rede tot de ouders
zo zwaar de nadruk legde op het
moeien volbrengen van een heilige
plicht zo vroegen we ons af. Hier za
gen we immers 'n Bataljon aan het
werk, dat tussen iedere vijf woorden
kankeren door altijd maar weer een
bewonderenswaardige daad wist te
stellen van paraatheid en offerzin,
van vaderlandsliefde en practisch
plichtsbesef.
Op een gegeven moment bevonden
we ons in een der manschappenver
blijven. Het was er danig kil, van
temperatuur en van aankleding. Aan
de eerste de beste vroegen we: „En
heb je veel zin in dc tropen, daar
is hot heel wat warmer, niet?" Zon
der een seconde te aarzelen, kwam
het antwoord: „We hebben er geen
van allen zin in. mijnheer; maar
warm of koud, gaan doen we, en
hoe.,."Toen ik de vraag stelde, hoe
hij heette zei hij droog „Ook 424 Bat.
Infanterie".
EEKHOORNS, MOLLEN, APEN
EN RATTEN.
YV E LACHTEN maar eens en trok
ken verder op onderzoek. De
kinderen van dit gezin klommen als
eekhoorns in een boom, werkten zich
als mollen door een ondergrondse
tunnel van nog geen 50 c.m. hoog
veroverden als echte apen een steile
hoogte en namen als volleerde ratten
een over de grond gespannen prik-
keldraadraster van 40 cm. En dal al
les, terwijl de kogels om de oren flo
ten. Er werd gezwoegd, alsof Sukarno
in hoogst eigen persoon een tegen
aanval op touw had gezet.
„Kapot", schreef een van die krach
tige jongenshanden op een plank,
midden in het bos, juist na een denk
beeldige stormloop tegen de republi
keinen. Een honderd passen verder
keek hij nog eens triomfantelijk om
naar wat zijn hand daar welbewust
had neergezet. Daarna had hij veer
alle aandacht voor zijn verloofde die
ons later zei, dat het „verschrikke
lijk" was, maar dat ze toch deze dag
nooit zou willen missen....
We keken haar eens recht in de
ogen en konden geen ander gebaar
verzinnen dan haar krachtig de hand
te drukken. Dit immers was gisteren
in Kamp Prinsenbosch het algemene
beeld: het is verschrikkelijk, maar al
les komt in orde. Daar zijn alle luid
ruchtige woorden verder overbodig,
daar kunnen we weinig anders doen
voor ai die vaders en moeders, voor
al die achterblijvende verloofden ook,
dan met generaal Sitzen te vragen:
nog zijn ze tijdens het inschepings
verlof een paar weken bij u, maak
het hen gemakkelijk, verwen hen en
praat nog eens met hen en dan: laat
hen de plicht doen, die hen door u-
zelf d.i. door de door u gekozen
volksvertegenwoordiging werd op
gelegd. Of, zoals de Aalmoezenier het
uitdrukte: dan zullen zij, ook dank
uw houding en dank zij uw brieven,
groter en flinker over twee jaar bij
u terugkeren.
WE ZULLEN ONS BEST DOEN
A/ITSSCHIEN is het zelfs voldoende
om te doen als kolonel Walraven,
die met een enkel woord de comman
danten van de jongens aan dc ouders
voorstelde. Of wellicht kunnen re
volstaan met de houding van de Ba
taljonscommandant Overste v. d. Berg
die kort maar krachtig getuigde:
„We zullen ons best doen".
Voor de Pers zou dit kunnen bete
kenen: ga in op de tijdens deze Ouder
dag gedane suggestie en adopteer het
424ste Bat. Inf.. omdat de jongens, die
van alle oorden uit ons vaderland ko
men tot nu toe geen Thuisfront-vader
hebben gevonden. Hoe dit ook moge
zijn. jongens van het 424ste. als jul
lie half April voor het laatst ten af
scheid naar je ouders op de kade zul
len zwaaien, dan zullen ook wij daar
staan en in de geest gaan we mee tot
in de meest benarde omstandigheden,
ook dan wanneer de oefeningen, die
we gisteren mee mochten maken, tot
barre werkelijkheid zijn geworden.
pNIGE JAREN geleden zijn er in
enkele bladen beschouwingen
verschenen, welke het Kabinet-de
Geer aanwreven, dat het in de
maanden vóór de 10e Mei plannen
beraamde voor een slechts symbo
lische verdediging ingeval van een
Duitse opmars. Kernpunt van dit
betoog was, dat het Kabinet het
plan van Generaal Reynders los
liet. om de Peel-Raam-stelUng
krachtig te verdedigen. Daardoor,
zo luidde de redenering, zijn ook
de Fransen, die de troepen in Bra
bant te hulp snelden, verrast. Zo
hun gelegenheid was geboden om
zich te voegen bij de troepen in
de Peel-Raamstelling, zouden de
krijgsverrichtingen in het Westen
wellicht een andere loop hebben
genomen, zou de ineenstorting
van Frankrijk niet zo spoedig zijn
geschied.
Men bracht met een en ander
zelfs in verband een suggestie,
welke de Duitse ambassadeur in
het najaar van 1939 wel eens had
losgelaten, dat namelijk Noord-
Nederland ongemoeid zou kunnen
worden gelaten, als men de Duit
sers vrije doortocht door Brabant
toestond.
JAeze voorstelling van zaken is nu
aoor het rapport der parle
mentaire enquête-commissie ont
zenuwd. In November 1939 rappor
teerde onze militaire attaché te
Parijs, dat de Fransen, zo ze ons
te hulp moesten snellen, van plan
waren niet verder op te rukken
dan tot een linie in de buurt van
Breda.
Dit klopt ook met de mededeling
van de Franse generaal, die bij
aankomst te Breda met zijn troe
pen verklaarde, dat hij slag zou
leveren langs de Mark. Waarna de
evacuatie der stad met alle ge
volgen van dien geschiedde.
Volgens het verslag der enquête
commissie heeft een Frans kapi
tein op de commandopost van de
commandant van de troepen
in Noordbrabant verklaard, dat
de Franse troepen opdracht had
den niet verder te gaan dan de
lijn Tilburg-Noord-Zuid.
Dit klopt niet precies. Doch ver
moedelijk heeft hij gedoeld op pa
trouille- en verkenningsactiviteit
vóór de eigenlijke Markllnie. In
ieder geval waren er geen orders,
om gauw de bezetting van de
Peel-Raamstelling te gaan ver
sterken.
Terecht, menen we, is gestéld,
dat deze linie slechts zeer korte
tijd houdbaar was, dit vooral in
verband met het feit, dat ze niet
aansloot bij de Belgische verdedi
gingslinie. De Duitsers wisten dit
maar al te goed en ze volvoerden
ook onmiddellijk de omtrekkende
beweging door het gat van 40 a
50 kilometer, dat er tussen de bei
de verdedigingslinies gaapte.
Het is tragisch, dat Brabant zo
practisch onverdedigd moest blij
ven. Doch -hier wreekte zich de
ver-doorgevoerde neutraliteit. Hier
wreekten zich ook de onvoldoende
sterkte en uitrusting van t leger.
De toenmalige legerleiders kon
den de verwaarlozing van zo vele
jaren in korte tijd niet meer op
halen. De les is duidelijk en we
mogen vertrouwen, dat ze ook is
geleerd.
Qp een ander en zeer vitaal punt
van het Brabantse front moet
echter in de Meidagen van een
onvergefelijke fout gesproken wor
den, We bedoelen de Moerdljk-
bruggen, een vitale schakel in het
verkeersstelsel van ons land en
daardoor ook van enorm belang
voor de defensie. Als die bruggen
tijdig waren opgeblazen, hadden
de Duitsers nimmer langs de ach
terdeur de vesting Holland kun
nen binnen dringen. De arme Ge-
neraal-Majoor Sas, die in Berlijn
zulk een schitterend contact had
gevonden met de Duitse contra-
spionnage, die van Generaal Oster
in het geheim een verwoed te
genstander van Hitier de beste
inlichtingen verkreeg, hij bericht
te in Den Haag voor onwillig luis
terende oren. Die man zag het te
somber in, vond men. Hoe kon
nou een Duitse generaal zo Hitier
in de wielen rijden? Daarom ble
ven belangrijke berichten van Sas
onbehandeld. Daarom werd hij
zelfs tijdelijk opzij geschoven.
Veertien dagen vóór de inval sig
naleerde hij de troepenconcen
tratie, die gereed stond voor
de bliksemsnelle tocht door de
Langstraat, naar de Moerdijk-
bruggen. Men vond het niet eens
nodig Generaal Winkelman daar
van te verwittigen! En toen de
oorlog zich in de avond van de 9e
Mei daadwerkelijk aankondigde,
kon de Commandant van de Ves
ting Holland zich niet voorstellen,
dat de aanvaller er alles op zou
zetten om de Moerdijkbruggen in
de kortste keren onbeschadigd in
handen te krijgen. „Blijf maar
slapen, jongens, jullie liggen tóch
maar in de derde linie"...,.. Het is
ongelofelijk van zorgeloosheid en
gebrek aan verbeeldingskracht.
Wel bitter heeft zich dit gewroken!
We weten niet wat de Kamer
met dit rapport nog zal doen, Doch
ons dunkt, dat op dit punt ernstig
moet worden gedacht aan maat
regelen tegen de betrokkenen.
