Geheimzinnige besprekingen
tussen Madrid en Washington
Vier getuigen gearresteerd
wegens meineed
in't kort
Finland op het nippertje
aan kabinetscrisis ontsnapt
Twee oude
problemen
Communisten
zullen landverraad
plegen
Extra boter
Niemeijer
Uitgebreide smokkelhandel in zilver
en goudkorrels
Een droevig levens
verhaal
Men duizelde van:
chantage, bedreiging en corruptie
FRANCO WEET ZIJN PRIJS TE VRAGEN
MINORCA ZOU EEN HYPER-MODERNE
AMERIKAANSE LUCHT- EN VLOOT-
BASIS MOETEN WORDEN
Ontmaskerde professor
Enige regen
Pacht voor 30 jaar
Int. nachttreinen in
vervroegde dienst
Nieuwe bonnen
Communistisch plannetje mislukt
Redemptoristen
herdenken
tweede eeuwfeest
Via België komen ze in ons land
Trein bij Malang op
mjjn gelopen
Politieke scholing
K.V.P.-jongeren
Het proces Kravchenko
Oud-minister Fiévez
bediend
SLOTZITTING TAPIJTENSMOKKEL
De gevluchte Mop Martens zou nu een
eigen pantserwagen rijden
Pajor denkt hetzelfde
als Marek
jVIJFDE JAARGANG No. 1314
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia.
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
1 Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini-
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
i c. J. v. Hootegem. A E Langenhorst, Mr. Dr.
A. J. J- M. Mes, Mr. H. B 3. de Rechter. Hoofd-
I redacteur: J. J H A. Bruna Abonnements-
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
Voor God, Koningin en Vaderland
-Vlaanderen: HULST. Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, Axelsestraat 166. Telefoon 2347)
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.6Q
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau "voor^de""Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws
(Van onze correspondent te Parijs)
TAE BESPREKINGEN tussen Madrid en Washington duren nog
onverminderd voort. Ze worden in de grootste geheimhou
ding gevoerd en nimmer heeft men de goede gedachte een com
muniqué te verstrekken. Wel is men in Amerika geneigd van tijd
tot tijd het bestaan van zekere onderhandelingen te ontkennen,
zij het dan ook dat dergelijke dementies nimmer in de Spaanse
pers opgenomen worden. Want niet alleen in- Madrid, doch in
geheel Spanje is het een publiek geheim, dat er sedert vier maan
den een intens contact is tussen vertegenwoordigers van het
Amerikaans ministerie van Oorlog enerzijds en hoge Spaanse of
ficieren en regeringsvertegenwoordigers anderzijds.
FRANCO
UEN aarls-oplichter is de schijn-
geleerde (Roskam Brunner)
die zich „professor Roskam"
pleegde te noemen. Het door hem
geleide „internationale taleninsti-
tuur" trok weinig cursisten. Daar
om leefde hij van oplichting, chan
tage en wat dies meer zij.
In 1942 en daarna kreeg hij
steun als een door de bezetters in
vrijheid belemmerde intellectueel,
maar tezelfder tijd gaf hij les in...
Russisch aan de „Beauftragte des
Reichskommissars" in Gelderland
en zijn staf. Fantastische presta
ties heeft hij op zijn naam. Zo
sprak hij voor een der omroep
verenigingen (de AVRO) eens een
Nieuwjaarswens uit in 17 ver
schillende talen.
Vele te goeder naam en faam
bekend staande personen zijn door
hem bedrogen.
Thans is hij opgesloten in Arn
hem.
.V DE EERSTE KAMER zijn gister
verschillende wetsontwerpen zonder
stemming aangenomen, o.m. dat be
treffende samenvoeging der gemeen
ten Maarssen en Maarssevecn.
|N HET KOMENDE begrotingsjaar
zal de Royal Air Force Engeland
207.450.000 pond sterling kosten, wat
34.450.000 meer is dan het lopende
jaar.
JN JULI van het vorige jaar is in het
plaatsje Kollum (Friesland) het
stoffelijk overschot gevonden van een
verpleegster. Eerst nu is komen vast
te staan, dat een dokter de verpleeg
ster vermoord heeft. Hij was sinds
enige maanden werkzaam in Indone
sië, doch zit nu vast in Leeuwarden.
70NDAG wordt op Rhodos een wa
penstilstandsovereenkomst tussen
Israël en Egypte ondertekend.
JOT EEN BOETE van 3000 heeft
het gerechtshof te 's Gravenhage
een Haagse koopman veroordeeld we
gens het verhandelen van uit België
gesmokkelde galanterieën.
HET
GEVAL-Mindszenty zal door de
landen van Zuid-Amei'ika aan de
algemene vergadering van de V. N.
worden voorgelegd.
UITGELEIDE GEDAAN door minis-
ter-president Drees en verschillen
de leden van het kabinet, is dr. Beel
gister van Schiphol naar Batavia ver
trokken.
QNDER DE 23 candidaten voor de
Nobelprijs voor de Vrede bevin-
"rfr T de Argentijnse president, ge-
2' J"an. Pe'"on en zijn vrouw. (Op
beE.TJ. "!en meer hijzonder-
heden over dit echtpaar).
jQE ROEMEENSE regering treft
voorbereidingen voor een procedu-
re egen vyf Katholieke bisschoppen.
In de aanklacht zullen weer de typi
sche Sovjet-beschuldigingen zijn op
genomen. n.I. „verraad, gepleegd aan
bet volk sp.onnagc, deviezenzwen-
del en „contact met anti-communisti-
sehe verzetselementen".
VERBANNEN Tsjecho-Slowaakse lei
ders hebben in de Ver staten een
vo^7 vri-'e T^cho-Slowaken ge-
de^,al® c.entra!« organisatie voor
m.7EP0SI^10 tegen de communistische
rheersing van hun geboorteland.
0°K TN WENEN zijn er protesten
01ivg:Va7lc-n..,tcgen de Engelse film
filmvm e" 00k daar gaan deze
""voorstellingen niet door.
£en
AMERIKAANS protest tegen
kerker an"estatie van 15 protestantse
r hjke leiders in Bulgarije. is dnnr
Sofia
verworpen.
Weersverwachting, geldig tot
Donderdagavond:
Voor het Noorden van het land:
zwakke tot matige Westelijke wind
Af en toe veel bewolking met
plaatselijk enige regen. Iets min
der zacht.
Voor het Zuiden van het land:
meest matige Westelijke wind.
Zwaar bewolkt met plaatselijk
enige regen of motregen. Weinig
verandering in temperatuur.
Heden: zon onder 18.20 uur en
maan op 6.54 uur. Vrijdag: zon op
7.36 uur en maan onder 15.17 uur.
QNDANKS de geheimhouding wil er
wel eens iets uitlekken. Zo blijkt
thans, dat de besprekingen, welke
reeds einde December begonnen tus
sen een Amerikaanse delegatie onder
leiding van de admiraal Hillenkoet-
ier en Spaanse officieren onder lei
ding van de luitenant-generaal Vigon,
chef van de generale staf, voorname
lijk betrekking hebben op het eiland
Minorca, dat de Amerikanen voorne
mens zijn te pachten. Minorca is het
meest Oostelijk gelegen eilandje van
de Balearen, een eilandengroep ten
Oosten van Spanje in de Middellandse
Zee. Het is ongeveer even groot als
de Nederlandse provincie Utrecht,
heeft een rotsachtige bodem en is
slechts dun bevolkt met enige vis
sersfamilies.
De Amerikanen willen dit eilandje
pachten voor de tijd van 30 jaren,
teneinde er een lucht- en vlootbasis
van te maken. Amerikaanse zee- en
luchtofficicren hebben het gebied
reeds bezocht, en het uitvoerig in
kaart laten brengen. Volgens Ameri
kaanse marine-autoriteiten zou de ha-
vi van Minorca, Port Mahon uit te
breiden zijn tot een der meest mo
derne zee- en luchthavens ter wereld
en bovendien strategisch zeer gunstig
liggen.
Buiten.andse vliegtuigen en sche
pen, ook Spaanse, zouden Minorca
niet mogen aandoen dan met toestem
ming der Amerikaanse marine-autori
teiten Franco schijnt onder bepaalde
voorwaarden wel bereid te zijn Mi
norca aap de Amerikanen te ver
pachten, doch over de voorwaarden
is men het nog niet eens. Madrid eist
een hoge pachtprijs, die bovendien be
taald zou moeten worden in de nieuw
ste Amerikaanse wapenen. Na afloop
van de periode van dertig jaren moet
Spanje in staat zijn de pacht eenzij
dig op te zeggen, terwijl het in dat
geval de Amerikanen niet zal zijn
toegestaan hun onroerend goed af te
breken of te vernietigen. Zo ziet men,
dat Franco zijn prijs wel weet te vra
gen
Aftands leger
IVOOR dezelfde delegaties worden
eveneens besprekingen gevoerd
over de versterkingen van het Spaan
se leger. Spanje beschikt weliswaa:
over een staand leger van bijna een
half milioen manschappen, doch de
bewapening is zo miniem, slecht en
aftands, dat de gevechtswaarde van
het Spaanse leger zeer klein is.
Vliegtuigen uit de dertiger jaren
zijn nog steeds in de lucht. Men be
schikt slechts over twee eskaders mo
derne jachtvliegtuigen. De infanterie
is vrijwel niet gemobiliseerd en is
bewapend met geweren van diverse
makelei. Het geringe aantal tanks is
eveneens volkomen verouderd en
waardeloos De luchtdoel batterijen
zijn onbruikbaar in een moderne oor
log,1
XIET standpunt van het Amerikaanse
ministerie van Oorlog is, dat ie
dere bundeling van staten in de Mid
dellandse Zee-ruimte ondoelmatig is,
wanneer die niet wordt gecompleteerd
door een sterk en modern Spaans le
ger. Ondanks het onbehagen in West-
Europa om samen, in zee te gaan
met een partner als Franco hebben
de Amerikanen blijkbaar hun eigen
plannen. We begeven ons niet op het
gevaarlijke pad der gissingen, wan
neer we de mening uitspreken, dat
Franco-Spanje op het punt staat om
via een achterdeurtje toch te wor
den opgenomen in de Europese sa
menwerking. Nog dit jaar zullen we
dat ervaren.
Bekentenis van Thorez
TLTAURICE THOREZ, de leider der
F ranse comunisten. heeft weer
eens duidelijk laten blijken, wat van
de communisten in het Westen ver
wacht kan worden. Wat hij gezegd
heeft komt kort en goed neer op ver
raad.
Volgens Thorez zullen de Franse
communisten de zijde kiezen van de
Sovjet-Unie, indien de Sovjets
Frankrijk zouden aanvallen. Zij
zullen met de Sovjets tegen de
Franse burgers vechten!
Men make zich geen illusie, die
woorden van Thorez zijn geen holle
phrases. Wij geloven ze, evenals wij
geloven, dat de communisten in an
dere landen hetzelfde landverraad als
Thorez zullen plegen.
EEN INTERPELLATIE.
TN FRANKRIJK zelf is er overigens
al de nodige reactie los gekomen
over de bekentenis van Thorez.
In de nationale vergadering zal na
melijk een interpellatie in behande
ling komen over deze kwestie. De in
terpellatie zal reeds vanmiddag ter
sprake komen. De bedoeling is het
om de nationale vergadering te laten
beoordelen, of het mandaat dat de
leden vervullen, zo maar ten dienste
van de politiek ener buitenlandse re
gering mag worden gesteld.
^"AAR verluidt, overweegt men de
nachttreinen AmsterdamParijs
m. ingang der nieuwe zomerdienstre
geling in een vervroegde treinen-
dienst op te nemen. Deze treinen, die
's zomers dagelijks rijden, zouden dan
's avonds in Roosendaal voor mid
dernacht vertrekken en in de vroege
ochtenduren (later dan 4.44 uur) in
Roosendaal aankomen.
yOOR HET TIJDVAK van 27
Februari t.m. 12 Maart geeft
elk der volgende bonnen recht op
het kopen van:
BONNEN VOOR VLEES:
021, 023 vlees: 100 gr. vlees.
022 vlees: 200 gr. vlees.
ALLE BONKAARTEN 903:
025 algemeen: 250 gr. boter of
margarine of vet.
BONKAARTEN KA, KB 903:
026 algemeen: 500 gr. boter of mar
garine of vet.
027 algemeen: 400 gr. kaas of 500
gr. korstloze kaas.
028 algemeen: 125 gr. koffie.
032 algemeen: 200 gr. kaas of 250
gr. korstloze kaas.
008 algemeen (reeds aangewezen):
500 gr. sinaasappelen.
BONKAARTEN KD 903:
034 algemeen: 250 gr boter of mar
garine of vet.
035 algemeen: 100 gr. kaas of 125
gr. korstloze kaas.
016 algemeen (reeds aangewezen):
1 kg. sinaasappelen.
TABAK- EN DIVERSENKAAR-
TEN QA, QC 903:
64, 66 tabak: 2 rantsoenen sigaret
ten of kerftabak.
BONKAARTEN ZA, ZB. ZC, ZD,
ZE, MD, MF, MH 903 (bijz. ar
beid, a.s. moeders en zieken):
Geldig zijn de bonnen van de
strook F. Deze bonnen zijn 14 da
gen geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 25 Februari a.s.
worden gebruikt.
De reeds aangewezen bonnen
008 algemeen (500 gr. sinaasappe
len) en 016 algemeen (1 kg. si
naasappelen) moeten uiterlijk op
26 Februari a.s. bij de handelaar
worden ingeleverd.
De oude tabaks-, versnaperin
gen- en diversenkaarten QA, QB
en QC 901 kunnen vernietigd wor
den, evenals de bonnen 004, 009,
010, 011, 013. 017, 018 en 019 al
gemeen der bonkaarten voor voe
dingsmiddelen.
Advertentie
PAARS
QI' HET NIPPERTJE is Finland aan
een Kabinetscrisis ontkomen. Na
verschillende stemmingen kreeg het
Kabinet een meerderheid van 2 stem
men, de in Finland grondwettelijk
vereiste stemmenmeerderheid.
Door de agrarische partij was een
motie van wantrouwen ingediend te
gen de economische politiek van het
socialistische Kabinet Fagerholm. De
communisten slaagden er echter in
de Finse buitenlandse betrekkingen
er bij te halen en verweten Fagerholm
dat zijn politiek de vriendschappe
lijke relaties met de Sovjet-Unie in
gevaar bracht. Het doel van de cam
pagne, die zij reeds wekenlang voe
ren. was de regering tot aftreden te
dwingen en op een nieuwere, bredere
basis met deelneming van commu
nisten op te bouwen.
Het debat in het parlement heeft
niet minder dan 30 uur geduurd. De
stemming was zeer verhit. Vooral
toen 'n communistisch lid ervan be
schuldigd werd twee stembriefjes te
hebben ingeleverd.
Deze ontkende dit echter. Het parle
ment weigerde in te gaan op een ver
zoek van de volksdemocratische partij
(een fusie van communisten en linkse
QP 25 FEBRUARI herdenken de Pa-
ters Redemptoristen zonder enige
uiterlijke feestviering, de dag, waar
op 200 jaar geleden Paus Benedictus
XIV in de Breve „Ad Pastoralis" de
in 1732 gestichte Congregatie van de
Allerheiligste Verlosser met haar Con
stituties en Regels goedkeurde.
Op het ogenblik telt de Congrega
tie der Redemptoristen onder de lei-
ling van haar eerste Nederlandse Ge
nerale O: erste p. Dr. L. Buijs 23 pro
vincies en 30 Vice-Provincies over
heel de wereld verspreid. Het aan
tal leden bedraagt 7314. waaronder
4347 Paters, 1054 Scholastieken en
1576 Breeders.
De Nederlandse Provincie, opge
richt op 21 November 1855, telt mo
menteel in Nederland 326 leden, in
de missie van Suriname (overgeno
men in 1866) 65 leden en in de Vice-
Provincie van Rio de Janeiro (eerste
vestiging in 1893) 126 leden.
xyederom houdt de politie zich be
zig met een uitgebreide smok
kelhandel in zilver- en goudkorrels.
Enkele maanden geleden werd de
aandacht van de Amsterdamse cen
trale recherche gevestigd op een 45-
jarige handelsreiziger te Amsterdam,
die in de periode eind 1945 eind 1948
vier grote partijen baar goud en zil
ver aan juweliers en groothandelaren
had verkocht. De totale waarde van
deze partijen beloopt ƒ233.000.
Het onderzoek, dat geruime tijd in
beslag heeft genomen, heeft echter
nog weinig resultaat opgeleverd. De
man beweert het goud en zilver ter
verkoop gekregen te hebben van een
koopman, die de naam zou dragen
Verhagen en in den Bosch zou wonen.
Gebleken is, dat deze Verhagen niet
bestaat, althans dat deze naam gefin
geerd is.
Het goud en zilver Is zonder twijfel
van smokkel afkomstig en waar
schijnlijk van Duitse of Tsjechische
oorsprong, en via België ons land
binnengebracht. Er zijn aanwijzingen,
die doen vermoeden, dat deze zaak
verband houdt met de affaire, onge
veer een maand geleden toen een
agent van politie In Amsterdam een
auto aanhield, welke zilverkorrels
verloor. Ook het onderzoek in die
zaak heeft nog weinig resultaat opge
leverd. Wel heeft men later in de in
beslag genomen auto nog 30 kg. zilver
gevonden. De Amsterdamse politie
heeft het onderzoek thans overgedra
gen aan de douane-recherche en deze
heeft contact gezocht met de gelijke
dienst in België.
TAK TREIN MalangSoorabaja is
nabij de brug tussen Sengon en
Lawang op een mijn gelopen. Door
dat de trein wegens verdere bescha
diging aan het baanvak langzaam reed
stortten geen wagons in het ravijn,
doch de locomotief, het bagage-rijtuig
en twee wagons werden zwaar be
schadigd. Drie personen zijn gedood en
twee gewond.
de
socialisten) deze kwestie voor
grondwetscommissie te brengen.
Een aantal volksdemocraten verliet
toen de zaai uit protest met de me
dedeling, dat dc regering door een
truc aan de macht is gebleven.
De minister-president Fagerholm
heeft zijn partijleden meegedeeld, dat
hij met het oog op de krappe over
winning binnenkort een coalitierege
ring zal vormen.
Volgens welingelichte kringen heeft
hij tijdens de besprekingen over een
Scandinavisch militair verbond beslo
ten een coalitie te vormen, indien de
besprekingen zouden mislukken en
Noorwegen zou besluiten zich bij het
voorgestelde Atlantisch verdrag aan
te sluiten.
Jan Robert Studiefonds
gesticht
0M DE LEDEN van de Jongeren-
organisatie in de KVP een de
gelijke politieke scholing te geven, is
de stichting „Het Jan Robert Studie
fonds" in het leven geroepen. Uit de
opbrengst van dit fonds zullen de jon
geren de verschillende wijzen van
scholing trachten te bekostigen. Hier
mede zou tevens de wens van Jan
Robert, de eerste leider en stuwer
der jongerenorganisatie, vervuld zijn.
Wanneer het fonds goed zal wer
ken zal dc KVP in de toekomst over
vele goed geschoolde krachten kun
nen beschikken.
yERSCHILLENDE getuigen, in het
proces Kravchenko hebben giste
ren verklaard, dat alles wat in „Ik ver
koos de vrijheid" staat juist is.
Tekenend voor de toestanden in de
Sovjet-Unie was de verklaring van een
werktuigkundig ingenieur die door een
Sovjet-rechtbank ter dood werd ver
oordeeld. Zijn levensverhaal nam heel
wat tijd in beslag. Hij was lid van de
communistische partij. In 1937 werd
hij evenals andere beambten van de
spoorwegen het slachtoffer van een
zuivering. Hij verhaalde hoe hij door 3
rechters van instructie werd afgeran
seld en hoe hij om zijn gezin te red
den, een verklaring ondertekende,
waarin hij erkende schuldig te zijn.
Daarna werd hij als terrorist ter dood
veroordeeld.
Later werd hij door het hoogste hof
van beroep in vrijheid gesteld. Door
de Duitsers werd hij naar Duitsland
gedeporteerd, waar hij ook al een el
lendige tijd doormaakte. Nu verwekte
hij sensatie door te weigeren ant
woord te geven op de vragen van de
vertegenwordigers van „Les Lettres
Francaises".
(Aud minis-
ter Fievez,
die reeds ge
ruime tijd
ernstig ziek is
en in het St.
Antonius - zie
kenhuis te U-
trecht ver
pleegd wordt
is uit voor
zorg voorzien
van de laatste
H. H. Sacra
menten
TTOE DAN OOK, het is een uitgemaakte zaak, dat de familie Martens „een
smokkel-familie" is, waarvan Mop en Fons door de Officier van Justitie
bij de Bijz. Politierechter te Breda gisteren de „koningen" werden genoemd,
die onverbeterlijk zijn. De hele familie was in de Baroniestad: Mop, zegt
men „incognito" oftewel verborgen onder valse snor, een bril en andere to-
neel-requisieten, de overigen waren als verdachten verschenen of aanwezig
op de publieke tribune.
Deze familie had dan de verkoop-leiding en Mop de finantiën van
de uitgebreide tapijten-affaire. Moeder Martens, die overigens op de tegen
haar uitgeschreven dagvaarding niet kon worden veroordeeld, aldus de rech
ter, zou dan telefoontjes en betalingen (mede) hebben afgewerkt. Sjaak (Ge-
rardus) heeft een nog nader te definiëren aandeel in de zaak en Fons ging
wat je zou kunnen noemen „de boer op". De rol, die Maria Martens heeft
gespeeld moet eveneens nog nader worden vastgesteld.
Maar de sensatie van dc dag was dc aanhouding van niet minder dan
vier ter zitting aanwezige getuigen: het Kraaike en M. wegens meineed, J.
v. d. B. wegens meineed en Sjaak M. wegens uitlokking tot meineed. Deze
laatste twee zouden tijdens een korte pauze in de zitting samen een borrel
hebben gedronken, waarvan het resultaat dan was, dat de getuige J. v. d. B.
zich even later „niets meer wist tc herinneren", naar beweerd werd tegen
betaling of aanbod van duizend non
aanbod van duizend pop.
Zwart werd vaal-grijs
lijkt zou worden door allerlei geheu
genstoornissen bij dc getuigen. M. en
het Kraaike herriepen zonder blik
ken of blozen de eerder door henzelf
getekende verklaringen ten laste van
TN ONS BLAD van gisteren kondig
den wc aan: vandaag wordt het
de grote dag. Niemand had echteri de Martens-familie en werden prompt
kunnen vermoeden, dat het reinigen 1 als verdacht van meineed aangehou-
van deze Augiasstal zozeer bemoei-1 den. Vader en zoon S. bleven echter
bij wat ze vroeger hadden beweerd
(die hadden o.a. persoonlijk geld aan
genomen van Moeder Martens als be
taling voor bewezen smokkeldien-
sten). zodat het waarschijnlijk leek,
dat „Moeke", die door de Officier de
promotor en stimulator werd geheten
wel zou worden veroordeeld tot de
tegen haar geëiste f 1500 boete. Ze
werd aan het einde van de zitting
echter „op deze dagvaarding" vrijge
sproken.
Het gedraal van de getuigen maak
te de Officier in zekere zin wanho
pig. Hü deed de suggestie, dat in deze
zaak mensen moesten getuigen, die
waarschijnlijk bang waren voor de
Martens-terreur: het is niet aanlok
kelijk te moeten vrezen, dat de rode
haan op de boerderij kan gaan kraai
en, zo zei hij. Hjj wees trouwens en
kele malen op chantage-mogelijkhe-
den en bedreigingen en zelfs deed hij
voelen, dat door een der grote man
nen achter de schermen, van Pelt,
listig gebruik werd gemaakt van
lekken in het commiezen-corps, aan
welke corruptie echter spoedig met
strenge hand een einde zal worden
gemaakt.
„Hoeveel borrels heb je op
TVTET DAT AL bleek ter zitting reeds
duidelijker, dat deze smokkel-
zaak van tapijten, runderen, lappen
stof, duivenringen en wie weet wat
nog meer een onfrisse geur bij zich
droeg. Het was zelfs zo sterk, dat 'n
afgezant van de Martens-combinatie
een serieuze poging had gewaagd om
de rechtbank eens te polsen over de
mogelijkheid van omkoperijDit
was overigens weer geheel in stijl
met de vraag van dc rechter aan een
van de in de middag voorkomen
de getuigen: „Hoeveel borrels heb je
eigenlijk op? Ik kan het hier hele
maal ruiken".
De verdediger Mr. Pels Rijcken had
dan ook een weinig benijdenswaardi
ge taak en men kan slechts bewon
dering hebben voor de correcte wijze,
waarop hij wist aan te tonen, dat men
niet zonder meer alles zwart kan noe
men, wat niet meer is dan vaal
grijs. Wij voor ons waren echter van
mening, dat al te veel op deze derde
dag door de verklaringen van ver
dachten en getuigen van zwart in
grijs werd omgetoverd (we staan hier
aan de zijde van de Officier en kun
nen ons bovendien beroepen op het
veelzeggende feit van de vier aanhou
dingen i.v.m. meineed), over het ge
heel genomen een minder smakelijke
tint dus.
De vonnissen
AM DE verdachten stuk voor stuk
na te gaan: Mop werd geacht de
grote man te zijn geweest. Hij is met
zijn vrouw ondergedoken in België
(waar hü blijkbaar ongehinderd kan
verblijven, ondanks zün daar opge
lopen veroordelingen werd bü
verstek veroordeeld tot 1 jaar en 3
maanden gevangenisstraf en 1 jaar
R.W.L met bevel tot onmiddellüke
in hechtenis neming. Op de zitting
werd meegedeeld, dat hq 50 procent
van de gemaakte winsten in zijn zak
stak.
Dan krijgen we broer Fons. die de
waren aan de man bracht. Hij had
na een half jaar voorarrest plotseling
bekend, al wist dan niemand, waar
om hij dat deed, en had aan de Offi
cier beterschap beloofd: hij studeerde
ijverig in boekjes voor het behalen
van het Middenstandsdiploma. Hij
kreeg 1 jaar met aftrek en 9 maan
den R.W.I.
Sjaak Martens inde 30 procent van
de winsten. Hij hield echter op de zit
ting stijf vol „Ik weet nergens van"
en dc getuigen konden zich weinig
of niets meer herinneren van 't even
tuele aandeel, dat Sjaak in de smok-
kelzaken had gehad. Zijn veroordeling
moet nu wachten op een nader on
derzoek. Ditzelfde geldt voor Marie
Martens. Arna Tempelaars, de vrouw
van Mop. werd bij verstek veroor
deeld tot f 500 boete en 5 maanden
voorw. met een proeftijd van 2 jaar.
Gelijk we reeds zeiden, werd Moeder
Martens rijgesproken.
Tenslotte werd de derde grote man
nog veroordeeld: Bart Tempelaars,
die de resterende 20 procent van de
gemaakte winst kreeg. Hij hoorde 1
jaar gevangenisstraf tegen zich uit
spreken zonder aftrek, waarvan 7
maanden voorw.; voor hem geldt ech
ter de bepaling, dat hij zich zonder
toestemming van de Officier niet meer
in Limburg, Brabant of Zeeuwsch-
Vlaanderen mag ophouden.
Nog lang niet alles
AFGEZIEN van de twee aangehou
den zaken, zou men dus moeten
kunnen zeggen, dat de tapütsmokkei-
zaak heeft afgedaan. Niets is echter
minder waar dan dat. Er zqn nog
de vier ter zitting gearresteerde ge
tuigen, maar buiten dat, dat de liele
gang van zaken bü dit proces vermoe
den, dat „hier nog veel meer achter
zit en uit volgen zal". Het geeft te
denken, dat openlijk ter zitting werd
„verondersteld", dat de uitgeweken
Mop Martens er na zijn vlucht in zo
verre op vooruitgegaan is, dat hü
sindsdien over een eigen pantserauto
beschikt......
Meerdere malen is ook door de Of
ficier met nadruk gezegd, dat het nu
„een gedeelte betrof" van wat er
rond en in deze zaak op het gebied
van tapijten is gebeurd. En over de
runderen werd op een merkwaardige
wijze gezwegen, wat ook al te denken
geeft. Zeker is echter, dat de Offi
cier en de mannen van I. en A., de
Rijkspolitie en niet te vergeten de
kranige gemeente-politie van Ooster
hout uitstekend werk hebben ver
richt met deze schoonmaak, die in
derdaad veel weg had van het reini
gen van een Augiusstal.
HAAGSE BUIEVEN
jQE TWEEDE KAMER heeft nu en
kele weken „vacantie" gekregen.
In één van mijn vorige brieven heb ik
er al op gewezen, hoe kort de periodes
in de afgelopen jaren waren, dat onze
volksvertegenwoordigers de gelegenheid
hadden zich eens ongestoord met an
dere dan landszaken te bemoeien. Ook
de huidige vacantie luidt weer een
lange periode van waarschijnlijk be
langrijke wetgevende arbeid in.
Het Indonesisch debat is de vorige
Vrijdag geëindigd na een bewogen
zitting, met enkele dramatische hoog
tepunten, met veel sentiment en met
een zoals te verwachten viel on
bevredigend resultaat. Nog zwaarder
zal de verantwoordelijkheid voor het
Indonesisch beleid op de regering
drukken, nu het vertrouwen van de
K.V.P., de grootste Kamerfractie, door
het heengaan van Mr. Sassen aanmer
kelijk is verminderd, al zal zij in cri-
tisch-opbouwende zin de arbeid, het
beleid der regering beoordelen.
De laatste zitting van de Tweede
Kamer heeft het volk wel nadrukke
lijk getoond, welke grote gevaren een
bevredigende oplossing, d.w.z. een duur
zame Nederlands-Indonesische Unie,
voortdurend bedreigen. De positie van
Nederland is in de laatste eeuwen
maar zelden zó ernstig geweest.
IJoezeer het Indonesische vraagstuk
ook voortdurend aandacht vraag
na de behandeling ei*van in de Tweede
Kamer komen andere vraagstukken,
weer meer naar voren. Zoals het pio-
bleem van de regeling van de vergoe
ding der oorlogsschade. Een Politiek
probleem, maar vooral een sociaal
économisch probleem, hetgeen duizen
den Nederlanders aan den lijve ondei-
V1Men kan zonder overdrijving spre
ken van een lijdensweg, die talloze
oorlogsgetroffenen gegaan zijn en
gaan, van een lijdensweg van het wets
ontwerp, dat de door de minister voor
gestelde regeling der vergoeding beva
Minister Lieftinck heeft in het vorige
najaar toegezegd de Memorie van
Antwoord op het Voorlopig Verslag
der Tweede Kamer vóór 1949 te zullen
voltooien. Deze belofte is helaas niet
inSHeden. 24 Februari komt
het lijvige stuk. naar verluidt, pas los.
Het is bekend, dat het voorlopig ver
slag van de Kamer uitgebreid was,
vele problemen aansneed en veelcn-
tiek bevatte. Wie minister Lieftinck
kent, zal de vrees niet van zich af kun
nen zetten, dat hij menigeen niet zal
bevredigen. Zelfs in dat geval zal ech
ter de financiering van de regeling
der oorlogsschade-vergoeding uiterst
zware eisen aan de draagkracht van
het Nederlandse volk stellen.
Naast het materiële probleem dei-
oorlogsschade (dat echter ook ern
stige morele gevolgen met zich me-
brengt), speelt op het ogenblik sterk
het vraagstuk der winkelbibliotheken.
Ruim een maand geleden mocht ik
in' een Haagse Brief bekend maken
met het wetsontwerp van Minister van
Maarseveen, dat tot doel heeft ei n
controle op dergelijke bibliotheken,
een bittere noodzakelijke controle, mo
gelijk te maken.
Vele bestaande gemeentelijke veror
deningen komen voor vernietiging m
aanmerking, gelet op de uitspraak dei-
Kroon betreffende de verordening van
de gemeente Brunssum (L.) Het doel
van de minister was nu om aan oe
gemeenten vla deze wet een rechts
grondslag te geven en dus verordenin
gen voor vernietiging te vrijwaren.
Van zeer vele kanten rijzen thans
bezwaren tegen dit ontwerp, als zijnde
in strijd met artikel 7 van de Grond
wet (vrijheid van drukpers). Van zo
vele kanten, dat een aanvaarding aoor
de Tweede Kamer vrijwel uitgesloten
lijkt. Men heeft zich daarom alge-
vraagd: Wat zal minister van Maar
seveen doen Het ontwerp intrekken
of allerlei wijzigingen van de Kamer
aanvaarden, zodat de grondwettelijke
bezwaren zijn vervallen?
Mocht minister van Maarseveen zijn
interimaat aan Overzeese Gebieds
delen omzetten in een permanent Mi
nisterschap, dan is hij hoevelc zoi-
gen hij dan ook op zich genomen
mocht hebben van deze zorg be
vrijd. Voor zijn opvolger zal de zaak
minder onaangenaam zijn.
Maar wat er ook voor een regeling
moge komen, het is noodzakelijk dat
zij spoedig kome, en dat zij efficient
zal werken ter bestrijding van het
euvel der winkelbibliotheken. In de
„persconferentie inzake uitleenbiblio-
theken", één dezer dagen te Maas
tricht op initiatief van het gemeente
bestuur gehouden, is op dit ernstige
euvel, een ramp voor vele jonge én
oude mensen, wel heel sterk de aan
dacht gevestigd.
De Hongaarse wereldkampioen schaat
senrijden blijkt er niets voor te voe
len naar zijn land terug te gaan, na
dat hij in de Noorse hoofdstad de we
reldtitel heeft behaald. Hij wil zijn
ingenieurs-studie in Noorwegen vol
tooien.
Pajor denkt dus over Hongarije pre
cies hetzelfde ais de student Marek
over Tsjecho-Slowakijë. Marek was
met een hockey-ploeg in Stockholm en
weigerde naar zijn land terug te
keren
