Vrijdag het debat na nadere verklaring Bevel tot verraad onder bedreiging Geen breuk met V. N., doch ook geen chaos wvi ƒ2.10 STORT op Giro 62 16 Geef Kard. Mindszenty verlof naar Nederland te komen Tussen de millioenen van de provincie Een weinig licht Voorlopige verklaringen van Dr, Drees en Mr. van Maarseveen Indonesië in de Veiligheidsraad IN 'T KORT Plan-Beel aanvaard Zijn aftreden onwaarschijnlijk Vrije wereld vonnist proces „Wij hadden angst", zegt Mevr. Kasjinska OVERKOMST VAN REPUBLIKEINSE in Indonesië JAN MASARÏK LEIDERS NAAR DEN HAAG? Minder roken betekent: meer huizen HET PLAN-BEEL DlT is het „Plan-Beel", dat in Henri de Greeüe vraagt aan de Hongaarse Regering: Een bezoek aan de nieuwe prov. boten op de Scheldewerf 3 Maart loopt de Juliana af PROCES KRAVCHENKO Droop weer VIJFDE JAARGANG No. 1308 Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda, Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts, C. J. v. Hootegem. A. E Langenhorst, Mr. Dr. A J. J- M. Mes, Mr H. B B. de Rechter. Hoofd redacteur: J. J H A Bruna Abonnements prijs bij vooruitbetaling 3.911 per kwartaal, per post 4.75, per week (uitsluitend bij niet- postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent. Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt DONDERDAG 17 FEBRUARI 1949 Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede- lelingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent ier m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te hunner beoordeling niet verlangen af te geven, worden vernietigd. l)e Veiligheidsraad is Sistf^" onverwacht bijeen geweest feilde de kwestie Indonesië Zonder stemming is besloten het door de Commissie voor Indonesië verzoch te uitstel te verlenen. JAN MASARYK, de Tsjecho-Slo- waakse minister van Buiten landse Zaken, die kort na de com niunistische omwenteling over leed heeft 5000 dollar nagelaten aan dr. Jan Papanek, de vroegere Tsiccho-Slowaakse gedelegeerde bij bij de V.N.. die krachtig stelling gekozen heel: teger. hc., nieuwe regime in zijn vaderland. Masa2*yk verklaart 111 zijn tes- lament, dat het bedrag hem dooi een anoniem persoon gegeven is „voor politieke arbeid". Hij heeft liet aan Papanek nagelaten „om met behulp ervan het politieke werk, waarvoor hel geld is be doeld, voort te zetten." liET HOOFDBUREAU van Katln liek Thuisfront ontving deze week het bericht, dat Kapitein-Aalmoezenier H. N. Pieters ernstig ziek is tengevolge van verwonding door vijandelijk vuur. TUSSEN POLEN en Nederland is een handelsovereenkomst gesloten voor een waarde van ƒ57.000.000. Nederland levert o.a. copra, tin, bqter, groente en electrische apparaten. Hel ontvangt o.a. steenkool, machines, tex tiel. cement en papier r\K TSJECHISCHE scholen voor iVI. O. voerden een nieuw examensys teem in; allereerst zal worden gelet op de practische kennis en de rijpheid der candidaten, in het bijzonder voor wat het „volksdemocratisch bewust zijn" betreft. UET BINNENHOF was gisterenmorgen reeds uren voor het begin van de zitting der Tweede Kamer als een gonzende bijenkorf: de be langstellenden naar wat de Regering zou te vertellen hebben over haar Indonesisch beleid verdrongen zich voor de ingang van de publieke tri bune. Hun begrijpelijke nieuwsgierigheid is echter niet bevredigd: dr. Drees legde direct bij het begin van de zitting een verklaring af, vooraf gegaan door deze mededeling van de voorzitter: „De Regering hoopt, na overleg te hebben gepleegd met dr. Beel, Vrijdagmorgen om elf uur in staat te zijn een nadere verklaring af te leggen betreffende haar In donesische paJitiek". Daarna kreeg de Minister van O. G. ad int., van Maarseveen, het woord. In zijn betoog kwamen de volgende belangrijke punten voor: 1. De Regering is bereid de republikeinse leiders een behoorlijke plaats in de Fed. Interim-regering aan te bieden. 2. Het is een onmoge lijkheid van de Ned. Regering te verlangen, dat zij de republikeinse ge vangenen vrij laat en het gezag in Djokja herstelt. 3. De Regering blijft van mening, dat de Veiligheidsraad haar competentie is te buiten gegaan. 4 De Regering heeft in principe het „Plan-Beel" goedgekeurd, dat zo spoedig mogelijk de overdracht van de souvereiniteit wil aan de Republiek van de Verenigde Staten van Indonesië. 5. De Regering is bereid de republikeinse leiders in volle vrijheid aan de besprekingen te doen deelnemen. 6. De Regering is ook bereid mede te werken aan de overkomst van de republikeinse prominenten naar Den Haag voor een bespreking, eventueel samen met de Commisie van de V. N. Hij benadrukte, dat de gedragslijn, door mr. van Roi.jen in de Veiligheids raad uitgestippeld, door de Regeling nog immer zal worden gevolgd. Hoe wel Nederland bereid is aan de re publikeinse leiders een behoorlijke plaats aan te bieden in de federale Interim-regering, is van de bereid heid der republikeinen niet gebleken. De leiders zonder meer in vrijheid te stellen en het gezag in Djokja te herstellen, zou echter het onmogelij ke gevraagd zijn. CTRAATSBURG hoofdkwartier AAN DE REDE van dr. Drees ontlc- lenen wy het volgende: Bij het opstellen van een uitvoerig telegram aan dr. Beel heeft mr. Sassen denk beelden met betrekking tot het in ternationale aspect van het Indone sisch beleid ontwikkeld, waarmee de overige leden van het Kabinet zich niet konden verenigen. Geen politie ke party-tegenstellingen hebben ech ter het Kabinet beheerst. De Kamer heeft recht op een klare uiteenzetting maar de Regering verzoekt hiermee te mogen wachten tot overleg zal zijn gepleegd met dr. Beel, die inmiddels op Schiphol is aangekomen. Minister van Maarseveen kwam daarna onmiddellijk aan het woord. is gekozen als van de toekom stige organen van de Westerse Unie. QP HET POSTKANTOOR te Sciia- gen vond gistermorgen om 6 uur een roofoverval plaats. Een gemas kerd indringer dwong de enige be diende, die aanwezig was, door drei ging met een revolver de brandkast te openen. De buit was 10 mille. lyjAKASSAR krijgt van Amsterdam j een pierement cadeau. Men hoopt het daar vóór 30 April, de verjaardag i JJVEN voor drie uur gisterenmiddag ]n,\ppy, VA V T T\IT Dr. Beel aangekomen „Hopeloos" staat niet in zijn woordenboek van H.M. de Koningin, te hebben ont vangen. yoou HET NATIONAAL Huldeblijk was te Batavia tot nu toe ontvan gen totaal ƒ659.799.49. Dagelijks ko men nog giften binnen. J)E TWEEDE KAMER nam Z.h.st. gisteren het wetsontwerp aan „Voorzieningen betreffende het opma ken van acten van overlijden van ver mis ter" landde op Schiphol de K.L.M. Constellation „Curagao" met aan boord dr. L. J. M. Beel. Hoge Ver tegenwoordiger van de Kroon te Ba tavia en de directeur van zijn Ka binet dr. P. Koets. Zij werden ver welkomd door de ministers mr J. R. H. van Schaik. S. L. Mansholt en prof. dr. F. J. Th. Rutten. Direct na aankomst heeft dr. Beel tegenover de journalisten een ver klaring afgelegd. Uiteraard werden dr. Beel vragen te*- t over de geruchten van de jp I I YLIEGILIGEN van Je V.N. j laatste dagen omtrent zijn ontslag- U'ftl'rL.f, 4 Dnn.C-.F worden vermist. Functionarissen tc Haifa zeiden: „Het betreft hier een ernstige e" delicate zaak". JN ROTTERDAM boou iemand aan een koopman 600.000 Engelse siga retten aan voor 14.per box. De „koopman" besloot toen alb met pseudo-rechercheurs in beslag te nemen. Dit kwam uit en alle betrok kenen roken nu een zware sigaar in de cel. t.n. Surinaamse Bank te Amster dam ontvangt een kilo rijst cn heelt bovendien de T.B.C.-bestrijding in Su riname met ƒ1.- geholpen. E OVERSTROMING te Sondondo in Peru heeft tot dusver 70 doden en 200 vernielde huizen tot noodlottig gevolg gehad MINISTER IN 'T VELD heeft enige x tijd geleden, sprekend over de de- viezenmoeilijkheden i.v.m. de wo ningnood. in de Tweede Kamer ge zegd. dat een vci-minaering van het jenevergebruik de deviezenpositie voor de bouwnijverheid zou kunnen verbeteren. We schreven toen iets in de geest van „Voor ieder glaasje jenever een dakpan", hetgeen we nu dan maar weer trouwhartig inslikken, omdat do Minister na bestudering van de cijfers tot de conclusie is gekomen, dat Nederland in het geheel niet be zig is „zijn deviezen-rantsoen" te ver drinken! YVel heeft het tabaksverbruik, al tlus de Minister, een nadelige invloed op de positie van dc bouwmaterialen en bij stelt het aldus: Minder roken betekent voor ons land meer huizen bouwen. aanvrage en de alom heersende be grippen over de stemming in Bata via. Dr. Beel zei letterlijk: „Begrip pen als „hopeloos" komen niet voor in mijn woordenboek. Zo er sprake zou zjjn van mijn aftreden, dan was ik niet naar Nederland gekomen voor besprekingen. Wacht u maar rustig af". Dr. Beel verklaarde, dat de mili taire situatie bevredigend geacht kan worden. Ook de houding van de be volking in het algemeen is volkomen in overeenstemming met de verwach tingen. Hij roemde de nauwe en prettige samenwerking met zyn ci viele zowel als met zyn militaire staf en zeide voorts dagelijks overleg te plegen met de voorzitter van het B. F.O., met wie de samenwerking even eens zeer prettig is. Op een vraag of de H. V. K. zich onmiddellijk naar Den Haag zou be geven om nog een deel van de zitting der Kamer mee te maken, antwoord de hij lachend: „Neen, ik ga eerst even naar huis. Morgenochtend om WIJ LATEN INDONESIË NIET AAN ZIJN LOT OVER. T\E bevoegdheden aan de Commis- sie van de V. N. toegekend, ziet dc Regering als een inbreuk op de interne souvereiniteit. Hij stelde de zaak aldus: ten opzichte van de V. N. wensen we geen breuk, doch we wen sen evenmin een chaos in Indonesië. De resolutie volkomen afwijzen zou een breuk met de V. N. en een chaos in Indonesië betekeenen. Met grote nadruk zei de Minister: Wij laten Indonesië niet aan zyn lot over. De volken van Indonesië zul len ons daarvoor uiteindelijk dank zeggen. „Iljj onderschreef de woorden van de heer Schouten: „Als het niet anders kan, zullen we in strijd ten- onder gaan", doch hij wilde de na druk legen op „Als het niet anders kan". Hierna haalde hij het afzonderlijk principe de goedkeuring heeft van de Nederlandse Re gering: 1. De Verenigde Staten van In donesië zullen de naam dragen van: de Republiek der Ver enigde Staten van Indonesië. 2. De overdracht van de sou vereiniteit zal zo spoedig mo gelijk geschieden. De Neder landse Regering is bereid hieraan mede te werken, zodra een representatieve federale regering zal zijn gevormd. Een Statuut voor de Neder lands-Indonesische Unie zal echter vóór die overdracht tot stand moeten komen evenals de afzonderlijke verdragen, die gesloten moeten worden. Na de overdracht kan Indonesië zich dan verder staatkundig organi seren. 3. Na het vormen van een Interimregering zal door alle betrokken groeperingen geza menlijk in Den Haag een Ronde-Tafel-Conferentie wor den gehouden met het oog op de spoedige overdracht van de souvereiniteit. door ons afgedrukte „Plan Beel" aan en gal' namens de Regering het vol gende beeld van de ver-houding met de Republiek: herstel van de repu blikeinse rgering zal zichzelf oplos sen. als een overeenkomst met de leiders 's bereikt: deze moeten thans onze Regering niet pressen een uit spraak te deen. Eén voorwaarde kun nen zij echter terecht stellen: dat ze in volle vrijheid aan de besprekin gen kunnen deelnemen. Deze voor waarde wij de Regering tenvolle ver vullen. Vervolgens was het woord aan de minister zonder porteseuile Goetzen. Deze zeide dat de c-uurtebijslagre- geling voor de Indische gepensioneer den in een vergevorderd stadium van voorbereiding is en zal gelden met terugwerkende kracht vanaf 1 Jan. 1949. Dc voortzetting van de debatten over i.e begroting van Overzeese Ge biedsdelen is vastgesteld op Vrijdag morgen te elf uur. Dc ministers Mr. J. II. R. van Schaik en S. L. Mansholt in gesprek met Dr. Beel en Dr. P. Koets, directeur van het Kabinet van de H. V. K. (v. 1. n. r.). JJENRI DE GREEVE heeft zich met een telegram tot de Hongaarse Regering gewend, aldus de Maasbode, met het verrassende verzoek Kardi naal Mindszenty naar Nederland te laten komen. Hier volgt de tekst van het telegram aan Rakosi: Mijn-heer de Vice-President. Naar aanleiding van het proces ..Kar dinaal Mindszenty" en 't alom gere zen protest verzoeken wij U beleefd, maar dringend de Kardinaal verlof te geven naar Nederland te komen om hier zijn nieuwe inzichten voor ons uiteen te zetten. Uwerzijds kan hiertegen geen be zwaar bestaan, aangezien de Kardi naal zich geheel accoord heeft ver klaard met de uitspraak van het Volksgerecht. U zult er prijs op moeten stellen, dat de inzichten van de Kardinaal, die Uwe inzichten zijn, door hemzelf voor ons uiteengezet kunnen worden Dit zou trouwens een voor U wel zeer welkome propaganda zijn en een authentiek antwoord van de Kardi naal op ons verwijt, dat dit proces vals spel was. Wij hebben heden een uitnodiging gestuurd naar de C. P. N. om al haar invloed op U uit te oefenen om de Kardinaal hier zijn nieuwe inzichten uiteen te laten zetten. Wij hebben tevens de C. P. N. ge vraagd de Kardinaal in deze dagen alle hulp te verlenen, zodat Hij vrij en ongedeerd kan spreken. Wij we ten, dat het een zeer ongewone pro cedure is, een gevangene uit te nodi- kaar. De hoofdbaan is hoofdzakelijk j bestemd voor de vrachtwagens en het plafond daarvan het gehele rijdek is overdekt is belangrijk hoger dan j van de twee smallere zijbanen, die be- QM DOOR TE DRINGEN in de stemd zijn voor de luxe-wagens. Vijf Scheldehallen, heeft men meer I '-"ijen auto's kunnen er op de Juliana nodig dan een vriendelijk gezicht. i geformeerd worden en 14 of 15 kunnen Gastvrijheid beoefent de Schelde- j er achter elkaar staan, directie zeer terecht spaarzaam. Maar de directeur van de Provinc. Stoombootdienst, de heer de Jong, heeft het „Sesam open u" Woens dagmorgen voor de Zeeuwse pers ge sproken en in zijn gezelschap en in dat van de hoofdmachinist, de heer Vierhout, mochten wij een bezoek brengen aan de twee nieuwe veerbo ten, welke in aanbouw zijn voor de provincie en die een waarde verte genwoordigen van zeven millioen gulden. Als twee druppels water zullen de Koningin Juliana en het nog naamloze „bouwnummer 215" op elkaar gelijken, maar thans is het verschil nog groot, want de Juliana is op een oor na ge vild en aan de 215 is nog een maand of drie werk. Men staat een weinig voor het hoofd geslagen als men de afmetingen van tien uur zal ik mijn besprekingen met deze boot ziet. Over een oppervlakte de regering aanvangen". Het Banka-1 van 70 bij 14 meter ziet men bijv. het incident is volgens de overtuiging van I rijdek liggen, dat ruimte biedt voor 70 dr. Beel afgedaan. 1 tot 75 wagens, groot en klein door et Berekend op 2500 passagiers. I angs het promenadedek, dat afzon derlijke toegangen heeft, en voor de passagiers bestemd is, komt men ook in de eerste en tweede klas kajui ten voor de reizigers en eveneens vindt men daar alle ruimten, die het com fort op een schip vormen. Met gemak kan men 2500 passagiers vervoeren. In de lagere regionen vindt men de keurige en ruime kajuiten voor de be manning. Ieder heeft zijn eigen kooi en kost, al zullen de meeste leden der bemanning er de voorkeur aan ge ven thuis te overnachten. Ook werd ons een blik gegund in het machineruim, waar behalve de hulp werktuigen een machtige Dieselmotor staat met een vermogen van 2500 PK., waardoor het schip een snelheid van ongeveer 18 mijl zal kunnen halen. Het nieuwe model is ontworpen dooi de Schelde, in samenwerking met de heren de Jonge en Vierhout. „Beproefd" model. B het beproeven van het mode! te Wageningen, kon de deskundige, prof. Troost, er geen fout aan be speuren. Alle ondervinding met de vorige bo ten opgedaan, kwam de nieuwe in aan bouw zijnde types ten voordeel en de eerder gemaakte fouten werden ver meden. Van de nieuwste vindingen, bijv. de ronde roldeuren, is naarstig gebruik ge maakt en alles zal ln het werk gesteld worden om ook voor deze aanwinsten radar aan boord te krijgen. De boten, die voor- en achteruit kun nen varen, hebben voor en achter ook een schroef, welke beide draaien, dank zij de vinding van de omkeerbare schroef. Van de brug af kan de kapi tein de bladen een andere ligging geven. 15 Mei in de dienst. Ma 1 Maart, als de boot te water wordt gelaten, zal er druk geëxpe rimenteerd worden, om de Juliana door de kinderziekten heen te helpen. Daar ze pas op 15 Mei ingelegd wordt, in de dienst Vlissingen—Breskens is er genoeg tijd om eventuele onvolkomen heden te verhelpen. Dank zij de grote snelheid zal de Juliana alleen de uurdienst kunnen onderhouden. De vaartijd wordt op 18 minuten geschat en 10 minuten voor het lossen en laden. Het ligt in de bedoeling om de 215 te gebruiken als reserve-schip voor de zelfde lijn. De Wilhelmina bhjft varen tussen Kruiningen en Perkpolder en de Prins Hendrik wordt, zodra die weer zee waardig is, eveneens voor die lijn ge bruikt. Momenteel ligt dit schip zelve nog te gen. Daar het echter voor U een zaak va - het grootste belang is, zult U ongetwijfeld een modus vivendi we ten te vinden, aangaande eventuele bewaking etc. Daar de Kardinaal ge heel met U accoord gaat, is het zelfs niet te vrezen, dat hij een poging zal doen ondei' te duiken. Wij vertrouwen een gunstig ant woord te zulen ontvangen. Daarna zullen wij dc Kardinaal persoonlijk uitnodigen. Het is uitgesloten, dat de Kardinaal zal weigeren, daar bekeer lingen altijd de vurigste propagan disten zijn. H. DE GREEVE. Katholiek Priester. Indrukwekkend protest van 35 diplomaten TTIT NAAM van 34 bij het Vaticaan geaccrediteerde diplomaten heeft de ambassadeur van Columbia, Carlo Arango Velez. aan Paus Pius XII een officieël protest doen toekomen te gen de berechting van Kardinaal Mindszenty. Arango Velez verklaarde: „WU de len respectvol in het leed en de ge moedsbewegingen, welke u zijn aan gedaan door de misdaad tegen de godsdienstige, persoonlijke en politie ke vrijheid, waarvan kardinaal Mindszenty het slachtoffer is gewor den". Z. H. de Paus antwoordde: „Deze historische audiëntie is een getrouwe afspiegeling van dc gevoelens en as piraties van verreweg het grootste en het dieper voelende deel van het mensdom". „Zij geeft blijk van de reactie, niet slechts van het christelijk, doch zelfs van het zuiver menselijk geweten, op alle verdrukking en depotisme, op elk onrecht en elke bedreiging van deze rechten en heilige principes, welker handhaving noodzakelijk is tot eer bied voor en beveiliging van de es- sentiele waarden". Alle leden van het corps diploma tique ten Vaticane waren aanwezig behalve de vertegenwoordigers van Guatemala, Panama. Monaco, en Joe goslavië. Franklin Go wen woonde de audiën tie bij als plaatsvervanger van Tru mans persoonlijke gezant, Myron Taylor, die zich in de V. S. bevindt. Vlissingen, maar de motoren zijn te Slikkerveer, waar ze opnieuw gewik keld worden. De Emma büjft voor Terneuzen— Hoedekenskerke en de Ooster Schelde voor ZierikzeeKatseveer. De Prins Willem blijft voor reserve bewaard. Wil men tegen alle risico's gedekt zijn, zei de heer de Jonge, dan is er nog één nieuwe veerboot nodig, maar 1949 zal in ieder geval een reus achtige verbtering brengen. Diep heeft de oorlog de provinciale vloot in de misère gestoken, maar trouw aan het Zeeuwse devies Luctor et Emergo, hebben provinciaal bestuur en bootdirectie aangepakt en reeds na vier jaar bereikt, dat de enorme scha de ingehaald is. Wederopbouw kan snel gaan als Bu- reaucratius geen kans krijgt! Weersverwachting, geldig tot vanavond Zwakke tot matige wind uit Zuidelijke richtingen. Plaatselijk nevel of mist. overigens weinig bewolking en droog weer. Vandaag zon onder 17.57 uur maan op 0.00 uur. Morgen zon op 7.50 uur, maan onder 9.48 uur. J)E ADVOCAAT van Victor Krav chenko heeft meegedeeld, dat het manuscript van „Ik verkoos de vrij heid" aan het einde van de week aan de Rechtbank zal worden bezorgd. Daarna vertelde Mr. Izard ervan overtuigd te zijn. dat alle Russische burgers, die de vrijheid kozen, op de Sovjetlijst van de oorlogsmisdadigers voorkomen. Interessant werd het weer, toen dc bibliothecaresse Mevr. Gornienka vertelde: „Ik was in 1940 bij de fa mille van VVassiljenko (een der Sovjetgetuigen) in dienst. Toen ik door de N.K.V.D. werd opgeroepen, vertelde men mij, dat het vader land in gevaar was en men stelde mij een „geheim werk" voor. Ik was bang, maar men dreigde mij met tegenmaatregelen, waardoor mijn schoonzoon, kleindochter en doch ter zouden worden getroffen. Ik kreeg opdracht 5 personen te „be waken", waaronder VVassiljenko. Ik moest bij hen thee gaan drin ken en de N.K.V.D. op de hoogte houden van hun politieke gesprek ken. Wassiljenko: „Ik zou een bourgois en een partijloze moeten zijn ge weest, wanneer dit waar was. Ik stam echter uit een arbeidersgezin en dus kan het niet waar zijn!" Hierna zegt de arts, mevrouw Kas jinska, aan het einde van een triest relaas over haar lijdensweg als „ont heemde" uit de Oekraine, tot slot met nauwelijks hoorbare stem: „Wij hadd ,i angst". Tenslotte kreeg Romanof 't woord, nadat hij had verzocht enkele vra gen te mogen stellen aan Trigoebrof: „Hoe zag Constantin Kravchenko er uit?", vraagt RomanoI. „Hij was van middelgrote gestalte, antwoordt Tri goebrof, had kastanjebruin golvend haar, en droeg bijna steeds een kas tanje-kleurig pak, want in Rusland heeft men niet veel kleren. Hij was steeds glad geschoren, wat in Rusland ook zelden voorkomt." Mr. Wurmser toont zich veront waardigd. De voorzitter merkt op, dat men nog niet zolang geleden in Frankrijk ook niet over al te veel kledingstukken beschikte. Tot grote vrolijkheid van de aan wezigen verklaart Romanof o.m„ dat Trigoebrof en Kravchenko (Constan tin) onmogelijk vrienden konden zijn, omdat zij niet op dezelfde school zijn geweest, niet samen werkten en 7 K.M. uit elkaar woonden. De zitting wordt onder algemeene hilariteit opgeheven. WE ATEN BERKENSAP EN DENNENNAALDEN •Te 17 uur wordt de zitting hervat en dadelijk wordt Basil Luzna, een Koekrains slotenmaker, die thans in Duitsland woont, als getuige ge hoord: „In 1930 werden wij naar Volagda gedeporteerd, en er opgesloten in een kamer, die niet groter was dan deze hier, maar waarin zich zesmaal meer mensen bevonden. Onze kinderen zijn dood. Wij hadden niets anders te eten dan berkensap en dennenaaldcn, Ik ben ontsnapt en heb de Oekrai- werd gegeten en boeren gefusil leerd werden, omdat zij het vlees aten van een paard, dat zij hadden opgegraven. De getuige legt dan uit hoe hij door dc Duitse invasie werd verrast en in 1943 naar Duitsland gezonden. „Het Sowjet-regime", zo roept hij uit, .heeft ons de vrede beloofd en heeft ons voortdurende klassenstrijd ge bracht. Het heeft ons brood geroofd en bracht ons honger. Het beloofde ons werk en gaf ons concentratie kampen. Het is nog veel slechter dan wat Kravchenko heeft geschreven. Een tyran is gevallen, Hitier. en het volk heeft gezien wat Dachau en Buchenwald was. In Rusland bestaan nog honderden Dachau's en Buchen- walds". Deze laatste getuige voor gisteren is Michel Sehebee. die thans als mijnwerker in België werk. Hij is een Oekrainisehe boerenzoon en kan lezen noch schrijven. „Ik heb 8 gevangenissen en tv ee concentratiekampen medegemaakt", zei hij „Mijn oom is gefusilleerd, omdat hij, toen hij van kamp moest ne kunnen bereiken. Daar heb ik een verschrikkelijke hongersnood I veranderen, vroeg "of zijn vrouw hem beleefd cn gezien hoe mensenvlees mocht vergezellen". T'ERWIJL Dinsdag in Haagse po litieke kringen de somberste stemming heerste, is er Woensdag een streepje licht doorgebroken. Of eigenlijk zijn het twee streep jes. Minister van Maarseveen heeft een zodanige tekening gegeven van het regeringsstandpunt, dat er ze ker geen sprake is van een zodanige capitulatie voor de Veiligheidsraad, als algemeen werd verondersteld. Dr. Beel is op Schiphol uitge stapt met een verklaring, die zijn beweerde ontslagvoornemens toch minstens zeer kwestieus maken. Hebben de politieke auguren het dan in de laatste dagen zo mis ge had? Of is er onder de indruk van de commentaren nog iets verscho ven in het regeringsstandpunt, waarop Dr. Beel van den weerom stuit ook een zonniger gezicht kon zetten? We willen er ons niet in verdie pen. Alleen herhalen we de vraag, welke een goed kenner van het politieke spel, gisteren na de Ka merzitting tegenover ons uitte: Was daarvoor het aftreden van een M nister nodig? Dr. Drees heeft gesproken over een plan. dat Mr. Sassen had inge diend en waarmee de anderen zich niet konden verenigen. In „De Tijd" werd onlangs gesuggereerd, dat er sprake is geweest van een Z.O. Aziatisch plan op lange ter mijn, waarin de Nederlands-Indo nesische politiek zou passen en waarvoor we de instemming van Washington hadden moeten win nen. We weten niet, of dit vereenzel vigd moet worden met datgene, waarover Dr. Drees sprak, doch we kunnen ons voorstellen, dat de Ka mer er haring of kuit over zal wil len hebben. Klaarheid en waarheid ten aanzien van de achtergrond der ministers-crisis, daar raakt men na de redevoeringen van gisteren nog meer verlangend naar. Dit houdt namelijk ook ten nauwste verband met de betekenis, welke we aan de verklaringen der regering van Woensdag moeten toekennen. jQOCH ook afgezien daarvan kun nen we niet zeggen, dat de fracties nu voetstoots zullen aan vaarden wat de regering voorge schoteld heeft. Bij de oppositione- len Schouten en Weiter zul len zeker de grootste bedenkingen rijzen tegen het aanvaarden van de republikeinse prominenten als onderhandelingspartners. Zij zeiden en zullen zeker zeggen: Nulla com- munio met deze lieden. Die heb ben afgedaan. Die stookten de on lusten aan. Het zijn hele of halve communisten. De K.V.P.-fractie zal o.i. zo ver niet gaan. Doch de fractie-voorzit ter, Prof. Romme, heeft zich in Volkskrant en Opmars, wel vér gaand vastgelegd op de afwijzing van de figuur van Hatta. Drees heeft daarentegen bij zijn terug keer uit Indonesië gezegd, dat de republikeinen zelf moeten weten, welke leiders ze naar voren willen schuiven. Op dit punt ligen moge lijkheden van controversen en con flicten. welke mede een nevel han gen voor de toekomst. Intussen blijft de regering wei geren de heren weer te installeren in Djokja. De vrees op dit punt is weggenomen. Wel is het mogelijk, dat we ze in Den Haag of mis schien weer op de Hooge Veluwe zullen zien samen met Merle Co chran c.s. Dat zou wel een merk waardige conferentie worden! J)OCH hier raken we tevens het punt, dat blijkens tal van be richten de grootste moeilijkheden van de afgelopen week heeft op geleverd, het aanvaarden .van de- nieuwe figuren der Commissie van de V. N. Dr. van Roijen heeft ge zegd, dat er fundamentele bezwa ren bestonden tegen het toekennen van de volgende bevoegdheden aan die Commissie: le. Het zich bezig houden met de vestiging van een federale inte rim-regering, het houden van ver kiezingen en het overdragen van de souvereiniteit. 2e. Het doen van aanbevelingen betreffende 't wederom onder re publikeins gezag brengen van be paalde gebieden en het terugtrek ken der Nederlandse troepen. De regering blijft bij wat Dr. v. Roijen heeft gezegd en handhaaft dus die fundamentele bezwaren. Zal dit echter meer dan theorie zijn? Horen we al geen uitnodiging aan die Commissie om ook maar eens in Nederland te komen? Hieromtrent zal de Kamer zeker op meer licht willen aandringen, want we kunnen niet zeggen, dat Mr. van Maarseveen te dezen op zichte volle klaarheid heeft ge schonken. J)OCH in ieder geval hebben de redevoeringen van gisteren de mogelijkheid geschapen het gesprek met de regering voort te zetten. Vrijdag zullen we vermoedelijk ook gewaar worden, of Dr. Beel de mo gelijkheid ziet op zijn hoge post te blijven en in de geest van de rege ringsinzichten door te werken in het paleis op het Koningsplein. Dat zal ook van de K.V.P.-frac tie een kostbare aanwijzing zijn. We mogen voltrekt nog niet zeg gen, dat de crisis voorbij gedreven is. We kunnen echter wel zeggen, dat ze niet zo onvermijdelijk meet lij kt als Dinsdag het geval was.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1949 | | pagina 1