Minister Sassen pas Dinsdag
aan het woord
De Russische jeugd is Staatsbezit
Geen onderhandelingen,
slechts gedachtenwisseling
eginpunta
buiten-
De H. Vader roept
gewoon Consistorie bijeen
D'
Weer winst voor
Kravchenko
De Partij is belangrijker dan
het gezin
IN 'T KORT
Nieuwe bonnen
Documenten naar
het buitenland
d rnieuwmg
INDONESISCHE KWESTIE IN DE KNOOP?
ProfRomme wil vasthouden aan de lijndoov
Dr. van Royen namens de regering
uitgestippeld
Wenk aan de P. v. d. A.
DE A.R. leider, de heer Schou
ten heeft weer zware registers
opengetrokken. Hij was diep teleur
gesteld over hetgeen er sinds 20 Dec.
is geschied. Hij vindt, dat de repu
bliek en ook de republikeinse rege
ring niet meer bestaat. Voor de vor
ming van een interim-regering moet
ze z.i. dan ook niet worden gehoord.
De a.r. zijn niet bereid in een oplos
sing te treden, welke de weg zou
openen tot bestendiging van anarchis
me en communisme. Maar wel wil
men van harte meewerken tot vorming
van deelstaten in de gebieden der
voormalige republiek, een federale
interim-regering en een staatsrechte
lijke en staatkundige ordening, welke
DODELIJKE ST0RMWlND~
Minder rookwaar
Sukarno en Hatta willen praten, maar....
Amerika waarschuwt tegen eigen plan
De Economische Unie
mr
„Kardinaal Mindszenty verdient de
hoogste lof"
De wereld oordeelt
Sigaretjes van Stalin
VAN HELDEN EN HELDINNEN
Wisselend bewolkt
IS het kind eenmaal veertien jaar
geworden, dan komt de dag, waar
op de beslissende keuze moet worden
gedaan voor de toekomst. In theorie
mag ieder kind verder gaan stude
ren, in de practijk komt het neer op
werken in een of andere fabriek, ter
wijl alleen de uitblinkers vergunning
krijgen nog verder te leren. Wel moe
ten ze zoveel mogelijk een handels-
en of industrieschool bezoeken voor
een tijd, die varieert van zes maan
den tot twee jaar. Daar studeren jon
gens en meisjes bij elkaar. Zo bestaat
bijv. een derde deel van de (techni
sche) Spoorwegsehool uit meisjes
leerlingen.
VIJFDE JAARGANG No. 1302
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda,
Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
C. J. v. Hootegem. A. E Langenhorst, Mr. Dr
A. J. J- M. Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J H A. Bruna Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per post 4.75. per week (uitsluitend bij nlet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
ajgblai)
Voor God, Koningin en Vaderland
L3NDERDAG 10 FEBRUARI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
rer m/mi, Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES,
-tengel 75. Telefoon 2236 - Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULStT Dubbele Poort 7. Telefoon 102. - (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN. Axelsestraat 166. Telefoon 2347)
lE TWEEDE KAMER heeft gistermiddag 'nog tot vier uur
speeches over het Indonesische vraagstuk aan de Rege
ring toegestierd. Minister Sassen vroeg daarop met zijn
sonoor geluid, of hij het antwoord in de volgende veigadeiing
mocht geven. Iedereen dacht, dat dit hedenmiddag zou losko
men. Maar later op de avond werd bekend, dat er op verzoek
van de regering deze week niet meer vergaderd zou worden.
De eerstvolgende vergadering is nu bepaald op de volgende
week Dinsdag des middags 1 uur.
rjIT UITSTEL moet wel tot de con-
clusie leiden, dat de regering nog
geen kans ziet onmiddellijk een stand
punt te bepalen in de Indonesische
kwestie. Dit kan zijn oorzaak vinden
in het feit, dat er zich achter de
schermen weer nieuwe ontwikkelin
gen voordoen, zowel in Indonesië als
internationaal. En ook is het niet on
mogelijk. dat de P. v. d. A.-ministers
onder druk staan van de hun invloed
versterkende linkse stromingen in de
fractie, waarvan de heren S c h e r-
morhorn en Goedhart de
woordvoerders zijn geweest.
Hoe dat zij, de heer Romme heeft
gisteren in zijn beschouwing namens
de katholieke fractie, ook een dui
delijke wenk gegeven aan deze lie
den, toen hij betoogde: Wat de heer
van Roijen in de Veiligheidsraad zei
ten aanzien van de resolutie is dui
delijk. Hij staat er helemaal achter.
Een nadere verklaring is niet nodig.
Maar omdat in Indonesië blijkbaar
telkens weer onrust groeit is het ge
wenst dat een duidelijke voor Indo
nesië verstaanbare herhaling
van deze uiteenzetting van het rege
ringsstandpunt ten opzichte van de
resolutie van de Veiligheidsraad wordt
gegeven.
Niemand, die mede verantwoorde
lijk is voor de actie in Indonesië (dus
ook de P. v. d. A. niet. Red.), is ge
rechtigd deze lijn te verlaten,
tenzij zich nieuwe omstandigheden
zouden voordoen.
Prof. Romme hoopte ook van harte,
dat de termijn, waarbinnen de inte
rim-regering zou worden gevormd,
(15 Maart) niet zou worden overschre
den De samenwerking met alle con
structieve elementen in Indonesië is
ook nodig. Tegen een versnelde pro
cedure. waarvan de persberichten ge
waagden, zou hij geen bezwaar ma
ken.
Met het fabeltje, dat het Vaticaan
iets met zijn standpunt te maken zou
hebben, rekénde de heer Romme in
de aanvang af.
A. R. teleurgesteld
jyOOR DE STORM van gisteren-
„?vor>d zün van een bakkerij
te Vlaardingen twee schoorstenen
elk van ruim acht meter hoog
omvergerukt. Zij stortten door het
dak van de aan deze bakkerij
grenzende vispakkerij, waar een
zestal arbeiders bezig was met T
pakken van vis. Een 19-jarige ar
beider werd door de vallende
brokstukken zodanig gewond, dat
hij ter plaatse overleed. Twee an
dere arbeiders, liepen verwondin
gen op.
JN AUGUSTUS 1950 zal in Amster
dam het wereldcongres van Pax Ro-
mana gehouden worden, waarbij voor
het eerst de kath. studenten en de
kath. oud-studenten van de gehele we
reld gezamenlijk zullen congresseren.
Y'ALSE boterbonnen had een Am
sterdamse kunstschilder vervaar
digd. Hij is nu veroordeeld tot 1 jaar
gevangenisstraf.
J)E PRIMAAT van Spanje, Kardi
naal Pla y Deniel, heeft in een
toespraak de Verenigde Staten ver
zocht om Spanje volledig te erkennen
en aan Spanje economische steun te
verlenen.
^MSTERDAMS gemeenteraad heeft
de begroting voor het jaar 1949
in inkomsten en uitgaven sluitend
met een bedrag van f 172.024.684
goedgekeurd, met de stemmen der
communisten tegen.
het verband handhaaft tussen Indo
nesië en Nederland in beider belang
De heer S t u f k e n s (P. v. d.
A.) heeft het nog even gehad over de
schadevergoeding aan de slachtoffers
van dé Japanse bezetting en een paar
communisten,hebben tenslotte wat ge
schetterd)
Waarna men nog steeds niet veel
TK ZAL U morgen laten horen, dat
ik wel degelijk directeur van
een fabriek in de Sovjet-Unie ben
geweest, riep Kravchenko eergisteren
uit toen twee uit Moskou naar Parijs
gezonden ingenieurs het tegendeel be
weerden en de auteur een klein on
beduidend mannetje noemden. En
prompt heeft de auteur gisteren de
bewuste bewijzen meegebracht, die er
geen twijfel over laten bestaan, dat hij
inderdaad directeur van een buizen-
fabriek is geweest, zoals in ..Ik ver
koos de vrijheid" ook beschreven staat
Zelfs werd zijn aanstelling door Molo-
tov, gepubliceerd in „Prawda", het of
ficiële Sovjet-orgaan erbij gehaald.
Kravchenko heeft bovendien een
getuige naar voren kunnen brengen
die kon bewijzen, dat de vader van
zijn gewezen vrouw. Zanaida Gorlo-
va inderdaad naar Siberië is verban
nen, terwijl de vrouw verteld had.
dat haai- vader dood was. Kravchen
ko wilde daarmee o.m. aantonen, dat
aan de verklaringen van zijn vroe
gere echtgenote niet al te veel waar
de moet gehecht worden, maar ook
dat zij verkeerde verklaringen onder
pressie en uit angst heeft afgelegd.
Een andere getuige, een vroegere
leraar in de wiskunde te Charkof,
deelde mee. dat Kravchenko een zij
ner beste leerlingen was. Eergisteren
had een ingenieur uit Moskou komen
vertellen, dat de schrijver -nimmer te
Charkof had gestudeerd
Het proces heeft dus weer winst
voor Kravchenko gebracht en verlies
voor Moskout
Woensdag deden, volgens onze Pa-
rijse correspondent hardnekkige ge
ruchten de ronde, als zou Les lettres
Franpaises, voornemens zijn een „vre
desaanbod" te doen, waarschijnlijk
om veroordeling alsnog te voorkomen
en de totale kosten van het proces,
die straks door de verliezende partij
vergoed moeten worden, te beperken.
De advocaat, mr. Nordman, ontkent
dit evenwel.
STADSAUTOBUSDIENST
IN TERNEUZEN
Nadat in de gemeenteraad reeds ter
sprake was gekomen de instelling van
een stadsautobusdienst overweegt het
gemeentebestuur van Terneuzen thans
het verlenen van een vergunning voor
de uitoefening van een autobusdienst
binnen de gemeente.
wijzer uiteenging tot Dinsdag. Als
de regering dan tenminste een, een
heidsstandpunt heeft kunnen vinden...
Een soort hordenloop
(Van onze Haagse correspondent).
yOALS te verwachten was willen de
vroegere leiders van de v.m. re
publiek ten koste van alles de Ver
enigde Naties inschakelen in alle za
ken weike Indonesië betreffen, doch
men ziet het als een ontactische stap
van Rum om te pogen de interventie
van de Ver. Naties ook te betrekken
in het federaal overleg.
Afgezien nog van het feit, dat
aldus deelde ons een politieke zegs
man Woensdagavond mede de deel
staten geen neiging vertonen in hun
besprekingen met de Nederlanders en
de republikeinen buitenlandse inmen
ging te dulden, aangezien men in de
ze kringen een juist begrip heeft voor
het feit, dat dergelijke inmenging
waarschijnlijk belemmerend en ver
tragend zal werken, kan men ook
niet verwachten, dat Den Haag en
Batavia bereidheid zullen tonen de
Ver. Naties bij monde van de com
missie te laten mede spreken in het
federaal overleg.
Men verheelt zich niet, dat hier
aan zowel voor Nederland als voor
de deelstaten onaangename conse
quenties verbonden kunnen zijn, die
het overdragen der souvereiniteit wel
zouden kunnen vertragen, doch niet
bespoedigen.
Politieke kringen geloven, dat er
een soort hordenloop is ontstaan tus
sen Den Haag, dat zekere plannen
heeft om de Veiligheidsraad de wind
uit de zeilen te nemen zonder noch
tans klakkeloos de resoluties uit te
voeren, en zekere buitenlandse groe
peringen. die gaarne zien, dat de ge
hele archipel in de invloedsfeer van
de Ver. Naties zou geraken.
TTOOR HET TIJDVAK van 13
Februari t.m. 26 Februari,
geeft elk der-volgende bonnen
recht op het kopen van:
BONNEN VOOR VLEES:
001, 003 vlees: 100 gr. vlees.
002 vlees: 200 gr. vlees.
ALLE BONKAARTEN:
005 algemeen: 250 gr. boter, mar
garine of vet.
BONKAARTEN KA, KB 903:
006 algemeen: 250 gr. boter, mar
garine of vet.
007 algemeen: 400 gram kaas of
500 gr. korstloze kaas.
012 algemeen: 500 gr. boter, mar
garine of vet.
614 algemeen (bonkaarten 901):
500 gr. sinaasappelen (reeds
aangewezen)
BONKAARTEN KI> 903:
014 algemeen: 125 gr. boter, mar
garine of vet.
015 algemeen: 100 gr. kaas of 125
gram korstloze kaas.
619 algemeen: (bonkaarten 9011,
1 kg. sinaasappelen (reeds aan
gewezen).
TABAK- EN DIVERSENKAAR-
TEN ENZ. QA, QC 903:
61 tabak: 2 rantsoenen sigaretten
of kerftabak.
63 tabak: 1 rantsoen sigaretten of
kerftabak.
BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD,
ZE, MD, MF, MH 903 (bjjz. ar
beid, a.s. moeders en zieken):
Geidig zijn de bonnen van de
strook E. Deze bonnen zijn 14
dagen geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen
reeds op Vrijdag 11 Februari wor
den gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen van
strook 4 van de bonkaarten 901
kunnen worden vernietigd.
De reeds aangewezen bonnen
614 algemeen (500 gr. sinaasap
pelen) en 619 algemeen (1 kg.
sinaasappelen) moeten uiterlijk
op 12 Februari bij een handelaar
worden ingeleverd.
OUKARNO EN HATTA gaan
contactcommissie van het B.
de I
F. 1
O. (buitengewoon federaal overleg)
ontmoeten op Banka. Uitdrukkelijk
wordt er echter door het persbu
reau Aneta bij gezegd, dat dit
slechts een oriënterende gedachten-
wisseling zal zijn en dat er dus
geen onderhandelingen plaats
zullen vinden.
De republikeinen stellen onderhan
delingen namelijk afhankelijk van het
aannemen door Nederland van de re
solutie van de Veiligheidsraad. Zjj
hebben er bovendien bezwaar tegen
dat de Nederlandse regering de repu
blikeinse leiders niet erkent als de
leiders van d e republikeinse regering
doch als regeringspersonen van een
nog te vormen republiek. Bovendien
zeggen de republikeinen tot de con
clusie te zijn gekomen, dat de Neder
landse regering Sukarno en andere
republikeinse leiders eerst volledige
vrijheid van beweging zal geven, wan
neer onderhandelingen tot overeen
stemming hebben geleid.
De republikeinse regering streeft
naar de vorming van de vrije en sou-
vereine republiek der verenigde sta
ten van Indonesië, waarin de repu
bliek Indonesië gelijkgerechtigd zal
zijn met de andere deelstaten, niet
m e e r en ook niet minder.
Geen eigen plan
TNTUSSEN wordt er van Ameri-
l-iovir/. m' 1 rl rt „4n*.l-kt.
derland uitgeoefend de resolutie van
de Veiligheidsraad uit te voeren.
Amerikaanse functionarissen,
waarschuwden Nederland ervoor 'n
eigen plan uit te voeren, dat on
verenigbaar zou zijn met de formu
le van de Veiligheidsraad. Dit zou
voor de Nederlandse regering meer
en meer moeilijkheden tot gevolg
kunnen hebben, zo verklaarden
Amerikaanse functionarissen tegen
over A<gfta.
Zij verklaarden ook. dat Amerika
grote verwachtingen heeft van de re
sultaten der Nederlands-Indonesische
Unie. Doch voegden eraan toe. dat de
vooruitzichten van een samenwerking
tussen Nederland en Indonesië in ge
vaar zouden kunnen worden gebracht
door het psychologisch effect in In
donesië zelf en van een eventuele in
transigente houding van Nederland
ten aanzien van de aanbevelingen van
de Veiligheidsraad.
"JTJDENS de vergadering van de per
manente economische commissie
van het comité Benelux te Luxemburg
is met algemene stemmen besloten de
drie regeringen te doen weten, dat de
totstandkoming der volledige econo
mische Unie geen uitstel gedoogt en
uiterlijk op 1 Januari 1950 verwezen
lijkt dient te zijn. In deze zin zal de
commissie bij de betreffende regerin-
'jijganger V
vagen nodn
V vroeg 1
Aldus worden de Sovjet-scholieren ingewijd in de geheimen
moderne wapenkunde. (Zie het artikel onder aan de pagina).
van de
2* H. DE PAUS heeft een buitengewoon geheim e...„s.storie
bijeengeroepen tegen Maandag aanstaande. Men neemt aan, dat
Z. H. de vergaderde Kardinalen op de hoogte zal brengen van alle
rapporten, welke Hem ter beschikking staan aangaande het proces
en de veroordeling van Kardinaal Mindszenty.
De H. Vader zou bij die gelegenheid protest uitbrengen tegen
het proces.
kaanse zijde sterke drang op Ne- gen stappen ondernemen.
DEN CONSISTORIE is een plechtige
bijeenkomst van Z. H. de Paus en
de Kardinalen, waarop besluiten wor
den genomen, die van belang zijn voor
de gehele Kerk. Consistories worden
herhaaldelijk gehouden, maar een
buitengewoon Consistorie is
een zeldzame gebeurtenis in de ge
schiedenis van de Kerk. De vorige
Paus riep een dergelijk Consistorie
bijeen om de encyclieken tegen het
nationaal-socialisme en het commu
nisme te bespreken.
Wanneer de H. Vader dus thans 'n
buitengewoon Consistorie bijeenroept,
kan het alleen betekenen dat er za
ken van het hoogste belang voor de
Kerk gaan behandeld worden.
De „Osservatore Romano" heeft
thans de iekst gepubliceerd van de
brief, de Z. H. aan het Hongaarse
Episcopaat heeft gezonden. In deze
brief zegt Z. H., dat de arrestatie en
de veroordeling van de Kardinaal
Hem met ontzetting en diepe smart
vervult. Kardinaal Mindszenty is het
slachtoffer geworden van de strijd te
gen de rechten der H. Kerk, zegt de
H. Vader, de heldhaftige strijd van de
Kardinaal voor het behoud van de
scholen, de katholieke organisaties is
geen misdaad, doch verdient de hoog
ste lof.
De H. Vader spoort de Bisschoppen
van Hongarije aan om stand te houden
en verzekert hen, dat zij met Gods
hulp en kracht alles zullen overwin
nen.
Czaky ontsnapt
QRAAF ZOLTAN CZAKY, een
leidende Hongaarse monar
chist. die tezamen met Kardinaal
Mindszenty had moeten terecht
staan, is - zoals eerst thans uit be
richten uit Wenen blijkt, kunnen
ontsnappen en bevindt zich thans te
Salzburg. Volgens de berichten heeft
hij belangrijke documenten over hei
proces en brieven van de Kardinaal
bij zich. Binnenkort gaat hij naar
Amerika.
De Hongaarse regering heeft een
felle aanval gedaan op Bevin. de Brit
se minister van Buitenlandse Zaken,
DEAN ACHESON (Am. minister
van Buitenlandse Zaken): Amerika
overweegt het voorleggen van de zaak
aan de Ver. Naties. De Hongaarse
beschuldigingen aan het adres van
die Am. gezant te Budapest zijn ge
heel vals. De Hongaarse autoriteiten
hebben bij het proces geen der in
een politiestaat gebruikelijke metho
des ongebruikt gelaten.
KARDINAAL. SPELLMAN (New-
York): Ik roep alle Amerikanen op
te protesteren. Alle communistische
cellen uit onze regering moeten ver
wijderd worden.
KARDINAAL SUHARD (Parijs): De
veroordeling' heeft de verontwaardi
ging en afkeer gaande gemaakt van
allen die eerbied voor de menselijke
waardigheid hebben behouden.
OSSERVATORE ROMANO: De Kar
dinaal is een der eerste grote slacht
offers van de strijd voor de rechten
van de mens.
CANADA: Wij gaan overleg plegen
met de landen die het vredesverdrag
met Hongarije hebben ondertekend.
die het proces-tegen Kardinaal Mind
szenty sterk becritiseerd heeft. Boeda
pest vindt Bevin's verklaring „weer
zinwekkend en onkies".
In Rome is onder geweldige belang
stelling in alle kerken 1 uur open
aanbidding gehouden voor het H. Sa
crament.
TAE NEDERLANDSE sigarenwinke
liers, zijn in verband met de moei
lijke toestand in de sigarettenindus
trie. minder dan ooit in staat aan de
vraag naar sigaretten te voldoen. Door
de moeilijke toestand in de sigaret
tenindustrie is de productie bijna ge
halveerd.
Het publiek zal voor zijn bonnen
voor het grootste deel met kerftabak
genoegen moeten nemen.
Bij de „Turmac" in Amsterdam,
waar de stakende arbeiders weer aan
de slag waren gegaan, is opnieuw
het werk neergelegd. Dit op advies
van het NVV, in verband met te vre
zen molestaties van de werkwilligen
door communistische oproerkraaiers.
De laatste krijgen misschien 'n ex
tra sigaretje van Stalin-himself ge
stuurd.
Weersverwachting, geldig tot
Donderdagavond:
Wisselend bewolkt met voorna
melijk in het Noorden van het
(and enkele verspreide buien. Af
nemende wind uit Westelijke rich
tingen Iets kouder
Heden: zon onder 17.44 uur en
maan op 13.28 uur. Vrijdag: zon
op 8.04 uur en maan onder 7.37 u.
WIJFTIEN millioen Sovjetkinderen tussen tien en zeventien
jaar dragen de rode halsdoek van de Pioniers. Aan de
kampvuren luisteren zij naar verhalen, zoals dat bijzonder
geliefde verhaal over Pavlik Morozov: hij wordt voorgesteld als
de Pionier bij uitnemendheid, een ware held. Dit is zijn ge
schiedenis:
Zijn vader hield graan achter en Pavlik bracht dat aan bij de
ovjetautoriteiten. Door de contra-revolutionaire kulaks (rijke
oeren) werd hij vermoord. Moraal: als er een conflict ont-
s aar, waarbij de partij en het gezin betrokken zijn, dan weet
e goede Pionier, dat zijn plicht ligt aan de kant van de Partij.
De Russische Jeanne d'Arc
QM tot deze mentaliteit te komen,
moet de jongen natuurlijk eerst
een degelijke „vooropleiding" hebben
gehad. Daarvoor zorgen de onderwij
ze- en de jeugdleiders. Iedere jon
gen probeert waardig te worden in
een graad, voldoende om te worden
aangenomen als student van de Su-
vorov of de Nakhimov-school. Daar-
tc behoren ongeveer 10.000 uitver
korenen, die zieb de ganse dag bezig
houden met een intense training. Uit
hun midden komen de „grote" schrij
vers. de generaals en admiraals, de
d plomuten en hoge ambtenaren.
Ook de meisjes hebben hun heldin
m de persoon van Zova Kosmndemy-
anskaya die tijdens de V» wereld
oorlog als partisane door de Duitsers
werd gevangen genomen, gemarteld
en tenslotte opgehangen. Zü wordt
aan de jeugd voorgesteld als de Jeanne
d'Arc van de Sovjet-Unie. Aan haar
zijn reeds bijzondere nummers gewijd
van 't meest gelezen jeugd-tijdschrift
Murzika, waarin ook verhalen staan
te lezen over de laatste wereldoorlog.
Amerika wordt daar o.a. als volgt af
geschilderd:
Tijdens de oorlog verloor Ameri
ka niet meer manschappen dan er
in de USA normaal omkomen bij
ongelukken op de weg door het
veTkeer. Amerika kwam de oorlog
uit met een groot leger en met een
industrie, die niet slechts onbescha
digd was doch die integendeel zich
sterk had uitgebreid.
Dit wil niet zeggen, dat het rij
ker geworden Amerika, waaraan de
meeste landen grote schulden moe
ten betalen, ook' gelukkiger is dan
voor de oorlog. De arbeiders wor
den er onderdrukt en uitgebuit door
de kapitalisten. Daar heerst een vol
komen tegenstelling met de Sovjet
republiek, waaj- iedere vooruitgang
van de industrie ten voordele komt
aan de werkman.
Naar de fabriek
Is de school doorlopen, dan kan de
Staat, waarvan zij evenzeer als ge
bouwen, machines of werktuigen in
de strikte betekenis „een bezit" vor
men. hen sturen naar ieder stukje
grond in het moederland. Daartegen
is geen beroep mogelijk; integendeel
zou een weigering gelijk staan met
vragen om een flinke portie straf
kamp.
Een enkel woord nog over de toe
gestane ontspanning. Naast de nor-
logsspelletjes. waarvan gisteren een
suggestieve foto werd geplaatst en
waarvan u vandaag weer een onder
deel (het aankweken van de uniform
ziekte) kunt bewonderen, bestaan er
ook volksspelen en geoorloofde dan
sen. Vroeger was bijv. de foxtrot als
een verfoeilijke uiting van Ameri
kanisme en bourgoisie verboden.
Thans echter kan practisch iedere
veertienjarige in de S. U. de foxtrot,
de wals en de tango dansen. Er zijn
overal veel openlucht-bals. Hierbij
valt het op, dat meisjes gewoonlijk
met meisjes dansen.
De Komsomol
"TENSLOTTE nog iets over de Kom
somol, na de Partij de grootste
politieke organisatie. Wanneer een
jongen of een meisje 16 is geworden,
dan „mag hij óf zij als lid worden
gekozen". In werkelijkheid is dit
„mogen" natuurlijk maar om het mooi
te maken: 9 millioen Sovjet-kinderen
zijn lid van de Komsomol.
Wat niet alleen maar is om 't mooi
en aantrekkelijk te maken: bij iede
re sollicitatie wordt er nauwkeurig
op gelet of de gegadigde Komsomol
is; zo niet, dan is er geen enkele kans
aangenomen te worden. Hun hand
boek spreekt daarvan naast en tussen
vele opgesomde ondeugden van het
kapitalisme en deugden van de Sov
jet-republiek.
Als dogma wordt allen voorgehou
den, dat de productie de welvaart,
materieel en geestelijk, van het land
bepaalt. Vanuit dit dogma tot een
rechtstreekse aanval op het kapita
lisme is maar een kleine stap: deze
productie moet allen dienen en niet
een kleine groep bevoorrechten. Dit
klinkt allemaal lang niet zo kwaad,
alleen de wijze waarop het wordt toe
gepast en tot in de meest duivelse
consequenties wordt beleefd, maakt
van de Komsomols gevaarlijke mede
burgers op deze aarde. Maar daar is
het Stalin nu juist met zijn systeem
van opvoeding om begonnen. Dat iets
dergelijks bij gebrek aan een waar
achtige kern, zoals aangegeven in de
twee aan elkaar gelijke geboden die
als eerste gelden van de Christelijke
Leer, slechts tijdelijk succes kan heb
ben. wil men in de S. U. liever ver
geten. Gelukkig zijn er buiten hun
grenzen nog genoeg anderen, die ons
daaraan regelmatig helpen herinne
ren.
Dit is de conclusie, welke we trek
ken na de lezing van de zeer in
structieve artikelen in Colliers. We
hebben er onze lezers slechts vluch
tig een indruk van kunnen geven en
ook van het overstelpende en authen
tieke foto-materiaal.
Je Kin-eren van ue „helden van
het Rode Leger" genieten bet
voorrecht een speciale training te
ontvangen en een daarbij passend
pakje te mogen dragen. Het
knaapje rechts is gedecoreerd als
partisaan
(Van onze onderwijsmedewerker)
Jn een vorig artikel sprak ik over de
grondstroom van de onderwijs
vernieuwing en nu vraagt mij een be
langstellend lezer, wat voor soort
grondstroom de huidige vernieuwing
bezielt. Want, zo vervolgde hij, wan
neer ik goed begrepen heb, moeten
we alle franje rond „De Grote On-
derwijs-Vernieuwing" maar niet te
zwaar nemen en kunnen we beter
wachten op de resultaten van stille,
ernstige denkers. Derhalve deze
vraag: moeten we nog lang op die
lui en hun bedenksels wachten?
Af gezien van de lichte spot, heb ik
mijn vriend moeten wijzen op 'n
klein misverstand. Het is meestal niet
zo, dat een eenzaam denker een aan
tal jaren in diep gepeins verzonken
zit, en dan plots te voorschijn stormt
met de uitroep: „dat onderwijs moet
veranderen!"
Ik heb me eens een plastische ver
gelijking laten opdienen: de onder
wijzers lopen met hun leerlingen
volgens een bepaald paadje door het
land der wetenschap en als die kud
de dan wat al te ver van de goede
weg afwijkt, of als het een erg traag
sukkelgangetje wordt, dan springt er
van hier of ginder een filosoof (of
zo) te voorschijn en die legt er de
zweep over «n dan gaat de hele stoet
in een drafje in de aangewezen rich
ting. Voila, dat is onderwijsvernieu
wing.
Me dunkt, het is iets voor een
tekenfilm. Maar dan ook even on
werkelijk als Sneeuwwitje en de ze
ven dwergen. Want het zijn meestal
de ervaren, bestudeerde mensen uit
de praktijk die langzaam tot de ver
nieuwingsideeën komen. En als die
ideeën dan doorgevoerd worden, gaat
men in zijn ijver wat te ver door
slaan naar één kant en daarmee is de
kiem gelegd voor een volgende ver
nieuwingsbeweging in tegengestelde
richting.
Thans wil men op het gebied van
het onderwijs een correctie van be
gin- en eindpunt en ook nog van het
geen daartussen in ligt. De vernieu
wing van thans wil bij het begin van
het onderwijs directer aansluiten bij
het milieu en het leven van de nieu
we scholieren. Daarom wil men niet
meer het kind, dat nooit anders heeft
gedaan dan belangstellend rond kij
ken en spelend de dagen doorrolde,
direct binden aan een kunstmatige
rooster van een uur rekenen, een
uur lezen, enz. Ook wil men 't. kind
niet meer forceren tot gedwongen
belangstelling voor een plaatje met
beesten, die het absoluut niet kent,
Thans wil men uitgaan van de din
gen, die het kind wel kent: het eigen
huis, de straat waarin het woont, de
poes thuis, de winkel op de hoek.
Daarvoor interesseert de kleine zich
wel. En alle vakken, die anders zo
streng gescheiden werden gehouden,
worden nu in verband gebracht met
die vertrouwde gegevens uit de om
geving van het kind.
Op deze manier werd er al jaren
lang gewerkt, maar toch wil men
thans meer doortastend zijn. Vroeger
werd er bv. in de klas gesproken ovei
de parochiekerk. Om half tien stond
er dan op de lesrooster: rekenen! En
prompt werden er sommetjes ge
maakt over 6 ramen links en 6 ra
men rechts is 12 ramen. Maar wel
licht waren de kinderen op dit mo
ment in het geheel niet geïnteresseerd
in het aantal ramen. Volgens de ver
nieuwingsgedachte moet men dan een
gunstiger moment afwachten en even
tueel zelf ongemerkt in die richting
sturen. Het kan dus zijn, dat er in
totaal op een dag maar een kwartier
zou gerekend worden. Vroeger stond
er op de rooster: een vol uur rekenen.
Wat zullen die kinderen dan weinig
leren! Neen, toch niet. Want eerstens
kunnen kinderen vaak in een kwar
tier met volle interesse meer leren
dan in een heel uur zonder belang
stelling. Maar tweedens kan op een
andere dag het kind plotseling gewel
dig plezier krijgen in tellen van ra
men en deuren en dan wordt in één
dag de schade van de vorige dag in
gehaald.
Wel moeten we hierbij in het oog
houden, dat het geenszins de bedoe
ling is, dat dus de hele leerstof dooi
de belangstelling van de kinderen be
paald wordt. Integendeel: de leer
kracht houdt stevig de leiding en
moet tactisch de aandacht richten op
punten, die nodig zijn.
TT/at is dan het nut? Men heeft al
sinds eeuwen ervaren, dat kin
deren boven verwachting goed leren,
als de zaak hufi ter harte gaat. Het
is dus zaak, te zorgen, dat men het
kind minstens de illusie laat, dat het
zich geheel uit vrije wil met de leer
stof bezig houdt. Vrijheid dus, ja,
maar ondanks alle schijn, stevig ge
bonden vrijheid.
Nodig is natuurlijk, dat de onder
wijzer terdege weet, wat hij behan
delen wil en waar en hoe ver hij met
de kinderen wil komen. Na de eer
ste schooljaren maakt dit systeem
plaats voor de lesrooster zoals die al
tijd gebruikt was.
Maar dan nog legt men veel meer
contact tussen de verschillende vak
ken dan tot heden gebruik was. Wan
neer men in de aardrijkskunde Zwit
serland behandelt, wordt er in de
leesles over dat land en de bevol
king gelezen, in de geschiedenisles
bekijkt men de rol van de Zwitsers,
in de tekenles tekent men een berg
landschap, kortom: alle vakken ko
men met elkaar in verband te staan
en de leerling leert begrijpen, dat hi.i
ieder vak ook werkelijk te pas kan
brengen. En nog: hoeveel gemakke
lijker zal het onthouden geschieden,
als er tussen de droge weetjes een
levend verband ontstaat
Mijn schets van één facet van de
vernieuwing is wat lang geworden.
Want eigenlijk wilde ik alleen aan
tonen, dat op deze vernieuwing een
tegengestelde zal volgen. Nu willen
we meer aandacht voor de belang
stelling van het kind en weinig schei
ding tussen de leervakken. Het is dus
wel zeker dat over enige tientallen
jaren naar scherper scheiding ge
streefd zal worden! B
