Volle vrijheid voor nader overleg
Amerika wijst ontmoeting
Truman-Stalin van de hand
Het „vrije*proces tegen
Kard. Mindszenty
Een vrouw ontkwam aan het Sovjet-paradijs
IN 'T KORT
Doel en
middel
BI 0. NODIGT SUKARNO C.S. UIT
Den Haag beschouwt republikeinse
leiders als regeringspersonen
De Rallye te
Wernhout
„Ik bad voor het eerst van mijn leven
tot de Eeuwige God"
EEN FRISSE REDE
De Westerse Drie willen over Duitsland
praten, maar eerst moet Berlijnse
blokkade zijn opgeheven
Distributienieuws
Vierde sinaasappel-bon
Motie Droesen (KVP)
voor kleine zelf
standigen
Kruistocht van gebed
Hongaarse Regering
trof voorbereidingen
Meer dan bar
Uit het leven van Tanya Svetlova
Held*
r°r weer
Belangrijke Publicatie
De radar
op do „Oosterschelde"
a
VIJFDE JAARGANG No. 1296
i*fi»vT N.V. Uitgever» My. Neerlandia.
v-JLfiiint elke werkdag. Bureau: Breda,
Srstraat 16. Tel.: Redactie 8181, Admini-
8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts,
?r v Hootegem, A. E Langenhorst, Mr. Dr.
J J M. Mes, Mr. H. B. B. de Rechter. Hoofd
je teur- J. i H. A. Bruna. Abonnements-
nriis bü vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
oost 4 75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling* 030 Losse nummers 8 cent,
Pmtrek. no 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt
DONDERDAG 3 FEBRUARI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
•TWEE BRIEVEN van de Hoge
Vertfgenwoxrdigers van de Kroon
aa het Bizonder Federaal Overleg
(ÏLF.O.) zijn gisteren te Batavia
bekend gemaakt.
In de eerste deelt Dr. Beel mede,
dat de regering van Indonesië bereid
is de heren Sukarno c.s. in de gele
genheid te stellen In volle vrijheid op
een nader vast te stellen plaats onder
ling van gedachten te wisselen De
regering is eveneens bereid mede te
werken tot het scheppen van een gele
genheid voor een vrije gedachtenwls-
seling tussen de afgevaardigden van
het BEO. en genoemde heren voor
zóver zij door B.FO mochten zijn of
worden uitgenodigd.
Zou het overleg tot zodanige resul
taten leiden, dat op korte termijn kan
worden overgegaan tot de instelling
T\E SOCIALISTISCHE Engelse
graaf Baldwin is gouverneur
van de Britse Kleine Antillen (Le-
ward Islands). Daar heeft hy het
Parlement geopend met een voor'
Engelse begrippen wel heel erg
.frisse" rede. Hij zei o.m., dat ais
hij een kwart had van het geld,
dat met inspectiereizen van amb
tenaren wordt verknoeid, hij zie
kenhuizen zou kunnen bouwen en
een fonds voor werklozen zou kun
nen stichten. Sinds hij gouverneur
was geworden, was er maar één
industrie gevestigd: hü maakte
zijn eigen kaas zelf!
Om al deze woorden is Baldwin
naar Londen ontboden en nu zal
hij wel moeten aftreden, zo meent
men....
rtE MOGELIJKHEDEN om als leek
in de Missie werkzaam te zijn
zullen worden uiteengezet tijdens
twee weekends in de Missieschool te
Ubbergen op 26 en 27 Februari en op
28 en 27 Maart a.s.
MATTHEW FOX, de man van het
veelbesproken Fox-contract met
4? Republiek, Is onverwacht "n reis
gaan maken naar New-Delhi.
UAARLEM verkeert in oorlogstoe
stand: daar kost sinds kort hét
witbrood maar 30 cent. Dit natuurlek
tot schade van de afzet van het z.g.
volksbrood. De concurrentie is nu zo
ver. dat men kan spreken van een
„broodoorlog".
MEGEN AMSTERDAMSE jongens
uit de zesde werden aangehou
den wegens winkeldiefstallen. Hun
buit, bestaande uit schriften, vlak-
gummi en leerboekjes, hadden ze in
de school verborgen!
TAE „WILLEM BARENDSZ" heeft tot
nu toe een traanprodnette, die
bijna tweemaal zo groot ie als in de
zelfde periode van vorig jaar.
TZONING LEOPOLD heeft een dele-
gatie van Belgisdhe verzetsstrij
ders ontvangen. H(j zelde nog eens
met nadrnk trouw te zullen blijven
aan lijn eed, afgelegd op de Grond-
wet.
A LS GEVOLG van de reis van Mi-
nister van Schaik near de West
zal de Regering enkele wyzigingen
aanbrengen In het wetsontwerp In
terim-regering In West-Indië".
TiEVTN heeft in het Lagerhuis mei
kracht het Britse besluit verdedigd
waardoor Nederlandse vliegtuigen op
Manrilins mogen landen.
van een federale interim-regering, zo
zal bet uit de aard der zaak mogelijk
zijn het vraagstuk van de algemene
bewegingsvrijheid van hen, die thans
aan zekere beperkingen zijn onderwor
pen, te bezien in het licht van de als
dan heersende omstandigheden.
In de tweede brief zegt Dr. Beel,
dat de Nederlandse regering de door
het BF.O. benaderde republikeinse
leiders beschouwt als regeringsperso
nen van ene republiek, welker status
en verschijningvorm afhankelijk zal
zijn van de volkswil zulks met Inacht
neming van het beginsel van gelijk
waardige deelstaten bin.ien het raam
vair de Republiek der Verenigde Sta
ten van Indonesië.
Het B.F.O, drukt nu in een brief
aan Sukarno c.s. de hoop uit, dat de
zen zich hiermede kunnen verenigen
teneinde ten spoedigste in overleg te
treden ter bereiking van concrete re
sultaten.
Een bijeenkomst te Menumbing van
de republikeinse leiders om hierover
overleg te plegen kan worden gearran
geerd.
ONGEDULDIGE
COMMISSIE.
rjeze medelingen geven eigenlijk al
antwoord aan de Commissie der
V. N. voor Indonesië, die ongeduldig
begon te worden en aan de Nederland
se delegatie vroeg, hoe het er nu mee
stond.
De commissie bracht in herinnering,
hoe de resolutie van de Veiligheids
raad eist, dat, tenzij partijen met be-
t-'-okkin tot de Federale Interim-Rege
ring voor 15 Februari tot een overeet»
komst zijn gekomen, de commissie hier
over verslag moest uitbrengen aan de
Veiligheidsraad en aanbevelingen
moest indienen voor een oplossing dei
moeilijkheden.
SANCTIES UITGESLOTEN.
^olgens de New York Times moeten
de ministers van Buitenlandse
Zaken der vijf mogendheden in een
geheime bijeenkomst te Londen beslo
ten hebhen, dat ze zich gezamenlijk
zouden verzetten tegen enig voorstel
om in verband met Indonesië tegen
Nederland sancties te nemen, aange
zien Atlantisch Pact en Westerse Unie
daardoor in gevaar zouden worden ge
bracht.
De aanvoer van sinaasappelen van
overzee geschiedt thans in een zo snel
tempo dat een vierde bon aangewe
zen kan worden. Uiterlijk 12 Febr.
moet het publiek de bonnen 614 en
619 algemeen bij een handelaar in
groenten en-of fruit inleveren. Bon
614 algemeen (voorkomende op de A,
B en C-kaarten) geeft recht op 500
gram, bon 619 algemeen (voorkomen
de op de D en E-kaarten) -op 1 kg.
sinaasappelen.
lyrAARSCHALK STALIN heeft mee-
gedeeld, dat hy Truman zou wil
len ontmoeten te Moskou, Jalta,
Odessa of Kaliningrad. Desnoods zou
hy ook wel willen samenkomen, in
Tsjecho-Slowakye of in Polen. Zijn
reeds jaren-oude verlangen naar Was
hington te reizen zeide hy op dok
tersadvies niet te kunnen bevredi
gen: hy mag geen grote lucht- of zee
reizen maken.
Hier stond tegenover, dat het Witte
Huls officieel meedeelde, dat Truman
geen bej.waar had tegen een ontmoe
ting, mits deze in Washington zou
plaats vinden. Inmiddels kwam er
naast het aanbod van Trygve Lie om
Lake Success als plaats van samen
komt aan te wijzeneen aanbod van
de Franse premier Queuille, die Pa
rijs voorstelde.
Maar tenslotte is aan alle bespiege
lingen een einde gekomen door de
resolute verklaring van Dean Ache-
son, de Amerikaanse Minister van
Buitenlandse Zaken, die het aanbod
van Stalin om over een vredespact
met Truman te gaan praten zonder
meer van de hand heeft gewezen.
Zün zienswyze, die naar hy zeide
niet in strijd was met die van pre
sident Truman, uiteenzettend, gaf een
puntsgewys antwoord op de suggestie
van marschalk Stalin t.a.v. een vre
despact, een regeling van het Ber-
lynse geschil en een ontmoeting met
president Truraan. De punten van zijn
antwoord zyn:
L ,,D« regering van de V. S. zon
net geen enkel land welke aangele
genheid ook bespreken van direct be
lang voor andere landen zonder de
rechtstreekse deelneming van die an
dere landen".
2. De V.S. zouden tezamen met de
andere Westeiyke bezettingsmogend-
beden zorgvuldig ieder voorstel over
wegen ter oplossing van 't Berlijnse
vraagstuk in overeenstemming met
hun verplichtingen en hun rechten,
als bezettende mogendheden."
3. Zodra de kwestie Berlijn Is op
gelost en de Sovjet-blokkade opgehe
ven, zijn de drie Westeiyke mogend
heden bereid en gereed een byeen-
komst te houden ter bespreking van
de Duitse en iedere andere kwestie.
Als het verlangen bestaat om deze
vraagstukken op te lossen is er ook
geen moeilijkheid meer".
Alle deelnemers tevreden
TN ONS VERSLAG betreffende de
doortocht der Rallye-rijders bij
Wernhout aan de grens werd gezegd:
„In België ging het niet zo vlot bij de
douane. De Nederlandse douane en
maréchaussée kunnen daar hun Bel
gische collega's nog wei een lesje ge
ven. Nog nooit zagen we in Wernhout
zo'n vlotheid en drukte aan de grens".
Naar we hoorden, is men van de
zijde der Belgische douane enigszins
gepikeerd over deze opmerking. Men
had wel degelijk vlot en vlug gewerkt
Van de zijde der deelnemers is ook
geen enkele klacht gehoord.
We hebben onze berichtgever ge
vraagd, waarop hij zijn opmerking had
gegrond. Het antwoord luidde: De
Belgische douane heeft inderdaad vlot
en vlug gewerkt, maar onze indruk
was, dat men aan Nederlandse zijde
toch meer extra-service bood, waar
door niemand genoopt werd de auto
te verlaten.
wy concluderen van onze kant:
Aangezien niemand der deelnemers
beeft geklaagd, nemen we aan, dat
allen Nederlanders en Belgen
hnn best hebben gedaan dit sportief
evenement zo weinig mcfeeiyk te sto
ren.
TWEEDE KAMER
TAE KAMER praatte gisterenmiddag
weer over verplichte deelname
in een bedrijfspensioenfonds. Resul
taat: ze gaan er later nog maar eens
over praten. Er kwam een motie van
Droesen (KVP),. omdat hij aldus de
belangen wilde verdedigen van de
kleine zelfstandigen met niet-verdie-
nende kinderen.
Hij wil de Regering doen uitnodi
gen de reserveringen ten laste van
het Landbouwegalisatietonds ten be
hoeve van het bedrijfspensioenfonds
in de landbouw geiykelqk te doen
plaats hebben. De beer Schouten (A.
R.), stelt voor de beslissing over deze
moiie nog uit te stellen.
Het amendement de Kort (KVP),
neemt de Minister over, zodat de ver
tegenwoordiging van het bedrijfsleven
zoveel mogeiyk de taak krijgt toege
wezen, welke normaliter door de pu-
bliekrechteiyke bedrijfs-organisatie
behoort te worden waargenomen. Een
tweede amendement de Kort, waarin
wordt vastgelegd, dat bij het nemen
van besluiten de Stichting van de
Landbouw wordt betrokken, neemt
de Minis-er ook over en een derde
amendement van dezelfde wil de Mi
nister eerst naden- bestuderen, zodra
hij de tekst ontvangen heeft.
Nadat nog enkele wetswijzigingen
na korte gedachtenwisseling waren
goedgekeurd, werd de zitting ver
daagd tot Donderdag 13 uur.
❖ooo«oooooooooooooo<x>oo«
Bisschoppelijke oproep
„met bijzondere aandrang'
JTEEL HET BISDOM HAARLEM
l.audt op aansporing van zijn Bis
schop van 2 tot 11 Februari een no
vene tot de Moeder Gods.
Dit jaar heeft de Bisschop „met
bijzondere aandrang" hiertoe opge
roepen: „Heel de wereld verkeert in
grote onrust; de H. Kerk is in vele
landen ten prooi aan allerzwaarste
beproevingen en gruweiyke vervol
ging en een steeds veldwinnend on
geloof bedreigt steeds meer nabij
ook onze eigen katholieke gezin
nen en instellingen".
Deze woorden worden allerdroe
vigst geïllustreerd door het proces
tegen Kardinaal Mindszenty, dat de
zer dagen wordt gevoerd.
Elke Christen wordt hierdoor ge
troffen en gevoelt, dat het gebed
persoonlijk en gemeenschappelijk in
gezin en parochie het krachtigste
middel is om de Kardinaal en alle
vervolgden in de wereld te helpen.
Moge de Katholieke gemeenschap,
dit in deze dagen vooral tot uitdruk
king brengen door een intens Misho-
ren. communiceren en bijwonen van
de avondoefeningen met Rozenkrans
gebed en zeer bijzonder door op Zon
dag 6 Februari in parochiekerk en
huiskamer zoals de Bisschop het
doet in zijn Kathedraal de toewü-
ding aan het Heilig en Onbevlekt
Hart van Maria te vernieuwen.
OOOOOOO0O0OO00OOOOOOOCOO
By de Kon. Hand-Tapijtknoopery „Klnheim" In Beverwijk heeft H. K. H.
Prinses Wilhelmina opdracht gegeven tot het vervaardigen van een tapUt,
dat een oppervlakte van 2x3 vierkante meter krijgt en bestemd is voor
één der particuliere vertrekken van de Prinses. Per vierkante meter moe
ten 80.000 knopen worden gelegd, zodat het tapüt in totaal byna een half
millioen knopen zal bevatten.
JN VERBAND met het proces tegen
Kardinaal Mindszenty, dat vandaag
zal beginnen, heeft de Hongaarse re
gering uitgebreide veiligheidsmaatre
gelen genomen. De regering heeft "n
grote politie-macht in Boedapest sa
mengetrokken. De openbare gebou
wen staan onder bewaking van ge
wapende troepen, onder de controle
van communistische commissarissen
van politie. De gewapende leden van
de Communistische Patty zijn allen
In alarm-toestand.
Gisteren zyn de politie en de rode
troepen begonnen met de „zuivering"
in Boedapest en in andere steden. On
geveer 2000 personen zijn, verdacht
van activiteit tegen de regering, naar
de concentratiekampen in Oostelijk
Hongarije getransporteerd.
Drie „waarnemers" van de patri
arch van Moskou, Alexei, die het pro
ces zullen bywonen, zijn gisteren door
Matyas Rakosi, de vice-eerste minis
ter, ontvangen.
Wy ontvingen eveneens bericht van
de aankomst van Yudin, de hoofdre
dacteur van het blad van de Komin-
form. Talryke journalisten uit de Sov
jet-Unie en uit de satelliet-staten zijn
uitgenodigd.
Wij vernemen uit Boedapest, dat
van nu af politieke zaakgelastigden
van de Sovjet-regering het onderzoek
hebben overgenomen in het proces
tegen Kardinaal Mindszenty. Hiervoor
is een groep van 400 beambten van de
Russische politieke poiitip in Boeda
pest aangekomen. Deze agenten zijn
op verzoek van Rakosi naar Honga
rije gezonden ter versterking van de
Hongaarse politieke politie, daar Ra
kosi van mening was, dat de Hongaar
se politie niet sterk genoeg was voor
de campagne tegen Kardinaal Mind
szenty en de algehele liquidatie van
de katholieke „reactie".
In Hongarije verwacht men thans
het verbod van de katholieke „De
mocratische Volksparty" en de ver
nietiging van hetgeen nog van de ka
tholieke pers is overgebleven.
Het proces zal 's morgens te negen
uur beginnen.-
Tot verdediger van de Kardinaal is
door het Ministerie van Justitie aan
gewezen dr. Kalman Kiczko.
Naar verluidt zullen minstens zes
a zeven andere personen tegelijk met
de Kardinaal terecht staan, onder wie
de privé-secretaris van de Kardinaal,
dr. Andreas Zakar.
Behalve de Kardinaal en zün se
cretaris, zün in deze zaak, nog twaalf
personen gearresteerd, onder wie ver
scheidene functionarissen van de Hon
gaarse Katholieke Actie.
Degenen, die vandaag terecht staan,
worden beschuldigd van spionnage en
samenzwering tegen de Hongaarse Re
publiek voor de restauratie van de
Habsburgse monarchie in Centraal-
Europa na een eventuele derde we
reldoorlog. Voorts worden de Kardi
naal en anderen beschuldigd van
zwarte handel ln buitenlandse valuta.
WANGEDRAG BIJ SAMENWONING
Lloe „gezellig" het soms bij samen-
woningen tóe gaat, zagen we
nooit scherper geïllustreerd dan door
het volgende verhaal, dat cms door U
betrouwbaar persoon verteld werd.
Vorige week werd de politie te Goes
des avonds opgebeld met het verzoek
aan een inwoner mee te delen, dat
diens broer elders in het land in ster
vensgevaar verkeerde. De agent be
loofde dat en wetend dat de familie,
bij wie genoemde inwoner in huis
was, een telefoon had, belde hi] op
en vroeg beleefd aan mevrouw, die de
boodschap aanhoorde of zij die even
door wilde geven.
Niettegenstaande ze sléchts enkele
traptreden van haar medebewoner ver
wijderd was, gaf ze te verstaan, dat
ze daar niets voor voelde.
Toen de agent zijn verbazing over
zulke verregaande onwilligheid uitte,
kwam de verontschuldiging, dat haar
mede-bewoners niet thuis waren.
De agent kon niet eerder van het bu
reau dan 's-avonds na elf uur en is
toen zelf maar naar de rand van de
stad gefietst om de onheilstijding mee
te delen. Daar bleek hem, wat hij
reeds vermoedde, dat „mevrouw" had
staan te liegen toen ze zei: dat de bo
venbewoners niet thuis geweest waren
Als we het over onmensen hebben,
zijn we vaak geneigd om die ver over
de grens te zoken; ze wonen echter
dichterbij ook
Jammer, dat tegen zulke misdragin
gen tegen de menselijkheid, de justi
tie machteloos staat.
pJLS EILERS uit Amsterdam en Jo-
han Goudsbloem uit Zaa..dam mo
gen twee maanden naar Engeland,
omdat ze van de 9 candidaten der
Unesco-prösvraag de besten waren. Ze
zitten allebei in de vijfde gymna
sium.
TJE BRITISH American Tobacco Cy
te Amsterdam heeft „uit veilig
heidsoverwegingen voor de werkwil
ligen" de fabriek gesloten.
TJE BEVOLKING van Asahan ver
zocht op 6 Januari aansluiting by
de negara Snmatera Ti tuur, In af
wachting van de uiteindelijke staat
kundige vorming van Sumatra is deze
aansluiting voorlopig goedgekeurd.
gUROPA komt nog 1.400.000 huizen
tekort. De special# commissie van
de VN voor deze aangelegenheid is
van oordeel, dat alleen massaproduc
tie van ..prefabricated" huizen een op
losing zal brengen.
J)E REGERING VAN ISRAFX heeft
besloten de Joodse eredeelten van
Jerusalem bi) de staat Israël te voe-
gen. Men herinnere zteh. dat de V.N.
indertlid beslisten, dat Jerusalem tot
m ernationale stad zou worden ver
klaard.
tot
Weersver achting, geldig
vanavond:
Weinig bewolking, droog weer,
iwekKe wind. In de vroege och
tend piatiee. doeh op vele plaat-
sen m 't N.-Westen van 't land
lichte vorst en ln de namiddag
T"lilur et, boven het vries
punt.
Vaonaeg: zon onder 17.31 uur.
Maan onder 23.27 uur. Morgen:
*°u op 8.J6 uur >jaan op IQ„- a
TANYA SVETLOVA heet nu Tanya Matthews. Simpele mededeling uit de
registers van de Burgerlijke stand, zo te zien. Daarin schuilt echter een
verbysterende werkelijkheid van jarenlang leven tegen de adembenemende
achtergrond van vuil en smetteloosheid, van verschrikkingen en vreugde, zo
als deze chaotisch dooreen liggen in het Stalin-paradys.
Hoe waar dit alles is voor een charmante vrouw, zün we te weten ge.
komen, omdat Tanya kans zag met haar Engelse echtgenoot Matthews en met
haar baby aan de grijpklauwen van de achterdochtige Sovjet-autoriteiten te
ontsnappen. Eenmaal in Engeland aangekomen, schreef ze een auto-biografie
(Russian wife and Russian Child), waarvan enkele bijzonderheden zo treffend
zqn, dat we niet kunnen nalaten en en ander aan de hand van de Daily
Herald na te vertellen.
DE EERSTE MAAL
PROTESTEERDE ZIJ
fanya was studente. Zp werd drie-
maal „gezuiverd". Iedere drie
maanden, zo vertelt ze zelf, was er op
de universiteit een bijeenkomst,
chistka genaamd, waarbij alle büzon-
derheden van alle studenten werden
onderzocht. Op die bijeenkomsten was
Tanya het zwarte schaap. Wanneer ze,
als een echo van haar steeds eendere
vroegere verklaringen, had gezegd:
„Mpn vader was dokter en mijn
grootvader (Russisch) priester", dan
volgde steeds: „Noteer dat ze cleri-
caal van origine is."
De eerste maal protesteerde zij daar
tegen; lat. "iet 'e dat achterwege, om
dat ze nu voorgoed was opgeschreven
als „van de elr ré" en als „staat
vreemd tegenover onze Ideologie".
Dit soort zaken gaf haar overigens
een zekere training voor latere geval
len. Ze werkte een tijdlang voor Ame
rikanen, die ln de Kaukasus een olie-
aldus verhoord:
raffinaderq exploiteerden. Op een
kwade dag werd ze gearresteerd en
„Grazdanka Svetlova, (Burgeres
Svetlova), hoe kon je in contact ko-
me",.m.et .vreemdelingen en waarom
wordt je in dollars uitbetaald?"
„Ik ontmoette hen toevallig en heb
enkele kaarten voor hen ingevuld.
Dat bracht me overigens maar T dol
lar op."
„En natuuriyk ook „geheim werk".
Je was agent voor hen?"
Ik schrok hevig, keek de man, die
met een pen zat te spelen en me met
staal-kille ogen aanstaarde, aan als
of hij een spook was en kon slechts
stamelen: „Nee, nee.Daarna kreeg
ik de opdracht „om voor mpn land en
volk te werken": ik moest oren en
ogen goed de kost geven en regel
matig rapport uitbrengen^
Aan de spiedende ogen van de Ge
heime Politie kon Tanya voorlopig
slechts ontkomen door het sluiten van
een huweiyk.
VERNEDEREND
E'en ander hoofdstuk uit haar boek
verhaalt ergens van een deftig
hotel, waarin zij vele vrouwen zag in
en uitgaan, die zo chique waren ge
kleed, dat het in de armoedige omge
ving van de stad opviel als een glan
zende maan in een donkere wolken
massa. Zij vroeg ernaar, wie deze
vrouwen waren en hoe het kon, dar
zij er zo goed-gekleed bijliepen. Het
antwoord was voor een vrouw met
zelfrespect vernederend:
„Dit zijn de vrouwen en vriendinnen
van de volkscommissarissen. Zij mo
gen hun kleding en benodigdheden
kopen in speciale gouvernements
winkels."
Zo onthult zij ook, dat in Moskou 'n
speciale klasse is van de kinderen
van wat genoemd wordt „Het konink
lijke Sovjet-gezin". Daartoe behoren
de naaste medewerkers van Stalin.
Hun kinderen worden volkomen
afzijdig gehouden van het nor
male leven, zij worden zeer jong
uitgehuwelijkt en deze huwelijken
blijven steeds binnen de grenzen
van het Koninklijke gezin
Merkwaardig is, dat al deze kinderen
als gemaakt schijnen door één en de
zelfde beeldhouwer: niet alleen hun
gelaatsuitdrukking doch zelfs hun om
vang en hun houding zijn bijna vol
maakt gelijk.
De gehele maatschappij is verder irv
aparte secties verdeeld, waaraan
nauwkeurig de hand wordt gehouden.
N de Koninklijke komt die voor ho
ge overheidsdienaren, daarna d'e voor
artisten en beambten met een bijzon
dere onderscheiding, dan een afdeling
voor de „room" van de Sovjet-maat
schappij en tenslotte die van het in
tellect. Daarin huizen de kinderen
van hen. die hard-werken niet meer
leven" doch slechts „bestaan". De
ouders zijn dodelijk-vermoeide wezens,
permanent overwerkt. Zij oefenen 't
beroep uit van leraar, lagere ambte
naar, dokter of wat dies meer zij en
verdienen nauwelijks voldoende om
meest noodzakelijke te kunnen kopen.
OP DE VLUCHT
Tn 1942 maakte Tanya de verschrik
kingen van de oorlog mee: bom
bardementen en alles, wat daarmee
samengaat. Zij kreeg een oproep om
assistente te worden bij de buitenland
se persmensen in het Metropole-hotel
ln Moskou. Daar leerde zij Matthews
kenr.tn, wiens secretaresse zij werd.
Achttien maanden later was zij, reeds
enige tijd met Ronald Matthews ge
huwd, op weg naar het buitenland.
In Baku werd zij plotseling opgeroe
pen om bij de Geheime Politie te ko
men. Ronald ging met haar mee.
Een officier zei tegen mij: „u mag
niet verder reizen".
„Waarom niet riep ik uit.
„Uw pas is niet in orde", klonk het
lakoniek.
Verder vragen bracht alleen -an het
licht, dat de man helemaal niet kon
zeggen, wat er dan aan de pas niet in
orde was. Hij had slechts 'n telegra
fisch bevel uit Moskou en moest mij
vasthouden tot nader order. Ronald
kreeg een vliegtuig „aangewezen" om
t- vertrekken. Hij weigerde.
HOOG IN DE LUCHT..
Uier zullen we even het woord van
Tanya overnemen. Ze bleef drie
dagen en drie nachten mn naar man
en baby in het hotel. Wat het jonge
gezin daar voor angst heeft gekend,
is nauwelijks te beschrijven. Zij wis
ten maar al te goed, wat in Sovjet-
bÖWS
clericaal van afkomst
Rusland een vrouw wachtte, die aan
de grens werd tegengehouden, wan
neer ze „op weg was om te vluchten
met een spionSlechts zijdel' ngs
kunnen we begrijpen, hoe groot hun
angst is geweest, wanneer we lezerl,
hoe Tanya beschrijft, dat na die 72
bange uren een droge klop op de deur
van de hotelkamer een einde zou ko
men maken aan de ondragelijke span
ning.
Een tolk kwam namens de dienstdoen
de officier zeggen, dat het vliegtuig
nog een poosje werd opgehouden, op-
d„t zij gedrieën nog mee konden De
pas werd vlak voor het instappen te
ruggegeven, er was geen letter in ge
wijzigd. Tanya Svetlova beschrijft:
„Hoog in de lucht ontdekte ik, dat ik
bad, vurig en met zuivere woorden.
Ik bad voor de eerste keer ln mijn le
ven tot de Eeuwige God, tn Wien ik
overeenkomstig mijn opvoeding nim
mer had geleerd te geloven."
(van onze militaire medewerker)
/"ANZE PLICHT als bondgenoot eist
niet slechts, dat wij bij een onver
hoedse aanval krachten en hulporon-
nen, waarover wij beschikken als oij-
drage voor een bondgenootschappelijke
strijd weten te beschermen, maar ook.
dat wij met inspa timing van al onze
krachten en met Inzet van al onze
hulpbronnen, medewerken aan de uit
eindelijke bondgenootschappelijke
zege. Deze eis zouden wij geformuleerd
moeten vinden in doelstelling IV. wel
ke luidt: „het in geval van een gewa
pend conflict, waarin het Koninkrijk
is betrokken, medewerken aan het be
reiken van het bondgenootschappelijke
oorlogsdoel naarmate de personele, fi
nanciële en materiële hulpbronnen dit
ook maar enigszins toelaten, teneinde
aldus voor wat het Koninkrijk betreft,
in de eerste plaats de souvereiniteit en
de integriteit van het rechtsgebied te
waarborgen."
Op het eerste gezicht ondervindt
iemand, die ook maar een beetje „pact-
minded" georiënteerd is. -een zekere
wrevel tegen de egocentrische fo. mu-
lering van het slot der doelstelling.
Men vraagt rich af wat het doel van
deze „doeV'-sielling is. Voor zover uit
de tekst is na te gaan, is het hoofd
doel „in de eerste plaats" de souve
reiniteit en de integriteit van het
rechtsgebied van het Koninkrijk te
waarborgen, en dit moeten wij dan
bewerkstelligen door met alle krach
ten mede te werken aan het bereiken
van het bondgenootschappelijke oor
logsdoel. Ziehier naar onze mening
een verwarring der waarden in optima
forma. Het doel wordt tot middel om
gesmeed, om het middel (misschien
nog in de zoveelste instantie een ne
vendoel) tot doel te maken. Maar bij
nadere beschouwing valt dit alles nog
al mee. De redactie der doelstelling
is inderdaad weinig gelukkig, doch de
toelichting komt ons te hulp en wat
de doelstelling aan wrevelwekkende
bekrompenheid doet vermoeden, logen
straft de toelichting op klare wijze.
Zij zet uiteen, dat het waarborgen van
de souvereiniteit en de integriteit van
het rechtsgebied van het Koninkrijk
een zeer belangrijke factor la in het
totaal der factoren welke de mogelijk
heid van het bereiken van het bond
genootschappelijk oorlogsdoel bepalen.
Deze waarborg is een middel, geen
doel! En zo komen wij toch, waar wij
zijn moeten.
J-|et zou ons te vei* voeren, de gehele
toelichting nader te beschouwen.
Wij bepalen ons tot de voor een bond
genootschappelijke oorlogvoering zeer
belangrijke strategische eis, n.l. het
instandhouden van de verbindingen
ter zee, te land en in de lucht.
„Deze verbindingen zullen", zoals de
toelichting opmerkt, „voor een belang
rijk deel binnen het rechtsgebied van
het Koninkrijk zijn gelegen, terwijl
delen vap dit rechtsgebied in vier we
relddelen belangrijke verbindings
knooppunten zoals havens en reden,
rendez-vousz-plaatsen, luchthavens en
vliegvelden, spoorwegemplacementen
en/of verbindingszones in de ruim
ste zin vormen. Het instandhouden
van de bondgenootschappelijke vei bin
dingen impliceert mitsdien de bevei
liging ter zee, te land en in de lucht
van het rechtsgebied van het Konink
rijk, alsmede van de verbindingen
tussen de delen van het Koninkrijk en
met andere gebieden."
De beveiliging van het rechtsgebied
ls dus middel, geen doel!
Zeer terecht wordt gewezen op de
belangrijke plaats, welke de Neder
landse Koopvaardijvloot inneemt bij
het instandhouden van de bondgenoot
schappelijke verbindingen en dus ook
voor die van het Koninkrijk. De
grootse taak, welke onze Koopvaardij
vloot in Wereldoorlog II volbracht, is
ons allen bekend en de wijze, waarop
zij een niet hoog genoeg te schatten
bijdrage leverde tot de geallieerde
eindoverwinning, is boven alle lof ver
heven. De Koopvaardijvloot hield onze
beste tradities hoog en zal dit zeker
weer doen, wanneer zij tot instand
houding der verbindingen zou moeten
worden ingezet. Onze bijdrage van
enige millioenen ton scheepsruimte zal
dan ook een zeer waardevolle verster
king zijn in de strijd Om de verbin
dingen. Voor de beveiliging van deze
Koopvaardijvloot zal onze krijgsmacht
moeten zorgdragen.
Naast het beveiligen van de bondge
nootschappelijke en eigen verbin
dingen stelt de bondgenootschappelijke
oorlogvoering nog andere eisen aan
onze strijdkrachten. Zoals gezegd zul
len wij deze niet nader beschouwen
doch slechts noemen. In andere arti
kelen, buiten deze reeks, zetten wij
reeds onze mening omtrent enige
dezer eisen uiteen.
(Vervolg op pag. 2).
WflJ informeerden bij de directeur
van de Prov. Stoombootdiensten
naar de bevind'ngen met de nieuwe
radarinstallatie aan boord van de
„Ooster Schelde", die de dienst Zie-
rikzeeKatseveer onde: houdt.
De heer de Jonge zei, dat het nog Iets
te vroeg is om een eind-oordeel uit te
spreken, maar wel kon gepubl'ceerd
worden dat de eerste resultaten de
verwachtingen verre te boven zijn ge
gaan, zodat men het volle vertrouwen
heeft een gelukkige greep te hebben
gedaan.