Een rood spinncwcb spant zich over Eca-geld aan via het Rijk Indonesië Te veel: „Dat weet ik met irming IN 'T KORT Hongaars Episcopaal breekt bespreking met Regering al IDIJK Een corps van buitenlandse beroeps- de wereld soldaten, avonturiers en misdadigers Scandinavië en het Atlantisch Pact Felle brand in Amsterdam Rauter in cassatie ter dood veroor deeld Twee doel stellingen 311 G1ESEN jj.M SCHUIT Itkoek ioe mee" pHjsvraaq ider STALINS VREEMDELINGENLEGIOEN I Het centrum is Praag DE VIJF AUTO'S Schulte was niet je dat! ooooooooooocoooooooooooa Nieuwe bomen Kardinaal Mindszenty DE RAMP BIJ PRESTWICK Er was niet één reservelamp DE NEDERLANDER v. d. Vloet Later zachter Gaat Bevin aftreden? Kardinaal van Roey 75 jaar Wil Nederland de Antwerpse haven „overheersen"? He; comité voor Belgisch-Nederlands- Luxemburgse samenwerking heeft in Den Haag een nota ingediend, waarin vele grieven tot uiting komen inzake beweerde infiltratie van Neder landse reders in de havens van Ant werpen. De meeste moeilijkheden ko men voort, zo wordt in de nota be toogd, uit de houding van de Neder landse Rijksbureaux. Belangrijke Publicatien B b I a d De Stem sal. Verschijnt 88l*o Is vervoeren zeer voor- ïn )E Tel. 29 875-o CARDON a.s. f ar dit adres. bk. |e Markt GOES I TELEF. 3150. EK Jijen* stuk 27 ct. )ENTEN voedzaam: In 23ct |N Pi iée nsoep. tier- bilk 35 ct MOES Jtakelijk des* |rote 83 et i WALITEIT [ilk 1 1 1 ct DAG 13 22 IAN. iiitaiiail DEP STEEJN wel voor!) en nde muren wor- en, weer gemene roed om onze ■iing te beletten VIJFDE JAARGANG No. 1278 Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia. Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda, Reigerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts, c. J. v. Hootegem, A. E. Langenhorst. Mr. Dr. A^ J. J-Mes' Mr- H' B de Rechter. Hoofd redacteur: J. J H. A. Bruna. Abonnements prijs hij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal, per post 4.75, per week (uitsluitend bij niet- postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland DONDERDAG 13 JANUARI 1949 Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25 per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60 per m/m). Voor advertenties van plaatselijke aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse editie 0.10 per m/m. (Ingezonden Mede delingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt verwezen naar de desbetreffende rubriek. Inzendingen op advertenties, welke de uit gevers om redenen te jiunner beoordeling niet verlangen af te geven, worden vernietigd. Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 «vw, Bureau voor Zeeuws-Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bjjbureaux: OOSTBURG. Nieuwstraat 22. Telefoon 35: TERNEUZEN, Axeisestraat 166. Telefoon 2347) (Van onze Parijse correspondent) pRAAG, V ZATISI. Het gebouw is grauw en vuil. Ziet er uit als een dood- gewone huurkazerne, zoals er twaalf in een dozijn gaan. Er zouden kleine ambtenaren of voorwerkers kunnen wonen. Was het maar waar. Hier zetelt Kameraad Imrich, een der geheime leiders van het Rode Vreemdelingen - legioen, Stalins machtigste wapen. Kameraad Imrich is slechts moeilijk te bereiken. TVagelijks zegt zijn secretaresse hon- derd maal: „Het spijt me, ik kan u niet verbinden, want kameraad Im rich is op reis." Imrich is een groot man. Hij beschikt over zijn eigen particulier vliegtuig, een der nieuwste, twee-motorige Fiattoestellen, dat hij zelf bestuurt. Maar hij start niet van af het Praagse vliegveld Ruzyne. Nee. Dat zou te gevaarlijk zijn. Aan potte- kijkers heeft Imrich het land. Even als meerdere leiders van het rode vreemdelingenlegioen start hij vanaf een geheim vli< eld, dat „ergens" in een militair ka.npement ligt. Heer Imrich reist op een dienstpas, waarop als beroep staat aangegeven: Ambte naar van het ministerie van land bouw. Hij interesseert zich natuur lijk sterk voor de landbouw-econo- mische vraagstukken. Daarom moet hij dikwijls naar Parijs, Rome, Cairo, Tanger, enz. Slechts zelden gaat hij naar Londen en Zuerich. Nimmer heeft bij een indrukwekkende bagage bij zich en zijn papieren en deviezen zijn steeds in orde. Hij is een van de vele leiders van het Russische Vreemde lingenlegioen, een sterke militaire or ganisatie, die rechtstreeks door het Kremlin wordt gedirigeerd. Zijn voor- ÜEN VERMAKELIJK voorval heeft zich met Nieuwjaar af gespeeld bij de grote leiders der Roemeense communistische arbei derspartij. Men vertelt, dat de geheime ver zetsorganisaties der studenten de volgende grap hebben uitgehaald Zij hebben aan Anna Pauker, Groza en andere communistische grootheden een kaart gezonden, waarop zij in tekeningen het lot der communisten hebben uitge beeld. met het volgende onder schrift: „De vijf auto's" der commu nisten: „Autobiografie, automobiel, auto- critiek, autocellulair en autotop- sie (Levensbeschrijving: auto; zeUcntiek; eenzame opsluiting; lijkschouwing). Deze scherts heeft evenwel ge leid tot de arrestatie van talrijke universiteitsstudenten. JN AUCKLAND (Nw.-Zeeland) heeft men een haaientand van een hal ve inch opgegraven, afkomstig van een reuzenhaai. die naar schatting 50.000.000 jaar geleden zou hebben ge leefd. QORLOGSSCHADE, door Engelsen naamste taak is: infiltratie van man schappen en wapenen in nog niet door de rode dictatuur bezette landen. Toen we opstanden kregen in Co lumbia, Italië, Griekenland, toen we van nabij de sabotage-actie in Frank rijk konden aanschouwen, die ook meer leek op een regionale revolutie dan op een staking, toen Praag zon der slag of stoot in handen van Mos kou viel, toen koning Michael van Roemenië gedwongen werd af te tre den, toen er ongeregeldheden uitbra ken in enkele andere Zuid-Ameri kaanse republieken, de rode legers in China oprukten, Birma semi-commu- nistisch werd, Malakka een opstand kreeg, die al tonnen bloed heeft ge kost, de „nationalisten" in Indo-Chi na de Fransen vermoordden, Madioen op Java werd ingenomen door com munistische „Indonesiërs", hebben we keer op keer versteld gestaan van de stiptheid, waarmee de organisatie üep. Iedere opstand liep af ais een opge draaide wekker. Hoe machtig Moskou is, hoe handig de Kominform een en ander ook kan aanpakken (ieder in zijn vak, nietwaar?) toch zou de grote regelmaat van de acties, de perfecte organisatie, het voorhanden hebben van wapenen enblanke instruc teurs onmogelijk zijn, indien Stalin naast de Kominform niet beschikte over het rode vreemdelingenlegioen. 23 NATIONALITEITEN T aten we nu eens gaan naar het Oos- telijk deel van Slowakije. Daar Iigt het kleine stadje Presov, dat noch bijzonder mooi, noch economisch be langrijk is. Achttien kilometer er van verwijderd strekt zich het opleidings- i kamp XV12-I95.0b. uit. De bevolking 1 van het stadje weet, dat er een mili tair kamp ligt, doch het merendeel der eenvoudige zielen gelooft te doen te hebben met een normale school voor Tsjechische onderofficieren. Inder daad is er ook niets wat dit barakken- dorpje onderscheidt van de oefenings kampen der Tsjechische weermacht. Maar hier, verborgen door de ano nimiteit van een ontvolkte omgeving, ontvangen meer dan 350 toekomstige legionaires hun opleiding. Grotendeels komen zij uit de Slavische landen, zo als Tsjecho-Slowakije, Polen Honga rije, Roemenië, Bulgarije, doch er zijn ook vertegenwoordigers van andere landen: Spanje, Italië, Frankrijk, Duitsland, Korea, Arabië. In totaal zijn hier minstens 23 nationaliteiten verenigd, Er bevinden zich ook enkele meisjes onder de toekomstige leden van het vreemdelingenlegioen. Het dagprogramma is zwaar en vooral de sporttraining is buitenge woon zorgvuldig. Men staat om zes uur op. Vier uren worden besteed aan sport en vier uren aan militaire oefe ningen. Met grote zorgvuldigheid wordt men onderwezen in 't gebruik van velerlei soorten wapenen van uitziet als 's werelds bokskampioen, stamt uit Galicië, en was aanvankelijk bestemd kleermaker te worden. Op 16-jarige leeftijd verloor hij zijn ouders, bezocht zonder geld of papie ren de halve wereld en kwam tenslotte met de communisten in contact. Hij vocht in de Spaanse burgeroorlog en trad als zodanig reeds op de voor grond. Zijn nationaliteit is niet be kend, doch hij spreekt even vloeiend Frans, Engels, Spaans als Italiaans en Russisch. Er zijn redenen om aan te nemen, dat hij gecamoufleerd als ma- quis in Frankrijk, tijdens de jongste oorlog, een rol heeft gespeeld. Hij noemt zich Vladislav, doch er is geen twijfel aan of dit is minstens zijn twintigste naam. Vrouw, kinderen, ouders? Hij weet het niet meer. Ook zijn vaderland heeft hij vergeten of. geruild tegen 'n groter. Hij is een fa naticus, die geen compromis kent en het zijn pupillen niet gemakkelijk maakt. ZE IS ALLESBEHALVE MOOI TAe instructrice voor de wapenhandel noemt zich Dragica. Ze zal onge veer 40 jaar oud zijn. Ze is allesbe halve mooi. doch haar vak verstaat ze uitstekend. Ze is meester op alle automatische wapenen en heeft een verbluffende technische kennis. Haar moeder was een Spaanse en haar va der Joego-SIaviër Ze gaat er trots op 27 gevangenissen van binnen te heb ben gezien. In het huidige India vocht zij tegen de Engelsen met de revolver in de vuist. Hetzelfde geschiedde in China. Tijdens de oorlog streed zij onder Tito. Samen met andere instructeurs lei den zij hun volgelingen op voor de revolutie in alle werelddelen. Ja, in derdaad deze bandieten hebben een grote taak. Misschien zijn ze morgen al over de vijf werelddelen verspreid om de communisten elders de moord wapenen in de handen te duwen, hun te leren hoe zij doden moeten. in Nederland geleden, wordt ge- vrijwel allerlei makelij. Immers, ook I(jk gesteld met door Nederlanders i op hun toekorostige operatieplaatsen geleden schade moeten zij meester zijn over de tech niek van wapenen van vreemde oor- XJET RODE KRUIS doet een drin-i ?r0n!' duie niet ?Uee,n ^unnen gebrui- f gend beroep op ieder die kan mee! behoeve van Indonesië Wcl k ten De discipline .n de Duitse weer- Denoeve van indonesie. macht was slechts kinderspel by de tucht in deze opleidingskampen. Tij- GISTERENAVOND heeft in Pa- rijs de als zeldzaam gekwali ficeerde achtervolgingsrace (over een afstand van 5 km.) plaats ge had tussen Gerrit Schulte en de Italiaan Fausto Coppi, waaruit laatstgenoemde als overtuigend winnaar te voorschijn is gekomen. Coppi's tijd was 6 min. 22.8 sec. die van onze landgenoot 6 min. 29.8 sec. Een zeldzaam slechte tijd waarover op pag. 3 meer te le zen valt. yOOR HET TIJDVAK van 16 Januari t.m. 29 Januari 1949, geeft elk der volgende bonnen, recht op het kopen van: BONNEN VOOB VLEES: 561, 563 vlees: 100 gr. vlees, 562 vlees: 300 gr. vlees. ALLE BONKAARTEN. 567 algemeen: 250 gr. boter of margarine of vet. BONKAARTEN KA, KB, KC 901: 571 algemeen: 250 gr, boter of margarine of vet. 572 algemeen: 200 gr. kaas of 250 gr. korstloze kaas. B 585, C 587 500 gr. boter of mar garine of vet BONKAARTEN KD, KE 901: 577 algemeen: 125 gr. boter of mar garine of vet. 578 algemeen: 100 gr. kaas of 125 gr. korstloze kaas. TABAK EN DIVERSENKAARTEN ENZ. QA, QC 901: 21, 22 Tabak, 24 Diversen: 2 rant soenen sigaretten of kerftabak. BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD, ZE, MD, MF, MH 902 (bijz. arbeid a.s. moeders en zieken): Geldig zijn de bonnen van de strook C. Deze bonnen zijn 14 da gen geldig. Bovenstaande bonnen kunnen reeds op Vrijdag 14 Januari a.s. worden gebruikt. De niet-aangewezen bonnen van strook 2 kunnen worden vernie tigd. ÖOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC LIET HONGAARSE Episcopaat heeft bekend gemaakt, dat het de na de arrestatie van Kardinaal Mindszenty aangevangen besprekingen met de Re gering niet kan voortzetten. Zoals men weet werd op verzoek van premier Ist- van Dobi op 4 Januari Li. een begin gemaakt met deze besprekingen, de tweede bijeenkomst werd echter onver wacht en zonder opgave van redenen afgelast. De aartsbisschoppelijke curie te Bu- daoest heeft de tegen de Kardinaal uitgebrachte beschuldigingen officieel rechtgi' et in een nota, aldus meldt het AFP. De inhoud van deze nota zou volgens dit Franse Persbureau zijn: 1. Dat de Kardinaal herhaaldelijk met de leden van het Episcopaat de invoering ener democratie heeft ge wenst, zoals deze door Z.H Paus Pius XII in zijn Kerstboodschap van 1944 is geschetst; 2. Dat noch de Kardinaal noch het Episcopaat zich ooit omtrent de economische nationalisaties hebben uitgesproken; 3. Dat het Episcopaat niet gekant is tegen de agrarische hervoiming en dat het in Mei 1945 degenen heeft gezegend, die geprofi teerd hadden van de toewijïing van gronden, zelfs indien het, in sommige gevallen, de wijze waarop deze toewij zingen hebben plaatsgehad, afkeurde; 4. Dat het Episcopaat met vreugde de artikelen der wet van 1946 heeft be groet, waarbij de natuurlijke rechten van de burgers worden gewaarborgd. 5. Dat de «*•»—-- s in de democratie even goede burgers zijn, als ,u.„s uukui.- j-a. ,a lo de monarchie het geval was. De nota voegt er volgens het AFP aan toe, dat de Kardinaal in Decem ber 1945 en in Februari 1948, op ver zoek van de regering persoonlijk on derhandelde over de hervatting der betrekkingen met de Heilige Stoel en zodoende het bewijs leverde, dat de Kerk de vrede wil. De Regering dankte hem toen voor de resultaten, die door zijn bemiddeling waren verkregen, en, zo de Nuntius niet naar Boedapest kon terugkeren, zo besluit de nota, mag zulks aan de prelaat noch de Kerk worden geweten. aan Viroi DE TOELICHTING op het wetsontwerp „Machtiging tot het verstrekken door het Rijk van geld leningen aan Indonesië" ontlenen we het volgende: Op 2 Juli 1948 werd tussen de re geringen van de V. S. en van het Ko ninkrijk der Nederlanden een over eenkomst tot economische samenwer king gesloten. Krachtens deze over eenkomst neemt de regering van de V. S. op zich aan het Koninkrijk der Nederlanden hulp te verlenen door beschikbaarstelling van goederen, diensten en andere bijstand. Gedurende de periode, lopende van 3 April 1948-30 Juni 1949, hoopt de Nederlandse regerifc*, hoewel daar omtrent door de Amerikaanse rege ring geen enkele bin /ode toezegging is gedaan, goederen, diensten en an dere bijstand tot een waarde van ca. 496 millioen dollar te ontvangen, waar van een deel ter waarde van ca. 84 JJINNENKORT feit Frankrijk een millioen analfabeten. Hier spreekt de tot nu toe in dat land gevoerde schoolpolitiek een hartig woordje mee £)E AMSTERDAMSE HAVEN maakt weer eens een staking mee: de ploegen, waarin gewerkt moest wor den, waren te klein. Er staken tot nu toe 185 man. pERON, de president van Argentinië wil een wet invoeren, waarbij van vreemdeiingen wordt geëist, dat ze binnen twee jaar de Argentijnse nationaliteit zullen aannemen. pil EERSTE KAMER nam gisteren, z.h.st. enkele wetten aan, o.a. de Kinderbijslagregeling en de naturali satie van 194 personen. 'J'RUMAN VERDIENDE te weinig: •7- non00fg,^steld wordt zijn salaris van 75.000 dollar 100 pet. te verhogen en hem een toelage van 50.000 dollar voor representatiekosten toe te kennen werd door een Amerikaans mili tair gerechtshof in Duitsland wegens moord en andere misdrijven ter dood veoordeeld. JN JOEGOSLAVIË zouden volgens een Italiaans blad ernstige onlus ten zijn uitgebroken, voornamelijk in Herzegowina. In de bergen wordt ver woed gevochten. jgEN VLIEGTUIG van de Luchtbrug is neergestort bij Frankfort. De bemanning van drie personen kwam om het leven. Het was een Ameri kaanse skymaster. schiphol worden vandaag twee vliegtuigen uit Batavia met pasagiers en post aan boord verwacht e gevlogen route is onbekend. Weersverwachting, geldig tot vanavond: Koude ochtend met weinig be wolking. Later toenemende bewol king en geleidelijke stijging van temperatuur. Overwegend droog weer. Zwakke tot matige wind uit Westelijke richtingen. Vandaag: zon onder 16.54 uur. Maan op 14.45 uur. Morgen: zon op 8.43 uur. Maan onder 9.03 uur. dens de opleiding wórdt nimmer ver lof gegeven. Indien de poorten van het kamp zich achter de nieuw aan- gekomenen sluiten, komen ze er niet meer uit. voor hun opleiding is vol tooid en deze duurt twaalf maanden. De afgestudeerden dwalen dan uit over de wereld, doch de een weet de bestemming van de andere nimmer. Ze vertrekken met verzegelde orders. Deen vinger breed mag men tijdens de opleiding van de reglementen afwij ken zonder zich bloot te stellen aan zware straffen. Hora Stanislaus, die de vrijheid verkoos, nadat hij enkele weken in het hierboven genoemde kamp had doorgebracht, vertelde, dat op roken tijdens de verboden uren 'n straf stond van.. 13 weken cel. Ieder contact met de burgerbevolking is met alleen verboden, doch ook onmo gelijk gemaakt. De toekomstige legio nairs kennen elkaar slechts bij hun schuilnaam. COMMANDANT-KLEERMAKER TAE 18-JARIGE SIMPSON, die ver- antwoordelijk was voor het op nemen van de dichtheid van het wol kendek op het vliegveld Prestwick, heeft in de persoon van de heer Jes- sop een chef, die eerlijk tracht de jongeman de hand boven het hoofd te houden bij de verhoren inzake de „Nijmegen". Zo verklaarde hij giste ren, dat hij op de noodlottige dag tus sen elf uur en half twaalf in de avond zelf nog buiten was geweest en niets TAe commandant van het kamp, een reus van ongeveer 37 jaar, die er de K.L.M? aan de heer Jessop vroeg, hoe tussen deze twee het verschil wel was, wanneer een jonge man van 18 jaar op een maanloze avond in het donker de waarnemer was. Toen Jessop daar ook niet uit kon komen, ging men over naar het hoofd stuk „Lampen". Ook dit was een pe nibel onderwerp. Vast kwam te staan dat de kapotte lamp van het zoeklicht (dienend om het wolkendek te pei- len) die avond niet kon worden ver had bespeurd van een verandering vang-en: reden onbekend. Wel werd ten ongunste in de bewolking Maar bj 24 uur„ het interna_ alles bijeen wist hij met veel, zei al- thans niet veel te weten en verwees t,onale vliegveld Prestwick zo maar tenslotte de hele verantwoordelijk heid naar de 18-jarige Simpson! Wel verklaarde hij, dat de waarnemingen van Simpson op de bewuste avond (ze werden overigens door niemand gecontroleerd!) niet konden worden gecritiseerd. Cameron van de K.L.M. merkte op dat Jessop om 23.15 het toestel had gezien (terwijl er naar schatting een halve mijl zicht was) en dat vast stond, dat de „Nijmegen" om pre cies een minuut later 20 mijl verder was. Waarop Jessop zei, dat hij de tijd slechts ruw had geschatOp de vraag, of de piloot wist, dat de mededeling aangaande het wolken dek een schatting en geen meting was, antwoordde hij: „Dat weet ik niet". Daarna werd er getwist over het verschil tussen „zuivere gissing" en schatting", waarop Cameron namens De Nederlandse schaatsenrijders Langendjjk, v. d. Voort en Huiskes zijn zich op de banen van de Zwitserse wintersportplaats Davos aan het voor bereiden voor de Europese kampioenschappen hardrijden. Van voren naar achteren: Jan Langendjjk, Willem van der Voort en Anton Huiskes. een reserve-lamp gevonden. De heer Boyden, meteoroloog ver telde. dat Parmentier op Prestwick slechts eenmaal, nl. op 22 Maart 1948 met behulp van aanwijzingen van het grondpersoneel had behoeven te lan den. Hij onthulde ook, dat de andere dag met spoed een lamp voor het zoeklicht uit Londen was gehaald. Over de gevolgen van de foutief op gegeven windsnelheid wilde hij zich niet uitlaten, daar hij niet wist, wel ke methode van berekening de piloot had gebruikt. HET FATALE WEERBERICHT. ONITSELAAR, hoofd van het vlieg- bedrijf van de K.L.M., zeide: Het weerbericht van Prestwick had 20 October voor 23 uur een wolken dek opgegeven op een hoogte van 700 voet. Om 23.30 werd een hoogte van 300 voet opgegeven. Cameron vroeg Snitselaar of dit naar zjjn mening een aanzienlijke verandering was, het heersende weer in acht genomen. Ant woord: Ja. Cameron vroeg daarop of het weer bericht van 23.30 volgens de beper kingen van de K.L.M. niet aanleiding gaf met een zichtlanding op landings baan 26 te dalen. Het antwoord was bevestigend. Indien het weerbericht van 23.30 voor de piloot had gelegen, zou Par mentier dan geseind hebben ground control te aanvaarden van landings baan 32 en een zichtlanding gemaakt hebben op baan 26 indien hjj de lan dingsbaan voorbijgeschoven was? Ant. woord: Hjj zou nooit een zichtlanding hebben gemaakt. Volgens Snitselaar verwachtte een vlieger bij een nachtlanding inlich tingen over zicht en wolkendek. Indien het weerbericht van 23.30 om 23.16 in handen was geweest van Parmentier had deze nooit een po ging gedaan op baan 26 te landen. Op een desbetreffende vraag van Cameron verklaarde Snitselaar, dat Parmentier zich nooit in een richting bevonden zou hebben, die hem naar het ongeluk leidde, indien hjj een juist weerbericht had gehad. Het was vol gens zijn mening mogelijk de oorzaak van de ramp te herleiden tot 't wegla ten van verhelderende en belangrijke inlichtingen omtrent het weer. millioen dollar voor Indonesië zou zijn te bestemmen. De aan Indonesië in het kader van het E.R.P. te verlenen steun zal dus worden verstrekt via het rjjk, dat aansprakelijk is voor de nakoming van de voorwaarden, waar onder deze steun wordt verleend. Bovendien zijn er met een buiten de E.C.A. staande instelling reeds ge ruime tijd onderhandelingen gaande over het afsluiten van een geldlening van 25 millioen dollars, welke zal die nen de productie van copra en palm- vetten te stimuleren. Deze lening, (rente 3 procent) zal twee jaar lopen en binnen 90 dagen na die termijn geheel moeten zijn afgelost. JfEN ONGEWOON langdurige zit- ting van het Britse Kabinet op Woensdag heeft voedsel gegeven aan geruchten over de mogelijkheid van een regeringscrisis naar aanleiding van de Palestijnse kwestie. Volgens een persbericht zon de mi nister van Financiën, sir Stafford Cripps, de leiding genomen hebben van een „opstand" tegen de politiek van Ernest Bevin inzake het Midden- Oosten. Volgens eveneens onbevestigde ge ruchten zou Bevin op het punt staan af te treden. Men verwacht dat Bevin Dinsdag aanstaande voor het parlement een verklaring over Palestina zal afleg gen. De plaatsvervangende leider van de conservatieven, Anthony Eden, criti- seerde het optreden ten opzichte van de gebeurtenissen in het Midden- Oosten als voortvloeiend uit „verwar de doelstellingen" en „slecht overwo gen". Uit Lake Success wordt gemeld, dat Trygve Lie, de secretaris-generaal van de V. N., verklaard heeft zijn „goe de diensten" aangeboden te hebben bij uitwisseling van brieven over het Brits-Israëlisch geschil. De eerste bijeenkomst van de ver zoeningscommissie voor Palestina zou 17 Januari te Genève gehouden wor den. Zweden wenst „neutraal" te blijven J^OORWEGEN is bereid zich aan te sluiten bij het Atlantische bond genootschapsverdrag. De Denen aar zelen zich te verbinden, terwij] de Zweden heeft nu zijn ambassadeurs ditionele neutraliteit" te handhaven n zich buiten alle internationale bond genootschappen te houden. Zweden heeft zijn zijn ambassadeurs bij „de Grote Vier" met spoed naar huis geroepen om te trachten een compromis-formule te vinden, waar door bot mogelijk zou worden, dat Denemarken en Noorwegen door aan sluiting tij het Westen hun veiligheid zouden kunnen waarborgen, zonder daarin echter Zweden al te zeer te binden. Op 22 Januari a.s. komen de drie premi-rs van de Scandinavische lan den te Kopenhagen bijeen en men verwachi, dat daar dan wat men noemt „spijkers met koppen" zullen worden geslagen yANDAAG wordt Z.E. Kardinaal van Roey, Aartsbisschop van Me- chelen en Primaat van België 75 jaar. Hij werd geboren te Vorsselaar in de Vlaamse Kempen. Zijn Pontificaat ving in 1926 aan, nadat hij vooraf bij na 20 jaar zijn Voorganger als Vica ris-Generaal terzijde had gestaan. Zijn bijzondere zorg is steeds uitgegaan naar de priesters: voor de studenten bouwde hij een nieuw modern Semi narie, voor de oude en zieke priesters richtte hij rustoorden op. Ook het be houd en de uitbreiding van het ka- Twee kinderen omgekomen, drie gezinnen dakloos JLtevrouw Vischjager, Singel 311 in Amsterdam, ging gistermorgen even op bezoek bij een zieke buur vrouw op de benedenverdieping in hetzelfde huis. Zij nam de baoy van een half jaar mee en liet de kinderen Meijer en Anton, 3Vi en 2V2 laar oud, op de eerste etage achter. Misschien stond op die eerste etage de kachel roodgloeiend of lag er een doosje voor kinderhanden zo begerens waardige lucifers voor het grijpen hoe dit ook zij,plotseling werd Me vrouw Vischjager gealarmeerd door het geroep van voorbijgangers: Brand! Zij liet de baby achter en rende naar boven, waar reeds drie stratenmakers, die op de Singel aan het werk waren, probeerden te redden wat er te redden vieL En dat was, helaas bitter weinig. Het vuur greep zo snel rond zich heen, dat geen der redders tot de ach terkamer kon doordringen, waar de kinderen aan het spelen waren. Enkele uren later kon de brandweer de totaal verkoolde lijkjes van de slachtoffers bergen. Mevrouw Berghuis, die de derde éta ge bewoont, kwam er beter af. Zij zag op het laatste nippertje, toen ze eigen lijk al besloten had uit het raam te springen, kans te ontkomen via een naastaangelegen huis en kon zich zo het leven redden. De zieke buurvrouw van de benedenverdieping kon men tij dig naar buiten dragen. Door deze brand werden drie gezinnen dakloos en verloren twee kinderen het leven, ondanks de buitengewoon jnoea:g« reddingspogingen van de .Amsterdam- se brandweerlieden, van 'wie er ver scheidene min of meer ernstige brand wonden opliepen. D Hij zal geen gratie vragen e Bijz. Raad van Cassatie heeft gisteren het cassatieberoep van ex-commissaris-generaal Albin Rauter, die door het Bijz. Gerechtshof te Den Haag tot de doodstraf was veroordeeld, verworpen. In de sententie worden hem zwaar aangerekend: de Jodenvervolging, maatregelen ten aanzien van de z.g. Arbeidsinzet, deportatie van studenten, aandeel nemen in het doen plegen van sluipmoorden op onschuldige personen, de systematische beroving van de Ne derlandse bevolking van huisraad, be vel tot inlevering van radio's en het opleggen van collectieve geldboeten Uiterlijk onbewogen hoorde Rauter staande het voorlezen van de 64 pa gina's tellende sententie aan. Na een uur kreeg hij echter verlof te gaan zitten. Toen gesproken werd over het Duitse schrikbewind en de verantwoor ding welke Rauter daarvoor droeg, werd het ?eer stil in de volle rechts zaal. Na de voorlezing, die anderhalf uur in beslag nam, verliet de ex-com missaris kaajsrecht de zaal. De verdediger, mr, K. van Rijcke- vorssel, deelde mee, dat Rauter geen gratie zal aanvragen. Ook diens vrouw zal dat niet doen. Protestnota naar Den Haag? De door de Nederlanders nagestreef de toestanden zouden het voor de Bel gische scheepsmakelaars onmogelijk maken in hun eigen haven ook maar een franc te verdienen, omdat alle schepen der Nederlandse reders aan Nederlandse verenigingen in con signatie worden gegeven. Er is zelfs niet lang geleden een firma in Antwerpen opgericht, waarvan een Ne- de: lands ambtenaar directeur is, ter wijl het personeel niet een Belg telt. COMMISSARIS KOMT OP BEZOEK De Commissaris der Koningin in Zeeland bezoek op Maandag 17 Janu- tholieke onderwijs had immer zijn war- ari de gemeerter 's Hc„r Abtskerke. me belangstelling. Baarland, Oudelande en Driewegen. (Van onze militaire medewerker), ALVORENS de vijf doelstellingen van de Rijksstrijdkrachten nader te bezien, zij vooraf gezegd, dat de toelichting, welke het Centrum bij deze doelstellingen verschaft, op merkt, dat de volgorde, waarin zij zijn vermeld geen verband houdt met hun belangrijkheid. Het wil ons wèl voorkemen. dat deze volgorde niet willekeurig werd gekozen. Immers de eerste doelstelling plaatst het Ko ninkrijk voor zijn verplichting om met zijn strijdkrachten de belangen van anderen nl. de medeleden van de UNO te helpen dienen, terwijl de vol gende doelstellingen zich veel meer richten op het eigen belang van het Koninkrijk, waarbij dit belang kan voorschrijven buiten een gewapend conflict te blijven (doelstelling n). óf eist, wanneer wij in een gewapend conflict zijn betrokken, onze souve- reiniteit en integriteit te waarborgen (doelstelling III en IV) of ons dwingt binnen het Koninkrijk orde en rust te handhaven óf zo nodig te herstellen (doelstelling V). Onze beschouwing over doelstel ling I, welke luidt: „Het nakomen van de verplichtin gen tot het vestigen en handhaven van de internationale vrede en vei ligheid, welke voortvloeien uit het lidmaatschap van de Verenigde Na ties, in het bijzonder het ter beschik king van de Veiligheidsraad stellen van gewapende strijdkrachten, zodra de in het Handvest voorziene bijzon dere overeenkomst of overeenkomsten tot stand zullen zijn gekomen!" kan kort zijn. Wij weten immers reeds, dat de Ver enigde Naties de militaire verplich tingen voor de leden tot het hand haven van de internationale vrede en veiligheid nog steeds niet in concreto hebben vastgesteld. Wij herhalen dus, wat we reeds in vorige artikelen vaststelden, dat deze doelstelling niet van primair belang is. Aard en omvang der verplichtingen kennen wij niet en zoals het Cen trum een tikje malicieus maar wei re- eel opmerkt het is evenmin te voor zien, dat zij in de toekomst zullen worden vastgesteld. Wanneer we nu de toelichting ver der op de voet volgen, raken wij even verdwaald in een vermoedelijke ver wisseling van termen en begrippen. Wij vermoeden nl. dat hier „doelstel ling I" wordt getransformeerd in „dit deel van de doelstelling" en de an dere vier doelstellingen heten nu: ..de andere delen van de doelstel ling". Uit deze transformatie ontstaat dan ook de volgende min of meer (on)begrijpelijke zin: „dit deel van de doelstelling (kan) slechts gelden voor zoveel de krijgsmacht door aan de an dere delen van de doelstelling te vol doen, tevens aan dit deel voldoet", 't Is niet overduidelijk; we menen te mogen adviseren bij een eventuele herdruk de overigens in de gehele proeve overal gebruikte terminolo gie „doelstelling" voor ieder der vijf afzonderlijke doelstellingen ook in dit gedeelte der toelichting in te voeren. Uiteraard onderschrijven wij gaar ne de mening van het Centrum dat een krijgsmacht uitsluitend opge bouwd op deze doelstelling I geen waarborg vormt voor de volledige veiligheid van het Koninkrijk. Ieder der ondertekenaars van het Hand vest der Verenigde Naties heeft op zich genomen een contingent zee-, land- en luchtstrijdkrachten, waarvan de sterkte nader zal worden bepaald, ter beschikking te stellen van de Veiligheidsraad. Deze contingenten zijn beperkte militaire organismen, die tesamen een krijgsmacht vormen. Als volledig defensieapparaat voor het land van herkomst hebben zij door hun beperktheid geen waarde. TAOELSTELLING II: Het er toe b(j- dragen om het Koninkrijk te vrij waren in een gewapend conflict te worden betrokken, indien deelnemen aan het conflict althans niet voort vloeit uit verplichtingen van het lid maatschap der Verenigde Naties of an dere door het Koninkrijk gesloten overeenkomsten. Het is de gedachte aan de preven tieve werking van een krijgsmacht, welke in deze stelling tot uiting komt. Ik ben ervan overtuigd, dat deze stel ling tegenstanders zal ontmoeten; er zijn deskundigen, die preventie voor een klein land als het onze een ver ouderd begrip noemen. Zij beroepen zich op de huidige machtsverhoudin gen, ontstaan door de moderne wa pens, waarbij een machtige tegenstan der zich niet zal laten weerhouden door een defensie-apparaat, zoals wij dat met begrijpelijk beperkte midde len zouden kunnen samenstellen. Er schuilt wellicht een grond van waar heid in deze opvatting, maar er be staat nog steeds een groot verschil tussen het risico verbonden aan een overval op een klein land, dat in star re neutraliteit geen enkele steun van anderen te verwachten heeft en het risico, dat de aanvaller aanvaardt door een klein land te attaqueren, dat op grond van een of meer pacten kan rekenen op de bijstand van anderen. Terecht zegt dan ook de toelichting, dat een Nederlandse strijdkracht mits sterk genoeg en zich in Europa verzekerd wetend van de hulp van bondgenoten haar preventieve be tekenis houdt bij de zeer onzekere in ternationale verhoudingen in Europa, Zuid-Oost-Azië en de Nederlandse Antillen. Nog wijst het Centrum op de niet weg te cijferen factor van versterking van het internationaal prestige, die het land ten deel valt, hetwelk een krijgsmacht in stand houdt en her innert in dit verband er aan hoe Bel gië in Wereldoorlog I (ik citeer vrjj) in eerste aanleg weerstand bood aan een vijandelijke overval en de eer bied van de wereld en de bondgeno ten afdwong door het spit af te bij ten bij het toen ontstane hoogst ern stige gewapend conflict, daartoe in de gelegenheid gesteld door het bezit van een kleine doch effectieve krijgs macht. (Vervolg op pag. 2.) Jj^EN TANKBOOT ontplofte bij Rio de Janeiro; één dode, één ver miste en tien gewonden waren te be- i treuren.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1949 | | pagina 1