Rust op Java, actie op Sumatra
Een twistappel van Italië en Yoego-Slavië
De politie op jacht naar Onze
valse munters
Protest van de Katholieke
organisaties
Communistische groep in
China wil vrede
&SSSS-» ftssrst BÜAS«.
Vandaag vertrekt dr. Drees
Guerilla-plannen op grote schaal
IN 'T KORT
„Fanny ga niet"
De Aziatische
conferentie
ingenieurs
VERSPILLING
Zelfs in Hoogezand kwamen biljetten terecht
De drukpers verhuisde
Tegels en tuinderglas
van de bon
regelmatig
De arrestatie Van Kardinaal Mindszenty
Van bandieten
tot „heren"
Mil. Bestuursbureau
in Berlijn weer bijeen
Congres over Indonesië
van P. v. d. A.
Iets zachter
Vrijstaat Triest
Achter de slagboom een wereld
van willekeur en onrecht j
DE toestand in de haven van Triest is absoluut normaaL De veiligheid der
goederen wordt zowel door burgerlijke als door militaire politie ge
waarborgd, verzekerde ons Dr Bernardi, directeur van de haven van Triest.
VIJFDE JAARGANG No. 1270
Uitgave: N.V. Uitgevers Mij. Neerlandia
Verschijnt elke werkdag. Bureau: Breda
Relgerstraat 16, Tel.: Redactie 8181, Admini
stratie 8778. Redactieraad: A. F. J. Aernoudts
C. J- v. Hootegem, A. E. Langenhorst, Mr. Dr
A.J.J. M. Mes, Mr, H. B. B. de Rechter. Hoofd
redacteur: J. J H. A. Bruna. Abonnements
prijs bij vooruitbetaling 3.90 per kwartaal,
per pest 4.75, per week (uitsluitend bij niet-
postbestelling) 0.30. Losse nummers 8 cent.
Postrek. no. 278841. Prijzen van buitenlandse
abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland -
Vlaanderen: HULST, Dubbele Poort 7. Telefoon 102. (Bijbureaux: OOSTBURG, Nieuwstraat 22. Telefoon 35; TERNEUZEN, AxelsestraaM66^T£efoon^234^
DINSDAG 4 JANUARI 1949
Advertentieprijs voor de gehele oplage: 0.25
per m/m. (Ingezonden Mededelingen 0.60
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
aditie 0.10 per m/m. ingezonden Mede-
lelingen 0.25 per m/m). Staatwerk 3 cent
per m/m extra. Incasso wordt berekend. Voor
prijzen van de rubriek ,,'t Kleintje" wordt
verwezen naar de desbetreffende rubriek.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling niet
verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES, Westsingel 75. Telefoon 2236 Bureau voor Zeeuws
JHR. MICHIELS VAN VERDUYNEN is zelfs in het maken
van reisplannen de terecht geroemde „voortreffelijke diplo
maat",-terwijl dr. Drees zich daarin onbeschroomd de man
toont van „doorzetten en recht-door-zee-gaan". Zij gaan, gelijk
reeds werd bericht, allebei naar Batavia. De diplomaat koos
een Australisch toestel om zijn doel te bereiken, omdat de
K.L.M. niet over India en Pakistan mag vliegen. Onze premier
daarentegen verzocht India toestemming toch over diens gebied
te mogen vliegen en ziedaar: hij gaat per K.L.M. Dit kenmer
kend verschil tussen beide voortreffelijke mannen moge voor
ons aanleiding zijn het actuele nieuws over Indonesië van
daag in te leiden.
Voorlopig rustpunt
T\E DERTIEN DAGEN Actie op Ja-
va hebben immers slechts een
voorlopig rustpunt gevonden in het
bevel „Staakt het vuren". De Actie
zelf was dan ook niet meer dan een
door onze Regering betreurde nood
zakelijke fase in het grote proces van
de Indonesische Opbouw, waaraan
thansmet meer vreedzame middelen
even krachtig zal worden voortgewerkt
Wanneer de weersomstandigheden
Onder de Engelse en Franse kust onze
premier iets gunstiger gezind willen
zijn, zal de gisteren uitgestelde reis
vandaag doorgang vinden.
Het ligt voor de hand, dat dr. Drees
geen rustig Indonesië zal vinden. Nu
de grote Actie aan kant is, zullen vol
gens mededeling van de C. v. G. D.
de tevoren door de Republikeinen be-
V"ERSPlLLüN(i van eigen geld is
laakbaar, van staatsgelden is
dat in zekere zin nog veel meer.
Zo denkt ook de Franse Nationale
Vergadering erover, die een on
derzoek eist naar grove verspilling
door of vanwege verschillende
ministers. De beweerde verspil
ling zou het inrichten van luxe
flats voor die ministers en hun
mannetjes betreffen, terwijl er vol
op auto's, wijn, gedistilleerd en
andere aangename zaken tot hun
beschikking stonden. Dit alles op
kosten van vader Staat! De wnd.
Minister van ïinantiën heeft een
onderzoek toegezegd „ongeacht
de politieke gevolgen".
(JEN AT OR WAGNER (Democraat),
heeft de Amerikaanse Senaat ver
zocht een onderzoek in te stellen naar
de arrestatie van Kardinaal Mindszen-
ty en naar het lot van Mgr. Stepinac.
r\E AMERIKAANSE Arbcidsfedera-
tie overweegt een werkweek van
30 uur te gaan nastreven, wanneer de
werkloosheid mocht toenemen,
JgEN JONGE MAN in Peking heeft
gezegd op 30 Maart met branden
de kleren boven de stad uit een vlieg
tuig te zullen springen, als de vrede
dan nog niet is gesloten.
TAE „Johan van Oldenbarneveldt"
vertrekt morgen naar Batavia met
1300 vrouwen en kinderen (waarvan
119 beneden de 3 jaar) aan boord in
het kader van de gezinshereniging.
raamde guerilla-plannen op grote
schaal ten uitvoer worden gelegd. We
weten uit het verleden maar al te
goed, wat dit te betekenen heeft.
Sluipmoord en overval, brandstichting
en roof zijn de gewone begeleidende
verschijnselen.
Zwarte handel in
medicijnen
ZAP SUMATRA gaat de Actie door.
Ten Z.O. van Sibolga werd Padang
Siedempoean bereikt, terwijl Pagar
Alam en Loeboek Lingau van terro
risten zijn gezuiverd. Vermeldens
waard is. dat overal Republikeinse
eenheden zich vrijwillig melden, het
voorbeeld volgend van 169 Republi
keinse officieren, die zich te Djokja
ter beschikking stelden van onze le-
ger-autoriteiten.
Andere berichten uit Sumatra klin
ken minder prettig. Zo werden te Ta-
roetoeng en in Rantao Prapat grote
hoeveelheden kostbare medicijnen
door onze soldaten aangetroffen, af
komstig uitAustralië en Malakka
Deze medicijnen werden door de Re
publikeinse leiders in de genoemde
landen geruild tegen handsproducten,
omdat de medicijnen een prachtig ob
ject waren voor zwarte handel!
De bevolking van Asahan kon een in
jectie kopen voor f 500 tot f 1000 per
keer!
Op Nieuwjaarsmorgen
ÜANNY BLANKERS-KOEN is
gisteren per vliegtuig naar
Londen vertrokken, om vandaar-
uit naar Australië te reizen in
gezelschap van haar echtgenoot.
In verband hiermee en met nog
vele andere dingen is het merk
waardig onderstaande .Jiartekreet"
uit het Zondagochtendblad van
„Het Dagblad", dat te Batavia
verschijnt, hier af te drukken.
Onder de titel: /Fanny ga niet"
stond er: de Australische verte
genwoordiger in de Veiligheids
raad heeft het Nederlandse volk
ten diepste beledigd door voor te
stellen, dat Nederland als lid van
de V.N. geschrapt moest worden
vanwege het optreden in Indonesië.
Dit heeft iedere Nederlander zich
aan te trekken, ook Fanny',.
Het blad vervolgt: „Het zou dan
ook niemand verwonderen wan
neer deze sportkampioene bij na
dere overweging van haar positie
als Nederlandse alsnog zou beslui
ten van haar voorgenomen reis
naar Australië af te zien. Het zou
een daad zijn, die niet alleen haar
zelve zou sieren, maar ongetwij
feld ook het hele Nederlandse
volk met grote voldoening zou ver
vullen. Fanny, gij zijt in de eerste
plaats Nederlandse en eerst daar
na sportbeoefenaarster. Bedenk
dit wel", t
TAE Nederlandse Rode Kruis-colon-
nes werken dag en nacht door om
de zieken te helpen. Het lijdt dan ook
geen twijfel, of zelfs de Amerikaanse
pers zal bij het bekend worden van
dergelijke bijzonderheden nog vrien
delijker van toon worden tegenover
Nederland dan de laatste dagen reeds
het geval begint te worden. Hier zal
overigens ook het argumejit, dat de
meeste ondernemingen en industrieën
onbeschadigd worden aangetroffen, 'n
woordje meespreken.
Hoe het kan gaan met de guerilla
is af te leiden uit de Nieuwjaarsver
rassing, welke aan de rubber-onder
neming Pasir Maoeng hij Buitenzorg
te beurt viel. Een bende van 500 man
deed een aanval. Krijsend en brul
lend had de menigte zich aangekon
digd.
De bewapening bestond uit enkele
geweren en stenguns, de verdedigers,
16 man sterk, beschikten over kara
bijnen. Na twee uur fel vechten kon
den de aanvallers, die vier doden ach
terlieten, worden afgeslagen.
Gelukkig behoren dit soort verras-
TN HEERLEN werd in October 19461 singen tot de uitzonderingen. Laat ons
A een aangetekende brief met 6 'mil-1 h°Per„ dat het toenemen van macht
le gestolen. Nu is een kantoorbedien-1en net uitbreiden van een gezonde
de van het postkantoor aangehoudeninvloedssfeer onzer troepen ook hier-
als de dader. Hu kwam in het nauw een gunstige wending op korte ter-
omdat iemand, die „ervan afwist" hemml->n za' weten te bewerken,
zwaar chanteerde.
Australië en Nw.-Zeeland
beraden zich
TAE UITNODIGING van Padit Neh-
roe, de minister-president van In
dia, om te komen naar een Aziati
sche Conferentie over Indonesië heeft
reeds bij sommige landen weerklank
gevonden.
Turkije, Egypte en Syrië hebben
evenals Burma reeds „gunstig" gerea
geerd. Alleen het denkbeeld van de
vroegere premier van Burma om een
speciale brigade op te richten ter be
strijding van de Nederlanders, is voor
lopig door de Regering van de hand
gewezen.
De Philippijnen zijn ook bereid een
afgevaardigde te sturen. Nieuw-Zee-
land echter heeft tot dusver niet ge
antwoord, terwijl Australië aan Neh-
roe bericht heeft, dat de uitnodiging
werd ontvangen en „in beraad is".
Dit zou erop dulden, dat Chifley het
toch wat bar vindt de Veiligheidsraad
zonder meer te passeren om op een
Aziatische Conferentie te gaan praten
over de binnenlandse aangelegenhe
den van Nederland!
ltJET ingang van 3 Januari 1949 is
het kopen, verkopen en afleveren
van wandtegels, tulndersglas en draad-
glas dus niet langer aan bonnen of
machtigingen gebonden.
Voor asbest geldt, behalve het bo
venstaande nog, dat het bewerken en
verwerken thans niet meer aan bon
nen of machtigingen is gebonden.
/AMTRENT de valse bankbiljetten-
affaire waarover wij vorige week
uitvoerig hebben bericht, vernemen
wij thans, dat zich onder de arrestan
ten ook de caféhouder en vlashande
laar D. T. uit Maldeghem bevindt.
Het bleek, dat men met zijn aan
houding een goede greep had gedaan,
want hij had niet minder dan 60 val
se bankbiljetten in zijn bezit. T. be
weerde aanvankelijk, dat hij het geld
nodig had voor zijn bedrijf, maar hij
zag zich spoedig gedwongen enige
namen te noemen, waarop de aan
houding van een tiental personen te
Maldeghem en van enkele te Brugge
volgde.
Bij de verhoren bleek, dat de ge
bruikte drukpers regelmatig was ver
huisd naar andere adressen en dat
sommige caféhouders de kleine ma
chine in huis hadden gehad, zonder
te weten, waartoe het apparaat dien
de.
Tenslotte kon de politie de chauf
feur aanhouden, die met zijn taxi de
machine het laatst had vervoerd. De
ze chauffeur wist evenmin waartoe
het apparaat diende, maar met zijn
medewerking kon het tenslotte ont
dekt worden in een bunker aan de
weg van Maldeghem naar Knokke.
Intussen is nog niet zeker, dat men
de hoofdorganisator van deze valse
munterij ontdekt heeft zo meldden wij
reeds vorige week. Men meent nl. dat
de leider van het complot in Antwer
pen zou wonen. De caféhouder T., bij
wie 60 biljetten werden gevonden is
tegen borgstelling op vrije voeten ge
steld.
TIET KATHOLIEK BUREAU voor
Maatschappelijk en Cultureel
Overleg, waarin de landelijke katho
lieke organisaties samenwerken, heeft
een telegram gezonden aan de Hon
gaarse Gezant te 's-Gravenhage.
In dit telegram spreken de katho
lieken van Nederland hun veront
waardiging uit over de arrestatie van
Kardinaal Mindszenty en zij achten
TAE HOOP op vrede in China heeft
voedsel gekregen door Chinese
berichten, dat volgens een communis
tische radio-uitzending met Nieuw
jaar een groep in de communistische
partij een vrede na onderhandeling
voorstaat.
Gemeenteraden en invloedrijke bur
gers en organisaties in verschillende
delen van het land hebben een direct
verzoek gericht tot de communisten en
de_ nationalistische leiders, waarin
aangedrongen op onmiddellijk staken
van de vijandelijkheden en het ope
nen van onderhandelingen.
In het telegram van de gemeente
raad van Sjanghai aan Yenan worden
de communistische leiders voor het
eerst sinds drie jaar met „de heer"
betiteld in plaats van met „bandiet",
aldus meldt Reuter.
„De weg naar de vrede is door de Re
gering geopend. Nu moeten de com
munisten beslissen of zij vrede wil
len", zo verklaarde dr. Soen Fo, de
Chinese premier, in zijn eerste ver
slag tot de wekelijkse vergadering van
de Kwomintang sedert de vorming van
zijn regering.
Na ernstig critiek te hebben geoe
fend op het beheer zijner voorgangers
heeft de eerste minister een reeks her
vormingen beloofd, die ten doel heb
ben de oorlogsinspanning te verster
ken en de levenstandaard van het
volk te verhogen.
deze arrestatie een grievende schen
ding van de rechten van de mens en
een ondermijning van de zelfstandig
heid der Kerk.
Hieronder volgt een vertaling van
de in het Frans gestelde tekst:
De landelijke katholieke organisa
ties, te weten: de St. Adelbertsvere-
niging, de Algemene Katholieke Werk
geversvereniging, de Katholieke Actie,
de Katholieke Arbeiders Beweging,
de Katholieke Boeren- en' Tuinders-
Bond, de Nederlandse R. K. Midden
standsbond, de Werknemende MBden-
stand, benevens het Katholiek Vrou
wen Centrum en de Katholieke Jeugd
beweging, samenwerkende in het Ka
tholiek Bureau voor Maatschappelijk
en Cultureel Overleg spreken hun
verontwaardiging uit over de arresta
tie van de primaat der Katholieke
Kerk in Hongarije, Kardinaal Mind
szenty.
Zij achten deze arrestatie een grie
vende schending van de rechten van
de mens en een ondermijning van de
zelfstandigheid der Katholieke Kerk
in de uitoefening van haar taak tot
geestelijk heil der mensheid.
Zij achten het noodzakelijk, dat aan
deze onrechtvaardige vrijheidsberoving
ten spoedigste een einde komt.
Stroom van protesten
TAE Osservatore van Maandag 3 Jan.
gaat door met de publicatie van de
stroom van telegrammen voor de H.
Vader, waarin geprotesteerd wordt
tegen de arrestatie van Kardinaal
Mindszenty, afkomstig van tal van
Kardinalen. Aartsbisschoppen en bis
schoppen uit de gehele wereld.
OOK GRONINGSE RECHERCHE
ACTIEF.
TAE GRONINGSE recherche had
eveneens een aandeel in de ar
restaties:
Enige tijd geleden schreef de Hoo-
gezandse kweker K. aan een Belgi
sche debiteur, om zijn schuld af te
lossen. Deze kweker had nl. nog een
vordering van f 8100. K. ontving be
richt dat de schuld wel in Belgische
francs vereffend kon worden. Daar
mee nam de kweker echter geen ge
noegen. Later werd hem medegedeeld
dat hij in België zijn geld in Neder
landse valuta kon ontvangen. Hij toog
daarop met een metgezel naar België
en nam de f 8100 in briefjes van hon
derd gulden in ontvangst.
In Hoogezand teruggekomen zette
hij het geld op een bank.
Een klerk van een andere bank in
Hoogezand, kreeg door transmissie een
van de biljetten van de f 8100 in han
den en constateerde dat het vals was.
Het drukwerk was slordig afgewerkt
en het geheel maakte een zeer rom
melige indruk.
De Groningse recherche werd ge
waarschuwd en in samenwerking met
centrale falsificatie van de afdeling
politie van het ministerie van Justitie
werd een uitgebreid onderzoek inge
steld. Al gauw bleek, dat de f 8100
van de kweker afkomstig waren, doch
deze was zich van geen kwaad be
wust. Men zette het onderzoek toen
in België voort, waarna in Gent en
Brugge enige personen konden wor
den gearresteerd.
De Belgische politie zet thans het
onderzoek voort. Men verwacht, dat
nog arrestaties zullen volgen. De bil
jetten van f 100 die in het Noorden
van ons land in omloop waren, zijn
onmiddellijk, op drie na, achterhaald.
TIET - GEALLIEERD Militair Be
stuursbureau (Kommandantura)
dat 16 Juni zijn werkzaamheden
staakte nadat de Sovjetrussische ver
tegenwoordiger zich teruggetrokken
had, doch 21 December door de drie
Westelijke bevelhebbers weer werd
opgericht, komt vandaag wëer voor
het eerst bijeen.
De vierde plaats aan de conferentie
tafel wordt voor Kotikof opengehou
den, wiens afbeelding nog in het
hoofdkwartier van het Bestuursbureau
hangt.
Le centrale Sovjetcommandantura
te Berlijn heeft bevel gegeven alle
geladen vrachtauto's die in de Wester
se sectoren zijn ingeschreven en zich
hieruit naar de Sovjet-sector begeven
in beslag te nemen.
Deze maatregel heeft tot gevolg
dat voorlopig geen vrachtauto's meer
uit de Westerse sectoren naar de Sov
jetsector zullen rijden.
TTET BESTUUR van de Partij v. d.
Arbeid heeft besloten een buiten
gewoon congres te beleggen op 17 Ja
nuari a.s. te Amsterdam ter behan
deling van de Indonesische kwestie.
Het Partijbestuur heeft reeds een
standpunt bepaald in een langademige
resolutie, waarin o.m. staat:
Het P. B. heeft, met grote bezorgd
heid voor de nationale en internationa
le weerslag en voor de directe gevol
gen van de gevechtshandelingen geen
andere weg gezien dan die, welke door
de Regering is ingeslagen.
P>R IS EEN Commissie ingesteld voor
de plaatsing van gedemobiliseerd
leidinggevend personeel. Voorzitter is
ir. A. Hacke te Voorburg.
TAE COMMISSIE tegen on-Ameri-
AA kaanse activiteit wordt zo impo
pulair, dat onlangs 313 vooraanstaan
de Amerikanen een motie indienden,
haar af te schaffen. Daaronder waren
de Nobelprijswinnaars Thomas Mann
en Harold Curey.
OEDELL SMITH, Amerikaans am-
bassadeur te Moskou, heeft offi
cieel ontslag aangevraagd. Hij vond
drie jaar in de S.U. voldoende!
T ORD PAKENHAM, de Britse Mi-
nister voor Burgerluchtvaart, komt
7 Januari ons land bezoeken. Hij werd
door onze Regering uitgenodigd.
E „GROTE BEER" wordt met zie
ken afgekeurde militairen aan
boord Woensdag in Amsterdam ver
wacht. Onts"heping 6 Januari om 9
D
TAE TUCHTRECHTSPRAAK voor de
voedselvoorziening legde in No
vember jl. voor bijna een kwart mil-
lioen aan boete op. Tien bedrijven
werd gesloten en 20 vergunningen in
getrokken.
TAE INVOER van auto's schijnt in
Londen tot onregelmatigheden te
hebben geleid, waaraan hoge ambte
naren schuldig zijn. Een onderzoek
van Scotland Yard is in volle gang.
geldig
tot
Weersverwachting,
vanavond:
Toenemende bewolking met la
ter tijdelijk sneeuw of regen. Iets
zachter. Vooral aan de kust weer
aanwakkerende en naar Zuid of
Zuidoost krimpende wind.
Vandaag: zon onder 16.42 uur.
Maan onder 22.12 uur. Morgen:
zon op 8.48 uur. Maan op 11.50
uur.
De Slavier vertelt hoe hij afgezon
derd werd gehouden wegens zijn na
tionaliteit. Men vroeg hem dagenlang
uit over al wat maar van belang is
in Triest en beloofde hem de mooiste
baantjes als hij wilde blijven. De man
had vrouw en kinderen in Triest en
voelde er weinig voor Toen alle po-
schiks gaat worden er wapens ge- gingen v?rgeefs bleken, belandde hij
bruikt. De grens is aangeduid door 'n JLf'"L^«1T, burgers en
U ™ogt het proberen maar ik raad derge^keltene^is hit beetje brood was het °"4°e eten" Des
het u niet aan, zegt Capt Huet, >g "tf mee aergexijke stenen, is het nachts hoewel winfer en koud
„U KUNT HET PROBEREN"
als ik vraag om een praatje te gaan een Puzzle- een dun dekentje,
maken aan de slagboom met de Joego- Onze politie-chauffeur die Slaviër De beschuldigingen bleken te zijn,
Slavische grenswacht. is, bevond zich met nog drie Tries- dat de politiemannen tijdens betogin-
Op 500 meter hoogte in een woeste taanse politiemannen in de nabijheid gen in Triest verschillende Slaviers
omgeving van rotsen en dorre hellin- van de grens bij de achtervolging van „de kop hadden ingeslagen". Er was
gen bezaaid met stenen, staan de twee een verdacht persoon. Op enkele me- een lijst van onleesbare hand*=kenin-
grensposten. Geleund op de slagboom ter van de rij stenen hield men stop. gen van „getuigen". Geen van de vier
A. v. MEERLE
Maar op enkele kms. buiten de stad in de woeste bergen, klinken 's nachts
plotse schoten.... Joegoslaven, Engelsen en Amerikanen patrouilleren er ij(o
door een soort niemandsland. Gevangenen worden binnengebracht, mannen (van Triest) kijken we naar de andere Toen verscheen een Joegoslavische had echter ooit ordediensten verricht
verdwijnenversperring 30 meter verder. Een patrouille, gewapend met mitrailleurs, tijdens betogingen. Na 5 weken ver
klein houten hokje en een Joegosla- baalde de mannen van eigen bodem teIde men- dat alles op een vergissing
„ZIVEL TITO" Het achterland behield zijn oorspron- vlsS1 soldaat m slordige uniform. weg, uet ben een marsje doen van 15 berustte en liet men hen vrij.
kelijke bevolking. Aanvankelijk was "T,f ee ma^den ee eden kwam een k hi ld h g Jk gevangen
y Triest een Romeinse vestine Met de Engelsman hier een kijkje nemen. Zo e B
Jiangs de steile serpentine-bochten val van het keizerrijk verloor het zijn maar uit nieuwsgierigheid ging hij
lain™™'de wagen omhoog van cap- betekenis. In de middeleeuwen kwam ook een praatje maken met de Joego-
_Am?rlkaans Supermten- de stad onder de hertogen van Oos- Slavische grenswacht, zonder het land
»nntmb" de Tnestaanse P°lltie- Dieper tenrijk. Hoewel gunstig gelegen bleef te wllle" binnentreden Aan de slag-
ki,mt de blauwe baai van het toch lange tijd onbetekenend als boom gekomen, kreeg hy als begroe
id-benf/dp;,n ons liggen en de haven. Pas in de 19de eeuw begonnen bng de !?°P vatV ae? P1^001, op de
or, m? zee" ~rier ls *an<:* woest dacht te besteden aan de haven. Met
ik SSen enor^ne rotsblokken de opening van het Suezkanaal ln 1869
innino stenen zijn heel kleine begint de opbloei van Triest tot we-
lapjes grond. Hier en daar een arme- reldhaven.
lijk boerderijtje. Hoe deze mensen le-
yen uit een dergelijke bodem trekken R?nd dlt tijdperk begint op het zegt onze begeleider. „Zo gauw ze
is me een raadsel. „Zivel Tito" Italiaanse schiereiland de strijd om de maar de minste schijn van een came-
Leve Tito staat op enkele verval- een'lei.<* van Italië, waarbij ook Triest ra zien, verdwijnen ze in hun hokje
Tndustrialisatie is nodig en de kwa-
liteitsproductie, welke wij speciaal
behoeven, vergt ingenieurs, die de
technische leiding op verantwoorde
wijze kunnen voeren.
Hebben wij voldoende ingenieurs?
Ziehier in het kort samengevat wat
het rapport van de Stichting Tech
nisch Hoger Onderwijs in het Zuiden
ervan zegt:
De Nederlandse beroepsbevolking
omvat circa 40 procent van de totale
bevolking. Van deze beroepsbevol
king moet ongeveer 40 procent in de
industrie werken, wil het Nederlandse
welvaartspeil redelijk zijn. Gemiddeld
zal er 1 ingenieur nodig zijn per 160
arbeiders. Dit is waarlijk niet over
dreven. In de Verenigde Staten is op
een groot aantal industriële bedrijven
op iedere tien arbeiders één ingenieur
werkzaam. In Zwitserland en Zwe
den is in de industrie gemiddeld meer
dan één ingenieur per 100 arbeiders
werkzaam. Bij Philips vindt men op
iedere 45 arbeiders een technisch aca
demicus.
Neen, een ingenieur op de 160 ar
beiders is zeker niet overdreven. Als
men nu aanneemt, dat Nederland al
spoedig 10 millioen inwoners zal tel
len, dan komt men tot 1.600.000 men
sen in de industrie werkzaam en tot
een behoefte aan 10.000 ingenieurs,
waarvan er 6000 rechtstreeks in de in
dustrie werkzaam moeten zijn.
Er zijn thans ruim 7000 Neder
landse ingenieurs. Daarvan waren er
2060 of een kleine 40 procent ln da
industrie werkzaam. Er is in de in
dustrie van ons land dus een zeer
ernstig tekort aan ingenieurs. Bere
kend kan worden, dat er ieder jaar 900
a 1000 ingenieurs bij moeten komen.
Hetgeen tevens betekent, dat er 6100-
7000 technische studenten moeten zijn
waaronder tenminste 1400 eerstejaars.
Delft nu heeft een optimum van
3500 studenten. Het kan zo jaarlijks
ongeveer 500 ingenieurs afleveren,
waarvan er hoogstens de helft in de
industrie gaan werken. Hieruit blijkt,
dat Delft nog niet voor de helft kan
voldoen aan de behoefte, die Neder
land aan ingenieurs heeft. Thans telt
Delft weliswaar ruim 5200 studenten
Dit is echter een zware overbelasting
en zelfs bij dit aantal kan voor nau
welijks de helft aan de behoefte aan
ingenieurs worden voldaan, afgezien
nog van de vraag of deze overbelas
ting gunstig is voor de intensiteit der
studie.
Aangezien Iedere inrichting van ho
ger onderwijs een optimum heeft en
dit voor Delft reeds is bereikt, kan
men reeds aanstonds concluderen:
spreiding is nodig.
Die spreiding wordt ook gesteund
door andere motieven. Het is van het
grootste belang, dat een wetenschap
pelijk centrum wordt gevormd ln een
industriegebied. De wetenschappeliike
instelling zal door haar onderzoekin
gen de wetenschappelijke leiding der
industrie stimuleren. De studerenden
van Se andere kant zullen steeds meer
komen uit de industriële sfeer. Het
gevolg van een en ander zal zijn. dat
de industrie op een hoger technisch
peil komt en de Technische Hoge
school meer bevolkt wordt door stu
denten met een uitgesproken tech
nische aanleg. In Delft komt nog geen
25 procent der studenten uit in
dustriële kringen, terwijl er nog geen
30 procent der ingenieurs in de Nij
verheid werkzaam is. Bij goede sprei
ding zullen deze ciifers ongetwiifeld
gunstiger worden. Het type ingenieur,
dat ons Technisch Hoger Onderwijs
opleidt, moet in sterkere mate worden
gevarieerd, overeenkomstig de behoef
ten van het bedrijfsleven in de
ruimste zin.
TAe conclusie, welke het rapport uit
een en ander trekt, is tweeledig:
1. Het op peil brengen en houden
van de Technische Hogeschool in
Delft moet zo snel mogelijk geschie
den, opdat de nieuwe Technische
Hogeschool op dit verbeterde peil kan
aanvangen.
2. Met de voorbereiding Voor een
nieuwe Technische Hogeschool mag
niet worden gewacht, totdat de reorga
nisatie aan de Technische Hogeschool
te Delft is voltooid. Deze voorberei
dende arbeid moet ten spoedigste aan
vangen.
Wij zouden eraan willen toevoegen:
Laat men op dit aambeeld blijven ha
meren. Wie uit financiële overwegin
gen dit voorbereidingswerk wil uit
stellen, voert een kortzichtige politiek.
Toekomstige budgetten zullen enorme
schade ondervinden, als we dit voor
's lands toekomst noodzakelijk werk
niet onmiddellijk aanvatten.
mee te willen komen. Men "heeft hem
sedertdien nog niet teruggezien."
Prosit! Ik zie dan maar af van een
gezellig praatje met de grenswacht.
„U kunt proberen een foto te ne
men, maar het zal u niet gelukken"
len krotten.
Kijk, dus toch niet 100 pet. hier is
Italiaans, zoals alle Italianen in de
stad me reeds trachtten wijs te ma
ken.
De samenstelling der bevolking in
de vrijstaat Triest is op het eerste
zicht nogal verward. We moeten ver
teruggaan in Se geschiedenis om dit
met zijn 90 pet. Italiaanse bevolking tot het gevaar geweken is."
zich aansluit. In 1918 komt Triest de- Ook de grenswachters, hoewel dag
finitief aan Italië. 0p dag op slechts 30 meter van eJ^aar
Zo is nu (het probleem) Triest: Het verwijderd, wisselen nooit een enkel
dankt zijn bloei en handel aan Oos- woord!
tenrijk-Hongarije, het ligt practisch
in een Slavisch (achter) land, de be
volking is Italiaans!
DE PATROUILLE-OORLOG
IN NIEMANDSLAND.
Zo weinig is ook nog heden de be
te verklaren. De Romeinen verover- volking vermengd, dat dorpen en ge- A ls vergoeding voor het afgelaste
den bu de uitbreiding van hun Impe- huchten in de bergen vlak buiten de praatje met de Joegoslaven, ver-
rium deze landstreek: Istrie. Na de le- stad nog bijna geheel Slavisch zijn, tellen de Triestaanse grenswachters
gers kwam de kolonisatie. Die be- de kustplaatsen daarentegen zuiver me enkele avonturen van hun pa-
perkte zich uitsluitend tot de kust- Italiaans. Vandaar het „Zivel Tito", trouilletoehten langs de grenzen,
streek, het dorre binflenland met z'n dat vreemd aandoet wanneer men Wanneer een patrouille ook maar 10
vreemde en vijandige bevolking bood zojuist in de stad zoveel mensen meter op het gebied van de andere
weinig aantrekkelijks. Zo ontstonden sprak, die u allen hartstochtelijk ver- om niet te zeggen ,.tegen"-partij komt,
zuiver Romeinse plaatsen als Triest, zekerden, dat Triest geheel Italiaans wordt ze onverbiddelijk gevangen ge-
Pola, ïiume e.a., allen langs de kust. is. nomen, ofwel indien dit niet goed-
DOUANE-CONTROLE. IN DE HAVEN VAN TRIEST.