Actie op Java vrijwel ten einde Handige exploitatie van de anti-Nederlandse wind Mesr industrie Primaat van Hongarije door communisten IN 'T KORT NEDERLAND BESTUDEERT ...wat de beste wijze is... ...in hoeverre en wanneer... Oud klooster wordt studentensociëteit In de Veiligheidsraad spelen tevoren gemaakte diplomatieke afspraken en machtselementen de hoofdrol WEINIG FRIS BEELD VIJFDE JAARGANG No. 1265 DINSDAG 28 DECEMBER 1948 Zalig: Nieuwjaar met duurdere tabaksartikelen Wat is Arabische Liga van plan? Wat we bouwden Arwhmirlp.nde vorst Belachelijke beschuldiging van spionnage, misdaden tegen de veiligheid van de staat en geldsmokkel Dr. van Royen in de Veiligheidsraad: Twee resoluties verworpen Protest van Vaticaan? Verdere vorderingen op Java en Sumatra Het diplomatieke spel rond Indonesië Rondom de tweede T. H. Uitgave N V Uitgeversmij Neerlandia Redactieraad: A. F. J. Aernoudts. C J. van Hootegem; A. E. Langenhorst; Mr ür A J J M Mes Mr H B B de Rechter. - Verschunt elke werkdag Abonnemeiitsprus t>u vooruitbetalmg 1 3.90 p kwartaal; p. post t 4 7b, p week (uitsluitend bij niet postbestellingI 0 30. Losse exemplaren 8 cent. - Postrekenmg 278841 Pruzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst. Dubbele Poort, 7, tele foon 102 (Bijbureau Oostburg, Nieuwstraat 22. telefoon 35) Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden Goes. Westsingel 75. telefoon 2236 Hoofdredacteur J J H A Bruna Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage) t 0.10 per m/m. voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) f 025 per m/m (Voor de gehele oplage resp f 0 25 en f 0.60 Incasso wordt berekend. TAE op 1 Januari 1949 ingaande ac- cünsverhoging voor tabaksproduc ten ener-, de gestegen prijzen voor ruwe tabak anderzijds, hebben geleid tot vaststelling van maximumprijzen voor tabaksproducten op iets hoger peil. De verhoging luidt als volgt: Prijsklassen, waarin verkocht wordt: Sigaren per stuk: in 1948 11 tot 27 ets., in 1949 12 tot 30 cents. Senoritas per 10 stuks: in 1948 88 tot 132 ets., in 1949 100 tot 130 ets. Sigaretten per 20 stuks: in 1948 42 tot 96 ets., in 1949 45 tot 100 ets. Pijp-, shag- en pruimtabak per 50 gram: in 1948 39'/. tot 6714 ets., in 1949 40 tot 80 ets. Door een verlaging van de accijns op zwaar gesausde pruimrollen kun nen deze Over enkele'weken in 'prijs verlaagd worden van 37t/s tot 25 ct. per stuk. J^E Arabische liga bestudeert thans een nota. die aan alle ledensta- ten van de liga zal worden gezonden. Hierin wordt gevraagd aan Nederland se vliegtuigen toegang op hun vlieg velden te weigeren als reactie op de „Nederlandse agressie" in Indonesië. Debijzondere situatie van de Neder landse schepen, die varen door het Suerkanaal, wordt eveneens bestudeerd TN HET derde kwartaal van 1948 kwam voor 283 miilioen gul den aan goedgekeurde bouwwer ken gereed, tegen 143 miilioen in het derde kwartaal 1947 en 170 miilioen in het tweede kwartaal 1948 Hierin zijn begrepen 9.073 woningen, tegen 2846 in het derde kwartaal 1947 en 6.989 in het twee de kwartaal 1948. Tot 1 October zijn 396 duplex- woningen gereedgekomen. yAN 29 FEBRUARI tot 6 Maart za. een „boekefftveek" weden ge houden. TN ROTTERDAM is een meisje van van 11 maanden door haar moeder dood in haar ledikantje aangetroffen Het kindje is gestikt in een molton deken, waar het aan heeft liggen zui gen. "7Q GEVULDE GRANATEN, 60 mor tiergranaten en een kist ge vaarlijke vleugelprojectiel 7 grote vliegtuigbommen, 3 raketbommen, 1 pantservuist, 122 handgranaten, 6 phosforgranaten, 3 mijnen, 3 mitrail leurs, 9 geweren, 1 revolver, ruim 3000 geweer- en mitrailleurpatronen, zijn door de politie bij mensen in de Betuwe gevonden. Het waren „oor- loessouvenirs". jy/TAARSCHALK TITO heeft gedreigd de export van g ondstoffen uit Joego-Slavië naar het Westen te ver leggen, indien de Kominform-landen „handelsovereenkomsten bleven schen den" TAE CHINESE regering heeft het ver- lies van de sU"~ Tsaoyang en Soeihsien, ten Nooi.. n van Hankou, toegegeven. /COMMUNISTISCHE studenten heb- h-n in Rombe-- Je vlag van het Nederlandse' consulaat neergehaald. Zii wilden deze in zee gooien, do'h de oolitie kwam tussenbeide. Bii de veehtpartii, die ontstond ziin 4 stu denten en een politie-agent gewond. Weersverwachting:, geldig tot Dinsdagavond; Droog weer met over het alge meen weinig oewolking en matige tot zwakke wind hoofdzakeliik tussen Zuid-Oost en Oost. In de ochtend matige, op enkele plaat sen strenge vorst. Midden op de d^g lichte vorst. Heden zon onder 16.35 uur en maan onder 14.29 uur. Woensdag «on op 8.48 aur en maan op 8.32 uur. NEDERLANDSE PARACHUTISTEN LANDDEN BIJ DJOKJA. Deze foto werd genomen enkele minuten na de landing van de eerste trans portvliegtuigen op het vliegveld Magoewa, 8 km. ten Oosten van Djok jakarta. Reeds staan 8 Dakota's uit te laden. Rechts op de startbaan nog twee toestellen, van welke het voorste start en het achterste juist landt. Een derde Dakota staat gereed om een minuut later op te stijgen. Onder aan links de Republikeinse DH „Super Dragon", een viermotorig ver keersvliegtuig. Aan beide zijden van de startbaan liggen nog de valscher men van de paratroepen. TAE STRIJD van de Hongaarse communistische regering te gen de katholieken heeft z(jn reeds zo lamg gevreesd hoogtepunt be reikt door de arrestatie van Kardi- naaal Mindszenty. De katholieke primaat van Hongarije is gearres teerd onder de belachelijke be schuldiging van „spionnage, mis daden tegen de veiligheid van de republiek en het smokkelen va'\ valuta". Kardinaal Mindszenty, is de meest onbevreesde strijder tegen het com munisme in Hongarije. Onverflauwd is hij steeds opgekomen voor de be langen van het ka lieke volksdeel. De katholieken droegen hem dan ok op handen, maar de communisten zonnen er reeds lang op de katholie ken hun grote strijder te ontnemen. De kardinaal is zich van het grote gevaar, dat hem dreigde steeds be wust geweest. Niettemin boog hij niet. Fel is zijn reactie geweest toen de bijzondere scholen door de rege ring zijn genationaliseerd. Een regel rechte aanval van hem op de rege ring door middel van een brief in het kath. blad „Magyar Kuljir" kon niet doorgaan, omdat de rege ring de opname van de brief ver bood. Toen verleden maand de secretaris van de Kardinaal werd gearresteerd, onder het mam van „anti-nationale activiteit", kon men vermoeden, dat de arrestatie van de Kardinaal niet meer veraf zou zijn. Hindernis opgeruimd Tn een kerstboodschap heeft de Hon gaarse president, Szakasits, nog verklaard, dat een „regeli-g van de betrekkingen tussen de Staat en de Katholieke Kerk" een der eerste ta ken van het nieuwe jaar was. Volk en regering van Hongarije zijn niet tegen de godsdienst, zo verklaarde de president, doch „zij kunnen niet toestaan, dat imperialistische agenten zich achter het bolwerk van de Ka tholieke Kerk verschuilen." Szakasits zei, „grote massa's van het Hongaarse volk vragen de liqui datie van de anti-democratische reactie van de kliek rondom Kardi naal Mindszenty" En verder: „De Hongaarse regering, die een volksre gering is. doet alles wat in haar macht ligt om volgens de wens van het volk te handelen. Deze hindernis op de weg naar de ontwikkeling van de Hongaarse volksdemocratie möet uit de weg geruimd worden". De „hindernis" is nu uit de weg geruimd. En er zullen er ongetwij feld nog vele volgen. Arm Hongarije! -s TyEER HEEFT DE VEILIGHEIDSRAAD de Indonesische kwestie besproken en weer zijn er resoluties op de tafel gekomen. En wel twee „Oostelijke". De Oekraine wilde nog eens proberen of de Raad er aan wilde om te besluiten dat de Nederlandse troepen ach ter de bestandslijn moesten worden teruggetrokken. De Raad ver wierp dit (als onderdeel van de Amerikaanse resolutie) de vorige week al en daarom had de nieuwe Oekrainse resolutie dan ook geen schijn van kans. Vóór stemden Rusland, de Oekraine, China, Syrië en Columbia. Opmerkelijk dat tegenstemmen van Amerika! De tweede resolutie is van de Rus Malik gekomen, die na een hele serie felle uitvallen tegen Nederland, de Veiligheidsraad, Ame rika etc. etc. verlangde, dat het vuren in Indonesië binnen 24 uur gestaakt zou moeten worden. Alleen de Oekraine, China en Syrië lonkten naar Malik, alle andere onthielden zich van stem ming, zodat ook deze resolutie is gekelderd. TXET BESPREKEN der resolutie was niet het enige belangwekkende tij dens de zitting van gisteren. Want dr. van Roijen. de Neder landse gedelegeerde, heeft een ver klaring afgelegd, waarvan de quin tessence was, dat de Nederlandse regering bestudeert wat de beste wijze is om de eisen van de reso lutie van de Raad (het staken van het vuren, red.) op te volgen en in hoeverre en wanneer Nederland aan deze eisen zal voldoen. Dr. van Roijen heeft er evenwel nogmaals de nadruk op gelegd, dat het geschil tussen Nederland en de Republiek buiten competentie valt van de Veiligheidsraad. Nederland helpt TI IJ VERKLAARDE namens de Ne- derlandse regering nog het vol gende: De ondernomen actie heeft over het algemeen niet geleid tot vijan delijkheden op grote schaal. De ope rationele fase van de actie In Java is thans vrijwel teneinde. Of en in hoeverre botsingen met ongeregelde gewapende benden vermeden kun nen worden, kan niet met zekerheid worden voorspeld. Het bleek gedurende de actie, dat de bevolking in de betrokken gebie den in vele opzichten in noodtoestand verkeerde. De Nederlandse autoritei- te» hebben onmiddellijk stappen ge nomen ter voorziening in de eerste behoeften. Blijvende verbetering kan echter slechts tot stand worden ge bracht, wanneer het herstel van orde en veiligheid zal zijn verzekerd, wan neer een politieke oplossing tot stand zal zijn gekomen en wanneer deze gebieden weer hun aandeel zullen hebben in het normale productie proces. Het doel van de Nederlandse rege ring blijft onveranderlijk de vesti ging in de kortst mogelijke periode van een federale interim-regering als het resultaat van gemeenschappelijk overleg met vertegenwoordigers van alle gebieden van Indonesië, zonder uitzondering. yOLGENS Reuten verwacht men, dat het Vaticaan een formeel pro test zal uitbrengen tegen de arrestatie van Kardinaal Mindszenty. In welke vorm dit protest zal worden uitge bracht is nog niet duidelijk, gezien het feit, dat er geen diplomatieke be trekkingen tussen Hongarije en de Heilige Stoel bestaan. Men neemt aan, dat de Aartsbis schop van Eger, mgr. Czapik, die on langs van een bezoek aan het Vati caan te Boedapest is teruggekeerd, tijdelijk de bestuurszaken van de Kerk zal behartigen. Er zullen zo spoedig mogelijk ver kiezingen worden gehouden voor een vertegenwoordigend lichaam teneinde te komen tot de definitieve oprich ting van de Verenigde Staten van In donesië. Teneinde de Commissie van Goede Diensten in staat te stellen haar in structies uit te voeren aangaande het uitbrengen van een rapport over de toestand sinds 12 December, heeft de Nederlandse regering instructies uit gevaardigd, dat de militaire deskun digen, die ter beschikking staan van de genoemde commissie met hun staf gelegenheid wordt gegeven de loop der gebeurtenissen te bestuderen. Raad moet wachten QVER de verklaring van dr. van Roij- en is heel wat gesproken. Ver schillende sprekers maakten er uit on, dat er geen twijfel aan is, dat de Nederlandse verklaring een afwijzing betekende van het besluit van de Raad Andere gedelegeerden (o.m. China, Engeland en Amerika) waren wel te leurgesteld over het Nederlandse ant woord, doch bleken geen haast te hebben om dr. van Roijen direct ver der te bevuren. „Misschien, dat we Dinsdag wat meer kunnen horen" vroeg dr. Jes- sup, de Amerikaan. Ik weet niet, of ik dan al in staat ben, om nadere aanvullingen en me dedelingen te verschaffen, gaf dr. v. Roijen, daarop ten antwoord. En dus moet de Raad wachten Intussen is de laatste vergadering bepaald op 30 Dec., waarna de eerste bijeenkomst op 6 Jan. volgt te Lake Success. JN West-Java bezetten Nederlandse troepen Laboehan en Menes (10 km. ten Oosten van Laboehan). In Midden-Java zijn de zuiveringsacties rond Solo en Magelang voortgezet. Bezet werden Plosso (ten Westen van Modjokerto) in Oost-Java en Fort van der Ca pellen (ten Zuidoosten van Fort de Koek) Tijdens een vlucht boven Midden-Java zijn twee jagers tenge volge van een ongeval neergestort. De regering van Indonesië heeft in af wachting van nader overleg met de regering in Den Haag en met het oog op de plicht om zo spoedig mogelijk rust en veiligheid in geheel Indonesië te herstellen, besloten, een aantal der republikeinse autoriteiten tijdelijk eni ge berghotels buiten Java als woon plaats aan te wijzen. Volgens het te Batavia verschijnend „Het Dagblad" is er grote ontstuiming onder de Chine"en in Indonesië over de houding van de Chinese afgevaar digde bij de veiligheidsraad. Indien de Nederlandse troepen hadden moeten terugtrekken tot achter de oude demarcatielijn, zou hiervan met grote waarschijnlijkheid het gevolg zijn geweest een massale afslachting van Chinezen in het republikeinse ge- b'ed. „Onder de Chinese bevolkingsgroep wordt thans overwogen, welke maatre gelen dienen te worden genomen om de regering van Nanking er toe te brengen haar houding ten aanzien van het Indonesische vraagstuk radi caal te wijzigen". Zo schrijft het blad. /yAN het Oude Delft te Delft staat het voormalige St. Barbarakloos- ter, dat in zijn vervallen staat toch nog de sporen van oude schoonheid vertoont. De steeds avtieve Katholieke Studentenvereniging St. Virgilius- al daar heeft het oog op dit gebouw la ten vallen als toekomstig tehuis. Maar eer het zo ver is, moet er mach tig veel aan gerestaureerd en ver bouwd worden. De Bossche architect N. v. d. Laan heeft daarvoor een plan ontworpen. Zijn toekomstdroom ziet men hierboven afgebeeld. Er is echter veel geld voor nodig. En de 850 leden van Sint Virgilius kunnen dat natuur lijk onmogelijk alleen bekostigen. Ze ondervonden echter warme bijval van oud-leden, curatoren, professoren en Delftse zusterverenigingen. Met de gemeente werden onderhandelingen aangeknoopt door de Virgiliusstichting welke een overkoepelend orgaan is van leden en oud-leden van Sanctus Virgilius. Het laat zich aanzien dat voor ge noemd plan de gebruikelijke Overheids subsidies ter grootte van 6070% zul len worden verkregen. De rest zal bij een gebracht worden met behulp van oud-leden. Wat studenten zelf in ei gen kring moeten ophalen, moet in de ze Kerstvacantie worden opgehaald. Op Tweede Kerstdag zijn in alle plaat sen, waar dit mogelijk was, kringen gevormd door leden van Sanctus Vir gilius, bijeengekomen om de laatste voorbereidingen te treffen voor de gro te geldacie, die zij inzetten onder hun S familieleden en kennissen. Als U dus dezer dagen een van deze toekomstige ingenieurs op bezoek krijgt, weet U waarvoor het is. (Van onze Parijse correspondent) WE HEBBEN de twijfelachtige eer gehad getuige te zijn van het U.N.O.-fiasco te Parijs. Beroepshal ve zijn we ook nog al eens genood zaakt achter het ijzeren scherm der werelddiplomatie te gluren en het beeld, dat we dan te zien krijgen, is weinig fris. Op Zaterdag 19 December werd de Nederlandse strijdkrachten bevolen de demarcatielijnen te overschrijden, doch reeds op 17 December was er diplomatiek overleg te Londen, Parijs en Washington, ter bepaling van het standpunt, dat de mogendhv ien in de raad zouden innemen. Op gevaar af een diplomatieke dementi uit te lok ken, willen we hier toch mededelen, dat het standpunt van het State De partment Zaterdagmiddag geheel an ders was dan uit de Amerikaanse re solutie in de Raad zou kunnen blij ken. TylJ WETÉN, dat prof. Jessup zelf verrast was door de instruc ties welke hij Zondagavond laat vanuit Washington ontving en dat deze zelfde instructies ook de op vattingen van Londen hebben ver anderd. Waarom de Amerikaanse instructies op het laatste nippertje zijn gewilzigd, zal wel verborgen blijven achter het diplomatieke gor dijn, doch het zijn er niet weinigen, die aannemen, dat Wallstreet hierin een woord heeft meegesproken. Zeker is althans, dat Zaterdagavond 19 December en de Zondag daaropvol gend invloedrijke kringen uit de han delswereld gesproken hebben met het State Department Ook het commen taar van de uitstekend geinformeer- de „Figaro", een der meest invloed rijke Parijse bladen, dat de Ameri kaanse zakenlieden liever zaken doen met de nog onmondige Indonesiërs, dan met de uitgekookte kooplieden van Amsterdam en Rotterdam, is niet op losse veronderstellingen neerge schreven. Frankrijk onder druk /AVER heel veel van hetgeen zich de laatste week rond Indonesië heeft afgespeeld, over het diplomatieke ge konkel voor het eerste woord in de Veiligheidsraad gesproken werd, zal wel altijd de sluier der geheime di plomatie blijven liggen. Maar geloof, dat er verband bestaat tussen deze Amerikaanse wijziging en het feit, dat Bevin zo moeilijk een beslissing kon nemen. In de diplomatieke wereld is men het er over eens. dat Frankrijk onder druk heeft gestaan. Men hoort hierover lelijke dingen beweren, voor al omdat Parodi van Schuman aan vankelijk opdracht had gehad een on gunstige beslissing voor de Nederlan ders weg te veto-en. Men kon moeilijk van dr. v. Roij en verwachten, dat hjj in zijn slot woord zou verwijzen naar de analoge situaties in Indo-China en Malakka, omdat hü daardoor Parijs en Londen in moeilijkheden zon brengen, doch de onwaarachtige hou ding van de Raad blijkt wel heel dnidelijk uit het feit, dat niemand zich geroepen heeft gevoeld deze parallellen te trekken. Indien de kwestie Rusland of Ame rika had aangegaan zou er geen schijn van kans zijn geweest op toelating van Australië en India tot de verga deringen. Waarom werden nu twee anti-Nederlandse pleitbezorgers van Djokja toegelaten? Omdat de gehele sfeer vertroebeld was door de voor ronde: het diplomatiek overleg. De Veiligheidsraad is een failliete zaak, die nog slechts draait tot de beide crediteuren naar de Arrondis sementsrechtbank stappen. Wie de rede van Hodgson, de ver tegenwoordiger van Australië, heeft gehoord, die in de Raad n.b. „gast" was, wie gezien heeft hoe deze oud kolonel vermanend zijn vinger opstak tegen dr. v„ Roijen, wie enig gevoel heeft voor de vlijmscherpe beledigin gen van deze man aan het adres van de Nederlandse regering begrijpt wel, dat er in Canberra grote belangen op het spel staan, dat de Australiërs er zich heel wat aan gelegen laten lig gen om het Indonesische bastion van Nederlanders te zuiveren. De uitdrukking, dat de Common wealth over tien jaar vanuit Can berra geregeerd zal worden, is niet nieuw. En inderdaad beginnen de regeerders in Australië daar naar te handelen. Doelbewust vergeet men, dat er ook Nederlands bloed vloeide in de oerwouden van de ar chipel om Australië te verdedigen tegen de Jappen. Waarom vocht de Nederlandse marine hier een striH. zo heldhaftig, zo fanatiek? Voor de verdediging van Australië. De doden zijn begraven! TAPAN is (voorlopig) uitgeschakeld en China is doodgebloed. Het ont wakend nationaal bewustzijn van de volkeren in de Pacific dreigt met een QNZE Parijse correspondent geeft hier een interessante beschouwing over het diplomatie ke spel rond Indonesië, de anti- Nederlandse wind in vele landen en de oorzaken van het UNO- fiasco. Vooral zijn beschouwingen over het diplomatieke gekonkel, dat de beklaagde al heeft gevon nist, voor de eerste woorden in de Veiligheidsraad zijn gesproken werpt een vreemd licht op de be trouwbaarheid van dit hoogste „rechts-college". nieuwe spil: India-Indonesië. Hierdoor komt niet alleen de positie van de Philippijnen (Amerika) in het geding, doch evenzeer die van Australië. Men ziet, dat rode invloeden, afkomstig uit Moskou, al wordt er dan een over stapje gebruikt, pogen om in deze toe komstige spil te infiltreren. Men weet dat een Verenigde Staten van Indonesië met Nederlandse in vloed, inderdaad een bastion zou zijn tegen communistische penetratie. Maai- Australië wil niet alleen be vriende regeerders te Djokja om in tijd van nood opnieuw de archipel te kunnen gebruiken als eerste verdedi gingslinie, doch wil zich tevens ver zekeren van blijvende macht in de vorm van investeringen voor het over tollige Australische kapitaaL Met een „vrij" Indonesië aan de lei band is Australië in staat om straks de leidende rol te spelen in het Verre Oosten. Indien Hodgson dit had ver teld was hij oprecht geweest Hij had dan ook niet zo vermanend met zijn vinger naar dr. v. Roijen behoeven te wijze en de wereld was gespaard gebleven voor een comedie zoals er in het theater Chaillot nog nimmer is opgevoerd. Zotussen de dmk van Canberra en Washington was hot te verwachten, dat Londen voor de zoveelste maal zou vergeten, dat er een West-Europese Unie bestaat. Wrange nasmaak TAE Veiligheidsraad heeft tot op he den nog geen enkel blijk gege ven dat hij iets anders is dan een machtsapparaat in handen van Rus land en Amerika. Het behoeft geen verwondering te wekken, dat juist de grote mogend heden het meest gediend zijn met een „Veiligheidsraad" in deze vorm Een logische consequentie is dus dat zij alsnog pogen om een succesje te forceren, waardoor de critici de wind uit de zeilen wordt genomen. En wat leende zich nu beter tot een succesje, dan de Indonesische kwestie. De wrange nasmaak van de mislukte derde Assemblee in Parijs zou er door weggespoeld worden. Nederland heeft geen veto. België evenmin. Londen, dat dik met Den Haag bevriend hoort te ziin, omdat het eveneens lid van de West-Eurooese Unie is, moet iets over zijn kant laten gaan, omdat het anders de „belangen" van India en Australië schaadt, twee dominions. Men behoeft geen Russisch veto te vre zen, omdat Malik daar te handig voor is en de wereldopinie is tegen Ne derland, omdat er een anti-Nederland- se wind waait in de wereld. Het anti communistische bastion van de Zui derzee staat in een slecht blaadje bij Rusland en de vazalstaten, als „kolo niale" mogendheid is het al a priori veroordeeld in het gehele Midden- en Verre Oosten en eveneens in grote delen van Zuid- en Midden-Amerika. Argentinië heeft voor de verrassing gezorgd. En indien we even in onze herinnering oproepen de krantenver halen, die kort geleden nog in de Ne derlandse pers verschenen over Du Peron en zijn echtgenote, dan moe ten we constateren, dat men zich daar niet door haat laat leiden. En indien we uit deze hele, onwelriekende Vei ligheidsraad-séance maar willen ont houden, dat we zelf ook grove fouten hebben gemaakt en dat het tijd wordt eens doelbewust te gaan werken aan de verbetering van onze naam in het buitenland, dan heeft de hele comedie tenminste nog enig nut gehad. Het diplomatieke gekonkel rond In donesië, het niet willen zien van ju ridische, volkenrechtelijke en morele factoren in de Veiligheidsraad en zelfs de anti-Nederlandse wind, die mo menteel niet alleen in het Palais de Chail'ot doch ook ver daarbuiten waait zijn dan tenminste niet voor niets ge weest. CTET IS KEURIG WERK wat de Sticnling Technische Hogeschool in het Zuiden in een half jaar heeft klaar gekregen: het lijvige rapport over de tweede T. H Het is keurig werk, omdat het tot stand gekomen rapport zo degelijk en gced g< docu- menteerd voor de dag komt. Het is daarom ook keurig werk, wij] men tenslotte tot een eenheidsconclusie is gekomen, al moesten enkele leden daarvoor ook bepaalde sentimenten opzij zetten. Dit geldt natuurlijk niet voor het algemene betoog, dat er een tweede T H. nodig is. Evenmin voor de stel ling, dat die tweede T. H. in het Zuiden het best op haar plaats is. Wel echter voor de keuze van Eind hoven, na een nek-aan-rek-race met Maastricht, zoals het in een perscon ferentie werd uitgedrukt. Over de twee eerste stellingen heb ben we in verloop van maanden „1 heel wat artikelen geproduceerd. Aan de hand van dit rapport willen ve er echter nog eens op terugkomen, omdat hier de argumenten zo goed geordend en met de nieuwste gege vens verantwoord in opgetast liggen. De noodzakelijkheid van uitbrei ding van het technisch hoger onder wijs houdt onverbrekelijk verband met de noodzaak van industrialisatie. Jn de jaren, welke onmiddellijk an de tweede wereldoorlog vooraf gingen, bleek Nederland ondanks een werkloosheid van 300.000 5 400.000 personen in staat om 75 procent van de zeer hoge importen door export te dekken. Ons land als geheel stond in sterke positie. De tweede wereld oorlog heeft ontzaglijk veel vernie tigd. Aan het einde var, de krijg stond Nederland voor de taak om zo goed als zonder geld opnieuw een zaak te beginnen. Het natuurlijke Ne derlandse achterland was een chaos geworden. De situatie in Indonesië bleef vooralsnog verward en onopre- helderd. Er kan geen twijfel bestaan, of er zal met alle kracht gewerkt moeten worden om de export, vooral naar de dollargebieden, in aanzien lijke mate op te voeren. Het alterna tief ware: de invoer in zeer aanzien lijke mate beperken en het reeds la ge consumptie-niveau nog verder drukken. De vergroting van de export zal waarschijnlijk niet in de agrarische sector gevonden kunnen worden. De aanwas der bevolking dwingt ons een steeds belangrijker deel der landbouw producten voor de binnenlandse voedselvoorziening te bestemmen. We moeten dus komen tot verdere in dustrialisatie. In het licht van de ex portbehoefte zal die industrialisatie zich in drie richtingen moeten bewe gen: 1. productie van goederen, die voorheen werden ingevoerd. 2. een zo groot mogelijk deel van de productiefasen tussen grondstof en consumptiegoed in eigen land leggen. 3. essentiële verbeteringen van onze producten en productie-methodes en het lanceren van geheel nieuwe ar tikelen. Ook van de andere kant kan men deze noodzaak van industriali satie benaderen. Onze beroepsbevol king neemt jaarlijks met 40.000 werk krachten toe. Landbouw en veeteelt hebben wat bezetting mi t werk krachten betreft allang het verzadi gingspunt bereikt. In handel en ver keer zullen we de aanwas zeker niet kunnen opvangen. Langs de weg van emigratie is het vraagstuk ook niet op te lossen; daarvoor is het te om vangrijk. Wij moeten Industrialiseren of ver pauperen. TTet industrieel klimaat van Neder - derland is gunstig. We zien de nij verheid, die is gebaseerd op de grond en hulpstoffen in de bodem, in Zuid- Limburg zich ringvormig voortzet ten over Duitsland naar Drenthe. De nijverheid gebaseerd op agrarische productie zien we in Groningen en Friesland ringvormig ove: Holland naar Zeeland. De nijverheid geba seerd op de verkeersligging wordt hoofdzakelijk in het Westen aange troffen. Binnen deze kring zien <yij dan Brabant met zijn zeer gevari eerde en op de arbeidsmarkt inge stelde industrie als sluitstuk n voorts Twenthe, eveneens op de ar beidsmarkt gebaseerd. (Vervolg op pag. 2 kolom 1)' Djokjakarta, de Republikeinse hoofd stad, was door de Nederlandse troe pen bezet en er werd opgerukt naar het volgende doel, Solo of So- akar- ta. Een Brei hutter gebruikte een kilometeipaal als steun voor zijn wapen.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1