Alle
belangrijke
Nederlandse
strategische punten in
handen
Onze ministers offerden
aan beraadslagingen
hun Kerstfeest
Vier kenmerken van de ware vredeswil
Waar
staan wij?
De debatten in de Veilig
heidsraad
„Wij zijn allen in Gods Hand"
KERSTBOODSCHAP
van de Moeder des Vaderlands
aan alle Nederlandse moeders
Tot dusver 19
doden
IN 'T KORT
Mijnramp
Saarbekken
Eieren van de bon
Kerstboodschap tot het College van
Kardinalen
Middenstands-
wetten in de maak
VIJFDE JAARGANG
No. 1264
MAANDAG 27 DECEMBER 1948
Legerbericht
Madioen bezet
Televisie
Het blijft vriezen
NA DE BESLISSING VAN DE VEILIGHEIDSRAAD
Rapport C. v. G. D.: Wij zien geen kans
Bestandsschendingen vast te stellen
Hoe keurig dr. v. Royen India aftroefde
Zij vielen voor het
vaderland
in het
Twintig arbeiders
omgekomen
D°°Ri CANADA werd een resolu
tie ingediend met amendementen
daarop van Australië en Syrië; bij de
stemming werd echter dit alles ver
worpen. De heer Palar kwam er ten
slotte voor de Republiek nog een ste
vig schepje opdoen, wat hem, toen
het eenmaal op stemmen over de Ame
rikaanse resolutie aankwam, helemaal
niet bleek te hebben geholpen.
DistributienieuWs
Puntenvrije textiel-
uitverkoop
Distributie motorvoer
tuigen opgeheven
De f 1.- bpslag voor
kostwinners beneden
23 jaar
PAUS PIUS XII OVER:
H»
Uitgave N V Uitgeversmij Neerlandia Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts, C. J. van Hootegem; A. E. Langenhorst;
Mr Dr A. J J M Mes. Mr H B B de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling: t 3.00 p kwartaal;
p. post 1 4.75. p week (uitsluitend bij niet-postbestelling) f 0 30.
Losse exemplaren 8 cent Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch- Vlaanderen Hulst. Dubbele Poort, 7, tele
foon 102 (Bijbureau Oostburg. Nieuwstraat 22, telefoon 35) Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden Goes, Westsingel 75, telefoon
2230. Hoofdredacteur: J J H A. Bruna Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage) t 0.10 per m/m. voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp f 0.25 en f 0.60. Incasso wordt berekend.
T/AN OFFICIËLE ZIJDE te Batavia
wordt het volgende gemeld: „In
West-Java bereikten de Nederlandse
troepen de Westkust, en bezetten het
plaatsje Anjer, 28 km. van Serang. In
Midden-Java werden Tawamangoe
35 km. ten Oosten van Solo en
Wonogiri 60 km. ten Oosten van
Djokja bezet In Oost-Java werd
Kediri bezet. Op Sumatra viel Sibolga
m Nederlandse handen. Eén Neder -
'andse jager is niet teruggekeerd van
■>en. vlucht boven Midden-Java".
Zaterdagavond werd gemeld:
In West-Java hebben de Nederland
se troepen Pandeglang (20 km. ten
Zuiden van Serang), Rangkasbitoeng
(30.km. ten Zuid-Oosten van Serang)
en Ba.ia (aan de Zuidkust) bezet.
In Midden-Java werd Sragen bezet
en werden rond Magelang en Solo zui
veringsacties uitgevoerd.
Ill Oost-Java werden Magetan, Nga-
wi en Madioen bezet, alsmede ver
scheidene plaatsen in de vlakte van
Kediri.
Op Sumatra werd Sidikalang (ten
Noordwesten van het Tobameer) bezet
Reeds zijn de Nederlandse troepen
overgegaan tot de zuivering van het
in de afgelopen week bezette gebied.
Tot dusver werd het verlies van IS
doden gemeld, terwijl 34 militairen
werden gewond.
TN EINDHOVEN wordt bij Phi
lips druk geëexperimenteerd
met televisie. Dezer dagen trad
daar een bekend valkenier op met
een valk en een havik. De havik
was onrustig en toen de voorstel
ling begon, nam het dier een
sprong en vloog luid krijsend
door de studio.
Niemand had natuurlijk meer
oog voor de uitzending: men was
voor de vogel bijna even bevreesd
als voor een heuse duikbommen
werper. Achtereenvolgens zette de
havik zich op de camera en de
microfoon, die kletterend naar be
neden kwam. Dat brak de span
ning: iedereen zocht buiten de
deur van het lokaal een goed
heenkomen, de valkenier alleen
gebleven kon met weinig moeite
de vogel tot bedaren krijgen en
aan de rest van het televisiepro
gramma werkte de havik op volle
kracht mee
JgGYPTE heeft telegrafisch aan de
Veiligheidsraad gevraagd onmid
dellijk Palestina te willen behandelen
„daar er gevechten op grote schaal zijn
begonnen". Nog vandaag zal dit ge
schieden.
gUMNER WELLES, de voormalige
onderminister van Buitenlandse
Zaken van de V. S., is te Washington
bewusteloos nabij zijn huis aangetrof
fen. Hij is naar een ziekenhuis over
gebracht. Zijn toestand is zorgwek
kend.
£)EZE UITVINDING, gedaan te Delft,
is van groot belang voor de bouw
nijverheid: zij bestaat uit een instru
ment, waardoor men de draagkracht
van de grond kan meten. Tevoren is
nu te zeggen, hoe lang (of kort) de
heipalen onder jen gebouw moeten
zijn.
TE ROTTERDAM werd eergisteren
een jonge vrouw geworgd in haar
kamer aangetroffen. Van de vermoe
delijke dader, een man die de avond
tevoren met de vrouw was gezien,
heeft men een "nauwkeurig signale
ment.
J^E ENGELSE KONING zeide in zijn
Kerstboodschap o.a., dat hij in het
afgelopen jaar het koningschap had
leren zien als een pool van de ver
houdingen der mensen onderling.
'pUUMAN verklaarde in zijn Kerst
boodschap. dat hij met alle kracht
zal blijven werken voor de wereld
vrede.
^ELKbVfcKrv ACHTING geldig
tot vanavond:
Droog weer met weinig bewolking,
maar plaatselijk vorming van
nevel of mist. Meest matige wind
hoofdzakelijk tussen Oost en Zuid-
Oost In de vroege ochtend matige,
op enkele plaatsen strenge vorst.
M'dden op de dag meest lichte
vorst.
Vandaag: zon onder 16.34 uur;
maan onder 13.59 uur
Morgen: zon op 8.48 uur; maan
op 7.17 uur.
T~\E VEILIGHEIDSRAAD heeft verschenen Vrijdag door het
aannemen van de gedeeltelijke, door Australië geamen
deerde, Amerikaanse resolutie, een beroep op beide partijen
gedaan het vuren te staken. In Den Haag vergaderden dr. Drees
met de ministers Sassen en Drees vrijwel de gehele eerste
Kerstdag over het in te nemen standpunt, dat overigens tot
nu toe nog niet is bepaald.
In Batavia heeft de C. v. G. D. de tekst van de resolutie offi
ciéél overhandigd, waarna deze tekst onverwijld naar Den Haag
werd doorgezonden. Met deze gang van zaken is van „Staakt
het vuren" in Indonesië uiteraard nog niets te bemerken. De
laatste berichten zeggen slechts, dat „alle punten van strate
gisch belang" in Nederlandse handen zijn.
In de resolutie werd aan de C. v. G. D. opgedragen onmid
dellijk telegrafisch een rapport aan de Veiligheidsraad te zen
den over de gebeurtenissen sedert 12 December. Dit rapport is^
inmiddels binnengekomen.
Indonesië blijft een agendapunt van de Veiligheidsraad, die
vandaag weer bijeenkomt en er dus, desgewenst, over kan gaan
debatteren.
verschillende Nederlandse colonnes
op zeer bepaalde punten en ner
gens op enig breed front zijn op
gerukt. Nergens is sprake geweest
van grote omsingelingsbewegingen ter
vanging en vernietiging van de repu
blikeinse strijdkrachten of van min of
meer grote „pitched battles". Slechts
op enkele punten (bijv. Bandjarnega-
ra), waar een Nederlandse colonne
stootte op een sterke infiltratiecon
centratie van de Siliwangi-divisie
TNI, hebben enige korte, werkelijke
gevechten plaats gehad.
Als gevolg hiervan en omdat de
TNI, ondanks grote numerieke supe
rioriteit en vrij goede bewapening,
zeer spoedig gedemoraliseerd weg
vluchtte zijn de persoonlijke ver
liezen aan beide kanten uiterst ge
ring gebleven en is ne"s'ens sprake
geweest van slachtingen of bloedba
den.
Het aantal verliezen aan de zijde
van de TNI is dan ook zeer klein.
Er is niet veel gevochten e. dit werd
ook niet beoogd.
Grote hoeveelheden olief' in
voedsel, kleding en medicijnen zijn
terstond achter de troepen aange
gaan en worden terstond door de or
ganisatie van het Roode Kruis aan
de bevolking gedistribueerd. Pe be
volking is rustig en kennelijk opge
lucht. Uit Djokja werd een bericht
ontvangen dat het republikeinse ori-
geld door de bevolking niet meer
-ordt geaccepteerd en dat men het
Ned.-Ind. geld verlangt.
De bevolking verleent ook spontaan
medewerking aan de Nederlandse
troepen en de verwachting is geheel
gerechtvaardigd, dat deze medewer
king in steeds groter mate ook bij
de verdere bestuurliike pacificatie zal
worden verkregen.
De bevolking is de terreur van de
TNI en het corrupte wanbestuur van
de republiek grondig moe en beseft
volkomen, dat de Nederlandse troe
pen haar weer orde, veiligheid en be
staanszekerheid komen brengen.
Het moge nogmaals mei de meeste
nadruk herhaald worden, d„ t dit ook
het enige doel is van de Nederland
se militaire actie, dus het scheppen
van die voorwaarden, nodig voor een
onbevreesd, vrij en zeker bestaan van
de millioenenbevolking.
DE VEILIGHEIDSRAAD:
„STAAKT HET VUREN"
TtE passage in de Amerikaanse re-
solutie betreffende het terugtrek
ken der trotpen wjrd Vrijdag ver
worpen met 5 stemmen voor en zes
onthoudingen (Canada, Argentinië.
België, Frankrijk, Rusland en de
Oekraine). Opvallend, is dat de af
gevaardigde van de Oek-aine afwe
zig was en nog opvallender is, dat
"Se S. U.-afgevaardigde dr iVIalik, be
weert, dat deze afwezigheid zijn oor
zaak vond in het feit, dat Ockrai-
ner niet uit Berlijn kon afreizen, om
dat de Fransen weigerden hem een
visum te verstrekken
Hoe dit ook zij, de be Jissing' is te
Parijs gevallen: Staakt het vuren, 'n
rapport van de C. v. G. D., vrijlating
van Soekarno c.s., en toezicht van uit
lichaam op het naleven van het nieu
we Bestand. Het reeds binnengeko
men rapport boezemt ons om de op
merkelijke inhoud momenteel het
meeste belang in.
Na een overzicht der gebeurtenis
sen vangt het rapport aan met de
typische zin: „Er zijn moeilijkheden
op te lossen als „gevechten moeten
plaats maken voor onderhandelin
gen". De commissieleden verschillen
alleen van mening betreffende het
betrekkelijke gewicht, dat zij aan de
ze moeilijkheden geven". In drie
punten gevat zijn dan de moeilijkhe
den: de ene partij mag niet onder
militaire dwang staan van de ande
re, wil er onderhandeld kunnen wor
den. Vervclgens zal de partij, waar
van het grondgebied door gevechten
is verminderd, slechts aarzelend, even
tuele onderhandelingen als bona fi
de" kunnen aanvaarden. Tenslotte is
er deze practische moeilijkheid:
Als de demarcatielijnen niet langer
bestaan, wordt het vrijwel onmoge
lijk om de positie van de republi
keinse troepen vast te stellen. 1 e
commissie ziet geen mogelijkheid, dat
haar waarnemers in staat zijn be
trouwbaar onderscheid te ïaken tus
sen maatregelen voor binnenlandse
veiligheid door de Nederlanders en
vijandelijkheden tussen partijen.
Nergens georganiseerd verzet
T\E republikeinen hebben volgens
mededeling aan afzonderlijke le
den van de Commissie hun troepen
bewaard voor de guerilla. De Neder
landers hebben dan ook, uitgezon
derd van de Siliwangi-divisie, ner
gens georganiseerd verzet ontmoet.
Betreffende de bestandsschendingen
zegt het rapport o.m.: Er waren in
filtraties op grote schaal en een over
matig groot aantal incidenten, veelal
op Nederlands gebied. Welke hiervan
inderdaad Bestandsschendingen kun
nen worden genoemd, zal hier niet
worden napeeaan We mei ken hier
bij op, dat het minstens eigenaardig
klinkt de C. v. G. D. dit te horen
zeggen. waar luist het vaststellen van
^estan^schendingen tot net meest
^igenliike van de haar opgedragen
taak schijnt te behoren!
J^E REGERING maakt bekend, dat
in de week van 10-17 December
1948 de volgende verliezen zijn gerap
porteerd
KovrnMiike Landmacht: res. 2e It.
P W Bastianen uit Eindhoven;
K N.ï.ï,.: sold. 2e kl. S. Mongilala
uit Indonesië.
Kon. Marine: geen verliezen.
QOK BOVEN BURMA mogen onze
vliegtuigen niet meer komen. De
K.L.M. overweegt, op welke wy-
ze via een andere route naar Indo
nesië kan worden gevlogen. Totdat 'n
beslissing is genomen wordt men ver
zocht geen Luchtpost voor Indonesië
aan te bieden.
Tot zover dan dit rapport. We zul
len nu in korte trekken nog weer
geven, wat een militaire woordvoer
der te Batavia op de tweede Kerst
dag heeft meegedeeld.
„In het bijzonder uit reacties van
de buitenlandse pers is gebleken, dat
grote misvatting bestaat ten aanzien
van doel, inhoud en methoden van de
huidige Nederlandse actie.
In meerdere landen en bladen blijkt
de voorstelling te leven, dat een Ne
derlands leger, uitgerust met alle
modern wapentuig, een aantal vrij
wel onbewapende republikeinse
strijdkrachten te lijf is gegaan en
onder deze grote slachtingen aanricht.
Geen beeld is echter van minder
toepassing op de huidige Nederland
se actie dan juist dit.
Het doel van de Nederlandse actie
is, om zo snel mogelyk het republi
keinse gebied onder de controle van
het Nederlandse militaire apparaat te
brengen, opdat weer zo spoedig
mogelijk door een zuiver en be
kwaam bestuur een toestand van or
de, recht en veiligheid wordt gescha
pen.
Om dit doel te bereiken, was het
nodig, dat zo snel mogelijk de be
langrijke centra in het Republikeins
gebied, de grote en grotere steden
werden bezet.
Daar bij moest het verband van de
republikeinse strijdkrachten, voorzo
ver dat al aanwezig was, worden
verstoord. Wij hebben nu gezien, dat
TN DE Duhamel-mijn bij Ensdorf in
het Saargebied zijn tengevolge
van een mijnbrand 20 mijnwerkers
om het leven gekomen, zo wordt of
ficieel meegedeeld. Theaters en bios
copen in het gehele Saarbekken wa
ren op Kerstmis wegens rouw geslo
ten. De Regering heeft besloten open
bare melding te maken van de naam
van de 20-jarige Edmond Veher, die
het leven verloor bij een poging om
een kameraad te redden.
TTE VERGADERING, welke de Vei-
ligheidsraad Vrijdagmorgen hield
ze eindigde om half drie zal
wellicht eens in de annalen staan ge
boekstaafd als een interessante kant
tekening bij de wordingsgeschiedenis
van de Unie. Daar immers verdedigde
dr. van Roijen het Nederlandse stand
punt tegen negen van de elf afge
vaardigden (België was het met ons
eens en Frankrijk niet geheel oneens)
op waarlijk gloedvolle wijze. Dat hij
ondanks geen „zieltjes wist te win
nen" had andere oorzaken dan het
niet volkomen gerechtvaardigd zijn
van zijn zienswijze of de manier waar
op hij deze naar voren wist te brengen
Hoe origineel wist hij een van de
felste aanvallers, nl. India, te over
troeven door een passage aan te ha
len van diens eig o rede, uitgespro
ken enkele maanden geleden, toen de
kwestie Hyderabad door de Raad werd
behandeld. „Ik zou dit citaat uitste
kend kunnen gebruiken, indien ik het
woord „India" door „Nederland" en
het woord „Hyderabad" door „Indone
sië" verving", zo zeide dr. van Roijen
De heer van Langenhoven sprak
namens België en toonde zich een
ware „Benelux-broeder". Hij wees op
de onmacht van de Veiligheidsraad in
vroegere conflicten en wees op de
noodzakelijkheid de competentiekwes
tie voor het internationale Hof van
Justitie te brengen.
DE STEMMING.
De Raad heeft de passage in de
Amerikaanse resolutie, die terugtrek
king der troepen op de vroegere po
sities eiste, verworpen met 5 stemmen
vóór en 6 stemden blanco.
Voor stemden: de Ver. Staten, Co
lumbia. Syrië. Engeland en China.
De eis tot het stoppen der vijande
lijkheden werd aangenomen met 7
stemmen en 4 blanco (Frankrijk, België
de Oekraine en Rusland).
De gehele resolutie is tenslotte met
diverse wijzigingen aangenomen met
7 stemmen voor en 4 blanco (Frank
rijk, België, de Sovjet-Unie en de
Oekraine). In ons artikel „Na de be
slissing van de Veiligheidsraad" kan
men de inhoud van de aangenomen
resolutie volledig vinden.
OP BEHOORLIJK PEIL.
•JGA DE VERGADERING verklaarde
dr. van Roijen. dat de debatten
over het algemeen op een behoorlijk
peil hadden gestaan. Een uitzonde
ring maakte kolonel Hodgson van
Australië, die het een keer, zo bont
maakte, dat onze afgevaardigde moest
verklaren, dat het beantwoorden van
diens opmerkingen beneden de waar
digheid van spr. lagen.
Over de houding van Engeland had
dr. van Roijen weinig lof en van Rus
land zende hij, dat het Malik niet
om eventuele resoluties ging, doch
slechts om het voeren van propagan
da. Van China was de houding te
leurstellend, vooral daar de Chinezen
op de eerste plaats van de zuivering
in Indonesië groot voordeel ondervin
den.
We kunnen dit korte overzicht be
sluiten met de vermelding, dat men
in Parijs en elders grote waardering
had voor de wijze, waarop dr. van
Roijen het Nederlandse standpunt
heeft verdedigd.
UET Ministerie van Landbouw deelt
mede. dat de rantsoenering van
eieren met ingang van 28 December
1948 zal worden beëindigd. Van die
datum af mogen detaillisten eieren
zonder bon aan de consuir I :t afle
veren. De bestaande maximumprijs
regeling wordt voorshands ongewijzigd
gehandhaafd.
TN de periode van 17 t.m. 29 Januari
1 1949 zal de detailhandel weer ge
legenheid krijgen op punten gewaar
deerde textielgoederen puntenvrij of
tegen verlaagde puntenwaardering,
zulks naar keuze van de handelaar, te
verkopen aan het publiek. mit6 een
korting van minstens 10 pet. op de
verkoopprijs wordt toegepast.
TUT ET ingang van 24 December zijn de
distributie-voorschriften voor mo
torvoertuigen opgeheven zodat deze
thans zonder vergunning mogen wor
den gekocht verkocht en afgeleverd
Hieronder vallen mede de rupsband-
tractoren en landbouwjeeps. De rups
bandtractor was op het gebied van
landbouwwerktuigen nog het enige
distributieobject.
Aan het vrijgeven is de voorwaarde
verbonden, dat de importeur, fabri
kant of wederverkoper niet tot vrije
verkoop overgaat, voordat de door
hem vóór het vrijgeven in ontvangst
genomen aankoopvergunningen zijn ge
honoreerd.
Het Ministerie van Verkeer en Wa
terstaat vestigt er voor de goede orde
de aandacht op. dat door deze ophef
fing de Rijksverkeersinspecties geen
bemoeienis meer hebben met de toe
wijzing van motorvoertuigen.
Voor het verkrijgen van een rijver-
gunnng, welke vooralsnog gehand
haafd blijft, diene men zich als tot
dusver te wenden tot de Rijksver
keersinspectie.
UET COLLEGE van Rijksbemidde
laars heeft een beschikking ge
troffen krachtens welke de loonbijslag
van een gulden, te rekenen van 1 No
vember 1948 af, ook zal worden toe
gekend aan gehuwde mannelijke werk
nemers beneden 23 jaar. alsmede aan
mannelijke en vrouwelijke kostwinners
in de zin van de Wachtgeldregeling
1946 beneden die leeftijd.
TJ" ONINGIN JULIANA heeft op de eerste Kerstdag om één uur voor de
Nederlandse radio de volgende Kerstgroet uitgesproken:
„Het is mij een behoefte een groet te brengen aan allen, die vandaag
op Kerstmis in zorg zijn om iemand, die zij lief hebben en om samen aan
hen te denken, die in dat verre goede land aan het strijden zijn. Het kan
niet anders, of onze gedachten gaan ook uit naar degenen, die zij daarbij
tegenover zich vinden. Onze zuiverste wensen gaan naar hen allen uit.
Het is het tragische, dat onze mensenmaatschappij zo is, dat geweld zo
vaak weer een krachtdadig optreden daartegen nodig maakt. We weten
het uit de jongste geschiedenis, die van het Verzet in ons vaderland tegen
onze overweldigers. Onze jongens hebben hier de opdracht onze beloften
in te helpen lossen, die we aan alle inwoners van Indonesië deden" bij
monde van mijn Moeder op 7 December 1942 en op 3 Februari van dit
jaar.
Zij willen de vrijheid brengen in de vierledige vorm van de vrij
heid van het Geloof en van het woord de vrijheid van vrees en van ge
brek. Zii zijn allen in Gods Hand en geen haar zal hen gekrenkt worden
zonder Zijn weten. Ik wens tl en hen toch een werkelijk Kerstfeest.
Het is niet in de vertrouwde zin, dat dit gevierd kan worden, maar
misschien in diepere zin. De Kerstnacht is schoner dan de dagen en uw
nacht van zorg maakt de tegenstelling tot het komende licht van Kerstmis
des te scheller. Kerstmis is zoveel ruimer, lichter, groter, dan dat, waar
aan het dagelijks leven met zijn beslommeringen ons zo vaak maar even
laat tippen. Maar niets dringt zo diep en ver door in onze levens met hun
moeilijkheden.
En zo mogen we dan de eeuwenoude woorden in onze oren laten
kinken: „Ere zij God in de hoogste hemelen, vrede op aarde, ln de men
sen een welbehagen". Dank U.
F\E GESCHIEDENIS der Kerk bewijst dat Zij steeds de voorvechtster en de
moeder is geweest van alle goede en vernieuwende krachten, aldus Paus
Pius XII in zijn Kerstboodschap aan het College van Kardinalen. Het is de
duidelijke plicht van de gelovige mens, alles in het werk te stellen om in het
sociale leven te komen tot de oplossing van de problemen, die vooral liggen
op het terrein van de sociale rechtvaardigheid, evenzeer als op die van het
internationale recht en van de vrede.
TTE CHRISTEN mag zich niet opslui-
ten in een gevaarlijk nationalisme
maar moet acht slaan op de noden en
ellenden van zijn broeders. Hij moet
economisch zwakkeren helpen, vol
doen aan de rechtvaardige eisen van
zijn arbeiders volgens de christelijke
levensopvattingen en hij dient op de
hoogte te zijn van de misbruiken en
verkeerde economische opvattingen.
Hij heeft ook plichten wanneer zijn
land afdwaalt in een nationalistisch
streven, de saamhorigheid der volke
ren ontkent of verkracht, terwijl die
saamhorigheid toch ieder plichten op
legt tegenover de grote gemeenschap
der volkeren.
Vier kenmerken gaf de Paus aan,
waardoor de Christelijke vredeswil
zich openbaart.
1. Deze christelijke vredeswil komt
van God, want Hij is de God van de
vrede. De christelijke vredeswil heeft
ook zijn wapenen, maar de voornaam
ste zijn deze twee: het gebed en de
liefde.
Nooit kan een kwestie van prestige
of nationale eer reden zijn tot oorlog
of zelfs maar om met oorlog te drei
gen. Wel kan het zijn dat men met
kracht van wapenen 't recht wil doen
gelden, maar hoe rechtvaardig deze
ook zij, 't doen gelden van dit recht
moet opwegen tegen het gevaar om dc
brand te ontsteken met al zijn ontzet
tende gevolgen op geestelijk en stof
felijk gebied.
2. Iedere schender van het recht,
moet als 'n vredesverstoorden worden
prijsgegeven aan de onterende een
zaamheid van de zijde van alle be
schaafde volkeren. Moge ook de orga
nisatie van de UNO de volledige en
zuivere uitdrukking worden van de in
ternationale vredessolidariteit en mo
ge uit haar instituten en instellingen
verdwijnen de spoor die zij nog draagt
van haar oorsprong, die noodzakelijk
een oorlogssolidariteit was.
3. De christelijke vredeswil is prac-
tisch en op de werkelijkheid afge
stemd zij heeft tot doel alle spannin
gen terug te nemen en de oorzaken
van deze spanningen. De oorzaken zijn
o.a. vooral de betrekkelijke beperkt
heid van het nationale grondbezit en
het gebrek aan grondstoffen.
Laat men de emigratie en de immi
gratie van gehele gezinnen vergemak
kelijken. Laat men de volkeren in de
gelegenheid stellen te kunnen produ
ceren, Iaat men ze in de gelegenheid
stellen om zelf hun dagelijks brood
te verdienen, beter dan het als aal
moes te moeten ontvangen.
Laat me ook de grondstoffen open
stellen voor degenen die er behoefte
aan hebben.
4.e De christelijke wil tot vrede is
sterk Hij is geen zwakte en ook geen
willoze gelatenheid, hij is als de vre
deswil van de eeuwige en almachtige
God. Iedere aanvalsoorlog, die in
gaat tegen de krachten van het god
delijk gebod, schendt ook de gemeen
schap. De krachten van de goddelijke
wet en ook de wet zelf moeten ge
ëerbiedigd worden en het schenden
daarvan en het overtreden moet altijd
bezien worden als een zonde en als
een misdaad.
Steunend op God, is de christelijke
wil tot vrede sterk als staal. Hij is van
een geheel andere aard dan alleen
maar een louter begrip van humani
teit, wat zo vaak ontaardt in zuivere
gevoelsopvatting, een gevoelskwestie,
welke de oorlog verafschuwt wegens
zijn verschrikkingen, gruwelen en zijn
gevolgen en niet bovendien als een
onrechtvaardigheid. Dit is een utili
teitsoverweging en houdt alle bedoe
lingen ten spijt, het gevaar in voor
compromissen en het gevaar voor oor
log.
De Paus zegt dan:
„Laat men er toch aan denken, ter
wijl men de wereld overziet, welke
de smarten zijn en de rampen, die
voort kunnen komen uit een oorlog,
wanneer we deze van de voorbije oor
log nog voor ogen hebben. Laten we
toch zorgvuldig afwegen de daad en
h<-t gevolg. Laat men trachten uit te
maken of de oorlog moreel geoorloofd
is in bepaalde omstandigheden of ver
beden, als er een andere kans is op
succes, dan de aanvallen met geweld
te keren.
TN d)fc Veiligheidsraad is Vrijdag dan
een beslissing gevallen. Het had
erger kunnen zijn. De onmogelijke
clausule, dat onze troepen terug moes
ten naar de oude demarcatielijn, io
tenminste geschrapt. Merkwaardig
genoeg hebben twee afgevaardigden
van het Slavische blok mede gehol
pen aan het uittrekken van deze gif
angel. Terwijl ze zelf -eel scherper
maatregelen hadden voorgesteld.
Wonder ijk zijn de wegen der volks-
democratische logica. Doch wij heb
ben er een® een keer van geprofi
teerd. Overigens zijn er Vrijdag wel
wat meer verstandige voorden ge
hoord dan in de voorafgaande dagen.
De Fransman heeft terecht de com
petentiekwestie op de voorgrond ge
steld en daa.aan een ernstige waar
schuwing verbonden. De F.elg bleek
weer 'n trouwe vriend, die ons recht
vaardige standpunt geheel deelde.
Zelfs de Engelsman kon de zaak wat
breder zien, al schaarde hij zich ten
slotte toch onder onze tegenstanders.
De aangenomen resolutie is overi
gens nog bedenkelijk genoeg. Ze
draagt aan de Commissie van Goede
Diensten een onmogelijke taak op,
gelijk ze zelf reeds uit Batavia sein
de. De resolutie maakt geen onde.-
scheid tussen politieel optreden en
militaire acties. Ze zegt eenvoudig:
Niet schieten! Ook als er gemoord en
geroofd wordt: Niet schieten! Ook als
een bevolking, verkommert onder 'n
caricatuur van een bewir.d: Stil
staan! Rustig laten gebeuren!
Vele persstemmen kwamen ons on
der ogen. Een ervan willen we cite
ren, die van de Parijse Pei.ple: „De
waarheid is niet zeer eervol. Zo de
Veiligheidsraad zich streng betoont
tegenover Nederland, dan is zulks
doodeenvoudig, omdat het een klein
land betreft, dat niet over de ver
dedigingsmiddelen noch over de „klan.
dizie" der groten beschikt. Waarlijk,
de UNO heeft dit jaar niet willen la
ten verstrijken zonder de volle maat
te geven van haar gebrek aan conse
quentie, en van een even duidelijke
onderschatting van zijn rechter, en
van zijn hulpmiddelen...."
Zo is het. De meerderheid heeft t
overstelpend bewijsmateriaal van
Nederlandse zijde domweg genegeerd.
Ze heeft zich belachelijk opgewon
den, terwijl ze oij vele gevallen van
flagrante schending van de grondbe
ginselen van het Handvest zwijgt of
hoogstens formele protestwoorden
uit. In naam van het internationale
recht werd ons grotelijks onrecht ge.
daan. We zullen het onthouden.
JNMIDDEI-S rijst de vraag: Wat
doen we? De zuiveringsactie is op
Java wat de voornaamste centra be
treft zo goed als voltooid. Op Suma
tra is het republikeins gebied zo veel
groter. Als we nu stilhouden, zullen
we zeker nog duizenden naar recht
en orde snakkende Indonesiërs te
leurstellen. Mogen we dat doen, om
groter gevaren af te wenderf? Die
grotere gevaren zouden kunnen be
staan in een verder doortasten van
de Veiligheidsraad door het afkon
digen van economische sancties bij
voorbeeld. Is dat werkelijk te duch
ten? De regering beraadslaagt. Za
kent de feiten en omstandigheden in
alle finesses. Ze weet ook beter wat
er zich eigenlijk achter bet interna
tionale scherm heeft afgespeeld.
Zondagavond was er nog geen be
sluit gevallen.
De militaire actie ging voort.
We hebben de laatste weken ver
trouwen gekregen in de besluitvaar
digheid en de tact van deze Neder
landse regering.
Niet zonder vertrouwen wachten
we nu ook haar bislissing af.
Winkelsluiting, vestiging,
cadeaustelsel
JJET voorontwerp Winkelsluitings
wet, dat nu aan«de Economische
Raad om advies gezonden is, houdt in
hoofdzaak het volgende in:
Alle winkels moeten gesloten zijn
op Zondag en Dinsdagmiddag na 1
uur. Joden en Zevende-dags-Adven.
tisten kunnen een aanvrage indienen
om Dinsdagmiddag hun winkels ge
opend te houden.
De sluitingsuren zijn gesteld op
Maandag, Woensdag, Vrijdar en Za
terdag om 19 uur; op Dinsdag om
13 uur; op Donderdag om 21 uur.
Venten na winkelsluitingstijd is
verboden behalve op Dinsdag voor
zacht fruit, ijs, patates-frites en kran
ten.
Als Dinsdag marktdag is, kan in
overleg met B. en W. de vrije mid
dag op Donderdag gesteld worden.
B. en W. krijgen het recht om ge
durende 21 dagen van het jaar uit
zondering toe te staan. Dus voor het
geval van kermis, feestelijkheden enz
Voor het winkelpersoneel zal het
totaal aantal werkuren niet groter
mogen zijn dan het momenteel be
draagt
Nag twee andere vóórontwerpen,
zijn in behandeling 'n wijziging van
de Vestigingswet, waardoor het voor
winkeliers ten plattenlande ingeval
van plaatselijke behoefte kan worden
toegestaan naast de branche, waar
voor ze bevoegd zijn, een andere tak
van winkelbedrijf uit te oefenen.
Het behoefte-element wordt ove
rigens in dit ontwerp niet ingescha
keld. Alleen in bijzondere gevallen
kan dit bij K. B geschieden.
Het tweede voorontwerp betreft 't
cadeau-stelsel. Dit laat slechts het
geven van geschenken van weinig
waarde toe. Een commissie zal over
deze toelaatbaarheid oordelen.
