WEST-BERLIJN is anti-Russisch
3100 nieuwe woningen
I O's
Van de 17.000 Duitsers
een vijfde „uitgeleid"
Overtreding processieverbod
niet bewezen
Zes doden bij brand te
Deventer
Vliegtuigen
stortten neer
Onbevlekte
Mevr. Schroder: „De mooiste dag
van mijn leven"
IN 'T KORT
Het eerste schip
voor Keulen
Dr. Beel brengt een
bezoek aan
Madoera
Provinciaal Bestuur stelde een ver
delingsformule op voor dit
veel te geringe getal
MET DE
KEERT
(UG
)DDE VAN
(N?
IGENEN
HET
EDEN
>EN!
itrale
ters
'S
VIJFDE JAARGANG No. 1248
Voor God, Koningin en Vaderland
DINS DAG 7 DECEMBER 1948
GETALLEN SPREKEN
r\E WEST-BERLIJNERS hebben bij de Zondag gehouden
C' verkiezingen in ronde woorden verklaard: wij zijn anti
communistisch! Het aantal uitgebrachte stemmen bedroeg
1.360.972 oftewel 86.2 percent. Ondanks de tegen-reclame
campagne van de communisten, de politieke ..moeheid" van
de Berlijners en het normale verschijnsel van „niet-geinteres-
seerden" waren er dus minder dan 14 percent thuisblijvers.
Mevr. Louise Schroder, de wnd. burgemeester, noemde deze
verkiezingsdag deswege dan ook „de mooiste dag van mijn
leven".
UTOPIA
In de toekomst vrouwelijke notarissen
DE
Vrij zacht
Eerbetoon in chocolade
Minister Wijers
antwoordt
Tweede Kamer
Groot aantal doden
Twee zwaar gewonden, een kind ongedeerd
TOEWIJZING 1949 VOOR BRABANT:
Bouwcapaciteit
veel groter
Q K ACHT DECEMBER
Todt posthuum
gezuiverd
rtelt 'de orde in de
:e streken.
Iramma:
|ning sensatie.
Toegang 14 jaar.
DN - RONALD
|AN in:
Harvest)
even onverge-
liniver.
lie leeftijden.
I voorstelling: 7,—
409—o
ESCHR1JVEN EN
4STITUUT VOOR
|ulst worden NIET
Hulsterweg 184,
an het woonhuis
puwe adres iedere
1—7 uur.
|L. EGGERMONT,
fessen geeft U dan
410—o
SINATRAM
beran
VlTAMINHAïHoel
riumiae. Voowotas
VIT A MI N B Dj:
Voorkomt en £<s
nettt rachitis.
VITAMINE B-COM
PLEX versterkt ca
beschermt het
zenuwstelsel.
VITAMINE C: voor
komt infectie,
ziekten
:hate.zwoll
t knippen
om de haard,
kdaal, Dinsdags
fotel Lookefeer,
1 alle toestel-
321-00
Rotterdam
v.,
voorbereiding)
s: Langestraat 35,
330-OO
i Lambik in de
bijheid van deze
hebben opgesla
gen drieda's
I
Uitgave N.V Uitgeversmij. Neerlandia Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. van Hootegem; A. E. Langenhorst;
Mr. Dr A. J J M Mes; Mr. H b b de Rechter. Verschijnt elke
werkdag. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling: f 3.90 p. kwartaal;
p. post f 4.75, p week (uitsluitend bij niet-postbestelling) t 0.30.
Losse exemplaren 8 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aap vraag verstrekt.
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort, 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J H. A Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage) f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp f 0.25 en f 0.60. Incasso wordt berekend.
„TEN HEMEL SCHREIEND
TIE DEFINITIEVE uitslag is als
volgt:
Sociaal-democraten: 858.100 stemmen
(64.5 procent).
Christen-democr. Unie: 258.496 stem
men (19.4 procent).
Liberaal-democraten: 214.224 stem
men (16.1 procent).
Het aantal kiesgerechtigden was:
1.580.575. Het aantal uitgebrachte
stemmen bedroeg 1.360.972 stemmen,
dit is 86.2 procent.
Er gingen 37.156 stemmen verloren.
Deze getallen gaan des te sterker
spreken, wanneer we erbij vermel
den, dat bij de verkiezingen in 1946
T)E BEMANNING van het 109
metende „Ketch Miena", dat
dezer dagen te Sydney arriveerde,
verklaarde een „Utopia" te heb
ben ontdekt, waar men nog niet
eens wist, dat er een tweede we
reldoorlog was geweest. Het is
het eiland Tikoteia, ongeveer 650
kilometer ten Zuid-Oosten van de
Salomons-eilanden.
Dit eiland is vijf kilometer lang
en twee kilometer breed. Het
wordt bewoond door een negen
honderd mensen, die, aldus de
zegslieden, geen weet hebben van
politiek, inflatie, belastingen en
ismes". De vrouwen op dit eiland
dragen het haar kort, de mannen
laten het lang en.... bleken het.
voor geheel Berlijn de communisten
ongeveer 20 procent behaalden, ter
wijl er 7.5 procent thuisblijvers wa
ren. Wanneer we dus ongeveer 5 pro
cent van die thuisblijvers in West-
Berlijn „laten wonen" dan wil dat zeg
gen, dat West-Berlijn nog geen tien
procent communisten telt! En dan is
dat, dunkt ons, nog vrij voorzichtig
geschat.
De Socialistische Eenheidspartij van
1946 is dus voornamelijk naar de So
ciaal-democraten overgegaan, die een
absolute meerderheid in de Gemeen
teraad hebben bemachtigd. Wel zijn
de Christen-democraten niet achter
uit gegaan, maar ze hadden in deze
omstandigheden zeker vooruitgang
moeten boeken.
Natuurlijk heeft Radio Moskou zijn
woede niet kunnen verkroppen. De
aether trilde letterlijk van scheldpar
tijen in de meest grove vorm. Be
schuldigingen aan het adres van de
Westerse Drie zoals „ophitsing, inti
midatie en ongebreidelde propagan
da" waren daarvan nog de meest kal
me benamingen. Er werd door deze
zender gewag gemaakt van „ten he
melschreiende schendingen van de
kiesvoorschriften". Een vocffbeeld
daarvan werd aangehaald: een vrouw
mocht bij volmacht zo maar voor haar
man stemmen! We moeten toegeven,
dat zoiets verschrikkelijk erg is, voor
al wanneer dat langs officiële en le
gale weg gebeurt.
EEN NIEUWE HINDERPAAL.
VI/ASHINGTON ziet de uitslag van
de verkiezingen als een zege van
het Westen in de koude oorlog en de
New-York Herald Tribune" noemt
de uitslag „misschien de grootste mo
rele nederlaag, die de Sovjet-Unie
ooit heeft geleden". Hier is wat voor
te zeggen, wanneer we bedenken, dat
dit democratische succes is bewerkt
binnen een gebied van 160 kilometer
achter het ijzeren gordijn.
Maarschalk Sokolofsky zou hebben
gezegd, dat deze uitslagen een nieu
we hinderpaal zouden kunnen blijken
te zijn /oor een overeenkomst inzake
de geld- en verkeerskwestie in Ber
lijn. We moeten dat helaas met de
maarschalk eveneens vrezen. Hoe zou
het immers kunnen zijn, dat de Sov
jets niet hun toevlucht namen tot de
voor hen voor de hand liggende sanc
ties tegenover hongerend Berlijn".
Men verwacht, dat de eerste daad
van de nieuwe Gemeenteraad zal zijn
het kiezen van een nieuw gemeente
bestuur. Dr. Reuter, een sociaal-de
mocraat, wordt als. burgemeester ge
noemd. Men verneemt, dat Mevrouw
Schroder, voornemens is ontslag te
nemen. Zeker is, dat deze in de harde
dienst vergrijsde dame een heldhaf
tige strijd onder de allermoeilijkste
omstandigheden tot een waardig eim
de heeft volstreden.
schipper De Ronde voor dit doel gra
tis ter beschikking is gesteld.
Alleen reeds in het Bisdom Haar
lem werden in totaal 211 ton levens
middelen ingezameld. Een deel hier
van is in zes grote vrachtauto's met
aanhangwagen van de A.T.O. naar
Wenen gebracht en daar veilig aan
gekomen, zoals blijkt uit een ontroe
rende dankbrief, die de directeur van
de Caritas in Oostenrijk, Mgr. Wein-
bacher, heeft geschreven aan de Bis
schoppelijke Hulpactie in het Bisdom
Haarlem. Bovendien zullen 65 ton le
vensmiddelen naar Berlijn worden ge
bracht, waar men hoopt, dat de ga
ven nog voor Kerstmis zullen aanko
men.
Het overige deel wordt te zamen
met de goederen, die in de andere bis
dommen zijn ingezameld, naar Keulen
gebracht.
BRITSE AMBASSADEUR heeft
-onderscheidingen uitgereikt aan~ -is- in de toekomst bereid hier en daar
- een vrouwelijke notaris te benoemen
en zegt, dat veel pleit voor een her
ziening van de vreemdelingenwetge
ving.
Hoewel aanvankelijk 17.000 Duit
sers na de oorlog zouden worden „uit
geleid", is men met de nodige soe
pelheid tewerk gegaan. Resultaat: uit
geleid naar de Britse zone 3.558, naar
de Amerikaanse zone 79 en naar de
Franse zone 24 personen van Duitse
nationaliteit.
De opheffing van de Bijz. Gerechts
hoven Den Bosch en Leeuwarden is
uitgesteld tot 1 Februari 1949 in ver
band met enkele grote zaken. Voorts
meent de Minister, dat de heer Katz
vice-admiraal Van Holthe, JonkvroU'
we van Tets, baron van Lynden en
de chauffeur de heer C. G. Koedam
voor diensten aan Prinses Margareth
tijdens haar verblijf in ons land be
wezen.
"ITALIAANSE ARBEIDERS kunnen
volgens een gisteren getekende
overeenkomst in de Nederlandse mij
nen tewerk gesteld worden.
TVE STOFFELIJKE overschotten van
30 tijdens de oorlog in Duitsland
omgekomen Nederlanders zijn van
morgen om 11.30 uur te Beek-Ubber-
gen aangekomen. Het transport gaat
verder naar Amersfoort, van waaruit
contact met de familieleden zal wor
den opgenomen.
"p. KUPERS, voorzitter van het N.
V.V. heeft een aanklacht ingediend
tegen „De Waarheid" wegens het be
richt „Kupers leverde de cartotheek
en de millioenen van 't N.V.V. uit".
JJRABANTIA NOSTRA en de Werk
gemeenschap Limburg houden op
8 en 9 Januari een congres te Weert.
Behandeld worden: „Zuid-Nederlands
industrieel klimaat" en „Contactsver
steviging".
T>RAMUGLIA, de Argentijnse Mi
nister van Buitenlandse Zaken, is
in het privé-toestel van president
Truman op diens verzoek naar Was
hington vertrokken.
AMERKA wil een einde maken aan
de ontmanteling van de Duitse
fabrieken, Engeland en Frankrijk zijn
tegen. Om een vergelijk te vinden be
gon gisteren te Londen een confe
rentie.
T)E STATEN VAN SURINAME werd
verzocht f 12.000 beschikbaar te
stellen voor de aankoop van katoen
voor goedkope muskietennetten f 6.
per stuk) voor de armere bevolking.
VAN MEEGEREN ontwierp destijds
voor zijn vrouw toneeljaponnen,
de dessins, bestaande uit draken,
meeuwen en reigers, zijn nu voor ver
dere verkoop naar de V. S. Een new-
look in „Van Meegeren-stijl
komst?
op
pEN DRIELING werd geboren te
Naaldwijk: twee meisjes en een
jongen. Samen wogen de kinderen di
rect na dc geboorte niet meer dan
7 pond. Maar moeder en kinderen ma
ken het goed.
pKIEDMANN YELLIN. de leider
van de groep ..Stern" in Palesti
na, stond gisteren terecht. Hij wei
gerde te antwoorden op de vraag
of hij zich schuldig achtte.
pRANKRIJK gaat belasting verho
gen tot tenminste 25 proeent. Za
kenlieden menen, dat een verhoging
van 70 procent even noodzakelijk als
onmogelijk is!
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Half tot zwaar bewolkt met op
de meeste plaatsen nu en dan eni
ge regen. Krachtige, langs de kust
tijdelijk harde wind tussen Zuid
en Zuidwest. Ongeveer dezelfde
of iets hogere temperatuur dan
gisteren.
„Vandaag: zon onder 16.29 uur.
laan onder 23.17 uur. Morgen:
z°n op 8.34 uur. Maan op 13.33
T"\E MINISTER van Justitie ziet in
in zijn M. v. A. aan de Tweede
Kamer een komende verbetering van
de criminaliteit, in de jaren na de
oorlog toegenomen wegens goederen-
schaarste en overvloed van geld. Hij
uit Dieren indertijd niet lichtvaardig
werd gearresteerd; de zaak is nog in
handen van de rechter-commissaris.
De Rijkspolitie is teruggebracht tot
een sterkte van 7000 man, de reserve-
politie bestaande uit vrijwilligers zal
10.000 man tellen. In ons land bevin
den zich nog 298 personen in handen
van de Justitie als verdacht van oor
logsmisdrijven en de Minister meent
tenslotte, dat uit 'n oogpunt van ver
delende rechtvaardigheid niet verent
woord zou zijn geen enkele doodstraf
meer ten uitvoer te leggen. Het to
tale bedrag van het geliquideerde vij
andelijke vermogen bedraagt 150 mil
lioen gulden.
DE BEKENDE vetleren-medaille
heeft een collega gekregen
in de vorm van de voor de Sint
Nicolaastijd ook meer geëigende
chocolade-plaquette. Dit smake
lijke voorwerp is te Goes uitge
reikt aan de Commissaris dei-
Koningin, jhr. de Caseml .ot,
toen hij op het Sinterklaasfeest
van de bond van militaire oor
logsslachtoffers dat te Goes werd
gehouden, ook het ere-voorzit-
erschap van de Zeeuwse afdeling
aanvaardde. De plaquette is ge
goten naar het model van het
echte insigne dat de leden var,
de bond mogen dragen.
Ook voor Berlijn en Wenen
gaven van Katholiek
Nederland
ZATERDAGMORGEN is uit Den
Bosch het eerste der schepen ver
trokken, die de ingezamelde goederen
van de Actie „Een schip voor Keu
len" naar Duitsland vervoeren. Het
was het 333 ton metende motorschip
„San Antonio" dat met een volle la
ding vertrok.
Voor het vertrek, dat 'geen officiëel
karakter droeg, hees de directeur van
het Ned. R. K. Huisvestingscomité, de
heer H. Verhoeven aan de hoofdmast
de Pauselijke vlag en wenste schipper
en bemanning een behouden vaart.
In de loop van deze weeek zal van
dezelfde plaats het 547 ton metende
schip „Salvator" vertrekken, dat door
T^E HOGE VERTEGENWOORDIGER
van de Kroon, dr. Beel, is giste
ren per vliegtuig voor een bezoek van
een dag naar Madoera vertrokken,
waar hij o.m. de zoutwinning bezocht
Hij werd vergezeld door viër Kamer
leden, nl. de heren Van der Goes van
Naters, Tilanus, Meyerink, en Kort
hals (prof. Romme is inmiddels reeds
naar Nederland vertrokken). Dr. Beel
zeide, aan een officiële lunch, dat op
Madoera evenals in de andere reeds
gevormde staatkundige eenheden dui
delijk is gebleken dat de bevolking
de Indonesische, nationale bewust
wording niet heeft willen uitleven in
een roes van schone leuzen. „Het volk
van Madoera heeft begrepen, dat de
ontwaking van het nationale bewust
zijn niets tekort behoeft te doen aan
de eigen sfeer en de eigen beschaving
van de verscheidene. Indonesische
volkeren. Terecht heeft het ingezien,
dat juist in een nauwe samenwerking
van deze verschillende volkeren, ge
organiseerd in staatkundige eenheden,
welke uitmuntend geschikt zijn om
de eigen belangen te behartigen en
de eigen cultuur te handhaven, de
beste en waardigst^ eenheid ligt voor
geheel Indonesië, namelijk in de Ver
enigde Staten vaé Indonesië, opge
bouwd op federale grondslagen en
steunend op het beginsel van gelijk
waardigheid der delen".
Dr. Beel zeide het te betreuren, dat
dat begrip en inzicht nog steeds niet
voor geheel Indonesië aanvaard is.
„Wij kunnen noch mogen ons hier
door laten weerhouden om de arbeid
thans spoedig te voltooien in het wel
begrepen belang van land en volk".
Dr. Beel vervolgde: „Ik behoef u niet
te zeggen, hoeveel werk nog moet
worden verzet om dit te verwezenlij
ken. Wat nog kort geleden bijna on
mogelijk scheen, zal thans, zij het met
zeer grote inspanning van alle be
trokken instanties, kunnen geluk
ken".
TLJTNISTER WIJERS zegt in zijn
Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer o.m.:
„Met betrekking tot de vermeen
de overtredingen van het z.g. pro
cessieverbod kan worden medege
deeld, dat van het in de laatste tijd
houden van een processie te Breda
de Justitie niet is gebleken.
Ten aanzien van de in 1948 te Al
phen en Oud-Gastel gehouden proces
sies is door de betrokken Officier van
Justitie, in overeenstemming met 'de
procureur-generaal te 's-Hertogen-
bosch, geen aanleiding gevonden een
strafvervolging aanhangig te maken.
Het O. M. was in het bijzonder
na de twee vrijsprekende arresten
d.d. 14 October jl. gewezen in proef
processen, van oordeel, dat het in
deze zaken evenmin erin zou kun
nen slagen om het bewijs te leve
ren voor het voor de strafbaarheid
vereiste element, dat in 1848 ter
plaatse geen openbare godsdienst
oefeningen waren toegelaten.
Teneinde overtreding van het z.g.
processieverbod tegen te gaan, is door
de ambtsvoorganger van ondergete
kende de aandacht van de procureurs
generaal bij de gerechtshoven geves
tigd op de aangelegenheid der pro
cessies en hun verzocht in die ge
vallen, waarin naar hun oordeel met
enige kans op welslagen tot toepas
sing van art. 10 der Wet' van 10 Sep
tember 1853 kan worden overgegaan,
de daartoe vereiste machtiging te ge
ven.
De verwijzing in artikel 10 voormeld
naar artikel 12 van het Wetboek van
Strafvordering wijst voorts belang
hebbenden de weg in geval van niet-
vervolging van vermeende overtre
ding als hier bedoeld.
De Minister is derhalve van oor
deel, dat er voldoende waarborgen
bestaan, dat eventuele overtredin
gen van het z.g. processieverbod ter
beoordeling van de rechter zullen
worden gebracht.
TIE LIJST van de vliegtuigrampen
is helaas dit weekeinde aanzienlijk
uitgebreid. Zo werd via de radio van
de New-York Times vernomen, dat
een Amerikaans Legervliegtuig ge
dwongen was op zee te landen. Het
toestel was op weg van Okinawa naar
Washington en heeft waarschijnlijk 30
passagiers aan boord gehad. Bijzon
derheden ontbreken nog.
Een Dakota van de Tsjecho-Slo-
waakse Luchtvaartmaatschappij, ko
mende uit Amsterdam, heeft Zondag
middag op het vliegveld Ryzyne bij
Praag in de dichte mist een harde
landing gemaakt. De propeilors en het
onderstel werden vernield. Geen der
pasagiers werd gewond.
Een vliegtuig van de „Central Air
Transport Corporation" is bij een
vliegveld te Sjanghai neergestort en
verbrand. Twaelf inzittenden kwa
men om het leven.
Een vliegtuig van de Chinese Lucht
macht is op weg van Nanking- naar
Keeloeng bij laatstgenoemde plaats op
Noord-Formosa tegen een berg gevlo
gen en neergestort. 25 personen kwa
men om het leven. Een 12-jarige jon
gen, die ernstig werd gewond, is de
enig overlevende.
Bij een vliegramp te Milaan zijn zes
personen om het leven gekomen. Een
toestel van de lijn Milaan-Brussel is
vanochtend bij het opstijgen te plet
ter gevallen, De zes slachtoffers zijn:
een pasagier en de vijf leden der be
manning.
/GISTERENMORGEN heeft te De-
A* venter een felle uitslaande brand
gewoed, die aan zes mensen het
leven heeft gekost. De slachtoffers
zijn: de bewoonster Mevr. de Lange,
30 jaar en haar zoontje van 1 'i jaar
vervolgens de bij de familie de
Lange logerende heer Lodeweges,
40 jaar, uit Zaandam en diens ze-
De Nederlandse Minister van Overzeese Gebiedsdelen, Mr. E. M. J. A.
Sassen, in gesprek met de Republikeinse premier en vice-president, Drs.
Moh. Hatta, in het bergplaatsje Kalioerang bij Djokjakarta.
venjarig dochtertje en vierjarig
zoontje en tenslotte het zoontje van
de Amsterdamse familie Thijssen,
112 jaar, dat bij de familie Lode
weges logeerde en meer naar De
venter was genomen. Gered, hoewel
zwaar gewond, konden worden: de
heer A. de Lange, Mevrouw Lode
weges en het dochtertje van drie
jaar van de familie de Lange.
De brand is vermoedelijk ontstaan
door een defecte schoorsteen en werd
het eerst ontdekt door de heer de
Lange, die zijn vrouw te kwart voor
zes wekte met de mededeling, dat
hij een brandlucht meende te ruiken.
Mevrouw de Lange ging naar de be
nedenverdieping en is daar later ver
brand aangetroffen. Later kon de heer
de Lange door een raam klimmen
en van de 10 meter hoge dakgoot
springen, waarbij hij beide benen brak
Ook Mevrouw Lodeweges en het 3-
jarig dochtertje van de familie de
Lange konden langs de dakgoot ont
komen. Mevrouw Lodeweges werd in
een vangscherm opgevangen, doch
kwam zo hard in aanraking met de
trottoirband, dat zij haar heup brak.
Het meisje is door een brandweerman
vanaf de dakgoot gehaald; de redder
liep daarbij ernstige brandwonden op.
De brand moet reeds lang hebben
gewoed voor de bewoners van het
perceel in de Asserstraat iets bemerk
ten. Een buurman, die de vlammen
zag uitslaan, heeft de brandweer ge
waarschuwd. Het toeval wilde, dat
wegens plaatsruimte enkele mensen
die nacht op de zolderverdieping slie
pen. Hieraan is het te danken, dat al
thans drie van hen konden worden
gered. De oorspronkelijke vuurhaard
lag een verdieping lager, waarna het
vuur zich via de trap over het verdere
huis verspreidde.
j?EN-EN-DERTIG-HONDERD nieuwe woningen. Gemiddelde inhoud 297 m3.
In totaal dus 920.700 kub. meter nieuwe woningruimte. Dat is het wat
aan de Provincie Noordbrabant is toebedeeld voor het jaar 1949. Aanvan
kelijk zouden het er 4000 worden, maar de mogelijkheden bleken niet groot
genoeg, zodat men voor alle provincies tot een 2/3 toewijzing moest be
sluiten. Waarbij Brabant er dan nog 500 extra kreeg, in verband met het
beschikbare aantal arbeidskrachten. Een en ander is uitgedokterd in overleg
met de Nationale Adviescommissie, waarin uit het Zuiden zitting hebben
het Limburgse lid van Gedeputeerden Jos Maenen en Ir. Witte, de Burge
meester van Bergen op Zoom.
hoe men aan dit cijfer komt? Dat
is een erg ingewikkelde bereke
ning, waaraan nog al erg hoge wis
kunde te pas komt. Laten we er al
leen dit van zeggen, dat men werkt
met bevolkingsprognoses. Dat gaat zo,
dat men de bevolkingsgroei vap de
jaren 1930 tot 1940 nagaat en de lijn
doortrekt tot 31 December 1949. Dan
stelt men een gezinsfactor vast, als
mede het aantal bewoonbare ruimten.
Zo is er voor Brabant een relatieve
achterstand van 10.5 pet. geconsta
teerd. Aan de hand van het aldus ver
kregen cijfer stelt men de woningbe
hoeften in de verschillende provincies
vast. Een cn ander wordt nog tot glo
bale cijfers afgerond en dat afronden
heeft ook zijn geheimen. Men schijnt
er daarbij naar te kijken wie in de
jaren sinds de bevrijding al het vlij
tigst gebouwd heeft Die moet het nu
maar wat kalmer doen, om de provin
ciale achterstand meer te egaliseren.
Maar goed: 3100 woningen met een
gemiddelde inhoud van 297 m3 zijn
er dan voor Brabant bestemd. Om het
nog wat nader te preciseren: 87 pet.
zijn de normale woningen (gem. in
houd 285 m3), 5 pet. middenstandswo
ningen (gem. inhoud 350 m3) en 8
pet. herbouwgevallen (gem. inhond
400 m3).
Er is geen lange redenering nodig,
om vast te stellen, dat dit aantal van
3100 maar een schamel beetje is. Als
het aan de beschikbare arbeidskrach
ten lag, kon Brabant er wel 7000 per
jaar aan. Want Brabant heeft in zijn
negen Rijkswerkplaatsen al 2600 met
selaars en timmerlieden opgeleid.
TZeren we terug naar de 3100. Het
Provinciaal Bestuur heeft daar
over ook nog weer niet alles te zeg
gen. Den Haag of laten we zeggen het
Rijk wil een aantal woningen ten tj-
hoeve van de Philips-mensen veilig
stellen. Deviezenbron, nationaal be
lang. Dus 500 van de 3100 wonin
gen mag Philips neerzetten in Bra
bant, daar waar hot dit nodig a'cht.
Er zijn in andere provincies ook be
drijven, die aldus prioriteit krijgen
Staatsmijnen (Limburg), Kaltex (Zuid
Holland), Hoogovens (Noord Holland),
K.L.M. en Fokker (Amsterdam),
Werkspoor en Demka (Utrecht), AKU
(Gelderland)
De vraag rijst: Waarom in Brabant
alleen Philips? Zijn er geen andere
industrieën of industriegrocpen be
langrijk voor de export en met een
grote behoefte aan woningen voor de
werkers? We vermoeden zo, dat het
Provinciaal Bestuur daarover zijn
woordje nog wel zal zeggen in Den
Haag.
Er is nog een restrictie: van de over
schietende 2600 woningen moeten er
800 montagewoningen zijn. Officieel.
In werkelijkheid worden het er wel
1200. Nu hebben in het afgelopen jaar
de gemeentebesturen wel trek gehad
in die montagewoningen. Bepaald was
immers, dat ze maar voor driekwart
meetelden, bij het verdelen der wo-
ningrulmte. Nu is dat anders Ze wor
den in 1949 voor vol aangezien. En
nu zeggen de provincies, nu zeggen
de gemeenten: geef mij maar liever
normaal gebouwde woningen. Ook in
dit opzicht tracht men het stijve been
van Den Haag nog te masseren.
MOEILIJKE TAAK
A/Jet dat al staat het Provinciaal Be-
stuur voor een taak, die lang be
geerd werd, doch die allesbehalve
verheugenswaard genoemd kan wor
den. Honderd-en-drie-en-veertig ge
meenten moet men nutevreden
stellen is onmogelijk, maar toch zo
min mogelijk ontevreden maken.
In een der twee Werkcommissies,
welke het Provinciaal Bestuur bij
staan en voorlichten inzake weder-
opbouwaangelegenheden, heeft men
lang en zwaar zitten cijferen, om de
best mogelijke formule te vinden.
En deze formule heeft men nu Za
terdag jl. voorgelegd aan de burge
meesters der provincie, om er hun
mening over te zeggen.
Er is natuurlijk lang en breed over
gepraat. Doch dat er naar billijkheid
gestreefd is, kan niemand ontkennen.
Die ontworpen formule ziet er aldus
uit:
60 procent van de te bouwen wo
ningen wordt over de gemeenten ver
deeld uit hoofde van de demogra
fische woningbehoeften. (Dat is dus
volgens die ingewikkelde berekening).
20 pet. wordt verdeeld over de ge
meenten, volgens de indirecte demo
grafische woningbehoefte. Hiermee
bedoelt men de behoefte aan wonin
gen op grond van het feit, dat er meer
of minder arbeidskrachten van geves
tigde industrieën thans in naburige
gemeenten moeten wonen. Dan is er
nog 5 pet. gereserveerd voor die ge
meenten, waarvan al vaststaat, dat er
nieuwe industrieën komen. Nog weer
eens 5 pet. wordt besteed aan her
bouwgevallen, speciaal in gemeenten,
die volgens de demografische formnie5
helemaal niet voor bouwvolume in
aanmerking komen. (En dat zijn er
heel wat!). Tenslotte houdt men dan
nog 10 pet. over voor onvoorziene din
gen, voor crepeergevallen, enz.
Yl/elke concrete aantallen woningen
dit voor de afzonderlijke gemeen
ten betekent, dient nog berekend te
worden. En zoals we al zeiden: tevre
den zal niemand zijn. Daarvoor is de
spanning tussen de behoeften en de
mogelijkheden te groot. Echter heeft
het zijn grote voordeel, dat nu niet
Den Haag er als eerst-verantwoorde-
lijke zit, maar wel Den Bosch, dat wil
zeggen het Provinciaal Bestuur, het
welk de gemeentebesturen zo veel be
ter kennen, waarmee ze zo veel ge
makkelijker kunnen overleggen.
Men versta dit alles intussen zó, dat
het alleen de woningen geldt, alsmede
de bijbehorende riolering, straten,
aanleg van waterleiding, gas en elec-
triciteit. Openbare werken, scholen,
kerken, industriegebouwen vallen er
buiten. Daarover beslissen de priori
teitscommissies in Den Haag.
De toewijzingen komen ook niet alle
ineens af. Voorlopig staat het ver
strekken daarvan zelfs stil, omdat er
nog zo veel onafgewerkte bouwwer
ken zijn. Maar het gaat in de laatste
maanden goed met het opleveren van
gereed gekomen woningen: Augustus
1600, September 659, October 829,
November ruim 1000.
Een en ander maakt wel duidelijk,
hoe er in Noordbrabant intensief ge
werkt wordt aan de oplossing van 't
moeilijkste probleem van deze tijd,
dat zo veel miseries in zijn nasleep
heeft. Brabant, dat van alle provin
cies de hoogste gezinsfactor heeft
4.654 tegen een rijksgemiddelde van
3.896 voelt het bijzonder zwaar.
Weten we intussen: wat mogelijk is
wordt gedaan door het Provinciaal
Bestuur. Al is het mogelijke nog maar
al te gering....
AANTAL GEREED GEKOMEN WONINGEN
1946 1947 1 Jan.-31 Oct. 1948
IN HEEL NEDERLAND 1744 8838 20423
IN NOORDBRABANT 199 1862 6463
TN DEZE ADVENTSWEKEN, waarin
de Kerk verlangend uitziet naar de
komst van Christus op de Kerstdag,
vieren wij het feest der Onbevlekte
Ontvangenis van Maria. Als een hel
der stralend licht is deze dag aan de
donkere Adventshemel van de bid
dende en trekkende mensheid. Niet
zonder reden plaatste de Kerk dit
feest in deze tijd. In dit gehele enige
voorrecht van Maria's Onbevlekte
Ontvangenis zien wij de zorg en lief
de uitgedrukt van God, die in Zijn
eeuwig raadsbesluit besloten had, de
wereld te verlossen.
En voor Hij nu Zijn enige Zoon
zond naar de wereld, gaf Hij ons Ma
ria, de Moeder Gods, gaf Hij ons de
Onbevlekte. Voor Hij ons ophief uit
de staat van zonde, waarin de aarde
was vervallen, koos Hij eens van ons
en vrijwaarde Haar voor alle zonde
opdat Zij de waardige woonplaats en
Moeder zijn zou van de Verlosser.
Door Haar, langs de wegen der onbe
vlektheid dus, zou de Verlosser ko
men. Welk een kostbaar geschenk
was dit dan van Gods erbarmende
goedheid; nu begon de morgen der
Verlossing te gloren in het helder
licht, dat Haar omstraalde: Zij was
het morgenrood van Goddelijk wel
gevallen, de voorbode, die de deur des
hemels openstootte, de heraut van de
dagen van genade. In de grote Ad
vents eeuwen van hunkerend verlan
gen, waarin het Oude Verbond voor
bij ging, was Zij het teken geweest,
dat God de wereld nimmer zou ver
werpen. Want tegen de donkere wol
ken, die zich samenpakten boven de
mensheid na die rampzalige misstap
in de tuinen van Eden, was haar beel
tenis reeds verschenen in de beloften
van God, dat de Vrouwe de kop van
de satan zou verpletteren en dat er
altijd strijd zou zijn tussen haar vol
gelingen en die van de duivel. Onbe
wust was de mens uit de eeuwen van
vóór Christus van Gods plannen om
één schepsel te vrijwaren van alle
smet, terwille van Zijn Zoon. Wie zal
het teken hebben begrepen, dat de
profeet Isaias voorspelde: „Zie, God
zelf zal u een teken geven; een Maagd
zal ontvangen en een Zoon baren en
Hij zal de Zoon van God worden ge
noemd'1" Maar toen de tijden vervuld
waren en de eeuwen van wachten ten
einde liepen, kwam Hij langs de we
gen der Onbevlektheid op de wereld.
Want zonder hinder of schade aan
haar maagdelijke zuiverheid werd het
Kerstkindje geboren en Zij die Maagd
was voor de geboorte, bleef het ook
in de Kerstnacht en is het steeds ge
bleven tot Haar ziel de juichende he
melpoorten binnentrad.
A CHT DECEMBER lezen we op ons
kalenderblad. We gaan Kerstmis
tegemoet. Kerstmis, dat voor ons meer
moet zijn, dan een huiselijk feest al
leen; vindt niet op die dag het hun
keren naar verlossing van alwie zich
zondaar voelt, zijn antwoord in da
komst van Christus zelf naar de zij
nen, naar allen, die van goede wil
zijn? Maar voor deze allen staat nu
tegen de Adventshemel als een lich
tend teken de Maagd Maria, de Onbe
vlekte Ontvangenis. Ons ten voor
beeld staat Zij daar, ons tot herinne
ring, dat Christus andermaal en steeds
opnieuw lang de wegen der Onbe
vlektheid naar de zielen komt. Meen
niet. dat temidden van de verwording,
die we om ons heen aanschouwen, dit
ideaal verloren is gegaan. Ge vindt
het terug soms onverwacht, als een
paar heldere kinderogen u aanstaren,
of als ge ziek neerligt en een engel
van naastenliefde buigt zich over u
heen om uw lichaam te verzorgen en
uw ziel te redden. Er leeft trouwens
niet de achting voor dit ideaal sinds
Christus ons verloste door Zijn Zoon
te zenden vanuit de ongerepte moe
derschoot, onsterfelijk voort? Laat een
mens zijn afgedwaald en ver verwij
derd zijn van wat ik noemde de we
gen der ongereptheid, hij zal eerbie
dig staan voor de onschuld van het
kind en vanuit de diepte van zijn ze
delijke ellende zal hij vaak een smar
telijk verlangen voelen naar wat zo
rampzalig in hem verloren ging. Voor
deze allen nu staat Maria's stralend
beeld aan de Adventshemel. als een
teken, dat God opnieuw gegeven heeft
en als een vermaning, dat alleen langs
de wegen der ongereptheid Christus
zal komen in de zielen. Willen wij
dus werkelijk Kerstmis vieren in ons
zelf, dan moeten wij dit feest van 8
December goed doordenken en door
Haar en met Haar aan Christus als
Hij komt een waardige woonplaats
bereiden. Dan zal ook in de Kerst
nacht Maria zich over ons neerbui
gen, om het jonge leven, dat in ons
geboren werd. te beschermen en te
verzorgen, zoals Zij dat eens deed in
die nacht, die alle duisternis ver
dreef.
J>IJ HET zuiveringsproces tegen
Fritz Todt, de bij een vliegtuig
ongeluk omgekomen Duitse minister
voor Herbewapening en voor de am
munitie, heeft de vliegtuigfabrikant
Ernst Heinkel, de kroongetuige, ver
klaard, dat het vliegtuigongeluk ver
oorzaakt werd doordat een helse ma
chine. door een niet geïdentificeerde
man in Duitse uniform in het toestel
van de minister werd gesmokkeld.
Volgens andere getuigen had Todt bij
het bezoek aan een verzamelplaats
van Sovjet-Russische krijgsgevange
nen uitgeroepen:
„Moge God ons helpen indien wij
ter verantwoording worden geroepen
voor hetgeen hier gebeurd is".
Todt werd veroordeeld als schuldi
ge van de tweede orde. De helft van
zijn bezit, geschat op een waarde van
2000 mark, is geconfisceerd.
