PIANO'S
Prinses der Nederlanden plantte eerste
boom van„Westkappelse woud'
DRIJF
ANEN
Sassen en Stikker in Batavia
Werkloosneid in Belg ië
stimulans voor smokkelen
S. D.-man Gottschalk kreeg niet één
gunstige getuigenis
faas
Behoed
De g
strijd
IN 'T KORT
voor
Qiieiiïlle
Procureur-fiscaal vroeg 20 jaar
tegen hem
L
r
E L
7
10SCH
i 8217
feuze!
VIJFDE JAARGANG No. 1238
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1948
BLIJDE EN ZONNIGE DAG VOOR WALCHEREN
FEEST IN EEN HERRIJZEND DORP
De Prinses arriveert
VETO
1500 PROCESSEN-VERBAAL wer
den opgemaakt tegen een zeer
groot aantal vrouwen en kooplieden uit
Amsterdam. Zij kochten her en der
„textiel-koopjes" op en verkochten die
weer tegen zwarte prijs op de markt.
DE GEMEENTERAADSVERKIE-
ZING van Maandag J.L in Spanje
trok nauwelijks 50 Dercent van de
mensen naar de stembus. In Basken
land stemde slechts 25 percent.
„Snelle uitvoering aan u)at Koningin
Wilhelmina beloofde'
Koud en droog
Distributienieuws
Sinaasappelen op bon
en vrije citroenen
Biggen worden in personenauto's vervoerd
Marshall wijst Frans
protest af
Eyskens schiet nog
niet op
pracht
lectie.
Zilver-
Blauw
Verzen
>j:
TELEF. 8863
>Ct. garantie.
Dandy
arme, dan
ïcces heeft,
parelwitte
x per jaar
n (en tand-
ut schenkt
ie tanden.
P3se
iHSXEIN e.a.
WILHELMINASTR.*
BREDA
Uitgave N V Uitgeversmij Neerlandia Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. van Hootegem; A. E. Langenhorst;
Mr Dr A J J M Mes Mr H B B de Rechter - Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs by vooruitbetaling I 3.90 p kwartaal:
p post I 4.75. p week (uitsluitend bi, niet postbestelling) t 0 30.
Losse exemplaren 8 cent - Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst. Dubbele Poort. 7, tele
foon 102 (Bijbureau Oostburg, Nieuwstraat 22. telefoon 35) Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden Goes. Westsingel 75. telefoon
2236 Hoofdredacteur J J H A Bruna Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage) t 0.10 per m/m voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) t 0.25 per m/m (Voor de
gehele oplage resp f 0.25 en t 0.60 Incasso wordt berekend.
MIEUW WALCHEREN dat de twee officiële plantdagen van
deze week organiseerde, heeft op de eerste dag alvast geluk
gehad. Niet alleen dat het programma vlot verliep, maar zon
en natuur werkten mee om deze 24e November tot een blijde
en mooie dag te maken.
Het langzaam uit zijn puinen herrijzende Westkapelle, gedoken
in de beschermende bocht van zijn machtige en weer herstelde
dijk, had gisteren een feestelijk aanzien. Van de gigantische
kerk- en vuurtoren waaide de driekleur tegen 'n milde najaars
hemel en ook in het dorp zag men aan tientallen huizen de
nationale vlag prijken.
TAE DORPSMUZIEK was reeds vroeg
in de weer om nog even een moei
lijk nummer door te nemen en zo
tegen half elf kwamen de eerste of
ficiële auto's het dorp binnenrollen.
Om elf uur hadden alle genodig
den zich verzameld in hotel de Valk.
Onder de autoriteiten zagen wij de
Engelse ambassadeur Neville, gene
raal Brooks, die de Royal Marines
vertegenwoordigde; de zaakgelastig-
y YSJINSKY heeft gisteren in de
V. N. het woord gevoerd. Hij
zei, dat het veto een machtig wa
pen was in de politieke strijd die
thans aan de gang is. Zelfs een
sukkel zou een dergelijk wapen
niet uit zijn handen laten vallen.
Hoe minder stemmen wij aan on
ze kant hebben, des te vaker zul
len wij het veto gebruiken.
Het bewaart het evenwicht in
de huidge strijd. Als wij in de
meerderheid waren, konden wij
gemakkelijk spreken over afschaf
fing van het veto. Maar dat zijn
wy niet en kunnen wij ook niet
zijn, aldus Vysjinsky. Dat weten
we dan maar weer!
TIET AANTAL PRIESTERS van de
Kalh. Kerk is momenteel 497.000.
Hieronder zijn 250.000 leden van reli
gieuze Orden. Het aantal missionaris
sen is 18.000.
TAE STAKING in de haven van Ame
rika heeft nu al tot gevolg, dat
249 schepen renteloos liggen. Per dag
stapelen zich 20.000 ton Marshall
goederen ter waarde van 2 millioen
dollars op. In New-York wachten
167.000 zakken internationale post op
verzending.
WERVELSTORM te Bombay,
heeft volgens de laatste berichten
38 mensenlevens op zijn geweten.
Jjt OOSTENRIJKSE Regering heeft
verdere beperking van het spoor
wegverkeer bevolen: de Sovjets ne
men steeds meer rollend materiaal als
„oorlogsbuit".
gOPHOELIS, de 88-jarige premier
van Griekenland, is in zijn werk
kamer bewusteloos geworden. Zijn
toestand is ernstig.
■y RU MAN heeft zijn eerste rede ge
houden na de verkiezingen. Hij
betoogde, dat bespreking van de land
bouwproblemen met de S.U. onderhan
deling over „andere geschillen" zou
vergemakkelijken.
J)E APOSTOLISCHE DELEGAAT te
Leopoldsville (Belg. Congo) heeft
meer dan 500 filmorojectors aan ver
schillende missies geschonken.
JN EEN KRUITFABRIEK bij Lissa-
kwamen tengevolge van een
ontploffing tennrnste 24 personen,
meest vrouwen, om het leven.
de van de Zuid-Afrikaanse Unie, lt.-
adm. Helfrich met zijn staf en voorts
veel Zeeuwse autoriteiten, voorname
lijk van Walcheren.
Ook het bestuur van N.W. was na
tuurlijk voltallig vertegenwoordigd en
een van hen, de heer Karei Vroon,
had zich zelfs in Walchers costuum
gestoken, welk voorbeeld zijn vrouw
gevolgd had.
Precies kwart over elf viel er een
stilte en trad H. K. H. Prinses Wil-
helmina in gezelschap van de Com
missaris der Koningin de zaal binnen.
Met veel personen onderhield H.
K. H. zich, o.m. met wethouder van
Oorschot uit Vlissingen, die Haar kort
na de bevrijding, met andere Zeeu
wen in Londen bezocht. Belangstel
lend informeerde de hoge gast naar
de stand van Walcherens her-opbloei.
Het meer officiële gedeelte van de
dag begon met een hartelijke speech
van Westkapelle's loco-burgemeester,
de heer Gabriëlse, die gestoken in zijn
dagelijkse Zeeuwse dracht, in een
voudige woorden uitdrukking gaf aan
de goede gevoelens van zijn gemeen
te ten opzichte der Prinses, die zo
vaak van haar medeleven met zijn
zo zwaar geslagen dorp getuigde.
Hartelijk dankte hij voor de prach
tige schenking, die Westkapelle in de
toekomst tot een lusthof en gezocht
recreatie-oord zal maken.
Ook generaal Brooks kreeg te ho
ren hoe erkentelijk men was voor het
cadeau van de Engelse militairen, ter
wijl de Zuid-Afrikaanse zaakgelastig
de eveneens 'n speciale groet kreeg
De voorzitter van N.-Walcheren, de
heer Verhagen, sprak vervolgens op
hoofse wijze de hoge gasten aan, waar
na H -K H. zieh door ir. Sepen liet
voorlichten over de beplanting zelve.
Het ligt in de bedoeling om naast
abelen, essen en esdoorn ook elzen
struiken, kornoelje en sleedoorn te
planten, terwijl eikels uitgezaaid zul
len worden.
Naast de zeven H.A. welke de Prin
ses schenkt, komt het bos dat de Royal
Marines offerde.
DE GROTE TREK.
J^ACARTHUR heeft de vonnissen te-
gen Tojo c.s. bekrachtigd „Geen
taak. mij opgedragen, heeft, mij ooit
zo tegen de borst gestuit", zo zei hij
„Wanneer we echter geen vertrouwen
meer kunnen hebben in de uitsnraak
van deze rechters, dan kunnen we nie
mand meer vertrouwen".
£EN TROLLEYBUS in Stockholm
is door dc leun'ng van een brug
heen in de E*rinsre gereden en gezon
ken. De chanteur en één inzittende
zijn geeed. 13 Passagiers ver'oren bet
leven. On de "'aats waar de bus zonk
is het water 20 meter diep.
I)E NEDERLANDSE SIGAREN gaan
grotendeels naar Be'g'ë: ln de
eerste 7 maanden van dit jaar kwam
een zesde van het totale verbruik in
België bij ons vandaan.
/AF HET ter ere van Zuid-Afrika
was, weten we niet, maar feit is,
dat de tocht met twintig originele
Walcherse turfkarren, stuk voor stuk
feestelijk versierd, gedachten opwekte
aan de „Grote Trek" der Boeren. Die
indruk wérd nog versterkt daar de
„reis" ging door een landschap dat
op het Zuid-Afrikaanse gelijkt, waar
bij dan de gekartelde duinrand dienst
moest doen als een rij „kopjes" en
de grote wal als een soort „spruit".
Met het dapper blazende O.K.K.,
versterkt door leden van „Ons Ge
noegen" uit Vlissingen, reed men
naar de Kreek, waar een plek was
„afgetuind" met de vlaggen van bij
kans alle naties.
JHR. DE CASEMBROOT SPRAK.
/AP DEZE PLAATS richtte de Com-
missaris der Koningin zich met
krachtige stem tot de Prinses en me
moreerde hoe Zij reeds voor de derde
maal na de- bevrijding Walcheren en
Westkapelle bezocht had. „U leeft
met ons mee", zei spr. niet alleen in
gedachte maar ook daadwerkelijk.
Spr. memoreerde hoe op aandrang
van H. M. destijds Prinses Juliana 350
stuks speelgoed uitdeelde aan de
Westkappelse kinderen, die niets meer
hadden; hoe zij 50 stuks stamboek
vee aan de Walcherse veehouders
schonk en hoe Zij nu weer uit eigen
aanplant 7 H.A. laat bebossen om W.-
Kapelle zijn natuurschoon te hergeven
Vervolgens dankte de Commissaris
de Stichting N.-Walcheren om zich
daarna te richten tot generaal Brooks
Spr. memoreerde de titanenstrijd
door de Engelsen bij Westkapelle en
op Walcheren gestreden om ons te be
vrijden en de zeeweg naar Antwerpen
open te breken. De bomen door de
Royal Marines geschonken zullen de
herinnering aan deze heldhaftige hulp
levendig houden. Namens het prov.
bestuur betuigde spr. mede zijn erken
telijkheid voor deze geste.
DE EERSTE BOOM GEPLANT.
TAAN TRAD de Prinses naar voren.
Even hielde de grote menigte die
zich rond de plantplaats bevond, de
adem in. Persfotografen kozen positie
en filmcamera's snorden.
Doelbewust greep H. K. H. de spa
de, trad op het gat toe, waarin reeds
een boompje geplaatst was en reso
luut spitte zy het dicht en stampte
de aarde aan.
Plotseling zette de muziek het Wil
helmus in en eerbiedig stonden allen
in de houding.
Generaal Brooks plantte vervolgens
een boom en hoorde zich het Engelse
volkslied toespelen, dat met evenveel
ontzag werd aangehoord.
De gevolmachtigde van de Unie,
liet voor hij zijn boom plantte, eerst
de Unie-vlag halfstok neer ter ere
van de Zuid-Afrikaanse officier, die
te Westkapelle sneuvelde; een minuut
stilte werd in acht genomen, maar
zodra de boom vast stond, klonk ook
de Z.-Afrikaanse hymne op.
De heer Verhagen sprak een ver
zorgd slotwoord. Tot de Prinses ge
waagde hij van de gepaste trots, waar
mee N, W. Haar vorstelijke gift ont
ving en achter welke gift de bewo
genheid van Haar hart staat.
Tegen generaal Brooks zei spr. dat
hij de Engelse gift zag als een levend
symbool van wederzijdse vriendschap
en verbondenheid en ook de Zuid-
Afrikaanse afgevaardigde werd com
plimenteus bedankt voor de giften
welke het stamverwante volk in Afri
ka gaf.
(Vervolg op pag. 2).
T>.E CONSTELLATION met de Neder- ken de mirysters en de adviseur
landse ministers Sassen en Stik- een lange "colonne auto's naar
Weersverwachting, geldig tot
vanavond:
Koud en droog weer met enkele
overdrijvende wolkenvelden.
wakke tot matige wind tussen
£uid en Oost.
Vandaag: zon onder 16.37 uur.
Maan onder 14.35 uur. Morgen:
son op 8.18 uur. Maan op 2.27 uur.
ker, de gedelegeerde van het Op
perbestuur Neher en de adviseurs is
gisteren op het vliegveld Kemajoran
aangekomen.
Op het terras van het vliegveld
restaurant werden de hoge bezoekers
o.m. begroet door leden van de C
v. G. D.
Voor de pers, die eveneens op het
terras was opgesteld, legde minister
Sassen de volgende verklaring af:
„Zoals gij weet, hebben wij Neder
landers ons verbonden na een inte
rim-periode de vrije, federale en sou-
vereine Staten van Indonesië tot stand
te brengen met het gelijkelijk vrije
en souvereine Koninkrijk der Neder
landen in een duurzame Indonesische
Unie verenigd. Dit programma is neer
gelegd in de kortgeleden gewijzigde
Grondwet, in overeenstemming met
de plechtige aankondigingen, die eer
der door Koningin Wilhelmina ge
daan zijn.
Mijn collega's en ik zijn hier om te
trachten hieraan thans uitvoering te
geven.
Voor zover het de overweldigende
meerderheid der Indonesische volkeren
en voor zover het mijn Regering be
treft kunnen wij met de uitvoering
van dit programma onmiddellijk be
ginnen en wij zijn bijzonder verlan
gend dit te doen. Daarom zijn wij
van mening, dat er een mogelijkheid
moet zijn om dit snel te doen. Dit
hopen wy te bereiken. Wij zullen hier
voor korte tijd zijn. Daarna gaan wij
terug om rapport uit te brengen aan
onze Regering".
Na deze korte plechtigheid vertrok-
rs m
het
Paleis.
Op het Paleis op het Koningplein
ontving dr. Beel, in gezelschap van
alle leden van de voorlopige federale
Regering, in besloten bijeenkomst de
aangekomen ministers.
REISVERBOD.
pEN AARDIG INCIDENT deed
'Cj zich te Westkapelle voor met
de hoed van de Commissaris der
Koningin. De zwarte flambard
had jhr. de Casembroot, toen hij
zijn rede hield, gedeponeerd op
de rand van de kuil, waarin de
eerste te planten boom stond. De
Prinses spitte zo nijver, dat Zij
de hoed te laat bespeurde, zodat
die met een schop aarde in de
kuil verdween.
Omstanders die het ongeval za
gen schoten toe en redden het
hoofddeksel van een wisse on
dergang.
Alles lachte, ook de naastbe
trokkenen. Voor dit optimisme
was reden. Men mag nl. in dit
incident een symbool zien, en
wel het symbool, dat deze beplan
ting op zeer bijzondere wijze „be
hoed" zal worden!
„De vooruitzichten zijn niet
somber"
DINNENKORT zullen weer sinaas-
appelen beschikbaar worden ge
steld. Ter verkrijging daarvan moet
men de bonnen 414 en 420 Algemeen
uiterlijk 4 December a.s. bij een han
delaar in groente en/of fruit inleve
ren. Bon 414 Algemeen (voor hou
ders van A, B en C-kaarten) geeft
recht op 500 gram. bon 420 Algemeen
(voor houders van D en E-kaarten)
op één kilogram sinaasappelen.
Naarmate de aanvoer van overzee
voortgang heeft, zal op de ingelever
de bonnen kunnen worden afgele
verd. Er wordt dus geen aparte koop
bon aangewezen.
Met deze bonaanwijzing is voor 't
winterseizoen een aanvang gemaakt
met de distributie van verse Zuid
vruchten.
Het is nog niet zeker of deze distri
butie-op-bon bestendigd zal blyven,
of dat mettertijd tot vrye consump
tie kan worden overgegaan. De be
slissing hierover is o. a. afhankelijk
van de mate, waarop ons land sinaas-
■piR IS THANS weer een opmer-
kelijke liefhebberij te constate
ren in het smokkelen van vee,
groot- en klein-vee. Het gebeurt
niet zo 'grootscheeps, dat er pant
serwagens e.d. bij gebruikt worden,
maar de keren, dat er 1 tot 3 koei
en of paarden over „de meet" ge
bracht worden, zijn heus niet zo
zeldzaam als men denkt. En de
buit van de ambtenaren en politie
is niet gering.
Die buit bestaat soms uit koeien èn
smokkelaars, andere keren alléén uit
koeien. Zo bijvoorbeeld heeft men pas
nog bij Tilburg 3 koeien uit een sloot
moeten halen, die door de smokke
laars daar op de vlucht waren achter
gelaten.
HAUSSE IN BIGGEN.
TAE DIRECTIE Verre Oosten heeft
heden aan correspondenten van
buitenlandse bladen verboden repu
blikeins gebied te bezoeken. Deze me
dedeling werd gedaan gelijktijdig met
de aankomst van de ministers.
Over dezelfde aangelegenheid meldt
Aneta van gezaghebbende zijde ver
nomen te hebben, dat voorlopig geen
medewerking zal worden verleend
voor het reizen van niet bij de dele
gaties of de onderhandelingen betrok
kenen naar Djokja per vliegtuig van
de C. v. G. D.
WEL ZEER opvallend is de laatste
tijd echter de hausse in biggen.
De manier waarop deze dieren ver
voerd worden is typerend voor het
vernuft van het smokkelgilde. Nu
worden er geen pantserauto's meer
gebruikt, maar pp. mnen-auto's, die
voor het vervoer van biggen-geschikt
gemaakt worden door de zitbanken
etc. er uit te nemen. In zo'n bank-lo-
ze auto kunnen heel wat biggetjes ge
stopt worden. Doorgaans een dertig.
Lukt het ermee over de grens te ko
men, dan is de smokkelaar meteen
enige duizenden guldens rijker, want
voor de biggetjes betaalt men in Bel
gië een zeer zware prijs.
Wat is nu het merkwaardigste bij
die biggensmokkelarij? Dit, dat het
doorgaans geen Nederlandse auto's
zijn, die biggetjes als personen ver
voeren, maar Belgische.
Dat is het toppunt van brutaliteit
zult U zeggen. Wij geven U volkomen
gelijk. Want nu het Nederlandse smok-
keifront zo langzamerhand een heilig
ontzag heeft gekregen voor de Justi
tie en dit, front minder activiteit is
gaan ontplooien, zeggen er Belgen:
Wel wanneer ge de spullen niet meer
komt brengen, dan komen wij ze ha
len!"
VRAAG EN ANTWOORD.
TAAT „HALEN" heeft ook weer zijn
bizondere oorzaak. Het staat op
het ogenblik namelijk zo vast als een
paal boven water maar vast kan staan,
dat de toegenomen werkloosheid in
België de smokkelarij in de hand
werkt. België heeft op het ogenblik
wij schreven het vorige week nog
144.000 werklozen. En onder deze
mensen schijnen er heel wat te zijn,
die hun vrije tijd doorbrengen met het
uitpuzzlen van de vraag of zij niet
wat extra's kunnen verdienen met de
smokkel- en zwarte-handel.
Op die vraag moet dan wel een
bevestigend antwoord komen, want
de laatste ervaringen zijn, dat met
het toenemen van de werkloosheid
in België steeds meer Belgen gene
gen zijn als drager of gids van een
smokkelploeg op te treden.
Het is een rampzalig verschijnsel,
dat met het denken over Benelux al
leen wel niet zal opgelost worden.
Intussen zitten in Breda en Den
Bosch al enige Belgen (waaronder ook
de vrouw van een zeer berucht heer
uit Weelde) in de cel, naast hun Ne
derlandse spitsbroeders. Het zijn niet
alleen veesmokkelaars, maar ook lie
den die een frauduleus handeltje met
sigaretten, textiel enradio-artike
len (het nieuwste smokkelproauct dat
uit België ons land wordt binnenge
bracht) op touw zetten.
TAE AMERIKAANSE minister van
Buitenlandse Zaken, Marshall,
heeft op zijn eerste persconferentie na
zijn terugkeer uit Parijs een verklaring
afgelegd, die wordt beschouwd als een
verwerping van het Franse protest te
gen de Brits-Amerikaanse voorstellen
om de Ruhr-industrieën in Duits be
heer over te dragen.
Amerika was bereid maatregelen te
nemen ter vergroting van de veilig
heid van Frankrijk in verband met
een eventuele Duitse agressie, maar
zou de te Londen en Parijs genomen
besluiten doorzetten. Het Amerikaanse
volk erkende de gerechtvaardigde vrees
van Frankrijk, dat de Duitsers een
oorlogspotentieel in het Ruhrgebied
zouden kunnen opbouwen. Amerika rou
nooit bewust doelen nastreven, die een
Duitse agressie mogelijk zouden kun
nen maken.
appelen zal kunnen betrekken uit 't
buitenland.
De vooruitzichten zijn niet somber
Met Italië is een contract gesloten
voor de levering van 4 a 5000 ton ci
trusvruchten. De si..aasappelen. wel
ke op de nu aangewezen bonnen zul
len worden afgeleverd zijn groten
deels afkomstig uit Italië. Met Pales
tina is een contract gesloten, krach
tens welk dit land gedurende de pe
riode van medio December tot medio
Februari ca. 12,000 ton sinaasappelen
aan ons land zal leveren. Voor de in
voer uit Spanje is een contingent
vastgesteld van 40,000 ton sinaasap
pelen, alsmede van 800 ton citroenen.
Of deze sinaasappelen inderdaad ons
land bereiken hangt af van de onder
handelingen over de aankoopprijs. De
vooruitzichten betreffende de import
van Surinaamse sinaasappelen zijn
voorshands nog onzeker.
Citroenen zullen zonder bon in de
handel worden gebracht.
„Deze ontgoocheling zal U
bijblijven"
TAE FRANSE Nationale Vergadering
U heeft met 316 tegen 164 haar ver
trouwen uitgesproken in de Regering
Queuille. (Het minimum aantal stem
men, dat moest worden verkregen, be
draagt 311).
We kunnen dus veilig aannemen,
dat de verhoopte wending in de Fran
se binnenlandse politiek krachti
ger optreden van de Regering tegen de
communistische agitatie definitief
een feit zal worden.
De Franse openbare aanklager heeft
gelast een onderzoek in te stellen naar
overtredingen van de communistische
bladen „Humanité" en „Conscrit";
een en ander gaat over „benadeling
van de buitenwaartse veiligheid van
de Staat" en „Laster jegens Minis
ters".
Het debat in de Assemblée werd nog
buitengemeep opgeluisterd door de
volgende verklaring van de socialist
Lussy: „Na dit debat", zo zei hij tegen
de communisten, „zal u de ontgooche
ling bijblijven, welke de mislukking
van uw manoeuvre u zal bezorgen,
evenals de schande over een bevriend
land en een groot soldaat, als maar
schalk Montgomery te hebben ge
sproken gelijk Darnand, Philippe Hen-
riot en anderen!" Staande juichten de
afgevaardigden de spreker toe.
Een stormachtige scène volgde op
een communistische aanval op de
Belgische minister Spaak. De com
munist Duclos zei: „Toen het er om
ging Hitier te bevechten was Spaak
voorstander van neutraliteit, maar
vandaag is hij oologsstoker tegen de
USSR". De opmerking werd met uit
roepen van afkeuring ontvangen en
voorzitter Herriot achtte haar „ontoe
laatbaar".
OVERZETGELDEN
OUD-NIEUW VOSSEMEER
De raad van*beheer van de am
bachtsheerlijkheid van Oud- en Nieuw
Vossemeer en Vrijberghe N.V. heeft bij
de Provinciale Staten van Zeeland 'n
verzoek ingediend om het tarief der
overzetgelden bij het pont- en roei-
bootverkeer over de Eendracht tussen
Oud- en Nieuw Vossemeer te verlagen.
Een drieling is op zichzelf een merkwaardigheid, maar de Betuwe kan er
zich op beroemen een drieling te bezitten, die de eerbiedwaardige leeftijd
van 75 jaar heeft bereikt. Vrijdag wordt deze bijzondere verjaardag ge
vierd. Hier ziet men de drieling in het huis van Mevr. J. O. van Beek-
de Haas te Herveld (links) om de herinneringen aan „die goeie ouwe tijd"
nog eens op te halen. Midden: de heer G. J. de Haas, die in Tiel woont en
rechts: Mevr. H. M. C. Cochius-de Haas uit Zetten.
yOOR hef Bossche Bijzondere Ge
rechtshof kwam opnieuw het
Nazist'sch sadisme om de hoek kij
ken. Ditmaal was het be'ichaamd in
de persoon van de Ber'ijnse politie
beambte E. T. A. Gottschalk die op
6 September 1944 in de vroege mor
gen door zijn chef Hardeeen werd
gewekt om te Rosma'en zich nader
on de hoogte te gaan ste'len van de
oliirrierim» van een K'nderheim. dat
na Dii'e Dinsdag door inwoners van
Rosmalen en Nuland was 'eegge-
baa'd. na -'at het door de Du:t«ers in
zo overhaaste vlucht was ver'atcn.
dat men ze'fs een Duits kind vergat
mee te nemen.
De Nederlandse landbouwers Voets.
Kete'aars en Van Zogge' werden van
digheid van de eveneens uit zijn slaap
gehaalde burgemeester van Rosmalen,
jhr. H. von Heyden, tegen de achter
muur van het Helm gezet en met een
mitrailleur neergeknald.
Van Zoggel was evenwel vlugger dan
de kogels, want vooraleer de haan werd
overgehaald, sprong hij uit zijn klom
pen en holde op zijn kousenvoeten een
bosperceeltje in. Die koene daad liet
hem in het leven blijven. Jammer was
dat burgemeester von Heyden niet kon
zeggen wie precies geschoten had en
van Zoggel was zo overstuur dat nij
zich alleen kon herinneren niet ge
dood te zijn hetgeen het herinneren
trouwens wel waard is.
terechtstellingen zonder verhoor, pro
cedure of aanklacht.
Verder werden Gottschalk zéér vele
mishandelingen van arrestanten ten
laste gelegd. De behandeling de'er
aanklachten vordert een gehele mid
dag. Bewezen kon worden dat G. arres
tanten 26 en 32 uren achtereen liet
staan tegen een muur, kaken stuksloeg,
tanden uit de monden ramde, met
sterilisatie dreigde, doodstijdingen van
de familie'eden verzon om de arres
tanten tot spreken t.e dwingen ogen
dichtmeote. voedselpakketten in de
wacht sleepte, non-ston verhoren ar
rangeerde. het z.g. Dunkelhaft (in
duisternis -etten) toepaste En zo voort!
Inderdaad, Gottschalk was een
beestmens, die velen heeft gesard, ge
kweld en beledigd Hij sloeg 7e'.fs
vrouwen en spuwde arrestanten in het
gezicht.
De ontvanger uit 's-Gravenmoer, de
heer Van der Perk en de kanitein dei-
ma: e-haussees uit Hulst (Z.Vl.» waren
twee der vele getuigen, die Gottschalk
met hun positieve en objectieve ver
klaringen in het nauw dreven.
Gottschalk bekende eine Ohrfe'ge
gegeven te hebben, soms meer. Hij be
kende ook
t j,- «ui c uur dit niet te hebben m-gen
yeidachte die een stengun had ge- doeo en relfs door de pre='der.t van
hun hertHon t u uu- uf, ontkende geschoten te het K-iegsgerieht daarvoo- ber'sot te
hun bedden gelicht en in tegenwoor- hebben; hy was zelfs tegen dit soort zijn. Nochtans ging hij er meer voort.
Nu, staande voor een vonnis, vond
hij het verkeerd en niet moedig. Na
tuurlijk!
JJe president, Mr. Jacobs uit Breda,
hield verdachte de wijze voor,
waarop hij verhoorde en waaroo dat in
Nederland geschiedt. De oresident
vroeg hem of hij door de Nederlandse
rechercheurs en door kapitein Stoor-
voge', die een zoon verloor onheus was
behandeld of geslagen en of hem een
steel was gewe'gerd.
„Niema's! Alles war korrekt!
biechtte Gottschalk.
De prccureur-fiscaa! mr. A'bers
Pist-.-i:'s, noemde Gottschalk de
ergste S.D -man. ever wie geen en
kele gunstige verklaring binnen
kwam. Hij achtte de medeo'ickt'g-
he'd aan de moorden op Voets en
Kete'aars te Rosmalen wettig en
overtuigend bewezen, evenals de mis
handelingen op geketende, dus
weerloze gevangenen. Een dergelijke
misdadiger achtte de procureur-
fiscaa' met een gevangenisstraf van
TWINTIG JAAR n'et zwaar gestraft.
Mr. Cammelbeeck uit Eindhoven
hield eon zeer uitvoerig juridisch be
toog, waarin hij het bewijs voor het
drama te Rosmalen aanvocht en het
internationaal oor'ogs-echt en de
jurisprudenties van het Besluit Bij-on
der strafrecht besprak.
Over 14 dagen zal het Hof uitspraak
doen.
TN „De Linie" stond enige tijd ge-
leden een zeer somber hoofdarti
kel, waarin een ongenoemde autori
teit ten tonele werd gevoerd, die zou
hebben verklaard, dat men ten Vati-
cane een oorlog op korte termijn zeer
waarschijnlijk achtte. Later hebben
buitenlandse persbureaux een Cana
dese prelaat ook al ongenoemd
ontdekt, die in dezelfde trant als on
geluksprofeet optrad. We kunnen
met de beste wil van de wereld niet
inzien, wat dergelijke catastrofe-be
richtgeving voor zin heeft. Ten Va-
ticane zelf denkt men er dan ook an
ders over, getuige het volgende door
t K.N.P. van gezaghebbende zijde in
Rome ontvangen bericht:
„Tegenover het overal heersend
pessimisme en de vrees voor oorlog,
stelt de Ker': het aanstaande H. Jaar
als een vredesmanifestatie bij uitstek
en zelfs meer dan dat. Het is de wens
van de H. Vader, dat de voorberei
ding van het H. Jaar in Rome en de
gehele wereld als motto zal hebben:
„De Vrede door het H. Jaar". Als jaar
van vergiffenis en verzoening zal 't
een geneesmiddel vormen voor de ze
delijke crisis, welke de huidige chaos
veroorzaakt. Materieel, doch vooral
geestelijk zullen 4e 300 millioen ka
tholieken zich moeten voorbereiden,
opdat het H. Jaar de oplossing van
ernstige problemen zou brengen: de
vrede in het H. Land, de zegepraal
van de Kerk over Haar doodsvijan
den, de bekering van de dwalenden,
ongelovigen en godlozen, een ruimere
beoefening van de sociale rechtvaar
digheid, de verdere ontwikkeling van
de hulpverlening aan de behoeftigen.
Nogmaals gaat van Rome het bevel
uit tot een vreedzame strijd van al
le gelovigen tegen het kwaad, voor
hun oorlog tegen de oorlog. De Kerk
verwacht van hen, dat zij, die niet
slechts over vrede willen praten, ook
daadwerkelijk meedoen aan Haar
vredeswerk".
^lEHIER niet alleen een logenstraf
fing van al dat pessirr'stische ge
speculeer, doch ook een richtsnoer
voor alle katholieken, om hun hou
ding tegenover de huidige wereld
toestand te bepalen.
Dat die vervuld is van dreigingen,
behoeft waarlijk niet aangetoond te
worden. Dat een oorlog altijd binnen
de kring der mogelijkheden ligt. ge
tuigt heel de historie der mensheid
en geen, die enige opmerkzaamheid
bezit, zal durven beweren, dat „de
vooruitgang" ons het ongestoorde
vredesbehoud dichterbij heeft ge
bracht. We moeten realisten durven
zijn. Hetgeen echter geenszins bete
kent, dat men in het gevlei moet ko
men van de vele lieden, die zo gaar
ne piekeren en filosoferen over heel
erge mogelijkheden, die zich interes
sant willen maken door het drama
tisch verkondigen van onheilsprofe
tieën.
Natuurlijk houdt iedereen zich in
gedach wel eens bezig met het be
palen van zijn houding voor het ge
val zich zekere feiten zouden voor
doen. Doch deze bezorgdheid moet
toch steeds overstraald worden door
dit besef: God leidt de wereld-ge
schiedenis, ook door het toelaten van
het kwaad. Doch Hij zal ook nooit
iemand boven zijn krachten beproe
ven Alles kan men niet vooruit zien
en berekenen. Komt tijd, komt raad,
is een spreekwoord, waaraan men 'n
diep-Christelijke zin kan toekennen.
yOOR het overige: laten we wer
ken en bidden voor de vrede. Het
schijnt, of de groten dezer aarde on
aantastbaar zijn in hun bedoelingen
en hun machtsapparaten. Doch het
blijft nog altijd waai', dat het lijdens-
offer van een eenvoudige zieke, een
verborgen heilige, machtiger kan zijn
dan de plannen van die allen teza
men. Het echt-Christelijk leven van
Christen-mensen in een kleine kring
straalt een macht ten goede uit, die
niemand berekenen kan dan de god
delijke Rechter zelf. Een bron van
grote- bezorgdheid moet echter op
wellen uit dit gebrek aan Christelij
ke zin, van mij, van U, van ons al
lemaal. Het kan van groot nut zijn
de listen en samenspa- ningen van
„de kinderen der wereld" te signale
ren. Het is echter even nuttig ons be
zig te hcTuden met de gebreken van
onszelf, onze zelfverzekerdheid, onze
eigendunk.
De oproep van Rome tot de strijd
tegen het kwaad ter gelegenheid van
het komende Heilig Jaar moet men
zo breed mogelijk zien. Het is de
strijd tegen het kwaad in andere sys
temen, welker aanhangers meestal
beter zijn dan hun leer. Het is ook
de strijd tegen het kwaad in onszelf,
die al te vaak beneden de maat van
de Christelijke liefde en rechtvaar
digheid blijven.
TTET BLIJKT voor Eyskens (C. V.
P.i na het falen van Spaak toch
moeilijker te gaan dan we gisteren
meenden te mogen hopen. Niet al
leen door de socialisten doch ook en
vooral door de liberalen wordt in
België gespeculeerd op Kamerontbin
ding en nieuwe verkiezingen. Deze
laatsten zijn bevreesd, dat de uitsla
gen van de laatste volkstelling, die
over enkele maanden hun neerslag
zouden vinden in de evenredige ver
meerdering van het aantal Kamerze
tels. in 1949 nadeel gaan afwerpen....
Gaston Eyskens heeft nochtans de
verwachting uitgesproken, dat hij er
in zal slagen een programma samen te
zullen stellen, dat alle partijen zal
kunnen bevredigen.
Meegedeeld werd, dat de onderhan
delingen een moeizaam verloop heb
ben. Mocht Eyskens niet sla "en. dan
\vo 't verwacht, dat ten tweede male
C'i beroep op Spaak zal worden ge-
I daan.
