Middenstand luidt de alarmklok
Opnieuw levenslang geëist voor de
roofmoord te Roosendaal
gaSflSB^-
„Wij voelen ons door de
Regering bedrogen"
Communisten breken door
naar het Zuiden
r-CORNELIS
IN 'T KORT
i)e Gasperi wil Italië
doen aansluiten bij
Atlantisch Pact
Het Amersfoortse
drama
We krijgen weer
pinda's
Rationele
taakverdeling
^l2ctix£jl
d. Hell N.V.
v. d. Ameele
Oostburg
<xxyxxxxxxxxx>oo<
U1S
VIJFDE JAARGANG No. 1236
DINSDAG 23 NOVEMBER 1948
WENSEN: Hogere winstmarges
Doorberekenen loonbijslag
Kinderbijslag voor zelf
standigen
BERLIJN
Kleine ondernemingen
bedreigd
Koude ochtend
Weldra aardappelmeel
in het brood
,yS't. Raphael" kwam bijeen
btakingsschade moet
Worden uitbetaald
CHINA
Tientsin bedreigd
Evatt optimistisch
over Berlijn
1-0 voor Spaak
H. K. H. Prinses
Wilhelmina naar
Zeeland
Verdachte ontkende hardnekkig de moord,
maar gaf de diefstal van 192 gld. toe
„Dat heb ik niet
bekend"
De tussenwateren
Vandaag nieuw
Belgisch Kabinet
NIEUW3TF ^WEEdDOOsfl flj
DA3HAHGEI?
5 05
Ktrkitr«ot(iQE5
(ELGIë-HOLLAND
NIET GEHOORD
itzending mocht u tocli
jk niet missen,
jenoegen ontzegt u zich
geen radio hebt.
tens met ons praten.
beste radio-merken
Lange Vorststraat 41,
Telefoon 2467. 688-0
I
r
BOTER
LETTERS
SPECULAAS
en
GEBAK
IJZENDIJKE
ering ST. NICOLAAS
jASWERK, lederwa-
ne, tinnen servie-
5llen. Speciaal voor
betten etui's met
725—o
£t onze, speciaal
de st. nicolaas
[chte
LGOED AFDELING
99
w St. Nicolaasinkopen
oor iedere leeftijd en
laiboxen, kapstokken,
en en vazen, spiegels,
werk, schemerlampen,
VAN DER STEEN
veer op de proppen om
t eten te gooien. Met
•lijk vaartje vliegt de
r in die richting van
len.
Uitgave N.V. Uitgeversmij. Neerlandia Redactieraad:
A. F. J- Aernoudts. C J. van Hooteghem; A. E. Langenhorst;
Mr. Dr. A. J J. M Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling: f 3.90 p. kwartaal;
p. post f 4.75, p week (uitsluitend bü niet-postbestelling) 0.30.
Losse exemplaren 8 cent Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort, 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage) f 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) f 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en 0.60. Incasso wordt berekend.
T TIT het kolenland protesteert de middenstand" stond te
j lezen op een bus, die gisteren door 's Gravenhage reed
En op een andere ^„Gisteren NederlandBelgië 11, vandaag
MiddenstandRegering 11"
Het waren middenstanders op weg naar de Dierentuin en Scala
In Den Haag, waar ze ten getale van ruim vijf en twintig hon
derd bijeenkwamen om in een spoed-protest-meting hun
mening te doen horen over het na-oorlogse regeringsbeleid ten
opzichte van de Middenstand.
TTAT HET ER voor twee en een
half millioen mensen in Ber
lijn helemaal niet rooskleurig uit
ziet de Luchtbrug ten spijt
kan bekend worden verondersteld.
Minder bekend zal zijn, dat on
danks alle pogingen van de Wes
terse Drie voor de komende win
ter een schreeuwend tekort aan
kolen de hongerige Berlijners als
het ware zal „achtervolgen".
Verwacht wordt, dat de steen-
koolaanvoer juist voldoende zal
zijn om gezinnen met kleine kin
deren in de gelegenheid te stel
len in de koudste maanden gedu
rende twee uur per dag één ka
mer te verwarmen. In die twee
uur zal de kachel dan ongeveer
20 minuten voldoende warmte ge
ven om er ook nog op te kunnen
koken!
Er worden ernstige pogingen
aangewend om „gekookt voedsel"
via de Luchtbrug naar Berlijn te
vervoeren. Of dat in ruime mate
zal gelukken, is echter lang niet
zeker.
T\E SOVJETS hebben gisteren het
voorstel van wijlen Bernadotte,
inzake Palestina in de politieke Com
missie verworpen. Polen schaarde
zich aan de Sovjet-zijde.
TIE K.L.M. zal voor betere busver-
bindingen gaan zorgen vanaf Rot
terdam en den Haag naar Schiphol.
DOMBAT werd zo door stormen ge-
teisterd, dat het geheel van de
buitenwereld is afgesneden. Zeven
personen werden gedood, ruim hon
derd ernstig gewond.
T)E ZAAK FULLRIEDE werd giste-
ren in cassatie behandeld. Hem
werd verweten, dat hij als verant
woordelijk officier voortijdig uit Put
ten heenging, waardoor de S.S. op 2
October 1944 brand en vernieling over
het dorp kon brengen. Uitspraak op
10 Januari 1949.
T?EN AUTO MET ZOUTZUUR gela
den kwam gisteren bij Rijswijk in
botsing met een andere wagen. De
mandflessen met onverdund zoutzuur
braken. Met moeite konden de twee
chauffeurs, die bedwelmd waren, uit
hun cabine gehaald worden. Een uur
lang vocht de politie, de gasmaskers
voor met 'n brandslang, tegen de gif
tige damp, voordat het gevaar bezwo
ren was.
J-JET K.V.P.-CONGRES van 11 en 12
December a.s. te Utrecht zal „we
gens te grote deelname" niet in „Ti-
voli" maar in de grote standzaal van
't Jaarbeursgebouw worden gehouden.
£)E HONDERDDUIZEND (Staatlo
terij is gevallen op nr. 17141, de
25-duizend was voor nr. 14962.
VERKEERSONGEVALLEN over de
eerte drie kwartalen 1948: 33179
(vorig jaar 27778), waarvan 610 (v.j.
644) met dodelijke afloop.
ITE UIEN-INVOER is door Engeland
tijdelijk topgezet. Tot nu toe wer
den 20.000 ton vanuit ons land naar
Engeland ingevoerd.
QE JAPANSE POLITIE telt 30.000
man nationale en 95.000 man
plaatselijke agenten. Zij dragen alleen
de lichtere wapens.
_^AN MARSHALL-HULP kreeg ons
land tot nu toe ln totaal 260.830.851
dollar. Indonesië kreeg 54.110.958 dol
lar.
BELGISCHE kath. Journalisten
kring vierde Zondag te Brussel
haar 50-jarig bestaansfeest. De middag
bijeenkomst werd o.m. bijgewoond door
Z.E. Kardinaal van Roey.
TTE ITALIAANSE PREMIER, Alcide
de Gasperi, die enige dagen te
Brussel verbleef, heeft verklaard, dat
hij hoopte, dat Italië in staat zou zijn
zich te zijner tijd aan te sluiten bij
het voorgestelde Atlantische Pact.
Het gaat er slechts om, hoe dit ge
beuren moet. zo zei de Gasperie.
Sedert zijn aankomst te Brussel,
heeft de Gasperi vijf maal een bezoek
gebracht aan Spaak. Men meent te
weten, dat de ministers gesproken
hebben over eventuele opneming van
Italië in de West-Europese Unie en
eventueel nog te sluiten verdragen.
De Gasperi vertrok gisterenavond
naar Parijs, waar hij Robert Schu-
rnan, de Franse minister van Buiten
landse Zaken zal ontmoeten.
T)E DIRECTE aanleiding tot deze
bijeenkomst vormden de jongste
maatregelen op het gebied van lo..en
en prijzen, die zoals het tijdens de
vergadering herhaaldelijk werd geior-
muleerd de druppel vormden, die
de emmer deed overlopen. Intussen
is dit congres ook al deden de bus
opschriften van hierboven misschien
anders verwachten een waardige,
doch niet mis te verstane uitdruk
king geworden van datgene, wat de
middenstanders op dit ogenblik ver
ontrust: en dat is, dat zij zich door
de verschillende maatregelen recht
streeks in hun bestaansmogelijkheid
bedreigd zien. We zouden het ook
kunnen zeggen met de woorden van
de vice-voorzitter, Th. S. J. Hoc--, die
sprekend over de belofte van velerlei
regelingen ten behoeve van de Mid
denstand uitriep: „Overheid, zorgt er
voor, dat wanneer al die mooie wetten
in het Staatsblad komen, er nov een
redelijke gezonde middenstand .s en
laadt niet de zware verantwoordelijk
heid op uw schouders, dat door uw
beleid een groot aantal klein-onder-
nemers deze eindstreep óf niet, óf
zeer gehavend zullen bereiken".
Het is met name het feit, dat de
loonbijslag van f 1.die met de so
ciale lasten neer komt op f 1.30, niet
mag worden doorberekend, dat de
middenstanders deze middag in Den
Haag bijeenbracht, omdat ze deze
maatregelen zien als een afwentelen
van de lasten, die tot nu toe door de
schatkist gedragen werden, op één en
kele bevolkingsgroep: de middenstand.
En omdat ze ervan novertuigd zijn,
dat met name de kleine middenstan
ders, die veelal geen groter inkomen
trekken dan de arbeiders en daar
bij alle sociale voorzieningen ontbe
ren deze lasten niet kunnen dra
gen.
DIRECTE MAATREGELEN VAN
DRIEERLEI AARD.
DE ETALAGE-VERLICHTING.
rpEVENS aanvaardde zjj een motie,
waarin ze haar ontstemming uit
sprak over de uitbreiding van het
verbod van étalage-verlichting van 4-
6 uur, en de minister verzocht dispen
satie van dit verbod te verlenen voor
de perioden, die direct voorafgaan aan
het St. Nicolaas en Kerstfeest. En
waarin ze een meer definitieve rege
ling voorstelde in die zin, dat de in
dustrie om vijf uur uitvalt en dat me
de daardoor de étalage-verlichting van
5 uur af vrijgegeven kan worden.
Prof. dr. A. A. Ariëns, geestelijk ad
viseur van de Nederlandse Katho
lieke Middenstandsbond, trok het con
gres uit de sfeer van de actuele no
den door in neen klemmend betoog
de katholieke visie op taak en plaats
van de middenstand weer te geven
tegenover de kapitalistische en socia
listische opvattingen, die „sedert lang
de doodsklok over de middenstand
hebben geluid".
ORGANISATORISCHE PROBLEMEN
TpN dan was er als laatste officiële
spreker de secretaris van ae
Bond, mr. F. J. H. Bachg, die aan
drong op het tot stand brengen van
een positieve en stelselmatige voor
lichting op het stuk van rationalisatie
en samenwerking, zoveel mogelijk door
middel van de vakorganisaties met fi
nanciële steun van de overheid.
De middenstandspolitiek van voor
de oorlog was voorbeeldig: ze zal tot
hogere ontplooiing moeten komen,
door schepping van publiekrechtelijke
organen op grond van de bestaande
wet. Speciaal ging deze spreker in op
de bestaande organisatorische toe
stand voor midden- en kleinonderne-
mers, die in vergelijking tot die van
werknemers en landbouwers volstrekt
onbevredigend werd genoemd.
Nog een uitgebreide stoet van ver
tegenwoordigers van de vakbonden
voerde het woord: ieder over de spe
ciale wensen en verlangens in zijn
sector. We hoorden slagers en schoen
winkeliers, schilders en kappers stu-
cadoors en aannemers en herhaalde
lijk beluisterden we het verlangen
naar een directe herziening van de
winstmarges, naar een onmiddellijke
regeling voor de kinderbijslag voor
zelfstandigen en naar de mogelijkheid
van doorberekening van de loonbij
slag. Het woord „koude sanering"
was niet van de lucht.
Zo werd dit congres een indruk
wekkende demonstratie van 'n eenheid
in verscheidenheid. „Eenheid Uw
kracht" stond in reuze letters in de
zaal geschilderd. Die eenheid in deze
noodtoestand was tastbaar.
Vermelden we nog, dat vertegen
woordigers van een zestal ministers
de vergadering bijwoonden en dat te
legrammen van aanhankelijkheid wer
den gestuurd aan Koningin en Kar
dinaal.
geldig
tot
W eersverwachting,
vanavond:
Koude ochtend met bijna overal
nevel of mist. Later op de meeste
plaatsen doorbreken van de zon
bj) wisselende bewolking. Overi
gens droog weer met weinig wind
en iets lagere temperaturen.
Vandaag: zon onder 16.39 uur.
taan op 23.34 uur. Morgen: zon
op 8.15 uur. Maan onder 14.21 uur.
DE HEER HOOY betoogde, dan ook
dat de rechtvaardigheid directe
maatregelen eist. En wel allereerst
van fiscale aard: opvangen van de
verhoogde kosten voor de klein-on-
dernemer (als consument) door aftrek
van een aequivalent bedrag via in
komstenbelasting of ondernemingsbe
lasting. Voorts van prijs-politieke
aard: het alsnog toestaan van een
doorberekening der nieuwe bedrijfs
lasten. Bij het ambacht is dat moge
lijk over de gehele linie, bij de ove
rige bedrijfstakken door prijsverho
ging van typische branche-artikelen.
En tenslotte maatregelen van sociale
aard: met name kinderbijslag voor
zelfstandigen.
Wat dit laatste betrof vroeg de heer
Hooy op korte termijn om een nood-
regeling.
Onder luid applaus nam de verga
dering een resolutie aan, waarin op
het nemen van deze maatregelen werd
aangedrongen.
jyjET INGANG van 22 November
mengen maalderijen en hoogmo-
lens 10 pet. aardappelmeel bij in de
broodbloem, zowel voor het normale
als voor het wittebrood. Met het oog
op de voorraden bloem van oude sa
menstelling zullen nog enkele weken
verlopen, voordat brood van bloem
van de nieuwe samenstelling wordt
gebakken.
TIE BOND „St. Raphael" van, Spoor-
en Tramwegpersoneel, hield giste
ren te Utrecht een vergadering van
de Raad van afgevaardigden. De voor
zitter, de heer Blommers, was van
oordeel, dat het de allerhoogste tijd
wordt, dat de k. a. B. vaste voet aan
de grond krijgt bij het burgerlijk
Luchtvaartpersoneei (11.000 man,
waarvan zeer veel katholieken)
Hij wees erop, dat de 86 millioen
overschot als winst van de Spoor
wegen in de Pers in den brede is uit
gemeten, maar dat vergeten werd te
vermelden, dat de Spoorwegen nog
een vordering op de Staat hebben
van f 800 millioen aan oorlogs- en sta-
kingsschade, welke vordering dooi
de Regering nog niet eens is erkend.
Het beleid van de Spoorwegen om
de mensen, tot 60 jaar in dienst te
houden, acht spr. juist. Immers, zo
betoogt hij, wanneer de tijd komt.
dat er een personeelsoverschot zal
zijn, dan zijn er eerst nog drie lich
tingen die voor pensoen in aanmer
king komen, aleer men jongeren gaat
ontslaan.
Daarna herinnerde hij aan de door
de Regering in Londen afgelegde be
lofte, volgens welke alle stakingsscha-
de zou worden vergoed: deze belofte
is niet ingelost. „Wij voelen ons door
de Regering bedrogen en wij eisen
TfOLGENS een bericht van Chinese
zijde, maken de communistische
strijdkrachten zich gereed om door de
Grote Muur te breken en naar het
Zuiden uit te stromen in steeds gro
tere aantallen, daarbij de tactiek van
het „toeslaan en zich terugtrekken"
prijsgevend.
Volgens dit bericht is een nieuwe
phase van de slag om Noord-China
aan het inzetten. In Tientsin komen
berichten binnen, dat regeringstroe
pen de legers van de communistische
generaal Lin Piso ten Oosten van
Toengtsjou, ongeveer 16 km. van Pei-
ping, hebben aangevallen en gedwon
gen zich op Sanho aan de Grote Muur
terug te trekken. De plaatsvervan
gende garnizoenscommandant van
Tientsin verklaarde Zondag, dat de
communisten thans over 300 vliegtui
gen beschikten en personeel voor de
luchtmacht opleidden in Harbin en
Kiamoedze in Noord-Mandsjoerije.
Ongeveer 150 Amerikanen uit Nan
king, Sjanghai en andere bedreigde
plaatsen hebben zich te Sjanghai in
gescheept voor de V. S. Zondag arri
veerden in Sjanghai nog 350 geëva-
cueerden van 26 verschillende nationa
liteiten uit het Noorden. Het meren
deel van hen bestaat uit Wit-Russen
en sta'tenlozen, \7rcler een 100-tal
missionarissen en Missie-zusters. De
inschrijving van Joden, die naai* Pa
lestina wensen te gaan, zal nog veer
tien dagen openstaan. Tot nogtoe
hebben meer dan 5000 Jodenzich op
gegeven.
Chinese persberichten noemen de toe
stand te Kwesoei, Taiyoean en Tong
sjan standvastig. De regeringstroepen
hebben thans Paoting, de hoofdstad
van Hopei, ontruimd.
Communistische troepen der voor
hoede, die de spoorweg Peiping-Tien-
tsin bedreigen, zijn Tientsin reeds tot
op 27 kilometer genaderd.
vergoeding van de schade op basis
van verzetsschade, want de staking
was een verzetsdaad van groot for
maat", aldus de heer Blommers.
Tot slot waarschuwde spr. tegen het
aannemen van nieuwe leden. De sta
king van de Haagse Trammij. is er
het bewijs van, dat de communisti
sche cellenbouw nog steeds succes
heeft.
De aftredende bestuursleden werden
herkozen. In een motie werd gepro
testeerd tegen de te lage loonbijslag,
tegen de vastgestelde loongrens en te
gen de aanvangsleeftijd van 23 jaar.
TAR. HERBERT EVATT, de voorzit-
ter van de Algemene Vergadering
der V. N„ heeft gisteren voor de mi
crofoon verklaard, dat er „redelijk
goede vooruitzichten" bestaan op een
oplossing van de impasse inzake de
Berlijnse kwestie in de komende drie
weken.
Een voor een komen de beulen
voor de rechter
TTAMPCOMMANDANT Berg, de sa-
dist Kotalla (vroeger kantoorbe
diende), dronkaard Brahm (vroeger
stroper van beroep) en de voormali
ge schaapherder Oberle, zijn nu al
aan de beurt geweest om ten over
staan van de wrekende Gerechtigheid
verantwoording af te leggen van alles
wat zij de Nederlanders tijdens de
Bezetting in het kamp Amersfoort
hebben aangedaan.
Het is een weerzinwekkende reeks
wreedheden, die door de uit alle de
len van het land en uit alle lagen der
bevolking opgeroepen getuigen ten
nadele van de verdachten wórden af
geschilderd.
Sommigen zijn in hun verklaringen
kortaf en bitter vanwege de al te
schrijnende herinneringen, anderen
zijn in hun nervositeit uitvoeriger en
bijna dramatisch, weer anderen z(jn
koel en zakelijk: maar allen zijn in
hun verklaringen vernietigend tegen
hen die meer misdeden en op weer
zinwekkender wijze dan dat we in
deze kolommen de feiten in al hun
naaktheid zouden kunnen of wensen
te vermelden.
En de mentaliteit van de verdach
ten? Kotalla, de sadist, maakt gedu
rende de zitting ijverig aantekenin
gen „tot zijn verweer", Brahm be
roept zich op ..Befehl" en Oberle
komt niet verder dan te beweren, dat
„alles gelogen is". Commentaar op
deze houding is, dunkt ons, volmaakt
overbodig. De eis van de advocaat
fiscaal en de uitspraak van het Hof
zal dit te eniger tijd wel bevestigen!
■yyEL, WE VONDEN dit plaatje zo
vlot neergezet en getuigen van
een dergelijke originele kijk op de
dingen, dat we besloten het een
plaatsje in de krant te geven. Yvon
ne, die het plaatje tekende, is een
Breda's meisje van zeventien jaar,
Zij was, zoals heel de Bredase jeugd,
tegenwoordig bij de aankomst van
de goed-heilig man, toen deze
Zondag jl. de haven binnenvoer.
En om de tijd te doden, maakte zij
een schetsje van wachtende kinde
ren, dat zij later thuis uitwerkte.
OOCxXXXx^OOOOOOOOCKXXXXKH.
PAUL HENRI SPAAK is in België
in de volle zin van het woord een
„onmisbaar man": in de binnen- en
buitenlandse politiek knapt »hij voor
zijn land de schone als de vuile was
op: hij is om zo te zeggen in het Huis
der Belgen de chef de réception, de
buttler, de kok en de schoenpoetser
tegelijkertijd. Dan is hij bij tijd en
wijle in de UNO en in het Parlement
ook wel het enfant-terrible.
Dit alles voor een goed begrip ter
inleiding. Want Paul Henri, die het
dit weekeinde razend-druk had met
het vormen van ten nieuw Kabinet
(en eigenlijk naar Parijs moest), heeft
het volgende staaltje uitgehaald:
Zondagmorgen was Spaak op de
nieuwe Minister van Justitie na hele
maal klaar met zijn Kabinet. Nog een
laatste stootje, zo dacht de Pers, en
in de loop van de avond kunnen we
aan het publiceren gaan! Dat liep ech
ter anders en de Schrijver, de man
bij wie ce formateur dezer dagen bij
wijze van spreken niet weg te slaan
is, heeft onthuld, hoe het zat met de
onverwachte „vertraging".
Aan een diner deelde deze name
lijk tussen twee lepels overheerlijke
soep in aan de belangstellenden mee,
dat Spaak Zondagmiddag geen tijd
had om verder aan dat nieuwe Ka
binet te werken: hü moest noodzake
lijk naar de voetbalwedstrijd Neder-
land-België.... Dat is een royale 1-0
voor Paul Henri Spaak, of niet soms?
000000^000«<XXXXX><CX>00000
Morgen te Westkapelle
H
K. H. Prinses Wilhelmina heeft
zich bereid verklaard deel te ne
men aan het begin der herbeplanting
van de Weel te West-Kapelle, op
Woensdag 24 November. Zoals bekend
is een groot deel van het daartoe be
nodigde plantsoen verleden jaar door
H. k. H. aan de Stichting „Nieuw-
Walcheren" aangeboden.
O INNEN niet al te lange tijd zuïlen
voor het eerstsinds de oorlog
weer pinda's voor het publiek be
schikbaar komen.
Weliswaar waren sinds 1945 reeds
enkele schepen met aardnoten in Ne
dferland aangekomen, doch deze pro
ducten waren uitsluitend bestemd «voor
verwerking tot voedingsvetten en
-oliën, benevens bescheiden hoeveel
heden ter verwerking tot pindakaas.
Dezer dagen zullen wederom enkele
schepen met ca. 3100 ton aardnoten
uit Indonesië in ons land aankomen.
Een gedeelte hiervan (ca. 900 ton)
zal, mits de noten van voldoende
kwaliteit zijn, worden gebrand en als
pinda's in de handel gebracht. Voorts
zal een hoeveelheid van ca. 1800 ton
worden verwerkt tot pindakaas, ter
wijl de rest voor diverse andere doel
einden is bestemd.
T?EN RAAR ALLEGAARTJE prijkte op de groene tafel van het Ge-
rechtsbof te Den Bosch: vier ruwe stenen, een sterk touw, een sleu
tel en twee linnenzakjes. Het waren de simpele attributen, die behoor
den bü de roofmoord, 24 Juli 1947 te Roosendaal gepleegd op de 40-jarige
Paulina v. d. Broek, echtgenote van de eenvoudige landarbeider P. Luyks
Levenslang kreeg de 43-jarige P. de J. uit Roosendaal voor deze roof
moord van de Bredase rechtbank. Hü ging in Den Bosch in hoger be
roep. Maar daar was men niet goedgunstiger gezind, want de Advocaat-
Generaad, mr. Receveur, vond de straf door de Bredase rechtbank opge
legd, volkomen juist.
JK HEB ER niets mee te maken",
riep de schriele en fiks van de
tongriem gesneden Roosendaler in de
loop van de zitting in diverse toonaar
den uit.
„Maar m'n goeie man", zei de zeer
bedachtzame president, mr. van Bor-
rf °e,n hem de reeks ontkenningen
begon te vervelen.
t ™J:e te maken, maar ge hebt
toch alles haarfijn aan de politie be
kend en daarbij zelfs détails genoemd
die de politie onbekend waren, En la
ter hebt ge geheel vrijwillig dezelfde
bekentenis afgelegd bij de rechter
commissaris". De president lichtte
meteen de doopceel van de J. waar
bjj
16 keer was veroordeeld, wegens dief
stal en smokkelarij.
„Dat heb ik niet gedaan", ant
woordde verdachte, „ik heb dat niet
bekend". Geleidelik bleek echter, dat
het „dat" sloeg op de moord. De moord
op de vrouw van Luyks ontkende de
verdachte namelijk pertinent, niet
echter de diefstal van f 192 uit een
geldkistje in de woning van 't slacht
offer.
Wat is er gebeurd
WATIS ER in Roosendaal gebeurd?
Laten wij de feiten even kort
recapituleren. Op 23 Juli van het vo
rig jaar kwam verdachte de J. in de
woning van zijn kennissen Luyks,
waar hij de vrouw meedeelde, dat nij
een mooi bed voor 10 gulden voor haar
de dag erna des morgens om 10 uur
in „de Stok" komen, waar de vrouw
samen met de J. „de onbekende" zou
den ontmoeten, die van het bewuste
bed afwilde. Dat gebeurde, echter met
dit verschil, dat „de onbekende" niet
kwam opdagen. Tenminste zo vertel
de de verdachte vroeger.
Toen bad hij ook meegedeeld, dat
hü, in „de Stok" de vrouw zodanig
met een baksteen op het hoofd had
geslagen, dat het tree meisjes ge
wond en bewusteloos neerviel. Daar
na had hü haar met een eind touw
dat voordien als sokophouder van
verdachte fungeerde trachten te
wurgen en het arme vrouwtje ver
volgens in het metershoge griend ge
sleept.
Vervolgens had de verdachte het
vrouwtje beroofd van haar beurs met
bonnen, de f 10 en de sleutel van haar
woning. Met de sleutel is hij de wo
ning binnengedrongen. Als kennis van
de familie wist hij precies waar zich
het geldkistje met f 192 bevond. Met
een schaar uit het naaimandje heeft
hij het kistje opengebroken, het in
twee linnen zakjes geborgen luttele
bedrag bij zich gestoken en het lege
kistjes onder een paar jute zakken
in de kelder verborgen. Even na 12
uur wag verdachte met zijn taak klaar
Des avonds ging hij met zijn vrouw
naar de bioscoop
Een ander verhaal
TTAT was het verhaal, zoals de ver-
dachte dat eerst had bekend. Maar
vertelde hij het heel anders.
bleek dat de RnnJArtVw T",mo°l Dea voor lu gulden voor haar was ii
Roosendaler reeds te koop wist. Zij moest daarvoor dan Stok"
was inderdad met de vrouw naar
gegaan, zei hij, daar was
onbekende" wèl opgedoken. De vrouw
had onder het praten haar zakdoek
uit haar mantel gehaald en daarbij
was de sleutel van haar woning op
de grond gevallen. Verdachte had die
sleutel opgeraapt en in zijn zak ge
stoken. Hij was daarnan weggegaan
om het geld te gaan stelen. Wat er
verder met de vrouw was gebeurd,
wist hij niet
De pres. en de rechters stonden
zeer sceptisch tegenover deze laatste
lezing. Waarbij zij niet alleen afgin
gen op de zeer positieve vroegere
verklaringen van de verdachte, maar
ook op de getuigenissen van twee
Roosendaalse politiemannen (van
Hooft en Striek). Verdachte had na
melijk aan van Hooft heel gedetail
leerd het drama beschreven nadat hij
met behulp van een politiehond was
gearresteerd en had zelfs de steen te
ruggevonden, waarmee hij had ge
slagen.
Er was ook nog iets anders, waar
om het Hof de ontkenning van de
verd. niet geloofwaardig vond. En
wel deze. Verdachte had namelük
in de gevangenis, aan zün celge
noot, een zekere K., eveneens heel
nauwkeurig het gebeurde verteld,
en deze K. was zo vriendelük ge
weest alles aan de Offieier van Jus
titie te zeggen.
K. was nu niet aanwezig, omdat hij
uit een gesticht voor psychopaten,
.waarheen hij was overgebracht, was
ontsnapt. Alhoewel K. een gebrek had
aan zijn geestvermogens, kon de des-
Vundige, dr. de Ruiter uit Breda, toch
niets anders verklaren, dan dat de
tnededeüngen van K. aan de Officier
van Justitie geen fantasie van K. ge
weest kunnen zijn.
Nog een roofmoord
^AN deze K. had verdachte de J.
nog iets misdadigs meegedeeld.
En wel dat hij verschillende jaren gele
den ook 'n roofmoord had gepleegd op
de Bredase winkelier 'A. Driessen.
bekend onder de naam van „Poppe-
ke Driessen".
Op deze kwestie kwam de Advo
caat-Generaal in zijn uitvoerig en
scherp requisitoir nog even terug. Hij
zette uiteen, dat het opvallende van
de roofmoord op „Poppeke Driessen"
is, dat de winkelier op ongeveer de
zelfde manier om het leven schijnt
gebracht te zijn als mej. Luyks.
De winkelier zou namelük eerst
met een boksbeugel met scherpe
punten bewusteloos zün geslagen,
waarna hü met een touw is gewurgd
en daarna beroofd. Zijn lijk zou
tussen Esschen en Roosendaal in de
grond zün gestopt. Het is echter
nog steeds niet gevonden en tegen
de verdachte van wie het hele
verhaal zelf afkomstig is is nog
geen enkel bewijs geleverd.
Op de zitting van gisteren hield
verdachte over het gebeurde met
winkelier zijn mond en reageerde
taal niet.
Frequentie in moordaanslagen
TAE artikelen over de Tussenwateren
hebben ons menig gesprek, me
nige discussie bezorgd. Het merk
waardige is, dat dit gesprek en die
discussie het gretigst worden aange
gaan aan Belgische kant. Zoals trou
wens ook de Belgische pers telkens
weer 't vraagstuk naar voren dringt.
Van officiële Nederlandse zijde heeft
men, zeker in dit stadium, blijkbaar
geen behoefte aan een weder-oprake-
ïing der oude polemieken. De verhou
ding Ngderland-België is zo geheel an»
ders komen te liggen. Als goede part
ners, wier samenwerking op interna
tionale conferenties menigmaal ten
voorbeeld wordt gesteld, past het niet
prikkelige en stekelige gedachtenwis-
selingen te openen. Doch dit hoeft
o.i. geenszins uit te sluiten, dat er over
en weer gegevens en inzichten worden
uitgewisseld. Er is momenteel geen
sprake van een waarlijk gesprek, meer
van een Belgische monoloog. Ten
minste naar buiten. Want dat de kwes
tie binnenskamers leeft en weer de be
langstelling heeft, speciaal in het W.
Brabantse land, dat staat buiten kijf.
Er verluidt trouwens, dat het Prov.
Bestuur de kwestie reeds commisso
riaal heeft gemaakt, voor wat het
Brabantse aspect betreft.
In Franstalige Belgische bladen
heeft men, aanknopend aan enige on
doordachte uitlatingen, de mening ver
kondigd, dat West-Brabant het Moer
dijkkanaal verlangt juist zoals Ant
werpen sinds jaar en dag bepleit.
Ons artikel „Brabantse belangen",
weergevend de gesprekken welke we
in kringen van belanghebbenden voer
den, liet al indirect merken, hoe on
juist deze stelling is. Wat West-Bra
bant al jaren op zijn verlanglijstje
heeft staan, dat is het volgende:
1. verbetering van de haven van
Bergen op Zoom.
2. verbetering van de waterwegen,
3. verbetering van de afwatering.
4. verbetering van de mogelijkhe
den voor industrievestiging.
West-Brabant onderzoekt daarbij
ook, hoe die verlangens corresponde
ren met verschillende, in de loop dér
jaren te berde gebrachte plannen ten
aanzien van een betere Schelde-Rijn-
verbinding. Doch dit vraagstuk ligt
overigens in een heel ander vlak. Men
moet de begijjppen en kwesties niet
gaan verwarren, want dan wordt de
gedaehtenwisseling troebel. In West-
Brabant beseft men heel goed, dat het
vraagstuk van de Tussenwateren een
veel groter complex vormt dan de
eigen verlangens op het gebied van
afwatering, scheepvaart enz.
Men weet ook, dat een Moerdijkka
naal in de welhaast klassiek gewor
den betekenis zijn nadelen heeft voor
dit gewest: het doorsnijden van oude
verkeerswegen, het teloor gaan van
kostbare cultuurgrond, het gevaar van
verzilting der gronden nabij de Ant
werpse dokken. We zeggen niet, dat
deze bezwaren doorslaggevend moeten
zijn. Doch men kan ze niet wegwui
ven met een verwijzing naar de Bene-
lux-gedachte.
^aar onze zienswijze zou men de
discussie over dit vraaestu^
in het kader van de Benelux-gedach-
te, van een heel andere zijde moeten
benaderen.
In het deltagebied van Rijn, Maas
en Schelde liggen naast een aantal
kleinere drie grote havensteden: Ant
werpen, Rotterdam en Amsterdam.
Als de Lage Landen zich nu gaan
bezinnen op de economische taak.»
welke zij, in een Unie verenigd, te
zamen kunnen vervullen, dan zullen
zeker ook hun gedachten moeTCi. gaan
over een bepaalde taakverdeling tus
sen deze drie havensteden zonder de
gezonde concurrentiefactor uit te
schakelen. Overleg tussen Rotterdam
en Antwerpen over wederzijdse pro
blemen is niet iets nieuws. Het zoge
naamde ..havenbestand" van 1939
heeft reeds een aantal verkeerskwes-
ties geregeld. In het probleem van de
vervoeren voor geallieerde rekening
zijn na de oorlog België en Nederland
gezamenlijk opgetreden. De werk
zaamheden in de gemengde Belgisch-
Nederlandse commissie hebben in
zake de heffingen en vergoedingen in
Antwerpen en Rotterdam resultaten
opgeleverd en worden verder voort
gezet. Een bizonder treffend staaltje
van samenwerking is de nieuwe over
eenkomst aangaande de verdeling van
het transitoverkeer uit West Duits
land. Als men deze lijn van denken
verder doortrekt, dan komt men ge
makkelijk tot een alzijdig beraad over
een nuttige taakverdeling tussen de
drie grote havens. Daarbij zal men
ook rekening dienen te houden met
historische achtergronden en ontwik
kelingen. Rotterdam zal bij zulk een
beraad ongetwijfeld naar voren bren
gen, dat het zijn opkomst dankt aan
zijn ligging, waardoor het de zeehaven
werd voor de goederen, die in beide
richtingen over de Rijn werden ver
voerd. De ontwikkeling van de haven
valt dan ook samen met de econo
mische expansie van het Rijns-West-
faalse industriegebied.
(Vervolg op pagina 2).
JN HET requisitoir van de Advo
caat is ons sterk opgevallen, di
nadrukkelijkheid waarmee mr. Rece
veur er op heeft gewezen, dat de
liefde voor de evenmens na de oorlog
zó sterk is gedaald, dat er van een
zekere frequentie in moordaanslagen
kan gesproken worden. De normen
van het oude natuurrecht worden
danig aangetast, dat men niet
denken, dat zoveel moordaanslagen
kunnen gepleegd worden in een streek
die een zeer oude cultuur- heeft,
zei hij.
Zeer ernstige woorden, die eens
meer op een wondeplek in de na-oor-
tegse samenleving wijzen: de sterk
„.daalde moraliteit.
MORGENOCHTEND om half 12
hoop ik u de samenstelling van
het nieuwe Kabinet bekend te kun
nen maken. Ik heb hedenmiddag de
finitieve voorstellen gedaan aan beide
partijen en deze zullen mij morgen
om tien uur hun antwoord doen toe
komen. Wq hebben waarschijnlijk 'n
formule gevonden voor de Konings
kwestie en voor de schoolkwestie.
Morgen zal ik u ook de naam kunnen
roem n van de nieuwe Minister van
Justitie" verklaarde kabinetsforma
teur Spaak Maandagmiddag om 18 u.
tegenover de journalisten.