Het Westen heeft de boot in China gemist Vrijheid geeft verantwoordelijkheid Hatta vraagt samenwerking met de federalisten Onze vliegvelden IN 'T KORT Frankrijks protesten helpen niet Nieuwe bonnen Franse communisten blijven actief Honger levert de Chinezen over aan Stalin VIJFDE JAARGANG No. 1232 DONDERDAG 18 NOVEMBER 1948 MINISTER MANSH0LT IN DE TWEEDE KAMER. 1 Januari eieren zonder bon - Boeren krijgen volgend jaar denkelijk meer voor hun suikerbieten Steeds meer aanpassen Een drieling op haar Verjaardag IN TEGAL is een baby geboren ^ee hoofden en drie ar- j o haby leefde twee uur. De Meer wind Ierlar.d los van Engeland Raad der Europese Beweging geïnstalleerd Bakkers protesteren H Prinses Wilhelmina dankt Hans Kaart in Tanger Winkels tot 8 uur open vóór St. Nicolaas en Kerstmis Hij u)il aan bestandschendingen een einde maken Shanghai plundert Wat eist het Atlantisch Pact? Hogere eisen in Bondowoso-affaire o Uitgave N.V. Uitgeversmij. Neerlandia Redactieraad: A. F. J. Aernoudts, C. J. van Hooteghem; A. E. Langenhorst; Mr. Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke werkdag. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling: f 3.90 p. kwartaal; p. post f 4.75, p- week (uitsluitend bij niet-postbestelling) 1 0.30. Losse exemplaren 8 cent. - Postrekening 278841. Prijzen voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt. Voor God, Koningin en Vaderland Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort, 7, tele foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75. telefoon 2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit sluitend voor de Zeeuwse oplage) f 0.10 per m/m; voor Re clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 për m/m. (Voor de gehele oplage resp f 0.25 en f 0.60. Incasso wordt berekend. erkende dat de slagerij in de moeilijke hoek zit. Over de kwestie der erken ningen en bedrijfsvergunningen is ad vies gevraagd van de economische raad. De begroting werd daarna z.h.st. aangenomen, met aantekening dat de r»E TWEEDE KAMER heeft zich gisteren weer aan 't eten gezet. c.P.N. geacht wilde worden te hebben Figuurlijk dan wel te verstaan. Want er is druk gesproken tegengestemd, over aardappelen, melk, eieren en andere landbouwproducten. Mi nister Mansholt is daarbij niet achtergebleven. Hij heeft het meeste gezegd. O.a. dat 1 Januari de eieren bonloos komen (als de minister dan ook maar zorgt dat ze te krijgen zijn en tegen een redelijke prijs!), en dat er voor de suikerbieten volgend jaar denkelijk meer betaald zal gaan worden. T\E MINISTER deelde allereerst een en ander mee over zijn algemeen beleid, dit naar aanleiding van de ver schillende vragen en opmerkingen eer gisteren door Kamerleden gemaakt. Hij merkte op, dat er méér dan van wijziging, van aanpassing aan de ge; wijzigde omstandigheden sprake is bij het landbouwbeleid. Gestreefd wordt daarbij tevens naar rationele produc tie. „Wij wensen door een stelsel, door een zekere mate van marktordening be scherming te krijgen", verklaarde de minister. „Wij trachten goed m de hand te houden de prijs van de producten melk, vlees en eieren. Dat is geen prijs vaststelling. Ook de productie moet worden beheerst. Er zullen nog zeer vele aanvullende maatregelen nodig zijn. De wijze waarop bepaalde doelein den worden nagestreefd is veranderd. Wij gaan in de richting van het beheer sen van de productie". De minister stelde in het licht, dat de beoogde aanpassing 'n grotere in dividuele vrijheid geeft en een ver hoging der individuele verantwoor delijkheid. Eieren en suiker ■yOOR 1949 worden zeer concreet een aantal garanties gegeven voor vlees en melk. Dat geeft een vaste basis in de Nederlandse landbouw. Zo kan zeer goed de veevoedermarkt worden be heerst. Voor een aantal artikelen, niet lig gende in de veevoedersector zullen andere maatregelen nog nodig zijn. Zo verwacht de minister voor 1949 'n hogere suikerbietenprijs. En ook zal het mogelijk zijn een bepaalde tarwe- prijs in het land te handhaven. De eieren zullen 1 Januari van de bon gaan. Aardappelen vyAT de aardappel-prijs aangaat, ten aanzien daarvan merkte de minis ter» op, dat de regering nimmer garan tieprijzen voor aardappelen heeft vast gesteld. Ten aanzien van de vraag wel ke prijs de aardappelmeelfabrieken zul len kunnen uitbetalen, zei hij te me nen, dat die f 4.50 a f 4.75 per 100 kg. aardappelen zal kunnen zijn. De minister benadrukte, dat men op dit moment voorzichtig moet zijn met het verkopen van aardappelen, tegen elke prijs. Er moet rekening mee gehouden worden, dat de vee stapel veel aardappelen zal nodig hebben. De prijs voor de gestoomde aardappe len zal zo spoedig mogelijk worden be kend gemaakt. (De wens der Kamerleden omtrent een lagere prijs voor consumptie-aard appelen, heeft, men begrijpt het, niet betrekking op de prijs die de boeren vor hun product krijgen, doch op de prijs die de groentehandelaar vraagt). Zoals men weet kwam de heer Von del i n g (P. v. d. A.) met een motie over de aardappelprijs. Deze motie on dervond nu critiek. De heer Vondeling V ijzigde de inhoud zodanig, dat de wen selijkheid tot uitdrukking erin gebracht werd, dat de prijzen voor consumptie aardappelen zich gaan bewegen op het niveau als in Maart en April in uitzicht is gesteld. Zo ging de motie er z.h.st. door. De heer Vondeling trok zijn 2 andere moties in. Melk tFEN AANZIEN van de melkprijs, zei de minister, dat hij een prijs van 17H cent redelijk vond. Het kleine-boeren-vraagstuk bespre kend zegt de minister, dat geen enkel landbouwbeleid juist kan zijn, dat de belangen der kleine boeren geen recht doet wedervaren. TN HET St. Carolus Borromeus ziekenhuis in Den Bosch heeft mevr. v. d. Pol-van den Oever, uit Zaltbommel het leven geschon ken aan een drieling, allen meis jes. De kinderen wegen resp. drie pond en 450 gram, 4 pond en 120 gram en 4 poéd en 330 gram. Op dezelfde dag werd de moeder 38 jaar. Het gezin bestaat thans uit 5 kinderen. Moeder en kinderen maken het goed. JJOE ZAL het Britse prinsje heten? Dat is een vraag, die vele zich ongetwijfeld al heel wat keren hebben gesteld. Zeker is het nog niet, maar verwacht wordt toch wel, dat het prinsje George zal genoemd worden, naar zijn grootvader en overgroot vader. QNDANKS toezeggingen van de mi nister van Financiën heeft het spoorwegpersoneel dat in de oorlog staakte, de beloofde extra-bijd/agen nog niet ontvangen. De personeels- raad van de N. S. heeft zich nu daar omtrent tot de ministerraad gewend. J^ARDINAAL VON PREYSING, de Bisschop van Berlijn, die 23 Oct. door een berterte werd getroffen, is thans buiten levensgevaar. Benelux DETREFFENDE de consequenties ver- band houdend met de Economische Unie met België en Luxemburg bleef de minister vaag. Hij zei er dit van. In de commissies van overleg in de Bene lux zitten thans ambtenaren en verte genwoordigers der bedrijfsschappen. Bij de nadere uitwerking der plannen zal 't bedrijfsleven vertegenwoordigd kunnen zijn. Over de prijzen en lonen is overleg gaande, zodat België en Ne derland naar elkaar toe kunnen groei en. Voor de landbouw afzonderlijk is -daarvan nu niets te zeggeh. T.b.c. onder het vee ■MAAR aanleiding van desbetreffende opmerkingen verklaarde de minis ter, dat de tuberculose onder het vee zoveel mogelijk moet worden terugge drongen. Grote bedragen zullen daarvoor door overheid en bedrijfsleven ver strekt moeten worden. De minister pleegt ter zake overleg met zijn ambtgenoot van Sociale Zaken. Wat de D.U.W.-objecten betreft is overeenstemming tot stand gekomen tussen de ministers van Wederopbouw Sociale Zaken en Landbouw. De boe renwerken kunnen in het vervolg weer worden uitgevoerd. moeder maakt het goed. Z^BAGAVDND, na afloop van de and zaf1?ednWextrr^re1Bnelfië"Neder- Ssschen naar Amsterdam. DezeVelS -ertrekt uit Esschen om ut Roosendaal 20.00 uur en om 20.55 uur, gNGELAND, Frankrijk en de Ver. Staten, hebben thans officieel ze. antwoord op het verzoek van Evatt r" :10., nota's hebben dezelfde in houd. Een oplossing van de Berlijnse crisis.wil men met behulp der V N echter onder voorwaarde, dat de Sov jets de Berlijnse blokkade opheffen. yOLGENS Franco zouden Spanje en de V. S. reeds lang tot overeen stemming znn Bekomen, indien En geland er niet tussen in gezeten had. |_TET ~Mtse Lagerhuis heeft in 2e lezing zijn goedkeuring gehecht aan het wet.-ontwerp tot nationalisa tie van de iizer- en staalindustrie 'n Motie van de oppositie tot, verwer ping van het ontwerp werd met 373 tegen 211 stemmen afgewezen. Weersverwachting, geldig tot Donderdagavond: Aanvankelijk op de meeste plaat sen nevel of mist. Wind tussen en„ Zuid-West, aan de kust geleidelijk toenemend tot krachtig of hard. Meest zwaar bewolkt met nu en dan enige regen of mot- tegen. Nog iets zachter. Deden zon onder 16.45 uur en oar" "-24 uur Vrijdag zon op uur en maan op 18.13 uur. De middenstand TN tweede instantie kwamen nog enige Kamerleden aan de beurt. De heer van der Zanten (K.V.P.) vroeg bijzonder aandacht voor de landbouwcursussen en voor het feit, dat er een tekort is aan land- en tuin- bouwonderwijzers. Het jonge-boeren- problemen noemde hij even klemmend als het kleine-boerenvraagstuk. In dit verband zou een interdepartemen tale commissie van onderzoek op haar plaats zijn, meende hij. Zijn fractiegenoot H o O y bepleitte o.m. de wenselijkheid van beperking van het aantal erkenningen in de groentenhandel en vroeg althans het aantal niet uit te breiden. Ook de slagerij heeft het volgens hem zeer moeilijk. Naar aanleiding daarvan gaf de mi nister te kennen, te begrijpen, dat de middenstand niet al te tevreden is over de prijspolitiek. Het is een kwes tie van het afvegen van belangen. Hij Eveneens werden goedgekeurd de wetsontwerpen tot wijziging van de begrotingen van "het Landbouwcrisis' fond voor 1947 en van het Landbouw- egalisatiefonds voor 1948. Ook hier kreeg de CIP.N. aantekening dat zij geacht wilde worden te hebben tegen gestemd. Tenslotte is het wetsontwerp strek kende tot het wederom inwerking dóen treden van enige artikelen van de Bodemproductiewet 1939 zonder beraadslaging of stemming aangeno men. TN EEN ZEER korte behandeling heeft het parlement van Eire, met algemene stemmen de wet aan genomen, waarbij Eire tot een repu bliek wordt verklaard, die niet meer met de Britse Kroon verbonden is. De president van Eire zal de uit voerende macht in verband met bui tenlandse aangelegenheden en de naam van de natie wordt „Republiek Ierland". Eamon de Valera, voormalig mi nister-president van Eire, heeft als kanselier van de Universiteit van Ier land in een redevoering te Cambrid ge gepleit voor een plebisciet voor de bevolking van Noord-Ierland, opdat deze kan beslissen, of zij zich bij Eire wil aansluitenof deel wil blijven van het Verenigd Koninkrijk. TAE NEDERLANDSE Raad der Euro- pese Beweging is gisteren in Den Haag geïnstalleerd. Tot voorzitter is benoemd oud-minister P. Kerstens, en tot. vice-voorzitters prof. mr R. Kra nenburg, prof. dr. H. Brugmans en mr. J.|Meyer. Dezer dagen is het ministeriëel be sluit te wachten, dat de oud-ministers Albarda en Kerstens en dr. J. Bruins Slot Zijn aangewezen Nederland te vertegenwoordigen op de vergadering van het comité tot voorbereiding van 'n Europese Assemblée in Parijs op 25 Nov. IAE NEDERLANDSE Bakkersbond, heeft namens het gehele bakkers bedrijf, een telegram gezonden aan de minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening over het feit, dat krenten, rozijnen en amandelen niet meer aan distributiebepalingen gebon den zullen zijn. Gezien de schaarste van genoemde artikelen leidt dit tot het openen van een zwarte markt, terwijl een dusdanige koppelverkoop wordt toegepast, dat het algemeen be lang ten zeerste geschaad wordt, door dat de consument van het bezit van de in het brood of gebak verwerkte zuidvruchten, verstoken blijft, behou dens tegen abnormaal hoge prijzen. Zo zegt de bond. K. H. PRINSES WILHELMINA heeft aan de Commissarissen der Koningin in alle provincies een door Haar persoonlijk ondertekend schrij ven doen toekomen van de volgende inhoud: „De talloze gelukwensen en blijken van medeleven, die mij uit bijna alle gemeenten van het land hebben be reikt ter gelegenheid van mijn ver jaardag en mijn regeringsjubileum, hebben mij diep getroffen. Waar het mij tot mijn leedwezen niet mogelijk is, allen, die mij gelukwens ten, persoonlijk te bedanken, zoude ik het zeer op prijs stellen, indien U gemeentebesturen, gemtenteraden en bevolking van Uw gewest mijn harte lijke dank zoudt willen betuigen". OORLOGSINVALIDEN WORDEN BRUIKBARE MENSEN. Het landgoed „Aardenburg" te Doorn is sedert ruim een jaar in gebruik genomen als mi litair herstellings- en trainingsoord voor ongeveer 200 invalide militairen, die hier voor werkzaamheden in de maatschappij worden opgeleid. Onder leiding van een Rode Kruiszuster wordt sloydwerk beoefend. Het Ruhrvraagstuk TN officiële kringen te Washington heeft men duidelijk te kennen gegeven, dat de V. S. het Brits- Amerikaanse besluit om de sleutel industrieën van het Ruhrgehied aan Duitse beheerders over te dra gen niet zullen herroepen ondanks herhaalde Franse protesten. Dat is een ernstige teleurstelling voor Frankrijk, dat Duitsland liefst zo zwak mogelijk wil houden, om dat het al enige keren de nadelen van een sterk Duitsland heeft on dervonden. Frankrijk zit daarom niet stil. Het schijnt thans een plan te hebben voor gelegd inzake een internationaal be heer der Ruhr-indiustrieën. Dit plan zou verstrekkende voorstellen inhou den. Ook Gen. de Gaulle heeft het zijne over de kwestie van het Ruhrgebied gezegd. Ik weet, zo zei hij, dat de Anglo-Amerikanen een Duits Reich willen heroprichten. En ik weet, dat mien aan Angelsaksische zijde denkt, dat een heropgericht Reich tegen de Sovjet-Unie zou zijn. Men neemt ech ter een groot risico door aldus te den ken, zei de Gaulle. Men heeft ons gezegd, dat, wanneer wij niet met de politiek ten aanzien vain het Ruhr- gebied instemmen, het plan-Marshall in hét geding zal worden gebracht. Wij hebben zo merkte de generaal op eeuwenlang geleefd zonder 'n plan-Marshal?. Wij steunen het, doch op één voorwaarde: dat het ons niet het lot van Frankrijk en van Euro pa doet opofferen terwille van on middellijke voordelen. TTANS KAART en de zijnen zijn van Gibraltar naar Tanger overgesto ken. Deze overtocht heeft onze land genoten nogal wat hoofdbrekens ge kost. Het vervoer van jeep en aan hangwagen kostte namelijk alleen al 12 pond. Toen de ondernemende ac teurs op een. avond in de Embassy- club te Gibraltar optraden, stelde de directeur hen voor, dit optreden niet met een honorarium te belonen, maar in de plaats daarvan het transport van de jeep en de aanhangwagen naar Tanger voor zijn rekening te nemen. Dit voorstel werd natuurlijk grif aanvaard. De directie van de stoomvaartmaat schappij die de dienst op Tanger on derhoudt, had inmiddels van Kaart's reis vernomen en bood toen onze sportieve landgenoten aan, hun over tocht voor haar rekening te nemen. In Tanger zullen Kaart en' de zij nen in een nachtclub een voorstelling geven. En last not least: tegen alle ver wachtingen, is „Gerrit de Kraai" her stellende. Wel is de vogel nog zeer zwak, maar de tochtgenoten zijn bui tengewoon verheugd, dat hun trouwe metgezel het leven gered heeft. rpENEINDE het publiek in de gele- genheid te stellen, gedurende de dagen, onmiddellijk voorafgaande aan Sint Nicolaas en Kerstmis, ook in de avonduren inkopen te doen, heeft de minister van Economische Zaken de colleges van burgemeester en wethou ders van alle gemeenten gemachtigd, ontheffing te verlenen op de winkel sluitingsregeling tot uiterlijk 8 uur 's avonds gedurende de tijdvakken van 1 tot en met 4 en van 22 tot en met 23 December. ■yOOR het tijdvak van 21 No- vember t.m. 4 December gëeft elk der volgende bonnen recht op het kopen van: BONNEN VOOR VLEES: 401 vlees: 100 gr. vlees. 402 vlees: 400 gr. vlees. 403 vlees: 150 gr. vlees. ALLE BONKAARTEN: 407 algemeen: 250 gr. boter of margarine of 200 gr. vet. BONKAARTEN KA, KB, KC 812: 411 algemeen: 200 gr. kaas of 250 gr. korstloze kaas. 412 algemeen: 250 gr. boter of margarine of 200 gr. vet. 413 algemeen: plm. 225 gr. huis houdzeep of 180 gr. toilet zeep. B 425, C 427 500 gr. boter of mar garine of 400 gram vet. BONKAARTEN KD, KE 812: 417 algemeen: 100 gr. kaas of 125 gr. korstloze kaas. 418 algemeen: 125 gr. boter of margarine of 100 gr. vet. 419 algemeen: plm. 450 gr. huis houdzeep of 360 gr. toiletzeep. TABAK EN VERSNAPERINGEN- KAARTEN ENZ. QA, QC 808: 133, 134, 137 tabak: 2 rantsoenen sigaretten of kerftabak. BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD, ZE, MD, MF, MH 813 (bijz. arbeid a.s. moeders en zieken): Geldig zijn de bonnen van de strook X. Deze bonnen zijn 14 da gen geldig. Bovenstaande bonnen kunnen reeds op Vrijdag 19 November worden gebruikt. De niet-aange- wezen bonnen van strook 2 kun nen worden vernietigd. A MERIKAANSE militaire hulp aan West Europa is noodzakelijk ter waarborging van de veiligheid en 't economisch herstel van dat gebied, is het oordeel van Forrestal, die A- merikaanse minister van qorlog. JN EEN REDE voor radio Djokja heeft de republikeinse eerste mi nister, Mohammed Hatta, een be roep gedaan op zijn leger en po litie om hun plicht te vervullen. Hü verklaarde met nadruk, dat de le gereenheden aan de status-quo-lijn ernstig zullen worden gestraft, in dien zij bestandschendingen plegen. Met betrekking tot de besprekingen met minister Stikker verklaarde Hat ta, dat deze „nuttig" zijn geweest, doch dat de sfeer wordt verslechterd door „Batavia", waarbij hij speciaal noemde de berichten van de Dienst Legercontacten. Hij zei verder o.m.: „Wij zullen ons verdedigen indien wij worden aangevallen, doch indien wij niet worden aangevallen moeten wij ons aan onze beloften houden". Hervatting van de onderhandelin gen met de Nederlanders hangt af van de houding der Nederlanders, zei Hatta. Hij legde er de nadruk op, dat de Nederlanders en de republikeinen een vreedzame sfeer behouden, die nodig is voor de regeling vin het ge schil tussen Nederland en de Repu bliek door bemiddeling van de Com missie voor Goede Diensten. Hij verklaarde, dat hij samenwer king wenst met de federalisten. „Er dient geen antithese te bestaan tus sen ons en de federalisten, doch een synthese en wij moeten gezamenlijk streven naar het bereiken van het doel op 1 Januari 1949". (1 Januari is de datum die gefi xeerd is voor het instellen van een interim-regering) Hatta ging uitvoerig in op de af faire Madioen, die hij een betreurens waardige nationale tregedie noemde. Hij verklaarde, dat ideologische ge schillen de eendracht hebben verbro ken. De oorzaken van het lijden van het volk zijn volgens Hatta ten eer ste de Nederlandse blokkade, de af faire Madioen en de langdurige droog te, waardoor de oogsten mislukt zijn. Leest men de redevoering nauw keurig, dan komt men makkelijk tot de conclusie dat de rede een gevolg is van het onderhoud tussen Hatta en minister Stikker. Immers zowel de bestandschendingen als de samenwer king met de federalisten is daarbij eer sprake gekomen. Record-aantal terreurdaden VTIIJ KUNNEN ons wel voorstellen, waarom Hatta de Dienst Leger contacten becritiseerd. Deze dienst publiceert namelijk telkens weer de series door de benden gepleegde ter reurdaden. Nu ook weer. Waarbij de Dienst erop wijst, dat in de week van 10 t.m. 16 Nov. er een groter aantal terreur daden heeft plaats gevonden dan in enige andere week sedert de Renville- overeenkomst werd besloten. In het federaal gebied op Java, zijn in deze week in totaal 233 ge vallen, waaronder 73 rampokpartij- en, 50 beschietingen van patrouil les, 43 moordaanslagen op ambtena ren en bevolking gepleegd. De Dienst meldt voorts, dat de be volking in de omgeving van Soeka boemi spontaan is overgegaan tot de vorming van een „volksleger" om zich tegen de terreurbenden te verzetten. TEUGENAAR. Zo heeft de commu nist Lecoeur minister Moch gis ter in de Franse Nationale Vergade ring betiteld. Dit werd aanleiding van het feit, dat Moch eergister de com munisten ervan beschuldigd heeft de stakings-terreur ontketend te heb ben. De communisten schreeuwden zo hard toen Moch weer wilde gaan spreken, dat voorzitter Herriot de vergadering schorste. De stakings-ellende in Frankrijk is intussen nog niet ten einde. Maan dag gaan de bij de communistische vakbeweging aangesloten haven-ar beiders staken, omdlat er geen over eenstemming is verkregen over hun looneisen. (Speciale correspondentie). gEN GIERENDE, HUILENDE MENIGTE trekt door Shanghai. Wat men hier politie noemt is de situatie niet meer meester. Schieten helpt niet meer, om gummi knuppels lacht men. Het wordt een sauve qui peut bjj de buitenlanders, als dat niet onmiddellijk veranderd. Ik kom juist van Lunghwa af, het vliegveld van Shanghai, de schrik van iedere piloot. Het is nog enkele minuten ryden voor ik in het Palace otel ben. Tot op heden heeft men mij nog maar woedend aangekeken, wee pogingen om mijn jeep tot stilstand te brengen, zijn mislukt. Met nujn revolver in de rechter- en het stuurrad in de linkerhand poog ik oor te rijden. Hier stil staan, betekent dat ik beroofd zou worden van a, zelfs van mijn sokophouders. De witte helm doet dienst door een Stuk ijzer af te ketsen. gN DAN plotseling is het gedaan, de ie«?,alIeJ ka"ten springt men in schiet I™ d« Pandering begint. Ik teröver eii.Serels tuimelt ach- twee ieprv? hetzelfde moment dringen tie tot m» a Amerikaanse poli- en stomnt wr; Men sehiet' slaat weet ik niet^ 6r £recies g^urt is pend me? rl-eens- Een "tank" bewa- dlerd door ÏTn' .doch gecomman- Iangzaam naS A")erIkaans burger rolt huift ent F-eiblJ' De menigte tiert, men breeWt i worden vertrapt men preekt armen en benen. Er lig- gen diverse gewonden. Snel poogt min nog iets van mijn have te redden doch het voornaamste is al van eigenaar verwisseld. Zonder ernstige kwetsuren doch zonder veel meer dan een korte broek brengt men mij tenslotte veilig in het Palace-hotel. Rijst, rijst, rijst rJO is de dag begonnen. Een ogen blik denkt iedere buitenlander, dat de Chinese hel in volle hevigheid is losgebroken. Plunderend trekt het volk van magazijn naar magazijn. Ge zeten burgers worden in één dag straatarm. Rijst, rijst, rijst. De Russi sche legatie heeft in allerijl een prik keldraadversperring uitgeworpen en de wachten verviervoudigd. De wacht posten kijken even uitdrukkingloos als altijd Maar ik neem aan, dat er in het imposante gebouw, de sterkste vesting van Shanghai geglimlacht wordt. Daar wordt nu de wodka aan gesproken. WIJ ONTVINGEN over de toe- stand in China enige belang wekkende beschouwingen van een speciale correspondent uit dit land Deze beschouwingen zijn niet al leen actueel, omdat zij afgestemd zijn op het zich daar afspelende oorlogsdrama, maar ook omdat zij ingaan op de ondergrond van het conflict. Volgens de laatste berichten trekken de communistische strijd krachten in wanorde in Noordelij ke richting terug. Zij hebben by Hsoetsjou een der voor-bastions op de weg naar Nanking een grote nederlaag geleden. De toestand voor Nan king biyft echter zeer précair. De Britse instanties hebben dan ook aangedrongen, dat Britse onder danen het gebied van Nanking verlaten. Verdronken land rpEGEN de avond is de politie de si- tuatie meester. Men heeft hard handig ingegrepen en dat was nodig om de hongerende millioenenmassa weer enigszins tot bezinning te bren gen. De rijdende forten hebben hun plicht gedaan. Honderden oproer kraaiers zijn gearresteerd. Duizenden liepen lichte verwondingen op. Er zijn ook doden gevallen, doch niemand weet hoeveel. Wat doet er ook het aantal toe. Wat deert het de wereld of er mil- Iioenen Chinezen meer of minder omkomen? Jaarlijks sterven er hier millioenen de hongerdood, zonder dat iemand een vin verroerd, zonder dat de „beschaafde" wereld tot ac tie komt. Wat zegt de dood in een land, waar een vrouw een dood kind „koopt" om mee te bedelen? Wat zegt een ontijdig einde van een jong leven, als men de kinderen van 2, 3, 4 jaar en ouder, in kranten gewikkeld, langs de weg legt in de hoop, dat een voorbijganger er een aalmoes naast deponeert. Dood of niet dood, wat doet het ter zake als men honger heeft van zyn eerste tot zijn laatste levensdag? Kan men in nerlijke weerstand verwachten van de Chinese massa, die uitgemergeld is door gebrek. Kan men levensblijheid verwachten van het Chinese meisje, die op 13-jarige leeftijd soms al ver kocht wordt voor een handvol rijst. Wat wilt gij, daar in het Westen en in 't Oosten? Al Uw kranten schreeu wen moord en brand, om dat de roden vorderingen maken. Men zou de put willen dempen nu het kalf al verdron ken is. Want China is verdronken. In Nederland kan men van een ver dronken land weer een vruchtbare polder maken. De Chinezen verstaan die kunst niet. Corruptie, steenhard egoisme plus een handvol fatalisme zijn slechte wapenen om mee te strij den, omdat ze werken als een boeme rangMet dat gereedschap kan men geen Zuiderzee dempen. Laat staan van China 'n ordelijk land ma ken met een geordende samenleving... Ergerlijke corruptie YT7AT er op dit ogenblik in China gebeurt, de rode opmars, dateert al van 1922. Jaar in, jaar uit hebben de democratische mogendheden ge weigerd de feiten te rangschikken tot 'n rapport en uit dat rapport de enig juiste conclusie te trekken. Om het gezicht te redden heeft men een drup pel op een gloeiende plaat laten val len. Men goot nu en dan een scheut olie in een vat zonder bodem. Een klein beetje olie bleef aan de wanden kleven, de rest ging verloren. Alvo rens men olie begon te gieten om het Chinese raderwerk te smeren, had men moeten zorgen, dat er een rader werk was. Dat was er niet in 1922, dat is er ook niet in 1948. Hoe groot is de feitelyke macht van Tsjan Kai Tsjek's oligarchie". Hij regeert slechts in de gTote steden Maar Shanghai en Nanking vormen China niet. Zy zijn er slecht een visitekaart van. In het land, in de bergen, in de wou den en onder de grond ligt de onme telijke Chinese rijkdom te wachten, die bij geen benadering te schatten is, doch die zo enorm is, dat het visitekaartje Shanghai van goud kon zijn, waarop een naam geschreven kon worden in diamanten. Nu staat er op het visite kaartje: Mr. Lie Corruptie-Egoisme, Hungry-Street 38 (rood) Fataalstad. Dat is het China waarin een hand vol Chinezen leven als keizers, een handjevol buitenlanders als prinsen, en 399 millioen Chinezen als paupers van de ergste soort. Wilt gij het de Chinezen euvel dui den, dat het hun niets meer interes seert door wie ze morgen bestuurd worden. Wat deert hun moraal, socio logie, politiek? Zij hebben slechts een verlangen: dat hongerig gevoel in hun maag kwijt te raken. Wie daar voor zorgt is hun vriend voor het leven. En geloof gerust, dat Stalin hun rijst zal geven. Hier in het Verre Oosten heeft het Westen de boot gemist. Daarover zal de historie van straks een hard oor deel vellen. (Door onze luchtvaartmediewerkeir) ALS IEDEREEN zijn zin kreeg, zouden er binnen enkele jaren vier vliegvelden in Holland zijn Schiphol voor de Amsterdammers, Schieveen voor Rotterdam, Ypen- burg voor Den Haag en Burgerveen voor de K.L.M. Het is gewenst dat de regering hierin nu eens een dui delijke uitspraak doet, zodat wij niet langer gebombardeerd worden door brochures en toespraken, waarin met zoveel aplomb stellingen geponeerd worden en zo verbluffend met tien tallen millioenen guldens gegoocheld, dat de overtuigde voorstander van het plan A in tien minuten aan Let weifelen wordt gebracht. Daardoor is een grote onzekerheid ontstaan. Oud-minister Vos, die het vorige jaar ons nationale vliegveldwaag stuk tot een oplossing moest brengen, was aanvankelijk voorstander van het plan Burgerveen. Plotseling, zon der daarin zelfs de K.L.M. te ken nen, sprak hij erover zijn veto uit. De stad Den Haag voelde aanvanke lijk voor het plan Schieveen; plot seling na bestudering van het rap port Diepen willen B. en W. Ypen- burg weer in stand houden. Wanneer op deze wijze zelfs overheids-instan- ties geen rechte koers kunnen aan houden, wat wil men dan van de Volksvertegenwoordiging verwach ten), die nog minder tijd heeft zich tussen zovele andere zaken door even op dit probleem te specialiseren. Toch moet er iets gebeuren. Wel js er een commissie geweest, om een objectief ordieel te vormen in deze moeilijke materie, doch deze commis sie is dit jaar reeds weer ontbonden: gereed met haar taak. Zij wilde Schiphol houden en sprak zich ten gunste van Schieveen uit. Aanlei ding een nieuwe commissie aan te wijzen acht men thans ook niet aan wezig, zodat de Rijksluchtvaartdienst de zaken dan maar rechtstreeks met de minister moet afdoen. Daarom is er voorlopig geen verandering te ver vrachten in de huidige situatie: er gens bij de'weg van Den Haag naar Rotterdam staat een groot bord, waarop is aangegeven* dat op die plaats Schieveen zal verrijzen: slechts op negen kilometer van Ypenburg, waar wellicht al een tien millioen in de grond gestoken is voor vldeg- tuigaccomodatie. Is dit alles wel juist? Waarom is het mogelijk dat iedere partij de an dere betrokkenen met cijfers kan overtroeven? De een zegt: ,,Als Ypen burg dat wordt geeft dit een bespa ring van zoveel millioen", de an der meent, dat Schieveen de goed koopste oplossing is, terwijl, als het zo doorgaat als thans verwacht kan worden, zowel Ypenburg als Schie veen op negen kilometer afstand van elkaar zullen moeten bestaan. Hoeveel kost dat plan-Schieveen precies? Komt men er met 30 mil lioen? En beseft men wel goed, dat volgens Amerikaanse berekeningen een grote luchthaven tegenwoordig zeker 10 millioen per jaar kost? Wij zijn niet tegen Schieveen of voor Ypenburg of omgekeerd; wij zouden alleen wensen dat van overheidswe ge het gehele vliegveldvraagstuk zo duidelijk toegelicht worde, dat alle betrokken partijen het tenminste met het officiële feitenmateriaal eens zul len zijn. Pfen herwaardering van onze matio- "■^nale behoefte aan vliegvelden dus. Dat is op 't ogenblik wel zeer nodig. Thans prijkt op ons budget 4L> mil lioen „voor aanleg en het in gereed heid brengen van vliegvelden met hun volledige installaties". Dat is een absurd laag bedrag, gezien de grote projecten, die ervoor uitgevoerd zul len worden, waarbij er zijn, waaraan men bij het opstellen van de begro ting nog in het geheel niet gedacht heeft. Het is toch duidelijk dat het At lantisch militair pact, waarmee de vijf landen plus de USA en Canada zich thans bezig houden, een nieu we belasting voor ons land voor vliegtuigaccomodatie zal beteke nen. Met andere woorden: ons aandeel in dit nieuwe pact zal in de eerste plaats een bijdrage aan de lucht macht der Zeven -Landen inhouden. Op het ogenblik is het sterkste de fensieve wapen van West-Europa verdisconteerd in de ruim tachtig super-vliegende forten, die de Ame rikanen in Engeland gestationneerd hebben en waarvan het voor een iedêr begrijpelijk is. dat deze reuzen- vliegtuigen bedoeld zijn om ingeval van nood atoombommen te vervoeren. Deze defensieve basis van slechts en kele vliegtuigen is veel te smal nu men ernst gaat maken met de verdedi ging van het Westen. Tegen Duits land aan zal één ring van vliegvelden aangelegd worden met installaties, waarin alle geallieerde vliegtuigen te 'allen tijde „service" kunnen krijgen. Dit gehele plan vereist een herwaar dering van onze vliegvelden, van die, waarover wij beschikken en van die, welke op papier in aanleg zijn. Laat <fe belangstelling, welke de heer Diepen voor zijn Ypenburg heeft op gerakeld, de onmiddellijke aanleiding ertoe zijn, dat wij ons vliegtuig-pro bleem nu werkelijk in grote stijl gaan oplossen. TAE ADVOCAAT-FISCAAL bij het Hoo| Militair Gerechtshof te Ba tavia concludeerde in de Bondowoso- zaak slechts ten aanzien van één be klaagde tot bevestiging van het von nis van de Zeekrijgsraad, nl. voor wat betreft de vrijspraak van de sergeant majoor van Lier. Tegen alle door de Zeekrijgsraad vrijgesprokenen eiste hij gevangenisstraffen, variërend van 2 tot 6 maanden, en tegen de Serge ant majoor Jippes de enige der be klaagde, die door de Zeekrijgsraad tot een maand was veroordeeld 4 maan den gevangenisstraf. Het dodenlransport Bondowoso-Soe- rabaja. kortweg de Bondowoso-affai- I re genoemd, heeft aan 46 extremisti sche gevangenen het leven gekost.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1948 | | pagina 1