Stakers laten treinen ontsporen
Kreeg U ook al geen suiker?
Amerika drukt op knoppen
Minister Stikker gaat met
Hatta praten
De provinciale begroting
1949 sluit
Woningen van werkwilligen
worden vernield
IN 'T KORT
5 soldaten bij overval gedood
Dom. Schutte
overleden
Haagse
Brieven
.VIJFDE JAARGANG No. 1219
WOENSDAG 3 NOVEMBER 1943
Het gaat nog niet goed in Frankrijk
Soldaten als haven-
Verkeerd verbonden
IN centraal-China zouden meer dan
een half millioen Chinese commu
nisten verzameld worden voor een
nieuw offensief tegen het voorname
regeringsbolwerk van Sjoetsjow. De
communistische legers in Mandsjoe-
rije zouden zich tezelfdertijd hergroe
peren voor een offensief naar Noord-
China.
XJIT Parijs wordt vernomen, dat er
in de V.N. een stroming valt waar'
nf dT ?m het van Bernadotte
voor Palestina tot het nieuwe jaar ter-
zrjde te leggen teneinde een volledig
^m- +e der algemene
DEuChefJa" dc generale staf heeft
bepaald dat in afwachting van 'n
definitieve regeling betreffende het
vertonen van films, voorlopig uitslui
tend die ontspanningsfilms aan perso
neel van de Kon. Landmacht vertoond
mogen worden, welke voor een deree
lijke vertoning zijn goedgekeurd door
arbeiders
15-1 VOOR DEWEY?
Wel televisie, maar geen alcohol
Oost-Brabant
geteisterd
door roofovervallen
Vrij zacht
Diamantsmokkelaars
handelden ook in valse
bankbiljetten
Verhoging kinder
bijslag grote gezinnen
Wankele basis - Geen bezuiniging op
sociaal-hyg. terrein
Onjuiste handelingen van winkeliers en kopers
De „Dinteloord" in Helmond geverbaliseerd
Gemeenteraads
verkiezingen-
Uitgave N.V. Uitgeversmij. Neerlandia Redactieraad:
A. F. J. Aernoudts; C. J. van Hooteghem; A. E. Langenhorst;
Mr. Dr. A. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag. Abonnementsprijs bij vooruitbetaling: 3.90 p. kwartaal;
p. post 4.75, p. week (uitsluitend bij niet-postbestelling) 0.30.
Losse exemplaren 8 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort, 7, tele
foon 102 (Bijbureau: Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage) 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. 0.25 en 0.60. Incasso wordt berekend.
^EEN, goed gaat het in Frankrijk nog allerminst met de sta
kingen. Links en rechts is er veel werkwilligheid te bespeu
ren en daaruit zou men graag geneigd zijn optimistische conclu
sies aan vast te knopen, maar als men dan plotseling weer be
richten krijgt over gevechten waarbij handgranaten en geweren
gebruikt worden, over het smijten van bommetjes in woningen
van superieuren, het vernielen van huisraad van werkwilligen en
het laten ontsporen van treinen bezet met arbeiders die met de
stakers niets uitstaande wensen te hebben, dan ervaart men toch
wel, dat men voorlopig ten aanzien van Frankrijk nog wat ge
reserveerd moet blijven.
t; en Amsterdamse mevrouw werd
opgebeld door iemand, die
zim naam niet wilde noemen en
die haar mededeelde: „wanneer
U Uw kind terug wilt zien, moet
U ƒ5000 op de hoek van de straat
deponeren. U bent gewaar
schuwd!' Duidelijk was door de
telefoon kindergeschrei té horen.
De man had echter pech, want,.,
de mevrouw is kinderloos. De
politie tracht nu de adspirant-
kidnapper, die verkeerd verbon
den was te vinden.
TR H. Vos, oud-minister van Verkeer
en Waterstaat, is met ingang van
1 Januari a.s. benoemd tot directeur
van de N.V. Centrale Arbeidersverze-
kerings- en Depositobank, van welke
N.V. hij van 1937 tot de oorlog com
missaris was.
TTIT Parijs wordt gemeld, dat het
„vooruitgeschoven hoofdkwartier"
van de West-Europese Unie te Fon-
tainebleau bij Parijs gevestigd zal
worden.
UR is reeds belangrijk meer dan
f 1.000.000 bijeengebracht voor het
1 fonds voor de kankerbestrijding. Het
uitvoerend comité van het Nationale
Huldeblijk doet alsnog een beroep op
de talrijke landgenoten, die zich tot
nu toe afzijdig hebben gehouden of
zich hebben beperkt tot het kopen
van een jubileuminsigne, om alsnog 'n
bijdrage te storten op de postrekening
van het comité nr. 26000. of op haar
rekening bij de Ned. Handel Mij. te
Amsterdam.
1400 levcnsm'ddelen-, textiel- en
gemengde kaarten plus een
hoeveelheid losse bonnen, waarvan de
totale ..zwarte" aankoopwaarde circa
f 25.000 bedraagt, vonden rechercheurs
onder de dakpannen van een café in
Johanna-polder. E# caféhouder was in
verband met een grote distributie
fraude te Utrecht gearresteerd.
üEN Amsterdamse koopman heeft in
Duitsland een onaangenaam avon
tuur beleefd. Hij wei\ door twee lif
ters overvallen, die hem lelijk toeta
kelden en er met zijn auto van door
zijn gegaan.
UET Vaticaan heeft bij decreet alle
werken van de Franse existentia
listische schrijver Jean-Paul Sartre op
de index van verboden boeken ge
plaatst, de toneelstukken inbegrepen.
TE Groningen is bij een grossier 2550
kg suiker in beslag genomen. Deze
partij vormde het restant van een par
tij van 11.000 kg, bestaande uit „oude"
suiker, waarvan het grootste gedeelte
tegen de nieuwe prijs werd verkocht.
>pOT de onaangename ontdekking
kwam een passagier op de Haagse
tram, dat zijn portefeuille, inhoudende
f 3000. alsmede disti'ibutiebescheiden
gerold was. Een dure rit is dat geweest.
vergadering te vermijden
dc Leger-Filmkeuringscommissie
(IISTER in de vroege ochtend is de
politie in verscheidene mijnbek-
kens, o.m. van het departement
Pas-de-Calais, een actie begonnen om
de algehele ontzetting van de Franse
mijnschachten te voltooien en het mo
gelijk te maken, dat in talrijke gebie
den werkwilligen opnieuw aan het
werk gaan.
Even buiten het station te Herin, is
een mijnwerkerstrein, die de verbin
ding tussen Vieux Conde en Abscon
in stand houdt, tengevolge van sabo
tage ontspoord. De rails waren opge
broken en vier wagens zijn gekanteld.
Er zijn geen gewonden. Op gelijk
soortige wijze is een trein tussen
Aubagne en La Barque ontspoord. Ook
hier werd niemand gewond. Spring
stoffen zijn op het station te Fresnes
geworpen. De aangerichte schade is
vrij aanzienlijk.
Bij een mijnschacht te Lievin bij Be-
thune in Noord-Frankrijk, zijn vijf
tien man gewond in een gevecht tus
sen stakers en manschappen van de
veiligheidsdienst, waarbij geschoten
werd en met handgranaten gewor
pen.
De stakers waren met benzine en
olie gewapend en hadden een barrica
de van vuur rond de schacht gemaakt
om de manschappen van de veiligheids
dienst tegen te houden.
Te Douai (Noord-Frankrijk) ver
schenen 1500 mijnwerkers op het werk
Kort daarna kwamen berichten bin
nen, dat meubels en ruiten van de hui
zen van sommigen hunner vernield
waren.
Nieuwe stakingen
XJet is mogelijk, dat de arbeiders in
de staal- en ijzerindustrie tot sta
king opgeroepen zullen worden na een
vergadering van het bestuur van hun
door communisten geleide vakvereni
ging. Men verwacht deze staKing niet
eerder dan over een week of tien da
gen. Reuter is van oordeel, dat de
vakverenigingsleiders zullen wachten
totdat de huisvrouwen de gevolgen
van de prijsstijging van een aantal le
vensmiddelen gevoelen.
Over de toestand in de Franse ha
vens werd Dinsdagavond van officiële
zijde het volgende verklaard:
Te Rouaan en Bordeaux werken sol
daten en havenarbeiders tezamen.
In Le Havre, Nantes, St. Nazaire en
La Pallice werken de soldaten alleen.
Te Cherbourg zijn de havenarbei
ders practisch voltallig aan 't werk.
Ook in België
■yolgens 't Belgische communistische
blad Le Drapeau Rouge zou het
actiecomité van de Antwerpse haven
arbeiders zich in een oproep tot de
arbeiders hebben gewend, en hen heb
ben aangespoord geen kolen meer te
lossen, welke bestemd zijn voor Frank
rijk. Ook uit andere delen van België
komen, volgens het blad, berichten
binnen over uitingen van solidariteit
met de Franse stakers.
K doden en 5 ernstig gewonden zijn
te betreuren bij een vliegtuigongeluk
dat gisteravond bij Wiesbaden is ee-
beurd.
r»IJ de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tot nfniwe vast
stelling van het rechtsgebied en de ze
tels der rechtbanken en kantongerech
ten
TEN Vatioane wordt vernomen, dat
kardinaal vor^ Preysing, Bisschop
van Berlijn, nog steeds buiten bewust
zijn is en er weinig hoop op zijn her
stel bestaat.
TUSSEN 25 SEPTEMBER en 25 Oc
tober zijn 237 Roemenen, 229 Al-
baniërs. 104 Bulgaren en 64 Honga
ren naar Joego-Slavië gevlucht. On
der hen zijn ook leden der commu
nistische partij.
1 E tegen 1. Zo stelde Carol, de re-
geringscommissaris voor wed
denschappen, de kansen van de repu
blikein Dewey tegen die van de de
mocraat Truman. Dat betekende dus
dat Dewey geweldig favoriet is.
Het is nog veel te vroeg om enige kijk
te krijgen op de juistheid van deze
stelling van de wed-expert (wat een
officieel vak overigens!), omdat de
juiste uitslag eerst hedenmiddag ver
wacht wordt.
In ieder geval is het zo, dat ruim
50 millioen Amerikanen zich vol
enthousiasme naar de stemlokalen
hebben begeven om daar op een knop
te drukken. Inderdaad op een knop.
Want de kiezer heeft slechts op een
knop te drukken o'm zijn stem uit te
brengen. Wanneer hij in het stem-
hoekje van de rest .van de wereld door
een groene gordijn is afgezonderd, zal
hij op knop A drukken wanneer hij
zijn stem op Dewey uit wil brengen,
op knop B wanneer hij op Truman
wil stemmen, op knop C wanneer hij
voor Henry Wallace is, of op een der
andere knoppen, wanneer hij voorstan
der is van een der andere candida-
ten.
Dat „machinale stemmen" kan ook
wel eens mislopen, wilt u zeggen. U
hebt gelijk, want in New York liep
de stemmachine warm en daar zat men
dus met de gebakken perc Maar met
behulp van een stel monteurs was de
strubbeling weer gauw verholpen.
„Droog gelegd"
TAe televisie is ook al ingeschakeld.
22 steden hebben onder elkaar 43
televisiezenders verdeeld, waardoor
deze steden eikaars verkiezingshande
lingen getrouw kunnen volgen.
Leuk vindt de Amerikaan het ech
ter allerminst, dat op de verkiezings
dag geen druppel alcohol te krijgen
is. Alle bars en winkels, die sterke
drank verkopen, zijn gesloten en in de
hotels mochten geen dranken geser
veerd worden bij de maaltijden.
De eerste resultaten
Xlet eerste kiesdistrict, waar de stem-
ming reeds geëindigd is, is het
kleine bergdorp Harts in New Hamp
shire. Dewey verkeeg elf stemmen.
Truman een. De dorpelingen waren in
30 min. klaar met het uitbrengen van
hun stemmen.
Harts doet bij iedere presidentsver
kiezing zijn best binnen enkele mi
nuten na het opengaan van het stem-
lolraal alle stemmen uit te brengen.
In het dorp Points aux Barques in
Michigan zijn 15 stemmen uitgebracht
op Dewey en niet een op Truman.
Volgens nog onvolledige uitslagen
uit tien van de 170 stemdistricten van
Harris in Texas werden op Truman
151 stemmen uitgebracht, op Dewey
97, op Thurmond 36 en op Wallace nul.
In Cataloochee, een plaatsje in N.-
Carolina, werden zeven stemmen op
Truman uitgebracht en niet een op
Dewey, in Browns Farm, Z.-Florida,
vier stemmen op Truman en twee op
Thurmond.
Zodat Truman de eerste uren niet
ontevreden mocht zijn. Trouwens de
zeer drukke opkomst van stemmers
£)E laatste weken zijn in Oost-Bra-
bant niet minder dan vier overval-
iG»!\ïnetub,erovinS gepleegd. Na Deurne
e®hel was Asten aan de beurt. Om
W eersverwachting geldig tot Woens
dagavond:
Zwakke tot matige en later aan
de kust krachtige Z.W. wind. Zwaar
bewolkt met tijdelijk enige lichte
regen of motregen en plaatselijk
jjist. Vrij zacht.
«eden zon onder 17.09 u., maan
o^der 18.01 u. Donderdag zon op
7.40
u. en maan op 12.02 u.
des avonds drongen drie
half
gemaskérde mannen, gewapend met
wi?n;^tV<u^er' aan de achterzijde de
woning binnen van de weduwe L.,
t. a kantoor van de plaatselijke
Boerenbank is gevestigd. Toen de in-
fr AedreiginS met hun
wapens de sleutel van de brandkast
van de Boerenleenbank opeisten,
hoorden zij door de thuiskomst van 'n
zoon gerucht aan de achterzijde van
het huis. Zij namen de wijk naar hun
auto, die op slechts enkele tientallen
meters van het huis stond geparkeerd
Tot heden is nog elk spoor van hen
zoek.
in de industriecentra (alle mijnwer
kers kwamen op) heeft de Truman-
groep blij gemaakt, want zeer vele ar
beiders zijn op de hand van Truman,
die in een goed humeur was toen hij
zijn stem in Independence ging uit
brengen.
Op de vraag van een verslaggever,
wat hij van de uitslag der verkiezin
gen dacht, antwoordde hij: „Ik kan
niet anders verwachten dan een over
winning."
Toen Dewey en zijn echtgenote in
Manhattan hun stem uitgebracht
hadden zeide Dewey lachend tot de
verslaggevers: „Dat zijn in elk geval
twee stemmen voor ons."
Wat kiezen zij
VA/at kiezen de Amerikanen eigenlijk?
Daarover dit:
Zij kiezen de president en de vice-
president van de Verenigde Staten,
die van Januari 1949 tot Januari 1953
in functie zullen zijn, voorts een derde
deel der leden van de Senaat en alle
leden van het Huis van Afgevaardig
den, op drie na. die in Sept. Jl. reeds
door de staat Maine werden gekozen.
(Maine wees drie republikeinen aan).
Tenslotte worden 32 gouverneurs van
staten en een aantal plaatselijke
autoriteiten gekozen.
CONGRES VAN DE
„HOCRES" IN BREDA
IA ON DER DAG 11 November a.s.
houdt de Ned. Kath. Bond van
hotel-, café- en restauranteigenaars
en slijters een congres te Breda.
De hotel-e café- en restauranteige
naars komen des morgens bijeen in
de Graanbeurs, waar zij zullen luis
teren naar een toespraak van de na
tionale bondsvoorzitter, de heer En
gels uit Rotterdam en van de heer
Hooy, lid van het hoofdbestuur der
sectie slijters en lid der Tweede Ka
mer.
De slijters komen des morgens te-
samen in het Wapen van Nassau. De
voorzitter voor het slijtersbedrijf,
kring Breda, de heer D. Kramers, zal
deze vergadering openen. In deze
vergadering spreekt eveneens de heer
Hooy.
Des middags zetten beide secties
gezamenlijk het congres voort in De
Graanbeurs, waar de aanwezigen zul
len worden toegesproken door pater
Henri de Greeve.
Van het station Hengelo zijn 544 Oostenrijkse kinderen, die door de zorgen
van de U.N.A.C. drie maanden in ons land verbleven, naar hun vaderland
teruggekeerd. Een der jongens was recordhouder in die zin. dat hij 21 pond
in gewicht toenam gedurende de drie maanden.
TNDIEN de berg niet naar Moham-
med komt, zal Mohammed naar
de berg gaan.
U kent dat spreekwoord wel. Wij
willen het toepassen op dc situatie
in Indonesië. Mohammed (Hatta)
zou eerst wel naar de berg (minis
ter Stikker) in Batavia gaan, maar
gisteravond kwam het bericht door,
dat Donderdag min. Stikker Hatta
zal gaan bezoeken, en wel te Kalioc-
rang.
De keuze van Kalioerang zo wordt
van officiële zijde gezegd biedt de
mogelijkheid, dat de heer Stikker ook
contact kan opnemen met de collega's
van minister Hatta. Minister Stikker
is voornemens, na zijn terugkeer op
Zaterdag a.s. nog een bezoek te bren
gen aan enkele andere plaatsen op
Java. Waarschijnlijk zal hij Woensdag
10 November naar Nederland terug
keren om verslag uit te brengen aan
de regering. Verwacht mag worden,
dat over het resultaat van de be
spreking met Moh. Hatta geen verslag
zal worden gegeven alvorens de re
gering in Den Haag is ingelicht.
Min. Stikker heeft blijkbaar beslo
ten naar Hatta te gaan na een bespre
king die hij met Cochran heeft gehad,
die gister uit Djokja in Batavia is aan
gekomen. In Djokj? had Cochran een
onderhoud met "E&ifë.
Weer overvallen
/"Ongetwijfeld zal min. Stikker het
ook hebben over de steeds weer
plaats vindende overvallen.
Een kleine Nederlandse patrouille is
in de omgeving van Koeningan nl.
overvallen door een bende van 200
geinfiltreerde Indonesiërs, waarby
aan Nederlandse zijde vijf militairen
zijn gesneuveld en een lid van de
civiele politie werd gewond.
In het gebied van Loeboek Aloeng
(Sumatra's Westkust) is een patrouille
v°n de Nederlandse veiligheidspolitie
voor de gedemilitariseerde zone met
mitrailleurs en andere wapens be
schoten. Een andere Nederlandse pa
trouille verleende bijstand, waarop de
bende de vlucht nam over de bestands
lijn. Een 20-tal personen werd voor
ondervraging aangehouden.
Heden bestuurswisseling
"ETedenmiddag zal luit. gouverneur-
generaal dr. H. J. van Mook in
een plechtige besloten zitting der voor
lopige federale regering zijn bevoegd
heden overdragen aan de Hoge Ver
tegenwoordiger ^er Kroon, dr. L. J. M.
Beel, Beiden zullen bij deze gelegen
heid het woord voeren. De heer en
mevrouw van Mook zullen Donderdag
ochtend naar Nederland vertrekken.
Dr. van Mook heeft gister al een
afscheidsrede voor de radio te Batavia
gehouden.
Hij betuigde zijn erkentelijkheid
jegens hen, die geloven in de nood
zaak van samenwerking tussen Neder
land en Indonesië en die geloven in
de mogelijkheid om Indonesië evenals
India, Pakistan, Birma, Ceylon en de
Philippijnen zijn plaats onder de vol
ken te doen innemen."
Hij zei het te betreuren, dat de re
publiek zich nog niet heeft kunnen
losmaken van de omheining van prik
keldraad, waarachter zij zichzelf ver
borgen had, haar eenheid zoekend in
negatief verzet.
Moeso gedood
tret Antarabericht dat Moeso ge-
dood zou zijn. wordt volgens de
dienst legercontacten te Batavia beves
tigd door een bericht uit Madioen.
In dit bericht wordt gezegd, dat Moe
so tijdens gevechten in de omgeving
van Ponorogo op 31 October door de
T.N.I. gevangen werd genomen en
doodgeschoten.
TWEE in Nederland wonende buiten*
landers probeerden twee 20-dollar-
biljetten in Amsterdam van de hand
te doen. De politie arresteerde het
tweetal en ontdekte dat de dollarbil
jetten vervalst waren. De twee bui
tenlanders verklaarden de bankbiljet
ten in Antwerpen gekocht te hebben.
In samenwerking met -de Belgische
politie konden in Antwerpen twee uit
Polen afkomstige Joden, die de dollars
verkocht hadden, gearresteerd worden.
Zij bleken juist wegens een hooglopen
de ruzie hun compagnonschap ver
broken te hebben. Tijdens het verhoor
vlogen de besehuldigingen heen en
weer en op deze wijze kwam de politie
er ook achter, dat de Joden diamanten
naar de Verenigde Staten smokkelden.
Zij leverden diamAten op bestelling.
Hij was mede-stichter der
Abdij te Oosterhout
"MA een ziekte van vele maanden
is op Allerheiligen overleden
Pater Dom Richard Schutte O.S.B.,
een van de bekendste zonen van St.
Benedictus in Nederland.
zHij was de zoon van een onderwijzer
uit Oosterhout. studeerde bij de Paters
Jesuietep te Sittard en werd 15 Aug.
1899 tot priester gewijd.
Gedurende twee jaren studeerde hij
in Leuven, gelijk op met dr. Poels en
daarna kreeg hij zijn eerste kape
laansstandplaats te Nijkerk. Maar hij
droomde van de Benedictijnen en het
herstel van de oude Egmondse glorie,
een doel dat hij zo nabij zou komen
toen hij. 13 jaar geleden, subprior van
Egmond werd.
In 1906 werd de eerste schrede op
het pad van St. Benedictus gezet, toen
hij zich voegde bij <?e monniken van
Solesmes, verdreven liït Frankrijk en
neergestreken in Engelands bloemen
tuin: het eiland Wight. Het jaar daar
op vond Dom. deVuniet, die van Bel
gië uit met daar gevestigde Franse
Benedictijnen, „Oosterhout" ging stich
ten, in de Nederlander Schutte een
uitstekende gids en tolk bij de uitvoe
ring van zijn plannen. Op 13 Juni '08
werd pater Schutte geprofest en bleef
geruime tijd in de plaats, waar een
deel zijner jeugd lag. Zijn welspre
kendheid die hem later tot een ge
zocht geestelijk leider maakte, wiens
retraites een goede roep genoten
en zijn heldere geest bleven niet on
opgemerkt en in 1925 vertrok hij naar
Rome om daar op te treden als pro
fessor in de dogmatiek aan San An-
selmo. Ernstig ziek keerde hij drie
jaar later in Nederland terug, maar
zijn sterk gestel behield de overhand,
zodat de gevolgen van zijn ziekte
geen belet&l waren om zijn beste
krachten te geven aan de opbouw van
Egmond.
Spoedig wetsontwerp te
wachten
TN het perscommuniqué, dat de re-
gering enige dagen geleden heeft
gepubliceerd, inzake de loon- en prijs
politiek werd medegedeeld, dat door
de genomen maatregelen eeri wijzi
ging van de kinderbijslagwet in het
bijzonder ten bate van de grotere ge
zinnen een verhoogde mate van ur
gentie heeft verkregen. Het ministerie
van Sociale Zaken meldt nu, dat over
dit ontwerp overleg gepleegd wordt
tussen de Stichting van de Arbeid en
het ministerie van Sociale Zaken.
Zodra dit overleg is beëindigd, het
geen vermoedelijk nog deze week het
geval zal zijn, zal de minister van So
ciale Zaken de indiening van een
wetsontwerp tot wijziging van de
kinderbijslagwet met spoed bevorde
ren.
GOEDE MOSSELHANDEL
In October beleefde Yerseke een
record, wat de mosselenexport betreft.
Het vorig jaar October bedroeg de
export een millioen k.g.; dit iaar niet
minder dan vier millioen. Frankrijk
was de grootste afnemer.
Fl.S. dienden bij de Prov. Staten de den. Slaat de conjunctuur echter om,
Vioffi'rt+in« 1QAQ in TTi+ z-! a niiför>ol itan is nrnvi n fM wiov mi/4ri<alon
begroting 1949 in. Uit de cijfers I
blijkt, dat deze sluit op een eindbedrag
van de gewone dienst van f 3.489.000,
waarin nog een post voor onvoorzien
van f 95.000.
In hun toelichting wijzen G.S. op de
onbevredigende punten in de financiële
verhouding tussen rijk en provincie,
vooral ten aanzien van de kosten voor
de zeeweringen.
G.S. zien dit onderdeel als de zwakke
stee in het financiëel bestel der pro
vincie; een stee zo zwak, dat de finan
ciële zelfstandigheid, die thans is ver
worven, zelfs bij een schok van geringe
omvang opnieuw dreigt in te storten.
Zonder succes hebben G.S. Den Haag
daarvoor gewaarschuwd. Voorts wijzen
G.S. er op, dat door de hogere op
brengst der rijksbelastingen, de uitke
ring van het rijk aan de provincie be
langrijk groter was dan voor 1948 was
geraamd. Alleen door dit feit kan een
sluitende begroting worden aangebo-
TJEBT u ook geen suiker gekregen
bij uw winkelier toen u wat van
dat zoete spul op voorschot wilde
halen? Troost u dan. U bent niet de
enige. Want ook anderen hebben 'n
negatief antwoord gekregen. Gedeel
de smart, is dus halve smart.
Maar met dat al hebt u toch geen sui
ker. En bent u zeer terecht nogal
„wild." Op de winkeliers dan. Nu wil
len wij niet alle winkeliers over één
kam scheren, maar als men van de di
rectie van de suikerfabriek „Dintel
oord" hoort, dat de winkeliers royaal
genoeg zijn bevoorraad om al hun
klanten op fatsoenlijke manier te ge
rieven, totdat de prijsstijging voor de
suiker in werking treedt, wel dan kun
nen wij ons die „wildheid" wel voor
stellen en trekt men vraagrimpels in
zijn voorhoofd.
Want inderdaad er zijn winkeliers
die met een ijskoud gezicht gezegd
hebben, dat zij geen gram suiker in
voorraad hadden.
Bijvoorbeeld in Breda, waar iemand
op een bon zelfs geen suiker machtig
kon worden. Dat zulks absoluut onjuist
is, behoeft geen betoog.
Zwarte suiker
ïAaar staat echter tegenover, dat er
heel wat mensen zijn. die alle
winkels hebben afgesjouwd om toch
maar vooral zoveel mogelijk suiker
in voorraad te krijgen. Deze mensen
zijn dom en egoistisch tegelijkertijd.
Dom omdat zij de voorziening met sui
ker in de war sturen en egoistisch om
dat zij hun medemensen niet datgene
gunnen, wat zij zelf graag hebben.
Maar het is bovendien ergerlijk, om
dat er lieden zijn die zich volge
propt hebben met suiker, om die te
gen zwarte prijs weer van de band
te doen.
Wij hopen hartgrondig, dat deze lie
den op een formidabele manier tegen
de lamp zullen vliegen. En wij hopen,
ook, dat zo weinig mogelijk mensen
zich zullen laten verleiden om zwarte
suiker te kopen. Laat die zwarte Pie
ten toch een fikse strop halen, dat is
de beste methode om hun praktijken af
te leren.
En houdt hier rekening mee: onze
suikerpositie loopt absoluut geen ge
vaar als wij ons aan de doodgewone
regels van het fatsoenlijke spel hou
den. De winkeliers zullen heus be
hoorlijk genoeg bevoorraad worden om
hun klanten te bedienen.
Vergissing in Helmond
^/ij hadden het hiervoor over de
'suikerfabriek „Dinteloord". Met
deze fabriek is iels bijzonders gaande
in Helmond. De politie aldaar heeft nl.
procesverbaal tegen deze fabriek op
gemaakt wegens overtreding van art.
3 van het prijsvormingsbesluit, dat
verbiedt goederen vast te houden met
het oogmerk er hogere prijzen voor te
krijgen.
Wat is namelijk het geval? In het
Helmondse depot van de „Dinteloord"
bevinden zich 140.000 kg suiker, die
door de politie in beslag zijn geno
men, omdat de depothouder, in op
dracht van de fabriek", de suiker niet
wilde afleveren.
Volgens de directie van de „Dintel
oord" ligt de situatie zo, dat volgens
een besluit van het Bedrijfschap Sui
ker de suiker inderdaad niet afgele
verd behoefde te worden, dan tegen
een door de afnemer getekende ver
klaring, dat hij bij de prijsverhoging
het te weinig betaalde alsnog zou vol
doen. De suikerfabriek kon dit stand
punt innemen, omdat volgens het oor
deel der directie de grossiers en win
keliers een voldoende werkvoorraad
tegen de oude prijs hadden.
Bovendien, zo werd er ons op ge
wezen, de fabriek heeft geen enkel
voordeel van de hogere suikerprijs.
De directie noemde de stappen van
de Helmondse politie dan ook „een
vergissing".
Indien er een fout gemaakt is, dan is
deze gemaakt door 1 Bedrijfschap
Suiker. Maar het Bedr.jfschap zal ook
wel niet hebben kunnen voorzien, dat
er winkeliers zouden zijn, die hun
suikervoorraad achterhouden en dat 't
publiek een ware run op de winkels
zon ontketenen.
dan is de provincie, wier middelen
vastgekoppeld werden aan de belas
ting van het rijk, het kind Van de re
kening.
Daarbij komt, dat de reserves der
provincie tijdens de periode van nood
lijdendheid geheel zijn verdwenen.
Een voorzichtig beleid dient daarom
te worden gevoerd en men moet stre
ven naar het vormen van nieuwe re
serves. Ook vorming van een zeewe
ringfonds ten behoeve van steun aan
calamiteuse polders, is daarom zeer
gewenst. Dit dient naar het oordeel
van G.S. echter niet te leiden tot het
nalaten van noodzakelijke of hoogst
wenselijke uitgaven. Daarom hebben
G.S. zelfs voorsteilen ontworpen om
meer uit te trekken voor uitgaven op
sociaal en hygiënisch terrein.
Zorg voor de wegen.
Toch is ook hier matiging nodig, om
dat de landwegen ook zulke finan
ciële zorgen opleveren.
Voor de jaren 1947, 1948 en 1949 is
telkens een half millioen uitgetrokken
door de provincie voor deze post. Dit
geschiedde in de verwachting, dat in
die tussentijd meer bekend zou worden
omtrent eventuele voorstellen der com
missie-Oud inzake wegenfinanciering.
Dit is nog niet gebeurd, waarom
voor 1950 door G.S. opnieuw in stu
die genomen.
De gelukkige omstandigheid van een
snelle stijging van de opbrengst van de
Motorrijtuigenbelasting wordt ten dele
overschaduwd door een sedert 1946
verder voortgeschreden stijging van de
kosten van aanleg en verbetering van
wegen.
Binnen het raam van de beschik
bare middelen beijveren G.S. zich om
wegen en wegvakken te doen verbete
ren. De moeilijkheden, die zij daarbij
ontmoeten, schuilen voor een belang
rijk deel in de medewerking van de
onderhoudsplichtigen, een medewer
king, die vaak de krachten dier on
derhoudsplichtigen te boven gaat. wat
G.S. alsdan noopt de steun van andere
belanghebbenden in te roepen.
De begroting van het tertiaire we
genfonds is in overeenstemming met
het hiervoren vermelde voornemen.
Op de begroting van het secondaire
wegenfonds hebben G.S. echter belang
rijk meer dan een half millioen voor
verbeteringskosten uitgetrokken. Aan
vankelijk werden de wegen op Wal
cheren buiten beschouwing gelaten in
verband met de herverkaveling. De
weg Middelburg-Vlissingen zal in dat
kader evenwel niet worden geplaatst
en daarom menen G.S. het wegvak
Middelburg-Souburg, dat zeer slecht
is, in 1949 te verbeteren. Om in dat
jaar ook andere wegen onderhanden
te kunnen nemen, moet een belang
rijk hoger bedrag worden geraamd.
TVTET het oog op de verkiezingen
voor de leden der Tweede Ka
mer, de Provinciale Staten en de Ge
meenteraden in 1946 is destijds be
paald, dat de volgende Gemeente
raadsverkiezingen zullen worden ge
houden in het jaar 1949. Zulks om te
voorkomen, dat deze verkiezingen en
die van de Tweede Kamer in 1950
ongeveer samen zouden vallen. Mid
delerwijl zijn dit jaar met het
oog op de Grondwetswijzigingen
Kamerverkiezingen gehouden, zodat
bij normale omstandigheden deze pas
in 1952 weer aan de orde komen.
Het argument, dat in 1946 gold,
om de Gemeenteraadsverkiezingen in
1949 te houden, is dus nu vervallen.
Vandaar dat van verschillende kant
de gedachte is geuit, om deze ver
kiezingen niet in dat jaar, maar over
eenkomstig de regel, na vier jaren
zittingstijd, dus in 1950 te houden.
Er wordt dan aan toegevoegd, dat
zij in dat geval in hetzelfde jaar zul
len plaats vinden als de verkiezin
gen van de leden van Provinciale
Staten, hetgeen niet bezwaarlijk ge
acht wordt en zelfs in financieel op
zicht voordelen biedt voor de over
heid.
Het is bekend geworden, dat ook
in de Tweede Kamer de gedachte
aan uitstel der Gemeenteraadsverkie
zingen naar voren is gekomen, doch
de Regering heeft de vorige week
reeds laten verklaren, dat ze het
jaar 1949 wil handhaven. We vinden
dat een. wijs besluit.
TN mijn Zaterdagavond-gezelschap,
dat zeer heterogeen is samenge
steld en waarvan slechts enkele Ka
tholieken fieel uitmaken, kwam deze
kwestie enkele weken geleden ter
sprake. Het is dan ook een onder
werp, dat personen met politieke er
varing. en niet alleen landspolitieka
ervaring, zeer interesseert.
Merkwaardigerwijze kwam men tot
een eenstemmige conclusie, en wel
deze: dat het op grond van ernstige
argumenten, die bovendien actueel
zijn, sterke aanbeveling verdient om
de verkiezingen voor de Gemeente
raden te laten doorgaan, zoals is
vastgesteld, in 1949.
Ook nu de Regering haar inzicht
in dezelfde geest reeds openbaarde,
lijkt het me nog van belang de te
berde gebracht argumenten hier te
laten horen.
jyATUURLIJK erkende men vol
mondig, dat het argument van '46
is vervallen. Maarer zijn andere
argumenten, die wel van belang zijh.
Op de eerste plaats werd door en
kele aanwezigen, overtuigde partijle
den van overigens verschillende par
tijen, met nadruk gewezen op het
nut van verkiezingen als middel tot
opwekking van politieke belangstel
ling bij het volk. Dit is een groter
belang, zeiden zij, dan dat van een
partij of van de partijen; het is een
reële mogelijkheid tot versterking
van het politieke bewustzijn der Ne
derlanders, waarbij men de bekende
ruzietjes en twisten, die juist bij Ge
meenteraadsverkiezingen voorkomen,
op de koop toe neemt.
Een argument, dat het merendeel
van ons gezelschap aanvaardde, maar
dat heel wat minder insloeg dan de
volgende, die algemene zelfs spon
tane instemming verwierven.
JJEZE argumenten zijn van actuele
en practische aard en bieden de
mogelijkheid de communistische pro
paganda en invloed in ons land spoe
dig belangrijk te beperken.
Slechts in enkele grote gemeenten
zijn, nadat de wet daartoe mogelijk
heid bood, de communistische wet
houders door de raad ontslagen. In
vele andere gemeenten heeft men de
communistische wethouders laten
„zitten", omdat er toch binnen een
jaar verkiezingen zouden worden ge
houden en geen der partijen meer
zou meewerken aan de verkiezing
van een communistisch raadslid tot
wethouder. Een ernstige reden om de
verkiezingen inderdaad te houden in
1949, waaraan bovendien nog het
volgende argument kan worden ge
koppeld:
De communisten hebben bij de Ka-
erverkiezingen in dit jaar twee van
hun tien zetels verloren. Hun terug
gang is echter belangrijker dan deze
verhouding te zien geeft. Bij de Ka
merverkiezingen in 1946 was hun
stemmenpercentage 10,6 van het to
taal, bij de Statenverkiezingen kort
daarna bereikten zij 11,4 procent. Hun
teruggang tot 7,7 procent in dit jaar
betekent dus een verlies van een
derde van hun aanhang. Het is zeer
gewenst, dat deze situatie zo spoedig
mogelijk ook in de Gemeenteraden
tot uitdrukking komt. Wamt de te
genwoordige raden zijn gekozen, toen
de communisten hun toppunt hadden
bereikt.
De, regering doet dan ook goed, voor
al op grond van de laatste argu
menten, geen wijziging te brengen in
de datum der Gemeenteraadsverkie
zingen. Wijziging zou verantwoord
zijn, indien 't algemeen belang er mee
gebaat was en zulks is niet het ge
val. integendeel.
Voor verkiezingsmoeheid na de
Kamerverkiezingen behoeft geen
vrees te bestaan, op grond van het
geheel andere en voor de kiezers
attractieve karakter vam de Ge
meenteraadsverkiezingen.
J>IJ Muldrow, in de staat Oklahoma
(V.S.) is een militair vliegtuig
neergestort. De 12 inzittenden kwamen
om het leven.
I
