Het Duin bewaart
zijn. geheim
rauzen
NAC kan de bovenste plaats
gaan bezetten
Chefai'ine,4
r!
V
ONZE PRIJS-PUZZLE
Drie belangrijke boeken
s
M'iHlBE
Perzische
Tapijten
en
SjlY/at MVïOüW interesseertH
October, een maand om eens extra naar
uw rozenkrans te grijpen
VIERDE JAARGANG No. 1205 2e BLAD
ZATERDAG 16 OCTOBER 1948
Een verhaal uit de bezettingstijd
Moeilijke opgave voor T.S.C. en Baronie
Dienstboden, het avondland en sociaal besef
D
Augustus John en Jacq. Stal
<x>oo«>oo<xxx>o<xx>ooo<x>ooo
Maria-liedje
•oooooooooooooooooocoo©
KORT EN KLEIN
WET DRAMA IN DE LOONSE DUINEN is plotseling weer in de be
langstelling komen te staan. Zeker, die belangstelling is er steeds
geweest, nu bijna vier jaar lang. Maar door een mededeling, welke uit
ging van Mr. F. J. G. van Voorst tot Voorst, advocaat-fiscaal bü het Bij
zonder Gerechtshof te Den Bosch, is cl ie belangstelling intenser weer
geworden. En uit deze mededeling blijkt zonneklaar, dat de nasporingen
nog geenszins zijn opgeheven. Men zal gèen poging onaangewend laten
om het duin te dwingen zijn geheim los te laten. Want ergens in Je om
geving van Bosch en Duin bergt het in z(jn schoot de twee graven der
op 27 Mei '44 gefusilleerde verzetslieden. Wij hebben zoveel mogelijk
gegevens verzameld en zullen hier 't verhaal doen, zoals zich dat in die
dagen moet hebben afgespeeld. Het is een van die vele droeve verhalen,
die hun oorsprong hebben gevonden in de rechteloze tijd der bezetting.
k
ter van Dillen uit Heusden, die zich
voor de naspeuringen bijzonder heb
ben ingespannen.
Allerlei andere instanties en perso
nen tot telepathen, wichelroedelopers
en helderzienden toe hebben hun
Krachten hier beproefd.
Men heeft zoveel mogelijk aanwij-
ingen trachten te verzamelen, maar
iet Duin heeft tot nu toe zijn geneim
liet prijsgegeven. De getuigen Böhm,
liiebig. een Duits chauffeur, Blanke-
ïagel. de ondercommandant van Haa-
ren, zijn reeds verschillende malen
naar de vermoedelijke plaats overge
bracht, maar hun aanwijzingen zijn
van geen waarde gebleken.
Men kan zeggen, dat alle middelen,
tot nu toe aangewend, hebben gefaald
En dan rijst de vraag, of het werke
lijk hopeloos zal zijn. Wij hebben met
iemand gesproken, die het Duin wel
kan dromen. Naar zijn mening is het
duinlandschap zeker wel iets gewis
seld, maar grote verschuivingen heb
ben in de omgeving van Bosch en
Duin niet plaats gehad. Hij achtte
het en wij met hem mogelijk,
wanneer men ongeveer de omgeving
weet. waar de fusillade heeft plaats
gevonden, met systematisch speuren,
de begraafplaatsen te vinden. Zonder
iets te kort te willen doen aan alle
goede bedoelingen van die velen, die
zich hebben ingespannen de stoffelij
ke resten terug te vinden en een waar
dige rustplaats te schenken, menen
wij toch, met anderen ernstig te mo
gen betwijfelen of men wel systema
tisch genoeg is te werk gegaan. Wij
hebben de graverijen diverse malen
aangezien, zelfs meegeholpen, maar
waarlijk er zat geen systeem in. Daar
om geeft het ons opnieuw hoop en
veel vertrouwen, nu wij van Mr. F.
J. G. van Voorst tot Voorst, mogen
vernemen dat binnenkort met bull
dozers het speuringswerk zal worden
voortgezet. Men zal er goed aan doen
de terreinen welke door Dr. Zartl en
de heer Kruysen van Bosch en Duin
worden aangegeven en welke merk
waardiger wijze ongeveer gelijk zijn,
aan een degelijk onderzoek te onder
werpen.
BmilifffiiirlmYnln SRSskss-:'
wmm
mm
„ER BRAUCHT DAS NICHT
MEHR".
TJET WAS op de 24ste Mei 1944, dat
het Standsgericht van 's-Hertogen
bosch naar de Polizei- en Untersu-
chungsgefangenis te Haaren ijlde,
want er moest recht worden gespro
ken. De rechtszitting werd een paro
die, een ^aanfluiting voor wat recht
heet. Veertien namen werden afgeroe
pen. Veertien jonge kerels traden
naar voren. Het waren: Rob van Spaen
donck, H. Verbunt en W. Berkelmans
uit Tilburg, Joh. de Jong uit Biltho-
ven, Berend Boesnac en Meintser uit
Amsterdam wegens voorgenomen plan
nen om de SD-agent Gerrits op te
ruimen; C. Waghts, Jan Evearts, H.
van Rossum, P. Juten en J. Hagen uit
Bergen op Zoom, wegens een overval
op het kantoor der distributie daar
ter plaatse; Willem Oosterhaes, Jan
Roes en Jan Noorda uit Groningen,
wegens een overval ter plaatse.
De zitting duurde maar kort. Veer
tien doodvonnissen was het werk
van een ogenblik. Een formeel gratie
verzoek, werd even formeel afgewe
zen. Er werd de ter doodveroordeelden
geen toestemming verleend afscheid
te nemen van familie en gezin.
In de vroege morgen van de 27ste
Mei trad Böhm, de schele hoofdcipier
van Haaren, de cellen binnen. „Fertig
machen", zei zijn harde mond. Er
was er een, die een levensmiddelen
pakketje had ontvangen, maar het was
volgens Böhm te laat gekomen: ..Er
braucht das nicht mehr", gromde hij.
Toen de dappere kerels uit hun cel
len werden gehaald waren zij klaar
voor datgene, wat onvermijdelijk
dat stond voor hen vast - komen
ging. Waarheen zij dingen, was hen
niet bekend. In werkelijkheid ging 't
onder zwaar geleide in vrachtwagen;
naar Udenhout en verder in de rich
ting van de duinen.
„LEVE MIJN MOEDER" Ï.EVE
HET VADERLAND".
TN DE landelijke omgeving van dé
uitspanning „Bosch en Duin" was
het stil die morgen. Er floten vogels
in de struiken en bomen, die knoppen
schoten. Een blauw waas vervaagde de
verten en lag als een doorzichtige
sluier over het duin. Aan de einder
kroop de zon omhoog naar de hemel.
Deze morgen was zo broos als een
Meimorgen maar zijn kan. Ronkende
motoren van vrachtwagens scheurden
plots die vredigheid vaneen. De wa
gens hielden stil bij „Bosch en Duin'
Er klonken commando's. Schreeuwen
de soldaten sprongen uit de wagens,
officieren lachten. Temidden van de
ze drukte stonden veertien mannen,
Nederlanders. Sommigen zagen bleek
Zij wisselden woorden met elkaar. Bin
nen in de uitspanning luisterde men
gespannen.
Er klonk een bevel en met de ter
Vier beroemde genees
middelen in één tablet.
Bij griep, verkoudheid, tegen alle pijnen
enz., is CHEFARINE „4" een bijzonder
krachtig maar toch weldadig middel,-
want het bevat vier werkzame bestand
delen, stuk voor stuk in de gehele
wereld al beroemd. Eén bestanddeel -
Lhefarox - zorgt dat, al is de werking
zeer krachtig, zelfs een gevoelige maag
niet van streek raakt.
T«S*n pijnen en griep - 20 tabletten a f 0.75
Adv. 838-00
De grootste collectie in den lande
tapijten.
lopers,
tafelkleden,
kleedjes.
Mauritsweg 58
ROTTERDAM
(Gtvtstigd sinds I860)
Adv. 353-00
doodveroordeelden in hun midden
trokken de Duitsers te voet de dui
nen in.
„Het zal ongeveer een kwartier la
ter zijn geweest", zo vertelde ons de
heer Kruysen van Bosch en Duin, dat
ik een aantal schoten hoorde vallen.
Zij galmden na in de bossen en tegen
de heuvels van het duin. Ik hoorde
de schoten zuiver rechts van hier
Uit verklaringen van getuigen is 't
mogelijk de toedracht nauwkeurig te
construeren. Men is een eind de dui
nen ingegaan tot op de plaats, waar
daags te voren door een groepje man
schappen van de Grüne Polizei twee
graven waren gegraven circa 100 M.
van elkaar. De gevangenen werden
verdeeld in twee groepen van zeven.
Een daarvan werd vopr een der kui
len geplaatst, terwijl de andere groep
achter een heuvel werd gevoerd. Zij
behoefden geen getuige te zijn van de
executie van hun makkers. Toen kraak
te het salvo. De helden vielen terug
in de kuil. Er was er een, die niet
dood was. Hij riep nog. Een soldaat
maakte met een nekschot een einde
aan zijn leven. Intussen waren de an
dere zeven voor de kuil gezet, een
eindje verderop. Het was Rob van
Spaendonck, die even voordat de ko
gels hem doorzeefden riep: .Leve mijn
moeder, leve het vaderland".
Toen het geluid van het salvo ver
storven was, was het heel stil.
„Ach, ich höre ihn noch rufen", j
heeft Liebig meermalen gezegd.
Snel werden de graven dichtgesme-
ten. Weer was een moord voltrokken, j
Het is bekend, dat het vuurpeletonj
met de rug naar het Oosten stond. j
„Ik kon niet aan hen merken, dat
zij zo juist een vreeselijk misdrijf j
hadden bedreven. Zij praatten zeer
luidruchtig en lachten. Er moest on-
middellijk koffie worden gezet oor i
de officieren, die de uitspanning bin-
nen kwamen. De manschappen moch-1
ten niet binnen komen. Zij kregen
twee flessen cognac, die de officieren j
bij zich hadden. Zij zijn spoedig daar
op vertrokken", zo vertelde de heeri
Kruysen. „Ik vond het een zeer vreem
de geschiedenis, maar dat dit gebeurd
kon zijn kwam geen ogenblik in mij
op. Pas na de bevrijding hoorde ik 1
van het drama, dat zich hier vlakbij
heeft voltrokken. Wij hebben niet dur
ven kijken, toen de Duitsers arriveer- j
den. Er werden trouwens veel oefe-
ningen in de Duinen gehouden."
Tijdens de bezetting is de plaats
steeds geheim gehouden. De slacht
offers werden, als te Tilburg over
leden, bij de Burgerlijke Stand aan
gegeven. Niettemin lekte de plaats,
waar de executie had plaats gevonden
uit. Dr. Zartl, die momenteel in We
nen vertoeft en destijds bij Kuipers
in Hilvarenbeek verbleef, had de lijk
schouwing verricht en was eveneens
getuige geweest. Volgens verklaringen
van de heer Kuypers kwam Dr. Zartl
's avonds ontdaan thuis. Ofschoon hij
nimmer een borrel dronk, dronk hij
er toen verschillende achter elkaar.
Hij heeft toen de heer Kuypers ook
van het fusilleren van veertien man
nen in de Loonse Duinen verteld. Ook
Böhm heeft reeds vroegtijdig iets los
gelaten.
AL BIJNA VIER JAAR SPEURT
MEN.
JtfU VW ZONDAG niet speelt
bestaat de kans, dat de Venlo-
naren van hun hoge plaats worden
gestoten door NAC, dat thnis o.i.
tegen de Spechten kan winnen. NAC
bovenaan; dat zal de meest opti
mistische NAC-supporter verwon^
deren, want zoals de Bredanaars
totnutoe hebben gespeeld, hebben
zij zeker niet bewezen de club te
zijn die waardig is de ereplaats
bezetten. Hetgeen van de andere
kant ook niet pleit voor de bij
zondere spelsterkte van de ande
re cinbs in het vierde district. BW
incluis.
Want ook de club van Saris heeft
totnutoe nog niets overweldigends
gedemonstreerd. Zondag gaan de
Bosschenaren naar Brabantia en ge
zien 't temperament van deze jongste
eerste klasser kan BW op een zeer
warme ontvangst rekenen. Niette
min geloven wij, dat BW uiteinde
lijk met de winst zal gaan lopen.
TSC krijgt MVV thuis. Dat kan een
zeer spannende wedstrijd worden.
Wij schatten beide clubs even sterk.
Doch misschien kan het terreinvoor
deel beslissen. Juliana-Limburgia is
de grote wedstrijd in Limburg, met
kansen op een gelijk spel. Helmond
kan naar onze smaak Willem II er
onder houden, want de Tilburgers
zijn dit seizoen al heel slecht op
dreef.
In district 6 staat Baronie voor een
moeilijke opgave. Indien de Breda
naars in Limburg zouden winnen, zou
Baronie, zorg voor die meevaller!
PSV zal het niet meezitten bij Noad
Sittardse Boys niet bij Eindhoven en
evenmin Helmondia bij Maurits. De
thuisclubs zijn o.i. een tikje in het
voordeel.
De tweede kiassers.
TAe meest belangrijke wedstrijd
in 2 A is Zwaluw-Top. Het gaat
hier om de eerste plaats, die naar
ons gevoelen beter bij Top dan bij
de Zwaluwen thuis hoort. Waarbij
wij echter Desk niet mogen verge
ten als uiterst vooruitstrevende der
de. De Kaatsheuvelmannen hebben
Zondag weinig te duchten in den
Bosch. WSC moet naar Schijndel;
zij behoeven niet al te mismoedig te
zijn, want ook Schijndel kan wel
eens een misstap doen.
RBC-Alliance: de grote wedstrijd
in 2 B. Want beide Roosend. clubs
voeren bovenaan een strijd op le
ven en dood. Viissingen heeft het
makkelijk genoeg in eigen huis te
gen Breskens. maar Dosko heeft nog
niet zo direct gewonnen van RAC en
Internos evenmin van Goes. We ach
ten de lui uit Goes zelfs in staat In
ternos een paar puntjes af te snoepen.
Middelburg—De Zeeuwen tenslotte
lijkt ons een overwinning voor de
thuisclub in te houden.
De derde kiassers.
TN 3C gaat Gilze naar Vlijmen. De
Gilzenaren hebben totnutoe zo
wisselvallig gespeeld, dat het ons
ons dat werkelijk meevallen: Allezmet de beste wil niet mogelijk is
Een varende kerk voor doofstommen'
hen de overwinning te voorspellen.
Haarsteeg moet zich op een zeer
hartelijke ontvangst in Zaltbommel
voorbereiden en Baardwijk eveneens
bij Korvel. Roosendaal staat er in 3
D zo puik voor, dat wij niet denken,
dat de roodwitten in Dongen een
misstap zullen begaan. Hieronymus,
totnutoe de grootste concurrent der
Roo'sendalers. zal denkelijk met SCO
korte metten maken, terwijl de an
dere Oosterhouts club, WVO, ver
moedelijk ook niet veel geluk zal be
schoren zijn bij Boeimeer. Bredania
en Rood Wit zijn vervolgens de an
dere overwinnaars in deze afdeling.
Wat 3E aangaat, hier heeft het aan
de kop tronende Steenbergen weinig
moeite met RCS en Zeelandia niet
met Robur. OdioMOC wordt de
grote kamp in deze afdeling, den
kelijk met winstkansje voor de thuis
club. N. Borgvliet en RKFC kunnen
het denkelijk wel af met hun Zeeuw
se tegenstanders. In Z. Vlaanderen
heeft de kopploeg Axel weinig te
duchten van Hulst, zeker nu de
Axelaren thuis spelen. Corn Boys
heeft het ook al niet moeilijk. Aar
denburg naar ons gevoelen evenmin.
TerneuzenSluiskil zullen elkaar
niet veel toegeven. Ook Steen en
Oostburg niet.
De vierde kiassers
In 4 C krijgt Heusden een mooie
kans om 2 punten te vergaten tegen
DVC. Uno Animo heeft diezelfde
kans in 4 D tegen Veerse Boys, FSV
zal het evenwel lang niet makkelijk
hebben in Waspik. Raamsdonk staat
er niet slecht voor tegen Nevelo en
ook niet Right 'Oh, dat naar Goirle
gaat. RWB ontvangt Velocitas; het
geen de nodige spanning zal opleve
ren. RWB heeft, zo geloven wij, iets
betere papieren.
In 4E staat DEB voor een vrij ho
peloze opgave nu het naar Groen
Wit moet. Virtus kan het misschien
nog net halen tegen Advendo. In 4F
wordt NSVVES een belangrijke
ontmoeting, waarbij denkelijk het
terreinvoordeel kan beslissen. Schut
ters en RSV zijn eveneens twee ge
lijkwaardige tegenstanders. Halste
ren kan het vermoedelijk wel klaar
spelen met de Boys uit Fynaart.
Burgh gaat naar HSC en het heet
dus oppassen voor de Zeeuwen. Zun
dert kan het volgens ons nog net
halen tegen Hoeven, maar dan zal er
ook gezwoegd moeten worden. EMM
Ria zal voor de gasten zijn. Krui-
ningenPatrijzen daarentegen voor
de gastheren.
Horizontaal; 1. plaats in N.-Bra-
bant; 6. plaats in N.-Brabant; 12 wij
ze; 13. schaakstuk; 14. keukengerief;
16. pers voorn; 18. noot; 19. kleding
stuk; 21. maand (afk); 22. plaats in
N.-Brabant; 24. bevestiging; 25. wa
terstand (afk); 26. waterdamp; 27.
klank; 29. de oudste (afk); 30. kwa
jongen; 32. boom; 33. kienspel; 35.
lengtemaat; 37. aangeboren; 40. schoon
maakgerief; 43. landbouwgerief; 47.
onbepaald voorn; 49. vlaktemaat; 50.
tienduizendvoud;. 52. Gode zij lof
(afk); 53. regel, voorschrift; 55. plaats
in N.-Brabant; 57. lengtem. (afk); 58.
deel van een ambtsgewaad; 60. plaats
in N.-Brabant; 61. geplooide hals
kraag; 62. verbond; 64. water in Fries
land; 65. lengtemaat; 66. oud-Griekse
munt; 67. metaal; 69. handeling; 71.
plaats in N.-Brabant; 72. plaats in
N.-Brabant.
WVWWi
'«kt.-
'■-%i?"/-:, f
^"EDERLAND was nog maar nauwe
lijks bevrijd of de naspeuringen
werden angezet. Het zijn behalve na
bestaanden, zeer zeker majoor Rem
mers van de recherche uit Tilburg
en de heer Verbunt, een broer van
een der slachtoffers, en wachtmees-
LITURGISCHE KALENDER
Zondag 17 October. Groen. 22e Zon
dag na Pinksteren; 2e gebed H. Mar-
garetha Maria Alacoque; Credo; Pref
van de H. Drievuldigheid. Den Bosch:
2e gebed Oct Kerkwijding. Of: Mis
van Kerkwijding; 2e gebed en laat
ste Evangelie van 22e Zondag na
Pinksteren; 3e gebed H. Margaretha
Maria Alacoque; Credo; Pref van de
H. Drievuldigheid.
Maandag 18. Rood. H. Lucas; Cre
do; Pref der Apostelen.
Dinsdag 19. Wit. H. Petrus van Al
cantara. Den Bosch: 2e gebed octaaf
Kerkwijding; Credo.
Woensdag 20. Wit. H. Joannes Can-
tms. Den Bosch: 2e gebed octaaf kerk
wijding; Credo.
Donderdag 21. Den Bosch: Wit. Mis
van Kerkwijding: 2e gebed H. Hila-
rion; 3e gebed H.H. Ursula en gez.
CrdHo. Haarlem: Rood. H.H. 'Gebroe
ders Ewald; 2e gebed H Hilarion; 3e
H.H. Ursula en Gez. Breda: Wit, H.
Hilarion. 2e H.H. Ursula en Gez; 3e
A Cunctis.
Vrijdag 22. Den Bosch: Wit. Mis
van Kerkwijding; 2e gebed van de
H Maagd; 3e voor Kerk of Paus;
Credo. Haarlem. Breda: Groen Mis
van 22e Zondag na Pinksteren; 2e ge
bed A cunctis: 3e voor de overlede
nen; 4e naar keuze; Gewone Pref.
Zaterdag 23. Den Bosch: Wit. Oc
taafdag v Kerkwijding; Credo. Haar
lem. Breda: Wit. Votiefmis van O. L
Vrouw op Zaterdag; Gloria; 2e gebed
v d II. Geest; 3e voor Kerk of Paus;
Pref v d H. Maagd.
Binnenkort krijgt aan de Stadhouderskade te Amsterdam een woonark
ligplaats, die als kerkschip voor de R. K. Vereniging van Doofstommen in
Noord-Holland in gebruik wordt genomen. De indienststelling van deze
ark, die een kapel van 14 x 4 meter, een kantoor en enige slaapzalen be
vat, valt samen met het 25-jarig bestaan van de vereniging en met het
zilveren feest van haar oprichter, pastoor Brandehof uit Monnikendam,
ais doofstommenpriester.
IAAT het dienstbodenprobleem ook
humoristisch kan worden opge
vat en stof kan vormen voor een
goed en hier en daar zéér goed
geschreven boek van 381 bladzijden,
bewijst M. H. Szekely-Lulofs in „De
Kleine Strijd" (Uitg. Elsevier, Am
sterdam, Brussel). De op de omslag
opgenomen verklaring van Bomans,
j dat kleinere auteurs op grote gebeur
f tenissen, zijn aangewezen zouden wij
waarschijnlijk niet graag aan Shake-
speare of Cervantes hebben voorge
lezen, als dit anachronisme ons ver
oorloofd is, maar Godfried bedoelt,
dat alleen grote schrijvers kleine
dingen kunnen beschrijven. Welnu:
mevrouw Szekely-Lulofs kan dit ze
ker. Zij heeft een diepindringende
mensenkennis en weet haar figuren
scherp te schetsen. Het. probleem
speelt zich hier af onder de Hon
gaarse dienstboden en het wortelt
niet in de kwantiteit, maar in de
kwaliteit. Daaromheen gaat de schrijf
ster met de lezer op bezoek in de
Hongaarse steppen en hij zal zich dit
als een bijna visueel beeld herinne
ren. Hetgeen in hoge mate ten voor
dele van haar spreekt. Zij heeft een
zeer vlotte pen, overschrijdt meer
malen de vage grens tussen de betere
journalistiek en de literatuur en wie
van een aantrekkelijk, menselijk, en
humoristisch boek houdt, mag niet
ooo<xxxxx>ooo<xxx>oooooooooo<xxx><x>o<x>o 0<XXX>00<>00000000000<>00000000000000<X>00
OCTOBERMAAND is alweer
voor de grootste helft voorbij.
„De tijd vliegt" horen we dikwijls zeg
gen en we kennen allen het rijmpje:
„De tijd gaat snel, gebruik hem wel"
Nu zouden we ons kunnen afvragen
of we, tot nu toe, van deze October-
maand. een echte Rozenkransmaand
gemaakt hebben. Van een moeder
hangt daarbij veel af. Zij kan haar
kinderen op de grote betekenis van
de Rozenkrans wijzen, ze 's-avonds
naar het Lof sturen of met hen de
Rozenkrans thuis bidden. Maar ik
wil voor U geen gewetensonderzoek
maken en ook niet preken. Toch zou
ik het met U over de Rozenkrans
willen hebben.
TN de eerste helft van October was
ik 'a-morgens in een kerk te Am
sterdam. De kerk was op z'n Zondags
vol. Toen ik eruit kwam. zei ik tegen
m'n vriendin; „Zó druk had ik het
hier niet verwacht! Is dat in de
week hier altijd zo onder de H Mis?"
"Nee. dat niet, maar het is nu toch
OctobermaandHet kwam er uil of
ze zeggen wou: Octobermaand is Ro
zenkransmaand en dat is toch wel
iets anders, dan anders, 't is nu toch
geen gewone maand" Kijk, dat IS 't
ook. Het is Rozenkransmaand, een
maand om eens extra te bidden, 'n
maand om extra naar uw Rozen
krans te grijpen, want, wie heeft er
geen gebed nodig? Er kan niemand
zijn. die zegt: Ik heb niets te vra
gen" want al zou men voor zich zelf
nergens behoefte aan hebben, in de
meest gelukkige omstandigheden ver
keren. goed gesitueerd zijn. geen zor
gen hebben of ziekten, dan nóg zou
men moeten bidden, want bidden is
niet alleen vragen, ook danken. Maar
daarbij, we moeten niet alleen aan
ons zelf denken, we moeten ook den
ken aan de noden van anderen zoals
Pater de Groeve dat ons over de ra
dio zo duidelijk voorhield. „Want" zo
zeide hij, „kunnen we niet altijd fi
nancieel helpen, geestelijk kunnen we
altijd helpen door ons gebed." Hoe-
vaak gebeurt het, dat je hoort zeg
gen: „We hebben zulke goede buren.
Daar hebben we het echt mee getrof
fen. Ze zullen je altijd helpen, als
ze kunnen", 't Is veel waard een goe
de buur, meer dan een verre vriend.
Men profiteert van eikanders goede
eigenschappen en goede gezindheid,
maar wie bidt er voor zijn goede buur?
Je hebt een goede vriendin, een harts
vriendin. Alles vertel je er tegen, je
noden en zorgen en ook je prettige
dingen, ze is een echte steun voor je,
maar gedenken we die ook wel eens
in ens gebed? We zijn vaak heel ego
ïstisch in ons gebed. We zijn vol van
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
Eensgezind bidden
om de gevaren
afgewend te houden
0<X><X><><>0<XX>00<><>00<>0<X>0<>0
ons eigen huishouden en vergeten
heel onze omgeving met al zijn no
den en zorgen, met betrekking tot één
punt echter stemmen we allen over
een: het is in onze angst voor een
nieuwe oorlog en we smeken eenge-
zind: „Heer, spaar ons daarvoor"
Als we over de uitwerking horen van
de Bikini-proef en lezen dat het nu
nog jaren en jaren duurt eer die ra
dioactiviteit zal uitgewerkt zijn, dan
nijpt ons de angst de keel toe, als
ooit een nieuwe oorlog zou uitbreken.
Want we huiveren nog als we aan de
ellende van de vorige oorlog durven
denken, toen we angst, schrik, nood,
ellende en honger aan den lijve on
dervonden. Toén moesten we bidden,
instinctief en we vonden steun daar
in, troost en vooral innerlijke veer
kracht. Ja, sfchrik en angst is een be
ter middel om naar de Rozenkrans
te grijpen dan de beste preek. En als
we nu de ernst van deze tijd begrij
pen en als alleen 't woord „Rusland"
ons doet huiveren, moeten we dan
niet eensgezind onze Rozenkrans bid
den, vooral in deze maand, om het
gevaar afgewend te houden?
Toen de Christenheid in de middel
eeuwen tegen de Turken streed,
bleef een biddend leger in Europa
achter. Later toen de Turken Europa
zelf onder de voet dreigden te lopen,
beval de Paus bijzonder het Rozen
kransgebed aan. Aan het bidden van
de Rozenkrans en de hulp van Maria
de Koningin van de Rozenkrans,
werd de overwinning toegeschreven,
die toer. behaald werd. Wij danken
aan deze overwinning nu nog ons Ro
zenkransfeest op 7 October. Paus Leo
XIII en na hem alle pausen hebben
het Rozenkransgebed bijzonder aan
bevolen en voorgeschreven in alle
kerken onder de Octobermaand, tar-
gen de veie gevaren, die nu het Chris
tendom bedreigen.
Kijk. dit alles moeten wij, moeders
weten en er onze kinderen van ver
tellen. Het is interressant voor hen en
het leert hen tegelijk de Rozenkrans,
waarderen. Bovendien kunnen we
hen vertellen van de nood in de we
reld en hoe zij daarbij helpen kun
nen door het bidden van de Rozen
krans. II zult eens zien, moeder, hoe
uw kinderen dat waarderen en hoe
graag ze naar het Rozenkranslof zul
len gaan. Hun aandacht bij het bid
den zal veel gemakkelijker opgewekt
kunnen worden. En we weten allen,
dat het gebed van kinderen alles
verkrijgt. Zult U dan niet geloven
dat O. L. Heer en vooral ook Moeder
Maria goedgunstig op U zelf en uw
gezin neerziet en Dij de zegen, die ze
de Christenheid geeft, ook U niet zal
vergeten? Bij de vele zorgen, die U
hebt, zult U tenminste een grote in
nerlijke steun hebben en weten, dat
U ze aan kunt. vertrouwend op uw
Rozenkrans en die van uw kinderen.
Verticaal: 1. plaats in N.-Brabant;
2. Arabisch opperhoofd; 3. pret; 4.
tijdsbepaling (afk); 5. Afrikaanse
vorstentitel; 7. afzonderlijk; 8. Chi
nese afstandsmaat; 9. herkauwer; 10.
verbond; 11. plaats in N.-Brabant; 15.
moesplant; 17. eenjarig dier; 18. wa
ter in België; 20. droogoven; 22. zout
achtig; 23. afstammeling; 26. plaats
in N.-Brabant; 28. plaats in N.-Bra
bant; 31. lengtemaat (afk); 34. ten
name (afk); 36. Bijbels persoon; 38.
boom; 39. plaats in N.-Brabant; 40.
de dato (afk.); 41. god der liefde;
42. persoon, die een of meer ledema
ten niet gebruiken kan; 43. broeikas;
44. het zij zo (Latijn); 45. bijwoord;
46. plaats in N.-Brabant; 48. lusthof;
51. beeld uit een Grieks-Katholieke
kerk; 54. staaf; 56. plaats in Drente;
59. lange rij; 61. badplaats bij Vene
tië; 63. godin van de dageraad; 66.
afgemaaid gedeelte tussen twee zwa
den; 68. herkauwer; 70. redds.
TAE bestudering van een uitvoerig
plaatwerk met gekleurde en on
gekleurde reproducties van de beroem
de Britse schilder Augustus John,
liet op mij een unieke, diepe indruk
na; 't bleek me evenwel niet moge
lijk deze in woorden uit te drukken.
Hij was anders dan bijv. Ensor en
stond misschien iets dichter bij Rem
brandt, maar hij was.... uniek. La
ter vond ik dat ook boeken deze
stemming bij me opwekten. Zoals
„Sous Ie soieil de Satan" van de kort
geleden gestorven Georges Bernanos
en Vestdijk's „Vuuraanbidders" 't
geval van een onafwendbare fatali
teit, een aangroeiende angstwekken
de spanning, alsof een onvermijde
lijke ramp op komst was. Een be
dreiging met ik weet niet wat. Nog
in andere dingen zag of voelde ik
dit effect en tenslotte meende ik er
de essence van onze tijdgeest in te
speuren als iets satanisch, een soort
demonische bezetenheid. Welnu, dit
gevoel greep me ook bij 't beschou
wen van sommige doeken van Jacq
Stal aan, maar, let wel, niet volko
men, en zelfs niet als overheersende
indruk. De zware donkere voorgrond
in z'n „Biesbosch" bracht me dit ef
fect, maar het oplichtende lichter
gegeven gedeelte nam het weer weg.
Een „luctor et emergo" een overwin
ning van de geest op een neerdruk
kend gevoel, 't Zelfde bij zijn „Mol-
levanger".
Hier zien we van rugzijde een mach
tige, zware en donkere figuur, die
zijn schop onder een molshoop
steekt tegen een mysterieus oplich
tende achtergrond. Dit is overeen
komst enverschil met de indruk
die ik kreeg bij het beschouwen van
reproducties van werk van de be
roemde Brit en bij 't lezen van bo
vengenoemd romantisch werk van
Bernanos en Vestdijk. W. T.
nalaten, deze kleine strijd gade te
slaan.
/"J.RAHAM GREENS is in Engeland
reeds lang beroemd. Hij is .de
man, die een detective-roman kan
componeren op meesterlijke manier,
maar die bovendien weet, dat de
dief en de moordenaar een ziel heb
ben. „Kogels a contant", een uitste
kende vertaling van „A gun for sa
le" kwam van de persen van de N.
V. de Arbeiderspers (Amsterdam)
Het verhaal is uitermate spannend
men legt het boek geen half uur weg
maar belangrijker is, dat ieder lezer
medelijden gaat gevoelen om de tra
giek van de moordenaar Raven, die
evenzeer naar geluk verlangt als ie
der ander mens en alleen door om
standigheden en sociale ellende tot
verval is geraakt. Raven vermoordt,
in opdracht een pacifistisch minister
en slechts met grote inspanning kan
de wereldvrede worden gered. Er
spreekt een schrijver die tot de gro
ten behoort; men weet dit na drie
bladzijden. „Je behoeft mij niets te
vertellen" denkt Raven, „ik heb ook
mijn omwikkeling". Deze zin, een
enkele maai als interjectie in het re
laas geplaatst, draagt een oneindig
besef voor de noden van deze ver
worpene, die NIETS heeft en geen
mens zijn vriend mag noemen. Een
sterk boek, dat niemand ongelezen
late, die zijn vrije tijd voor goede
ontspanning wil benutten.
FN tenslotte het belangrijkste werk
van dit drietal: „Vespers in Vlfee-
nen' door Bruce Marshall (Het Spec
trum, Utrecht, Brussel)Hier is een
Engelsman aan het woord, die men,
als men de ervaringen betreffende de
discrepantie tussen ziel en lichaam 'n
ogenblik vergeet, zich voorstelt als
een flegmatiek en pijprokend vertel
ler. bij de open haard gezeten en 'n
heel gezelschap amuserend met een
humor waarvan de Angelsaksers al
leen het geheim bezitten, maar die
deze gave in dienst stelt van het
Christelijk ideaal.. Het onderwerp is
de politieke baaierd achter het be
faamde gordijn, waar kolonel Nico-
bar een militair en een klooster
overste een evangelisch apostolaat
vervullen. Een sterk positief gericht
verhaal, om onderwerp en vormge
ving van uiterst belang. Humor en
liefde in dienst van de goede zaak:
het is niet meer dan men mag ver
langen.
LEO LECLERC
MOEDER, als mijn stem de
klaarte
krijgt van een kristallen klank
en het licht vibrerend zuivere
van een lente-wingerdrank.
Moeder, wanneer alle dingen
die rondom en in mij zijn
aanvangen opnieuw te zingen
zo verrukkelijk serafijns.
dat ik tussen hoop en vreze
tussen dromen en verdriet
weer eenmaal het kind wil
wezen
dat niet dan het schone ziet,
Moeder, als het zo mocht
worden
lichter dan een lentedag
zijt gij van dat al de oorspronr
op Zijn Goddelijk gezag.
Sloeie ik tot uw weelde open
loeder, die het zuivere mint
^revelend de naam Maria
^ls een bloedgeboren kind.
ind ik tussen hoop en vrezi
ussen dromen en verdriet
mij hunkerend het wezen
naar uw smetteloos gebied.
JAN LETJTEN
In een bibliotheek te Seviila zijn ma
nuscripten, ontdekt van Cervantes,
de schrijver van ,Don Quichotte".
Te Stainforth in Engeland is op 65-
jarige leeftijd overleden pater Je
rome Esser, kanunnik der Norber
tijnerabdij van Tongerlo en een be
kend kerkelijk schilder.
In de openbare leeszaal te Maastricht
is, hedenmiddag een eretentoonstel
ling voor Marie Koenen geopend.
De Deense film „Ditte, een mensen
kind" verwierf het predicaat film
van de maand. De Ned. première
gaat 22 October in Apollo te 's-
Gravenhage.
De Vincent van Gogh-tentoonstelling
welke in Amsterdam zoveel suc
ces had, is tot 12 December te be
wonderen in het gemeentemuseum
te Den Haag.
Te Tours overleed de Franse schrij
ver René Benjamin. In 1915 ver
wierf hij met zijn roman „Gaspard"
de Prix Goncourt.
Nico van Suchtelen zal op 30 October
bij gelegenheid van zijn zeventigste
verjaardag te Amsterdam gehul
digd worden.
Simon Vestdijk, de bekende dichter,
romanschrijver en essayist, wordt
morgen 50 jaar.
Robert Casadesus, de Franse pianist,
werd benoemd tot commandeur in
de Orde van Oranje Nassau. De
aandacht werd daarbij gevestigd
op de banden die hem sedert jaren
met Nederland verbinden.
Last van neiHiwen!
Mijnhardt's Zenuwtabletten
helpen U er overheen.
Adv. 818-00
Adv. 820-00
