Berlijn, stad van jagers en wild
AGE
Ook de groentenboer kan een verrader zijn
„Productieve" immigranten welkom in Zuid-Afrika
Burgeroorlog bedreigt
Republiek
Haagse
Brieven
Ontvoeringen aan de orde van de dag
INT KORT
Britse militairen blijven
onder de
wapenen
Minister Mansholt
naar Breda
Waarom de rijkste man ter wereld zo rijk is
TBURG
WEgKf l Uk
hu n
'ERDWtHJr\
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1948
VIERDEJAARGANG No. 1178
EM
Niemand is veilig voor
de geheime politie
Slagers-Wee
DE. MARSHALL-HULP kostte tot nu
toe in totaal 1.495.261.551 dollar.
Maandag werd weer voor 47.687.179 dol
Onmenselijke straffen
Gevechten in Soerakarta
\e
Iets warmer
Geen andere keuze dan Voorzorgs
maatregelen
DE ENGELSE regering heeft be- itingsactie worden ingezet. „Ook moeten
H.M. Koningin Juliana
onverwacht naar
Londen
Nog geen beslissing
over Italiaanse
koloniën
Wat is Tito van plan
Tiende conferentie
met Molotof
Weer vleesbonnen voor
drie weken
De Russen leren het
nooit af
Mits zij 50 ()/0 van benodigd kapitaal
kunnen inbrengen
Landbouwers zijn er
genoeg
De heer Téron' die in de zoet-
vloeinde taal van zijn land con
fereerde. lichtte toe, dat de Unie op
handels en industrieel gebied de laat
ste jaren zeer veel is gaan betekenen
en wees er op. dat tussen Nederland
en Zuid Afrika steeds dé meest harte
lijke br'. k km gen konden on.
dc-boi"'Jammer genoeg, aldus spr.,
hebben de omstandigheden na de oor
Over Europese Eenheid
Z. Em. Kardinaal de
Jong op Ameland
tekort aan landarbei
ders
XXXOOOCKt
428-0
>0000000
;en voldoen,
mdbouwerk-
waard zijn.
immlng wat
vermocht
vergund om
:en bezoek
rwachten zo
Een keur
dan 300 die
telling. Het
ondanks de
dde en zorg
laar kunnen
immers
find.
rensen
ndekind.
denken
idien,
ichten,
;en zien.
tULt 'v E,
Jadeand.
ig voor den
Z.-W.V.
Rundvee
die vorig
I legde eg
>00000000
>00000000
OOOOOOOO
rtond da g
■sta pro-
t set dat
ngeëven-
de ge
enstellen
414-0
iwe trae-
rOON 87
>00000000
ooooooooo
Uitgave N. V. Uitgeversmij. Neerlandia. - Redactieraad:
F j. Aernoudts; C. J. v. Hooteghem; A. £1. Langenhorst; Mr.
Dr a. J. J. M. Mes; Mr. H. B. B. de Rechter. Verschijnt elke
werkdag Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1 3.38 per kwar
taal, per post t 4.25, per week (uitsluitend bij niet postbestelling)
0.26. Losse exemplaren 6 cent. Postrekening 278841. Prijzen
voor buitenlandse abonnementen worden op aanvraag verstrekt.
Voor God, Koningin en Vaderland
Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen Hulst, Dubbele Poort 7, tele
foon 102 (Bijbureau; Oostburg, Nieuwstraat 22, telefoon 35). Bu
reau voor de Zeeuwse Eilanden: Goes, Westsingel 75, telefoon
2236. Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna. Advertentieprijs (uit
sluitend voor de Zeeuwse oplage): 0.10 per m/m; voor Re
clames (Ingezonden Mededelingen) 0.25 per m/m. (Voor de
gehele oplage resp. f 0.25 en f 0.60). Incasso wordt berekend.
ZULLEN ongetwijfeld lezers zijn. die zich hebben afgevraagd, waar
om wij enige weken terug schreven, dat Berlijn veel begint te gelij
ken op een krankzinnigengesticht. Ziehier dan een kleine greep uit on
telbare feiten en gebeurtenissen, waarop wij deze uitspraak baseerden.
Kort samengevat zal ons relaas neerkomen op een triest-werkelijke
schijnroman van Wallace, maar dan juist door de barre werkelijke achter
grond en de volkomen machteloosheid van de slachtoffers een roman,
waarin men vergeefs zal zoeken naar een „happy end".
IN Berlijn werkt een commissariaat
voor de binnenlandse bevolking
(NKVD) hetgeen een nette naam is
voor'wat tot dan toe gtmoemd werd
GEPOE. de gevreesde geheime bov-
iet-politie. De instelling probeert op
alle denkbare wijzen zoveel mogelijk
mensen binnen de Sovjetsector te lok
ken, om hen dan te ontvoeren en
spoorloos te laten verdwijnen. Dui
zenden is dat reeds overkomen en de
DAT DE sigarettenvloeitjes zo
schaars zijn geworden, omdat
de slagers daar de laatste maanden
het vlees in verpakken, hebben we
als een gemoedelijk grapje opgevat
Toch wordt dat steeds moeilijker,
want het blijft maar duren met dat
vlees (beter: zonder dat vlees!).
Wat moeten we nu weer denken
van de groep slagers, die vanuit
Lichtenvoorde trok met een
Lichtenvoorde trokken met een
heus „pierement" om op deze wijze
nog iets te verdienen". De boeren
maakten hun koeien inderhaast met
een extra touw aan de marktop-
stand vast. toen hen het verhaal
van de befaamde rattenvanger van
Hameln te binnen schoot. En toch
vragen we ons in alle ernst af, of
we nu met dit soort grappen moe
ten lachen of huilen!
T. A. NIJHUIS. de 30-jarige schoon
zoon van admiraal Helfrich, werd
Zondag bij Wa-anadja ten Oosten van
Bandjar, vermoord. Zijn vrouw en bei
de kinderen verbleven in Bandoeng.
JAE FRANSE Nationale Vergadering
heeft met 335 tegen 225 stemmen,
haar instemming betuigd met de nieu
we regering van Henri Queuille.
jyjOEDER IS VERBRAND" riepen
de ontstelde kinderen van boer
Faber te Winsum gisterenmorgen naar
hun vader. Deze vond in de keuken i
een gekanteld petroleumstel en ontdek
te even Jater het verbrande lichaam
van zijn 34-jarige vrouw.
J^OG IS DE BRAND in de koelpak-
huizen „Amerika" en „Australië"
niet geblust. Over de verliezen aan voe
dingsmiddelen kunnen nog geen juiste
cijfers worden meegedeeld. Zeker is.
dat het in de millioenen loopt.
JN DE SOVJETZONE is een Ameri
kaanse Dakota neergestort. Tenmin
ste één van de beide piloten wist zijn
leven door 'n parachute-sprong te red
den.
J^E BARONES, waarover we schreven
dewijl ze in Tegelen een hotelhou
der oplichtte, is in Alkmaar gearres
teerd. Zij bleek een 30-jarige dienst
bode uit Winterswijk te zijn.
J}E FILMMAATSCHAPPIJ „Comedia'
te Berlijn, zocht voor de film
„Martina" een hoofdrolspeelster van
18 jaar, die in de oorlog „hard ge
worden" moest zijn. Een meisje van
13 jaar meldde zich: ze had reeds ge
noeg meegemaakt om dit te kunnen
spelen, zo beweerde zij. Op welke leef
tijd zou vandaag in Berlijn „De Jeugd"
beginnen en eindigen?
jy^AAR OOK Den Haag weet ervan
mee te praten: de politie arresteer
de de 13-jarige B. v. L., en zijn 9-
jarig, vriendje J. W. S„ die tesamen
20 diefstallen hadden bedreven.
QISTERENAVOND sprak Z. K. H.
Prins Bernhard voor de radio over
het werk van de Niwin, waarbij hij
een beroep deed op de offervaardig
heid van het Nederlandse volk.
*pOT 1 SEPTEMBER kwamen 1003
montagewoningen gereed, waren
er 3464 in aanbouw en nog 1429 ge
gund.
TJT"™' waarvan Ons land er
2.261.107 krijgt voor de aankoop van
o.m. timmerhout.
J^E SNIJDERSLANDDAG van het na
jaar 1748 zal op 21 September te
Groningen plechtig worden herdacht.
In 1748 werd te Zuidhorn besloten, dat
de lijders (die per dagloon werkten)
zeven inplaats van zes stuivers per dag
moesten gaan verdienen. Nu doen de
kleermakers dat anders.
AUSTRALISCH^ minister v. Bui
tenlandse Zaken dr. Evatt had gis
teren in den Haag een onderhoud met
zijn Nederlandse ambtgenoot.
gebezigde werkwijze is zo geraffi
neerd, dat telkens weer nieuwe
slachtoffers in de val lopen.
Merkwaardig is echter, dat de
„techniek" van iedere ontvoering vrij
wel gelijk is. Een Duitse politie
agent klopt laat in de avond aan een
deur en „verzoekt" een bewoner even
mee te gaan naar een post in de
buurt om een formaliteit te vervul
len. Is de argeloze eenmaal binnen
de auto, dan is hij voorgoed verlo
ren. Met een kleine variatie werd
deze techniek bv. toegepast op de
70-jarige vice-admiraal Von den
Borne, die een oproep kreeg zich in
een ziekenhuis tegen typhus te laten
inenten. Hij keerde nooit naar huis
terug.
Een zekere ingenieur Groszkopf liet
zich niet zo gemakkelijk te pakken ne
men Hij vermeed zorgvuldig de Sov
jet-zone en ging nooit alleen of in 't
aonker de straat op. Toen een paar
maanden geleden een stel werklieden
een tentje voor zijn deur opzetten,
kioeg hij argwaan en belde de politie:
«ie werklieden kozen het hazenpad....
Laten kwam een betrouwbaar uitziend
jongmens aardappelen aan de woning
van de ingenieur brengen tegen voor
Betliinse begrippen lage prijzen. De
leveranties werden regelmatig voort
gezet, totdat de jongeman voorstelde,
dat de ingenieur zelf eens mee zou
gaan om ergens in de Amerikaanse
ser tor zelf een hele zak tegelijk af te
halen. Groszkopf ging hierop in en 't
laatste wat van hem werd gezien,
was een man, die met een zak over
zijn hoofd in een snelrijdende auto
werd weggevoerd.
10.000 Mark per maand
jyieen nu niet, dat we met deze twee
„verhaaltjes" (waren het maar
vei haaltjes!) aan het einde van ons
Latijn zijn. We kunnen bv. doorgaan
mat de geschiedenis van de geluk
kig mislukte poging om de bekende
journalist dr Wilhelm Duisburg te ont
voeren. Deze was reeds lange tijd op
een ontvoering voorbereid. Toch liet
hij zich argeloos door een groente
vrouwtje fruit en groente verkopen
tegen vrij lage prijs. Maar toen na
verloop van enkele maanden het
vrouwtje voorstelde met haar mee te
T\E STUDENT, Hors! Stern, 16
jaar, Guenther Grains, 19 jaar
Klaus Schiller. 22 jaar en twee an
dere jeugdige Berlijners zijn door
een Sovjet-gerechtshof tot 25 jaar
dwangarbeid veroordeeld.
Dit is de hoogste straf, die in de
S.U. kan worden gegeven. Zij wor
den ervan beschuldigd, dat zij op 9
September bij de Brandenburger
Poort deelnamen aan een tot oor
log ophitsende demonstratie.
Verwijzende naar ons artikel over
Berlijn van deze dag, kunnen we
over deze „onmenselijk zware ver
oordeling;' kort zijn. Voldoende zij
het te vermelden, dat de gerechts
zitting streng geheim was en dat
aan de veroordeelden geen hoger
beroep is gelaten. In verband met
deze uitspraak van de Sovjetrech-
ters hadden overal in Duitsland an
ti-communistisch» demonstraties
piélS l3
gaan naar het landgoed van haar
vader een hele vrachtwagen vol „voor
vrienden en kennissen" te halen,
kwam het hem toch verdacht voor.
Toen de vrachtwagen kwam, liet hij
door de politie wagen, chauffeur en
groentenvrouwtje in verzekerde be
waring nemen. Bij het verhoor
bleek, dat de dame een valse naam
had opgegeven en dat zij zowel als de
chauffeur voor de N.K.V.D. vrijwel
dagelijks „ontvoeringen opknapten
tegen een honorarium van 500 mark
en een serie levensmiddelen per
maand. Hun chef verdiende aan die
zelfde bezigheid zo'n slordige 10.000
mark per maand...»
En zo woekert dan het kwaad in
Berlijn voort. Als alle slachtoffers
eens zouden kunnen spreken, dan
zouden heel wat tragedies de wereld
in verbazing en verontwaardiging
brengen. Helaas is in de meeste ge
vallen aan de slachtoffers de moge
lijkheid tot spreken eens en voor
goed ontnomen
Het leven in Berlijn is er voor nor
male burgers krankzinnig gevaarlijk
geworden, omdat iedere buurman,
zelfs ieder familielid wel eens in een
verraderhuid kon zijn gekropen. Ter-
wille van een goed maal worden
soms de meest onschuldige mensen
aan de Sovjets overgeleverd. En
het is zelfs mogelijk, dat onschuldi
ge mensen zonder dat ze er ook maar
het geringste vermoeden van heb
ben, als werktuig worden gebruikt
om hun vrienden en kennissen in
de val te lokken. Berlijn is een stad
van jagers en van opgejaagd wild ge
worden.
H. M. Koningin Juliana heeft op Paleis Soestdijk enige leden van de Indonesische delegatie naar de jubileum- en
inhuldigingsfeesten ontvangen. In de bibliotheek onderhield H. M. zich geruime" tijd met Haar gasten. Het is de
eerste foto van Koningin Juliana in een officiële functie na Haar troonsbestijging. Van rechts naar links: Koningin
Juliana, de Sultan van Pontianak, de Sultan van Ternate en de Sultane van Pontianak.
Weersverwachting, gcldi, tot
vanavond:
In het Zuiden van het land plaat
selijk nog wat ochtendmist. Vrij
vpp! bewolking met later plaat
selijk enige lichte regen of mot
regen. Zwakke tot matige, later
voral in het Noorden, weer toene
mende wind tussen Zuid en West
Dp de meeste plaatsen iets ho
gere temperaturen dan gisteren.
Vandaag zon onder 18.58 uur
aan op 18.33 uur. Morgen zor
°P 6.15 uur. Maan onder 3.39 iiu~
OOERAKARTA is na Djokja de groot-
ste stad in de Republiek. Daar is
het dan nu zover gekomen dat de com
-nunisten er slaags zijn geraakt met
Imn politieke tegenstanders. Men meent
dat de verantwoordelijkheid hiervoor
grotendeels berust bij de Pesindo, een
jeugdorganisatie welke zich onlangs bij
de communistische partij heeft aange
sloten. Het treinverkeer tussen Djokja
en Soerakarta is stilgelegd.
Het is vorige week eigenlijk al be
gonnen, toen de „politieke tegenstan
ders" een overval deden op het hoofd
kwartier van de Pesindo, waar belang
rijke documenten werden buit ge
maakt. De Pesindo verklaarde, dat de
ze overval slechts mogelijk was in een
fascistische staat als Japan en daar was
dus een eerste aanleiding tot een con
flict van' grotere omvang geschapen.
Maar waarnemers beschouwen zelfs de
gevechten die momenteel aan de gang
zijn, slechts als een voorspel tot onge
regeldheden van zeer grote omvang 'n
sloten, dat de militairen, die in
de komende paar maanden gedemo
biliseerd zouden worden, nog drie
maanden in dienst moeten blijven,
indien zy op heden hun eenheden
nog niet verlaten hebben.
Dit heeft Herbert Morrison, plaats
vervangend minister-president, bekend
gemaakt in het Parlement, dat in spe
ciale zitting bijeengeroepen was om de
bevoegdheden van het Hogerhuis te be
spreken.
Volgens Morrison zal de sterkte van
de Engelse strijdkrachten aan het eind
van het jaar 80.000 man meer zijn dan
indien het oorspronkelijk programma
was gevolgd. Weldra zal voor de drie
categorieën der strijdkrachten (Leger,
Vloot en Luchtmacht) een speciale lich
Zij bezocht school voor gedeel
telijk blinde kinderen
JJ. M. KONINGIN JULIANA is giste
ren onverwacht met Z. K. H. Prins
Bernhard. die zelf het toestel bestuur
de. naar Londen gevlogen. Zij logeer
de in Claridge Hotel en wenste vol-
strkt incognito te blijven. Slechts en
kele hoge functionarissen wisten van
dit bezoek af.
De Koningin bracht meer dan een uur
door in de beroemde John Ruskin-
school voor'gcdeelteiyk blinde kinde
ren Zij toonde grote belangstelling voor
de moderne middelen en methodes, die
op deze school in gebruik zijn.
Een woordvoerder van de Londense
gemeenteraad, die de leiding van de
school heeft, verklaacde, dat het be
zoek „geheel particulier en officieus"
was. In het begin van de avond ver
trokken H. M. en Prins Bernhard weer
naar Nederland, na in totaal zeven uur
m Londen vertoefd te hebben.
vij de verbetering van de uitrusting,
i.i het bijzonder op het gebied van lucht
verdediging en infanteriewapens, be
spoedigen".
Morrison zeide, dat deze verklaring
niet „in de geest van 'n paniek" moet
worden opgevat en betreurde het, dat
'n dergelijke verklaring moest worden
afgelegd
Morrison begon zijn verklaring met
de mededeling, dat er in vele delen
van de wereld spanning heerst. „On
danks alle pogingen, die aangewend
zijn om een oplosing te verkrijgen voor
de vele vraagstukken, die tengevolge
van de vorige oorlog gerezen zijn, geeft
de toestand reden tot ongerustheid en
in deze omstandigheden heeft de mi-
nister-president mij verzocht deze ver
klaring in verband met de defensie af
te leggen. De regering heeft geen an
dere keuze dan deze voorzorgsmaatre
gelen te nemen".
J^E CONFERENTIE over de toe
komst van de vroegere Italiaanse
koloniën zal vandaag worden beëin
digd. Nadat oorspronkelijk de vier
mogendheden het volkomen eens wa
ren over de bestemming van Italiaans
Somaliland, dat onder Italiaans Trust
schap zou komen (volgens Rusland
voor de tijd van drie jaar) trok na
mens Amerika de afgevaardigde Byr
nes de voorlopige instemming met dit
voorstel weer in.
Reuter geeft een lezing, welke ge
heel afwijkt van die van Agence Fran
ee Presse: een woordvoerder van de
Franse delegatie zou hebben meege
deeld. dat de Sovjet-Unie een ..ge
heel nieuw voorstel heeft gedagn nl.
de plaatsing van alle voormalige Ita
liaanse koloniën onder int-u-r il
t rus's'hap". Dit voorstel werd van de
hand gewezen, aldus Reuter.
"y^OLGENS een bericht van de Gior-
nale d'Italia uit Triëst zou maar
schalk Tito naar verluidt een ont
moeting gehad hebben met „Ameri
kaanse afgevaardigden" op het eiland
Brioni, voor de kust van Istria.
TAE VERTEGENWOORDIGERS van
de V. S„ Engeland en Frankrijk
hebben zich gisteren om 18 uur plaat
selijke tijd naar het Kremlin begeven
voor het tiende onderhoud met Molotof
De bespreking duurde negentig minu
ten. Onmiddellijk na het onderhoud be
gaven zich de vertegenwoordigers van
de Westerse Drie naar de Britse ambas*
sade om rapport aan hun regeringen
uit te brengen.
Een correspondent van Reuter meld
de, dat de drie gezanten van de Wes
terse Drie opmerkelijk opgeruimder
keken, toen zij het Kremlin verlieten,
dan tot nu toe het geval geweest was.
Te Londen is men van mening, dat
de bespreking van hedenavond te
Moskou het keerpunt zou kunnen blij
ken in het huidige stadium van de
pogingen van de Westelijke mogend
heden, de Berlijnse impasse te verbre
ken. De rapporten over de bijeenkomst
die de drie afgezanten naar hun re
geringen zenden, zullen beslisen of de
besprekingen tussen de vier militaire
gouverneurs thans kunnen worden
hervat op een gezondere basis. Is de
beslissing negatief, dan verwacht men
dat de huidige onderhandelingen zo
wel in Moskou als in Berlijn afgebro
ken zullen worden.
burgeroorlog tussen de aanhangers van
de coalitie-regering van Hatta en de
republikeinse communisten.
De regering heeft inmiddels 'n drin
gend beroep op de bevolking gedaan
om geen gewelddaden te richten tegen
de eigen regering en tevens worden
krasse tegenmaatregelen aangekondigd
Intussen zijn er in de Republiek al tien
personen „ontvoerd", een wijze van
vechten die door de regering zelf wordt
afgekeurd. Allerwegen worden nu gro
te zuiveringsacties met succes uitge
voerd, zo heet het in de commentaren.
Maar al die geruststellende commenta
ren verhelen geenszins het feit, dat er
binnen de grenzen van de Republiek
een burgeroorlog dreigt te ontstaan.
TAE VLEESBONNEN, die deze week
worden aangewezen zullen opnieuw
een geldigheidsduur van drie weken
hebben
Het publiek zal er rekening mede
moeten houden, dat in vele gevallen
op deze bonnen gedurende de eerste
dagen i^et kan worden gekocht, omdat
de bevoorrading van de slagers slechts
in langzaam tempo kan plaats hebben,
/AP ZATERDAG 25 September a.s
zal de heer S. L. Mansholt,
minister van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening, des mid
dags de grote land- en tuinbouw
tentoonstelling openen op het vei
lingsterrein te Breda.
■pjE BELGISCHE en Britse afgevaar
digden hebben de vergadering van
de 16-landencommissie der V. N. voor
de gebieden zonder zelfbestuur ver
laten uit protest tegen een redevoe
ring van de Sovjetafgevaardigde. Zij
keerden terug, toen deze zijn rede had
beëindigd.
Garreau (Frankrijk) was de eerste
die de vergadering verliet, nadat Koe-
lagenkof hem persoonlijk had aange
vallen.
Fletcher-Cook (Engeland) en Ryck-
mans, de vroegere G. G. van de Bel
gische Congo, volgden een paar mi
nuten later, nadat de voorzitter te
vergeefs Koelagenkof tot de orde had
geroepen. De Russen leren het nooit
af!
TAE VEILIGHEIDSRAAD komt Don-
der 16 September a.s. bijeen.
VI7E HADDEN GISTEREN op gezag van het A.N.P. een schoon verhaal over
(je rijkste man van de wereld, de Nizam van Hyderabad, en diens ver
bluffende nonchalance met goud en edelstenen, welke zelfs tot in zijn garage
zo maar zouden rondslingeren.
In de Daily Express van gisteren lazen we daarover tot onze verbazing
een paar andere dingen. Daar stond nl. het volgende over de Nizam zelf: de
laatste Groot Mogol is zelf de kalmste man van het Rijk temidden van de
beroeringen. Hij zit rustig op de waranda van zijn witte paleis, staatspapie
ren rondom hem en achter elkaar zijn 100 sigaretten per dag rokend.
Wat zijn zorgzaamheid voor juwelen aangaat: hij nam de moeite ervoor
te zorgen, dat ze allemaal in veiligheid werden gebracht in Pakistan. Boven
dien was hij in het hanteren van die kostbaarheden nauwlettend genoeg voor
dien. Hij nam persoonlijk op zijn verjaardag van alle daarvoor in aanmerking
komende inwoners van zijn Rijk goud en juwelen in ontvangst, die hij ook
weer persoonlijk in stevige kisten spijkerde en vervolgens wegzette in een
gepantserde safe, die door een klein legertje soldaten werd bewaakt.
Iedere dag ging hij in gezelschap van zijn oudste dochter zelf die safe
binnen om zich ervan te overtuigen, det alles er nog was! Als bijzonderheid
kan nog verteld worden, dat hij een parel bezit, die gesneden is in de vorm
van een kameel en dat een diamant, even groot als de beroemde Koh-I-Noor,
reeds veilig en wel in Pakistan is. Maar van nonchalance kan men de man
toch moeilijk betichtenWel is duidelijk, waarom de rijkste man ter we
reld zo rijk is!
(Van een speciale verslaggever)
gEDERT 1910 ie door de Nijveiheid-Ontwikkelings-Organisatie door de
regeriug van de Unie van Zuid Afrika in genoemd jaar in het leven ge
roepen en bij de wet bepaald -— aan 89 nieuwe bedrijven uit het buitenland,
die zich in de Unie vestigden, financiële steun verleend ten bedrage van 5
millioen 7. A. uonden. De regering van Zuid-Afrika wil doorgaan met deze
steunverlening aan industrieën buiten de Unie óók aan Nederlandse
mits voldaan wordt aan de gestelde voorwaarde, t.w. dat de buitenlandse
firma, welke de wens tot vestiging te kennen geeft, in staat is zelf 50 pet.
van het benodigde kapitaal, hetzij in contanten of in kapitaalgoederen (ma
chines, bv.) te fourneren De industrieën, welke goederen kunnen produceren,
waa<aan Zuid-Afrika tekort heefi (met name textiel, electrische apparaten en
machinerieën van allerlei aard), komen daarvoor - vestiging en overheids
steun - in ce allereerste plaats in aanmerking.
Dit alles en nog voel andere be
langwekkende mededelingen deed de
heer Téron, handelssecretaris van de
legatie der Unie van Zuid Afrika te
's Gravenhage.
Opwaartse beweging der industrie
log het nog niet toegelaten het eerste
handelsverdrag, dat tussen de beide
landen in 1935 werd gesloten, doch
tengevolge van de wereldbrand kwam
te vervallen, te vernieuwen. Niettemin
werd sinds de bevrijding uit Neder
land voor zeer grote bedragen tex
tiel, electrische apparaten, bloembol
len, pootaardappelen enHollandse
jenever (waar vooral de in Pretoria
wonende 15.000 Nederlanders verzot
op zijn) in de Unie geimporteerd.
De heer Téron legde er de nadruk
op. dat Zuid Afrika nog steeds geen
stelsel van invoervergunningen kent
en dit, zélfs met de nadelige handels
balans van tegenwoordig, ook achter
wege wenst te laten. Daarhaast is er
geen beperking ten aanzien van de ex
port uit de Unie..
Pde goudvoorraden! echter lang
uitgeput geraken de op
brengst per jaar bedraagt nog
„slechts" 100 millioen pond, waardoor
de geldomloop voor „slechts" 40 pet.
is gedekt (voorschrift is 33.5 pet.)
moet de Unie uitzien naar andere
bronnen van inkomsten.
Zij kan die vinden door productie
van industriële goederen, maar zon
der buitenlandse hulp op dit stuk is
uitbreiding van het tegenwoordige po
tentieel niet mogelijk. Het ontbreekt
haar aan machinerieën en technici.
Immigratie van dit soort werkkrach
ten wordt deswege in de eerste plaats
aangemoedigd, door spr. als produc
tieve emigranten aangeduid.
„Werkgevers-bewijs"
(~Tm zich in de Unie te kunnen vesti-
gen, moet men aan zekere eisen
voldoen.
Overgelegd dient te worden een be
wijs van goed vakmanschap, een van
goede gezondheid en een van goed ge
drag, terwijl de candidaat-emigrant
bovendien over een zgn. werkgevers-
bewijs moet beschikken, dat is een be
wijs, afgegeven door een werkgever
in de Unie, waaruit blijkt, dat de can-
didaat bij z'n komst in Zuid Afrika on
middellijk aan het werk kan.
Zoals reeds gezegd, wordt aan in
dustrieën uit het buitenland, die tex
tiel, electrische apparaten en machine
rieën vervaardigen, financieel tegemoet
gekomen tot een maximum van 50 pet.
van het bedrag, dat de buitenlandse
onderneming in een te stichten fa
briek wil investeren.
„Ik begrijp zeer wel", zei de heer
Téron, ..dat de mogelijkheden daartoe,
vooral in Nederland met zijn beper
kende deviezen-bepalingen, geving ziin
en dat oprichting van industrieën in de
Unie door Nederlandse firma's in de
meeste gevallen slechts mogelijk is,
wanneer relaties van die firma's in de
Unie tot het fourneren van het ver
eiste kapitaal of van de kapitaalgoe
deren bereid en in staat zijn."
„Natuurlijk betreuren wij het be
staan van deze belemmeringen, doch
de Nederlandse overheid is de Unie
zeer gunstig gezind en daarom zijn wij
in Zuid Afrika optimistisch gestemd
ten aanzien van de toekomst, temeer,
omdat Philips in samenwerking met 'n
Engelse maatschappij op vrij korte ter
mijn een industrie in Zuid Afrika gaat
oprichten, welke zich op de vervaar-
ging van electrische apparaten zal toe
leggen. Een eerste belangrijke stap."
De landbouw
/Ap landbouwgebied is er voor Neder-
land weinig te zoeken. Arbeiders
heeft men daar voldoende in de 8.5
millioen niet-blanken, vooral omdat de
landbouw in de Unie extensief is, in
tegenstelling tot die in Nederland,
waar intensieve bewerking van de
grond geschiedt.
Overigens kon de heer Téron niet
antwoorden op de vele vragen, welke
hem werden gesteld ten aanzien van
de emigratiemogelijkheden. Hij vol
stond met er op te wijzen, dat zich
emigratiecomité's bevinden in Londen
Rome en Den Haag, die gaarne b
reid zijn om inlichtingen te verstrc'
ken of als intermediair op te tredei
Onze indruk is, dat de mogelijkhe
den tot emigreren naar Zuid Afrika
allerminst groot zijn en beperkt blij-
vep tot technisch geschooMe krach
ten. doch dat men anderzijds onder
nemende industriëlen met o a ne
men 7"1 '"V.vaDjgen en m
gaarna wil steunen, mits aan de op
gesomde voorwaarde^ wordt voldaan.
JJET was van mijn kant geen toe
val, dat ik een ontmoeting had
met een der organisatoren van het
congres der „Nouvelles Equipes In
ternationales", dat in het komende
weekend in het Kurhaus te Scheve-
ningen wordt gehouden.
De „Nouvelles Equipes Internatio
nales" is de organisatie van christe-
lijk-democratische partijen en groe
peringen in Europa. Een organisatie
nog in opbouw die na de oor
log is opgericht.
Reeds werden een drietal congres
sen gehouden: 't 4e vindt van Vrijdag
t.e.m. Zaterdag plaats en wordt voor
bereid door de Katholieke Volkspar
tij, die bij de N.E.I. is aangesloten,
zoals ook de Katholieke (christelij
ke) partijen in België en Luxemburg,
in Zwitserland, in Italië en in Oos
tenrijk en W. Duitsland. Zonder als
zodanig te zijn verbonden zendt ook
de Franse M.R.P. geregeld zijn ver
tegenwoordigers naar de besprekin
gen en congressen, uit Engeland zijn
steeds Katholieke politici aanwezig,
Christelijke partijen uit Scandinavië
zenden waarnemers, terwijl tenslotte
Katholieke politici, die als balling
ver van hun vaderland vertoeven, de
congressen der Nouvelles Equipes be
zoeken, zoals Basken, Tsjechen, Hon
garen en Polen.
Het congres te Scheveningen zal
zich bezig houden met het grote, ac
tuele probleem der Europese Eenheid.
In een drietal secties zal het on
derwerp worden behandeld. In de
politieke sectie zullen de besprekin
gen plaats vinden aan de hand van
een rapport van de Engelse Profes
sor Catlin in de economische naar aan
leiding van het rapport van de Ne
derlander Prof Veraart, terwijl de
Oostenrijkse minister van Onderwijs
Hurdes ten behoeve van de culturele
sectie een rapport ter discussie op
stelde.
Er komen dus drie belangrijke fa
cetten van de thans van alle zij
den nagestreefde toekomstige Eu
ropese eenheid aan de orde, waarbij
de christelijke beginselen wel van
zeer grote betekenis zijn.
■pUROPA draagt nog steeds de naam
van Christelijk werelddeel. Gro
te bevolkingsgroepen in vele landen
hebben echter het Christendom de
rug toegekeerd of vegeteren slechts
op de verworvenheden van 't Chris
tendom. Zij doen vaak meer van
zich spreken dan het veel grotere
getal van hen, die trouw bleven aan
de godsdienst hunner vaderen.
In dit verband behoeft het niet te
verwonderen, dat er vooral als gevolg
van Engelse initiatieven naar ge
streefd wordt Europa een socialistisch
karakter te geven. Een streven, dat
zeer bevorderd wordt door de inter
nationale organisatie van socialisti
sche groeperingen hoewel overi
gens niet zonder verschillen die
regelmatig de nodige contacten legt,
belangrijke besluiten neemt en last
not least grote propagandistische
waarde heeft.
De oprichting van de Nouvelles
Equipes Internationales na de oorlog
(voor de oorlog bestond er ook een
contact tussen de Katholiek-christe
lijke partijen in Europa met een zeer
bescheiden secretariaat in Parijs)
was dus zeker geen overbodige luxe,
veeleer harde noodzaak.
Deze organisatie kan en moet van
grote betekenis zijn voor de invloed
der christelijke partijen op het ge
heel der internationale politiek. Haar
congressen zijn even zo vele daartoe
noodzakelijke middelen.
JJET congres te Scheveningen zal
zich, nu de fase van de practische
verwezenlijking ener goed georgani
seerde Europese eenheid gaat nade
ren, over dit actuele probleem bera
den.
Men denke niet, dat tijdens dit be
raad. geen grote moeilijkheden zullen
rijzen. De posities der partijen in de
onderscheiden landen zijn zeer ver
schillend. Nationale of nationalistische
motieven en argumenten zullen een
belangrijke rol spelen.
Maarhet eendere beginsel is
een hechte, onwankelbare basis. Het
Nederlandse congres der N.E.I. mo
ge de taak volbrengen om deze een
heid van beginsel te doen uitmon
den in een eenheid op het gebied der
practische politiek, met name op het
terrein der nieuwe Europese verbon
denheid, èn politiek èn cultureel èn
economisch.
JZARDINAAL DE JONG is naar
Ameland gereisd om tegenwoordig
te zijn bij de grote feestelijkheden die
Nes (de geboorteplaats van Z.Em.) en
Buren houden ter gelegenheid van zijn
40-jarig priesterjubileum.
Vele hoge geestelijke en bijna alle
priesters die een deel van hun arbeid
op Ameland verrichtten zijn daarvoor
naar het eiland gekomen.
De parochianen van Nes en Buren
boden de Kardinaal een fraai gebrand
schilderd raam aan tevens een van
hem door de kunstschilder J. Derksen
Staats vervaardigd portret.
t de hogere opbrengst van aard-
en en uien en het grotere areaal
deze producten zoveel werk me?,
"t, h?eft bijna iedere lansVtou-
v/e. op Sc houwen -D u i v an d
aan werkkrachten Er werker
c°n rok geregeld oogst colonnes
N-c E ve'and cn Thoieo
dl" anders bij de D U.17.
tewerk varen gesteld, thans ook als
landarbeider werkzaam zijn.
te'-" t
1